LeveRen Bontj&ssen,
tRA&n en vitaminen
hen
CEÜSS39
zinvolle tegenstrijdigheid
I
4
ZONDAGSBLAD 22 JANUABI 1955
jf ze zijn intelligent, speels en zeeR &&nhd,nkeLijk
>4- in ons Unö woRöt hij tot öe sch&öelijke öieRen qeRekenö
VELEN van ons nog nooit In de
gelegenheid geweest een zeehond in
tljn natuurlijke omgeving gade te slaan.
Zij liggen nu eenmaal niet op het
strand van Kijkduin ofSeheveningen
te wachten op de belangstelling van
badgasten of strandwandelaars. Toch
behoort hq tot de dlerenw ,J f~
het i
iets
Nederland en daaror
te weten van xijn verspreiding en le
vensgewoonten. Ook Is het interessant
ln Ie gaan op de veelomstreden vraag
of hij als schadelijk of nlet-schadelijk
beschouwd
worden.
Deze dame heeft een zeehond als
huisdier. En 't dier loont zich
zeer aanhankelijk.
zandbanken voor de Zeeuwse- en Zuid
hollandse eilanden en rondom de Wad
deneilanden. Vóór de afsluiting van de
Zuiderzee bevonden zich regelmatig
kleine kudden op de eilanden Urk en
Schokland. Als typische bijzonderheid zij
vermeld, dat zij ook voorkomen in de
Kaspische Zee en het Baikalmecr: oen
bewijs dat deze meren in vroeger tijden
met de zee In verbinding moeten heb
ben gestaan.
HOEWEL de zeehond zich vaak op het
land begeeft om zich in het zon
netje te koesteren, brengt hij toch het
grootste deel van zijn leven in het wa
ter door en aan het waterleven is hij
dan ook op uitstekende wijze aangepast.
Zijn torpedovormig lichaam een
waarborg voor weinig weerstand in het
water is niet van uitstekende delen
voorzien; zelfs de oorschelpen ontbre
ken; er zijn wel haren, doch deze zijn
kort en naar achteren gericht. Neusga
ten en gehoorgangopeningen zijn spleet-
vormig en in het water gesloten.
De voor- en achterpoten, met zwem
vliezen tussen de tenen zijn tot brede
vinnen vervormd. Een speklaag
en handig te verplaatsen, zodat zelfs
de vlugge zalmen en kabeljauwen met
succes achtervolgd worden; dit wil zeg
gen dat een snelheid van 30 A 35 km
per uur bereikt moet worden
Het zwemmen gebeurt feitelijk alleen
met de achtervinnen, door deze met
kracht tegen elkaar te slaan, zodat het
Huwelijk van dr. A. Kuyper
werd te Warmond voltrokken
Naar aanleiding van ons artikel „Dr.
A. Kuyper in zyn huiselijk leven", op-
Jcnomen in ons Zondagsblad van 15-
anuari Jl„ ontvingen wij de mede
deling, dat zyn huwelijk niet tc Rot
terdam maar te Warmond werd vol
trokken.
Dr. Kuyper's schoonvader, de heer
J. H. Schaay, beeft wel te Rotterdam
gewoond, maar om gezondheidsredenen
vestigde hjj zich later te Warmond. HU
had daar een buitengoed, dat „Lee-
vlict" heette.
Uit rijn correspondentie met mr.
Groen van Prinstcrer blUkt, dat dr.
Kuyper vaak te Warmond verbleef,
want verschillend# brieven zijn van
daar verzonden.
Een zeehond behoort tot de orde der
zeeroofdieren of robben en vormt een
aparte familie. Het stemgeluid nl.
een hees blaffen of grommen zal
wel aanleiding geweest zijn tot de min
of meer onjuiste benaming. Zeehonden
bewonen de kustgebieden van de Atlan
tische Oceaan.
lichaam naar voren gedrukt wordt; de
voorvinnen worden dan tegen het li
chaam gelegd en alleen gebruikt bij
het wenden. Op het gebit" komen naar
achteren gerichte scherpe punten voor;
een eenmaal gegrepen vis kan dus on
mogelijk loskomen; zelfs een paling zal
dit niet gelukken.
Op het land verplaatsen zeehonden
zich erg onhandig, daar zij niet kunnen
lopen op de tot vinnen vergroeide lede
maten. Door afwisselend te steunen op
voor- en achterzijde van het lichaam
komen ze echter toch vooruit, min of
meer zoals een spanrups dit doet.
Reeds werd vermeld, dat een zee
hondenlichaam met een dikke speklaag
omgeven is. Deze dient echter voor
namelijk om het dier te beschermen
tegen overmatig warmteverlies. Daar
het water in zijn woongebied vaak erg
koud is en bij gebrek aan een zand
bank, klip of strand met een ijsschots
als rustplaats genoegen dient te worden
genomen, is deze bescherming wel
noodzakelijk; immers de zeehond is
een zoogdier, hetgeen o.m. betekent,
dat de lichaamstemperatuur constant
moet blijven (37 gr. C). Bij volwassen
dieren vormt de speklaag soms wel
1/3 van het lichaamsgewicht.
S een zeehond ccn schadelijk of nut
tig dier? Zo'n vraag is altijd
's Lants ende al binnen
's Lants gekomen is. Soo
ist, dat wij een ijegelicken
toegelaten hebben, ende
laten toe bij dezen de
zelve te vangen: geloo-
vende voor elcken Zee-
hont ter voorsz plaetse
gevangen, vijf ponden te
veertich grooten 't pont".
De Staten van Zeeland
bepaalden op 9 October
1608 hetzelfde en loofden
een premie uit van
„tien schellingen grooten
vlaems".
Deze drie maanden oude zeehond krijgt in de
Londense dierentuin dagelijks 30 tot 40 haringen
voor zijn lunch.
"s uiviou n vraag is altijd
moeilijk te beantwoorden; nuttig is hij
in ieder geval niet of het moet zijn
de pensionhouders op de wadden
eilanden daar het bezichtigen
jagen op zeehonden door badgasicn ais
een bijzondere attractie wordt be
schouwd.
Zijn voedsel bestaat naast vooral
bij jonge dieren allerlei kreeftachtigen
voornamelijk uit vissen en als hij
een visje verschalkt laat het hem on
verschillig of ook dc visser het hierop
voorzien heef'.. Een gezonde eetlust
heeft hij wel; 15 kg vis is bijv. het
dagelijks rantsoen van de zeehonden in
Diergaarde Blijdorp en eenmaal vond
men 29 stuks bot in de mane nn r.-n
U,T 1161 bovenstaande blijkt wel, dat
de zeehond voor ons land als scha
delijk wordt beschouwd. Voor de bewo
ners van het hoge Noorden is hij ech
ter beslist nuttig; we kunnen zelfs
zeggen, dat grote gebieden zonder zee
hond onbewoonbaar zouden zijn.
Letterlijk alles van dc gevangen zee
honden wordt gebruikt; de vellen voor
kleding en als ruilmiddel; vlees, bloed
cn spek dienen als voedsel en traan
voor dc verlichting; van darmen Mor
den venstertjes gemaakt in de hutten
of in elkaar gedraaid dienen ae als
sterke touM-en en de beenderen worden
gebruikt voor het maken van allerlei
huishoudelijke artikelen.
Gewoonlijk mag
i Eskir
Hij
rhaamt
zich helemaal niet
toe
leeg te halen; een reden
een arme visserman om hem grondig
te verwensen. De visser zal dan ook
niet nalaten hem onschadelijk tc maken.
Vooral jonge zeehondjes, die nog niet
zo snel kunnen vluchten als ze tijdens
MÉÉHgÉBHtaBTallen, lijn
siem od net doden
In Dc zoogdieren van Nederland"
(dr. M. A. IJsscling en dr. A. Schey-
grond) wordt hierover het volgende ver
teld: ,,Dc jacht op zeehonden werd van
hogerhand nog enigermate bevorderd,
doordat er al sinds 1823 premies voor
het doden van zeehonden zijn uitge
loofd. Herhaalde malen is het premie
stelsel afgeschaft, maar even vaak weer
in ere hersteld, het laatste op 1 Augus
tus 1938 (ƒ2 per gedood exemplaar).
Het stelsel schijnt intussen reeds van
oude datum te zijn. Een piakaat van
de Staten van Holland en West-Fries
land van 3 Juni 1609 vermeldt reeds
het volgende: ..Ende alsoo wij mede
onderrecht zijn, dat ind<
Lecke ende IJsscle, hen onthouden vele
Robben of Zee-honden, die dagelijcks
meer ende meer vermenichvuldigen
ende groote schade doen inde visch,
die poocht uijtter zee te komen binnen
vaak goed vinden met „gewone" hon
den: ze zijn intelligent, speels en zeer
aanhankelijk.
OM twee redenen wordt op zeehonden
jacht gemaakt: omdat men ze scha
delijk acht en omdat vele dames zich
in een jas \zg\ zeehondenbont wensen
hij geen grzin kan onderhouden.
De mannetjeszeehond is polygaam,
d.w.z. hij bezit graag meer dan één
vrouwtje. De paartijd is van half Au
gustus tot half September. Gedurende
deze tijd wordt er flink gevochten tus
sen de mannetjes om het bezit van de
wijfjes, waarbij ze elkaar ernstig kun
nen verwonden. Na een draagtijd van
10 a 11 maanden komt het jong ter
wereld. Dit is reeds flink ontwikkeld,
maar dat is ook wel nodig, daar baby
bij hoog water direct moet zwemmen.
Bij dc Noordelijke soorten wordt het
jong op het ijs geboren en om het togen
de koude te beschermen is er dan een
flinke pels met lange haren, welke
echter voor het te water gaan uitvallen.
De melk, waarmede zeehondenjongen
gevoed worden is zeer vet; dit moet
ook wel, want zij moeten zo snel mo
gelijk een speklaag hebben. Na 5 U
weken wordt het jong door de moeder
Etn zeehonden vrouwtje kan maar één
jong tegelijk groot brengen, doch het
komt wel eens voor. dat er een twee
ling wordt geboren. In dit geval wordt
één van beide verstoten cn komt jam
merlijk om het leven tenzij hij het ge
luk heeft dat een dierenvriend hem
vindt en zich over hem ontfermt.
Bij een goede verzorging lukt het dan
wel om hem groot te brengen. Daar
de zeer jonge diertjes nog niet kunnen
stikken, moet het voedsel nl. melk
met levertraan door middel van een
trechter en een slang in het keelgat
gegoten worden. Een grote moeilijkheid
bij het opfokken blijkt het gebrek aan
zout zwemwater te zijn, daar dit on
misbaar is voor een gezonde ontwik
keling van het Jonge dier; daarom doet
men in voorkomende gevallen verstan
dig het dagelijks in zee te baden. Zee
honden kunnen het in gevangenschap
de zeehonden-familie. Ze dragen dan ook
naam van zeeolifanten.
heeft men het liefst de beschikking c
vellen van jonge dieren, daar deze
langere haren bezitten. Ongeveer 20
vellen zijn nodig voor de vervaardiging
van één bontjas. Ook worden zeehonden
huiden benut voor de vervaardiging
van zeemleder.
In ons land worden de zeehonden
meest doodgeschoten, hetzij terwijl ze
op het land liggen te zonnebaden of na
dat ze het water zijn ingejaagd Een
zeer wrede methode was het plaatsen
van naar de landzijde gerichte ijzeren
pennen, waar de dieren in blijven han
gen als ze het water worden ingejaagd.
Ook pleegt men wel de dieren in hun
luieruurtje te besluipen om ze dan
plotseling de hersenen in te slaan.
Een van de grootste leveranciers van
sealskin zoals men de bereide zee-
hondenhuiden noemt vormen de Pri-
biloff-cflandcn, waar op zeehonden
wordt gejaagd door de U.8.A., Rus
land, Japan en Canada. Op grond van
een door deze landen gesloten overeen
komst mogen daar jaarlijks 700.000
stuks van de nit plm. 3,5 millioen
exemplaren bestaande bevolking m-orden
Men heeft het voornamelijk voorzien
op de 3-jarige mannetjes, daar de huid
hiervan het meest waard is; als bij
producten kunnen genoemd worden de
traan en de levers (voor de vervaar
diging van de vitaminen A en D).
Met New-Foundland als basis wordt
ook veel jacht gemaakt op zeehonden
in de Noordelijke IJszee. Hier jaagt
men in hoofdzaak op jonge dieren (3
tot 8 weken) voor de bontindustrie daar
deze zoals gezegd een zeer dikke pels
bezitten.
In de Kaspische zee worden jaarlijks
plm. 20.000 zeehonden geschoten. De
Guano-eilanden langs de West-kust van
Zuid-Afrika leveren eveneens veel zee
hondenvellen. Bij nonderden tegelijk
worden de arme dieren hier gedood.
Als men een kudde op het land heeft
ontdekt, benadert men deze omzichtig
Zodra enige lieden zich op het strand
hebben opgesteld worden de zeehonden
vanaf de andere zijde van het eiland
in de richting der jagers gedreven. Van
de eerstgeschoten dieren wordt nu een
soort dam opgeworpen welke voor de
andere een moeilijk te passeren ob
stakel vormt, zodat de jagers ruim
schoots in de gelegenheid zijn om de
met panische schrik vervulde dieren te
schieten.
T N hel hoge Noorden wordt door ijs-
beren op zeehonden gejaagd. Deze
kunnen hierbij seer slim te werk gaan.
In het Ijs m'orden nl. door de zeehonden
gaten open gehouden om bij gevaar
snel te kunnen verdwijnen. De ijsbeer
zwemt nu onder bet Ijs door en duikt
plotseling uit het gat op. Het valt hem
dan niet moeilijk één van de verschrik
te zeehonden te grijpen.
Tot >k>t zij nog vermeld, dat men
een zeehond niet mag verwarren met
een zeeleeuw, de balanceerkunstenaar
van het circus. De zeeleeuw behoort
ook wel tot de robben, maar tot een
aparte familie, nl. die der oorrobben.
Zij bezitten nog oorschelpen en kunnen
zich veel gemakkelijker op het land
verplaatsen, daar zij nog kunnen lopen
op hun eveneens tot vinnen vergroeide
ledematen. In Rotterdam is er zelfs
eens één uit de diergaarde ontsnapt,
die een veilig heenkomen zocht in de
stadssingels.
G. E. VALST AR
ZONDAGSBLAD 22 JANUARI 1955
Drie belangrijke vioolopnamen en een pianoconcert
DE piano mag dan bij de meesten het
populairste muziekinstrument zijn,
de viool heeft ook een grote populariteit.
Vioolconcerten van Bach, Mozart, Beet
hoven, Brahms of Mendelssohn behoren
tot de geliefde werken van de concert
bezoekers. Vooral als ze dan nog ge
speeld worden door grote violisten. Er
zijn thans heel wat meesters op de
viool, mensen die met hun klein instru
ment de wereld door reizen en overal
met gejuich ontvangen worden. Het is
dan ook helemaal niet verwonderlijk,
dat de gramofoon-maatschappijen steeds
weer met nieuwe viool-opnamen komen.
Het is HIS MASTER'S VOICE, die de
twee befaamdste violisten van deze tijd
samen liet spelen in het Dubbelviool-
concert in d van Joh. Seb. Bach (lang
speelplaat BLP 1046), n.L Gioconda de
Vito en Yehudi Menuhin. Welk een on
gelofelijk sterke vertolking is dat ge
worden, een vertolking die geadeld
wordt door de eerbied, waarmee beide
violisten en het Philharmonia Orkest
o.l.v. Anthony Bernard de muziek van
Bach doen klinken. Hier nergens een
„hineininterpretieren", doch alleen
maar Bach zelf doen spreken. Zo zeer
is het spel van beide kunstenaars op
elkaar en op Bach ingesteld, dat het
niet is uit le maken wie de eerste of
de tweede partij speelt; Gioconda de
Vito of haar partner Menuhin. Aan de
andere plaatzijde spelen beiden met het
zelfde orkest en met solistische mede
werking van John Shinebourne<cello) en
George Malcolm (clavecymbel) de Trio
sonate no. 2 in d van Handel, een ver
rukkelijk werk waarin we delen uit an
dere composities van Handel herkennen.
Prachtig transparant en levendig is de
ze vertolking. Ook opnametechnisch is
deze plaat subliem.
OM NOG EVEN in de klassieke sec
tor te blijven: Bach schreef ook
werken voor viool alleen, dus zonder
begeleiding. Van enkele dezer werken
maakte DECCA een heel bijzondere op
name, nl. van de Sonate no. 2 in a en
van de Partita no. 2 in d, gespeeld door
de eveneens vermaarde violist Emil
Telmanyi (langspeelplaat LXT 2952).
Het bijzondere van deze opname is, dat
Telmanyi niet de gewone strijkstok ge
bruikt, maar de zgn. Vega Bach-strijk-
stok, die zoals voor 1700 de strijk
stok was de vorm heeft van een
boog. (Het Engelse woord voor strijkstok
is ook „bow" en de Italianen spreken
van „arco"). Bij deze Bach-strijkstok
wordt het haar gespannen door de duim
van de rechterhand. De tegenwoordige
strijkstok met de schroef maakt het
spelen natuurlijk wel eenvoudiger. Be
paalde modernere effecten zijn met de
Bach-strijkstok niet mogelijk, doch het
spel is er wel strakker door geM'orden,
doorzichtiger ook. Een zeer waardevol
le opname.
Caricatuur door J. P. Lyser.
(Uit de Paganini-collectie
te Washington)
WAARDEVOL IS OOK de plaat die
PHILIPS maakte van het Vierde
Vioolconcert in d-moll van Nicolo Paga-
nini, die in de vorige eeuw gold als
een „duivelskunstenaar" met zijn in
strument. Paganini was niet alleen een
beroemd en gevreesd violist, hij heeft
ook heel wat composities op zijn naam
staan. Dat hij in die werken het vir
tuoze element een grotere rol liet spe
len, dan de meer ver-innerlijkte com
ponist zou doen, is een feit. Maar toch
heeft Paganini zich ook als componist
een genie getoond, een man met een
fantastisch gevoel voor melodie. Of zijn
die sprankelende thema's uit dit Vierde
Vioolconcert geen verrukkelijke bewij
zen van Paganini's genialiteit.
Het Vioolconcert wordt gespeeld door
een vierde vermaardheid op vioolgebied,
de violist Arthur Grumiaux, begeleid
door L'Orchestre des Concerts Lamou-
reux uit Parijs o.l.v. Franco Gallini
(Langspeelplaat A 00741 R). Het merk
waardige van dit stuk is. dat het na
de eerste uitvoering op 25 Maart 1831
te Parijs (door Paganini zelf gespeeld»
spoorloos verdwenen is en eerst in 1936
werd teruggevonden, d.w.z. alleen de or
kestpartij. De ontdekker Ls de Italiaan
se muziekuitgever Natale Gallini, wiens
zoon Franco Gallini het orkest bij de
opname van Philips dirigeerde. In
„Wie niet tegen u ia, is voor u."
Lukas 9 50
„Wie niet met Mij is, is tegen Mij."
Lukas 11 23
jA. dat kan ons bijbellezen bemoei-
1 lijken, dat de ene tekst met de
andere in schijnbaar lijnrechte
tegenspraak is.
Hierboven hebt ge zo'n voorbeeld.
Twee woorden, beide van Jezus zelf,
beide uit hetzelfde bijbelboek Lukas,
en het ene woord sluit naar zijn zin
schijnbaar het andere volkomen uit.
Maar dan toch alleen voor de
oppervlakkige lezer, die niet verder
kijkt dan z'n neus lang is. die de
bijbel gebruikt of 'teen woorden -
1954 vond Natale Gallini ook de viool
partij en op 7 November 1954 werd dit
Vierde Vioolconcert van Paganini voor
de tweede maal uitgevoerd. De opname
is in elk opzicht prachtig, dank zij het
virtuoze cn stralende spel van de Belg
Arthur Grumiaux, dank zij ook de bij
zonder sterke orkestbegeleiding.
I"\E VERZAMELAARS van vioolopna-
men kunnen hun discotheek dus
weer met goede werken uitbreiden. Zij,
die toch meer voor de piano voelen wijs
ik ten slotte op een gramofoonplaat met
een der populairste pianoconcerten, nl.
het Pianoconcert no. 1 van Tschaikow-
sky, gespeeld door Geza Anda met be
geleiding van het Philharmonia Orkest
o.l.v. Alceo Galliera. Dirigent en pia
nist zijn beiden goede bekenden in ons
land en deze opname (COLUMBIA,
langspeelplaat CX 1156) is een onbe
twistbaar bewijs van beider kunstenaar
schap. Welk een gespannen vertolking
is dit geworden, volkomen beheerst,
waarbij de pianopartij nergens zelfs
niet in het krachtigste forte wordt
„dood "-geslagen. Op deze wijze ge
speeld heeft dit v.'erk toch wel een
grootse allure.
Volgende week v/il ik het eens over
liederen hebben.
CORN. BASOSKI.
boek is, de tekst losmaakt uit zijn
verband en vergeet na te gaan tot
wie Jezus dit woord gesproken heeft
en in welke omstandigheid.
Wie de bijbel leest zoals we ons
dagblad vaak lezen, „gauw nog even
de koppen doornemen vóór hel eten",
kan niet anders dan telkens op zulke
tegenstrijdigheden stuiten. De bijbel
wil gespeld als een brief van de
Heer van hemel en aarde. De woor
den Gods willen bezinken in ons hart
om bewaard en verwerkt te worden.
Dan dragen ze vrucht, zoals zaad
dal valt in toebereide aarde.
Het eerste woord spreekt Jezus tot
Zijn discipelen, die zichzelf als de
enige volgelingen van Jezus beschou
wen en een ander, die in de naam
van Jezus boze geesten heeft uitge
dreven. dat hebben willen beletten.
Doe dit niet, zegt Jezus, want wie
Als mensen van verschillende ker
ken zijn we gauw geneigd, onszelf
als de enige ware discipelen van de
Heer te bestempelen en we ontzeg
gen dan aan anderen het recht om
in de naam van Jezus deze wereld
uan boze geesten te zuiveren. Wan
neer we als kerken zo bezig zijn
uit te maken, wie toch wel de mees
te is. zegt Jezus ons: Als die ander
kan, waarin gij gefaald hebt. laat
hem dan begaan. Hij kan uw tegen
stander nooit zijn (Lukas 9 40)
Want in de dienst van het Evangelie
gaat het niet om ons, om de eer,
de meest zuivere volgelingen van
Jezus te zijn, maar om de minste
te zijn en in naam van Jezus de
wereld te dientn.
Laat 't dan maar Billy Graham
zijn of 'l Leger des Heils, wié het
doet is niet belangrijk, als de boze
geesten maar uitgedreven worden.
Het tweede woord zegt Jezus tegen
Zijn tegenstanders, die ontkennen
dat Hij spreekt en handelt in op
dracht van God. Ze vragen van Hem
een duidelijk teken en doet Hij dat
niet, dan veroorloven zy zich een
neutraliteit. Ze wagen 't niet een
beslissende keus te doen, want 't zou
immers wel eens kunnen zijn. dat
H\j de duivel door Beëzelbul, de
overste der duivelen, uitwerpt
Dan zegt Jezus heel scherp ,.Wi«
niet Door Mij is, is tegen Mij en wie
niet vergadert, die verstrooit."
Bij Jezus vallen de levensbeslis-
sinaen, hie? neutraliteit een onmo
gelijkheid Bij Jezus afzijdig blijven
betekent: tegenstander zijn.
Wanneer God in Jezus Christus ons
Zijn genade biedt, dan is 't onmoge
lijk „de kat uit de boom te kijken
Dan wordt er van ons gevraagd een
overgave zonder reserve. Wie dit
niet doet, maakt het zichzelf onmo
gelijk in de gemeenschap met God
te leven. Want in Jezus overbrugt
God de kloof, die door de zonde
tussen Hem en ons is ontstaan Hier
past geen bescheidenheid: „zou 't
voor mij wel gelden", hier past al
leen maar een gelovig Jimen" op
het Ja" van God.
Vreemd toch, dat Jezus ons be
scheidenheid moet leren ten opzichte
uan anderen, die op hun wijze het
et'angelie prediken, en dat Hij ons
bescheidenheid moet afleren, waar
het geldt het aanbod Dan Gods Ge
nade te aanvaarden. Dit is by ons
een tegenstrijdigheid, maar dan hele
maal niet zinoot.
Goddank, dat Hij ons met een
tchynbarc, maar dan zeer zmoolle
tegenstrijdigheid beantwoordt.
Geval zonder eind (25)
Uit de
VOLKSWIJK
INTEER is Sjaarlie dus thuis; thans
met een enkel-breuk. Is dat
erger dan een snee in de arm, of
is dat minder ergJ Men weet dat
niet met zekerheid te zeggen. Een
voordeel is, dat zich by breuken
moeilijk bloedvergiftigingen kunnen
voordoen, maar een uitgesproken
nadeel is het om zes lange weken
thuis te moeten blijven. Eerst een
paar dagen op bed, dan min of
meer hangend in een leunstoel,
op de duur rondstrompelend door
het kleine vertrek, waar alles in
gebeuren moet.
In elk geval wordt in deze
anderhalve maand het uiterste
gevergd van alle inwonenden.
Sjaarlie klaagt luidkeels over de
„senuwe", Sjaan klaagt niet min
der hard, de oudste zoon vervalt
van de ene gil-krijs-huilbui in de
andere en de baby krijgt inge
wandsstoornissen. Het is een borst
kind: het neemt Moeders ups and
dows onmiddellijk over.
Goed, de ongevallenwet zorgt
wel, dat men niet van honger om
komt, maar die voorkomt ander
zijds niet dat uiteindelijk iedereen
met complete kropgezwellen van
niet-ingehouden en gedwongen-
aangehoorde razernij-aanvallen
rondwandelt. En daarom is de uit
eindelijke conclusie uit vele voor
gaande conclusies, dat je overal
beter werken kunt dan bij een gla
zen wassersbedry Daar krijgen ze
Sjaarlie met geen honderd paarden
meer heen terug. Eerlijkheidshalve
dienen we aan die uitspraak toe te
voegen, dat de firma ook generlei
moeite doet om hem terug te
krijgen!
Ook aan zes lange weken komt
een eind. Tenslotte zegt de behan
delende geneesheer dat Sjaarlie nu
maar eens buiten moet gaan oefe
nen en dat geeft de nodige ont
spanning in de huiselijk atmosfeer:
hy kan nu weer naar de straathoek
wankelen en daar zyn wijsheden
uitkramen. De gemaakte smak
wordt er bij de dag enkele sporten
groter: het is een wonder dat
Sjaarlie nog zo betrekkelijk gaaf
temidden van de kameraden staat.
Het is óók een wonder dat je zo
door pech achtervolgd kunt wor
den: als dat iemand hebben moet,
kan ie klimmen zoveel ie wil, maar
d'ronder gaat ie! Want de straat
hoek gelooft maar in twee goden'
pech heet de ene en geluk heet de
ander. En Sjaarlie heeft pech.
Men moet dat bijna wel gaan
goloven. Nd het herstel volgt nog
eens een eigener beweging gezochte
baan. Alle goede dingen bestaan
in drie Velen. Voor Sjaarlie na de
apothekersbetrekking en na de
puibewassing nog een laatste kans:
een zaagfabriek. Ze zagen daar van
dik hout planken. Het is maar een
klein bedrijfje: een vrij lange,
minder brede souterrainruimte
onder enkele woningpanden. Voor
in een afgeschoten kantoortje, waar
deboekhouder zetelt en terzijde
aan weerskanten wat houtopslag:
hout. dat nog onder de zaag moet
en hout, dat daar onder vandaan
gekomen is. In het midden de eige-
lijke bedrijfsruimte met razend
rondwielende, door electriciteit
aangedreven zagen. Ze vreten zich
dwars door de zwaarste boomstam
men heen; ze snijden er jankend
overlangs de dikkere of dunnere
planken uit.
Een gezond bedrijf is het niet:
het is er zelfs op hellichte zomer
dagen nop zo duister dat er altijd
lampen branden en het zaagsel
stuift in dichte wolken rond. Het
is geen wonder, dat er tn deze
buurt zoveel asthma- en bronchi-
tispatiënten wonen; men moet er
niet aan denken wat allergische
personen hier zo al hebben uit tc
staan Maar verder is het een res
pectabel en prompt bedrijf: er is
alfyd werk aan de winkel en de
lonen zyn er behoorlijk. Eén Dan
de straathoekkameraads heeft er
nog pas gewerkt, maar hij heeft
juist gisteravond mot met de chef
gekregen over een stukkie brand
hout, dat ie meenam voor moeder
de vrouw. Nu ligt hij er uit, en
voor Sjaarlie blijkt de kans om erin
te draaien.
Niet dat ze hem direct met open
armen als de verloren zoon ont
vangen. De baas kijkt zelfs een tik
keltje bedenkelijk, als Sjaarlie
zich komt aanmelden en daarbij
doet alsof minstens de hoojdamb-
tenaar van de arbeidsbeurs hem
geanimeerd heeft deze betrekking
te ambiëren. De baas weet veel te
goed dat er niet te spotten valt met
al die hapzuchtige zaaginstrumen- J
en. Maar goed, h'j wil het met
Sjaarlie proberen Als die zijn ogen g
goed de kost geeft, zal het ook wel i)-
meevallen, en vooreerst zijn er wel 3
de nodige werkjes te doen. waarbij u
de zingende zagen enkel op de
achtergrond voor een vreemd
muziekje zorgen.
Opnieuw gaat dan alles be-
trekkelijk goed. Je kunt niet
zeggen dat Sjaarlie een twee-
de Simson is. die de bomen
spelenderwijs boven zyn macht
heft. maar hij doet het werk niet
slechter dan te verwachten viel.
Sjaarlie mqakt op de duur zelfs
jyromotie. Hij komt aan een van. de A
machines te staan en hij hoeft het
hout maar in de goede richting te 3
bewegen om dan verder de zagen 3
hun werk te laten doen. Zo een- 4
doudig als wat; een kind kan de
was doen!
Twee maanden gaat het prima.
Twee maanden hebben Sjaan en
de kinderen het huis alleen, en 3
twee maanden wordt er behoorlijk 5
verdiend. Twee maanden verschijnt
Sjaarlie alleen des avonds op dc
straathoek en wisselt van geaach-
ten over het werk hier en het werk i>
daar en het feit dat alle werk uit 3
den boze moet geacht worden. 3
Op de derde dag van de derde 3
maand slaaf de Pech toe. Letter-
lijk: hij knauwt zich als een wrede
afgod in Sjaarlie's linkerhand; A
maait van twee vingers het boven- 3
sfe lid er af en snoeit ran een
derde de nagel weg. Sjaarlie gee/t 5
een ontzette gil. en wordt naar de 1}
dokter gebracht. Die Derbindf en
smeert er wat op, en de ongevallen- 3
wet treedt weer in werking.
Het wordt een lang proces. Eerst
van genezing, maar Sjaarlie is erg sj
aantrekkelijk, gelijk wy weten, en
in de vierde week krijgt hij bloed-
vergif.
Hij haalt het bij de dood of.
Maar als hij na twee maanden
weer in consumptie komt, weet hy 3
eens voor goed dat het met werken 3
toch niets gedaan is voor hem. 3
Want tegen Pech valt niet te 3
vechten!
WIJKPREDIKANT t
Ds. R. C. H. VERHOEF
