Honderden gelukwensen voor secretaris Boekhoven Over oude Katwijkse namen hun oorsprong en De spil, waaromheen de gemeente huishouding draait Afkortingen uit een lang het dialect zijn vaak leven beschoren Leidenaar maakte brokken met slechte vrachtauto NIEUWE LEIDSCHE COUBANT 4 DINSDAG 16 NOVEMBER 19S4 Zilveren jubileum te Katwijk Boven het Katwijkse raadhuis woei gistermiddag het rood-wit-blauw, er vóór spoot water hoog op uit de fontein om kletterend weer neer te vallen in de vijver. Dat was ter ere van de gemeente-secretaris, de heer D. C. O. Boekhoven. In de raadzaal werd de receptie ter gelegenheid van diens zilveren jubileum gehouden. De heer en mevr. Boekhoven en één van hun zonen hebben daar honderden handen gedrukt, veel geschenken be wonderd en enkele hartelijke toespraken aangehoord. Gistermorgen was de heer Boekhoven al in de trouwzaal gehuldigd door allen, die In dienst van de gemeente werken. Bur gemeester mr W. J. Woldringh van dei Hoop had hem toegesproken en een ge schenk overhandigd. F.n verder hadden nog het woord gevoerd de heer J. C. Tie- leman namens het secretariepersoneel, de directeur van gemeentewerken, de heer P. C. Priester, namens het personeel vai meentewerken. de heer F. M. M. Fornara. namens het personeel van het ontvangers kantoor en de heer J. H. van Neerbos, eer oud-collega van de heer Boekhoven. De jubilaris dankte voor alles wat aan goeds over hem was gezegd, voor de cadaeux. die hem waren gegeven en in het bijzon der voor de medewerking, die hij steeds van alle gemeentelijke dienaren had ge kregen. Dat was gistermorgen. In de middaguren zijn honderden de Jubilerende gemeente-secretaris komen gelukwensen. Men had een begroting op gemaakt. Er zouden driehonderd me kunnen komen. Maar toen lang na uur. het officiële sluiUngstijdstip va receptie, de handtekeningen in het recep- tieboek konden worden geteld, bleken 353 signaturen in te staan. Vijf receptiegangcrs voerden het woord. De heer J. A. Blom, directeur van de ge meentebedrijven, sprak namens de hoof den van dienst, de heer B. J. Thijssen zei enkele dingen als oud-gemeente-ontvan ger van Katwijk; hij is thans ontvanger te Haarlem. Gevolmachtigd tot het toespre ken van de jubilaris in waarderende be woordingen namens het bestuur van de Visserijgolfjes Stevige Maandagmarkt De week is goed begonnen voor IJmul- den: de markt lag hoog als gevolg de te verwachten schaarste voor deze week. De Kanaalharing deed weliswaar niet meer dan een goede f 10 per kist. maar de vleetharing maakte tot f 12,50 en voor de rest van de aanvoeren beste prijzen betaald: de makreel bij voorbeeld haalde van de f 30 tot de f 33 en de minder mooie soorten deden toch nog altijd een 1 24 per kist. De kis ten kabeljauw verdwenen naar Zuiderburen, die er graag f 160 f 184 voor over hadden, terwijl de kleine kabeljauw f 146 deed en de grote schel vis eveneens voor de Belg uit de markt werd gehaald voor f 72 tot f 64. Groot- middelachelvis is met f 56 betaald voor de braadjes gaf het binnenland f 42 tot f 46 waarnaast de pennen tussen de f 51 en de f 60 terecht kwamen voor kleinmiddelschelvia bij gebrek - beter f 62 de Idst betaald moest worden- De torren deden mee in de algemene hausse en haalden f 37 terwijl de middel gul makkelijk f 52 kon bedingen en er voor grote gullen een f 60 betaald werd. De Zwarte koolvls deed bij gebrek aan kabeljauw een grove f 76 met uitschieters tot boven de f 80 per grote kist en de schol en tong waren eveneens peperduur. Haring genoeg, rest mager De haringaanvoer was omgekeerd even redig aan de prijs van deze Maandag: er stonden niet minder dan 10.000 kisten in de afslsg, afkomstig van twee Kanaal- trawlers, de Elie (1050 kisten van 4 vember) en de Abraham (1500 kisten van dezelfde datum) en vele loggers. De rest van de visvelden werd gevormd door 400 kisten schelvis en piepers. 800 ma kreel, 125 kabeljauw en kool, 100 wijting en 160 varia. Vijftien loggers en kotters namen samen 4000 kilo tong *n 150 kis ten schollen plus 25 schar voor hun re kening en de twaalf haringloggers had den dus de resterende 7000 kisten haring bij sich. Vandaag gemengd De Vios verscheen vanmorgen met Ka naalharing aan de markt: 1575 kisten in totaal en van gisteren bleef de Shamrock liggen met 210 kisten vis plus 20 stijve kabeljauwen, terwijl voor de Woensdag- markt stomende is de Maria van Hattum met 620 kisten vis van 8 November. De oudste worden nu Thorlna (5 Nov.). de Tzonne, Flamingo en Klaas Wijker. Allen Water en Postboy met de SCH 153 (van Reisen De Elie maakte i i gisteren - een magere Ka- na air eis met f 13.100; de Abraham deed •1 niet veel meer met zijn f 15.200. maar de Norma Maria bleek een voltreffer ie hebben geplaatst van f 27.900 voor de verse vis en de Llmburgia was ook niet zo gek met zijn f 18.400. hoewel deze be somming kennelijk een klap van het slechte weer had gehad. In en alt Binnengekomen: KW 161, 138 42. 45. 20. 57, 162, 9. 156, 47. 57. 85. 14. 7*. 74. 123. 23. 44, 41. 89, 110, 86 70 Vertrokken: KW 76, 176. Faillissementen (Opgegeven door Van der Graaf en Co'i N.V.). UITGESPROKEN: A Versteeg h/o Druk kerij Versteeg. Ringdijk 376. Zwijndrccht cur mr W J v d Veen Jr; A J v Stekelen burg. h,o Machinefabr. Oosterhout. te Oos terhout, huls Limburgstraat 10, zaak Kei GE41NDIGD: N.V. Damesconfectiefabi en R Schurmann. Buaaum: N.V. Han<" onderneming v Heuzen en KtJl. Adam. u«- kerlng 1.45 pet; fa Harteman en Vermeulen. Tte». ultk 43.3 pet; C M Harteman. Tlel, uitk 20.4 pet; J H Vermeulen, Tlel. geen ultk fa H C Scheper A dam. ultk 3.8 pet- W en C Scheper. A'dam. geen ultk.: Coop Ver Textiel Inkoop Combinatie Zuid-Nederland U A.. Tilburg, ultk 100 pet; N.V. Alg Bedrijfs- Carrosaartebouw. Bergen op Zoom. aan deel pref en cone cred geen ultk.; N V. Mij tot Vervaardiging v stafmat., Brummen, geen uitkering. gemeente spaarbank Minnee. Uit naam sprak de A. was de heer Chr. J. van de raadsleden de raad, de heer L. En tenslotte trad de an Bennebroek. de voordvoerder van de gemeentesecretaris heer Bregman, als kring van gemeentesecretarissen in de Bollenstreek op. Waardering De heer Blom noemde de Jubilaris de spil. waaromheen de hele gemeentelijke huishouding draait. Hij uitte namens de hoofden van dienst grote waardering voor het werk van de heer Boekhoven. In de zelfde geest liet zich de heer Thijssen uit „Ik heb Uw werk steeds zeer gewaar deerd, omdat u er rechte lijnen in trok", aldus deze spreker. De derde spreker, die door de ijverige ceremoniemeester, de heer Tieleman, werd aangekondigd, was de heer Minnee. Deze zei zich wel eens te hebben verwonderd over de wijze, waarop de gemeentesecretaris, die het door zijn functie toch al druk heeft, ook nog tijd kon vinden om zich met verschillende verenigingen en Instellingen bezig te houden. „Wij hopen, dat God U na Uw ambtelijk leven nog een leven van rust zal geven", aldus de heer Minnee. Uit het midden van de Katwijkse ge meenteraadsleden kwam de nestor, de heer Van der Zwan, naar voren. „Vijf-en- twintig jaar geleden", zei de heer Van der Zwan, „werd U met één stem meerder heid tot secretaris gekozen. Ik mag nu wel verklappen, dat ik aan Uw verkiezing heb meegeholpen. Zijn overwegingen en die van andere jonge raadsleden waren des tijds, dat de heer Boekhoven buitenge woon veel belangstelling had voor het be stuur van de gemeente Katwijk". De heer Van der Zwan maakte nog even de herinnering aan de oorlogstijd levend, toen hij zei. dat de heer Boek hoven zich in die moeilijke tijd een echt Nederlander had getoond. Namens de raad dankte hij de jubilaris voor wat deze ln de afgelopen vijf-en-twintig Jaar voor de gemeente deed. Laatste der sprekers was de heer Breg man. Uit zijn mond kwamen woorden van dank namens de secretarissen uit de Bol lenstreek. De heer Boekhoven had zich jegens zijn collega's een goed vriend ge toond en ln deze kring was men vaak ge troffen door zijn organisatietalent, zo zei de heer Bregman. Prominenten Onder de honderden receptiegangers merkten wij o.a. op: de heer Van Asch, secretaris van de gemeente Gouda, ver tegenwoordiger van de bond van ge meente-ambtenaren, de heer Machielsen, inspecteur van het lager onderwijs in de inspectie Leiden, dr In 't Veld, inspecteur van de volksgezondheid in Zuid-Holland, de heer Kriele van het ministerie van wederopbouw en volkshuisvesting, mr Knibbe, secretaris van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te Leiden, ir Roorda-van Eisinga, ver tegenwoordigend het stedebouwkundig ingenieursbureau Van Embden, de heer De Graaf, directeur van sociale zaken van de gemeente Renkum, de heer Adriaanse, oud-directeur van de gemeentebedrijven, de heer Noordenbos, directeur van het registratiebureau van de Vereniging van Ned. gemeenten, de heer Langevoort, adjunct-directeur van de Bank van Ned. gemeenten, het hoogbejaarde oud-raads lid de heer Grimbergen, mr Warmoltz, districts-commandant van de rijkspolitie, de heer Meissen, burgemeester van Wate- De nestor van de gemeenteraadde heer L. A. van der Zwan, heeft de jubilerende Katwijkse gemeentesecretaris zojuist een fonkelnieuw schrijfgarnituur gegeven. Mevrouw Boekhoven en een zoon staan ach ter het tafeltje, dat al vol geschenken ligt, vol aandacht toe te kijken. Foto D. Kruyt ringen, mr Höweler, burgemeester var Rijnsburg, de heer De Wilde, oud-burge meester van Valkenburg (Z.H.), dr li Lindenbergh, directeur van de Leidse duinwatermaatschappij, ir Jurrissen. di recteur van de N.Z.H.V.M., dr Van Dorp, directeur van de Sociëteit voor chemische industrie Katwijk N.V., zijn echtgenoti dr Van Dorp-Beucker Andrea, oud- directrice van het Rotterdams zeehospi tium, dr Warns, directeur van het Rot terdams zeehospitium en de heer Dubbel dam, oud-wethouder. Er waren verder vele vertegenwoordi gers van plaatselijke verenigingen, lichamen en instellingen. Zo zagen wij afgevaardigden van de rederijvereniging „Vuurbaak", van V.V.V. en van school besturen. hoofden van scholen, predikan ten. pastoor Hesp. een vertegenwoordiging van de plaatselijke afdeling van Pro Rege. van de afdeling van het Ned. Rode Kruis, van de Katwijkse reddingsbrigade, we zagen het dagelijks bestuur en de commis sarissen van de gemeente-spaarbank, vertegenwoordigers van de bouwvereni ging Katwijk, van de groentenveilingsver- eniging „Katwijk en omstreken", van sportverenigingen en nog vele anderen. Gisteravond heeft de muziekvereniging UNI de jubilaris een serenade gebracht. Oud-Katwijk herleeft Uit verschillende reacties van lezers is wel gebleken, dat er in Katwijk ook de naam Haasnoot in 1717 wordt vermeld een Cornells Dlrkse Haasneut - - oorspronkelijk iemand als bijnaam is toe een levendige belangstelling bestaat voor de familienamen uit het oude gevoegd, zonder dat wij meer kunnen iemand, die een zekere vermaardheid had gekregen om zijn voorkeur voor dit deel van de haring....? Smaken verschillen immers?! Wij ontkomen niet KATWUK AAN DEN RUN Veilingomzet de drie millioen gepasseerd Het was gisteren voor de groer.tcvei- lingvereniging ..Katwijk en Omstreken' een grote dag. Wat nog nimmer in haar geschiedenis was voorgevallen is gebeurd: de veilingomzet steeg tot f 3 millioen. Na de oorlog steeg jaar op jaar de omzet, tot in 1952 oen totaalomzet werd bereikt van f 2.245.000. In 1953 liep het iets terug, nl. tot f 2.288.000 ci jaar jal de totaalomzet de 3 millioen dus behoorlijk overschrijden. Nadat om kwart over elf de siren, welbekende sein had gegeven, dat de veiling kon beginnen. weerklonk streeks half twaalf opnieuw het geluid over de terreinen. En wat al heel won- oerlijk was: de klok werd stilgezet en er werd niet verder geveild. De voorzit ter van het veilingbestuur. de heer G. Parlevliet, nam in de veilinghal het woord en maakte tuinder en koper be kend met het bijzondere feit, dat zojuist de omzet van dit jaar was geklommen tot de 3 millioen gulden. Spr. weet een kort overzicht van de voorgaande jaren, op de grotere moeilijkheden, die uit ceze sterke stijging voortspruiten voor het bestuur, waarbij hij ook doelde op de aan de gang zijnde verbouwing van de brug en op de noodzakelijkheid an een nieuwe grote loods. De aanvoerder, die de 3 millioen vol- aakte. was de heer H. van der Does i de koper was de heer A. de Mol uit Katwijk aan Zee. Deze beide heren 1 een kistje sigaren aangeboden, ter wij! ook de andere aanwezigen een ro kertje en een consumptie werden ge offreerd. Na dit officiële ogenblik zette de klok ch weer in beweging en het gewone geroezemoes van de veiling hernam z'n rechten. KATWUK AAN 7.EE en deels ook het tegenwoordige! Katwijk aan Zee. Daarom willen wij in dit tweede artikel onze beschouwingen dienaangaande voortzetten. Allereerst grijpen we nog even terug op het vorige artikel. Wij meenden, dat de Buys wees in de richting van dui delijke verwantschap aan de visserij. Bij nadere beschouwing hebben we evenwel deze opvatting herzien. Wie zich namelijk heeft verdiept in de door wijlen dr G. S. Overdlep met medewerking de heer C. Varkevisser geschreven studie ,De volkstaal van Katwijk aan Zee" (Ant werpen, 1940), of wie van nature ver trouwd is met het Katwljks dialect, weet dat de Katwijkers dikwijls gebruik maken afkortingen in plaats van de volle achternaam: Pieter Kraaijenoord heet in de volksmond Piet te Kraej, Jacob Zwa nenburg noemt men Jaep Zwaen, en Plet Varkevisser kortweg Piet Vis. Wanneer rekening houden met deze gewoonte, dan lijkt het ons het meest waarschijnlijk, dat de naam Jan Buys een verkorting is Jan Buyserts, dat is Jan, de zoon Buyaert. Belangwekkend zijn zeer zeker de len Fiereman en Spaanderman. De ien, die op -man eindigen, duiden door gaans een beroep aaa. Maar welk be roepIn de lidmatenlijst van 1693 vinden we vermeld zekere Gaangelof Pie- zijn vrouw Leentie Cornelisz. te bout gesproken als we van mening zijn, dat hun zonen zijn de in 1722 belijdenis doende Jakob Gangelofze Fie- de lidmatenlijst van 1730 vermelde Kornelis Gangelofze Fiereman; Immers, de laatste heette kennelijk naar zijn grootvader van moederskant! Het ls ussen 1693 en 1722, dat Gangelof Pie- de toenaam Fiereman kreeg. Vierboet Waar nu de Katwijker oudtijds placht te spreken van de Vierboet (voor vuur boet of vuurbaak, dit Is de vuurtoren), menen wij, dat Fiereman betekent Vuurman. Dan duidt het mogelijk de man aan. die het verzorgde, dat op de vuurbaak met kolen werd gestookt. Tegen deze veron derstelling pielt evenwel, dat reeds ln 1669 als eigennaam ln Katwijk voorkomt aam Stoker: Willem Arentsz Stoker. Stoker was de althans ln Schevenin- gen gebruikelijke naam, voor degene net het onderhouden van het kolen- op de vuurbaak belast was. An derzijds mag hier niet onvermeld blij- da» ln Duitsland een door de gilde- leden benoemde gildemeester. die belast met het opzicht te houden over en het zorgen voor de belangen van het gil- Viermann" werd genoemd. Had Gan gelof Pletersz misschien bij de eerste op gave deze erenaam verzwegen „Spaan" Bij de naam Spaanderman moeten we teruggrijpen op het woord „spaan". Nu is de spaan een dun lang houtje, dat ge bruikt werd voor het breien van het schol want (vgl. E. W. Petrejus. De bom schuit een verdwenen sch«»epstype, Rot terdam. 1954, p. 9); theoretisch bestaat dus de mogelijkheid, dat de oudste Spaender- man zich beijverde met het vervaardigen van spanen, breispanen, maar het komt ons toch voor. dat de breispanen n tentijds wel door de bewoners van het zeedorp met eigen hand werden gesneden; een andere mogelijkheid is, dat hij ver maard was om het snijden van visspanen dat zijn visiepels; maar we hebben ons toch ook afgevraagd, of de oudste Spaen- derman onze oudste vermelding da teert van 1664 en betreft zekere Jacob Arentsz Spaenderman niet zo is ge noemd, omdat hij bij het bouwen van de schuiten de inkepingen in de inhouten hakte, die corresponderen moesten met de „versnijdingen" of verspringingen in de eerst gereedgemaakte overnaadse huid van de schuit. Hij hakte dan, dat de spaanders er af vlogenI Misschien was Fiereman ook nog wel de vuurman, die op de dam, waar schuiten werden gebouwd, het vuur diende, waarboven de huidplanken den kromgebrand. En de in ons vorig artikel genoemde Leendert Cornelisz Na gelman (1621) heeft zonder twijfel nagelhamer gehanteerd, waarmee hij de nagels Insloeg, die voor de verbinding van huid met inhouten zorg droegen. Boetser In nauw verband met deze werkzaam heden staan de namen Cornelis Claesz Boetser (1621), waarbij onze gedachten uit gaan naar het boeten, het herstellen van de netten, en Van de Wiel. Op 5 Februari 1850 kwam namelijk een zekere Piet van de Wiel uit Noordwijk naar Katwijk, waar hij in de timmerschuren van Taat de bouw van bomschuiten voor zijn rekening nam. Ieder onzer herinnert zich nog wel het schoolversje van de jonge De Ruyter, die aan het grote wiel draaide, de ganse dag. Welnu, zo houdt de naam Van der Wiel eveneens de herinnering gaande aan het werken in de lijnbaan. In Noordwijk en Katwijk Binnen waren vroeger ver schillende lijnbanen ten dienste van de vissersschepen. De naam Vooys, die reeds in 1689 wordt vermeld in dat Jaar doet zekere Bastiaen Vooys belijdenis te Katwijk aan Zee stamt met zekerheid uit Frankrijk. Het ls een verbastering van het Franse „voix", hetgeen stem of melodie, wijsje betekent. Wellicht vindt de komst van de Vooys'en naar ons land zijn oorzaak in de godsdienstige vervolgingen uit de 16de eeuw. Een Kornelis Voois wordt in 1834 genoemd onder de Katwijkse voerlieden; in dezelfde vermelding van voerlieden in het strandvonderijregister vinden we de naam van Bastiaan Verdoes; een ouder ling Maarten Verdoes Iaat zich nawijzen in 1720. en al zou men misschien geneigd zijn ook in deze naam een verbastering van het Franse „Verdoux" te zien, wij houden het maar liever voor een ver bastering van Van der Does. zodat deze naam een topografische heenwijzing in houdt: de Does vormt een waterverbin ding tussen het Braassemermeer en de Oude Rijn! Persoonlijk Namen, die wijzen op persoonlijke eigenaardigheden zijn: Rhijn Willemse de Knaap (1714, diaken), wellicht opvallend door zijn kinderlijk uiterlijk, of misschien, omdat hij graag het woord „knaap" te pas en te onpas gebruikte; Jacob Maartse de Reus. welke naam stellig duidt op meer dan gewone lichaamsomvang (1717), maar ook Trijn Claes de Koter. Koter blijkt na melijk een Katwijks woord voor ..kind" te zijn! In dit verband moeten we nog releveren, dat de naam Waterreus zijn oorsprong schijnt te vinden in Schevenin- gen. In de naam Guyt kunnen we niet anders zien dan een aanduiding voor een snaak; moeilijker Is het de oorsprong na te gaan van de naam Kuyt of Kuijt. Is de bijnaam oorspronkelijk gegeven aan gaan in schriftelijke bronnen voorval nu Juist deze bijnaam ontleend is. In alle geval is het merkwaardig de Ha zelnoot aan te treffen als achternaam in een zeedorp! Het ls mogelijk, dat ook de Schaap oorspronkelijk een bijnaam is ge weest; de eerste vermelding, ons bekend, geldt een zekere Leendert Cornelisse Schaap en een zekere Amerik Cente Schaap, die beiden in 1718 belijdeni deden te Katwijk aan Zee. Er is een goede kans, dat deze familie inderdaad haar oorsprong vindt in Katwijk zowel de naam Cent Vincent) als de naam Amerik worden reeds veel vroeger genoemd, respectievelijk in 1664 (Aeltge Americks en Niessen Americks) en in 1646 (Simes Centen Lammens). Dat de Schaap iets te maken zou hebben vroeger rond Katwijk aan Zee grazende kudden schapen waarvan er li midden der vorige eeuw nog vijf lijkt zeer onwaarschijnlijk. Lammens Zoals boven vermeld, mag. ook de naait Lammens in Katwijk bogen op eer respectable ouderdom. Nu zou een opper vlakkige beschouwing van deze naam licht kunnen leiden tot de opvatting, dat we ook hier te doen hebben met een door de volksmond gegeven bijnaam Simes, de zoon van Cent, dan wel Cent zelf, waarbij men in één woord kort en krachtig wilde aanduiden, wie men be- bedoelde. Dat ene woord zou dan kortweg 's mans gebrek noemen, zijn verlamd zijn dus lam mens, samengetrokken: Lam- Tegen deze opvatting pleit evenwel, dat de oudtijds toch gebruikelijke ch reeds in 1646 niet meer voorkwam in deze aanduiding! Wij zijn dan ook geneigd de oplossing voor deze Katwijkse naam wat dichter bij huis te zoeken! Lammens wil zeggen: de zoon van Lammen. Dat men tot in drie geslachten terug de patrony mics. de vader-aanduidende namen ge bruikte. was niet zo vreemd; in het he dendaagse Katwijk aan Zee gebeurt dit nóg wel! En Lammen is dan een verbas tering voor Lammert, wat op zijn beurt weer teruggaat op Lambert, een heili gennaam (St Lambertus). Zo erg vreemd is deze herleiding van de naam Lam mens niet, wanneer men bijvoorbeeld weet, dat oen zekere Lambertus in Schie dam in de volksmond aangeduid werd met Lammetje! Nijch Geen verklaring hebben wij tot nog toe weten te vinden voor de oud-Kat- wijkse naam Nijch; een Leendert Ariensz Nijch komt voor in de lidmatenlijst van 1621 *22; hij bekleedde het ambt van ouderling in de Hervormde Gemeente van het zeedorp. Het enige, wat wij van deze naam kunnen zeggen, is dat er in Noord-Schotland, aan de oostkust en wel met name aan de Moray Forth, een kustplaatsje ligt. dat de naam draagt Nigc Het lijkt ons theoretisch mogelijk, mede omdat de Katwijkse naam ook wel Nijg en Nijgh wordt gespeld, dat de oud- Katwijkse naam Nijch daar iets mee te maken heeft gehad, maar wij missen historische aanwijzingen in die richting, zodat het in dit opzicht louter bij gissen moet blijven. Niet minder moeilijk valt het. een ver klaring te vinden voor de echt-Katwijk- se naam Parlevliet. Hierover, alsmede over de namen Klinkenberg. Meerburg, Pluimgraaf!, Plokker en Zwanenburg, hopen wij in een derde artikel over de ramen van Oud-Katwijk nog iets te ver tellen. W. A. Poort de indruk, dat l Jeugdhuis een ouderavond van het tam boer- en pijpercorps en de reciteerclub „Ora et Labora". Spreekbeurt Donderdagavond om 8 uur spreekt in de zaal Haasnoot ds M. Lekkerkerker uit Montfoort. A.R. kiesvereniging De A.R. kiesvereniging vergadert Vrij dagavond om 8 uur in de zaal bij de Geref kerk. De heer T. M. Gilhuis uit Weesp zal spreken over het onderwerp: „De doorbraakgedachte en de Chr. Hoog en laag water Woensdag 17 November: hoog water 8.11 en 20.43 uur. laag water 3.44 16.15 uur. Gouden medailles voor kunst uit Nederland De internationale jury voor de toeken ning van prijzen voor de verschillende inzendingen van de tiende Triënnale (in ternationale tentoonstelling van toege paste kunst, industriële vormgeving en architectuur) te Milaan heeft aan de Nederlandse inzending een gouden medaille toegekend. De in opdracht van het ministerie van O.. K. en W. door Rudy Hornecker vervaardigde film „Moderne architectuur in Nederland" verwierf eveneens een gouden medaille Confectie Nederland heeft in het eerste halfjaar van 1954 voor f33.9 millioen confectie uitgevoerd, (v.j. f35.9 min), waarvan f27 min bovenkleding. De uitvoer naar België en Luxemburg is met f2% m;n achteruitgegaan. De uitvoer naar West- Duitsland ondervindt de terugslag dor wederopkomst van dat land. In Amerika is een afzetgebied veroverd. Er is f 832 626 uitgevoerd tegen oen invoer van f 1 mil lioen. De totale kledinginvoe-r was f23.3 (19.7) min, waarvan slechts f9 min bo venkleding. Effectenbeurs New York op hoogste peil sedert 25 jaar De omzet op de effectenbeurs te New Vork wa£ Vrijdag groter dan in bijna vier Jaar het gevai is geweest en de sen bereikten het hoogste peil se dert 25 jaar. Er werden 3 720.000 aande len verhandeld, de grootste omzet sedert 17 Januari 1951, toen er 3 860 000 aan delen werden omgezet Sedert 14 maanden beweegt de effec- ten-markt zich gestadig in stijgende lijn a de verkiezingen is zij in een ve en krachtige fase van de hausse gekomen. Voor de Leidse kantonrechter Ook zijn gewezen patroon en de aangeredene stonden terecht De middagzitting van het Leidse kantongerecht werd bijna geheel in beslag1 genomen door een strafzaak tegen een Leidse chauffeur, een Hillegomse aannemer en een Rotterdamse expediteur. De chauffeur stond terecht, omdat hij in de nacht van 14 September ongeveer half een met een vracht auto, komende van de 2e Binnenvestgracht, bij nadering van de verkeers heuvel in de Steenstraat niet rechts had gehouden en de Hillegomse aan-1 nemer, die per motor passeerde, had aangereden. rechter, mr v. d. Brink, wees onmiddellijk vonnis en sprak de Hillegomse motor rijder vrij. De chauffeur veroordeelde hij tot bij elkaar f 90 boete en intrekking van het rijbewijs voor twee jaar voorwaarde lijk met een proeftijd van twee jaar. D* Rotterdamse expediteur werd veroor deeld tot bij elkaar f 40 boete of 4 maal vier dagen hechtenis plus tweemaal f 100 boete voorwaardelijk met een proeftijd van 6 maanden onder voorwaarde, dat d« vrachtauto, die wordt teruggegeven, gc. heel wordt hersteld. Drank in de man 1 Een Leidse koopman in matten wa» op 21 Augustus in Noordwijkerhout. rj ir. een café aldaar enige glazen bier t« hebben gedronken, op de fiets gestapt en onnodig naar links uitgeweken. Hij was daarbij in botsing gekomen met d« auto van een garagehouder, waardoor een schade van f 55 ontstond. De bena- deelde diende hiervoor bij het Leids kan tongerecht een civiele vordering in. Het O M. wees er op, dat verdachte de gara gehouder ook nog had uitgescholden, in- plaats van zijn verontschuldigingen aan te bieden. Hij eiste f 100 boete of 30 dagen hechtenis. Met toewijzing van de civiele vordering werd de boete f 50. I Drank in de man U Een Katwijker had een soortgelijki geval bij de hand gehad. Na op 4 Sep tember in een café drank te hebben ge consumeerd was hij weer op de fiets ge stapt. Op het kruispunt ZeewegPark laan was hij door een verkeerde manoeu- botsing gekomen met de tuinder! H. Wouters uit Katwijk, die daar op een motorfiets voorbijkwam. De heer Wou- ters werd daarbij gewond en moest veer-! tien dagen worden verpleegd; hij dien-| de een civiele vordering van f 75 in. Dt fietser werd veroordeeld tot ln totaal f 20 boete, met toewijzing van de civiel»j vordering. Niet goed „brommen" Een Haagse dame was op de bromfieti gestegen, hoewel zij de kunst van he'. zich voortbewegen op zo'n voertuig nog niet goed machtig was. In Voorschoten was zij in volle vaart op de Vlietweg een scherpe bocht doorgereden, recht op een groepje fietsers in. Mevrouw W. Koster' uit Leiden werd gewond, terwijl haar j fiets onherstelbaar werd vernield. Voor doktershulp stelde zij een civiele vor dering van f 7 50 in. voor schade aan de fiets een van f 40. De Haagse „bromster* werd veroordeeld tot f 25 boete met toe wijzing van de civiele vorderingen. Bovendien stond hij terecht, omdat hij geen rijbewijs had voor een vrachtauto, terwijl de voor- en achterlichten niet hadden gebrand en geen goede richting aanwijzer, geen goede bedrijfsrem en achterdraagveren aanwezig waren. De Rotterdamse expediteur stond te recht, omdat hij de chauffeur met de be trokken auto had laten rijden en de Hille gomse aannemer, omdat hij de doorgang niet had vrij gelaten. Prof. dr P. H. Kreukniet was bij de aanrijding aanwezig geweest en verklaarde, dat de kop- en :hterllchten niet hadden gebrand. Voorts had hij gezien, dat de chauffeur de Hille- gommer had aangereden. De agenten van verkeerspolitie K. Klin geier en B. Bierman verklaarden, dat de toestand van de vrachtauto treurig was. Nadat nog een getuige was gehoord, bleek, dat de chauffeur de auto 's avonds had weggenomen om met zijn meisje een ple- zierritje te maken. Nadat zijn meisje was vertrokken, had hij in een café nog enige biertjes gedronken, waarna de politie hem vanwege het sluitingsuur verwijderde. Voorts haalde zij het contactsleuteltje uit de auto, omdat men bang was, dat de chauffeur dronken zou zijn. Het O.M. vond het onverantwoordelijk, dat de Rotterdamse expediteur de chauf feur met zo'n vrachtauto had laten rijden. Deze verdachte beriep er zich echter op, dat hij niets wist van het plezierritje van zijn chauffeur, die hij na het ongeluk on middellijk had ontslagen. Voor de Hille gomse motorrijder vroeg het O.M. vrij spraak, omdat hij het treurig vond, dat met de genoemde vrachtauto nog werd gereden. Tegen de chauffeur eiste het O.M. bij elkaar f 150 boete, met intrekking van het rijbewijs voor twee jaar. Tegen de Rot terdamse expediteur werd f 150 boete ge- eist plus verbeurdverklaring van de in- beslag genomen vrachtauto. De raadsman van de Rotterdammer, mr Sormani, achtte de schuld van deze ver dachte niet bewezen, aangezien zijn chauf feur de auto buiten zijn medeweten had gebruikt. De plaatsvervangend-kanton- NOOR DWUK A. R. kiesvereniging over het mandement Gisteravond vergaderde de A.R.-kies- vereniging in de zaal van de Geref. Kerk te Noordwijk-Binnen onder leiding van de heer C. Plug. Dr Bruins Slot, lid van de Tweede Kamer sprak op deze verga dering over het mandement der A.R. bis schoppen. Het is in zeker opzicht een vreemde zaak. aldus dr Bruins Slot, dat aan een boodschap van de R.K. bisschoppen aan hun gelovigen, een vergadering van de A.R.-kiesvereniging wordt gewijd. Door het mandement ontstond uiteraard wei grote deining in de kringen van de PvdA de liberalen. De achtergrond van di optreden van de bisschoppen was be zorgdheid voor het zieleheil van de ge lovigen. Aangedrongen wordt op positie keuze to.v. het politieke, sociale turele leven en in zoverre bracht het mandement niets nieuws. In het mandement spreekt duidelijk het absolute gezag van de Roomse kerk. Van daar het verzet uit reformatorische kring op theologische gronden heeft daarin volkomen gelijk. is echter meer. Het gaat om de po litiek van morgen. De doorbraak poogdi de confessionele partij onmogelijk te ma ken. De doorbraak zelf is niet gelukt. wel is de idee daarvan aanvaard. Dit is het grote gevaar, want als de door braak gelukt, dan krijgt men weer de oude tegenstelling conservatiefprogres sief met alle ellende daaraan verbonden. Dat hebben we in het verleden aan den lijve ondervonden. Het mandement strijdt daartegen en bedoelt op staatkundig maatschappelijk gebied hetzelfde als wij bedoelen. Groen van Prinsterer was fel ln zijn afwijzing van Rome, maar toch waardeer de hij ook veel in de actie der Roomsen tegen de revolutiebegrippen. Wij hebben e spiegelen aan het mandement, ook de Kerken van de Reformatie hebben taak t.o.v. hun leden op alle terrein des levens, aldus spr. Op dit referaat volgde een uitgebieide discussie, waarbj dr Bruins Slot uitvoe rig op deze kwesties inging. Onderlinge wedstrijden van D.O.S. De verleden jaar opgerichte gymnas tiekvereniging D.O.S. ontwikkelt een ge zonde activiteit. Bij onderlinge wedstrij den werden de volgende resultaten ge boekt: Jongens I: 1. Harry Meyers 32 pnt; 2. Hakkie van Nes 31% pnt; 3. Kees Pas- schier. 31 pnt. Jongens II: 1. Huug Hoch 39% pnt, 2. Bert van Dam en Adriaan Waal, beiden pnt; 3. Anton Plug en Denis Marbus beiden 38% pnt. Meisjes: 1. Gerda den Hollander 38,3 Hanneke van Nes 35,3, 3. Tiny Duin dam 35,2. Dames I: V. d. Hoonaard 36,9, 2. A. Kor- bee 36,2, 3. B. van Vliet 33,9. Dames II 1. B. van Duin 35,2, 2. N Kaptein en J. Duindam, beiden 33.5. 3. G. Herweyer 33,4, Heren: 1. A. van Egmond 28.8, 2. L. Was sing 26,8. 3- A. van Oudgaarden 25,7. Herdenking gevallenen Op de algemene begraafplaats had eer rerdenking plaats van de gevallenen var de beide wereldoorlogen. De voorzitter het comité Ned. oorlogsgraven, de heer J. E. Kok. sprak een openingswoord. „Bij deze herdenking herinneren we ons het leed. dat door de oorlog kwam over zo vele gezinnen, die een kind moeten missen. Mede aan het offer van deze zo nen danken wij onze vrijheid. Laten wij dat offer nooit vergeten", aldus spreker. Hierna legde de burgemeester een krans bij de graven van de zeventig geallieerde militairen. Eén minuut stilte werd ver volgens in acht genomen. De aanwezigen zongen „Blijf bij mij. Heer" en de heer Kok sprak de apostolische geloofsbelijde nis uit. Het slotwoord werd gesproken door kapelaan Mussert. Enkele bazuin blazers bliezen tenslotte „The last post". Spreekbeurt Voor de afdeling van de Geref. Bond zal morgenavond om half acht spreken di P Westland, Herv. predikant te Waarder. Fietsend trappen Een arbeider uit Roelofarendsveen had op 25 Augustus nogal vreemd ge daan. Hij passeerde, al fietsend, twee an dere fietsers, en gaf toen met zijn linker been een trap tegen één van de passan-j ten. waardoor zij beiden vielen. Het twee-j tal stelde, ieder voor zich, een civiele vordering in. Deze vorderingen werden, toegewezen, terwijl de trappende fietser! ook nog f 30 boete kreeg te betalen. S/eer In 'I gezin? De „Nieuwe Leidsche" ez int Onveranderd dividend Unilever In de buitengewone aandeelhoudersvergi-j dering der Unilever N.V. te Rotterdam ili de verhoging van het gewone kapitaal vas 300.tot 500 millioen goedgekeurd. be nevens de nodige statutenwijzigingen de uitgifte van bonusaandelen. De voor zitter, dr Paul Rijkens, deelde mede, dal de kapitaalsverhoging geen enkel nad« doel heeft dan te voorkomen, dat het ge plaatste kapitaal zal komen boven het maatschappelijk kapitaal. De agioreservt! was bij de bekendmaking van de bonut ƒ107 millioen. Eergisteren stond voor ƒ21 millioen aan converteerbare obligaties uil en de agioreserve is thans 118 millioen Op de algemene vergadering is in het be gin van dit jaar gezegd, dat men of een verhoogd dividend of uitgifte van bonus- aandelen zou voorstellen. Het laat ste i9 gekozen De heer S. VT. Prins, aandeelhouder, merkte op, dat bij onveranderd dividend en onveranderd»! winst de aandeelhouders slechts 25 pet de verdeelbare winst zouden ont-j vangen en bij winststijgingvan 25 petj •venals vorig Jaar slechts 20 pet. De he« Rijkens zeide, dat men een voorzichtig» dividendpolitiek blijft volgen, daar de ka pitaalsbehoeften abnormaal hoog zijn, nl millioen per jaar. Dit hoge peil kan niet blijven en hij hoopt, dat het even- wicht tussen kapitaalsuitgaven en af drijvingen hersteld zal worden. De re sultaten over 1954 zijn ln elk geval be vredigend. Dr Rijkens deelde mede, dal besprekingen met de Securitiet Exchange Commission te Washington zijn geweest. Wel heeft het bestuur van dt New York Stock Exchange Europa be; zocht en zich in verbinding gesteld mel| Unilever om na te gaan of men tot no tering te New York zou kunnen komen, r zijn speciale eisen, waaraan dt Nederlandse maatschappijen niet kunnen voldoen en zeker niet de Unilev« die op een egalisatie-overeenkomst is aan- :zen. De eenheid der maatschappij 91 conditio sine qua non. Bedoeld be r zou nader overwegen of men voor-: stellen kan doen, die rekening houden mei de speciale positie van Unilever. Deze zijn nog niet ontvangen. Op een vraag ant woordde dr Rijkens, dat Unilever geen tussentijdse cijfers publiceert, omdat zij sterk onderhevig is aan seizoensinvloeden, sodat men door publicatie de speculate rou in de hand werken en de aandeel houders onder de misleidende invloed d« gepubliceerde cijfers zouden komen. Me: dit jaar zeker niet bevredigend aoe- als omzet of winst lager zou zijn ge weest. De aandeelhouder zeide: Als ik het woord bevredigend hoor, dan denk ik: Het zou dan wel beter geweest kunnen zijn. Heel wat, zeide dr Rijkens. Hij deel de mede, dat de Unilever voortdurend bezig is een oplossing te zoeken, die s de bezwaren tegemoet komt. en de at deelhouders meer inzicht eeeft

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 4