mm
Kerken in onmetelijk India
verbijsterende taak
Zestig procent der soldaten
was nooit in een kerk
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1954
HET EVANGELIE IN ZU1D-OOST-AZIÊ IV
Wachten er zwarte wolken als
Nehroe terugtreedt?
dooi di J. Veikuyl te Djakarta
HET AANTAL CHRISTENEN IN HET GEWELDIG GROTE INDIA wordt
geschat op negen a tien millioen. De helft is rooms-katholiek, de an
dere helft behoort tot de Syrische Kerk en tot protestantse denominatie».
Volgens sommigen is de christelijke kerk in India zo oud als het nieuw
testamentische christendom zelf. In de Thomaskerk in Zuid-India leeft
namelijk het verhaal, dat de apostel Thomas in het jaar 52 van onze jaar
telling naar India zou zijn gekomen om daar het evangelie te verkondigen.
Wat er van deze traditie waar moge zijn, zeker is, dat van de vijfde
eeuw af in India Syrische christenen, afkomstig uit Edessa, zich in Zuid-
India hebben gevestigd.
Uit deze groep ls de Syrische kerk van
Malabar ontstaan, die later is uiteenge
gaan in allerlei groepen (r.k., anglikanen
en de Mar Thoma Syrische Kerk). Deze
.groepen worden beschouwd als een zeer
autochthoon deel van de Indische bevol
king en uit deze groepen zijn zeer veie
figuren voortgekomen die een leidende
rol ln het leven van India vervullen.
In de verhouding tussen de westerse
en oosterse kerken is het nogal eens de
gewoonte te spreken van „oud en jong
Het is goed er aan te herinneren dat deze
kerken in India ouder zijn dan de meeste
westerse kerken, die gewoonlijk als oud
worden gequalificeerd.
In de zestiende eeuw kwam de katho
lieke missie in India: Franciscus Xaverius
en de zijnen. Het aantal roomskatholiekeu
bedraagt thans 4millioen. De gemeen
schap van Goa is een erfenis van de Por
tugese invloed, die thans overal ter
wereld in het middelpunt van de belang
stelling staat, nu India pogingen doet, dit
laatste bolwerk van Portugese invloed in
te lijven.
In de 18e en 19e eeuw kwamen West-
europese protestantse zendelingen India
binnen. Uit Denemarken, Engeland Ame
rika, Zwitserland. Zij hebben in India
velerlei activiteit ontplooid.
Indische christenen nemen met geest
drift deel aan dit al/les. Ze dragen ook
de „lasten" in hun land mee In de onuit
sprekelijk droevige strijd rondom het
ontstaan van de staat Pakistan, die
Vele kerken
Van het begin der protestantse zending
af is het „denominationalisme" een van
de grote moeilijkheden geweest. In Indo
nesië werd de zendingsarbeid verdeeld
bij afspraak tussen allerlei prote
stantse kerken. In India gebeurde het
echter dat ln één stad meer dan twintig
protestantse kerkgenootschappen naast el
kaar werkten en werken.
De laatste jaren echter i9 tegen dit ver
splinterende denominationalisme protest
gekomen van de zijde der Indische chris
tenen zelf. Enkele jaren geleden is de
Verenigde Kerk van Zuid-India tot stand
gekomen. Anglikanen presbyterianen.
Methodisten, congregationalisten en ge
reformeerden werken er in samen. Het Is
een uiterst belangrijk experiment. Maar
de moeilijkheden waren en zijn niet ge-
De lutherse kerken van Zuid-India heb
ben zich tot nu toe afzijdig gehouden van
deze eenheidsbeweging. Onlangs is ech
ter de bekende dr B. Manikam die zoveel
deed voor de eenwording van de kerken
in Zuid-India, gekozen als president van
de Indische Lutherse kerkgemeenschap
pen. Nu kan men zeker verwachten, da*
er naar gestreefd zal worden, ook de
Lutherse kerken tot samenwerking met
de Verenigde Kerk te bewegen.
Ook in Noord-India i9 een dergelijke
eenheidsbeweging op gang gekomen.
Offervaardigheid
Het „denominationalisme" heeft vele
nadelen. Het heeft echter in India ook
een groot voordeel gehad. Juist doordat
zovele kerken naast elkander zendings
werk begonnen, werd veel meer geld en
personeel „ingezet" dan gebeurd zou zijn
indien slechts één kerkgemsenschap in
één gelbied had gearbeid.
Daardoor is het mogelijk dat in India
250 christelijke hospitalen bestaan, acht
chr. tbc-sanatoria en drie christelijke
medische hogescholen!
Daardoor is het mogelijk dat in India
45 christelijke hogescholen bestaan (met
24.000 studenten), 15.000 Chr. volksscho
len. 500 S M.P.'s en 240 SM.A 's. zoals
men het in Indonesië zou zeggen (resp.
ongeveer muio's en h.b.s-en Red.)
Daardoor ontstonden in India 80 chr.
flandbouwscholen, 50 chr- coöperaties, 165
industriescholen en 50 chr. drukkerijen!
Wanneer men deze cijfers tot zich laat
doordringen, wordt men wel even stil
Welk een toewijding en offervaardig
heid.
Naast het werk van de kerken moet
ook dat van de YM.C.A. en Y W.C.A.
worden vermeid- Tientallen tehuizen,
internaten, opleidingsinstituten van
de jeugdbewegingen liggen overal ii
dia verspreid en nemen een belang
plaats in het sociale en geestelijk
ven in.
thans de situatie van de ker
ken, nu India sedert zeven jaar zijn
afhankelijkheid heeft? De christenen
hebben in de strijd voor de onafhanke
lijkheid een eigen plaats ingenomen. Ze
zijn dankbaar voor wat sindsdien be
reikt werd. Uit het in 566 staatjes uiteen-
gebrokkelde gebied is thans een eenheid
ontstaan. In drie jaar tijdsl
Grote sociale hervormingen zijn in
kele jaren tot stand gebracht. Ophef
fing van het grootgrondbezit, herzie
ning van de sociale codes van het kas
tensysteem, opheffing van de bepalingen
betreffende de „onaanraakbaren". leer
plichtwet in allerlei gebieden, enz. Grote
publieke werken worden volgens de richt
lijnen van het bekende vijfjarenplan van
Nehroe uitgevoerd op het gebied van met aftrek
irrigatie, spoorwegen, electrificatie,
industrie e d.
onevenwichtig, de armoede der boeren
zó epidemisch, dat het geen wonder is,
dat het communisme om zich heen
grijpt. Zelfs verbaast men er zich over,
dat het nog niet een veel sterkere in-
loed uitoefent.
De kerken worden ook in India ge
roepen, haar boodschap te confronteren
met de methoden en leerstellingen van
het communisme. De leidende figuren
-ider de Indische christenen houden
zich sterk met deze vragen bezig. o.a.
Thomas en Devenanden in hun nieuwe
boek „Communism and the Social Re
volution in India".
Grote taak
De taak waarvoor de kerken in Ind
staan, is verbijsterend groot. Nog
slechts twee procent van de bevolking
is gekerstend. Er zijn (zo merkt Ma
nikam op in „Christianity in the Asian
Revolution") nog gebieden met
millioen of drie millioen inwoners.
nog geen kerk is en waar het evange
lie nog niet gepredikt is. Er zijn hele
groepen, o.a. de hogere kasten der hin
does, de parsis, de jains. de sikhs er
de moslims (er wonen in India nog 23
millioen moslims), die eigenlijk nog niet
bereikt zijn.
God geve de kerken van India kracht,
moed, vuur en wijsheid om deze taak
te vervullen. In samenwerking met de
kerken in Azië en het Westen. Ze heb
ben niet alleen een taak in India zelf.
maar ook in samenwerking met de an
dere kerken in Azië.
„De heilige wateren" nemen een belangrijke plaats in bij de godsdien
stige gebruiken van het Hindoeïsme, b.v. de heilige Ganges. Bij Calcutta
worden beelden van de godin Durga in het water gedoopt.
e zijde van de Hindoes en Moslims zo
vele slachtoffers kostte, hebben de chris
tenen een zeer gewaardeerde verzoenende
rol vervuld, door dokters, verpleegsters
sociale werkers beschikbaar te stellen
>r refugiékampen en door mee te hel
pen bij de transmigratie van verschillen
de groepen.
Beperking der vrijheid?
Toch is de positie der kerken me'
gemakkelijk.
Aan de ene zijde ziet men in India
een herlevend hindoeïsme, dat van
India een hindoestaat wil maken
Gelukkig wordt de vrijheid van
godsdienst nog ten volle gewaar
borgd. En zolang Nehroe leeft, vreest
men niet dat de hindoese conserva
tieven kans krijgen, hun idealen te
verwezenlijken.
Maar met zorg vragen vele christenen
India zich af. wat er gebeuren gaat
als Nehroe terug moet 'treden en de lei
ding wellicht in handen van conservatie-
Inbraak in Rotterdam
was gefingeerd
Zoals destijds is gemeld, werd op Zon
dag 19 September j.l. ingebroken zo
luidde althans de aangifte bij de groot
handelaar in horloges C. P. G. tc Rotter-
d-arrr Er zou voor f23 000 aan goederenen
f4700 aan kasgeld verdwenen zijn en de
groothandelaar incasseerde later van de
erzekering f 19 000
In de loop van de vorige week is de
recherche er echter achter gekomen, dat
de inbraak gefingeerd was G had met
zijn klant, de 34-jarige koopman H M
een afspraakje voor de kraak gemaakt.
M. engageerde op zijn beurt de 37-jarige
behanger""A. E N., die de vernielingen
zijn rekening nam. nadat de buit al
lang was verdwenen. Die had G. voor die
tijd al ergens bij Apeldoorn in een kist
or.der de grond gestopt. Al deze mensen
zijn gearresteerd, evenals de 37-jarige
er A. S van der P.. die f500 kreeg
zwijggeld". De behanger kreeg voor
zijn vernielingen f 1000,en M. ontving
•>or enkele duizenden guldens aan geld
i horloges.
Toen de zaak uitkwam, vertoefde G.
)or zaken buiten de stad. Hij is echter
i Vcnlo aangehouden. Financiële zorgen
hadden hem tot een en ander gebracht
De politie heeft ook de goederen, die
van zijn verzekeringsuitkering gekocht
had. in beslag genomen.
Minister Van de Kieft enige
dagen in Italië
Minister Van de Kieft heeft zich gister
middag in gezelschap van zijn echtgenote,
voor een kort verblijf in Italië, per vlieg
tuig naar Rome begeven. De minister
wordt Maandag a.s. in Nederland terug
verwacht.
De Westduitse regering zal onge
veer 12 millioen Mark (ruim 10 millioen
gulden) uittrekken voor de Bescherming
Bevolking, de vroegere luchtbescherming
over het jaar 1955/56.
Om dat znnrbranden
op de maag te blussen:
En zo kunt U dan
zonder zorgen alles eten wat U
graag lust: zonder vrees voor die brandende
pijn. Kijk eens om U heen hoe tientallen
mannen en vrouwen regelmatig Rennies
gebruiken en ze daartoe steeds
bij de hand houden
Die weten niet meer wat
brandend maagzuur is. Gemakkelijk in te n
zonder water of wat ook
Doordat India (na de Philippijnen)
het grootste aantal christenen telt,
en doordat de geschiedenis van de
Of bereikt heeft? Van de inrichtings
kosten der zeven tehuizen, die een f 70.000
belopen, js een groot bedrag nog niet bin
nen. Maar men heeft geloof, dat het
komen zal. En de oudste in leven zijnde
oud-voorzitter, de gen.-maj. W. Roëll, gaf
direct na de officiële opening een goed
voorbeeld, door een gift op de tafel van
de voorzitter te deponeren,
kerken in dit land zo langdurig is enj De v00„mer van de NME, de kol. b.d.
zo vol van ervaring, spreekt het van- j G. Wielinga, was door een juist ondergane
zelf dat Indische christenen in het (ernstige operatie niet in staat, deze ope
geheel van het christendom in Azië ni«»Mmenkom.t te leiden. In eljn plast»
deed het ds P. Veen. de oud-voorzitter
vaak als oudere broeders worden be- van hpt CJMV De 0peningsrede werd ge
schouwd. I houden door de hoofdlegerpredikant. d«
In de broederschap die tussen de j kol. ds A. T. w. de Kluis.^die ^a l'impi
Aziatische kerken groeit, is nog veel
te verwachten van de kerken var.
Daarom zo belangrijk
Pro Rege opende zevende militaire tehuis
bij legerkamp De Wittenberg
(Van een onzer verslaggevers)
DE ZAAK VAN ONZE KONING heeft haast. En de Ned. Militairen Bonc
Pro Rege, die juist onlangs van H.M. de Koningin het predicaat „Ko
ninklijke" ontving, heeft niet alleen een koninklijke titel, maar heeft zich
ook koninklijk gedragen, doordat hij in zo korte tijd zeven militaire te
huizen uit de grond stampte. Dit was de teneur van menige toespraak, die
gisteren gehouden werd bij de opening van het militair tehuis bij het leger
kamp De Wittenberg, aan de grote weg van Amersfoort naar Apeldoorn.
Er was voor deze opening haast nog meer belangstelling dan voor die van
de andere zes tehuizen. Dat was begrijpelijk, omdat de N.M.B. thans de
eindstreep van de zeven tehuizen, die bij de grote kampen in afgelegen
oorden moesten verrijzen, bereikt heeft.
Dat is zo belangrijk, omdat ze daardoor
vaak voor het eerst met Hem ln aanra
king komen.
Wij. legerpredikantcn. rekenen
Duitse belangstelling voor
Ned. wederopbouw
Minister Witte zal morgen, Vrijdag en
Zaterdag zijn collega Weyer van Noord-
rijn-Westfalen en diens gevolg, de weder
opbouw en uitbreiding van Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag tonen. In Delft
biedt de Ned. K. v. K. voor Duitsland de
en souper aan in het Museum
Paul Tetar van Elven.
De koepel van het uitgebrande
RÜksdaggebouw in Berlijn is onlangs op
geblazen. nadat men dit reeds verschei
dene malen tevergeefs had geprobeerd.
Matthijs Siegenbeek
23 Juni 1774
26 Nov. 1854
IN DEZE DAGEN van een nieuwe spel
ling w ij z i g i n g is het zeker de
rite waard de vader van onze achter
eenvolgende spellings te lsels tc her
denken, nadat hij een eeirw geleden uit
dit leven scheidde.
Matthijs Siegenbeek werd op 23 Juni
1774-te Amsterdam geboren. Zijn ouders
behoorden tot de Doopsgezinder. cn daar
door kwam hij reeds op jeugdige leeftijd
met predikanten als Wióiom de Vos cn
Ailard HulshoCf in aanraking, die in
vloed op z(>n denken uitoefenden. Maar
nog had Hij te danken aan Rieheiis
Ommeren, de rector der Latijnse
school Deze heeft hem die smaak voor
de klassieken met zoveel geestdrift bijge
bracht. dat zijn levensbeschrijver S. Mul
ler later van hem getuigen kon: „De
fijnheid van tact in dc school van Grie-
Romeinen verkregen bracht hij
over op het gebied der nieuwere letter
kunde". Zó hoog stond de studie der
klassieken nog in die tijd dat hij reeds
16-jarige leeftijd eon Latijns vers
wijdde aan Van Lcnnep (de oudere).
geboren in die tijd van wel-
dadige rust. toen nog nauwelijks do eer
ste tekenen van omwentelingsgezindhcid
zich begonnen te vertonen. Want onder
11e omstandigheden vindon we deze
kalmte en evenwichtigheid bij hem te
rug.
Het was geen wonder dat hij zich tot
het predikambt voelde aangetrokken. Na
voorspoedige studie werd hij op 3
Juni 1795, nog geen 21 jaar oud. tot pro-
Maart 1796 aanvaardde hij zijn ambt in
Dokkum. Zijn verblijf was van uiterst
korte duur. want reeds op 23 September
1797 hield hij zijn intree-rede als buiten-
ion hoogleraar in de Nederlandse
en welsprekendheid aan de Lcidse
Universiteit.
De tekst, waarmede hij van zijn Dok-
kumse gemeente afscheid nam, was teke
nend voor zijn levensidealen. Het was
Jesaja 11 vers 9: „Men za! nergens leed
doen noch verderven op de ganse berg
mijner heiligheid: want de aarde zal vol
kennis des Heren zijn. gelijk de wa
teren de bodem der zee bedekken". Zijn
leerstoel in Leiden was zo juist inge
steld. er was dus een vrij veld voor hom.
En het is bewonderenswaardig hoe deze
23-jarige jongeling dit werk heeft aange
vat. Twee jaar later werd hij gewoon
hoogleraar ln de Nederlandse Taal en
fraaie letteren.
Dat deze vrees niet ongegrond is. blijkt
uit de belemmerende bepalingen op de
toelating van zendelingen, waarmee on
langs door de minister van binnenlandse
zaken gedreigd werd en die in feite hier
daar reeds officieus toegepast zijn-
De zendingsinstanties zelf zijn echter
et geheel onschuldig aan de geprikkel
de sfeer, waaruit deze maatregelen voort
gekomen zijn. Sinds de Amerikaanse
zending geen toegang tot China meer
heeft, komen vele van deze zendelingen
India. Sommigen werken zoals het
hoort samen met de bestaande kerken. t
Anderen echter trekken zich van deze j
kerken niets aan en starten hun eigen i
erk zonder met de anderen zelfs reke
ning te houden. Daardoor ontstai.t bij de
officiële instanties een gevoel van erger
nis en wrevel, die tot belemmerende be
palingen leidt. De gevolgen bemerken
ook de andere zendingsinstanties, wier
werk reeds lang is opgenomen in het
leven der Indische kerken.
Ook van een andere zijde komt een
oproep tot waakzaamheid tot de kerken
in India: van de zijde van het com
munisme. Dat grijpt in India sterk om
zich heen. Het gemiddelde inkomen is
zó laag. de voedselsituatie zó moeilijk,
de verdeling van het volksinkomen zó
India.
In het volgend artikel: Pakistani-
christenen vragen zich af: hoe krijgen
wij contact met de moslims?
deze taak gesteld, schetste,
de Protestantse militaire tehuizen, die
openstaan voor iedereen, betekenen
de geestelijke verzorging van onze
daten. In het Protestants Militair Tehuis
zullen de jongens iets moeten vinden van
de sfeer van het geloof in Jezus Christus.
J&tgüt de, dig. Oneó 7e(r^jAM
Mijn en Dijn-spelers stonden
terecht
(Van een onzer verslaggevers)
Voor de Haagse rechtbank verschenen
de 33-jarige koopman B. J. J., de 37-ja-
rige R. v. d. M en de 40-jarige koopman
E. A. H. uit Den Haag. Tenlaste was ge
legd. dat zij in café De Witte Ballon, later
genoemd De Hoef. aan de Hoefkade en
nadien in café Asta aan de Jacob Cats-
straat gelegenheid hadden gegeven tot
hazardspel en dat zij als bankhouder wa
ren opgetreden bij het z.g. Mijn en Dijn-
spel. Dit spel werd gespeeld met kaar
ten en bierviltjes en de president vroeg
zich af. wat er het geheim van was. dat
de bank bijna altijd won.
Wellicht lag de oplossing in de woorden
van de adjudant der rijkspolitie A. V., die
bij een inval op li September j.l. o.m. een
pak kaarten in beslag had genomen, die
reeds bij de drukker aan de achterkant
minimaal waren gemerkt volgens het z.g.
kloksysteem. De getuige vertelde, dat
men een onderzoek had Ingesteld, omdat
er klachten waren binnengekomen, dat
mannen hun weekloon en meer in café's
vergokten. Een bedrag van 15.000 van
v. d. M. werd in beslag genomen, maar
dit zou zijn handelsgeld zijn. Ook waren
op de verdachten echter beleenbrieffjes
en andere papieren gevonden, die op een
andere naam stonden. Alleen v. d. M.
bleef ontkennen zich aan het ten laste ge
legde te hebben schuldig gemaakt.
De officier van Justitie eiste tegen J.
anderhalf jaar cn verbeurdverklaring van
ruim 200 gulden; tegen v. d. M. twee jaar
verbeurdverklaring van ca
gn-| 15.000 en tegen H. een jaar met aftrek.
Uitspraak 7 December.
Toch is het so
INSECTEN#OQKLOG
206) Het is bekend dat de Bosjes-
selijk pijl gif gebruiken, lodat mens
en dier dat door zo'n vergiftigde pijl
getroffen wordt een zekere dood tege
moet gaat. Sommige onderzoekers be
weren zelfs dat aanraking van dit ver
gif op een ontvelde plaats bij de mens
reeds krampen en tenslotte de dood
bewerkstelligt. Dit verschrikkelijke ver
gif verkrijgen de inboorlingen van de
larven van de pijlgifkever. Deze kleine
larven scheide~
hun lichaam
pijlgif uit,
pijlgifkever
bestrijden wij vaak d<
de middelen, maar st
soorten zelf gebruiker
delen in hun strijd t
Het meest moderne
door de bombardei
want dit die
gebruikt,
te lijf. Uit twee in bet ach-
'l\jf gelegen klieren wordt n.l. sal-
terzuur vervaardigd, dat in de luelit
rvluchtigt, waarbij kleine onlploffin-
n optreden. Voor het geval dat het
bijlende zuur en de
explosies geen of on
voldoende uitwer
king op de achtervol
ger mochten hebben.
lijk riekende
maaginhoud i
afschrikuekke
plaats wanneer zij di
st worden, maar la.
j giftig bloed aan de A
sappen af of braken hm
deze gifgass
dwelmd en verlamd. Maar
veldslagen die de mierenlegers met
elkaar voeren wordt het gaswapen zel
den toegepast, omdat het hele slagveld
dan zó sterk zou worden vergast, dat
zowel vriend als vijand stuiptrekkend
over de grond zouden kronkelen.
Over kronkelen gesproken, weet u
ichtei
luk normale kruipbewegin-
'indien het door ern draadje
rrstuk is verbonden?
(.\adruk terboder
dat 60
de jonge
die in
dienst komen, nooit een voet in de kerk
heeft gezet. Bij een onderzoek bleek on
langs. dat van 2300 opgekomen militairen
uit Amsterdam. Rotterdam en Den Haag
r 1200 waren 1
De eigenlijke officiële opening geschied
de door de soldaat J. M. den Duik, uit
Scheveningen. In een vlot speechje wees
ij er op, dat dit tehuis zeer welkom ls,
ant behalve het kamp ls er niets in
deze omgeving.
De heer en mevrouw Haremaker wer
den plechtig als leiders van het tehuis ge
ïnstalleerd.
Er waren daarna veel toespraken. Som
mige haast traditioneel: de heer K. Hoe
ve. die namens de CJMV de 37ste biblio
theek van 100 boeken aanbood; de heer G.
Beernink, die namens de iectic Kerk en
Strijdkracht der Ned. Herv. Kerk een
pianolamp overhandigde; ds W. M. Ie
Cointre, die namens deputaten der Geref.
Kerken f 100 schonk, waarvoor wel weer
een electrische klok en een schilderij ge
kocht zullen worden; de heer H. D. W.
Boven, die het geschenk van dc Bond van
J.V. op G.G. aanbood: het meubilair voor
de studiezaal, dit keer vergezeld van en
kele studieboeken; It.-kol. Th. Ziedses des
Planles, die namens de Christen Officie
ren-Veren. boeken had meegebracht en
serg.-maj. P. Zöllner, die het geschenk
der Christen Onderofficieren: een Bijbel
had meegebracht en bovendien voor het
PIT de vlag aanbood, die bij het begin
van de plechtigheid reeds was gehesen.
Na de diverse toespraken hees de Scheveningse militair Johan Martin
den Duik gisteren de vlag en daarmee was het zevende nieuwe Prot.
mil. tehuis van de Kon. Ned. Mil. bond „Pro Rege" te Garderen geopend.
Totale kosten ruim twintig millioen
Regering zal Amerikaans schip
kopen voor emigrantenvervoer
De regering heeft besloten, (behoudens goedkeuring van de Staten-Ge-
neraal) het Amerikaanse ss American aan te kopen voor het vervoeren
van emigranten. Het ligt in het voornemen de nodige verbouwingen in
Nederland te doen geschieden, waarna het schip naar verwachting in begin
1956 in dienst zal kunnen worden genomen. Met het aankopen van het
schip en het overbrengen naar een Nederlandse haven is een bedrag van
f 6.520.000 gemoeid. Hiertoe is bij de Tweede Kamer een wetsontwerp in
gediend tot wijziging van de begroting van het schcepvaarlfonds voor het
dienstjaar 1954.
De verbouwing van het schip zal ln de
loop van 1955 worden aanbesteed. Volgens
globale raming zal deze verbouwing, met
het voorzien van Inventaris ongeveer
f 14.800.000 belopen.
De minister van verkeer en waterstaat
heeft zich afgevraagd, of het charteren
van een schip niet de voorkeur zou v
dienen boven kopen.
Maar bij een belangrijke inzinking
igratie-niveau is het mogeiyk
1 zullen zijn Bij een gecharterd schip ev
wel loopt de huur tot het einde van
charterperiode door. onafhankelijk van
vraag of voor dat schip al dan niet
plooi aanwezig is.
Bij een duurzame inzinking in het emi
gratie-niveau bestaat de mogelijkheid tot
verkoop van een of meer 6chepen in ei
gendom bij het rijk, waarmede, naar ver
wacht kan worden, geen financiële offers
gepaard zullen gaan in verband met de
boekwaarde van de thans varende drie
regeringsschepen.
Voorts valt nog op te merken, dat het
van de Rotterdamsche Lloyd gecharterde
m.s. Sibajak naar verwachting reeds eind
1958 wegens ouderdom niet meer beschik
baar zal zijn. Overigens zal dit schip,
evenals de Johan van Oldenbarnevelt tot
en met 1956 bij het rijk in charter zijn,
waarna de ontwikkeling opnieuw onder
ogen kan worden gezien.
TTTANNEER men zich i
Tinlitneke toestanden
ogenblik de
politieke toestanden van die dagen
indenkt, kan men begrijpen dat dc par
tij der UnitarLssen óók op het gebied der
moedertaal éénheid wenste.
Dit leidde tot het denkbeeld van een
uniforme spelling voor de Bataafse Re
publiek.
Nadat deze zaak in handen was ge
steld van de toenmailige „Agent van na
tionale opvoeding Minister van On
derwijs). de bekende J. H. van der Palm,
bleek het beter dat anderen deze arbeid
>L'
houdt de winter
uit handen en voeten
verrichtten. Reeds was op dit gebied wat
wetk gedaan, maar dit werd overgege
ven aan enige der bekendste taalkundi
gen dier dagen. In een vergadering, die
Van der PalVn in 1801 met deze Commis
sie hield, werd besloten P Weiland te
machtigen tot het opstellen van een
J d'u it se Spraakkunst, ter
wijl Siegtenlbeek de opdracht kreeg tot
„het vervaardigen eenor Verhand e-
lingoverde Nederduitse Spel
ling, bijzonderlijk ingerigt ter beslis
sing van de voornaamste geschillen der
Ta ai ge', eerden omtrent dezelve"
De bovengenoemde S. Muller zegt
hierover: ,.'t Is van algemeene bekend
heid. hoe hij van deze niet ligtc taak zich
heeft gekweten, en hoe het Staats-Be-
wind der toenmalige Bataafsche Repu
bliek (18 December 1804) het werk van
hem met zijne goedkeuring bekrachtigd,
in zijnen naam uitgegeven en als regel
van spelling heeft vastgesteld voor alle
stukken en onderwijsboeken van den
Staat uitgaande".
Dat deze spelling het zestig Jaar heeft
uitgehouden is wel een bewijs dat ze
deugdelijk overdacht was, temeer, omdat
men na de bevrijding van 1815 noga', eens
'licht geneigd was zaken uit het tijdperk
der Bataafse Republiek luchthartig aan
d'e kant tc zetten.
Door deze „Siegeribcekse" spelling is
zijn naam onder het nageslacht blijven
voortleven. Maar dit betekent geenszins
dat hij op andere gebieden een onbe
kende is geweest. De lijst van zijn ge
schriften achter zijn Levensbericht van
de „Maatschappij der Nederlandse Let
terkunde", beslaat twaalf bladzijden.
Hieronder zijn gedichten en verhande
lingen. boekbeoordelingen en grotere wer
ken ails de Geschiedenis der Leidse Hoge
school. de Geschiedenis der Vereenigde
Nederlanden en andere
Bildendijk ls klaarblijkelijk afgunstig
op hem geweest, want hU heeft hem hef
tig bestreden. Maar dit was in Bilder-
dijks leven geen ongewone gebeurtenis;
we kunnen dit dus met stilzwijgen voor
bijgaan.
"W/AT Siegenbeek verder heeft gedaan.
blijke uit het volgende: vijftig Jaar
is hij hoogleraar geweest, een uiterst zeld
zaam voorkomend Jubileum. Terwijl hij
dit ambt bekleedde, heeft hij, daar er
geen middelen waren voor een tweede
predikant bij de Leidse doopsgezinden,
van 1804 tot 1829 op zich genomen twaalf
maal per jaar voor der»- gemeente te pre
diken Van 1803 tot 1822 is hij Secretaris
van de Maatschappij der Ned Lett ge
weest en van 1822 tot 1847 haar voorzit
ter.
Hij had warme belangstelling voor het
Nederlandse Toneel en betoogde in een
redovoering, welk een voorrecht hij het
achtte dat een evangeliedienaar en hoog
leraar vrij uit zijn liefde voor het toneel
mocht bekennen. Hij bepleitte dan ook de
oprichting van een toneelschool.
Verschillende van zijn geschriften zijn
met goud bekroond, bij allerlei gelezen
heden heeft men op ondubbelzinnige
wijze hem eerbied en hoogachting be
toond.
Hoezeer hij zichzelf ls gebleven in de
loop der jaren, blijkt ons uit een rede,
die hij op zijn zilveren feest als school
opziener hield en waarvan het onderwerp
was: „De Christelijke Liefde als begin
sel dat onderwijzers bij de vorming der
jeugd bezielen en de band van vereni
ging moet zijn tussen schoolopzieners
en onderwijzers"
In de vroege morgen van 28 Novem
ber 1854 scheidde de 80-Jarige uit het
leven. En Ik maak de woorden van S.
Muller tot de mijne wanneer ik zeg: „Zijn
naam. gedurende zijn leven met dén
roem van Neerlands Taal en Letteren
verbonden, zal ook na zijnen dood daar
aan gehecht blijven en in dankbare ge
dachtenis bewaard worden, zoolang lief
de voor haar. met humaniteit vereenigd,
vereerder» vindt".
Dr F. C. Domlnlcus.
