Vrijwel geen zending onder
Maleiers op Malakka
KERK en SCHOOL
Hulp slachtoffers stormvloed
vorige week mogelijk
IPnzzle1
DINSDAG 28 DECEMBER 1954
HET EVANGELIE IN ZUID-OOST-AZIË (slot)
zegt
Gecondenseerde melk
Doorverkoop schadelijk,
minister
Protest legen Engelse
manoeuvre
De ltndbouwattacbé in Londen heeft
contact gezocht met het Engelse ministe
rie van Voedselvoorziening om te pogen
de surpluévoorraden aan Nederlandse ge
condenseerde melk. die dit ministerie bui
ten het Verenigd Koninkrijk wil afzet
ten. in elk geval ruet onder Nederlandse
naam te verkopen. Wegens de large tijd
van opslag kan nl geen garantie voor
houdbaarheid of kwaliteit worden ge
geven Deze voorraden werden, aldus mi
nister Mansholt in zijn antwoord op de
schriftelijke vragen van het Tweede Ka
merlid. de heer C. van der. Heuvel, over
deze doorverkoop, in 1953 aangekocht.
Het ging hier om een hoeveelheid van
ca 2200 ton. Een gedeelte van de voor
raden werd tegen zeer lage prijzen aan
de handel aangeboden. De minister zegt
van oordeel te zUn. dat aan dc afzet van
deze voorraden ernstige nadelen voor de
Nederlandse condensindustrie verbonden
zijn. vooral indien verkoop op de wereld
markt onder de oorspronkelijke merken
zou plaats vinden.
Aan de landbouwattaché in Washington
is opdracht gegeven, bij de Commissie
voor de afzet van surplusgoederen van de
Wereld-voedsel- en landbouworganisatie
tegen deze verkoopactie bezwaar te ma-
Engels verdrag van 1874 houdt
Islam hand boven het hoofd
(Dooi dr Vezkuyl te Djakarta)
TAE TOTALE BEVOLKING van Malakka ên Singapore (de Britse kroon-
U kolonie inclusief de onder Britse supervisie staande Federatie van
Maleise staten) telt ongeveer zes millioen mensen. Deze bevolking is zeer
gemengd. Er zijn meer dan twee millioen Maleiers. ongeveer drie millioen
Chinezen, 700.000 Indiërs, Temidden van deze zes millioen bevinden zich
volgens de jongste gegevens 36.000 rooms-katholieken en 48.000 protes
tanten.
Op Malakka hebben de Chine
zen hun tempels vaak op won
derlijke wijze gebouwd. Zij ge
bruiken daarvoor grote spelon
ken in de bergen, die zij dan
aan de voorzijde dichtmaken.
Men mocht verwachten, dat dit in de
kerken niet zo zou zijn. Dat daar een
broederschap tot openbaring zou komen,
die de afstanden tussen de groepen zou
overbruggen. Tot voor kort was dat helaas
niet het geval. Er bestaat bijv. in Singa
pore een groot aantal radicaal geschei
den kerken, die tot voor kort geen onder.
llhg contact hadden. Daarin begint nu ge-
lukkig verandering te komen. Er is een Malakka als hun home beschouwen
Raad van Kerken in Malakka opgericht, ,e T0""*!»* loyaal aan Malakka.
full time secretaris heeft-
Het roomskathoheke christendom kreeg
reeds invloed in Malakka in de tijd van
de Portugese koloniale macht. Franciscus
Xaverius heeft ook in dit gebied gearbeid
Hij is eerst begraven geweest in Malakka.
Pas veel later is zijn graf overgebracht
naar het centrum van de Portugese in
vloed: Goa. Reeds ln 1557 was er een bis
dom Malakka. In de 19e eeuw heeft de
Société des Missions Etrangëres van Parijs
zich ontfermd over de resten van het
werk der Portugese miaoie en ls zij een
wijdvertakte arbeid begonnen vooral on
der de Chinese bevolking en de Indiërs.
Het protestantisme kwam in deze ge
bieden binnen gedurende de periode van
de Oostindlsche Compagnie. Pas na over
neming van het bewind over dit gebied
door de Engelsen (Raffles) werd de pro
testantse zendlngsarbeld system at ls cb ter
hand genomen. De angllkaanse kerk ves
tigde zich in Singapore en bouwde haar
kerken ook In de hoofdplaatsen
Straits. De London Missionary Society
zond In 1818 een van haar zendelingen
(Milne) naar Malakka. die daar de grond
slagen legde voor het sindsdien
groeide christelijke schoolwerk in dat ge-
gebied. In het midden van de 19e
kwamen ook de Engelse presbyterianen
zich in Malakka vestigen.
Veel grotere invloed kreeg echter
Singapore het werk van de Amerikaanse
episcopale methodic en kerk, waai
menteel bisschop Ardher de leidende
figuur is. De methodisten hebben de
gegeven tot de oprichting van vele scho
len. die een uitstekende naam hebben.
Door hun arbeid zijn onder allerlei bevol
kingsgroepen method 1st enk erken ontstaan.
Dezelfde episcopale methodisten werken
ook in Indonesië (o.a. PalembangMedan.
vroeger ook in Djakarta en Bogor). Tot
hun arbeidsterrein hoort ook Brits Noord-
Borneo (Serawak)
In Malakka valt het zendingswerk voor
al op door de school arbeid De zending is
daar de pionier der opvoeding geweest
Zestig procent van de scholen me» Fneels
ais voertaal zijn in dit gebied zendings
scholen.
Niet onder Maleieis
Wanneer men de arbeid van kerk
zending in Malakka en Singapore in de ..standaarden" verschillen n.l. bijzonder
huidige situatie gadeslaat, vallen de vol- sterk in de verschillende Instituten. Hoe-
gende aspecten op: wel het oell van het theologisch onder-
De kerken richten zich in hun arbeid wijs in Singapore bepaald niet hoog t«
uitsluitend tot bevolkingsgroepen, die van noemen is. valt toch het initiatief van d:
buiten gekomen zijn (Chinezen. Indiërs Smith zeer te waarderen Singapore is o.a
ea.) Onder de Maleise bevolking wordt I door haar ligging geschapen om de ont-
vrijwel geen missionaire activiteit ont
plooid. De reden daarvan is. dat er In
Malakka geen godsdienstvrijheid bestaat.
In het verdrar van Pangkor (18741 heeft
de Britse regering aan de federatie van
Maleise staten officieel beloofd, dat ze de
Islam als de godsdienst van de bevolking
zou beschouwen en geen mlselonnaire ac
tiviteit onder de Maleise bevolking zou
moetingsplaats te zijn voor de verschil
lende volken van Azië.
Ten slotte wijs ik nog op het politieke
aspect van de situatie der kerken in Sin
gapore cn Malakka. Malakka is een gebied
waar de botsing met het communisme
dagelijks ervaren wordt. Vooral daar zal
principiële bezinning op de confrontatie
van evangelie en communisme nodig zijn.
Tot nu toe is daar echter van princi
piële bezinning nog weinig te constateren.
Men ontwijkt het vraagstuk meer dan dat
men er op ingaat.
Een tweede politiek aspect is de hou
ding van de kerken t.o.v. de onafhanke
lijkheidsbeweging. Het is duidelijk, dat
ook in Malakka de dag komen moet en
zal, waarop het Britse koloniale bestuur
zal worden overgedragen aan een „onaf
hankelijk Malakka". Het politieke pro-
iei_ bleem van dit land is. dat 't moeilijk is,
3 olt verschillende radicale groepen, die
die thans
Nu eindelijk beginnen allerlei
samenwerking te ontstaan.
Een van de mooiste vormen van samen
werking ls de interkerkelijke evangelisa
tie-actie. die op gang is in de „nieuwe
dorpen" Er zijn n.l. in de laatste Jaren
rondom de militaire botsingen met de
communisten vele nieuwe dorpen ontstaan
van geëvacueerde Chinezen Daar is nu
een gezamenlijke. Interkerkelijke evange-
Hsatie-actle gaande Daar zijn ook door
gezamenlijke krachteinspanning 272 nieu
we christelijke scholen opgericht!
Een ander voorbeeld van samenwerking
ls te zien op lectuurgebied. En last not
least op het terrein van het theo
logisch onderwijs. Het reeds lang bestaan
de Trinity College Is uitgebreid. Methodis
ten. presbyterianen en anglikanen werken
er broederlijk samen. Naast de Engelse
cursus ls daar ook een Chinese cursus
opgebouwd (met Chinees als voertaal) met
hulp van zendelingen, die vroeger ln
China werkten. Dr Stanley Smith, van
het theologisch seminarie te Nanking, die
ook vaak Indonesië bezocht, ls daar thans
In deze school ls niet alleen de oplei
ding van predikanten ondergebracht, maar
ook die voor zondazsschoolleiders en een
cursus voor de opleiding van godsdienst
leraren. Het is te verwachten, dat deze
school door haar centrale ligging een be
langrijke taak zal vervullen bij de coör
dinatie van het theologisch hoger onder
wijs in Zuidoost-Azië.
Dr Smith nam bijv. reeds het initiatief
om de leider» van het theologisch onder
wijs uit allerlei Aziatische landen bijeen
te brengen tot een bespreking over dt
standaard van de verschillende inrichtin-
theologisch onderwijs. Deze
Prof. dt Ch. Raaymakers (83),
te Nijmegen overleden
Te Nijmegen is op 83-jarige leeftijd
overleden de oud-hoogleraar in de
staathuishoudkunde en maatschappijleer
aan de R.K. universiteit aldaar, prof. dr
Ch. Raaymakers S.J.
Prof. Raaymakers. die veel belang
stelling had voor sociale aangelegenhe
den schreef hierover tal van boeken. In
1895 promoveerde hij op proefschrift:
Verzekering tegen Werkloosheid; in
ird hij hoogleraar te Nijmegen.
De Islam zeer actief onder
negers in Afrika
De Islam is op het ogenblik zeer ac
tief onder de negerbevolking in Afrika.
De. plannen zijn ontworpen door pre
mier Nasser van Egypte. Mohammed
Ali van Pakistan en koning Saoed
Arabië. Reeds sedert begin 1953 is
aantal volgelingen van de Islam onder
de negers, tengevolge van deze actie
tweemaal zo snel toegenomen als dat
van de R.K. missie, zo meldt het R.K.
persbureau Kipa uit Zwitserland.
De universiteit Al Azhar te Cairo ver
leent haar medewerking aan deze Isla-
mietische zendingsarbeid.
Gaat Rampenfonds helpen
Ondeizoek naar omvang schade van vorige
week begonnen
Berichten, als zou er gisteren reeas
overleg zijn gepleegd tussen ambtenaren
van het ministerie van Financii
Directie van het Nationaal Ramoenfonds
izake hulpverlening aan de getroffenen
Velen staan uiterst sceptisch
oplosbaarheid van dit vraagstuk.
de Engelsen bereid, mee te
in de vorming van een volk
Malakka. dat óën is temidden van de
scheidenheid? Zijn de bevolkingsgroepen,
die Malakka bewonen, daar zelf toe be
eld? Zal het aan de Britten vraagt dr
Manikam in zijn al eerder vermelde
nieuwe boek gelukken, de bemanning
van het schip tot eenheid te bewegen,
voordat de Engelse kapitein het gezag
rerdraagt?
Niemand kan het antwoord voorspellen.
Maar één ding is zeker: de kerken hebben
hierin een grote roeping. In de kerken
zal met woord en daad een eenheid tot
openbaring moeten komen, die sterker is
dan radicale verscheidenheid en sociolo
gische belangen-tegenstellingen. Zij zullen
de oefenplaats moeten zijn voor het
groeien van diepere saamhorigheid tussen
de verschillende groepen van Azië.
Twee gedachten
Wanneer men als buitenstaander de ge
legenheid krijgt om indrukken op te doen
in Malakka. heeft mefi de neiging bij de
overweging van het een en ander twee
gedachten hardop te denken.
De eerste gedachte is. dat het voor het
groeien van oecumenische verbondenheid
tussen de kerken van Malakka goed zou
zijn als de leiding in de kerken meer in
handen kwam van de christenen, die daar
geboren en getogen zijn.
Ik denk. dat er geen gebied in Azië is.
waar de buitenlandse zending nog zulk
een overheersende rol speelt. Een r
dienende functie op de achtergrond
beter zijn.
De tweede gedachte, die oprijst, is, dat
de kerken niet langer de ogen mogen slui.
ten voor de geestelijke en sociale roeping
ten aanzien van de Maleise bevolking.
Want gouvernementele belemmeringen
kunnen het gebod van de Here Jezus toch
met ongedaan maken om aan a 11 e
turen het Evangelie te brengen.
- Joodse ban voor Spinoza
blijft gehandhaafd
(Van een medewerker)
De ban tegen Spinoza zal na 300 jaar
niet worden opgeheven, schrijft de heer
J. Z. Baruch in „De Opbouw", het orgaan
de Portugees Israëlietische Gemeente
imsterdam. Zoals men weet, had de
oud-premier van Israël, David Ben Gu-
ion, eerherstel voor deze vroegere Jood-
e filosoof gevraagd: dan zou ook dien»
werk in modern Hebreeuws worden uit
gegeven.
Spinoza werd in 1656 door de Portugese
Joden ln Amsterdam in de ban gedaan
wege zijn afwijkingen van de leer
zijn aansluiting bij de door de over
heid verboden sekte der Collegianten.
Tevergeefs heeft men tevoren nog ge
tracht, Spinoza van het onjuiste van zijn
denkbeelden te overtuigen. De huidige
opperrabbijn, de heer S. A. Rodrigues
Pereira acht trouwens de denkbeelden
ioza geheel onjoods, zodat hij
geen enkel motief tot eerherstel ziet.
De heer Baruch verwacht echter, dat
de werken van de grote wijsgeer toch in
modern Hebreeuws zullen verschijnen. De
ban bevat o.m. de zinsnede: „Niemand
mag enig geschrift lezen door hem ge
maakt of geschreven".
bij de overstroming van vorige week,
zijn niet juist.
De directeur van het Nationaal» Ram
penfonds. gen.-majoor P. Alons hoopte
vandaag het eerste contact te leggen
met Financiën. Over een continuering
van de overheidshulp in de zin va
Wet op de Watersnoodschade 195!
echter tussen het Rampenfonds en
nanciën nog geen woord gewisseld, aldus
deelde de heer Alcns ons vanmorgen
mede.
Het Rampenfonds zal echter doen wal
in zijn macht is om ook ditmaal de hel
pende hand te reiken. Op het ogenblik
kan hieromtrent echter nog niets posi
tiefs gezegd worden, omdat eerst «en
duidelijk beeGd verkregen moet worden
van de omvang der geleden schade. Gis
teren is men van de zijde van het Na
tionaal Rampenfonds dit onderzoek be
gonnen. Men hoopt op korte termijn bil
benadering een beeld te krijgen van de
schade, daar snelle hulp dubbele hulp is
Alvorens het Rampenfonds echter eeD
actie lanceert en de getroffenen toezeg
gingen doet, moet men ook van de rege
ring weten, wat zij van haar kant even
tueel voor haar rekening wenst te ne
men. Hiervan zaC de mate en de omvang
van de hulp. verleend door het Rampen
fonds afhangen.
Het Rampenfonds heeft echter de
nood van de nieuwe slachtoffers reeds
onder ogen gezien en is op dit punt
diligent
Zes Leidse studenten
in CalUomië
De zes studenten van de Leidse
universiteit, die op Nieuwjaarsdag
zullen deelnemen aan de feestelijke
„march of dimest"-optocht in Pasa
dena (Californlê) zijn gisteren ln
nationaal costuum per vliegtuig uit
Londen in New York aangekomen.
De studenten, volksdansers en
musici, zullen aan de optocht mee
doen met een grote „Holland-march
of dimest"-praalwagen. Naderhand
zullen zij ten behoeve van de
march of dimes, een campagne tot
het inzamelen van gelden ter be
strijding van de kinderverlamming,
een rondreis maken door een deel
van de Verenigde Staten.
De zes studenten zijn, zo meldt
Ass. Press: Pauline Theodore He
lena van Bel. 24 jaar, Johanna Cor
nelia Iburg, 23 jaar. Anke T. van
Rossum, 21 jaar, Hans Moltjn, 21
jaar, allen uit Leiden, Maday
Adema van Scheltema, 22 jaar, uit
Den Haag. en Annelies Meurs. 20
Jaar. uit Hilversum.
Annelies Meurs heeft van 1939 tot
1941 in Californië een lagere school
bezocht. De anderen zijn echter nog
nooit in de Verenigde Staten ge-
Chr. paedag. studiecentium
In het conferentie-oord „Woudscboten"
te Zeist zal van 3 t.m. 5 Januari een con
ferentie worden gehouden voor het per
soneel van Christelijke scholen. De bijeen
komst is georganiseerd door het Chr.
Paedagogisch Studiecentrum Als inleiders
zullen optreden drs C. v. d. Zwet te Nij
megen en dr L. de Klerk te Culemborg.
Zendingsarbeiders trekken
naar hun terreinen
De volgende Zendingsarbeiders hopen
6 Januari met de Oranje naar Indonesië
te vertrekken: mr dr D. C. Mulder
vrouw en kinderen. Dr Mulder heeft enige
tijd verlof gehad en gaat nu weer werken
als docent aan de Theologische School in
Jogja. Mej. zr P. F. ten Kate,
genoten verlof haar werk als verpleegster
het Ziekenhuis „Trenggtüng" te Pur-
bolinggo weer hoopt te beginnen
en mevrouw C. A. van Walraven.
Dokter Van Walraven gaat voor het eerst
uit als Zendingsarts en zal geplaatst wor
den aan het Chr. ziekenhuis te Klaten
(midden-Ja va). Mej. zuster J. A. IJkel.
Zuster IJkel is „uitgeleend" aan de Zen
ding van de Ned. Hervormde Kerk er
gaat op één van de Zendingsposten var
deze Zending werken als verpleegster er
wel op Timor.
Thans reeds 43 Aigeniijns©
theologen ontelagen
Drie en veertig professoren en assisten
ten van de universiteit van Cordoba tr
Argentinië, voornamelijk theologen, zijn
ontslagen. Deze ontslagen volgen op d»
beschuldiging van president Peron. dat
kerkelijke functionarissen zich ln de poli
tiek mengen. Sindsdien ziin processie»
verboden, is echtscheiding wettelijk toe
gestaan en is het R.K. onderricht op de
scholen beperkt.
Vrouwelijke predikanten
ook in Zwitserland
Volgens een nieuw-ontworpen kerk
orde van de Evangelische Hervormde
Kerk in het Zwitserse kanton Zürich,
kunnen vrouwen predikant worden
gemeenten, waar reeds minstens één
predikant staat. Het maximum aantal ge
meenteleden per predikantsplaats wordi
teruggebracht van 4000 tot 3000.Vrouwen
en buitenlanders krijgen actief
sief kiesrecht.
Daar deze kerk staatskerk is, m
ontwerp thans door de regering
kantonale raad worden bezien en daar
na aan de beslissing van de stemge-
rechtigden in hun kanton worden c
derworpen
Prof. C. F. A. v. Dam com-
mand'eur huisordle van Oranje
H.M- de Koningin heeft benoemd tot
commandeur in de huisorde van Oranje
prof. dr C. F. A. van Dam, hoogleraar in
de Spaanse taal en letterkunde aan de
rijksuniversiteit te Utrecht. Deze onder
scheiding werd prof. Van Dam verleend
naar aanleiding van het geven van on
derricht in de Spaanse taal gedurende
een aantal jaren aan Z.K.H. de Prins der
Nederlanden.
Indonesiër krijgt Sialinpiijs
Prof. Priiono. deken van faculteit der
letteren van de Universiteit van Indone
sië. heeft de StalinprUs voor de vrede
gekregen.
Personalio
Op zijn verzoek is aan mr N. S
Hoekstra, met ingang van 1 Mei 1955, eer-
vol ontslag verleend uit rijn ambt van
advocaat-generaal bij het gerechtshof te
Arnhem.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Koudum (toez.)
Kooistra te Welsrijp (Fr.): te Biezelinge
(toez.) J. H. J. Hoffman te Baardwijk
Drunen.
Aangenomen: naar Dunedin (Nieu
Zeeland. Presbyterian Church A. Everts,
ziekenhuispredikant te Utrecht; de be
noeming tot vic. te Nieuwe Pekela (bo
ven) J Lalleman. cand. te 's-Gravenhage.
Naar Oudshoorn, G. Cadée te Haaksber
gen (verb, berichti.
Benoemd: tot hulpprediker te Doe
veren mr C. Timmer te Bunschoten.
Geref. Kerken
Beroepen: te Dwingeloo. Giessen-
Oudekerk-Giessen-Nieuwkerk. te Zwee-
loo en te Oppenhuizen D. H. Borgers,
car.d. te Utrecht; te Hemelum c.a. en te
Drachtster-Compagnie J. Nieuwsma. car.d.
te Amsterdam; te Scheemda W. C. van
Hattum te Noordwolde (Fr.).
Aangenomen; naar Assen (voor de
missionnaire dienst op Soemba) J. van
Oostrum, cand te Utrecht.
Bedankt: voor Ferwerd Joh. Heule
te Edam.
Overdracht Fiies psalm
en gezangboek
Zaterdagmiddag 15 Jan. zal in de Grot»
Kerk te Leeuwarden de gedrukte tekst
uitgave van het Friese psalm- en gezang
boek worden overgedragen. In deze dienst
zullen het woord voeren de Herv, predi
kanten. ds Tj. D. Boelens ie Drachten en
ds D. J. Miedema van Tzummarunx
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Benoemd tot hoofd der Chr. Nat. school
te Rijswijk (N.-B.) M. G. Schouten te Hol.
landscheveld; tot onderwijzeres: Mr A. J.
van Beek Celkoenschool te Utrecht mej.
M. Meyer te Weesp; Mr. J. J. L v. d. Brug-
phenschool te Den Haag. J Nobel te Kou-
dekerke (Z.) en mej. Th. Tielrooy te Den
Haag; School met de Bijbel te Workum. A.
C. Kramer te Heeg; Prinses Julianaschool te
Breda (ttjd.j A. Francke te Serooskerke iW).
Benoemd: tot onderwijzer!es) Chr. Nat.
ïej. W. J. H. Tei
Academische examens
Ghering. Tilbui
:n. Den Bosch; Th Let-
schert, Velsen; H i
weweme, Enschede: M Raaymakers. Some
ren; L v-Riel. Tilburg: A Sanders, Ensche
de- G Teeuwcn. Tegelen; J Tabbers, Waspik;
J Tienen. Vlaardingen; G Verheul. Utrecht:
A v d Walie, Hulst; J Wellens. Slagharen;
P de Wit. Bovenkarspel
Examen R.K. leergangen
I Zr Geertruid, Didar
Oyen-v d
r; 'mej H Reusink. Achter-
J v d Sijs. A'dam; mej C v d
P Bos. IJmuiden; Br Eugenius. Moe
M.O. HANDELSWETENSCHAPPEN A
AMSTERDAM. 27 Dec. Geslaagd voor
riet examen M.O. Handelswetenschappen A
?n Q: H W Pouw. Laren; R Otten. Utrecht;
(Advertentie)
Het verdelgingsmiddel BRUMOLINE van de
RATTENVANGER VAN MAASTRICHT
thans verkrijgbaar bij elke drogist.
BRUMOLINE doodt rat en muis!
Dergelijke verdragen zijn in de kolo
niale geschiedenis meer gesloten, ook in
het voormalige NO Indië. maar dat ze
tot od de huidige dag nog worden gehand
haafd. i* toch wel geheel in strijd met de
Verklaring van de Rechten van de Men»,
waarvan ook het BrlUa Imperium een der
ondertekenaar» t«.
Het gevolg t». dat er onder de Maleiers
vrijwel geen christenen zijn en d«
geen enkele Maleise kerk ln Malakka be
staat.
Onder de rendingsarbelders ln Singa
pore bemerkt men zeer duidelijk de in
vloed van deze politiek Men durft de
principiële kwestie, die hiervan de ach
tergrond vormt, niet onder de ogen 'e
zien F- heetaat alleen wat schriftelijke
evangelisatie or.der de Maleier* d«o- mid
del van zeer vero'»derde lectuur Dete ge.
schriften ?Un gedrukt ln het oude daar
gebruikelijke schrift; terwitl op alle volks
scholen reed» lang he< Latilnse «cbrifi
wordt gebruikt voor het Malei».
Weinia contact
Een tweede opvallende trek in Malakka
l». dat tot voor kort de verschillende radi
caal-gescheiden kerken zeer weinig con
tact me: elkander hadden.
Malakka ls reed» vele eeuwen lang een
„ontmoetingsplaats" van verschillende
rassen en volken gewen'*. In werkelijk
heid ontmoetten de volken elkaar niet
Maar elke groep leefde rochelden van de
andere groep. Men leefde daar in opval
lende mate langs elkaar.
VOOR HEM
GEEN BAZUINEN
DOOd
NEL1A GARDNER WHITE
122.
„Ik denk het niet. Nee. als ze haar zien. zou
den ze het niet kunnen. Niet rechtstreeks. Maar
tegen Phillips is iets anders Ik weet niet
waarom, maar ik maak me bezorgd over hem.
Eerst die lezing, toen die geschiedenis met juf
frouw Pyne, nu dit en dan nog wat een paar
dagen geleden gebeurd is."
„Wat bedoel je?"
„O, het geroddel is dus nog niet zover door
gedrongen? Dat komt dan nog wel. Keezy Jij
kent Jeanie goed. nietwaar?"
„Ja. Heel goed. Waarom vraag je dat?'
..Je hebt me gezegd dat jij zwijgt als het graf
Keezy. En ik geloof je Een paar dagen gele
den heeft Julia bij ons thuis een bridgemiddag
gehouden. Jeanie was er ook en zei iets met
betrekking tot Phillips. Wat het was weet ik
niet, maar ik weet wel wat de anderen er van
gemaakt hebben. En dat is genoeg! Het ver
haal doet nu de ronde dat Jeanie en Paul Phil
lips een verhouding hebben. Vandaag heb ik het
drie maal gehoord. Volkomen nonsens natuur
lijk! Ik weet dat Jeanie tegenwoordig dinger,
zegt alleen maar met de bedoeling de menser.
voor gek te laten staan. Een soort van verdedi
gingslinie. vermoed ik. want het is duidelijk dat
haar huwelijk in de soep is gegaan. Maar ik ben
er van overtuigd, dat ze zoiets niet heeft gezegd.
Zou iii haar niet kunnen waarschuwen en haar
vertellen dat haar woorden volkomen verdraaid
overgebracht worden en dat dit het einde voor
Phillips betekent, als het tenminste niet zonder
dat al zo ver is?"
„Waarom doe jij het niet?" vroeg Keziah na
een korte stilte.
„O, Jeanie denkt toch al dat ik een bemoeial
ben. Van jou accepteert ze het eerder."
Weer zweeg Keziah even. Gabriël werd zich
bewust van de stilte en staarde verwonderd naar
haar bezorgd gelaat.
„Wat is het?" vroeg hij tenslotte.
..Ik weet niet waarom ik je vertrouw", zei
Keziah langzaam ..Maar ik doe het. Ik kan niet
naar Jeanie gaan. Gabriël. Het is waar. weet
je. Ze houdt van hem. Ik heb het al een hele
tijd geweten... Ik geloof niet dat er reden voor
geroddel is, omdat hij is wat hij is. Maar zij
heeft hem lief."
..Grote goden!" zei Gabriël. „Is ze stapelgek?"
„Nee. Is het dwazer dan als ik van hem gehou-
len zou hebben? Dat vond je niet onmogelijk."
..Jij hebt nog geen man", antwoordde Gabriël
„Nee. maar dat schijnt er weinig mee te ma
ten te hebben, vind je niet?" Hoewel men hem
moeilijk in verlegenheid kon brengen, bloosde
jabriël nu.
„Je hoeft niet onder de gordel te slaan", zei
tij. „Je hebt gelijk. Maar hoe kan ze zijn leven
capot maken, als ze van hem houdt?"
„Misschien denkt ze dat het zijn leven niet
:apot zal maken, als hij gedwongen wordt de
Grote Kerk te verlaten. En misschien verlangt
•e zo naar hem, dat ze helemaal niet denkt
Maar dat betwijfel ik Ik wou dat voor één
'<eer de juiste mensen elkaar eens liefhadden.
Dat zou een opluchting zijn!"
„Dat zou het zeker zijn", antwoordde Gabriël
„Ik vind het erg. Voor Phillips. Niet voor Jea-
„Ook voor Jeanie. Hij heeft God nog om zich
aan vast te klampen. Jeanie heeft alleen zich
zelf."
Gabriël stak een sigaret op. Zijn ogen kregen
plotseling een vermoeide uitdrukking. „Waar
klamp jij je aan vast?" vroeg hij.
„Ik weet het niet. Ik ben niet erg godsdien
stig. Maar ik ken niets beters dan de leer van
Jezus. Jij?"
„Ik vind het moeilijk de leer los te zien van
alle smeerpijperij, die men er bij heeft ge
maakt", antwoordde Gabriël. „Ik ben, bij wij
ze van spreken, in de kerk opgegroeid. De kerk
staat me tegen."
„Ik spreek niet over de kerk", zei Keziah. „Ik
begin bij „het koninkrijk Gods is in u" en van
daar ga ik verder. Alleen ik kom niet zo
heel ver Maar soms ontmoet je iemand als
Paul Phillips of als mevrouw Fellowes en dan
heb je het gevoel of je op de rand van het we
ten staat."
„Ga je met me uit eten?"
„O?"
.Nee. Ik ben niet op de vlucht", zei hij met
■en poging tot een glimlach. „Ik vraag je al-
een, omdat ik het graag zou willen."
„Goed. Graag dan Als je beneden even met
/ader gaat praten, zal ik me verkleden."
Hij rende naar beneden en zij haalde een jurk
te voorschijn, die zij aantrok. Nieuwsgierig be
keek zij het resultaat in de spiegel. Haar ui
terlijk verraste haar. Het leek alsof een inner
lijk licht van haar uitstraalde.
HOOFDSTUK XXXIII
Het geroddel gonsde door Warrenton.
..Wist je het van Jeanie Vane en Phillips
„Het is waar Beulah Mosley was er bij en
heeft het zelf gehoord Het verbaast me niet
absoluut niet Zo'n man had geen dominee
moeten worden Hij is juist het type voor
jonge meisjes ..I"
WOENSDAG 29 DECEMBER
ersum I. 402 m. NCRV: 7.00 Nieuw»
•wijde muziek 7.45 Een woord voor de
s 8.15 Gram. 9 00 Voor de zie
ken 9.30 Voor de vrouw 9.35 Waterstanden
9.40 Gram. 10.30 Morgendienst 11.00 Gram.
11.15 ..De Citadel", hoorspel 12.15 Gram. 12.30
Land- en tulnbouwmededellngen 12.33 Vocaal
ensemble 12.53 Gram. ol actualiteiten 13 00
Nieuws 13.15 Prot. Interkerkelijk Thuisfront
13.20 Gram. 14.00 Oratoriumvereniging. Gel
ders orkest en sol. 15.50 Gram 16.00 Voor de
Jeugd 17.20 Gram. of actualiteiten 17.30 Orgel
spel 18.00 Kt
Cello en orgel
organisatie- en verenigingsleven 19.00 Nle
19.10 Muzikale causerie 19.30 Buitenlanas
overzicht 19.50 Gram. 30.00 Radiokrant 20.20
Omroeporkest en solist 21.05 „Waarom Chris-
telljk Nationaal?", caus. 2125 Gram, 21.55
„Omzwervingen op Formosa", caus. 22 10
Kerkconcert 22.45 Avondoverdenking 23.00
Nieuws 23.15 Gram. 23.30 „Man en vrouw",
causerie 23.45—24 00 Gramofoonmuzelk.
Hilversum II. 298 m. VARA: 7.00 Nieuws
7.10 Gram. 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram. 7.45
..Even opkrikken" 7.50 Gram. 8.00 Nieuws
l Orgelspel 8 50
Gymnastiek
VPRO: 10.00 Ml
Voor de vrouw 11.00 Gram. 12.00 A(
orkest en solist 12.30 Land- en tulnbouw
mededellngen 12.33 Voor het platteland 12.38
Planoduo 13.00 Nieuws 13.15 Tentoonstelllngs-
agenda 13.18 Dansmuziek 13.50 Gram. 14.00
Medische kroniek 14.10 Gram. 14 30 Voor de
jeugd 16.00 Vooi
m. 17.15 Por
tzendlng:
- F. C Kar
ïzlek
18.00 Nieuws 18.15
mmentaar 18,20 Gram 18.30 Actualitel-
i 18.40 Instrumentaal kwintet 19.00 Voor
jeugd 19.10 „Wat wil de Nederland-
NTS: 18.5819.30 Be-
t bij
:e. 330 r
Engeland. BBC Home S
Gev. muziek 12.30 „Country viuesuons u.uv
Gram. 13.30 Voor de boeren 14.00 Nieuws
14.10 Ooggetulgeverslagen 14.30 Dansmuziek
15 00 Orkestconcert 16 00 Hoorspel 17.00 Ves
pers 17.45 Causerie 18.00 Voor de kinderen
19.00 Nle-ws 1915 Causerie 19.25 Sport 19.30
Dansmuziek 20.00 Hoorspel met muziek 20.30
Klankbeeld 21.00 Symphonie-orkest 22.00
Nieuws 2215 Symphonie-orkest 23.00 Gev.
muziek 23 30 ..Swans" 24.00-0.08 Nieuws.
Engeland. BBC Light Progr. 1500 en 247 m.
12.00 Mrs Dale's dagboek 12.15 Voordracht
12.30 Orkestconcert 13.00 Lichte muziek 13 45
Orkestconcert 14.45 Voor de kinderen 15.00
Voor de vrouw 16.00 Orkestconcert 16.45
Lichte muziek 17.15 Mrs Dale's dagboek 17.30
Orkestconcert 18.30 Orgelspel 19.00 Orkest
concert 19.45 Hoorspel 20.00 Nieuws 20.25
Sport 2030 Gev. programma 21.30 Hoorspel
23.00 Nieuws 23.15 Actuele causerie 23.20
Lichte muziek 0.05 Voordracht 0.20 Lichte
muziek 0.50—1.00 Nieuws.
NWDR. 309 i
7.45 Samenzang 19.00 Nieuws 19.15 Orgelspel
ooo Gev muziek 2115 Lichte muziek 21.45
«leuws 22.10 Jazzmuziek 23.00 Moderne mu-
:iek 24 00 Nieuws 0.25 Lichte muziek.
i. 12.00 Sym-
324 m. 12.00 Gram. 13.00 Nieuws
16.15 Orkestconcert 17.00 Nieuws
1750 Boekbespreking 18.00 Piano-
*9
2
3 00 Nleui
nuzlek 13.00
•eporkest i
ws 13.15 Gram. 14.15 Omi
15.15 Gram. 16.05 Lichte
ws 17.15 Gram. 17.30 Kame
al ensemble 18.45 Gram.
iziek 22.00 Niet
ik 17.00
iuziek 18.30
.30 Nieuws
21.30 Spaanse volks-
22.15 Lichte- muziek
radiodagboek (op 224 m.).
Kruiswoordraadsel
HORIZONTAAL: 2 roofvogel, 6 ge
droogde vrucht, 8 maanstand, 10 vogel.
11 gezinslid. 12 drank. 14 onmeetbaar ge
tal, 15 boordsel. 17 Amsterdams peil. 18
insect. 19 p'ede. 20 ik. 22 reeks. 23 weef
sel 25 betrekking.
VERTICAAL: 1 pers. voornaamwoord.
2 uitroeien, 3 opwaarts. 4 luitenant. 5 fut
loos. 7 rondhout. 9 gereed. 11 minderterm
van een sluitrede, 13 boom. 14 hoofd
deksel 16 stoelbeikleding. 20 tijdperk. 21
voorzetsel, 23 ongeveer. 24 voedsel.
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
No 258
HORIZONTAAL: 1 baviaan, 7 sleur,
9 uk. 11 pu. 12 tarök. 13 rel, 14 t.t, 15 fa.
16 pro. 17 telen. 18 ra. 20 eg 2-1 deern,
23 nesterij.
VERTICAAL: 2 vuurtoren. 3 as, 4 alp.
5 neuralgie. 6 pra'.:-e. 3 stupide, 10 kot,
I 15 fee. 19 are. 22 N.S
