Waarom ULO niet in aparte
wet geregeld
KERK en SCHOOL
Moderne scholen bouwen
Couperen paardenstaarten
en hondenoren verboden
Chefarine_4
ZWITSARUB
MetVELPON zie je er geen barst van! rH"
LpuzzIeJ
gelee mam
2
WOENSDAG 1G FEBRUARI 1955
TN DE MEMORIE van toelichting op de begroting van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen voor het jaar 1955 geeft de minister uiting aan zijn
voornemen, de scholenbouw te bevorderen.
Dat is begrijpelijk. De aantallen leerlingen bij vrijwel alle takken van
onderwijs zijn dermate toegenomen, dat ter vermijding van een schreeu
wend tekort aan lesruimte aan een forse bouwactiviteit niet valt te ont
komen.
Nu heeft het bouwen in feite reeds kort na de bevrijding een aanvang
genomen. De vernieling van een aantal scholen tengevolge van oorlogs
handelingen gaf hiertoe gerede aanleiding. Na de stichting van nood
gebouwen en semi-permanente scholen kwam geleidelijk de permanente
bouw weer op de voorgrond, zij het dat geld. en materiaalschaarste aan
vankelijk tot min of meer ingrijpende beperkingen in de uitvoering leidden.
Naarmate de conjunctuur verbeterde, werd de overheid niet alleen
vrijgeviger, doch tevens verruimde zij de normen, waaraan de gebouwen
moeten en mogen voldoen, o.a. de lokaalgrootte. Zo zien wij thans op vele
plaatsen uiterst acceptabele schoolgebouwen verrijzen, die in scherp con
trast staan tot datgene, waaraan wij in onze jeugd gewend waren. Maar
nog zijn we er niet. Een organische opbouw van nieuwe stadswijken vor
dert voortgaande bouw van scholen, lagere, ulo, v.g.l.o., b.l.o., middelbare,
technische, huishoudscholen. Nofcmt U maar op!
Daarnaast is het getal scholen, dat door hun naargeestigheid directe
jeugdherinneringen oproept, niet alleen op het platteland, maar ook in de
middelgrote en zeer grote steden, nog steeds te groot. Scholen zonder zon,
vochtig en ongezellig, met toiletten, die in het lokaal uitkomen, en zonder
gymnastieklokaal of behoorlijke speelplaats. U kent ze wel. Die zullen
geleidelijk moeten verdwijnen. En dat kan, wanneer Rijk, gemeenten en
schoolbesturen voldoende activiteit ontplooien.
]V"U IS HET interessant in gemelde memorie van toelichting te lezen, dat
-1-de minister de stichting van een studieraad beraamt, die een bouw,
welke zal voldoen aan moderne eisen, zal waarborgen.
Ongetwijfeld zullen deze eisen dit wordt niet nader toegelicht
behalve op vormgeving en architectuur, betrekking hebben op de gezond
heid licht, lucht, kleur, ruimte, verwarmingde hygiëne toiletten
en wasgelegenheden, berging van kleding, vloerbedekking de techniek
cn didactiek van het onderwijs geluiddemping, gelegenheid tot zelf
werkzaamheid, mogelijkheid tot projecteren, om slechts enkele facetten
te noemen.
De studieraad, die de minister in gedachten heeft, zal bestaan uit
representanten van de betrokken ministeries en van het Bouwcentrum.
De leiding der dagelijkse werkzaamheden zal worden gedelegeerd aan een
klein bestuur, waarnaast een permanente adviescommissie van deskun
digen zal optreden, eventueel bijgestaan door andere adviescommissies. Dit
klinkt alles zeeT solide en hoopvol, vooropgesteld, dat het geheel niet
wordt over-georganiseerd.
Nu dringt zich in de eerste plaats de vraag op: wie zullen die deskun
digen zijn, wie maken deel uit van de adviescommissies? Wij stellen na
drukkelijk vast, dat hiertoe naast bouwkundigen zeker zullen moeten be
horen inspecteurs van het onderwijs en schoolleiders rectoren, direc
teuren, hoofden die op grond van hun belangstelling voor en hun jaren
lange practijk van het schoolleven, aanwijzingen kunnen geven die van
grote waarde zijn.
ll/IEN ZAL ZICH bij het maken van toekomstige bouwplannen vertrouwd
■I*-*- moeten maken met de gedachte, dat by de traditionele bouw de
nieuwe inzichten omtrent het geven van onderwijs in vele gevallen on
voldoende tot hun recht kunnen komen. Vervolgens dienen verscheidene
localiteiten, die tot dusverre, als zijnde betrekkelijke luxe, ook in nieuwe
bouwwerken soms node worden gemist, als noodzakelijk te worden aan
vaard.
Daar is dan in de eerste plaats het gymnastieklokaal. Daar krijgt het
kind zijn gymnastiekles. Dat spreekt! Maar beter ware het toch te spreken
van zijn lichamelijke opvoeding. Achter deze naamsverandering steekt een
ingrijpende verandering in paedagogisch inzicht. Want het gaat er niet
langer om de spieren wat los te maken na het stilzitten, wat springen,
lopen en zwaaien, immers het inzicht wint veld, dat de lichamelijke op
voeding een wezenlijk deel van de opvoeding is.
Wie zich losmaakt van de intellectualistische instelling tegenover het
onderwijs erkent de noodzakelijkheid de motoriek van ieder kind te ont
wikkelen. Maar bovendien wordt het kind bij dit vak èn bij het tekenen,
het best gepeild en gekend, daar geeft het zich zoals het is. Daar kunnen
eigenschappen worden aangekweekt, die voor de mensvorming van grote
waarde zijn: teamgeest, omgangsvormen, ridderlijkheid, sportiviteit, zin
voor schoonheid.
En daarnaast mag de oude opvatting van ontspanning in de zin van
iets anders doen dan stilzitten desnoods ook nog meetellen.
Daarom mag bij geen enkele school een gymnastieklokaal het liefst
zouden wy er willen bijvoegen een sportveld ontbreken, uiteraard ge
completeerd met de noodzakelijke annexen ten bate der hygiëne: kleed-
en wasruimten en toiletten. Op grote scholen zullen afzonderlijke locali
teiten voor jongens en meisjes niet langer gemist kunnen worden.
TV7IJ KOMEN nu tot de schoolgemeenschapsgedachte, die op alle scholen,
maar zeker op onze Christelijke onderwijsinrichtingen, een wezen
lijke betekenis heeft. De leerlingen vieren de schoolgemeenschap niet
slechts in de feestavonden en de clubbijeenkomsten, maar meer nog in het
gezamenlijk treden voor het aangezicht des Heren tijdens dag- of week-
opening en -sluiting, tydens Kerst- en Paaswijding.
Het is te betreuren, dat zelfs nu nog bij de bouw van zeer grote
scholen voor voortgezet onderwijs een aula herhaaldelijk wordt geweigerd.
Blijkbaar leidt ons Nederlands individualisme tot onderschatting v$n de
betekenis van zulk een localiteit.
De combinatie gymnastieklokaalaula is om verschillende redenen
ongewenst, al is het desnoods aanvaardbaar voor kleine scholen een op
lossing in deze richting te zoeken. Stellig stuit het op bezwaren by iedere
lagere school een aula te bouwen, maar dit is een argument te meer om
het gymnastieklokaal niet achterwege te laten.
Mm of meer in dezelfde lijn ligt de noodzaak van een leraars- of per-
soneelskamer. zoals de naam by het l.o. pleegt te luiden. Nog onlangs
woonde schrijver dezes de opening van een grote nieuwe Christelijke school
voor l.o. en ulo by. Fraaie ruime lokalen, veel licht en lucht, maar geen
gymnastieklokaal en evenmin een onderwijzerskamer. Voor het hoofd een
klein kamertje, dat was alles.
TEN SLOTTE gaan onze gedachten uit naar de streekscholen, maar ook
naar de vele plattelands- en stadsscholen, waar de kinderen in de
koffiepauze Af met hun broodje de straat op worden gestuurd óf in een
daartoe niet bestemde ruimte hun lunch iedere dag uit een papiertje nut
tigen. Zowel hygiëne als opvoeding gebieden de aanwezigheid van een
overblijfruimte met aansluiting van gas en water, een soort cantine, waar
de jeugd, evenals thuis, zijn boterham van een bordje eet, zijn schoolmelk
nuttigt en we denken hierby aan het voortgezet onderwijs enkele
zaken als koffie, thee en broodjes kan kopen.
Men bedenke, dat scholenbouw een sterk praejudiciërende zaak is.
Tekortkomingen zijn in later tijd moeiliik of in het geheel niet te herstellen.
Laat ons onderwys ook in zyn huisvesting een vooraanstaande plaats
temidden der naties gaan innemen. Van vooraanstaan moeten wij als klein
volk het hebben.
Dr. G. B. W. HUIZINGA
TWEEDE KAMER OVER ONDERWIJSBEGROTING
Nederlands onderwijs vraagt
maat- en geen lapwerk
Europees oecumenisch
gespiek le Mühlheim
(Van onze Parlementsredactie)
leerkrachten bij het onderwys st<
middag in de Tweede Kamer gehouden algemene beschouwingen over
de begroting van het departement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen vooral in de belangstelling. Minister Cals had reeds direct na de
opening van deze vergadering van verschillende kanten gelukwensen in
ontvangst te nemen met zijn herstel, terwijl de Kamerleden die aan de al
gemene beschouwingen deelnamen hun verheuging over de terugkeer van
de bewindsman ook naar voren brachten.
Zoals te verwachten was, kwam de onderwijspolitiek er niet zonder
critiek af, maar men bleef hierby billijk, hetgeen door mr. Roosjen (a.r.)
ook nadrukkelijk werd gesteld.
In dit verband weeü de
er er op, dat ten behoeve
wijs niet die gelden waren verstrekt,
welke daarvoor met de groeiende behoefte
nodig waren. De heer Roosjen kon zich
aan de indruk onttrekken, dat men
het departement het vraagstuk van
het leerkrachtentekort te optimisisch
heeft bekeken. Met de raming van het
aantal scholieren is het gegaan als met de
raming van de opbrengst van de belasting-
gen door het departement van Financiën;
beide ramingen waren veel te laag. Door
deze minder juiste taxatie waren er 700
onderwijskrachten meer nodig, dan men
September 1953 berekende. Mr Roosjen
juichtte de door de minister voorgestelde
maatregelen op lange termijn om dit te
kort op te heffen, toe. Natuurlijk was hij
dat d? kinderpakhuizen
verdwijnen, maar mr Roosjen vond het
gevaarlijk experiment de lcerlir.gen-
schaal te verlagen voordat het tekort aan
onderwijzend personeel i9 opgeheven.
Dankbaar was de heer Roosjen, dat men
het plan om kleuteronderwijzeressen in
de lagere scholen te plaatsen heeft laten
De positie van de kweekscholen
besprekend moest de heer Roosjen consta-
dat tal van zakcr. maar heel traag
worden afgehandeld.
Het bevreemde mr Roosjen, dat het
ULO. dat toch een belangrijke plaats in
vervolgonderwijs inneemt, nog steeds
ln de Lager Onderwijswet en niet in een
afzonderlijke wet ls geregeld. Dit systeem
voert tot een onderwaardering voor de
ULO-schooi en het diploma. Dit in tegen
stelling met de gewone lager onderwijl
spr. thans een verlaging van de leer-
linge.nschaal voor de gehelen voor schip-
persk.nderen aandurven.
Onjuist noemde de neer Roosjen het,
Jt van de 111 inrichtingen voor de oplei-
d.ng van kleuteronderwijzeressen er maar
23 gesubsidiëerd zullen worden. Wanneer
de nieuwe wet op het Kleuteronderwijs
tot stand komt met andere woordvoer-
hoopte spr., dat dit 1 Januari 1956
zal zijn zal het aantal kleuterscholen
sterk toenemen. Laat men echter met de
opleiding voor leerkrachten voor het kleu
teronderwijs echter niet achteraan komen
slenteren, want dit zou noodlottig zijn.
woordvoer-1 beleid, daarbij er op wijzende, dat er bij
het onder-1 het onderwijs veel moet groeien. Daarom
zal men niet altijd mogen concluderen, dat
het tempo bij dit departement niet snel
genoeg is. Wanneer de minister iets wil
doen om het onderwijzerstekort op te hef
fen dan keurt dè Kamer dit af. zodat
alleen de stoomcu mussen overblijven.
Naar sprekers oordeel was het idee om
kleuteronderwijzeressen te benoemen voor
de eerste klassen van de lagere school
beter. Met mr Roosjen achtte de heer De
Ruyter de verdeling van subsidie voor
opleidingsinstituten voor kleuteronderwij.
zeressen niet juist. Onjuist noemde spr-
het ook. dat bij een benoeming tot onder
wijzeres de gehuwde candidate voorkeur
krijgt boven een Jongere kracht, omdat
eerstgenoemde meer ervaring zou hebben.
De heer De Ruyter drong vervolgens aan
op een verhoging van de hoofdenmarge.
cmdat deze na de salarisverhogingen voor
het onderwijzend personeel percentsgewijs
gesproken ten achter was gebleven.
Noodtoestand
Bij de ULO-scholen constateerde spr.
zonder meer een noodtoestand. Er zullen
betere salarissen voor de leerkrachten
moeten komen, terwijl bovendien het
klassificatie-systeem zal moeten wo
Op een bijeenkomst van het Brits
Duitse convent in het z.g. Huis der Ont
moeting te Mühlheim. zijn pogingen ge
daan om te komen tot een hechtere sa
menwerking van Europese Kerken bin
nen de oecumene. Als voornaamste pun
ten van bespreking noemde Ober-Kir-
chenrat Kloppenburg, een van de spre-
afgeschaft. omdat anders de ULO-scholen kers. de houding van de Kerk tegenover
op het platteland er aan gaan de oorlog, evangelisatie en apostolaat der
Mevrouw Fortanier—de Wit (lib.), die Kerken, de vraag of dienstweigering is
■■alge!ne°e .b*cho,uwlyeri I geoorloofd en het probleem van de sa-
f *~J' menwerking tussen Christenen en niet-
de onderwijsbegroting opende, stond
uitvoerig stil bij het vraagstuk van het
onderwijzerstekort en verklaarde zich ac
eoord met het denkbeeld de zesjarige kin.
deren een jaar verplicht kleuteronderwijs
te doen volgen. Verder was zij van me
ning, dat er aan onderwijzers zoveel mo
gelijk vrijstelling van militaire dienst
moet worden gegeven en bepleitte zij af
schaffing van de classificatie voor al het
onderwijzend personeel. Critiek bracht
deze spreekster naar voren over het lang
uitblijven van de wetsontwerpen voor al
gemeen vormend middelbaar onderwijs
en het kleuteronderwijs. Het beleid ten
aanzien van de opheffing van het onder
wijzerstekort en de salariëring van het
onderwijzend personeel kon spreekster
niet sterk noemen. Wanneer de minister
meent geen meerderheid te kunnen krij
gen in het parlement voor benoeming van
de gehuwde onderwijzeres ln vaste dienst,
dan zou hij toch een schrijven aan de ge
meentebesturen kunnen doen uitgaan,
waarin "blijk wordt gegeven van voorkeur
voor een benoeming ln langdurige vacatu
res. Spreekster vroeg vervolgens verbete
ring van de opleiding van leerkrachten
voor het nijverheidsonderwijs en drong er
op aan, dat de normen voor stichting
van nijverheidsscholen duidelijker gesteld
worden.
Ook Pater Stokman (kath. v.) bepleitte
een betere salariëring voor hen. di>
het onderwijs werkzaam zijn. Regeling
van het kleuteronderwijs noemde spr. ur
gentie nummer één, terwijl hij als num
mer twee op zijn urgentie-lijstje had ge
plaatst het sluitend geheel van onderwijs
voorzieningen voor de acht-jarige leer-
Spr. vond het onjuist, wanneer men het
tekort aan onderwijzers en leraars tracht
op te heffen door het tekort van de
sector aan te vullen met personeel uit
andere sector, omdat hierdoor alleen n
een verschuiving van het tekort ontstaat.
Tenslotte drong spr. aan op een subsidi
voor het A. C. de Bruijn-instituut, opdat
jonge arbeiders opgeleid kunnen
voor leidende functies in het sociale leven.
Voor vanmiddag staan de socialistiscne
sprekers, de heren Van Sleen en Vermou
ten, alsmede de heren Stapelkamp (a.r.),
Gortzak (comm.) en Tilanus (c.h.) op hel
sprekerslijstje.
Christenen.
Dameshanden
v ra gen
eslaagd
Academische examens
AMSTERDAM (G.U.). 15 Febr. G
voor doet geneeskunde: mej R Blitz B<
Kwet San F J Bröcker M N W Butter. E P
van der Esch, L G Fransman. C A de Geus
G Jansen, mej M C Goes, J M de Graaf j
Höltzman, G Jansen, mej N K J Klop. riiej
H K Lankamp. J N M Luke- ~-J
lendijk, S Monasch. C J R<
iel A C J
Wetsontwerp dierenbescherming
Ook het houden van kistkalveren wil men
strafbaar gesteld zien
De regering heeft een wetsontwerp op
de dierenbescherming ingediend. Behalve
de opzettelijke kwelling van dieren is
hierin ook strafbaar gesteld het niet op
zettelijk veroorzaken van dierenleed, bij
voorbeeld door grove onachtzaamheid of
door achteloosheid. De regering gaat er
van uit. dat het dier nog hulpelczer dan
,st tegenover wie het mls-
Lutheran«n uit 26 landen
in Wenen bijeen
Te Wenen Is In tegenwoordigheid van
kerkelijke vertegenwoordigers uit 26
landen een bijeenkomst van leidende
persoonlijkheden van de Lutherse We
reldfederatie geopend
Aan de bijeenkomst, die wordt voorge
zeten door bisschop dr Hans Lilje van
Hannover, wordt ook deelgenomen do<r
vertegenwoordigers van alle Evangeli
sche kerken ln landen achter het IJze
ren Gordijn.
Op de bvjeenkomst. dia tot 19 Febru
ari ia! duren, zal de grondslag worden
gelegd voor bet eerstvolgende Lutherse
Wereldcongres, dat in 1957 in de VS zal
worden gehouden Over tyd en D>ats
van dit congres zal op de conferent;.
Wenen worden beslist. Voorts zal vi
bereidend werk worden gedaan voor
al-Afrikaanse Lutherse kerkconferer
die ln November van dit jaar te Tan
ganyika in Brits-Oost-Afrika zal plaa's
hebben.
4-voudige bestrijding
van pijnen en griep!
0* 4 beroemde geneesmiddelen in
1 tablet CKelarine „4" brengen baat
waar andare middelen talen. Tezamen
werken zij bijzonder snel, krachtig
en weldadig. M
BEROEMDS GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
n djtje d°*t wonderen.'
Verkouden kinderen?
Genezende warmte door wrijven met
Grote moeilijkheden
Voor het vooroereidend hoger- en mid
delbaar onderwijs zag mr Roosjen in het
Jaar 1958 grote moeilijkheden door een
tekort aan leerkrachten. Laat men :ocn
op korte termijn de nodige maatregelen handelt,
nemen, opdat men niet In dezelfde lm-Het belangrijkste artikel uit dit ont-
passe komt zoals thans bij het lager on- j werp is stellig artikel 11. Hierin wordt
derwijs. „In eendracht zullen we naar een een hechtenis van ten hoogste een maand
oplossing moeten zoeken, want ons onder-1 0f een geldboete van ten hoogste drie-
wija ia in gevaar". aldus mr Roosjen. „Met
het nemen van onjuiste of halve maatre
gelen krijgen we meer lapwerk dan maat
werk."
Na deze algemene beschouwingen over
het onderwijs besprak mr Roosjen nog
enkele andere punten. Zo drong hij aan
op een vaste lijn in de schrijfwijze van
onze taal. Ook hij mevr. Fortanier—de
Wit (lib.) had dit reeds voor hem gedaan
drong aan op de inrichting van een
leerstoel in de homoeopathie. waarvoor.
zoal9 mr Roosjen herinnerde. Generaal
Duymaer van Twist ln het verleden Jaar-
in-jaar-ui-t het pleidooi had gevoerd.
Tenslotte vestigde spr. nog de aandacht
op de benoeming van dr De Graaf als op
volger van prof Severijn. Zonder de per
soon van de nieuwe hoogleraar er ln te
willen betrekken, betreurde spr. het, dat
men than9 een theoloog van vrijzinnige
beginselen had benoemd als opvolger van
een hoogleraar van de gereformeerde con
fessie. Zij. die de gereformeerde beginselen
aanhangen en voor predikant te Utrecht
•studeren ze komen toch uit een belang
rijk deel van de bevolking voelen zich
door deze benoeming ten achter gesteld.
Vooruitlopende op de algemene be
schouwingen. die zijn fractie-voorzitter,
de heer Tilanus vandaag of morgen zal
houden, besprak de heer De Ruyter (c.h.)
ook enkele aspecten van het onderwijs-1
honderd gulden in het uitzicht gesteld
voor wie nodeloos de gezondheid van een
dier benadeelt of nodeloos zijn dier de
nodige verzorging onthoudt
Het volgende zal voortaan strafbaar zijn-
a. Een dier arbeid doen verrichten die
kennelijk zijn krachten te boven gaat of
waartoe het ongeschikt ls;
b. het vervoeren van een dier. zonder
dat men het het nodige levensonderhoud
c. het vervoeren van een koe met over
volle uiers:
d. het vervoeren van rundvee terwiil
het is aangebonden met een halster of
hoorntouw;
e. het houden van een kalf ln een
ruimte, waarin het zich niet of nauwelijks
kan bewegen of waar het daglicht wordt
geweerd (mest- of kistkalveren):
f. het gebruiken van een krachttoestel
of dierlijke trekkracht bij de verlossing
Ruth. H B Schr«
gink. J C C Swierstra Tan W
Tiauw Han. S K Tjoa H Vee
togyi. A J Ste
le Tiong. Tjiook
ïema. W Vlaan-
i Langen, mej M
ikunde 2e' ged.
G Hofstee, E Mone, A Polman
Groningen, J R Poeli
H R d.
ïr-Erfscheideriveen; Th C j Oudemans!
ienkoppele. Almelo: Chr
Cand geneeskunde
Puttei
Schotanus, Minnertsgr,
2 b: G M van der Lindt...
LEIDEN, 16 Febr Geslaagd doet
logie de heren J P Snoep te Leiden
van Hoeflaken te Katwük aan Zee.
'br. Geslaagd v<
geschieder
C.P.. Mooi
Vught.
pater P Th
iliddclaar en V.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Wierden J. Wieman te
Oudewater; te Ottoland-Goudriaan J. Vos
cand. te Huizen (N.H.); te Brakel J. van
't Ende. cand. te Kampen: te Zuióhora
iGr.) H. Zuyderveld te Terborg, die dit
beroep ook aannam.
Bedankt: voor Schoonhoven J. de
Lange te Nunspeet.
Toegelaten: tot de EvangeliebedieJ
ning H. W. Colstee. Woolseg 57 te Win-1
terswyk; A. Kamman, Atjehstraat 6 te
Winterswijk; H. Scheeper. Mauritstr. 119
te Utrecht; W. Weernekers, Groenestr. 44,
Bennekom.
Beroepbaar: H. W. Colstee te Win-
terswyk: A. J. Mulder, Aart de Gelder-
str. 13, Dordrecht.
Aangenomen: de ben. iot vic. te
IJsselmonde (stadionwijk) D. Noordmans,!
cand. te Delft
Geref. Kerken
Tweetal: te Pesse J. D. Peereboom,
cand. te Ede en S. Oegema, id. te Zwolle,
van wie eerstgenoemde is beroepen.
Beroepen: te Deventer tvac. C.
Leene) C. H. Appelo te Nijkerk.
Kampen: Geslaagd voor prop. J. Bo
venberg te Schiedam.
Geref. Gemeenten
Bedankt: voot Nieuw-Beijerland J.
B. Bel te Krabbendijke.
Geref Gemeenten ln Nederland
Beroepen: te Nieuwaal F. Mallan
te Bruimsse.
Atoomgeleerde Oppenheimer
niet gewenst
De atoomgeleerde Oppenheimer, die i
Indertijd van het doen van verdere kern-
physische onderzoekingen werd uitgeslo
ten op grond van beweerde linkse sym-j
pathieën, is thans door de president vanl
de staatsuniversiteit van Washington,
Henry Schmitz, geweigerd voor het ge
ven van colleges in het zomersemester.
„De komst van Oppenheimer zou op het
ogen-blik de belangen van de universiteit
niet dienen", aldus Schmitz.
agth. efo c&g. 'ht&d 7ëcr-MM
Specialiteit Abrikozenjam 82 ct. per pot
AVRO: 8.00 Nie
uters 11.00 Dc A
mentsmuziek 1145
r York", caus. 12.0C
inetje 12.30 Land-
3-15 Mededelingen
Orgelspel 12.25 In
16.00 Gram. 16 15 Vo
5 30 Amusementsmuziek 16.55 Grar
'oor de jeugd 17.45 Receringsuil
itjksdelen Overzee; dr R, Luiker
i hond als trek-
i koe;
g. het gebruiken
h. couperen van hondenoren:
I. couperen van paardenstaarten;
J. het gebruiken van oogkleppen bij
paarden, tenzij in bijzondere omstandig-
Waakhonden zullen alleen mogen wor
den gehouden, wanneer aan bepaalde
vereisten ls voldaan, die o.a. betrekking
hebben op de lijn, de ren en het hok.
Voor het houden van dierenwinkels,
dierenpenslons. asyls en dergelijke zal
voortaan steeds vergunning nodig zijn.
Op het verbod van oogkleppen van
paarden wordt een uitzondering gemaakt,
wanneer de paarden door bijzondere
eigenschappen gevaar zouden opleveren
voor het verkeer, alsmede voor paarden,
die gespannen plegen te worden voor lijk
en staatsiekoetsen dan wel voor paarden
bij draverijen en concoursen hipplque.
Vreemde honden of katten, die men op
zijn erf aantreft, zal
meer mogen doden.
De regering ls er vi
bij de uitvoering va
behoefte zal hebben
advies. Daarom zal
vies en bijstand worden Ingesteld,
belanghebbenden, deskundigen en dieren
beschermers zullen worden opgenomen,
met vertegenwoordigers van regerings
wege als adviserende lden.
overtuigd, dat zij
de wet geregeld
an voorlichting en
i college
rzieht 20.00 Niei
rspel 22.25 Gev.
(Advertentie).
MIJNHARDTJES: sterke
bestrijders van kou en griep, Tr
Hilversum II. 298 m. KRO; 7.00 Nieuv
7.10 Gram. 7 45 Morgengebed en liturgisct
kalender 8 00 Nieuws weerbericht en Kathi
liek nieuws 8.20 Gram. 9.00 Voor de hui:
vrouw 9.40 Schoolradio NCRV; 10 00 Grar
10.30 Morgendienst KRO: 11.00 Voor de zi.
12.00 Angelus 12.1
Lunchcc
•dedelli
.55 Zon
tboliek nieuws 13.20 PU
(12.30—12.33 Land-
:en 12.33—12.40 Voc
•ijzer 13.00 Nie»
Ital 13.45 Inst
NCRV; 14.00 Gram. 14 45 V
15 Koorzang 15.35 Gram. 1<
ïcltal 18.45 Gram. 19.00 Niei
t 19.10 Gram, 19.20 Sociaal g
2000 Radiokrant 20.20 Ge\
00 Periodieken-parade 22.10
irogramma; VARA: 17.00—17.»
leren 20.15 Actualiteiten en weer
i Spiegel der kunsten 21.00 Pauzi
11.30—22.00 Getekende lmprovisa
►iders 13.55 V
ledelingen 14.20 Ge^
scholen 15.00 Operan
5 Voor de
t 14.00 Nieuws 14.10
ziek 15.00 Voor
16.30 Hoorspel
Burgemee&.er van Waarde
benoemd
Mot ingang van 1 Maart ls benoemd
tot burgemeester-secretaris van de ge
meente Waarde (Zeeland) de heer A.
Lokker (57) te Vlissingen. hoofdcommies
ter secretarie De heer Lokker Is lid van
de C.H.U. I
H. RIDER HAGGARD
De Diamantmijnen
van
Koning Salomo
15.
Good, die de fles met brandewijn droeg, nam
die in zijn hand en keek er lang naar, maar sir
Henry nam haar van hem weg, want we zouden
het eind nog verhaasten, als wij nu alcohol gin
gen drinken. ,,Als we geen water vinden, gaan
we dood," zei hij.
„Indien wij de kaart van de oude Portugees
kunnen vertrouwen, moet het hier in de nabij
heid zijn," antwoordde ik. maar niemand nam
veel notitie van mijn opmerking.
Intussen was het licht geworden, wij zaten al
len op en keken elkaar aan. Opeens zag ik dat
de Hottentot Ventvogel opsprong en begon te lo
pen, de ogen onderzoekend op de grond gericht.
„Wat is er?" riepen wij allen en liepen hem
na.
„Daar zijn verse sporen van een springbok,"
zei hij „springbokken gaan niet ver weg var
water."
„Neen," riep ik, „en we mogen God wel dan
ken." Deze kleine ontdekking gaf ons nieuwe
moed; want het is wonderlijk hoe een mens,
wanneer hij in een wanhopige toestand verkeert,
zich vasthoudt aan een straaltje hoop en zich
dan gelukkig voelt. In een donkere nacht is één
enkele ster beter dan niets.
Ventvogel bleef heen en weer lopen en snuf
felde' met zijn platte neus. - „Ik ruik water,"
zei hij. Wij jubelden, want wij wisten welk een
wonderlijk instinct deze wilden bezitten.
Juist op dat ogenblik kwam de zon prachtig op
en aan onze ogen vertoonde zich zulk een groots
gezicht, dat wij zelfs voor enige ogenblikken on
ze dorst vergaten.
Da8r, niet meer dan veertig tot vijftig mijlen
van ons verwijderd, schitterend als zilver in de
stralen van de vroege morgenzon, verrezen de
Sheba's bergen en strekten zich honderden mij
len uit aan iedere zijde van de grote Suliman-
berg. De woorden ontbreken mij om het buiten
gewoon mooie en grootse van dit gezicht te be
schrijven.
Het was intussen alles goed en wel, dat
Ventvogel zei dat hij water rook, maar wij
konden er niets van bespeuren, welke kant wij
ook uitkeken. Zover als ons oog reikte, was er
niets dan zand. Wij liepen de heuvel om en ke
ken aan de andere kant, maar het was hetzelfde,
er was geen druppel water te vinden en ook von
den we geen aanwijzing voor een poel of een
bron.
„Je bent gek," zei ik kwaad tegen Ventvogel
„er is geen water." Maar hij haalde weer zijn
lelijke platte neus op en antwoordde: ,.lk ruik
het baas, er is zo iets in de lucht." - „Ja, het
is in de wolken." bromde ik „en misschien zal
het over een paar maanden vallen en onze
beenderen wassen."
Sir Henry streek peinzend over zijn baard.
„Misschien is het op de top van de heuvel",
veronderstelde hij. „Gekheid!" riep Good. „Wie.
heeft er ooit van gehoord, dat men water vindt
op de top van een heuvel!"
„Laat ons maar eens gaan kijken", stelde ik
voor en wij klauterden de zandige zijde van de
heuvel op. Umbopa voorop Opeens bleef hij
staan. „Nanzia manzie!". dat is „hier is wa
ter!", riep hij met luide stem.
Wij waren dadelijk bij hem en waarlijk, daar
in een soort kloof boven op de heuvel was een
poel water. We gaven ons niet de moeite om
te onderzoeken hoe het op zulk een vreemde
plaats kwam en evenmin deed de lelijke geur
ons aarzelen. Het was water of tenminste iets
wat er op leek en dat was genoeg voor ons. Wij
deden een sprong en het volgende ogenblik lagen
wy allen op onze buik en zogen het vocht op
alsof het nektar was.
Toen wij genoeg hadden trokken wij onze kle
ren uit en gingen in de poel zitten om onze ge
blakerde huid enigszins af te koelen.
Jij, Harry, mijn jongen, die alleen maar een
paar kranen hebt om te draaien om naar ver
kiezing warm en koud water te krijgen, je
kunt je geen denkbeeld vormen wat een weelde
voor ons de onderdompeling in dat brakke en
lauwe water was.
Na een ogenblik voelden wij ons inderdaad
verfrist en we vielen aan op onze biltong, waar
van we in de laatste vier-en-twintig uur bijna
niets hadden kunnen eten. .Daarna rookten wij
een pijpje, gingen in de schaduw liggen bij die
gezegende poel en sliepen tot de middag.
De gehele dag bleven wij daar bij het water;
in dankbaarheid dachten wij aan Silvestra, wiens
aanwijzing zo juist was geweest. Wonderlijk
scheen het ons, dat die poel zo lang had kun
nen bestaan en de enige wijze om het te verkla
ren scheen my de veronderstelling, dat hij werd
gevoed door een bron diep in het zand.
Nadat wij onszelf en onze flessen zo goed mo
gelijk met water hadden gevuld, gingen wij toen
de maan opkwam in een veel betere stemming
verder. Die nacht legden wij een flinke afstand
af; het is wel overbodig te zeggen, dat wij
geen water vonden, de volgende dag echter
hadden wij het geluk dat een aantal grote mie
renhopen ons enige schaduw gaven.
(Wordt vervolgd.)
eht 13.15 Gram 13 45 Orkestconcert 14 45
30r de kleuters 15 00 Voor de vrouw 16 00
musementsmuziek 16.45 Lichte muziek 17 15
rs Dale's dagboek 17.30 Causerie 17 45 Ór-
•stconcert 18.30 Fanfare-orkest 19 15 Voor
Jeugd 19.45 Hoorspel 20.00 Nieuws 20.25
>ort 20.30 Gev. programma 21 00 Causerie
.30 Amusementsmuziek 21.45 Onbekend
lek 22.30 Gev pro-
15 Actualiteiten 23 20
0.50—1.00 Nieuws.
.2.00 Orkestconcert 13
porkest 16.00 Filmmuzi
7.00 Nieuws 17.50 Gra
ev. muziek 20 30 Hoors-
ïev. muziek 23.15 Amu
Nieuws 0.25—1.00 Dai
i 23.00 Niev
'ieuws 13.20 Gram
'cital 16.45 Kamer
18.00 Orkestconc<
Brussel. 324 m. 11 45 Gram. 12.00
>ncert 12.30 Weerbericht 12.34 Gran
oersen) 13.00 Nieuws 13.15 Kam.
Engelse les 14.15 Gra
orkes
4.30
Franse les 14.45 Gram. 15.00 Orkes
15.45 Gram. 16.00 Koersen 16.02 Orkestconcert
1640 Gram. 17.00 Nieuws 17.10 Gram. 17.15
Voor de kinderen 18.15 Gram 18.30 Voor de
soldaten 19.00 Nieuws 19 40 Gram. 19.50 Poli
tieke causerie 20.00 Gram. 20.10 Klankbeeld
20.30 Verzoekprogramma 22.00 Nieuws 22.15
Planorecital 22.45 Gram. 22.55—23.00 Nieuws. 1
Brussel. 484 ni. 12.00 Gram. 13.00 Nieuws
13.15 Gram. 15 00 Orkestconcert 15.50 Gram.
16 05 Lichte muziek 17.00 Nieuws 17.15 Gram.
19.30 Nieuws 20.00 Hoorspel 22.00 Nieuws 22.15
Muziekdoos 22.55 Nieuws.
Engeland. BBC European Service. Uitzen
dingen voor Nederland: 22 00—22.30 Nieuws;
Kruiswoordraadsel
No. 39.
Horizontaal: 1 Baksel. 5 zang
stem. 8 vogel, 9 reusachtig. 10 zangnoot,
11 pers. voornaamwoord, 12 dier. 13. vloei
stof, 14 kenletters van motorrijtuigen uit
Tanger. 15 verlaagde toon, 16 bevel. 17
meetk. tangens of raaklijn. 18 onderschei
ding. 21 dier. 23 Insect. 24 de oudere. 25
naam van een onzer prinsessen. 26 drank.
27 lyrisch gedicht, 28 vogel.
Verticaal: 1 Afkerig. 2 oppervlak-
temaat. 3 zangnoot, 4 smulpaap. 5 drij-
vend toestel, 6 fijne geur of smaak. 7
blaam. 11 binnen, 13 bestaat. 15 beleefd-
heid. 16 pers. voornaamwoord. 17 drietal, I
19 deel van het been, 20 groente, 22 j
honingdrank, bladgroente. 26 rivier.
Oplossing vorige puzzle
No. 38
1—5. Knoop. 5—9 pruim, 9—13 melis. 13
17 sjees, 17—21 steeg. 21—25 gloed, 25—29
droog, 29—33 graan, 33—36 nest, 36—39
trui. 39—42 iets. 42—48 spelonk, 48—52
kring. 52—55 glad, 55—60 driest. 60—63
tulp. 6368 proper, 6871 raap, 7173 pap.
73—75 pad, 75—77 dop. 77—78 pa. 7880
aha. PINK. DUIM. HAND. POLIS.
KALOPERMA
maakt handen zacht alt fluweel
