Radar peilt de atmosfeer
zeer grondig
Centimetergolven laten weerkundigen
in de wolken kijken
Voor de Haagse economische
politierechter
Virusonderzoek bij planten in
nieuwe banen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
DONDERDAG 30 DECEMBER 19S4
OOK IN VERKEERSLUCHTVAART
Herinnert u het zich nog uit de bezettingstijd, die mysterieuze regen van
zilverpapieren strookjes? De wildste geruchten deden daaromtrent de
ronde. Pas langzamerhand drong de waarheid door: Er waren middelen
uitgedacht om bij diepe duisternis, zware mist of dikke wolkenvelden,
toch doelen op de grond, vliegtuigen in de lucht en schepen op zee te kun
nen waarnemen en aanvallen. En de metalige strookjes waren daartegen
een afweermiddel.
•lden. dat daaronder ook nog iets meer
wordt verstaan, namelijk de invloed van
de atmosferische toestand op de voort
planting van radio- en radargolven. Men
zal begrijpen, dat er verband tussen beide
onderwerpen moet bestaan en tevens, dat
het zeker belangrijk moet zUn, de voort-
plantings-condities te kennen en te kun
nen voorspellen in een wereld, waarin
draadloze verbindingen zo'n grote plaats
innemen. Op dit gebied is het onderzoe
kingswerk nog in volle gang en er wor-
;n snelle vorderingen gemaakt.
In vliegtuigen
De radar is begonnen als een hulpmid
del in het oorlogsvliegtuig. De eerste me
teorologische toepassingen echter kwa
men tot stand met behulp van toestellen
op £e grond, zoais men die thans op vrij
wel a ie belangrijke meteorologische sta
tions kan aantreffen ibinnenkort ook bij
het KNMI)
De luchtvaart ontwikkelt zich intussen
echter zodanig, dat men de lijndiensten
or.der steeds slechtere omstandigheden
wil laten doorgaan en dit met zo klein
Zoals dat zo vaak gaat met oorlogsuit
vindingen. werd ook de RADAR, zoals
het nieuwe hulpmiddel heette (afkorting
van RAdio Detection And Ranging, d.w z.
Radio opsporing en atstandmeting) ln
vredestijd een uiterst belangrijk Instru
ment Het wordt gebruikt om vliegtuigen
veilig aan de grond en schepen veilig in
de haven te brengen onder omstandig
heden. die vroeger ..onmogelijk" zouden
heten; het wordt gebruikt voor hoogte
meting en plaatsbepaling, om maar en
kele van de belangrijkste toepassingen te
De grote mogelijkheden schuilen in het
feit. dat de radar door mist en wolken
kan heenkijken. Daarom doet het enigs
zins vreemd aan te vernemen, dat die
zelfde radar-apparatuur tegenwoordig ook
een grote plaats inneemt in het meteoro
logisch onderzoek Niet alleen om dóór
maar ook om in de wolken te zieni
Windmeting
De eerste toepassing van radar ln de
weerk'ifcde lag het dichtst bij het oor
spronkelijke doel. Voor de meting van de
wind in de hogere luchtlagen gebruikte
men jaren lang zogenaamde loodsballon-
nen. waarvan de beweging van de grond
af met behulp van een meetkijker (theo
doliet) werd gevolgd. Gebruik makend
van het feit. dat een dergelijke ballon een
redelijk constante stljgsnelheid heeft en
dat men de richting, waarin hij zich be
vond alsmede de hoek, waaronder hij van
de grond af werd waargenomen, precies
kon meten, van minuut tot minuut, werd
de gemiddelde windrichting en -snelheid
ln verschillende lagen bepaald.
Men zal onmiddellijk Inzien, dat deze
methode één groot bezwaar heeft: Het
gaat allemaal prachtig bij blauwe hemel,
maar een paar wolken kunnen alles be
derven..
Niets lag dus meer voor de hand. dan
aan een ballon een reflector te hangen,
speciaal ontworpen om radargolven zo
sterk mogelyk te reflecteren en inplaats
van een kijker een radarapparaat te ge
bruiken voor het waarnemen van de be
wegingen van de ballon. Dit systeem
wordt dan ook soms met enige techni
sche variaties algemeen toegepast.
Hiermee ls het enorme voordeel ver
kregen. dat ook bij slecht weer de wind-
gegevens. die vooral voor de burgerlucht
vaart van geweldige economische beteke
nis zijn, ter beschikking staan.
Golilengten
De oudste radartoestellen werkten op
een golflengte van ongeveer 1% meter
Lanrzamerhand echter begon 'n ontwik
keling ln de richting van steeds kortere
golflengten Van meter-golven ging men
op centimetergolven over. Hierbij bleek,
dat de eigenschappen van de verschillen
de golven ten opzichte van wolken
dergelijke niet dezelfde waren Het door
dringingsvermogen werd kleiner. Vooral
bij golflengten van de orde van 1 tot 3
centimeter werd waargenomen, dat aller
lei meteorologische verschijnselen als
wolken, vallende regen, mistbanken en
voort als ..voorwerp" gingen optreden
een duidelijke „echo" op het radarscherm
Hiermee was plotseling een volkomen
nieuwe wereld voor de meteorologen
opengelegd. Terwijl het menselijk oog in
een dichte regenwolk nog geen meter
vooruit kan zien. kon men. door een ge
schikte golflengte te kleren, een appa
raat bouwen, dat enerzijds wel vr(j ver
door de wolk heen koek, maar tegelijker
tijd de details van de structuur duidelijk
weergaf.
Een geheel andere mogelijkheid werd
om van de grond af de bewegingen
zware buien, wervelstormen enzovoort,
op grote afstand waar te nemen en
peilen, zodat men over de Intensiteit
de beweging gegevens kon verzamel
die het voorspellen van eventueel gevaar
sterk vergemakkelijkten.
Na enige jaren zijn we al zover ge
komen, dat het radaronderzoek van de
atmosfeer een afzonderlijk hoofdstuk in
de weerkunde gaat vormen. Gewoonlijk
spreekt men van radio-meteorologle. al
gebiedt de volledigheid hierbij te
mogelijk risico en een maximum aan
comfort voor de passagiers.
Geen wonder dus, dat er vraag is ont
staan naar een niet te omvangrijke (ge
wicht kost vracht!) radar in verkeers
vliegtuigen. waarmee de piloot in staat
zal zijn, het Inwendige van de wolken
massa's te bekijken, indien hij verplicht
is. daar doorheen te vliegen.
Nu zijn meteo-radars in vliegtuigen
geen onmogelijkheid meer. Integendeel;
de militaire toestellen, die speciaal be
last zijn met weerkundige verkennings
vluchten. zijn er al lang mee uitgerust
De gebruikte apparaten echter zijn nog
te zwaar en te ingewikkeld voor het bur
gerverkeer.
De voordelen van radar aan boord van
het vliegtuig zijn duidelijk vastgesteld.
Gebieden met zware remous, mei ge
vaarlijke hagel, met sneeuw enzovoort,
kunnen worden opgespoord en vermeden,
zodat de vlieger zelfs door een actieve
buienwolk een betrekkelijk rustige en
ongevaarlijke weg kan vinden.
De stem van de burgerluchtvaart:
..Bouw ons een meteo-radar. die voor óns
doel geschikt is." wordt dan ook steeds
krachtiger en er is weinig verbeeldings
kracht voor nodig om te durven voor
spellen: Als een dergelijk apparaat op het
ogenblik nog niet bestaat, dan zal het
toch niet lang meer op zich laten wach
ten! De technische kennis op het gebied
der electronica in deze tijd van onbe
grensde mogelijkheden staat daarvoor wel
borg.
Ongetwijfeld zal dan ook binnenkort
een nieuwe schrede gezet worden op de
weg naar nog betere vliegveiligheid, ter
wijl tevens onze kennis omtrent de ver
schijnselen in de atmosfeer zal worden
verdiept en uitgebreid.
D. G.
VERVOLG VAN STADSNIEUWS
Een limonadefabrikant uit Leiden
oest voor de economische politierechter
Den Haag verschijnen, omdat hij aan
de fa K. uit Groningen een aantal pot-
abrikozen op sap had verkocht, waar
in zich meer dan 75 mg zwavel bevond
Verdaahte voerde tot zijn verdediging
aan, dat hij dit niet wist. Het bleek in de
abrikozen te zitten, die uit het buiten
land kwamen. Toen hij het hoorde heeft
hij de schade aan de f. K vergoed. Aan
de vruchten kon hij het niet zien. dat zou
een laboratorium moeten worden on
derzocht
De Officier van Justitlè meende, dat
•rdaohte na het proces-verbaal had ge
daan, wat hy had moeten doen. HU raad
de hemn echter aan deze vruchten niet
te gebruiken. De officier van Justi
tie eiste een boete van f 20 of 10 dager.
verbeurdverklaring van het sap en
do abrikozen en teruggaaf van de potten
de kratten. D<» econ politierechter ver
oordeelde verdachte conform.
Boete voor caféhouder
Bij verstek behandelde de economische
politierechter de zaek tegen 'n caféhouder
uit Leiden. Deze had een hoeveelheid
jonge genever in voorraad gehad, die niet
aan de eisen voldeed en waarin zich min
der dan 35 pet alcohol bevond. De offi
cier van Justitie eiste f 10 boete of 5 da
gen. Verdachte werd conform de eis ver
oordeeld
Zoute haring
Een vishandelaar uit Lelden had op 4
October zoute haring verkocht, die niet
goed meer was en moest zich hiervoor
de Haagse Politierechter verant
woorden. Verdachte vertelde, dat het 2
y§OEKENHOEK
Leerboek Economische politiek
door dr F. Hartog. Uitg.: H. E.
Stenfert Kroese N.V.. Leiden.
DE TOENEMENDE BETEKENIS en
ontwikkeling der economische poli
tiek heeft uiteraard tot gevolg, dat op (Je
economische examens een meer dan frag
mentarische kennis op dit terrein van de
candidaten wordt geëist. De schrijver
geeft in dit boek eon afgeronde niet al te
diepgaande behandeling van deze slof,
waarbij het accent valt op de practische
economische politiek als toepassing van
he< theoretisch inzicht. Uitgaande van de
theorie wordt de economische politiek
van de moderne Westerse Maatschappij,
ln het bijzonder Nederland, verklaard en
toegelicht Op deze wljxe worden theorie
en werkelijkheid nader tot elkaar ge
bracht.
Na enkele Inleidende hoofdstukken
worden achtereenvolgens de verschillen
de onderdelen der economische politiek
behandeld. Aan het eind van elk hoofd
stuk is een literatuur-opgave opgenomen
ten behoeve van hen. die zich over een
bepaald onderdeel een bredere kennis
willen verschaffen
Wij achten dit vlot en deskundig ge
schreven boek niet alleen van belang
voor de student ln de economische we
tenschappen. Ook voor de krantenlezer-
niet-student. die belangstelling heeft vooi
en op de hoogte wil zQn met de hier be
handelde problemen en daar dageltjks ln
zijn krant over leest ls dit boek leer
zaam A's naslagwerk zou het nog aan
waarde winnen Indien bij een eventuele
herdruk een alphabetisch zaakregister
werd opgenomen.
Eerste prijs voor Leidse
Oecumenische Spelgroep
Op het driedaags toneelcongres, dat
in „Concordia" te Bussum gehouden
•erd ter herdenking van het 20-jarig
bestaan van de R.K. landelijke vereni
ging „Ons Leekenspel". heef*, de Leidse
Oecumenische Spelgroep. o.l.v. Harmen
Zondervan. een eerste prijs gewonnen
met de opvoering van „De ster van Beth
lehem". van Martinus Nijhofl
Dit werd gisteravond bekend gemaakt
bij de sluiting van het congres, toen de
prijsuitreiking plaats had. Deze eerste
prijs bestaat uit ƒ100. beschikbaar ge
steld door het Prins Bernhardfonds er
een gouden medaille.
De toestand van de heer
J. Wijna
Naar wij vernemen, bs de toestand var
de heer J. Wijna, die enige tijd geleden
in Den Haag het slachtoffer werd var
verkeersongeluk, waarbij zijn echtgenote
om het leven kwam. in zoverre verbeterd,
dat direct levensgevaar thans niet meer
aanwezig is. Wanneer de huidige verbe
tering aanhoudt, bestaat de mogelijkheid,
dat de heer Wijna. onderwijzer aan de
Leidse Houtschool. over ongeveer zes
weken het ziekenhuis verlaten kan.
Congres Chr. jeugdbond
van natuurvrienden
Op het dezer dagen te Amersfoort ge
houden congres van de Chr. jeugdbond
van Natuurvrienden (C.J.N-) heeft de
heer P. Wiepkema op het bestaan van
een Chr. natuurbeschouwing gewezen
Spr. vroeg zich af. of een specifiek Chris
telijke natuurbeschouwing :n de prak
tijk inderdaad bestaat. De levende na
tuur wekt niet slechts belangstelling op.
maar ook eerbied bij hem, die gelooft,
dat God Zich ln de natuur openbaart.
Deze beschouwing is in het verleden de
drijfveer geweest tot oprichting van de
C.J.N.
Bij het huishoudelijke gedeelte werd
tot leider van het biologisch centrum
van de bond gekozen de heer Ebel Nie-
boer te Kampen. Er zullen in 1955. be
halve Paas- en Pinksterkampen, ook zo
merkampen worden georganiseerd, te
Burgsteinfurt (Westfalen) en te Oot-
Octöber-feest in Leiden was geweest. Hy
had goede zaken gedaan en had in de
winkel en in zijn wagen nog vis. Volgens
verdachte stonk de vis niet.
morgens 4
October een zoute haring gaan halen.
Toen zij thuis de haring wilde eten vond
zij. dat deze stonk, en ook haar man
daaht er zo over. Zij wilde de haring bij
de vishandelaar ruilen, maar dat ging
niet. Verdachte vertelde, dat hij verkou
den was en dat de vis volgens hem niet
De politierechter was echter
Justitie zei. dat als verdachte
kelijk zo onschuldig was als hij zich
voordeed, c-en dergelijke scène om één
haring niet nodig was geweest. Hy eiste
een boete van f 60 of 30 dagen en een
voorwaardelijke gevangenisstraf van drie
dagen met twee jaar proeftijd.
De politierechter zei. dat verdachte oo
het terrein zat van de volksgezondheid,
wat z.i streng beoordeeld moest worden
Hy wifde het ditmaal nog doen met een
boete van f 50.
Agenda van Leiden
Donderdag
Geref. Jeugdhuis, 9—12 en 2—5 uur:
Jeugd-schaakwedstrljden.
Stadsgehoorzaal, 2 uur en half 4: Leld-
Jeugd-Actie. Nieuw Haags Jeugd
toneel met „De wonderlijke avonturen
an de kleine Moek", van Wilhelm Hauf.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18.
tel. 20523 en de Doeza-apotheek, Doeza-
raat 31, tel. 21313.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet. 25 uur: Grafiek en
tekeningen van Jan Gregoor en WLm
Noordhoek (tm. 22 Januari).
Sowjetsler en Rijzende Zon
Moskou wil aanpappen
met Japan
De Russische regering heeft door tus
senkomst van de Poolse ambassadeur in
Parijs contact opgenomen met de Japanse
ambassadeur in de Franse hoofdstad en
bij deze gelegenheid het vraagstuk doen
aansnijden betreffende een mogelijk her
stel van diplomatieke betrekkingen tussen
Moskou en Tokio. Volgens een woord
voerder van het Japanse ministerie van
Buitenlandse Zaken geschiedde dit tijdens
een diplomatieke cocktail-party. De
Poolse ambassadeur verklaarde bij die
gelegenheid, dat Polen bereid was, diplo
matieke relaties met Japan aan te knopen
en tevens wel wilde bemiddelen voor toe
nadering tussen Japan en de Sowjetunle.
De Japanse ambassadeur in Parijs heeft
opdracht gekregen, te antwoorden, dat
Japan deze kwestie slechts in overweging
kan nemen, indien rekening wordt ge
houden met het vredesverdrag van San
Francisco. Dit verdrag werd in Septem
ber 1951 door Rusland afgewezen. Onlangs
echter heeft Molotof reeds verklaard, dat
dit verdrag het herstel van normale be
trekkingen tussen Tokio en Moskou niet
langer in de weg staat.
Dr Kamma's vertrek naar
Nieuw-Guinea
Dr en mevrouw Kamma hopen op 5 Ja-
uari per vliegtuig naar Nieuw-Guinea
te vertrekken. Dr Kamma heeft in een
dienst in de Hervormde kerk te Bloe-
mendaal afscheid genomen van de classis
Haarlem der Ned. Hervormde Kerk.
aan hij als zendingspredikant ver
bonden is. In deze dienst spraken dr
Kamma zelf en ds G. Koch van Haarlem-
Noord.
Gelukwens voor de heer
P. Blom
Zoals gemeld, is de heer P. Blom te
Benthuizen, een bekende figuur op de
Leidse veemarkt, dezer dagen tachtig
jaar geworden. Namens de Leidse markt-
havendienst heeft de directeur, de
heer Weima, de heer Blom een bezoek
gebracht, waarbij deze ook een korte toe
spraak hield Ook kwam de heer Joh
Karis, voorzitter van de Zuidhollandse
bond van veehandelaren, de tachtigjarige
gelukwensen.
Masjumi wil geen oorlog
De algemene voorzitter van de grote
Indonesische Mohammedaanse party, de
Masjumi, Mohammed Natsir, heeft op
receptie ter gelegenheid van het te
Soerabaja gehouden congres van zyn
partij gezegd, dat er nog vele wegen
openstaan ter vervulling van de nationale
eis tot verkrijging van Nieuw-Guinea
langs vreedzame weg. H\j zei. dat de
Masjumi zich tegen het verkrijgen van
het gebied door middel van oorlog ver
klaart. Hy verklaarde, dat, om de eis ten
aanzien van West-Irian te kunnen ver
wezenlijken. eerst de eigen kracht moet
worden opgebouwd en de internationale
ereld overtuigd moet worden van de
goede bedoelingen van Indonesië. HU
merkte op, dat sommige landen, die eerst
sympathiek tegenover Indonesië stonden,
zich thans van haar hebben afgekeerd
Papoea's willen onder
Nederland blijven
Meer dan 1000 Papoea's uit Hollandia
en omgeving hebben dezer dagen voor dt
woning van de gouverneur in een demon,
stratie uitdrukking gegeven van hur
vreugde over de verwerping der Nieuw-
Guinea-resolutie in de Ver. Naties.
Op 23 December werd te Biak
soortgelijke betoging gehouden. In beide
gevallen werd uiting gegeven aan het
vertrouwen dat Nederland met N.-Guinea
tot een soortgelijke verhouding zal komen
als met de West.
Op verzoek van afgevaardigden uit de
demonstratie werden door de gouverneur
onderstaande telegrammen aan H.M de
Koningin toegezonden.
„Wy volk van Nieuw-Guinea, voelen
ons hii de viering van deze dag
verschillende «teden verheugd en geluk
kig en roepen de bescherming
Allerhoogste in voor het Huis van Oran
je, de verheven leider van Nederlands-
Suriname, de Nederlandse Antillen en
Nieuw-Guinea".
En
..Eenheidsbeweging Nieuw-Guinea. cen
trale afd. Biak. houdt een demonstratie
ten overstaan van het Ned. bestuur in
Kota Baroe Biak met de bedoeling te
doen uitkomen dat West-Irian steeds on
der de Ned. vlag blijft. De eenheidsbe
weging Nieuw-Guinea verwerpt de
publiek Indonesië."
Godsdienstig leven in
leger belemmerd
Felle criliek van N.C.O.V. op
overheid en legerleiding
De Nationale Christen Onderofficieren
vereniging heeft zich ln een uitvoerig
memorandum tot minister Staf. de overige
leden van de regering, de volksvertegen
woordiging en de kerken gewend om haar
diep leedwezen uit te spreken ove
belemmeringen van de godsdienst die de
christen militairen met grote zorg ver-
Deze maatregelen, belemmeringen en
omstandigheden zijn:
i. de oefeningen in Internationaal ver
band, waarbij steeds een Zondag in
beslag wordt genomen
b. Het nog steeds voortdurende kwaad
van het op Zondagavond op grote
schaal doen vervoeren van militairen.
Oefeningen op kerkelijke feestdagen,
met name op Hemelvaartsdag.
Het aan zeer vele militairen ontnemen
van de gelegenheid om onder rustige
omstandigheden en stilte, met aan God
verschuldigde eerbied, voor en na de
maaltijden te kunnen bidden en dan
ken. vooral bij het z.g. cafétaria-
In het memorandum worden de moge
lijkheden vervolgens nagegaan welke zou
den kunnen leiden tok een meer bevre
digende gang van zaken
Toch is het zo!
Het secretariaat is thans gevestigd: H.
van Viandenstraat 24, Kampen-
Aan het alot der vergadering werd de
heer Douwe Rtjpkema dank gebracht
voor het vele werk. dat hij van de op
richting van de Bond al heeft gedaan.
DIOGENES ZONDER TON
oudheid
populairste man
nog steeds Diogen
alléén vanwege het feit dat hij
ton sou hebben gewoond, nog
stof levert voor alle mogelijke. r\
blaadjes. Ook di
Juvenalis raakte
dood van Diogenes niet
over de sobere levenswij:
Griekse filosoof en riep in
uit: Jlet vat van de
cynicus brandt niet ('p'
af. Als het breekt,
kan je
een nh
wordt gekramd!"
Dit zyn behartens-
waardige woorden.
/Vief omdat we Dio
genes nu 2300
le,
tenes dus in ieder geval niet in een ton
heeft gewoond, maar in een vat van
aardeuerk, dat niet kon branden en
by breuk kon worden gekramd, twee
i oordelen die Juvenalis uitdrukkelijk
heeft opgenoemd, en tcaardnor aarde
werk zich van hout onderscheidt.
pit hoi genoemd werden
oudheid veelvuldig gebruikt en deden
dienst als kelderruimte voor hel be
waren van olie, graan, druiven, vijgen,
kortom van alle provisie die het be
waren loonde. Deze vaten werden in
de grond ingegraven, want de buiten
kant mocht blijkbaar niet met de vrije
buitenlucht in aanraking zijn.
Toen de archneoloog Schliemann tn
de Heuvel van Hissarlik in Klein-Aziè
op hal eind van de vorige eeuw aan het
graven was naar de ruïnes van Troje,
vond hij de restanten van naar schatting
MO van dergelijke reuzenpottennegen
stuks zaten zelfs nog volkomen gaaf in
grond. Deze exemplaren uit de
oude Griekse tijd hadden een hoogte
1.72 en waren dus manshoog, 'wei-
er alle aanleiding is te veronder
stellen dat de gemiddelde Griek een
'ringere lengte had dan de
Nederlander. Toch ivoren deze vat,
ig niet eens de grootste voortbrei
Jen van de Griekse pottenbakke
behelpen omdat op andere wijze geen
rdentelyk onderdak te verkrijgen was.
De Griekse dichter Aristophanes heeft
heel duidelijk op deze noodtmningen
gezinspeeld toen hij zei, dat de voort-
vtuchtigen door de woningnood er toe
gebracht werden te gaan wonen in de
pithoi, dus in die vaten van aardewerk.
Een modern probleem werd daar aan
de orde gesteld!
Over modern gesproken, weet u dat
sommige straten uit de oudheid mo
menteel een hoogst moderne indruk
fNadruk verboden)
Van belang voor tuinbouw
Amerikaans professor werkt er aan
in Wageningen
De Amerikaanse plantenziektekundige professor Edward K. Vaughan, die
thans te Wageningen werkzaam is, heeft een geheel nieuwe methode van
virusonderzoek ontwikkeld. Deze opent wijde perspectieven voor de viro
logie. Zij is, behalve uit zuiver wetenschappelijk oogpunt bezien, van grote
practische betekenis voor de Nederlandse tuinbouw. Ook in Nederland is
reeds veel onderzoek verricht in de richting van de door professor Vaughan
ingeslagen weg met het oog op de export naar Amerika en de Amerikaanse
quarantainewetten, welke de invoer van land- en tuinbouwproducten, be
smet met in de Verenigde Staten onbekende virussen, verhinderen.
Professor Vaughan is hoogleraar in de
plantenziektenkunde aan het Oregon
State College te Corvallis (Oregon). Hij
werd uitgezonden onder auspiciën van de
Guggenheim Foundation te New York. De
Amerikaanse viroloog kwam naar Wage
ningen door bemiddeling van de Neder
landse viroloog. prof. dr ir T. H. Thung.
buitengewoon hoogleraar aan de land
bouwhogeschool. om te onderzoeken of
het frambozenvirus in de VS. identiek
met dat in Nederland. Hij is sedert
Juli te Wageningen werkzaam, doch hij
heeft nog geen gelegenheid gehad, deze
Sport en Wedstrijden
Schaaktournooi te
Salzburg
De resultaten van de vijfde ronde van
het Internationaal clubschaaktournooi in
Salzburg luiden: PartizanSalzburg 1—1,
en 2 afgebroken partijen; Terrasa—Hiet-
zlng (Wenen) 10. en 3 afgebroken par
tijen: Zürich—Antwerpen 2—2; D.D. (Den
Haag)—Luxemburg 3—0. en 1 afgebroken
partij. Roose won van Maul, Wijnans won
Kremer en Jacobson versloeg Zan-
gerle. De partij tussen Fick en Sadler
werd afgebroken.
De hangpartijen uit de tweede, derde
t vierde ronde zijn gisteren uitgespeeld,
e uitslagen luiden:
Tweede ronde: Hietzing (Wenen)—
Luxemburg 4—0, Zürich—D.D. (Haag)
1V42%, Fick won zijn afgebroken partij
tegen Herzig. Salzburg—Terrasa (Spanje)
2^41J4; derde ronde: Partizan (Belgra
do)Hietzing (Wenen) 2—2, D.D.—Ant-
'erpen 1^4—2)4. De partijen van Donk—
Borodin en JacobsonVan den Broek
werden remise. Terrasa—Zürich 3^4—'4
vierde ronde: Salzburg—Zürich 1—3; Hiet
zing (Wenen)D.D. 3\4Vz, Luxemburg—
Partizan 04; Antwerpen—Terrasa 1—3.
Na de vierde ronde was de stand: 1./2.
Hietzing en Partizan 13 pnt. 3 Terrasa 10
pnt, 4. Salzburg TVz pnt. 5 Antwerpen 7
pnt, 6 D.D. Den Haag 6^4 pnt, 7 Zürich
6 pnt. 8 Luxemburg 1 pnt.
Schaaktournooi Hastings
is begonnen
In de eerste ronde van het Internatio
nale schaaktournooi van Hastings heeft de
Westduitser Wolfgang Unzicker de Brit
Alan Phillips gisteren ln 38 zetten versla
gen. De partij duurde vier uur
In de enige andere partij, die tot een
einde kwam. besloten Alexander Fuderer
Zuidslavië en de Engelsman W. A.
Fairhurst na 22 zetten In 2\i uur tot
De partijen Jan Hein Donner (Neder
land)— Laszlo Szabo (Hongarije) en Lu-
dek Pachman (Tsjechoslowakije)—Charles
Alexander (Groot-Brlttannlë) zouden van
daag voortgezet worden
De Russen Vassily Smyslov en Paul
Keres hadden in de eerste ronde tegen el
kaar zullen spelen. Keres heeft echter in
fluenza en de partij ls daarom uitgesteld.
Om de ieuadtitel
van de L.S.B.
Bob Smit startte met een
nederlaag
De nederlaag van Bob Smit. Jeugdkam-
pioën 1954 van de L.S.B.. tegen J,
Gemeren uit Boskoop, was ongetwijfeld
de grote verrassing op de eerste dag var
de jeugdwedstrijden in het Geref. Jeugd
huis. In een Nimzo-Indische partij had de
jeugdige Boskopenaar zó goed gespeeld,
dat Smit na de 30ste zet geen stuk
kon verplaatsen. De arbiters vai
L.S.B., mr A. de Groot en A. Barkema,
hadden het dan ook niet moeilijk om de
winnaar aan te wijzen.
Ook dit keer -was de belangstelling van
de jongeren voor dit schaakevenement
groot.
Voor het jeugdtournool meldden zich 32
spelers en voor de strijd om de titel 22.
Daar er voor de titelstrijd maar 16 spelers
toegelaten konden worden, werden er
eerst voorwedstrijden gespeeld tussen
nletgeplaatste spelers. W. de Die, J. Kar
stens. A. C. Berkhey, H. v. d. Kwaak, C.
Fasseur en R. Fokkema waren de geluk
kigen.
Na loting werden de volgende groepen
geformeerd: A: 1. J. van Gemeren: 2. M.
v. d. Plas: 3. B. Smit en 4. H. v. d. Kwaak;
B: 1. J. Karstens; 2. R. Fokkema; 3. C.
Fasseur en 4. M- D Etmans; C: 1. R. Tase-
laar; 2. W. v. d. Plas; 3. W. de Die; 4. A.
C. Berkhey; D: 1. T. Blangé; 2, P. Lange-
ler; 3. I. Kruts; 4. J. Boter. Zoals men ziet.
een vrij sterke bezetting.
Morgen komen we op deze wedstrijden,
die geleid worden door de heer N. J.
Zimmerman en vandaag worden voortge
zet. nader terug.
Kees Broekman reed
tegen het horloge
Het heeft de laatste dagen ln midden
Noorwegen hard gevroren. De thermo
meter wees gisteravond op de ijsbaan van
Hamar 14 graden onder het vriespunt aan.
Het ijs was zeer hard en vanzelfsprekend
daardoor niet bepaald snel. Voor de. eerste
maal heeft Kees Broekman een 1500 meter
tegen het uurwerk gereden,
gaan. hoever hij met zijn ijstraining op
het ogenblik is gevorderd. Hij kwam uit
tegen de ook te Hamar vertoevende Jan
Pronk. Voor Kees Broekman werd
tijd van 2 min. 29.2 sec. genoteerd,
zijn tegenstander 2 min. 39 sec. De leden
van de ijsclub van Hamar reden onder
ling een 500 meter wedstrijd. Ivar Mar-
tinsen en Magne Hval noteerden beiden
45.2 sec. met Steinar Strandvik op de
derde plaats met een tijd van 45.4 sec. er
Henry Oeverby als vierde met 45.8 sec.
Klaas Schenk, de coach van de kern
ploeg van de K.N.S.B.. is te Hamar aange
komen. Zijn eerste indrukken van de con.
ditie van de hardrijders waren zeer gun
stig.
De eerste wedstrijd zal plaats vinden
op 11 en 12 Januari a s. Op beide dagen
staat de traditionele Hamar-Hollandwed-
strijd op het programma, waaraan tevens
is verbonden het officieuse kampioen
schap van Nederland voor rijders, die in
het Buitenland vertoeven en waarbij de
Van Karnebeek-beker de inzet vormt.
Zwemmen
L.Z.C. hield onderonsje
in Overdekte
L.Z.C. heeft -het oude jaar afgesloten
met onderlinge wedstrijden op Dinsdag
en Woensdag aivond in de Overdekte.
Werd het Dinsdagavond reeds een gezel
lig onderonsje mot een komisch nummer
van de badmeesters Leget en Boekkooi,
gisteravond keken wij onze ogen uit.
namen als Van Helvert. Elzinsa, L
I-ngen, Sahenau. Ouwerkerk. Tege
laar. Butselaar, Moolenaar enzovoort, roe
pen herinneringen wakker aan lang ver
vlogen tijden, zelfs aan de oude zwem
plaats aan de Hoge Rijndijk. Al met al
een familiefeest, dat nu reeds uitstekend
Noemen wij reeds enkele uitslagen:
Dik Timmermans: 100 m vrij 1.04.6; 100 m
rug 1.21.7: 100 m school 1.36.7.
Harry Schilder: 100 m vrij 1.13.5; 100
i rug 1.13.5; 100 m stchool 1.37.3
Loes Binsbergen bij de dames had de
volgende resultaten: 100 m vrij 1.20.1; 100
g 1.20.1; 100 m school 1.37.3.
m schoolslag (Heren): 1. Van Eók
2. Goedkoop 24.2; Idem (Dames)
Thea Noordeloos 24.
m vrije slag Senioren. De marine©
met buikjes deden -het nog best, maar de
tijden waren veelal voor de jeugd: 1. Kop-
penol 14.1; 2. v. Ingen Schenau 14.7; 3.
Butselaaar 14.8 (als oude zeer goed); 4.
Brak 14.9
Tot slot een waterpolowedstrijd tegen
veteranen die natuurlijk in 't voor
deel (61) van L.Z C. I werd beslist
(rust 2—1).
Nog een omwenteling
Utrechtse dames willen
ook voetballen
Enkele sportieve Jongedames in Utrecht
houden zich bezig met de oprichting van
damesvoetbalclub. Zij verzekeren dat
het hier serieuze plannen betreft die reeds
n vergevorderd stadium van uitvoe
ring verkeren, want al veertien candida-
zoor het lidmaatschap hebben
aangemeld. De bedoeling is enkele elftal-
vormen en deze voorlopig tegen el
kaar te laten spelen. Hierdoor zal, naar de
initiatiefneemsters hopen, elders in den
lande ook belangstelling worden gewekt,
zodat eerlang wellicht een competitie op
touw kan worden gezet.
De oprichtingsvergadering van de
nieuwe club zal. als alles naar wens ver
loopt, binnen enkele weken worden ge
houden. De kleuren van de twee elftallen,
die men om te beginnen wil vormen, zijn
ook al gekozen: geel-zwart als van DOS
en blauw-wit ln de trant van Hercules.
Tevens zijn onderhandelingen geopend
voor een terrein waarop de dames zullen
evolueren zodra de zaak ln kannen
kruiken is.
Als de KNVB dit terrein nu maar niet
besmet vgrklaart wegens „wild voetbal"..
/,Gele Tulpen" verloren
met 28
De Nederlandse ijshockey combinatie de
„Gele Tulpen", samengesteld uit leden
de Haagse club HHYC en de Amster
damse club Ijsvogels, heeft de wedstrijd
tegen een team van Warschau verloren
met 28. De tussenstanden warén 2—2,
02, 04. De wedstrijd werd te Warschau
in stromende regen gespeeld.
BAH I
Uit de gruwelen, die In de maanden
October. November en December Jegens
dieren zijn bedreven, noemen we een ge-
al uit Schevenlngen. Daar werd Iemand
bekeurd, die twee mantelmeeuwen met
de poten stevig aan elkaar gebonden had
1 ze daarna losliet boven de haven.
Een Hagenaar sneed een kat een stuk
an de staart af; ln Enschede strikte
iemand een zogende reegeit, die twee
Jongen had. En in Nijmegen heeft een
verlaat een rund achter een motorvoer
tuig voortgesleept.
besparen wij U maar. Het zijn
24 gruwelijke misdaden.
Fundering voor het
Dammonument
Op 5 Mei 1956 volgt onthulling
B. en W. van Amsterdam vragen de
raad een bedrag van f 263.000 voor de fun
dering van het nationale monument, da
op het midden Damterreln, op de plaaü
van het voorlopige gedenkteken zal ver
rijzen, naar een ontwerp van de architect
J. J. P. Oud, met beelden van de Am
sterdamse beeldhouwer John Radeker.
Met het uitvoeren van de werkzaam
heden moet in Mei 1955 worden begon
nen. De onthulling ts bepaald op 5 Mei
1956. elf jaar na de bevrijding.
virussen te identificeren door het voor
bereiden van de nieuwe methode van on
derzoek. Deze heeft hij thans getoetst op
practische bruikbaarheid in de labora
toria van het instituut voor plantenziek-
tenkundig onderzoek te Wageningen.
Door deze methode is het mogelijk ge
worden, virussen van looistofhoudende
planten te identificeren. Bij deze looi
stofhoudende (meer dan een-jarige) plan
ten kan geen gebruik worden gemaakt
het uitpersen van de plant, omdat
de looistoffen (tannine) het virus onwerk-
lam maken, het sap is dus als entvloel-
;of niet meer te gebruiken-
Bevriezen
De nieuwe methode berust op het zeer
snel bevriezen van het blad in vloeibare
lucht van min 170 graden Celsius. Er ont
staan dan zeer kleine ijskristallen, die bij
het daarop volgende drogen direct in
dampvorm overgaan. Met absoluut water
alcohol worden de looistoffen op
gelost en verwijderd, zodat het virus-
wit in volkomen onbevochtigde toestand
achterblijft. Het is nu mogelijk geworden,
het zuivere virus direct over te brengen
op de „waardplanten" (hostplants).
Tot dusverre geschiedde het viruson
derzoek van looistofhoudende planten
door middel van tijdrovende entingen.
Zodra kruidachtige planten zijn gevon
den kan het tempo van het onderzoek
sterk worden verhoogd.
Dodelijke val van een trap
De 74-Jarige G. Mulder ls. gisteravond
van de trap van zijn woning aan de Bin
nenweg te Rotterdam gevallen, met
de dood als gevolg. Zijn 70-jarlge vrouw,
die achter hem stond, sleepte hij <n zijn
Zij moest in overspannen toe
stand in het ziekenhuis Coolslngel wor
den opgenomen.
Jaspar over Benelux
Lonen en prijzen geen
bezwaar meer
Hoewel langzaam schrijdt de Benelux
toch nog steeds voort in de richting van
de economische unie. Duidelijk bleek dit
Dinsdag uit de rede van de secretaris
generaal der Nederlands-Belgische-
Luxemburgse douaneovereenkomst, mr dr
E. J. E. M. H. Jaspar, op de jaarvergade
ring te Utrecht van het Nederlands Ge
nootschap voor Landbouwwetenschap.
Door de verhoging van de lonen en
prijzen in Nederland en door het overleg
het bedrijfsleven zijn vele nade^
lige gevolgen van de Nederlandse InvoerJ
i België voorkomen, aldus spr.
Ernstige klaenten had hij in België er
uxemburg niet- meer gehoord. Alleen lr
de confectie-industrie moet nog verbete
ring worden gebracht.
De heer JasDar geloofde niet. dat hel
huidige loonpeil nog moeilijkheden za
opleveren. In de landbouw zijn de ver
houdingen geheel anders door het verschil
in bodemgesteldheid, maar vooral ooi
door de lijnrecht tegenover elkaar staan
de landbouwpolitiek. Dit vrahgstuk za
binnenkort in zijn kern worden aangepak
door de benoeming van ministeriële co-
mité's (voor Nederland de ministers Prof
dr J. Zijlstra. mr J. M. A. H. Luns er
S. L. Mansholt), die voor 1 Februari rap
port uitbrengen over een plan voor eei
betere landbouwpolitiek. Spr. wilde di
landbouwprotocollen van 1947 en 195
zien als overgangsmaatregelen naar eei
i vrij verkeer voor alle produ©
ten. Voorts wordt er op het ogenblik ge
werkt aan unificatie van de omzetbelas
ting zonder grote schokken ln te voeren
Reeds nu kan gezegd worden, dat he
scheppen van een gemeenschappelijk
markt een onmiskenbaar voordeel heei
opgeleverd. Sinds 1949 is het handelsver
keer al bevrijd van de kluisters. De vree
de ondergang van enkele industrie)
sectoren heeft plaats gemaakt voor ee
toegenomen handelsverkeer. Het vrljl^
het betalingsverkeer is een be
langrijke stap geweest naar de econo
mische unie. Bovendien zal in België bin
nenkort de rentestand Iets dalen en ii
Nederland iets stijgen, waardoor het gel
delijk evenwicht nog zal toenemen.
tijd te Brussel overleden. HIJ
de bevrijding voorzitter van
Brusselse krantdirecteure
Internationaal koorfestival
in Hilversum
Als gevolg van het contact tu)
en Nederlandse en buitenland»
zangkoren wordt ln Mei 1955 ln Hllver
een Internationaal koorfestival ge
organiseerd door de Kon. Bond van Ge
mengde Zangverenigingen ln Nederlanl
(secr. Wezellaan 31, Hilversum). Deens
Duitse, Belgische. Zwitserse en Nede:
landse koren zullen concerteren en od
uitkomen in een zangconcours. De juif
bestaat uit de heren Oscar van Heme
Henk Badings en Frans van Amelsvoon
Onderwijsbenoemingen
Benoemd tot onderwijzer (es) Kod
parkschool te Leiden R- Kingma te E'
vensmilde. Chr. Nat. school te Hazei
woude (Rijndijk) mej. B E. J Bax I
H. I Ambacht: Chr. B L O. School I
Drachten W. Meyer te Ureterp; jhr f
A. F. de Savornin Lohmanschool te Sch»
dam mej. M. C. Koch te Haarlem; bij
school te Montfoort J. de Jong te Bi!
hoven (tiid.); Ohr. Nat. school te Geldij
malsen (ccntr.) mej. A. IJzerman te W
nis; Chr- Nat. school te Bellingwolde I
G. Eldèring te Marum (tijd.)
IJsberichtendienst heeft
betere werkwijze
Ook deze winter zal de Ned. IJsberk
tendlenst
de alg. dienst der rij»
waterstaat weer bulletins en kaartjes ti
geven.
Vanuit circa 25 rayons zullen de I
Maandagmiddag ontvangt mr L. A. gevens naar Den Haag worden gezond
Kesper, de Commissaris der Koningin. Het aantal kanalen en vaarwaters. wW
burgemeesters en hoge ambtenaren over berichten zullen worden verstrij
hun dames ter Nieuwjaarsreceptie.ls Iets uitgebreid.
