m
m
Veel
animo voor
ondanks
Wegenwacht
zware eisen
s/iNAT0GEf|
8
1
Voorouders
evenveel
genoten zeker
van ijspret
Doodgewaande Tsjarentelg
doet van zich spreken
5
DONDERDAG 3 MAART 1955
OP BEZOEK BI] DE OPLEIDING
Van iedere tien sollicitanten
halen slechts drie het
(Van een onzer verslaggevers)
TOEN WIJ gisteren van Amsterdam naar Den Haag reden, zagen wij
drie keer een auto aan de kant van de weg staan en daarnaast de
gele zijspanmotor van de Wegenwacht. Ge zoudt hieruit kunnen conclu
deren, dat de toestand van het Nederlandse wagenpark toch nog wel
het een en ander te wensen overlaat.
Maar wat ge op grond van die waarnemingen ook zoudt kunnen aan
nemen, is dat ge in ons land niet vaak lang met panne aan de kant van de
weg zult blijven staan.
Voordat ge het weet, is er een van die vriendelijke en deskundige A.N.WJS.-
afgezanten b(j n, om te trachten het voertuig weer op gang te Keipen, tenminste
tot de eerstvolgende garage, waar definitieve voorzieningen kunnen worden ge
troffen.
Ja, de Wegenwachter is in de bijna
negen jaren van zijn bestaan (als zodanig
uiteraard) een populaire verschijning op
de Nederlandse weg geworden. Het zal
dan ook geen verwondering baren, dat
de heer C. van Leeuwen niet veel moeite
heeft met het vinden van gegadigden
voor een post in het gele leger. Zomin als
het onbegrijpelijk is, dat er vaak maar
enkelen uit het grote leger van sollici
tanten geschikt blijken te zijn. Omdat er
zulke zware eisen worden gesteld. Men
kan een uitstekend monteur zijn en toch
de eigenschappen missen om succes te
hebben bij de Wegenwacht, zo kan de
heer Van Leeuwen u vertellenl.
Eerste test
De opgeroepenen als er een adver
tentie is geplaatst of degenen, die op
eigen initiatief komen informeren naar
een vacature, worden een flinke tijd aan
de tand gevoeld door een hoofdinspecteur,
zeker anderhalf uur lang. Dan komt er
aan teohnische kennis wel uit wat er in
zit.
Blijkt dat voldoende te zijn (volgens de
zeer zware eisen, die norm zijn bij de
Wegenwacht), dan wil de directeur ook
wel eens het zijne hebben over de manier,
waarop de candidaat met mensen weet
om te springen. De cijfers tonen aan, dat
van de tien sollicitanten slechts drie
vier deze beide sluizen, doorkomen.
Medische keuring
Voor die drie a vier mannen, die om
streeks 23 tot 30 jaar oud moeten zijn
al houdt men zich daar niet al te streng
aan 1* er dan nog eens een zware me
dische keuring. Is ook die hindernis ge
nomen, dan is de adspirant klaar om de
opleiding tc gaan volgen, want meen
vooral niet, dat hij al Wegenwachter is.
Van dat stadium scheiden de man nog
wel enkele maanden.
Drie tot vijf weken duurt de cursus, die
in Den Haag wordt gegeven en waarmee
vooral inspecteur (en instructeur) C. van
Haaterupties
ondanks bestand
de
echoenen gesohoven hebben voo
ontbreken der vijandelijkheden
Gasa, heeft de „bestandscommissie"
Israël daarvoor verantwoordelijk
eteld. Sinds de wapenstilstand van
was er feitelijk een onafgebroken sl
van incidenten. Dit is echter een
ernstig" geval, immers 42 Egyptische
militairen werden gedood. Gaza as on
getwijfeld een verontrustend symptoom
van de toegenomen onrust in het Mid
den-Oosten. In politiek en militair
strategisch opzicht hebben verschuivin
gen plaats. Arabische kringen hebben
alarm geslagen wegens het feit. dat
premier Ben Gocrion
het Israëli-
't Verklaard»
altziebt
sche politieke leven
terugkeert. Men be
schouwt hem als eer
gevaarlijker figuui
dan Mosje Sjarett.
Na de oorlog in Palestina volgde
wankel bestand, eon psychologische
„koude oorlog". De Arabieren moesten
erkennen, dat do grondslagen
jonoge staat Israël onwankelbaar zijn.
Hot vraagstuk der Arabische vluchte
lingen, de ontheemden, bleef één der
struikelblokken voor een permanente
vrede. Door het afgesloten Turks-
Iraakse defensiepact is de band tussen
verschillende landen der Arabische Liga
verslapt. Egypte zag in dit nieuwe pact
een gevaar voor de machtspositie in het
Midden-Oosten, waar Turkije de lei.
ding wil nemen.
Het incident bij Gaza wakkert d<
(haat tegen Israël weer aan en brengt de
Arabische partners nader tot elkaar
Als zodanig Is het incrident bij Gaza de
Egyptische regering welkom, terwijl
Israël spreekt van „geënsceneerd".
Misschien niet geheel zonder grond. On
getwijfeld zal de angstpsychose voor
Israël, aangewakkerd door de Egypti-
sohe premier Nas9er, de structuur der
Arabische Liga weer hechter maken.
Syrië en Irak hebben Cairo toegezegd,
troepen te zullen zenden ter beveiMging
van de Egyptisch-Israëlische grens.
Morgen komt de Veiligheidsraad
bijeen ter behandeling van de Egypti
sche klacht Een veroordeling zal vol
gen, de bestandscommissie strengere in
structies krijgen, maar verandert daar
mee iets aan de precaire situatie? De
erupties volgen elkaar snel op: vandaag
Gaza. morgen een incident op het Meer
van Galilea. Amerika, Engeland, Frank
rijk, maar ook Rusland, blijven de toe
stand nauwlettend gadeslaan.
het karretje heeft afgelegd, dat voelt h\j
zelf veel beter.
Een Ideaal man dus om de jongeren te
leren, waarop zy vooral moeten letten.
Men mag het objectief betreuren, dat
geen automobilist meer door de heer Van
Dijkhuizen te woord zal worden gestaan,
maar ge kunt van ons aannemen, dat In
de toekomst zeer velen van z(jn grote
kennis op dit gebied zullen profiteren,
al is het niet direct.
Storing zoeken
Dijkhuizen zich bezighoudt. De heer Van
Dijkhuizen heeft zelf jarenlang als We
genwachter langs de weg gezeten en te
zeggen, dat hU het klappen van de zweep
kent, ls nog maar zacht uitgedrukt. HU
neemt van de toestand van een auto ken-
met het gemak en de zekerheid, waar-
e u een eenvoudig romannetje be
oordeelt. Geen kilometerteller- vertelt
hem, hoelang de afstand is geweest, die
een zaaltje boven de W.W.-garage
de Gedempte Gracht In Den Haag
geeft de heer Van Dijkhuizen zijn lessen:
theorie en halve practljk, als wy het zo
mogen uitdrukken. Aan de hand van een
oude, maar zeer echte automobiel kunnen
de leerlingen aan de slag gaan om de
fouten op te sporen, Iets, waarop de na
druk wordt gelegd. En die auto is zo uit
gerust, dat men er vrUwel iedere 6toring
op kan aanbrengen, die maar in een auto
kan zetelen
Er ls trouwens meer in dit zaaltje, om
de aanstaande pech best rijders by hun
toekomstige taak te helpen. Er is een in
stallatie. die onverkort laat zien. hoe de
electrische leidingen van een auto lopen,
er zyn opengewerkte motormodellen, ma
quettes, tekeningen en grafieken.
Zelfs in de korte tijd van het bestaan van de Wegenwacht heeft de heer C.
van Dekhuizen al een hele carrière achter de rug. Men ziet hem hier (rechts)
op de motor-met-zyspan, die men bij de A.NAVH. speciaal ontworpen heeft
om er les mee te geven. De instructeur, die geacht wordt in het zijspan te zit
ten, staat in telefonische verbinding met de leerling (om het straatrumoer te
overstemmen) en kan ook ingrijpen bij besturing
Gewapend met de kennis, die hü hier
heeft opgedaan, kan de leerling zich
leerling-éf achten. Hy gaat dan naar de
route of het rayon, waarvoor hy is inge
deeld. Gedurende enkele maanden nog
wordt hy ge„eoached" door een oudere
collega, onder het toeziend oog van de
rayon-inspecteur.
Alleen motorrijders l
Men zal zich misschien afvragen,
of de nieuwe Wegenwachter geen
motor heeft moeten leren ryden.
Het antwoord is, kort en goed: neen.
Hy kende het al. Men roept nameiyk
nooit sollicitanten op, die geen motor-
rybëwüs hebben. Ervaring met zy-
span strekt tot aanbeveling, maar is
niet vereist, om in de styi van de ad
vertenties te biyven.
Voorwaar een zware, grondige oplei
ding. Maar dat is zeiker nodig. Een We-
Wegenwachters doen
veel meer dan zij
ooit leerden
(Van onre verkeersredacteur)
A LS U onderweg panne hebt
met uw wagen of motor en er
is geen garage in de buurt, maakt
ge een goede kans geholpen Ie
worden door een vriendelijke jon
geman op een gele motor met zij
span: een Wegenwachter.
Maar de leden van dit populaire
gilde deden veel meer in de byna
negen jaren van het corpsbestaan.
Zij waarschuwden buschauffeurs,
die hun grenspapieren in de ga
rage hadden laten liggen, zij hiel
den een jongeman van zelfmoord
pogingen af, blusten 'n bos brand
je. legden een lieftallige automo
biliste uit, dat de choke van haar
wagen niet bestemd was als kap
stok voor haar handtasje, hielpen
een huilende, van huis weggelo
pen kleuter uia de politie weer
naar de dodelijk ongeruste ouders
terug, brachten een losgebroken
koe weer in de wei en deden nog
veel meer verbazingwekkende din-
Daarvoor waren zij allemaal niet
opgeleid. Maar waarvoor zij wél
werden opgeleid, is allerminst iets
om geringschattend over te den
ken. In nevenstaand artikel wordt
u er het een en ander over verteld-
Waar de vrouwen jong trouwen
1/AN ELKE d.uizend Egyptische
meisjes en vrouwen onder de
20 jaar zijn er honderdzestig ge
trouwd.... en in ons land slechts
negentien! Maar niet alleen ten op
zichte van het verre land der Farao's
komen de Hollandse meiskes in
iva AR DE VROUWEN JONG TROUWEN
(ksraanfalQetuvnl» vrouwen ondfv
He 20 jêdr per 1000 wouwen onder de 20 |asi)
EGYPTE160 1 ll
BELGIE37\l^jr
FR^K»j
W-DUITSLAND 25
V^W^M38
Schellingwoudebrag volgend
jaar klaar
Binnenkort zal begonnen worden met
de bouw van de beweegbare Schelling-
woude-brug by de Oranjesluizen te Am
sterdam, waarmee men in het najaar
1956 gereed hoopt te komen. Het verkeer
van Amsterdam-Zuid naar Amsterdam-
Noord vice-versa zal dan vlotter kunnen
verlopen.
IkeA- en H-bommen Gissingen!
President - Elsenhower
heeft gisteren tijdens z(jn
wekelijkse pers conferen
tie commentaar geleverd
op Churchills grote rede
over atoomwapens. Dc
president verklaarde, er
geen idee van te hebben,
hoe lang de Ver. Staten
op het gebied van H- en
A-bommen een voor-
Zoals gemeld, schatte
Churchill, dat deze voor
sprong drie of pier Jaar
zal duren. Eisenhower
zei hierover, dat elke
schatting te dien aanzien
niets meer dan een pii-
ïinp kan zijn.
Volgens de president
komt er een tijd, waarin
een voorsprong op dit
gebied niet veel beteke
nis meer heeft; indien
een land veel van derge
lijke wapens heeft dan is
het de vraag of het wan
belang is voor een ander
land. nóg veel meer v
die toapens te hebben.
trouwlustigheid verre ten achter: ook
b\j onze buren zijn er naar verhou
ding meer jonggehuwden dan b(J ons.
De Verenigde Staten daarentegen
komen met 138 gehuwden op elke
duizend vrouwen beneden de 20 jaar
aardig in de buurt van Egypte. An
derzijds blijft Spanje nog een stukje
bij Nederland achter.
De verschillende wetgeving in de
op het kaartje aangeduide landen 2al
bij het verschil in de percentages
ongetwijfeld een rol spelen. Maar dat
vooral de volksaard er debet aan is,
lijkt ons buiten kijf....
genwachter staat namelyk alleen;h(J kan
nooit eens overleg plegen met collega's,
zoals dat by het werk in de garage mo-
geiy-k is.
Verloop kent de Wegenwacht niet
veel. Natuuriyk gaat er wel
Iemand weg, naar een garage byvoor-
beeld, als het barre leven langs de weg
ham te machtig geworden is. Maar het is
een stap van de vrijheid, getuige het feit,
dat er al eens een Wegenwachter va
garage terugwilde. Het ging!
Bij Australische W.W.
Er is ook een lid van de Wegenwacht
weggegaan, omdat hij ging emigreren,
naar Australië. Hij kwam er bij de
I Australische Wegenwacht, jawel.
Men kan gevoeglijk aannemen, dat het
Wegenwachterschap vele attracties heeft
voor zyn leden. Anders zou er meer v
loop zyn. Dat men lid van de W.W.
geweest, is al een zeer goede aanbeveling
op zichzelf en voor posten als chef van
een garage zoekt inen het nogal eens
het gele leger.
Met honderdvijftig leden staat de
Wegenwacht nu. verhoudingsgewijs
even ver als die in Engeland, dat bin
nen niet al te lange tijd wel zal t
den voorbijgestreefd. Want steeds nog
wachten er wegen op de gele moto
ren en hun berijders en komen andere
wegen voor uitbreiding van de pa
trouillering in aanmerking.
voelig. Aansterken zo snel
mogelijk. Sanotogen nemen.
Daarmee de uitgeputte cellen
van Uw lichaam nieuwe kracht
toevoeren. Na enkele weken
voelt U zich fris en fit - in
staat weer oan de slag te
gaan. Inderdaad, zowel voor
volwassenen als kinderen is
niets zo heilzaam als
het zenuwsterkend tonicum
Bouwmateriaalhandel in
April in het goud
Met enige feesteiykheid zal het gou
den jubileum van de Vereniging van
Handel in Bouwmaterialen in Neder
land, de H.I.B.I.N., op 27 April in het
Kurhaus te Scheveningén worden ge
vierd. in het byzyn van vertegenwoor
digers van zusterverenigingen uit an
dere landen.
De dag ervoor worden een reilnie er
een operavoorstelling gehouden. Op de
27ste wordt het jubileum gevierd met
de herdenkingsvergadering, een be-
stuursreceptle en een feesteiyk diner.
In de loop van April zal een gedenk
boek van ongeveer 450 pagina's ver
schenen.
Toch is liet zo
Kichtingsgevoel der bijen
0(1 dr door lm
ingbrfl
d«
kant van de korf op een Ign dó
lakt mei de lijn korfion, ent.
eenvoudig en duidelijk beaehre-
liet hoekje van Robert Naclit-
Jlet wonder ran het instinct"),
merkwaardige verschijnsel dort
Door uitstulping
▼an de geurklicr
weten de andere
werksters bovendien
dit die bron van
grote betekenis is.
en door de aard
vsn de geur sijn r.y
tevens ingelicht om-
korf is gelegen.
zich hierbg voor,
xmsdkaoi
tóv/'
dal bijen, die hg hun
dansen mathematisch
tc werk gaan, de
vliegrichting (t.o.v.
de zonneriehting) op
de loodrecht han
gende honingraten
weten te projecte
ren! Maar dit is
nog niet het enige,
w.nt het niet min
der wonderbaarlijke
feit doet zich voor
juist binnengekomen
bij heeft bezocht.
F.en belangrijk
punt is echter nog
niet verklaard, t.w.
de richting die de
dat de oriëntatie op
de zonnestand ook
geschiedt hg bedek
Ie lurht, dus wan-
te' zien is. Proeven
bijen moeien vlie
gen om de houingbron op de aange
geven afstand.van de korf te ontdekken.
Hierbij moeten we nog even herhalen,
dat de bij een kwispeldan» uitvoert
waarbij eerst een halve cirkel naar
links beschreven wordt, waarna in ei<
rechte l«n naar bet pilgangspunt wordt
teruggekeerd, vervolgens ren halve cir
kel naar rechts, enz. Het rechtlijnige
loopje tussen de steeds wisselende
draaiingen van het dier, blgkt de rich
ting aan te geven waarin de voedsel,
bron zich bevindt ten opzichte van de
zon. Gaat het rechtlijnige loopje op de
loodrechte honingraat naar boven, dan
betekent dit dat de voedselbron in de
richting van de zon ligt; gaat het naar
benedeu. dan moeten dc werksters in
tegengestelde richting, dus van de zon
af vliegen. Wgkt de bg tijdens ds
kwispelden* 60* naar rechts ten op
licht* van de loodrechte richting, dan
ben verder aangetoond, dat dit rich-
tingsgevoel ontbreekt in diffuus lirht,
of bg volledige duisternis. Zo
lang erhter in een donkere schuur
ook maar een deel van d« lucht
(dus niet de ron zelf) zichtbaar
was, bleken de hgen zich te kunnen
oriënteren; trok onder die omstandig
heden een wolk langs het heldere stukje
lucht, dan verloren de bijen tijdelijk
hun oriëntstievermogen. Von Frisch
kwam toen op de geniale gedachte dat
hgen zich wellicht op de polarisatie
richting van het gereflecteerde zonlicht
oriënteren. We kunnen hierop echter
niet verder ingaan, aangezien dit te
ingewikkeld zou worden. Maar wèl kun
nen we in het algemeen nog ieta zeggen
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden)
DE „GOEIE OUWE TIID"
Geen gemotoriseerd verkeerdat
spel kon verstoren
(Van een medewerker)
VEEL IS ER IN DE LOOP der eeuwen veranderd, maar van het sneeuw
en ijsvermaak werd door onze verre voorouders zeker met evenveel
enthousiasme genoten als thans door ons. Ja, wij kunnen veilig aannemen,
dat onze voorvaderen van dit vermaak zelfs heel wat meer hebben kunnen
profiteren dan wij. Niet alleen omdat een winter met een enigszins lang
durige sneeuwval of vorst tegenwoordig niet veel meer voorkomt, maar
ook omdat er destijds op het water en op de wegen nog geen gemotoriseerd
verkeer bestond, waarvoor de rivieren moesten worden opengehouden en
de straten sneeuwvrij moesten worden gemaakt.
Vooral als het lang en zwaar had ge
vroren, \va« de ijsvreugde algemeen en
werd ook de kermis op het ijs gevierd.
Dan kwam de bakker op het ijs zijn
bollen bakken en verschenen overal de
„koek- en zoopjes"-tent«n, ook wel „sa-
liestalletjes" genoemd. Ook de achutte-
rij trok naar het ijs om naar de pape
gaai te schieten.
Verder kon men er katknuppelen,
ganstrekken en werden er wedstrijden
met honden gehouden. Hiertoe werden
aan hun poten met pek notedoppen be
vestigd en zo moesten dan de arme die
ren om het snelst véór de wind glijden.
De volksvermaken van onze voorvade
ren waren niet altyd even verheffend
en een vereniging voor dierenbescher
ming bestond toen helass niet.
Liever noemen wij dan ook de ande
re ijsvermaken, zoals bijvoorbeeld de
harddraverijen met arresle^en.
CENTURY FOX BETAALDE HAAR 40.000
Prinses Anastasia bewoont een
hut in het Zwarte Woud
(Van een correspondent)
ZWARTE WOUD, 1 Maart.
VLAK BIJ Unterlengenhardt, in het Duitse Zwarte Woud, staat een ar
melijke hut, gemaakt van planken en leem. Enige golfplaten vormen
het dak. Op de deur staat een grote rode A. geschilderd. De bewoonster
van de hut, Anna Andersen, beweert dat zij de dochter van de laatste
Tsaar is en in werkelijkheid Anastasia heet. Al dertig jaren strijdt deze
58-jarige vrouw zonder middelen voor de erkenning van haar rechten.
Thans staan de vooruitzichten eindelijk gunstig.
Anna-Anastasla heeft kort geleden
een Hamburgse advocaat bereid gevon
den, haar belangen te verdedigen. Deze,
Herr Doctor Kurt Vermehren, beschouw
de het als zyn eerste taak de strydkas
te vullen, want Anna-Anastasia bezat
geen middelen. Hierin is hy verrassend
snel geslaagd. Hy dwong de grote, Ame
rikaanse filmmaatsehappy 20th. Century
Fox, die doende was met de verfilming
van het toneelspel van Marcelle Mauret
..Anastasia", de rechten van Anna-Anas
tasla te erkennen. De film geeft authen
tieke opnamen uit de jeugd van de
Tsarendochter weer. Anna vroeg 350.000
gulden. Inmiddels heeft ze 40.000 gulden
ontvangen Over het restant worden nog
onderhandelingen gevoerd. Met de ar
moede is het nu gedaan en Anastasia zal
binnenkort haar plaggenhutje verlaten,
want ze heeft reeds de garantie, dat een
goed deel van haar uitstaande vordering
ook nog binnen komt.
Tot een Jaar geleden heeft Anna-Ana»-
tasi In volkomen afzondering geleefd en
tasi in volkomen afzondering geleefd. De
opvoering van het toneelstuk „Anastasia"
door het Hessische Staatstheater in Wies-
baden schudde het inmiddels op leeftyd
gekomen Doornroosje wakker. Ze schreef
aan Adenauer wie ze werkelijk was. En
nu is er kans, dat een sprookje werkeiyk-
heid gaat worden.
Nooit heeft er volkomen zekerheid be
staan over dood of redding van de des-
tyds 14-jarige Anastasia, hetgeen tot ge
volg had. dat ook handige opllchtsters
zich nu en dan voor de Tsarendochter
uitgaven. AnnaAnastasia verklaart nu,
dat ze slechts door een schampschot licht
werd gewond. Russische boeren hebben
haa- opgenomen en later is ze naar het
Westen gevlucht. Anna-Anastasia Is
menteel niet tot spreken te bewegen.
Deze sleden waren dikwijls prachtig
an vorm met de voorstelling van dle-
>n of schelpen. Ook waren zij veelal
an kunstig snij- en schilderwerk voor
zien. De paarden waren prachtig opge
tuigd met bellen aan de riemen en een
kleurige pluim op de kop. Zulke wed
strijden moeten ccn prachtig en leven
dig gezicht hebben opgeleverd.
Vanzelfsprekend ontbraken ook de
bak- en priksleden niet. Daarnaast ken
de men ook de zeilpartijen met ijs-
schuitjaa.
IJdel veimaak?
De bij uitstek nationale sport was
echter het schaatsenrijden. Het schaat
sen was een vermaak voor jong en oud,
voor rijk en arm. Op het Ijs waren
allen één en genoten van „Het solem-
niel en seer vermaerd spel der Hol-
landsche jonckheid". zo vaak door onze
vaderlandse letterkundige beschreven
en bezongen. Een enkele keer is het
een lied In mineur.
Meestal echter werd het ijsvermaak
verheerlijkt en bejubeld. Zelfs onze gro
te geleerde Hugo de Groot achtte dit
volksvermaak niet tc min om er zijn
aandacht aan te wUden. „Wij moeten
(zo schreef hij), insgelijks met geen
geloven dat Anna-Anasta&ia inderdaad
de Russische Grootvorstin is. Dr
Vermehren is inmiddels de jacht op het
goud begonnen. Destyds ls het prlvé-
kapitaal van de laatste Tsaar, bestaande
uit baargoud en diamanten, uitgeweken
naar Frankrijk en Engeland. Hy wil dit
thans terugvorderen. Overigens hielden
sommige Duitse vorsten Anna-Anastasla
al geruime tyd voor de Grootvorstin. Ze
ontving in haar armeiyke woning vaak
bezoek van de vorst van SaksenAlten
burg en van de inmiddels overleden
kroonprinses Cecilie von Preusscn.
Volgens haar«advocaat beschikt zy over
duldeiyke en niet te weerleggen docu
menten en oorkonden. Daarnaast heeft *y
een voetafwijking die geheel overeen
komt met die der Tsarendochter.
Negen jaar geleden dook Anna-Anas-
tasia in het afgelegen Zwarte Woud
dorpje op. Ze had slechts enige koffers
by zich en voor de bewoners van de
streek bleef ze een arme vluchtelinge. Ze
installeerde zich in een vervallen
schuurtje, dat als onderkomen voor de
Luftwaffe had gediend. Haar metgezel
lin noemde zich Frau von Heydebrandt.
Het wekte bevreemding, dat de belde
vrouwen hun huisje met een prikkel
draadversperring omgaven en de venster
luiken steeds dicht hielden.
Al voor de vermoedelijke waarheid tot
de buitenwereld was doorgedrongen, had
den de dorpsbewoners gezegd: „Deze
vrouw ls iets byzonders". Men zag het
aan haar lopen, aan haar houding. I.ater
bleek de dorpsbewoners, dat de arme
lijke hut van binnen een waar museum
Z, ontvangt gMiTjotirn.lljteti ~of (Mo- v«n oude prenten, .cMMeretukken
verslasgevers Haar advocaet heelt ae souvenir, uit de TearentlM,
hewyzen op tafel gelegd en de genoemde Iedere maand ontving Anna-Anastaata
filmmaatsehappy twijfelt niet meer aan 25 gulden steun von het Rode Krui*,
de echtheid. maar sedert korte tyd beschikt z« over
Ook regeringsautoriteiten beginnen te I andere middelen
Een Hollandse vrouw op de schaats,
naar een Franse prent uit 1680.
stilzwijgen de schaatsen voorbijgaan.
Ook onze grote Brederode heeft ons
In zijn „Moortje" een levendige beschrij
ving nagelaten van het oud-Hollandse
ijsvermaak. „Op de Amstel (zo vertelt htj)
krioelde het er van Amsterdammers en
Amstellandse boeren, rijk en arm door
een. Stemmige Juffertjes evenwel reden
liefst, om zich ongestoord te vermaken
„met heur speelnootjes en vrijertjes after
op de alootjea", want midden tn de Am-
stel was het een razend gewoel. H>«r
scharrelde Juerlaan ..die brekeblen" en
liet zich van Lange Lijs „mo.vtjes slepen'
ginds wandeld* .stijve Dirck" met
Lobbrlch „zijn meubacke wtjf", hij had
wel vier paar kousen aan en Leek nog
of hij bevroren was.
Niet alleen echter in Nederland, maar
ook in het buitenland werd de roem van
ns ijsvermaak verbreid. Al» op de be-
roren Seine of Theems Hollanders op
e baan verschenen, keken de Fransen
n Engelsen hun ogen uit naar onze
eriyke rijkunst. De Londense volks
dichters maakten er zelfa liedjes op.
Buitenlandse stemmen
Omtrent de oorsprong der schaatsen,
ook wel schaverdijnen, klompentelders
Hollandse muilen genoemd, tast men
in het duister. Velen menen, dat ze
door de Noren en Denen zijn uitgevon-
hler te lande zyn Ingevoerd. De
oudste schaatsen waren van been.
In Friesland zijn bij afgravingen van
rpen uit de 12de eeuw zulke benen
■haatsen nog gevonden.
Benen schaatsen zijn echter ook lsng
daarna nog in gebruik geweest cn zelfs
In de 18e eeuw was het nog gebruike
lijk, dat boerenkinderen de eerste be
ginselen van het schaatsenrijden leerden
op osseribben.
Van de Hollandse schaatsen werden
destijds de Volendamse als de beste be
schouwd. Wat de manier van rijden be
trof, waren toen de Friezen al bejeend
en beroemd om hun hardrijden. In Hol
land werd meer het schoonrijden beoefend
het sierlijk en kunatlg zwaaien en draaien
en het trekken van allerlei figuren en
krullen. Er waren zelfs schoon rijders, die
met de schaats een geheel alfabet op het
ijs schreven.
Op het einde van de 18e eeuw waren
het vooral de Leidse gebroeders Fleur,
die in deze kunst uitblonken. Zij waren
destijds de grootmeesters in het „met
streek op streek laveren, zodat hun lijf
scheen te drijven op veren".
In Rijnland werd en wordt deze wijze
van schaatsenrijden nog steeds „fleuren"
genoemd: elders gebruikte men hiervoor
de term „baaivangen".
Er is ons overigens nog een prestatie
van tWM Leidenaars overgeleverd. Zij
zagen kans om In volle vaart op de
schaats bij het overzetveer de Haagse
Schouw over te springen, een breedte
van ongeveer 20 voei. En in Friesland
leeft nog de herinnering voort aan boer
Reen, die „stappende" reed. maar met
elke stap elf Rijnlandse voeten voort
gleed.
Met deze krachtprestatie willen wij
onze korte beschrijving van het ijsver
maak besluiten en nu nog even stilstaan
bü het sneeuwvermaak in vroeger tijden.
Gemaskerde sledevaart
Het was de reeds eerder genoemde
Luiken, die zijn tijdgenoten ook van de
sneeuw het bedrlegelljke en vergankelijke
schilderde.
De meesten van onze voorvaderen
dachten er echter luchtiger over en als
het even kon, verschenen de dikwijls
fraaie sleden op straten en grachten.
Piet Hein: in sneeuw
Ook het maken van sneeuwpoppen
was een geliefde bezigheid, en niet alleen
voor de jeugd. Zo verhaalt dc geschie
denis. dat in Delftshaven door het ma-
standbeeld is ontstaan. In de winter van
1867 hadden daar enige Inwoners een
sneeuwpop gemaakt, welke Piet Hein
voorstelde. Het was zo'n prachtige pop,
dat de inwoners het Jammer vonden, dat
deze weer zo spoedig moest verdwynen.
Zij kwamen daarom op het idee om voor
de grote admiraal een meer duurzaam
monument op te richten. Een initiatief,
dat met succes werd bekroond, want In
1867 werd Inderdaad een standbeeld van
Plet Hein onthuld.
Ook voor het sneeuwballen gooien
schaamden de ouderen zich vroeger niet
en dat het er bij deze balpartyen dikwijls
nogal heet en wild toeging. bewUzen de
vele keuren, die deze liefhebberij aan de
volwassenen verboden. Zo is uit Amster-
dtm nog een keur van 1472 bekend, waar
in -rij lezen: „Nyemant en moet met
gneecluyten werpen, noch maecht noch
-ryff noch manspersoon". Aan de kinde
ren was deze pret dus wel toegestaan.
Voor dezen was en ls het gelukkig nog
als dr Htye dichtte.
