Beekmans
schroeven
zoekt geluk
en wikkels
,RI 195
Y Bill
wat
lie Adff
Ad^
VRIJDAG 21 JANUARI 1955
EEN DAG UIT HET LEVEN VAN
yaten kost geldmaar zingen
maakt je anders!
(Van onze §-redacteur)
>ndeiTOE BEGINT JE DAG, Ria Beekmans?" „O, gewoon", zegt het sprietige
i- vrouwtje met de haren weggedrukt onder een groejie doek, die ze
het hoofd geslagen heeft, „o, gewoon, de wekker loopt af en dan is er
oi>t ofr 660 dag"- De dag g r ij n s t haar elke morgen opnieuw aan. Dat kan
niet anders, want Ria Beekmans hoort tot de „flinke" meisjes van
a generatie. Zij huwen niet, maar zij werken voor zichzelf. Zij zijn
^j^feg de deur van het ouderlijk huis uitgegaan. Uit behoefte aan „vrij-
r: wil"- Beekmans zou natuurlijk veel beter bij haar moeder in kunnen
J H aen. Dat zeggen wij, die haar omstandigheden kennen tenminste. Maar
Kooli Zegt ze: „nee, natuurlijk zou ik dat niet. Een mens moet vry zijn eri
d r zichzelf kunnen zorgen."
eraaif conseduentie daarvan is: Ria Beek-
js kamer, (waar alleen 'savonds eer
®pmel brandt) die in een tochtige straat
r Bo'en waar zij dus elke ochtend
-romhg uur. kwart over zes. huiverend de
vanPn van de slaap bestrijdt. Warmte
t ze krijgen van de snelheid waarmee
relt, In haar kleren schiet. Niet var
asse. Die is er zo vroeg niet. Dan
andejelf. beneden, in het keukentje
l Salr pension, water moeten koken. Want
5 j efleeft een gas-loze kamer. En ze
de mensen uit haar pension niet
en (4. dat ze dat zou kunnen doen.
j ef doet dus. nadat ze gekleed is. haar
»ijt met de eerste s
y p. Met de bus
et ,J
.L.B halt acht r
!t voor ze aan oe oana. waar ze naar
*l?e%id heeft, plaats neemt, nog net tijd
Kouen fiesje melk te kopen en om nog
rbeia sigaret te roken. Honger voelt ze
blJ. Wel kou. Van binnen is ze koud.
vergi komt natuurlijk omdat ze onver-
de vjd is. Maar ze heeft in elk geval ge-
e€r -en en dat is een belangrijk ding. Er
O* vanmorgen een meisje in de bus,
n dezich erop beroemde, dat ze helemaal
jaan naar bed was geweest. Gisteravond
lede ze uiteegaan „met een knul" en toen
eindelijk uitgedanst was. ontbrak de
Jitvo om nog gaan s]apen. Ze was er-
is j-lg een kop koffie gaan drinken. En
de naar de bus en aan het werk. ..Die
,p halen we later wel in", zei ze.
™e®et is tijd om te beginnen. In de grote
un waar de arbeid wacht in de vorm
vele electrische apparaten, die ge
buikt moeten worden, zijn de band'ba-
:ns begonnen met het uitdelen van de
iy 'kstukken. Alles is gisteren niet ge-
e er; gekomen Dat dient vandaag afge-
deikt te worden,
var
-ht. Werlcen in periodes
zijne meisjes werken in de fabriek in
neniodes. De werkweek bestaat uit 480
ac. lodes van zes minuten elk. Dat is voor
id berekening van het loon gemakkelijk,
werrwordt namelijk gewerkt volgens een
ef. dat op het werkkaartje staat aan-
I» even. Stel dat voor duizend bepaal-
.handelingen 149 perioden als basis
rden genomen en Ria slaagt erin. dat
samKvel in 120 periodes op te knappen.
,voei krijgt zij 29 perioden van zes minu-
B ra uitgekeerd boven haar loon. Zij is
op de fabriek. Maar er zijn collega's,
f 50 tot f 60 per week maken!
'at betekent, dat er weinig gepraat
rdt aan de band. Want praten kost
d. Het fabrieksmeisje is daardoor ern-
geworden. Trouwens: er is zoveel
aas in de fabriek, dat praten schreeu-
h zou worden. Schreeuwen is niet be-
'derlijk voor de conversatie En waar
'a»Vt je over praten? de ruzietjes die
nmige meisjes, verloofd wel is waar.
toch al bij schoonmoeder inwonend.
>n. vormen wel de hoofdmoot van
gesprekken. En films. Met als afwis-
ivg: kleding.
Mooie dingen
Je eerste dagen, dat ze hier werkte.
Ria Beekmans het gevoel, dat ze wel
k afstak bij de meisjes om haar heen.
was ook zo. Zij verdiende nog niet
eel.
'e meeste meisjes dragen rpooie kle-
Want als ze geen gezin of kinderen
>ben. geven ze haar geld aan kleren
En dit heeft Ria Beekmans al wel
nerkt: hoe beter iemand iets staat,
minder het staat. Dat betekent dus:
meer critiek er op uitgeoefend
rdt. Over de kleren van anderen
rdt dus wel gepraat Maar hoeveel crl-
k er ook is op eikaars uiterlijke ver-
ijninc er bestaat tevens een grote
~~Jlegialiteit. Die open-baart ziich tegen-
de baas, maar ook. wanneer een
tisje door een bepaald leed getroffen
Brdt. Dan leeft de band mee. want ze
>an allemaal in precies hetzelfde le
lt. Het leven, dat wordt bepaald door
•eerr.de onvrouwelijke begrippen en
Sltorrien: soldeerlipies felsen, aansluit-
aten maken, solderen!
Dodelijk vermoeiend vindt Ria Beek
mans haar werk. Niet dat het zwaar Is.
doch e<- is zoveel geluid om haar heen.
Maar zij moet nog wennen!
Van tijd tot tijd wordt de radio inge-
Het uitzicht, dat Ria Beekmans
dagelijks op haar omgeving
heeft. Een lange rij oudere en
jongere vrouwen in een mon
tagehal, die vol geruchten is.
vJ
hall, waar Ria werkt, is totaal verlaten.
Het is je ook geraden snel weg te zijn.
Van vyf tot zes. het is maar een uur-
En er moeten in dat uur heel wat bood
schappen gedaan worden.
Dan wordt zo'n fabrieksmeisje name
lijk plotseling huisvrouw. Van een één-
manshuishouding wel is waar. maar ze
moet tiohzelf toch blijven verzorgen.
Zorg voor je zeil
e op haar kamer komt. vindt ze
daar alles nog precies, zoals ze het 's mor
gens achterliet. Het bed nog onopge
maakt, de kleren van gisteravond nog
stoel, het stof overal dik op en.
beneden, aan de trap een mopperige
hospita. Haar hele verschijning zegt:
.Wat laten die meiden toch een troep
achter, als ze d'r uittrekken".
Ze heeft gelijk", denkt Ria Beekmans,
moest kunnen opruimen, voor je
Reizigers mogen zeli een
dienstregeling maken
De Beierse forensen zullen de kans
krijgen de spoorwegen te vertellen op
welke tijd ze hun treinen willen laten
vertrekken. De spoorwegautoriteiten zul-
•en volgende week Dinsdag in de foren
sentrein van 4 uur 40 tussen Grafingcn en
Neurenberg deze proef nemen. De passa
giers zullen bonnen krijgen, waarop ze
kunnen aangeven hoe laat ze de trein
souden willen laten vertrekken. Een en
kelvoudige meerderheid is voldoende om
de dienstregeling te veranderen.
Meer steun voor de
nazi-slachtoffers
De Westduitse regering zal de slacht
offers van het nazi-bewind grotere scha
deloosstellingen uitkeren Thans zullen
meer personen hierop aanspraak kunnen
maken, terwijl de bedragen worden ver
hoogd. De oude regeling was door alle
partijen ..schandalig" genoemd. Het to
tale programma tot schadeloosstelling
vereist een bedrag van 9.4 milliard dol
lar, waarin dan begrepen zijn de afleve
ringen aan Israël en Joodse organisaties
Uniform van generaal in
beslag genomen
Het onlangs vervaardigde beeld
van generaal Alfred M. Gruenther,
de geallieerde opperbevelhebber in
Europa, kan niet worden opgesteld
In het beroemde wassenbeelden-
museum van Madame Tussaud in
Londen, omdat de Engelse douane
beslag gelegd heeft op het uniform,
dat de generaal op 3 December op
gestuurd had.
Er moeten volgens de douane in
voerrechten op betaald worden,
maar de directie van
vindt dat onzin
Treinverkeer bij BecKim
en Maastricht hersteld
Het treinverkeer op het baanvak Sau
werd-Bedum van de lijn Groningen-
Delfzijl is gistermiddag om vier uur her
vat. Zoals gemeld is. was daar een vracht
auto door een Blauwe Engel gegrepen.
Ook het treinverkeer naar en van Maas.
tricht via Sittard. waar 19 wagons ont
spoorden. is sinds gisteren weer normaal.
Colosseum brokkelt af
Rome besteedt een millioen om de
gehele wereld te redden
De stad Rome moet een millioen gul
den uittrekken om de wereld te redden.
Want de oude zegswijze luidt: Als het
Colosseum valt. zal Rome vallen en
Rome valt. gaat de wereld ten onder.
is het zover gekomen. Het bijna
tweeduizend j3ar oude "bouwwerk, de
trots van het klassieke Rome. begint af
te brokkelen. Reeds enkele malen is het
voorgekomen, dat een reusachtig tufste-
blok. van ongeveer drie ton. met
daverend geweld naar beneden rolde. Zo
knaagt de tijd aan het stadion, waar ir
de Romeinse oudheid de gladiatoren el
kaar ontmoetten en om de zegepalm
streden.
:n van de voornaamste oorzaken
de afbrokkeling van de zware
is volgens de directeur van m
mentenzorg te Rome. het moderne
keer. De voortdurende trillingen, die de
hedendaagse voertuigen teweeg brengen
hebben op de duur dezelfde uitwerking
Hef i.k. eenheids-gesprek
Kal'h. Werkgemeenschap wil
liever even wachten
De Katholieke Werkgemeenschap in de
Partij van de Arbeid heeft de K.V.P. ge-
>ord, geen bezwaar te hebben tegen
hervatting van het gesprek met K.V.P.
K.N.P.. maar wel meent de K.W.G.-
delegatie in overweging te moeten geven,
of het niet de voorkeur zou verdienen
nu het interne beraad in de K.W.G.
verband met het bisschoppelijk man
dement in een vergevorderd stadium is
gekomen, het gesprek, dat reeds een half
jaar werd onderbroken, nog enige weken
te stellen, tot dit beraad ziin afslui
ting heeft gevonden.
Mevrouw Buwalda, de echtgenote
an de Nederlandse vice-consul te New
Orleans (Louisiana) is gisteren bez.weken
de verwondingen die zij heeft opge
lopen tijdens een bötsing mei een ander#
als aardbevingen, die in de tweede en
vierde eeuw na Christus het Colosseum
teisterden. Ook de vogels, die zaden van
de vijgenboom laten vallen, werken er
toe mee.
Enkele dagen geleden is een begin ge
maakt met het werk om het klassieke
monument, waarvan nog slechts «en dqr-
de deel over is, in stand te houden. Het
zal ruim twee en een half jaar duren,
maar de gehele reconstructie staat op
een wankele basis, want van het mil
lioen dat ervoor nodig is. is nauwelijks
een kwart bijeengebracht
Schitterende plechtigheid in oude stijl
Belgische hertog van Arensberg
huwde Sophie van Beieren
Zij ntrooetten elkaar voor de eerste maal tijdens het huwelijksfeest van
prins Jean van Luxemburg en prinses Josephine Charlotte van België. Op
dat feest sprak de nu 19-jarige prinses Sophie van Beieren, jongste dochter
van prins Rupprecht, met de Belgische Jean Engelbert, hertog van Aren-
berg. En gisteren schreden zij plechtig naar het altaar in de kapel van
Rupprechts kasteel voor de kerkelijke inzegening van hun huwelijk.
Die oude kapel, gebouwd in de twaalfde
eeuw. toen het kasteel nog een klooster
was. was geheel gevuld met vorstelijke
familieleden en vrienden van het Jonge
De huwelijksplechtigheid begon reeds
n zeven uur met hef traditionele wek-
?n van de bruid door klokgelui en een
salvo van 50 schoten uit zware middel-
•uwse kanonnen.
Naar de kapel werd prinses Sophie ver
gezeld door haar 50 jaar oude halfbroer,
prins Albrecht van Beleren. Zij droeg een
bruidskleed van organdie met een
sleep van vier meter, die met zilveren
lovertjes was bestikt. Haar sluier van fijn
Brussels kant werd vastgehouden door
diadeerri van diamanten en haar
bruidsbouquet bestond uit witte rozen.
13-jarige bruidegom was gekleed in
In de kapel waren o.e. aanwezig de
87-jarige vader van de bruid en haar zes
bfoers en zusters, de ouders van de brui
degom en 60 leden van 17 Europese adel
lijke families, onder wie aartshertog
Gottfried van Oostenrijk met zijn echt
genote, 19 prinsen en 21 prinsessen, twee
hertogen en drie hertoginnen. Kardinaal
Wendel, aartsbisschop van MUncben,
leidde de plechtigheden.
Terwijl later op het kasteel een schit
terende receptie werd gehouden, stonden
duizenden Beieren te wachten om een
glimp van de lieftallige bruid op te van
gen. De huwelijksreis voert de jongge
huwden naar Spanje, waarna zij zich in
Tervuren bij Brussel zullen vestigen.
Prins Jean is de roon van hertog
Everard Engelbert van Arenberg en
togln Anna Louise. Hij ls eigenaai
een bankiershuis in Brussel
De waakhond
blaft nog niet
Een opmerkelijk verschijnsel
In Egypte werkt 90 pet van de
„gepensionneerden" door
In bijna alle beschaafde landen n
het percentage ouderen In de bevolking
teeds meer toe. Ook in ons eigen land
vordt dit verschijnsel steeds sterker. H
den wij b.v. in 1935 6.5V» ouderen (65 ji
ouder), thans ls dit aantal gestegen tot
8" o terwijl wij er rekening mee moe
ten houden dat wij over ca. 20 jaar een
percentage van ca. ll'/f zullen bezitten.
Thans behoort dus 8*'» van ons volk tot de
pensioengerechtigde leeftijd. Dit wil ech-
beslist niet zeg/en dat 8"t van ons
volk dus niet meer werkt, verre van dat.
Als wij het totaal aantal mannen noe-
dat 65 jaar en ouder ls, dan blijkt
dat 35.5°'« van hen nog trouw het dage
lijks werk doet. In verschillende gevallen
zelfs gebleken, dat de ouderen niet
alleen nog volwaardige arbeidskrachten
kunnen zijn maar door hun ervaring
zelfs tot betere prestaties In staat waren
dan de jongeren.
Niet alleen in ons land echter blijven
Blik naar de Zuidelijke hemel
Het sterrenbeeld Orion is 1500
lichtjaren ran ons vandaan
Ria Beekmans' overbuurvrouw. Zij werkt m
fijne vingers tasten naar draden
de soldeerbout. De
schroefjes.
schakeld. Dan draait de disco-kamer
gramofoorvplaten. die de meisjes zelf
aangevraagd hebben, of waarop het be
drijf tracteert. Ria Beekmans verbaast
zoveel schlagers als
de meisjes om haar heen kennen. Ze
zingen ze alle mee. Voor de Kerstdagen
werden er Kerstliedjes gespeeld en dat
vas héérlijk, want die zongen ze ook
illemaal. En sommige meisjes konden
o prachtig tweede stem zingen. Het
klonk onvergetelijk. Maar Kathleen Fer-
ilden ze niet horen „Die kan niet
zingen", riepen ze toen in koor.
'n de onderlinge vriendschap, het
weten van kleine geheimen vor
men de prettige herinneringen aan de
dagtaak. Zo b.v dat je op de toiletten
'ekem een sigaret kunt roken. Maar
dat je moet zorgen, dat de juffrouw het
niet merkt, want ..dan krijg je ze uit
gemeten".
Die wetenschap maakt de meisjes soli
dair. Wie daaraan niet mee doet. loopt
kans als een buitenbeentje beschouwd te
orden en dat kun je niet hebben. Want
de moderne jonge vrouw moge nog zo
vrijheid snakken. zij is nergns
door gebonden, dan door het mo
derne leven met z'n eisen van samenwer-
Koffie
Tweemaal per dag wordt het leven aan
de band onderbroken voor ..iels anders".
Voor de koffie en de pauze. Bij Hie kof
fie eet Ria haar eerste boterham van
de dag. ..Ontbijt aan de band" noemt ze
luchtige opmerking betekent
haar. Het is eens wat anders.
Er zijn jn zo'n omgeving altijd veel mop-
peraarsters. Die hebben overal wat op
te zeggen en bederven de arbeidsvreug-
van allemaal. Ze foeteren op de baas
op de bonte3vond voor het personeel.
Behalve door de meisjes, die met haar
schoonmoeder overhoop liggen, hoor je
•eirrig mopperen over huiselijke omstan
digheden. Óver het algemeen hebben
deze jonge vrouwen, als ze getrouwd
zijn. goede huwelijksverhoudingen. En
zijn? Er loopt zoveel on
gehuwd mannelijk personeel rond. de
huwelijtókansen op zo'n fabriek zijn be
paald niet gering!
Vandaar ook dat allen zich. vóór om
'ijf uur de werkdag eindigt, met zorg
oigneren. Want n u komen ze buiten
het werk in aanraking met de manne
lijke fabrieksbevolking en dan moeten ze
piekfijn uitzien. Om kwa
ictmaken al
nauwelijks
wegging. Maar wie heeft daar zin in.
's morgens om kwart over zes?"
Er is nabuurlijk ook nog wat anders:
als die hospita niet op haar kamer ge
komen was. had ze niets gezien en zich
ook niet geërgerd. Maar dat is het grote
probleem van al deze zelfstandig wer
kende vrouwen: of ze nu fabrieksmeisje
kantoorbediende of secretaresse zijn: ze
hebben veelal niets voor zichzelf Ze
wonen ergens in en. als ze uit zijn, dwaalt
iedereen door haar kamer cn snuffelt in
al haar kasten en laden.
Ria begint op te ruimen. Ze heeft een
pak macaroni gekocht en een ons ham.
Dat wordt met elkaar een stevig, gemak
kelijk maal. Als haar kamer aan kant is.
gaat ze met haar spulletjes naar bene
den. In het keukentje van de hospita
maakt ze haar potje klaar
Op gezette tijden dwaalt de vrouw om
haar heen.
..Het is niet nodig de volle vlam on
der zo'n klein pannetje te laten branden"
snibt ze togen R?h. die haastig de kraan
lager draait.
..Ik dacht dat het dan sneller klaar
was" zegt ze beschroomd.
.Nou, dan denk je verkeerd" zegt de
hospita. ..het kost alleen maar geld
Ze eet alleen haar maaltje, kijkt on
dertussen even de krant in en wast
daarna haar kleine vaat snel af
Zal ze nog wat doen? Uitgaan? Ach.
waarheen? Ze heeft een zakje knlen
voor de hele avond Met het aanmaken
van de kachel mee. Ls het bijna op. In
een gemakkelijke stoel gaat ze wal zit
ten breien Als ze merkt, dat ze knikke
bolt. besluit ze naar bed te gaan Het is
half tien. De kachel is bijna uit. En het
i6 morgen weer vroeg dag.
De wekker zet ze op kwart over zes.
Dan trekt ze het licht uit
(Advertent tel
Last van zenuwen?
Geslaagde duikproef van
de Nautilus
De Amerikaanse atoomduikboot Nauti
lus heeft gisteren een geslaagde duik-
de fluit is j proef onriernomen. zo meldt AFP De
erklonken of de montage- (Nautilus bleef een uur onder water.
Bij helder weer moet u deze maand
;ns naar de Zuidelijke hemel kijken-
Recht9 van de Melkweg ziet u dan een
stralend sterrenbeeld, dat voor 1955 is
verheven tot „Sterrenbeeld van het jaar
Dat is Orion, de jager uit de mythologi
Orion is gemakkelijk te vinden en er
maar weinig fantasie voor nodig om
de zeven grote en een reeks klei
nere sterren de jagersfiguren te
ontdekken. Betelgeuze en Bellatrix
vermaarde reuzensterren duiden zijn
schouders aan, de niet minder beroemde
Rigel zijn achterste voet. Zijn oog
is wat minder opvallend, waarschijnlijk
omdat hij het dichtknijpt om beter ie
kunnen mikken. Ook naar zijn gordel be
hoeft U niet te zoeken, want die wordt
gevormd door drie sterren, die als schit
terende diamanten zijn rijke costuum
tooien. Achter zich houdt Orion een breed
schild. Dit is ook niet moeilijk, te ont
dekken (hoewel het gemarkeerd is door
nogal bescheiden sterren) omdat het flik
kerend oog van de Stier. Aldebaran, er
schuin boven staat.
Vergist U zich niet: Orion staat niet
heel dicht bij als zijn schitterende ver
schijning zou doen vermoeden. Hij ls rond
dus als onze zon. Er zijn er nog meer in
Orion, die deze temperatuur halen. Hoe
wel dit niet zo opvalt, zenden die ster
ren meer licht uit dan ÏO-QOO van onze
Bellatrix is meer dan 20.000 graden heet.
Rigel haalt ruim 12.000. Betelgeuze. de
vermaardste ster van Orion, ls echter
veel „kouder" dan onze zon: ze komt net
boven de 3000 graden. Maar Betelgeuze
heeft dan ook een geheel andere oorzaak
voor haar beroemdheid, ze is zo geweldig
groot dat op haar middellijn ruim 300
van onze zonnen naast elkaar kunnen lig
gen, of 3000 aardbollen. Ruim 50 millioen
zonnebollen zouden we kunnen opbergen
in Betelgeuze.
vele ouderen werken. Ook In andere lan
den moeten wij grote, en In sommige lan
den zelfs zéér grote, aantallen werkende
ouderen constateren. De reden dat d«
ouderen blijven werken, ligt voor ver
schillende landen anders. Als hoofdoorza
ken moeten wij hier noemen de sociale
standigheden, gezondheidstoestand en
bittere noodzaak, zoals deze vooral
Egypte naar voren komt. Om aan
bitterste armoede te ontkomen, zijn de
ouderen daar wel gedwongen te bi
werken. In sterke landbouw-staten zien
wij ook grote aantallen ouderen blij'
rken maar hier Is dan van overwegend
belang de gewoonte en de gehechtheid
in de grond waar de ouderen veelal
?en afscheid van willen nemen.
Echter ook in grote industrie-landen als
Amerika en Japan zien wij grote per
centages werkende ouderen. Voor Ame-
ka wordt de oorzaak gezocht in de
groeiende tegenzin om met 65 Jaar
leven een „einde" te doen nemen.
1500 lichtjaren „verder'
ij. Herinnert U zich nog. dat 1500 licht
jaren betekent 1500 365*24 <3600.-:300.000
kilometer, hetgeen een vrijwel onuitspre
kelijk getal oplevert, n 1- een 14 met 15,
n er achter. Een lichtstraal van de
aarde naar Orion vertrokken tijdens de
•an het Romeinse rijk 487 na Chr.
lheid van 300 000 km per seconde
er te arriveren. En dan te weten, dat J
ons van Orion nog met een vaartje
ongeveer 20 km per uur verwijderen. I
is ook nog een dikke 630 millioen
km per jaar!
De gehele groep bestaat uit sterren,
eiker temperatuur gemiddeld veel ho
ger is dan van onze zon. U weet dat deze
haar oppervlakte rond 6000 gr. C.
heet Is, d w z. dat alle stoffen er slechts
svorm voorkomen. Maar Orlnns oog
heeft een oppervlakte-temperatuur
van 35.000 graden, bijna zes keer zo heet
Toch is het zo
Bacteriën en slechte tijden
dat het baclerielichaant geheel omgeeft,
of hebben ah beschutting een wasnch-
tige bedekking, zoals bijv. de tuberkel
bacillen. Deze beschermende lagen kun-
hitte en koude is dan oo
gelofelijk. Sommige if
tn 150 C. doorsh
klembacil kunne
alpeterzuur worden gekookt.
de ander
t kum
erdragen. Dergelijke
arenlang levensvatbaar
!e omstandigheden uxt
mtwikkelen zij zich i
nees Tsjang Kai-sjek zou niets liever
willen dan met de steun van de Ver. Sta
ten zijn gehate communistische tegen
stander, Mao Tse Toeng, mores leren.
Echter hebben Eisenhower en Foster Dul
les deze, op zichzelf prijzenswaardige,
maar om velerlei redenen gevaarlijke
strijdlust weten in te tomen. Immers na
tionalistisch China heef* schriftelijk de
verplichting aanvaard het. door de com
munisten beheerste, continent niet te
zullen aanvallen zonder dat Washington
daartoe permissie ge
geven heeft, HierbU is
direct de bescherming
van het, strategisch
belangrijke, Formosa
en de Pescadores-eJ-
landen ln het geding.
Wie de telegrammen volgt over de oor-
log-in-zakformaat, die thans ontbrand la
ln de wateren rond Formosa maar dat
relatief begrip zal bemer
ken, dat er van een communistische be
vrijdingsoorlog ten aanzien van Formosa
geen sprake ls.
ïingen z(j hiertoe over, dan zou de
ende Amerikaanse vloot onmiddellijk
ln actie dienen te komen. Het blaffende
geluid van de „waakhond" zou zich on
middellijk doen horen als Formosa of de
Pescadores-ellanden. gelegen tussen het
continent en Formosa, direct bedreigd
werden. De kleine oorlog die thans
woedt en die natuurlijk wel eens grote
gevolgen zou kunnen hebben, speelt zich
af op de vele eilandjes vlak bü de Chinese
kust. Momenteel hebben operaties op
grote schaal plaats op de Noordelijk ge
legen Tatsjen-eilanden Het Chinees na
tionalistische eiland Jikiangsjan geniet de
twijfelachtige eer van door de communis
ten bezet te zijn, maar met man en macht
pogen de Chinese nationalisten de heren
er weer uit te werken.
De Grote Oceaan, de Oost- en Zuid-
Chinese Zee, liggen ver van Den Haag en
vandaar dat het niet zo gauw tot ons
doordringt, wat de uitwerking ls van 200
communistische bommenwerpers! De
Chinese nationalisten zijn op het eiland
Jikiangsjan practisch ingesloten en zij
vorden van alle kanten bestookt door
kustbatterijen, vliegtuigen en scheepsge
schut. De man ln zUn hulskamer, rustig
achter de radio gezeten, zal zich afvragen
of het machtige Amerika daar nu niets
in kan doen.
Allereerst dit: I>e Democraten cn de
gematigde Republikeinen in de Ver. Sta
ten voelen niets voor een verscherping
de situatie, van oordeel zijnde, dat
door politieke en diplomatieke tover
formules het gevaar zal kunnen herwe-
Vandaar, misschien ook om tijd te
winnen, dat de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zeken, Foster Dulles, het
raadselachtige woord sprak, dat de in
vasie op Jikiangsjan niet zo belangrijk
Maar tevens heeft hil een balletje
opgeworpen of beide partijen, dus com
munistisch en nationalistisch China, niet
en staken van het vuren zouden kun-
geraken. Amerika wenst dus. dat de
Ver. Naties eventueel zouden bemiddelen
n tot een wapenstilstand te komen.
Onmiddellijk daarop zijn reacties ge
volgd, zowel van nationalistische als van
communistische Chinese bladen, die ab
soluut gekant zijn tegen het aarzelende
Amerikaanse voorstel voor een bestand
in het gebied van Formosa. Een nationa
listisch blad kwalificeerde het zelfs als
een „atoombom bestemd voor het vrije
China van Tsjang Kai-sjek".
Men beweert van nationalistische zilde,
dat de communistische aggressie, zich
uitende ln het bezetten van eilandjes, ten
doel heeft een springplank te vormen
voor een grootscheepse aanval op Formo
sa. De toestand ln het gehled van For
mosa is gedurende vijf Jaar betrekkelijk
rustig geweest, doch na het beëindigen
van de vijandelijkheden In Koren en ge
deeltelijk in Indochina, hebben do Roden
een nieuw operotieterrein gekozen WjJ
geloven niet, dat de V.N. in deze aan
gelegenheid iets zal kunnen uitwerken.
Trouwens, de vertegenwoordiger van na
tionalistisch China bU de V.N., dr Tsjang,
heeft in een rede te New York alle pol
singen voor medewerking aan een „sta
ken van het vuren" van de hand gewezen
Blijkbaar speculeert dr Tsjang er nog
steeds op, dat de Chinezen op het conti
nent en masse tegen het communistisch»
bewind in opstand zullen komen.
Zo is dus de gehele kwestie of de zich
toespitsende spanningen ln het Verre
Oosten al dan niet door diplomatieke ac
ties verminderd kunnen worden, ln een
kritiek stadium gekomen. Ondanks de
verklaringen van Eisenhower en Foster
Dulles weet geen mens met enige zeker
heid, wat Hammnrskjoeld nu feitelijk In
Peking, waar hfo de vrijlating der elf
Amerikaanse vliegers bepleitte, heeft be-
lkt Woorden en nog eens woorden dle-
•n vaak om gevoelens te bemantelen en
lastige vragers zand in de ogen te strool-
'n Men is in Washington angstig voor-
ichtlg ook maar Iets te zeggen, wat er
>P zou kunnen dulden, dat de diplome-
icke missie van Hammarskjocld is mts-
lukt. Immers werd zulks plompverloren
officieel verklaard, dan had men de pop-
nen in de Senaat aan het dansen Liever
houdt men moedig vol. dat de onderhan
delingen. na het te Peking gelegde con-
'act, nog voortduren.
De wereld moet genoegen nemen met
-aadaelachtige woorden, dat Amerika de
gehele politiek ten aanzien van Azië ln
het licht der Jongste ontwikkelingen zou
kunnen herzien, mocht Peking de Ame
rikaanse vliegers niet vrijlaten en de
strijd der communisten cm directe be-
drelging vormen von- de Pescadores en
Formosa. In tegenstelling tot het stand
punt van Eisenhower en Dulles staat het
advies van de. op inspectie gewee«t zijnde,
Amerikaanse admiraal Radford. luidende,
een blokkade van-communistisch Chl-
nog dc beete methode zou zUn om de
elf Amerikaanse vliegers uit gevangen-
schap los te krijgen. Maar dan eerst is
het hek van derode dam!
De vraag rijst hoeveel Senatoren be
halve dan Knowland, achter Radford
staan en óf op den duur de Amerikanen
tevreden zullen ztln met de matlgings-
i'olitlok van Eisenhower-Dulles. De vrij
lating der Amerikaanse vliegers zou
sterk inwerken op de verbeelding der
\merlkanen en steun voor Eisenhower
i betekenen.
