Honderden gelukwensen
voor secretaris Boekhoven
Over oude Katwijkse namen
hun oorsprong
en
De spil, waaromheen de gemeente
huishouding draait
Afkortingen uit
een lang
het dialect zijn vaak
leven beschoren
Leidenaar maakte brokken met
slechte vrachtauto
NIEUWE LEIDSCHE COUBANT
4
DINSDAG 16 NOVEMBER 19S4
Zilveren jubileum te Katwijk
Boven het Katwijkse raadhuis woei gistermiddag het rood-wit-blauw, er
vóór spoot water hoog op uit de fontein om kletterend weer neer te vallen
in de vijver. Dat was ter ere van de gemeente-secretaris, de heer D. C. O.
Boekhoven. In de raadzaal werd de receptie ter gelegenheid van diens
zilveren jubileum gehouden. De heer en mevr. Boekhoven en één van
hun zonen hebben daar honderden handen gedrukt, veel geschenken be
wonderd en enkele hartelijke toespraken aangehoord.
Gistermorgen was de heer Boekhoven al
in de trouwzaal gehuldigd door allen, die
In dienst van de gemeente werken. Bur
gemeester mr W. J. Woldringh van dei
Hoop had hem toegesproken en een ge
schenk overhandigd. F.n verder hadden
nog het woord gevoerd de heer J. C. Tie-
leman namens het secretariepersoneel, de
directeur van gemeentewerken, de heer P.
C. Priester, namens het personeel vai
meentewerken. de heer F. M. M. Fornara.
namens het personeel van het ontvangers
kantoor en de heer J. H. van Neerbos, eer
oud-collega van de heer Boekhoven. De
jubilaris dankte voor alles wat aan goeds
over hem was gezegd, voor de cadaeux.
die hem waren gegeven en in het bijzon
der voor de medewerking, die hij steeds
van alle gemeentelijke dienaren had ge
kregen. Dat was gistermorgen.
In de middaguren zijn honderden de
Jubilerende gemeente-secretaris komen
gelukwensen. Men had een begroting op
gemaakt. Er zouden driehonderd me
kunnen komen. Maar toen lang na
uur. het officiële sluiUngstijdstip va
receptie, de handtekeningen in het recep-
tieboek konden worden geteld, bleken
353 signaturen in te staan.
Vijf receptiegangcrs voerden het woord.
De heer J. A. Blom, directeur van de ge
meentebedrijven, sprak namens de hoof
den van dienst, de heer B. J. Thijssen zei
enkele dingen als oud-gemeente-ontvan
ger van Katwijk; hij is thans ontvanger te
Haarlem. Gevolmachtigd tot het toespre
ken van de jubilaris in waarderende be
woordingen namens het bestuur van de
Visserijgolfjes
Stevige Maandagmarkt
De week is goed begonnen voor IJmul-
den: de markt lag hoog als gevolg
de te verwachten schaarste voor deze
week. De Kanaalharing deed weliswaar
niet meer dan een goede f 10 per kist.
maar de vleetharing maakte tot f 12,50
en voor de rest van de aanvoeren
beste prijzen betaald: de makreel bij
voorbeeld haalde van de f 30 tot de
f 33 en de minder mooie soorten deden
toch nog altijd een 1 24 per kist. De kis
ten kabeljauw verdwenen naar
Zuiderburen, die er graag f 160
f 184 voor over hadden, terwijl de kleine
kabeljauw f 146 deed en de grote schel
vis eveneens voor de Belg uit de markt
werd gehaald voor f 72 tot f 64. Groot-
middelachelvis is met f 56 betaald
voor de braadjes gaf het binnenland
f 42 tot f 46 waarnaast de pennen tussen
de f 51 en de f 60 terecht kwamen
voor kleinmiddelschelvia bij gebrek -
beter f 62 de Idst betaald moest worden-
De torren deden mee in de algemene
hausse en haalden f 37 terwijl de middel
gul makkelijk f 52 kon bedingen en er
voor grote gullen een f 60 betaald werd.
De Zwarte koolvls deed bij gebrek aan
kabeljauw een grove f 76 met uitschieters
tot boven de f 80 per grote kist en de
schol en tong waren eveneens peperduur.
Haring genoeg, rest mager
De haringaanvoer was omgekeerd even
redig aan de prijs van deze Maandag: er
stonden niet minder dan 10.000 kisten in
de afslsg, afkomstig van twee Kanaal-
trawlers, de Elie (1050 kisten van 4
vember) en de Abraham (1500 kisten van
dezelfde datum) en vele loggers. De rest
van de visvelden werd gevormd door
400 kisten schelvis en piepers. 800 ma
kreel, 125 kabeljauw en kool, 100 wijting
en 160 varia. Vijftien loggers en kotters
namen samen 4000 kilo tong *n 150 kis
ten schollen plus 25 schar voor hun re
kening en de twaalf haringloggers had
den dus de resterende 7000 kisten haring
bij sich.
Vandaag gemengd
De Vios verscheen vanmorgen met Ka
naalharing aan de markt: 1575 kisten in
totaal en van gisteren bleef de Shamrock
liggen met 210 kisten vis plus 20 stijve
kabeljauwen, terwijl voor de Woensdag-
markt stomende is de Maria van Hattum
met 620 kisten vis van 8 November. De
oudste worden nu Thorlna (5 Nov.). de
Tzonne, Flamingo en Klaas Wijker. Allen
Water en Postboy met de SCH 153 (van
Reisen
De Elie maakte i
i gisteren
- een magere Ka-
na air eis met f 13.100; de Abraham deed
•1 niet veel meer met zijn f 15.200. maar
de Norma Maria bleek een voltreffer ie
hebben geplaatst van f 27.900 voor de
verse vis en de Llmburgia was ook niet
zo gek met zijn f 18.400. hoewel deze be
somming kennelijk een klap van het
slechte weer had gehad.
In en alt
Binnengekomen: KW 161, 138 42. 45.
20. 57, 162, 9. 156, 47. 57. 85. 14. 7*. 74. 123.
23. 44, 41. 89, 110, 86 70
Vertrokken: KW 76, 176.
Faillissementen
(Opgegeven door Van der Graaf en Co'i
N.V.).
UITGESPROKEN: A Versteeg h/o Druk
kerij Versteeg. Ringdijk 376. Zwijndrccht
cur mr W J v d Veen Jr; A J v Stekelen
burg. h,o Machinefabr. Oosterhout. te Oos
terhout, huls Limburgstraat 10, zaak Kei
GE41NDIGD: N.V. Damesconfectiefabi
en R Schurmann. Buaaum: N.V. Han<"
onderneming v Heuzen en KtJl. Adam. u«-
kerlng 1.45 pet; fa Harteman en Vermeulen.
Tte». ultk 43.3 pet; C M Harteman. Tlel, uitk
20.4 pet; J H Vermeulen, Tlel. geen ultk
fa H C Scheper A dam. ultk 3.8 pet- W en
C Scheper. A'dam. geen ultk.: Coop Ver
Textiel Inkoop Combinatie Zuid-Nederland
U A.. Tilburg, ultk 100 pet; N.V. Alg Bedrijfs-
Carrosaartebouw. Bergen op Zoom. aan deel
pref en cone cred geen ultk.; N V. Mij tot
Vervaardiging v stafmat., Brummen, geen
uitkering.
gemeente spaarbank
Minnee. Uit naam
sprak de
A.
was de heer Chr. J.
van de raadsleden
de raad, de heer L.
En tenslotte trad de
an Bennebroek. de
voordvoerder van de
gemeentesecretaris
heer Bregman, als
kring van gemeentesecretarissen in de
Bollenstreek op.
Waardering
De heer Blom noemde de Jubilaris de
spil. waaromheen de hele gemeentelijke
huishouding draait. Hij uitte namens de
hoofden van dienst grote waardering voor
het werk van de heer Boekhoven. In de
zelfde geest liet zich de heer Thijssen uit
„Ik heb Uw werk steeds zeer gewaar
deerd, omdat u er rechte lijnen in trok",
aldus deze spreker. De derde spreker, die
door de ijverige ceremoniemeester, de
heer Tieleman, werd aangekondigd, was
de heer Minnee. Deze zei zich wel eens te
hebben verwonderd over de wijze, waarop
de gemeentesecretaris, die het door zijn
functie toch al druk heeft, ook nog tijd
kon vinden om zich met verschillende
verenigingen en Instellingen bezig te
houden. „Wij hopen, dat God U na Uw
ambtelijk leven nog een leven van rust zal
geven", aldus de heer Minnee.
Uit het midden van de Katwijkse ge
meenteraadsleden kwam de nestor, de
heer Van der Zwan, naar voren. „Vijf-en-
twintig jaar geleden", zei de heer Van der
Zwan, „werd U met één stem meerder
heid tot secretaris gekozen. Ik mag nu wel
verklappen, dat ik aan Uw verkiezing heb
meegeholpen. Zijn overwegingen en die
van andere jonge raadsleden waren des
tijds, dat de heer Boekhoven buitenge
woon veel belangstelling had voor het be
stuur van de gemeente Katwijk".
De heer Van der Zwan maakte nog
even de herinnering aan de oorlogstijd
levend, toen hij zei. dat de heer Boek
hoven zich in die moeilijke tijd een echt
Nederlander had getoond. Namens de
raad dankte hij de jubilaris voor wat deze
ln de afgelopen vijf-en-twintig Jaar voor
de gemeente deed.
Laatste der sprekers was de heer Breg
man. Uit zijn mond kwamen woorden van
dank namens de secretarissen uit de Bol
lenstreek. De heer Boekhoven had zich
jegens zijn collega's een goed vriend ge
toond en ln deze kring was men vaak ge
troffen door zijn organisatietalent, zo zei
de heer Bregman.
Prominenten
Onder de honderden receptiegangers
merkten wij o.a. op: de heer Van Asch,
secretaris van de gemeente Gouda, ver
tegenwoordiger van de bond van ge
meente-ambtenaren, de heer Machielsen,
inspecteur van het lager onderwijs in de
inspectie Leiden, dr In 't Veld, inspecteur
van de volksgezondheid in Zuid-Holland,
de heer Kriele van het ministerie van
wederopbouw en volkshuisvesting, mr
Knibbe, secretaris van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland
te Leiden, ir Roorda-van Eisinga, ver
tegenwoordigend het stedebouwkundig
ingenieursbureau Van Embden, de heer
De Graaf, directeur van sociale zaken van
de gemeente Renkum, de heer Adriaanse,
oud-directeur van de gemeentebedrijven,
de heer Noordenbos, directeur van het
registratiebureau van de Vereniging van
Ned. gemeenten, de heer Langevoort,
adjunct-directeur van de Bank van Ned.
gemeenten, het hoogbejaarde oud-raads
lid de heer Grimbergen, mr Warmoltz,
districts-commandant van de rijkspolitie,
de heer Meissen, burgemeester van Wate-
De nestor van de gemeenteraadde heer L. A. van der Zwan, heeft de
jubilerende Katwijkse gemeentesecretaris zojuist een fonkelnieuw
schrijfgarnituur gegeven. Mevrouw Boekhoven en een zoon staan ach
ter het tafeltje, dat al vol geschenken ligt, vol aandacht toe te kijken.
Foto D. Kruyt
ringen, mr Höweler, burgemeester var
Rijnsburg, de heer De Wilde, oud-burge
meester van Valkenburg (Z.H.), dr li
Lindenbergh, directeur van de Leidse
duinwatermaatschappij, ir Jurrissen. di
recteur van de N.Z.H.V.M., dr Van Dorp,
directeur van de Sociëteit voor chemische
industrie Katwijk N.V., zijn echtgenoti
dr Van Dorp-Beucker Andrea, oud-
directrice van het Rotterdams zeehospi
tium, dr Warns, directeur van het Rot
terdams zeehospitium en de heer Dubbel
dam, oud-wethouder.
Er waren verder vele vertegenwoordi
gers van plaatselijke verenigingen,
lichamen en instellingen. Zo zagen wij
afgevaardigden van de rederijvereniging
„Vuurbaak", van V.V.V. en van school
besturen. hoofden van scholen, predikan
ten. pastoor Hesp. een vertegenwoordiging
van de plaatselijke afdeling van Pro Rege.
van de afdeling van het Ned. Rode Kruis,
van de Katwijkse reddingsbrigade, we
zagen het dagelijks bestuur en de commis
sarissen van de gemeente-spaarbank,
vertegenwoordigers van de bouwvereni
ging Katwijk, van de groentenveilingsver-
eniging „Katwijk en omstreken", van
sportverenigingen en nog vele anderen.
Gisteravond heeft de muziekvereniging
UNI de jubilaris een serenade gebracht.
Oud-Katwijk herleeft
Uit verschillende reacties van lezers is wel gebleken, dat er in Katwijk
ook de naam Haasnoot in 1717 wordt
vermeld een Cornells Dlrkse Haasneut
- - oorspronkelijk iemand als bijnaam is toe
een levendige belangstelling bestaat voor de familienamen uit het oude gevoegd, zonder dat wij meer kunnen
iemand, die een zekere vermaardheid had
gekregen om zijn voorkeur voor dit deel
van de haring....? Smaken verschillen
immers?!
Wij ontkomen niet
KATWUK AAN DEN RUN
Veilingomzet de drie
millioen gepasseerd
Het was gisteren voor de groer.tcvei-
lingvereniging ..Katwijk en Omstreken'
een grote dag. Wat nog nimmer in haar
geschiedenis was voorgevallen is
gebeurd: de veilingomzet steeg tot f 3
millioen. Na de oorlog steeg jaar op jaar
de omzet, tot in 1952 oen totaalomzet
werd bereikt van f 2.245.000. In 1953 liep
het iets terug, nl. tot f 2.288.000 ci
jaar jal de totaalomzet de 3 millioen
dus behoorlijk overschrijden.
Nadat om kwart over elf de siren,
welbekende sein had gegeven, dat de
veiling kon beginnen. weerklonk
streeks half twaalf opnieuw het geluid
over de terreinen. En wat al heel won-
oerlijk was: de klok werd stilgezet en
er werd niet verder geveild. De voorzit
ter van het veilingbestuur. de heer G.
Parlevliet, nam in de veilinghal het
woord en maakte tuinder en koper be
kend met het bijzondere feit, dat zojuist
de omzet van dit jaar was geklommen
tot de 3 millioen gulden. Spr. weet
een kort overzicht van de voorgaande
jaren, op de grotere moeilijkheden, die
uit ceze sterke stijging voortspruiten
voor het bestuur, waarbij hij ook doelde
op de aan de gang zijnde verbouwing
van de brug en op de noodzakelijkheid
an een nieuwe grote loods.
De aanvoerder, die de 3 millioen vol-
aakte. was de heer H. van der Does
i de koper was de heer A. de Mol uit
Katwijk aan Zee. Deze beide heren
1 een kistje sigaren aangeboden, ter
wij! ook de andere aanwezigen een ro
kertje en een consumptie werden ge
offreerd.
Na dit officiële ogenblik zette de klok
ch weer in beweging en het gewone
geroezemoes van de veiling hernam z'n
rechten.
KATWUK AAN 7.EE
en deels ook het tegenwoordige! Katwijk aan Zee. Daarom willen
wij in dit tweede artikel onze beschouwingen dienaangaande voortzetten.
Allereerst grijpen we nog even terug
op het vorige artikel. Wij meenden, dat de
Buys wees in de richting van dui
delijke verwantschap aan de visserij. Bij
nadere beschouwing hebben we evenwel
deze opvatting herzien. Wie zich namelijk
heeft verdiept in de door wijlen
dr G. S. Overdlep met medewerking
de heer C. Varkevisser geschreven studie
,De volkstaal van Katwijk aan Zee" (Ant
werpen, 1940), of wie van nature ver
trouwd is met het Katwljks dialect, weet
dat de Katwijkers dikwijls gebruik maken
afkortingen in plaats van de volle
achternaam: Pieter Kraaijenoord heet in
de volksmond Piet te Kraej, Jacob Zwa
nenburg noemt men Jaep Zwaen, en Plet
Varkevisser kortweg Piet Vis. Wanneer
rekening houden met deze gewoonte,
dan lijkt het ons het meest waarschijnlijk,
dat de naam Jan Buys een verkorting is
Jan Buyserts, dat is Jan, de zoon
Buyaert.
Belangwekkend zijn zeer zeker de
len Fiereman en Spaanderman. De
ien, die op -man eindigen, duiden door
gaans een beroep aaa. Maar welk be
roepIn de lidmatenlijst van 1693
vinden we vermeld zekere Gaangelof Pie-
zijn vrouw Leentie Cornelisz.
te bout gesproken als we van
mening zijn, dat hun zonen zijn de in 1722
belijdenis doende Jakob Gangelofze Fie-
de lidmatenlijst van 1730
vermelde Kornelis Gangelofze Fiereman;
Immers, de laatste heette kennelijk naar
zijn grootvader van moederskant! Het ls
ussen 1693 en 1722, dat Gangelof Pie-
de toenaam Fiereman kreeg.
Vierboet
Waar nu de Katwijker oudtijds placht te
spreken van de Vierboet (voor vuur boet
of vuurbaak, dit Is de vuurtoren), menen
wij, dat Fiereman betekent Vuurman. Dan
duidt het mogelijk de man aan. die het
verzorgde, dat op de vuurbaak met
kolen werd gestookt. Tegen deze veron
derstelling pielt evenwel, dat reeds ln
1669 als eigennaam ln Katwijk voorkomt
aam Stoker: Willem Arentsz Stoker.
Stoker was de althans ln Schevenin-
gen gebruikelijke naam, voor degene
net het onderhouden van het kolen-
op de vuurbaak belast was. An
derzijds mag hier niet onvermeld blij-
da» ln Duitsland een door de gilde-
leden benoemde gildemeester. die belast
met het opzicht te houden over en
het zorgen voor de belangen van het gil-
Viermann" werd genoemd. Had Gan
gelof Pletersz misschien bij de eerste op
gave deze erenaam verzwegen
„Spaan"
Bij de naam Spaanderman moeten we
teruggrijpen op het woord „spaan". Nu is
de spaan een dun lang houtje, dat ge
bruikt werd voor het breien van het
schol want (vgl. E. W. Petrejus. De bom
schuit een verdwenen sch«»epstype, Rot
terdam. 1954, p. 9); theoretisch bestaat dus
de mogelijkheid, dat de oudste Spaender-
man zich beijverde met het vervaardigen
van spanen, breispanen, maar het komt
ons toch voor. dat de breispanen n
tentijds wel door de bewoners van het
zeedorp met eigen hand werden gesneden;
een andere mogelijkheid is, dat hij ver
maard was om het snijden van visspanen
dat zijn visiepels; maar we hebben ons
toch ook afgevraagd, of de oudste Spaen-
derman onze oudste vermelding da
teert van 1664 en betreft zekere Jacob
Arentsz Spaenderman niet zo is ge
noemd, omdat hij bij het bouwen van de
schuiten de inkepingen in de inhouten
hakte, die corresponderen moesten met de
„versnijdingen" of verspringingen in de
eerst gereedgemaakte overnaadse huid
van de schuit. Hij hakte dan, dat de
spaanders er af vlogenI
Misschien was Fiereman ook nog wel
de vuurman, die op de dam, waar
schuiten werden gebouwd, het vuur
diende, waarboven de huidplanken
den kromgebrand. En de in ons vorig
artikel genoemde Leendert Cornelisz Na
gelman (1621) heeft zonder twijfel
nagelhamer gehanteerd, waarmee hij de
nagels Insloeg, die voor de verbinding van
huid met inhouten zorg droegen.
Boetser
In nauw verband met deze werkzaam
heden staan de namen Cornelis Claesz
Boetser (1621), waarbij onze gedachten uit
gaan naar het boeten, het herstellen van
de netten, en Van de Wiel. Op 5 Februari
1850 kwam namelijk een zekere Piet van
de Wiel uit Noordwijk naar Katwijk, waar
hij in de timmerschuren van Taat de
bouw van bomschuiten voor zijn rekening
nam. Ieder onzer herinnert zich nog wel
het schoolversje van de jonge De Ruyter,
die aan het grote wiel draaide, de ganse
dag. Welnu, zo houdt de naam Van der
Wiel eveneens de herinnering gaande aan
het werken in de lijnbaan. In Noordwijk
en Katwijk Binnen waren vroeger ver
schillende lijnbanen ten dienste van de
vissersschepen.
De naam Vooys, die reeds in 1689 wordt
vermeld in dat Jaar doet zekere
Bastiaen Vooys belijdenis te Katwijk aan
Zee stamt met zekerheid uit Frankrijk.
Het ls een verbastering van het Franse
„voix", hetgeen stem of melodie, wijsje
betekent. Wellicht vindt de komst van de
Vooys'en naar ons land zijn oorzaak in
de godsdienstige vervolgingen uit de 16de
eeuw. Een Kornelis Voois wordt in 1834
genoemd onder de Katwijkse voerlieden;
in dezelfde vermelding van voerlieden in
het strandvonderijregister vinden we de
naam van Bastiaan Verdoes; een ouder
ling Maarten Verdoes Iaat zich nawijzen
in 1720. en al zou men misschien geneigd
zijn ook in deze naam een verbastering
van het Franse „Verdoux" te zien, wij
houden het maar liever voor een ver
bastering van Van der Does. zodat deze
naam een topografische heenwijzing in
houdt: de Does vormt een waterverbin
ding tussen het Braassemermeer en de
Oude Rijn!
Persoonlijk
Namen, die wijzen op persoonlijke
eigenaardigheden zijn: Rhijn Willemse de
Knaap (1714, diaken), wellicht opvallend
door zijn kinderlijk uiterlijk, of misschien,
omdat hij graag het woord „knaap" te pas
en te onpas gebruikte; Jacob Maartse de
Reus. welke naam stellig duidt op meer
dan gewone lichaamsomvang (1717), maar
ook Trijn Claes de Koter. Koter blijkt na
melijk een Katwijks woord voor ..kind"
te zijn! In dit verband moeten we nog
releveren, dat de naam Waterreus zijn
oorsprong schijnt te vinden in Schevenin-
gen. In de naam Guyt kunnen we niet
anders zien dan een aanduiding voor een
snaak; moeilijker Is het de oorsprong na
te gaan van de naam Kuyt of Kuijt. Is de
bijnaam oorspronkelijk gegeven aan
gaan in schriftelijke bronnen
voorval nu Juist deze bijnaam ontleend is.
In alle geval is het merkwaardig de Ha
zelnoot aan te treffen als achternaam in
een zeedorp!
Het ls mogelijk, dat ook de
Schaap oorspronkelijk een bijnaam is ge
weest; de eerste vermelding, ons bekend,
geldt een zekere Leendert Cornelisse
Schaap en een zekere Amerik Cente
Schaap, die beiden in 1718 belijdeni
deden te Katwijk aan Zee. Er is een goede
kans, dat deze familie inderdaad haar
oorsprong vindt in Katwijk
zowel de naam Cent Vincent) als de
naam Amerik worden reeds veel vroeger
genoemd, respectievelijk in 1664 (Aeltge
Americks en Niessen Americks) en in 1646
(Simes Centen Lammens). Dat de
Schaap iets te maken zou hebben
vroeger rond Katwijk aan Zee grazende
kudden schapen waarvan er li
midden der vorige eeuw nog vijf
lijkt zeer onwaarschijnlijk.
Lammens
Zoals boven vermeld, mag. ook de naait
Lammens in Katwijk bogen op eer
respectable ouderdom. Nu zou een opper
vlakkige beschouwing van deze naam
licht kunnen leiden tot de opvatting, dat
we ook hier te doen hebben met een door
de volksmond gegeven bijnaam
Simes, de zoon van Cent, dan wel
Cent zelf, waarbij men in één woord kort
en krachtig wilde aanduiden, wie men be-
bedoelde. Dat ene woord zou dan kortweg
's mans gebrek noemen, zijn verlamd zijn
dus lam mens, samengetrokken: Lam-
Tegen deze opvatting pleit evenwel, dat
de oudtijds toch gebruikelijke ch reeds
in 1646 niet meer voorkwam in deze
aanduiding! Wij zijn dan ook geneigd de
oplossing voor deze Katwijkse naam wat
dichter bij huis te zoeken! Lammens wil
zeggen: de zoon van Lammen. Dat men
tot in drie geslachten terug de patrony
mics. de vader-aanduidende namen ge
bruikte. was niet zo vreemd; in het he
dendaagse Katwijk aan Zee gebeurt dit
nóg wel! En Lammen is dan een verbas
tering voor Lammert, wat op zijn beurt
weer teruggaat op Lambert, een heili
gennaam (St Lambertus). Zo erg vreemd
is deze herleiding van de naam Lam
mens niet, wanneer men bijvoorbeeld
weet, dat oen zekere Lambertus in Schie
dam in de volksmond aangeduid werd
met Lammetje!
Nijch
Geen verklaring hebben wij tot nog
toe weten te vinden voor de oud-Kat-
wijkse naam Nijch; een Leendert Ariensz
Nijch komt voor in de lidmatenlijst van
1621 *22; hij bekleedde het ambt van
ouderling in de Hervormde Gemeente
van het zeedorp. Het enige, wat wij van
deze naam kunnen zeggen, is dat er in
Noord-Schotland, aan de oostkust en
wel met name aan de Moray Forth, een
kustplaatsje ligt. dat de naam draagt
Nigc Het lijkt ons theoretisch mogelijk,
mede omdat de Katwijkse naam ook wel
Nijg en Nijgh wordt gespeld, dat de oud-
Katwijkse naam Nijch daar iets mee te
maken heeft gehad, maar wij missen
historische aanwijzingen in die richting,
zodat het in dit opzicht louter bij gissen
moet blijven.
Niet minder moeilijk valt het. een ver
klaring te vinden voor de echt-Katwijk-
se naam Parlevliet. Hierover, alsmede
over de namen Klinkenberg. Meerburg,
Pluimgraaf!, Plokker en Zwanenburg,
hopen wij in een derde artikel over de
ramen van Oud-Katwijk nog iets te ver
tellen.
W. A. Poort
de indruk, dat l Jeugdhuis een ouderavond van het tam
boer- en pijpercorps en de reciteerclub
„Ora et Labora".
Spreekbeurt
Donderdagavond om 8 uur spreekt in
de zaal Haasnoot ds M. Lekkerkerker uit
Montfoort.
A.R. kiesvereniging
De A.R. kiesvereniging vergadert Vrij
dagavond om 8 uur in de zaal bij de
Geref kerk. De heer T. M. Gilhuis uit
Weesp zal spreken over het onderwerp:
„De doorbraakgedachte en de Chr.
Hoog en laag water
Woensdag 17 November: hoog water
8.11 en 20.43 uur. laag water 3.44
16.15 uur.
Gouden medailles voor kunst
uit Nederland
De internationale jury voor de toeken
ning van prijzen voor de verschillende
inzendingen van de tiende Triënnale (in
ternationale tentoonstelling van toege
paste kunst, industriële vormgeving en
architectuur) te Milaan heeft aan de
Nederlandse inzending een gouden
medaille toegekend. De in opdracht van
het ministerie van O.. K. en W. door
Rudy Hornecker vervaardigde film
„Moderne architectuur in Nederland"
verwierf eveneens een gouden medaille
Confectie
Nederland heeft in het eerste halfjaar
van 1954 voor f33.9 millioen confectie
uitgevoerd, (v.j. f35.9 min), waarvan
f27 min bovenkleding. De uitvoer naar
België en Luxemburg is met f2% m;n
achteruitgegaan. De uitvoer naar West-
Duitsland ondervindt de terugslag dor
wederopkomst van dat land. In Amerika
is een afzetgebied veroverd. Er is f 832 626
uitgevoerd tegen oen invoer van f 1 mil
lioen. De totale kledinginvoe-r was f23.3
(19.7) min, waarvan slechts f9 min bo
venkleding.
Effectenbeurs New York op
hoogste peil sedert 25 jaar
De omzet op de effectenbeurs te New
Vork wa£ Vrijdag groter dan in bijna
vier Jaar het gevai is geweest en de
sen bereikten het hoogste peil se
dert 25 jaar. Er werden 3 720.000 aande
len verhandeld, de grootste omzet sedert
17 Januari 1951, toen er 3 860 000 aan
delen werden omgezet
Sedert 14 maanden beweegt de effec-
ten-markt zich gestadig in stijgende lijn
a de verkiezingen is zij in een
ve en krachtige fase van de hausse
gekomen.
Voor de Leidse kantonrechter
Ook zijn gewezen patroon en de aangeredene
stonden terecht
De middagzitting van het Leidse kantongerecht werd bijna geheel in beslag1
genomen door een strafzaak tegen een Leidse chauffeur, een Hillegomse
aannemer en een Rotterdamse expediteur. De chauffeur stond terecht,
omdat hij in de nacht van 14 September ongeveer half een met een vracht
auto, komende van de 2e Binnenvestgracht, bij nadering van de verkeers
heuvel in de Steenstraat niet rechts had gehouden en de Hillegomse aan-1
nemer, die per motor passeerde, had aangereden.
rechter, mr v. d. Brink, wees onmiddellijk
vonnis en sprak de Hillegomse motor
rijder vrij. De chauffeur veroordeelde hij
tot bij elkaar f 90 boete en intrekking van
het rijbewijs voor twee jaar voorwaarde
lijk met een proeftijd van twee jaar. D*
Rotterdamse expediteur werd veroor
deeld tot bij elkaar f 40 boete of 4 maal
vier dagen hechtenis plus tweemaal f 100
boete voorwaardelijk met een proeftijd
van 6 maanden onder voorwaarde, dat d«
vrachtauto, die wordt teruggegeven, gc.
heel wordt hersteld.
Drank in de man 1
Een Leidse koopman in matten wa»
op 21 Augustus in Noordwijkerhout. rj
ir. een café aldaar enige glazen bier t«
hebben gedronken, op de fiets gestapt
en onnodig naar links uitgeweken. Hij
was daarbij in botsing gekomen met d«
auto van een garagehouder, waardoor
een schade van f 55 ontstond. De bena-
deelde diende hiervoor bij het Leids kan
tongerecht een civiele vordering in. Het
O M. wees er op, dat verdachte de gara
gehouder ook nog had uitgescholden, in-
plaats van zijn verontschuldigingen aan
te bieden. Hij eiste f 100 boete of 30
dagen hechtenis. Met toewijzing van de
civiele vordering werd de boete f 50. I
Drank in de man U
Een Katwijker had een soortgelijki
geval bij de hand gehad. Na op 4 Sep
tember in een café drank te hebben ge
consumeerd was hij weer op de fiets ge
stapt. Op het kruispunt ZeewegPark
laan was hij door een verkeerde manoeu-
botsing gekomen met de tuinder!
H. Wouters uit Katwijk, die daar op een
motorfiets voorbijkwam. De heer Wou-
ters werd daarbij gewond en moest veer-!
tien dagen worden verpleegd; hij dien-|
de een civiele vordering van f 75 in. Dt
fietser werd veroordeeld tot ln totaal
f 20 boete, met toewijzing van de civiel»j
vordering.
Niet goed „brommen"
Een Haagse dame was op de bromfieti
gestegen, hoewel zij de kunst van he'.
zich voortbewegen op zo'n voertuig nog
niet goed machtig was. In Voorschoten
was zij in volle vaart op de Vlietweg een
scherpe bocht doorgereden, recht op een
groepje fietsers in. Mevrouw W. Koster'
uit Leiden werd gewond, terwijl haar j
fiets onherstelbaar werd vernield. Voor
doktershulp stelde zij een civiele vor
dering van f 7 50 in. voor schade aan de
fiets een van f 40. De Haagse „bromster*
werd veroordeeld tot f 25 boete met toe
wijzing van de civiele vorderingen.
Bovendien stond hij terecht, omdat hij
geen rijbewijs had voor een vrachtauto,
terwijl de voor- en achterlichten niet
hadden gebrand en geen goede richting
aanwijzer, geen goede bedrijfsrem en
achterdraagveren aanwezig waren.
De Rotterdamse expediteur stond te
recht, omdat hij de chauffeur met de be
trokken auto had laten rijden en de Hille
gomse aannemer, omdat hij de doorgang
niet had vrij gelaten. Prof. dr P. H.
Kreukniet was bij de aanrijding aanwezig
geweest en verklaarde, dat de kop- en
:hterllchten niet hadden gebrand. Voorts
had hij gezien, dat de chauffeur de Hille-
gommer had aangereden.
De agenten van verkeerspolitie K. Klin
geier en B. Bierman verklaarden, dat de
toestand van de vrachtauto treurig was.
Nadat nog een getuige was gehoord, bleek,
dat de chauffeur de auto 's avonds had
weggenomen om met zijn meisje een ple-
zierritje te maken. Nadat zijn meisje was
vertrokken, had hij in een café nog enige
biertjes gedronken, waarna de politie hem
vanwege het sluitingsuur verwijderde.
Voorts haalde zij het contactsleuteltje uit
de auto, omdat men bang was, dat de
chauffeur dronken zou zijn.
Het O.M. vond het onverantwoordelijk,
dat de Rotterdamse expediteur de chauf
feur met zo'n vrachtauto had laten rijden.
Deze verdachte beriep er zich echter op,
dat hij niets wist van het plezierritje van
zijn chauffeur, die hij na het ongeluk on
middellijk had ontslagen. Voor de Hille
gomse motorrijder vroeg het O.M. vrij
spraak, omdat hij het treurig vond, dat
met de genoemde vrachtauto nog werd
gereden.
Tegen de chauffeur eiste het O.M. bij
elkaar f 150 boete, met intrekking van het
rijbewijs voor twee jaar. Tegen de Rot
terdamse expediteur werd f 150 boete ge-
eist plus verbeurdverklaring van de in-
beslag genomen vrachtauto.
De raadsman van de Rotterdammer, mr
Sormani, achtte de schuld van deze ver
dachte niet bewezen, aangezien zijn chauf
feur de auto buiten zijn medeweten had
gebruikt. De plaatsvervangend-kanton-
NOOR DWUK
A. R. kiesvereniging over
het mandement
Gisteravond vergaderde de A.R.-kies-
vereniging in de zaal van de Geref. Kerk
te Noordwijk-Binnen onder leiding van
de heer C. Plug. Dr Bruins Slot, lid van
de Tweede Kamer sprak op deze verga
dering over het mandement der A.R. bis
schoppen.
Het is in zeker opzicht een vreemde
zaak. aldus dr Bruins Slot, dat aan een
boodschap van de R.K. bisschoppen aan
hun gelovigen, een vergadering van de
A.R.-kiesvereniging wordt gewijd. Door
het mandement ontstond uiteraard wei
grote deining in de kringen van de PvdA
de liberalen. De achtergrond van di
optreden van de bisschoppen was be
zorgdheid voor het zieleheil van de ge
lovigen. Aangedrongen wordt op positie
keuze to.v. het politieke, sociale
turele leven en in zoverre bracht het
mandement niets nieuws.
In het mandement spreekt duidelijk het
absolute gezag van de Roomse kerk. Van
daar het verzet uit reformatorische kring
op theologische gronden heeft
daarin volkomen gelijk.
is echter meer. Het gaat om de po
litiek van morgen. De doorbraak poogdi
de confessionele partij onmogelijk te ma
ken. De doorbraak zelf is niet gelukt.
wel is de idee daarvan aanvaard.
Dit is het grote gevaar, want als de door
braak gelukt, dan krijgt men weer de
oude tegenstelling conservatiefprogres
sief met alle ellende daaraan verbonden.
Dat hebben we in het verleden aan den
lijve ondervonden. Het mandement strijdt
daartegen en bedoelt op staatkundig
maatschappelijk gebied hetzelfde als wij
bedoelen.
Groen van Prinsterer was fel ln zijn
afwijzing van Rome, maar toch waardeer
de hij ook veel in de actie der Roomsen
tegen de revolutiebegrippen. Wij hebben
e spiegelen aan het mandement, ook
de Kerken van de Reformatie hebben
taak t.o.v. hun leden op alle terrein des
levens, aldus spr.
Op dit referaat volgde een uitgebieide
discussie, waarbj dr Bruins Slot uitvoe
rig op deze kwesties inging.
Onderlinge wedstrijden
van D.O.S.
De verleden jaar opgerichte gymnas
tiekvereniging D.O.S. ontwikkelt een ge
zonde activiteit. Bij onderlinge wedstrij
den werden de volgende resultaten ge
boekt:
Jongens I: 1. Harry Meyers 32 pnt; 2.
Hakkie van Nes 31% pnt; 3. Kees Pas-
schier. 31 pnt.
Jongens II: 1. Huug Hoch 39% pnt, 2.
Bert van Dam en Adriaan Waal, beiden
pnt; 3. Anton Plug en Denis Marbus
beiden 38% pnt.
Meisjes: 1. Gerda den Hollander 38,3
Hanneke van Nes 35,3, 3. Tiny Duin
dam 35,2.
Dames I: V. d. Hoonaard 36,9, 2. A. Kor-
bee 36,2, 3. B. van Vliet 33,9.
Dames II 1. B. van Duin 35,2, 2. N
Kaptein en J. Duindam, beiden 33.5. 3. G.
Herweyer 33,4,
Heren: 1. A. van Egmond 28.8, 2. L. Was
sing 26,8. 3- A. van Oudgaarden 25,7.
Herdenking gevallenen
Op de algemene begraafplaats had eer
rerdenking plaats van de gevallenen var
de beide wereldoorlogen. De voorzitter
het comité Ned. oorlogsgraven, de
heer J. E. Kok. sprak een openingswoord.
„Bij deze herdenking herinneren we ons
het leed. dat door de oorlog kwam over
zo vele gezinnen, die een kind moeten
missen. Mede aan het offer van deze zo
nen danken wij onze vrijheid. Laten wij
dat offer nooit vergeten", aldus spreker.
Hierna legde de burgemeester een krans
bij de graven van de zeventig geallieerde
militairen. Eén minuut stilte werd ver
volgens in acht genomen. De aanwezigen
zongen „Blijf bij mij. Heer" en de heer
Kok sprak de apostolische geloofsbelijde
nis uit. Het slotwoord werd gesproken
door kapelaan Mussert. Enkele bazuin
blazers bliezen tenslotte „The last post".
Spreekbeurt
Voor de afdeling van de Geref. Bond
zal morgenavond om half acht spreken
di P Westland, Herv. predikant te
Waarder.
Fietsend trappen
Een arbeider uit Roelofarendsveen
had op 25 Augustus nogal vreemd ge
daan. Hij passeerde, al fietsend, twee an
dere fietsers, en gaf toen met zijn linker
been een trap tegen één van de passan-j
ten. waardoor zij beiden vielen. Het twee-j
tal stelde, ieder voor zich, een civiele
vordering in. Deze vorderingen werden,
toegewezen, terwijl de trappende fietser!
ook nog f 30 boete kreeg te betalen.
S/eer In 'I gezin?
De „Nieuwe Leidsche" ez int
Onveranderd dividend
Unilever
In de buitengewone aandeelhoudersvergi-j
dering der Unilever N.V. te Rotterdam ili
de verhoging van het gewone kapitaal vas
300.tot 500 millioen goedgekeurd. be
nevens de nodige statutenwijzigingen
de uitgifte van bonusaandelen. De voor
zitter, dr Paul Rijkens, deelde mede, dal
de kapitaalsverhoging geen enkel nad«
doel heeft dan te voorkomen, dat het ge
plaatste kapitaal zal komen boven het
maatschappelijk kapitaal. De agioreservt!
was bij de bekendmaking van de bonut
ƒ107 millioen. Eergisteren stond voor ƒ21
millioen aan converteerbare obligaties uil
en de agioreserve is thans 118 millioen
Op de algemene vergadering is in het be
gin van dit jaar gezegd, dat men of een
verhoogd dividend of uitgifte van bonus-
aandelen zou voorstellen. Het laat
ste i9 gekozen De heer S. VT.
Prins, aandeelhouder, merkte op, dat bij
onveranderd dividend en onveranderd»!
winst de aandeelhouders slechts 25 pet
de verdeelbare winst zouden ont-j
vangen en bij winststijgingvan 25 petj
•venals vorig Jaar slechts 20 pet. De he«
Rijkens zeide, dat men een voorzichtig»
dividendpolitiek blijft volgen, daar de ka
pitaalsbehoeften abnormaal hoog zijn, nl
millioen per jaar. Dit hoge peil kan
niet blijven en hij hoopt, dat het even-
wicht tussen kapitaalsuitgaven en af
drijvingen hersteld zal worden. De re
sultaten over 1954 zijn ln elk geval be
vredigend. Dr Rijkens deelde mede, dal
besprekingen met de Securitiet
Exchange Commission te Washington zijn
geweest. Wel heeft het bestuur van dt
New York Stock Exchange Europa be;
zocht en zich in verbinding gesteld mel|
Unilever om na te gaan of men tot no
tering te New York zou kunnen komen,
r zijn speciale eisen, waaraan dt
Nederlandse maatschappijen niet
kunnen voldoen en zeker niet de Unilev«
die op een egalisatie-overeenkomst is aan-
:zen. De eenheid der maatschappij 91
conditio sine qua non. Bedoeld be
r zou nader overwegen of men voor-:
stellen kan doen, die rekening houden mei
de speciale positie van Unilever. Deze zijn
nog niet ontvangen. Op een vraag ant
woordde dr Rijkens, dat Unilever geen
tussentijdse cijfers publiceert, omdat zij
sterk onderhevig is aan seizoensinvloeden,
sodat men door publicatie de speculate
rou in de hand werken en de aandeel
houders onder de misleidende invloed d«
gepubliceerde cijfers zouden komen. Me:
dit jaar zeker niet bevredigend aoe-
als omzet of winst lager zou zijn ge
weest. De aandeelhouder zeide: Als ik het
woord bevredigend hoor, dan denk ik:
Het zou dan wel beter geweest kunnen
zijn. Heel wat, zeide dr Rijkens. Hij deel
de mede, dat de Unilever voortdurend
bezig is een oplossing te zoeken, die s
de bezwaren tegemoet komt. en de at
deelhouders meer inzicht eeeft