Vernielende wervelstormen komen uit de tropen Raad van Lisse gaf zijn beschouwingen over de begroting Enthousiasme over een nieuw raadhuis de was niet unaniem Raad van Alkemade behandelde de begroting Speciale afdeling vliegtuigen belast met de opsporing NIEUWE LEIDSCHE COURANT 5 VRITDAG 29 OCTOBER 1951 DE GEMEENTERAAD VAN LISSE heeft gisteren bij de behandeling van de begroting vooral veel aandacht geschonken aan de plannen voor eer» nieuw raadhuis en een zwembad, die lang geen algemene waardering on dervonden. Anders was het met het door B. en W. voorgestelde beleid in zake woningbouw, het onderwijs, de jeugdzorg en de gezinszorg. Voortr was er algemene waardering voor de mening van het college ten aanzier. van de financiële verhouding tussen Rijk en gemeente. Wat het principe besluit inzake een nieuw raadhuis betreft: Na een uitvoerige discussie bleek bij stemming, dat indien uitbouw en verbouwing van het bestaande raad huis niet mogelijk is, slechts drie leden tegen een nieuw raadhuis zijn. en nieuw raadhuis is opgenomen euwe dorpskern. Alvorens tot artikelgewijze behandeling der begroting over te gaan, gaf de bur gemeester gelegenheid tot het gever •algemene beschouwingen, waarvai K.V.P.-, de Prot.-Chr.- en de S.G.P.- fraotie gebruik maakten. De heer Van Leeuwen (P.v.d.A.) had bericht van hindering gezonden. Deze afwezigheid moest niet worden gezien als een reactie op de weigering van zijn verzoek de be handeling der begroting uit te stellen, al dus zijn schrijven. Wegens drukke werk zaamheden kon hij niet komen. Moeite De heer J. P. de Koning voerde het woord namens de K.V.P.-fractie. die dit keer meer moeite heeft gehad met het vormen van een mening over het beleid van B. en W.. zoals dit blijkt uit begro tingen en begeleidende nota. dan voor heen. Vooral omdat men het agendapunt inzake het vijfjarig gemeentelijk inves teringsprogramma niet los kan zien var de begroting 1955. Met belangstelling ziet de fractie he' uitbreidingsplan tegemoet. Het parkeer terrein voor Keukenhof, begroot op 350.000 in het investering6progra 1956. acht de fractie niet verantwoord. Inzake het zwembad wil men nadere In lichtingen, zoals een exploitatierekening en de plaats, waar het bad moet komen. Evenmin kon de R.K. fractie accoord gaan met de plannen voor een nieuw raadhuis, hoe aanlokkelijk deze ook gen zijn. Ten slotte hield de heer De Ko ning een pleidooi voor verruiming werkgelegenheid. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door in samenwerking met an dere gemeenten industrieën aan te trek- Niet verantwoord Namens de Prot.-Chr. fractie sprak de heer A. de Vries, die waardering had voor de nota van B. en W. over de begroting Inzake de beginseluitspraak voor "n nieuw raadhuis liet ook deze spreker geen in stemmend geluid horen. Inplaats daarvan kwam hij wel met een ander plan. De fractie vraagt zich namelijk af of het mogelijk i6, hpt huidige raadhuis door aanbouw voldoende uit te breiden. Ge zien de financiële situatie acht me: v raadhuis niet antwoord. Uit een oogpunt van hygiëne en volks gezondheid komt het de fractie gewenst en verantwoord voor een zwembad te stichten, ook al zou de exploitatie daar van jaarlijks een tekort opleveren. Be staat de mogelijkheid reeds voor het sei zoen 1955 een zwembad te openen? Niet verantwoord acht de Prot.-Chr. fractie de aanleg van een randweg West met het oog op de onttrekking tuurgronden aan haar bestemming. Zij adviseert de randweg Oost in goede con ditie te brengen. Dan bracht de heer De Vries een voor stel inzake de woningbouw naar voren: aansluiten bij de bouwkas Noord-Ned Gemeenten. Hierdoor kan de gemeente de bezitsvorming bij de woningbouw active ren. De herbestrating van het H.B.G.- plein zag de Prot.-Chr. fractie graag uit gesteld tot over de financiële positie der gemeente meer zekerheid is verkregen. Ten slotte stelde de heer De Vries de vraag: kan op de plantsoenendienst niet worden bezuinigd door opheffing van de kwekerij en de aankoop van kwekerij producten? Last De heer H. van Waveren (S.G.P.) con cludeerde. dat zich gaat voltrekken, waar voor reeds enkele jaren geleden werd ge waarschuwd: het tot een ondraaglijke last uitgroeien van de rente- en aflossings bedragen. terwijl de inkomsten hiermee geen gelijke tred houden. Inzake de ver houding Rijk-gemeente merkte 6pr. op, dat de gemeente het niet in eerste in stantie moet verwachten van de verhoog de rijksbijdragen, maar van de almachtige God. Voorts merkte spr. op, dat grote subsidies aan jeugd- en sportverenigingen niet de stem hebben van de S.G.P.mede gezien de Zondags-ontheiliging. De noodzaak van een randweg zag spr. niet in. Hoewel de S.G.P. niet warm loopt voor een zwembad, zal zij haar stem hieraan zeker niet onthouden als er ten mln9te èen redelijke kans is tot een sluitende exploitatierekening te komen. Het raadhuisplan wilde de S.G.P.-fractie tot een later tijdstip zien uitgesteld. Subsidies De burgemeester had met genoegen naar de algemene waardering geluisterd, die de fracties hebben voor de wijze, waarop het college de begrotingsstukken heeft toegelicht. Spr. gaf toe, dat de hui dige financiële toestand van de gemeen te zorgelijk is. Inzake de gezinszorg en de Jeugdzorg merkte spr. op, dat deze de laatste tijd een ander aspect hebben gekregen door de bemoeienis van de gemeentelijke over heid. Het college heeft de bedoeling op basis van het subsidie-beginsel de uit voering van de jeugdzorg en op de jeugd gerichte activiteiten in handen te laten van de particuliere en kerkelijke orga nisaties, doch anderzijds deze organisaties door middel van een geëigende subsidie In staat te stellen haar taak op bevredi gende wijze te vervullen. Mede ln dit ver band moeten worden gezien de posten op het investeringsprogramma voor aanleg van sport elden en bouw van verschei dene gymnastieklokalen. Zwembad Over het zwembad deelde spr. mes. dat vóór het zomerseizoen 1955 alles nog niet ln kannen en kruiken zal zijn. Op zijn vroegst wordt het zomer 1956. Wat de woningbouw betreft: in 1955 zal men weer het volle jaarcontingent van 28 wo ningen krijgen, aangezien de 33 woningen thans als migratievoorschot worden aan gemerkt. Uitvoerig ging spr. in op het plan, Wat betreft het aantrekken van In dustrie: het hiervoor beschikbare terrein niet erg in trek te zijn door ligging en koopprijs, doch de burgemeester sprak de verwachting uit. dat zodra elders ln West-Nederland de beschikbare ruimte is uitgeput, ook in Lisse een behoorlijke vestiging van industrie plaats zal vinden. Tenslotte gaf spr. de mening van het college over de randweg-West. De Rijks waterstaat heeft sedert jaren een vast gesteld plan met een westelijke omlel- dingsweg, waarmee dus niet alleen cul tuurgrond verloren gaat, maar boven dien Lisse te veel wordt gepasseerd deze weg komt namelijk ver buiten de dorpskern op rijksweg nr 8 uit. Daarom komen B. en W. met het plan voor de randweg-West. waarmee niet meer cul tuurgrond is gemoeid, waardoor L'ise minder geïsoleerd en met randweg-Oost een mooi verkeerscircuit wordt gevormd. Het college hoopt dan op een zodanige overeenkomst met het Rijk, dat het rijks- plan vervalt en het Rijk bovendien de kosten van het nieuwe gemeentelijke pl «n op zich neemt. Inzake de opmerking van de heer Van Waveren merkte spr. op, dat ook de raad het zeer zeker in eerste instantie van God verwacht, maar dat daarnaast de nodige zelfwerkzaamheid moet zijn voor s practisehe uitvoering van de plannen Raadhuis Bij de discussies nam het raadhuis een belangrijke plaats in. Zo wilde de heer Steenwinkel twee plannen uitgewerkt zien; nieuwbouw of verbouwing en uit breiding van het bestaande raadhuis. Na een besloten zitting deelde de heer De Vries namens de Prot. Chr. fracties mede. dat de mogelijkheid voor verbouwing of uitbouw grondig onderzocht moet worden, wat nieuwbouw nog niet geheel uitsluit. De heer Tibboel hield zich afzijdig. Van de R.K. fractie stond de meerder heid de nieuwbouw voor. Bij stemming werd geconstateerd, dat ln het geval ver bouwing of uitbouw van het bestaand- raadhuis niet mogelijk is, slechts drii 'eden tegen een nieuw raadhuis zijn. Reigersbos Ten opzichte van het Reigersbos werd een motie van de heer De Koning genomen; de eigenaresse wordt hlerbU alsnog in de gelegenheid gesteld over te gaan tot een gedeeltelijke afzandtng het Reigersbos, waardoor een deel de terreinen de blijvende bestemming voor recreatie-doeleinden kan verkrijgen en een ander deel dienstbaar kan worden gemaakt voor uitbreiding van het nuttig areaal aan bloembollenteeltgronden. Indien dit doel wordt bereikt, verdient het aanbeveling, aldus de motie, dat G. een commissie benoemen, die belast -wordt met de verdeling van de beschikbaar ko mende gronden aan daarvoor in aanmer king komende kleine, gevestigde bloem- bollenbedrijven, of in het belang va vestiging van nieuwe bedrijven. Bordenwedstrlfd schaken. De uitslagen van de eerste ronde cie bordenwedstrijd der schaakclub Lisse luiden: J. van RijsselH. Feeleüs 0—1; A. SnelG. Hoekstra 01; P. Stam- C. van 't Wout Vt—Vi\ W. van Beek—Ch. Boogerd 1—0; J. Boogerd—J Th va Koppen 1—0; A. Verdoes—J J v. c Voort 0—1. Tweede ronde: J. van RijsselA. Snel Vt—Vz\ J. v. d. VoortJ. G. Snel 0—1; C. v. d. Tang—H Feeleüs 1—0: C. var •t Wout—W. van- Beek Vi—Vi\ G. Hoek straP Stam 01. Uitbreiding van scholen vroeg nogal aandacht DE RAAD VAN ALKEMADE heeft zich gisteravond met de begroting bezig gehouden, die over het algemeen aller instemming kon vinden. Wat dt voornaamste punten betreft: het ging voornamelijk over de bijbouw van twee lokalen bij de R.K. school te Rijpwetering en bij de Chr. school te Oude Wetering. De hiervoor benodigde bedragen toonden een belangrijk verschil, maar dat zat in het verschil in fundering. Na de opening vond de vaststelling plaats van de definitieve stichtingskosten van 12 woningen op rond 158.000, waarbij de huren met 0,75 per week moesten wor den verhoogd. Het door het gemeente- personeel vrijwillig afgestane uurloon ten bate van de vluchtelingenhulp, wordt door de gemeente verhoogd met een gelijk bedrag. De uitkering van 6 procent loons verhoging voor het gemeentepersoneel over het vierde kwartaal werd zonder opmerking aangenomen. Een vijftal verzoeken om vergoeding an reiskosten voor in Leiden school gaande kinderen, werd aangenomen. De voorzitter merkte hierbij op, dat binnen kort een verordening wordt opgesteld. de hand waarvan toekenning of af wijzing zal plaats vinden. Hierna werd de begroting behandeld. De commissie tot het nazien hiervan had enorm verschil geconstateerd tussen de bijbouw van twee lokalen van de Chr. school te Oude Wetering en de bijbouw twee lokalen van de R.K. school te Rijpwetering het eerste werd begroot op 120.000 en het tweede op 60.000. De commissie vroeg of dit verschil werkelijk anwezlg kan zijn en was van mening, dat de eisen hiermee worden overschre den. Zij adviseerde 2 lokalen te bouwen, geheel los staande van de andere, zij het desnoods door aankoop van het aangren zende terrein. De commissie eindigde ten slotte met de wens uit te spreken, dat B. spoedig maatregelen zullen treffen e veranderingen in het zwembad aan te brengen. Verzakkingen In zijn antwoord wees de voorzitter op het feit. dat voor de bijbouw van de lo kalen aan dé Chr. school te Oude Wete ring. door verzakkingen tengevolge van te lichte fundering extra voorzienin gen nodig zijn. De gemeente-architect heeft voorgesteld, de drie achterste loka len, waarop twee huishoudlokalen worden gebouwd, te verbeteren en te modernise- sn tevens de bestaande fundering te versterken. orts behoeft de school nog extra voor zieningen als centrale verwarming en een lokaal voor theorie en handenarbeid. De extra uit deze bijbouw voortvloeiende kosten bedragen 60.200. Bovendien werd •ekening gehouden met de ontwikkeling .'an de school; volgens de stellige over tuiging van het schoolhoofd, zal binnen sr nogmaals een uitbreiding met twee lokalen nodig zijn. Subsidieregeling De heer Van der Velden adviseerde bü de verschillende Kruisverenigingen een enquête ln te stellen en daarbij alle aspecten van de gezondheidsverbetering in ogenschouw te nemen. De voorzitter antwoordde, dat reeds een nieuwe sub sidieregeling in studie is. Voor uitbreiding van het drinkwater leidingnet hield de heer Kerkvliet een Dieidool, evenals voor een gn«de vuilnis ophaaldienst. De hoge post voor steunverlening en hei geringe aantal werklozen in Alkemade vond spr. wel een contrast. Uit de gemeenterekening 1953, die voor lopig is vastgesteld, blijkt onder meer. dat de inkomsten en uitgaven van de ge- ïe dienst respectievelijk 1.493.955.0b 1.456.801.87 bedroegen batig sloi 37.153,21. Bovendien is nog veel te ver halen, zodat bij elkaar naar de dienst 1954 kan worden overgebracht V 45.557,75. De kapitaaldlenst vermeldde aan inkomsten en uitgaven 4.548.441.09 en 4.831.795.73 - nadelig slot 283.354 66- Voor het maken van twee verkeersop- lossingen werd hierna f 2000 uitgetrokken Uitbreidingsplan Na besp. met het tnstituut voor Stad en Landschap is men tot de conclu sie gekomen, gezien de vele door de pol ders genomen besluiten om tot ruil kaveling over te gaan, dat nog veel tijd nodig is om de uitbreidingsplannen der gemeente te laten doorgaan. Men besloot de vaststelling van het plan tot herziening van hét uitbreidingsplan voor de gehele gemeente voor te bereiden. Inplaats van de heer Ponsioen, die be dankt heeft als lid van de woonruimte* commissie, werd de heer v. d. Geest ge kozen. De commissie voor de watersport werd uitgebreid met de heren D. van Nieuwkoop in De Kaag en G. Beelen Rijpwetering. Voor het verwijderen v de Veenbrug te Roelofarendsveen o straat en rioleringswerken werd 14.500 beschikbaar gesteld. ALPHEN AAN DEN RUN Jongetje aangereden en gedood Het was de vier-jange Jan Blaauw, w< nende Hoorn 176, die gistermiddag on streeks 2 uur, ter hoogte van de hout zagerij „De Vlijt", de Rijksstraatweg over stak. zonder op het verkeer te letten, Juist op een moment, dat een ziekenauto, af komstig uit Oldenzaal de straatweg in d< richting Leiden passeerde. Het Jongetje dat van rechts overstak, werd door de be stuurder van de ziekenauto bijtijds opge merkt en door krachtig remmen kon deze een aanrijding voorkomen. Maar het geluk wilde, dat op hetzelfde ogenblik een luxe auto de ziekenauto in dezelfde richting passeerde. De bestuurder hiervan, de heer J. de H. uit Lange Ruige Weide, zag het ventje de weg oversteken pas toen het naast de ziekenauto was gekomen. Hoewel de bestuurder alle maatregelen nam die hij nemen kon: remmen en rechts uit te wijken, zo ver zelfs, dat hij nog net even de ziekenauto raakte, was een aanrijding onvermijdelijk. Met de lin kervoorzijde van de luxe auto werd het Jongelje gegrepen. Het kind was op slag dood. Sportvliegluig weer vertrokken Het Deense sportvllegtulg, dat Dinsdag middag, met vier personen aan boord we gens gebrek aan benzine, in de polder Kerk en Zanen te Alphen aan den Rijn een noodlanding maakte, die. zoals wij be richt hebben, goed slaagde, is gistermid dag omstreeks 13.40 uur weer het lucht ruim ingegaan. Ondanks het modderige terrein verliep de start goed. Op geringe hoogte beproefde de piloot, een 20-jarige Deen. de diverse roerrichtingen en maak te vervolgens in een brede cirkel een af- scheidsvlucht boven Alphen aan den Rijn om daarna koers te zetten naar Ypenburg. Daar zou het toestel aan een grondige inspectie worden onderworpen. Bij gun stige uitslag zal het de passagiers en ba gage weer aan boord mogen nemen om de reis naar Londen te vervolgen. Borden-wedstrijden A.D.C. Voor de vijfde ronde van de bordenwed strijden van de Alphense Damclub ADC zijn deze week de volgende wedstrijden gespeeld: groep I: S. Koopman—W de Knijf 2—0; M. v. d. Tol—A. Wolswijk 20; A- BruntJ. Gelderblom 20; A. Rijnberg—J van Oeveren 1—1; G. Wijfje N. Brunt 1—1. Groep II (6e ronde): M. Blok—H. Brunt 2—0; F. Blom—J. van Ofwegen 20; A BlomP. van Oostrom 2—0; M. van Rijswijk—J. Koelewijn 2—0. Groep III (6e ronde): J. Verstigt—G van Berkel 2—0; J. Beider—R de Witte 2—0; J. BeiderD. Boogaard 20. De standen in de diverse groepen zijn thans als volgt: Groep I: S. Koopman 5 gesp. 8 p.. A. Rijnberg 5—7; N Bruut 5—7; G. Wijfje 5—6; A. Brunt 5—6; M. v d Tol 5—6; W de Knijf 56; L Jesse 43; J- Gelder blom 4—3: A Wolswijk 5—2; J van Oeveren 5-2; D Bevaart 3—0 Groep II. A. Jesse 5 gesp. 9 p.; M. Blok 4—6; A. Blom 4—5; F. Blom 4—5; M. Rijswijk 5—5; H. Brunt 6—5; W. v. Ber kel 2—4; J. v. Ofwegen 6—4; P. v. Oostrom 3—2; R. Verkade 32; J. Koele wijn 5—2; G. Versteeg 31. Groép III: J. Verstigt 7 gesp. 12 p.; C. Bouwer 47; M. v. Triest 5—7; D. v. Oeveren 46; J. Beider 56; G. v. Ber kel 56; H- Binnenkamp 55; K. Stouwe 63; J. Spierenburg 42; 3] Boogaard 52; R. d. Witte 52. Jonge Kerk Gisteravond is o.l.v. ds C J. Lambour, in gebouw „Bethel" een bijeenkomst ge houden van de ..Jonge Kerk". Onder werp van bespreking was de tweede bede van het Onze Vader: „Uw koninkrijk kome". Na een goede discussie hierov werd een film vertoond over het leven van Maarten Luther. De volgende bij eenkomst werd vastgesteld op II November BENTHUIZEN Ontsluiting woonwijk B. en W. hebben de aanleg van het Raadhuisplein, de verbetering vai wegen ln het Beelaertspark en de aanleg van een verbindingsweg van genoemd park naar de Schoolstraat opgedragen aan de firma C. Bontenbal te Reeuwijk voor f 46480. Bü de aanbesteding wt laagste Inschrijving van deze firma af komstig. Mede door de uitvoering van dil werk wordt de geprojecteerde woonwijk „Uitbreidingsplan Noord" onsloten. Bin nenkort is de vaststelling van de bouw grondprijzen voor deze wijk te verw ten. De prijs wordt thans scherp geraamd op f8 per vierkante meter. Bij de bouw van woningen Ingevolge de rtjkspremie- regeling kan op deze bijdrage van he' rijk worden gerekend. Men verwacht, dat het in de nieuwe woonwijk prettig er rustig wonen zal worden. Naar wij ver nemen, staat het zo goed als vast, dat ei binnenkort enige huizen ter plaatse wor den gebouwd- Er zijn op het ogenblik ook nog plan nen aanhangig voor de bouw van goede burgerhuizen. Deze plannen zullen wel licht in 1955 worden uitgevoerd. Boekenseizoen open De bibliotheek van de Herv. J.V. „On derzoekt de Schriften" is morgenmiddag tot half vijf geopend in de KOUDEKERK AAN DEN RUN Hoe de Koudekerkers spaarden Gedurende de maand October is bij de Nutsspaarbank ingelegd f 3049.28 terugbetaald f 893. Gevaarlijk weersverschijnsel Voor de akte U, vrouwelijke handwer ken, is geslaagd onze plaatsgenote rnej. D. v. d. Horst, handwerkonderwyzeres .an de Herv schooL LEIMU1DEN Chr. besturenbond In de consistorie van de Ned. Her- ormde kerk heeft de Christelijke besturenbond gisteravond onder leiding de heer G. Vroonland een bijeen komst gehouden, waarvoor helaas weinig belangstelling bleek te bestaan. De heer Krooshof, districtsbestuurder te Den Haag, wees op de noodzakelijkheid van toenemen van het ledental van het CNV. Hij was van mening, dat vele ouders hun kinderen te weinig in deze richting stuwen. Ook wisselde men van gedachten over het mandement der bis schoppen en andere actuele onderwerpen De plaatselijke afdeling hoopt op 16 November een propaganda-avond te hou den in 't Nutsgebouw te Rijnsaterwoude. NIEUWVEEN De Witpen hield zijn jaarvergadering In de zaal Leliveld hield de postdui venvereniging „De Witpen" gisteravond haar Jaarvergadering onder voorzitter schap van de heer A. Bijl. Tengevolg» van het slechte weer zijn in het afge lopen jaar veel goede duiven verloren gegaan: 1962 duiven werden ingekorfd. De vereniging telt thans 18 leden. Van daag wordt in de zaal van de heer Van der Sluis een gecombineerde vergadering gehouden met de andere plaatselijke verenigingen, waar de wisselprijs aan De Witpen zal worden uitgereikt. De kampioenschappen 1954 zijn al» volgt gewonnen: Vitesse: le kampioen A. Bijl-Spring ln 't Velt 783 p; 2e kampioen C. v. Leeuwen 762 p; 3e kampioen G. Oskam 754 p. Fond: 1ste kampioen G. Oskam 396 p; 2e kampioen J. Hoogervorst 395 p; 3e kampioen C. v. Bemmelen 296 p. Jonge duiven: 1ste kampioen C. van Bemmelen 586 p; 2e kampioen C. v. Leeu- en 585 p; 3e kampioen J. d. Groot 560 p. Kampioen generaal: 1ste kampioen G. Oskam 1625 p; 2e kampioen C. v. Leeu- 1538 p; 3e kampioen C. v. Bemme len 1465 p; 4e kampioen J. Hoogervorst 1409 p. Navluchten: 1ste kampioen G. Oskam 489 p; 2e kampioen Meijer-v. d. Leden 486 p; 3e kampioen A. Bijl-Spring ln 't Velt, 381 p. Burgerlijke Stand Geboren: Adriana L H. d v C v d Graaff en A M v d Brink; Johanna Th M, C H Kuypers en J Owan; Helena A M, Th, d v A A van Buuren en A M v d Hoorn en W Th v d Vlugt; Petronella G M. d v H A Egberts en C J Wijfje. Ondertrouwd: A J van der Hoorn 23 J E C M de Lange 24 j te Nieuwvecn. Getrouwd: A Kouwenhoven en J C Spring in 't Veld; A A van Eijk en Th E Valentijn. Overleden: Hendrik Berkhof 79 j; Wil lem Rond 87 j; Cornells Klink 76 J; S M de Visser 61 j; Maartje Kooren 75 j. NIEUW-VENNEP Aanrijdingen Woensdagavond had op het kruispunt GelevinkstraatVennepertsraat een aan rijding pla^ tussen twee personenauto's ?n verleende aan de ander geen voor rang. Materiële schade was het gevolg. Diezelfde avond werd om 6 uur een jon- aangereden op de Venneperweg. uur later werd voor de woning van doktor v. d. Weg aan de Hoofdstraat een w aangereden. Beiden- liepen enkele 'etselên op, maar niet van ernstige aard. Hond gevonden De hond, die Maandag bij de l9nd- iuwer v. d. Heuvel aan de Sloterweg kippen had weggehaald, werd gevonden. De hond is doodgeschoten en de eigenaar heeft de schade al vergoed. Geld ontvreemd Maandag omstreeks het middaguur erd op een drukkerij te Nieuw Vennep rn geldsbedrag vermist van ongeveer f 400 De verdenking kwam al spoedig allen op een tijdelijk employé van de drukkerij, uit Noordwijkerhout Bij hem werd nog het grootste gedeelte van het ontvreemde geld gevonden. F ET BREDE SPOOR van ellende en vernieling, dat de orkaan Hazel over het Caraïbische en Amerikaanse gebied heeft getrokken, heeft weer eens de aandacht van de gehele wereld gevestigd op het meest vernietigende van alle weersverschijnselen: de wervelstorm. Zeldzaam is het verschijnsel allerminst, maar normaal beperkt het zich tot bepaalde zeegebieden en is de schade, die boven land wordt aangericht, meestal beperkt tot een nauwe kuststrook. Op deze regel heeft Hazel een wel zeer opvallende uitzondering gemaakt. Zoals bij zovele weerkundige begrip pen, heerst er in het spraakgebruik ook ten aanzien van de wervelstorm een ze kere verwarring. Speciaal in landen als het onze. waar de echte wervelstormen nooit doordringen, denkt men meestal bU het horen van het woord, of een van de vele synoniemen ..typhoon". ..hurri cane" en dergelijken aan een byzonder krachtige windhoos. Hoewel echter ook de windhoos of tornado heel veel schade kan aanrich ten (denkt u maar eens terug aan de Borculo-raimp in 1925), is dit toch maar een verschynsel van zeer beperkte om vang, vergeleken bij een wervelstorm. De tornado is een bijverschijnsel van een bijzonder krachtige bui, waarvan het vernielingsspoor een breedte van tien tallen of hoogstens enkele honderdtallen meters kan hebben. De typhoon daarentegen is een bijzon der krachtig gebied van lage luchtdruk, waarvan de doorsnede ln honderdtallen kilometers moet worden uitgedrukt! Tropisch Het is geen toeval, dat hierboven ge sproken werd van tropische wervelstor men. Want al kunnen deze wilde stor men soms tot vry grote breedte door dringen, hun ontstaan vinden ze steeds binnen de keerkringen. Alleen daar kan de warme, zeer vochtige lucht voldoen de hoeveelheden energie opleveren. Hun vorming kan verder uitsluitend boven zee plaatsvinden. Dit heeft tengevolge gehad, dat men lange tüd maar een zeer rage indruk had van de omstandigheden, dié tot de vorming van een typhoon kondén leLden., Vooral dank zij het feit, dat gedurende de oorlog in de Pacific soms geweldige schade werd geleden door het optreden der stormen, is er sedertdien heel wat aandacht aan het onderzoek gewyd. Ge hele squadrons vliegtuigen. uitgerust radar en andere hulpmiddelen, zijn daarvoor ingeschakeld. Daardoor is thans iets meer met zekerheid omtrent de wervelstormen bekend. vorig artikel was gewyd. zo ontstaan ook de wervelstormen op een front. Deze merkwaardige scheidingsvlakken tussen luchtsoorten vinden we nameiyk ook in de tropen Gelukkig is het niet zo. dat elke sto ring, die op een tropisch front ontstaat, r.u ook meteen maar uitgroeit tot een typhoon. Die kans bestaat waarschyn- lijk alleen wanneer twee van dergelijke fronten zeer dicht in eikaars buurt ko men of zelfs een snijpunt vormen In dat punt kunnen dan de fenomenale da lingen van de barometer voorkomen, die de eerste aanduiding zijn van de vor ming van een gevaarlijke storm. Deze drukdalingen zijn zó sterk, dat we er ons hiervan nauweUJks een voor stelling kunnen maken. Hoe zou U zich voelen, wanneer Uw huiskamer-barome ter op een goede dag eens linksom be gon te draaien en niet by „Regen en Wind" stopte maar, steeds verder ging. de hele wijzerplaat rond, misschien zelfs bijna twee keer? Toch is dit in de tro pen mogelyk! Lage druk Frontale storing Zoals de depressies van de Atlantische Oceaan, waarvan wij dezer dagen weer volop onze portie kregen, storingen i van het polaire front, waaraan een NIEUWE WETERING Diamanten huwelijk De heer en mevrouw P. van Leeuwen— Van Splunter zullen op 14 November 60 jaar getrouwd zijn. Ze zijn respectievelUk '0 en 84 jaar oud en beiden nog goed ge- ond. Uit het huwelijk kwamen tien kin deren voort, van wie er nog acht in leven zyn. Verder vormen 32 kleinkinderen en 21 achterkleinkinderen een talrijk nage slacht. De heer Van Leeuwen is geduren de 33 jaar werkzaam geweest als brug- •achter aan de Meerbrug. Dit 60-jarig huweiyksfeest zal zeker niet ongemerkt oorby gaan. TER AAR Dammen en schaken De uitslagen van de onderlinge wed strijden zijn: dammen: N. Kalshoven— H. Muhr 20. Jac. v. d. StarreR. Lub- berts 11, D. SpekW. Snaterse 11, an Vliet—W. Esveldt 2—0, A. Hart veldW. v, d. Starre 11. J. Besemer d. Starre 1—1; Jeugdcompetitie, schaken: Jac. VerzaalC. Hofstede 01, HeijnsJ Wolmerstedt 1—0, L. Es- eldtC Wolmerstedt 01. W. Hofstede -J. Heijns MV4; dammen: C. Hofstede —Jac. Verzaal 20. W. HofstedeJ. Vink 0—2. A. Dol—D. Heyns 2—0, R. Goedhart H. Dol 2—0. J. Vink—T. Heyns 2—0, J Wolmerstedt—H. Dol 0—2, D. Heyns— J Vink 0—2. A. Dol—R. Goedhart 0—2. C. WolmerstedtL. Esveldt 0—2, J. Vink H Dol 2—0. J Heijns—W Hofstede 20. L. EsveldtR. Goedhart 20. A. DolC. Wolmerstedt 20. J. Wolmer stedt— D. Heyns 0—2, R. Goedhart—A. Dol 20. R. GoedhartL. Esveldt 02. J Heijns—W Hofstede 2—0 Dammen De uitslagen van de gehouden dam- wedstryden luiden: N. KalshovenH Mohr 20; Jac v. d. StarrenR. Lub bers 11; D. SpekW. Snaterse 11; an Vliet—W. Esveldt 2—0; A. Hart- veltW. v. d. Starren 11; J. Bezemer v. d. Starren 11. Voetballers op het toneel De voetbalvereniging T.A.VV. voert vanavond en morgenavond in café ,,'t Centrum" aan de Aardam het toneelstuk .Mokum in de rimboe" op. De uitvoe ring begint om half 8. ZEVENHOVEN Vluchtelingenhulp Er heeft een Inzameling plaats gehad ten bate van het Comité Vluchtelingen hulp 1954 Enkele jongedames, die door de burgemeester waren uitgenodigd om de inzameling mede te werken, heb ben zich uitstekend van hun taak gekwe ten Een huis-aan-huis-collecte bracht f213.13 op. Electrlcltelt Byzondere omstandigheden voorbehou den. wordt het electriciteitsr.et aan de Kousweg Dinsdag a s officieel in gébruik gesteld. De bewoners zyn van plan de gelegenheid niet ongemerkt voorby te laten gaan. Winterseizoen Dinsdagavond om half 8 wordt het win terseizoen van de Hervormde verenigin gen geopend De opening heeft plaats in de consistoriekamer. De heer J C. Groe- egen. hoofd van de schoo: zal enkele ress an te filmpjes vertonen Er zal een nabeschouwing worden gehouden over de rkzaamheden en de opbrengst van dc Terwijl de normale luchtdruk op zee niveau 760 mm kwik (of in moderner maat 1013 millibar) bedraagt, is in het centrum van typhoon wel eens 660 mm (880 mb) gemeten! Dat is de luchtdruk, die men anders ondervindt in een vlieg tuig op ongeveer 1000 meter hoogte. Hieraan kan nog worden toegevoegd, dat deze drukdaling zich tot een uiterst klein gebied beperkt, meestal slechts 15 —25 lom in doorsnede. Dit betekent, dat het drukverloop in de buurt van dit centrum uiterst sterk is. Dat is dan ook de oorzaak van de geweldige windsnel heden, die by wervelstormen kunnen op treden. De windstoten in de sterkste stormen, die wy hier kennen zyn soms 140 tot 150 km per uur. In typhoons zijn echter snelheden waargenomen van 280 km per uur, met stoten van byna 400 km! Cirkelvormig Deze ontzaglijke winden waaien in bijna cirkelvormige banen, rondom de kleine kern, waarvan hierboven reeds sprake was. In de kern zelf. die aangeduid wordt met de term „oog", heerst wind stilte! Aan tegenover gestelde zyden van het „oog"' waaien even sterke winden, maar' uit precies tegengestelde richtin gen. Een plek. waar de storm overheen trekt, ondergaat daardoor kort na elkaar enorme wind uit één richting, dan even windstil en vervolgens storm uit de te genovergestelde richting! De kracht van de eerste stormvlagen is meestal reeds voldoende om schade te veroorzaken. De dan volgende stoten uit andere rich ting hebben echter een nog veel ramp- azllger gevolg. Wat aanvankeUjk slechts ontzet was. wordt nu geveld. Stormvloeden Indien de schade, veroorzaakt door de ervelstormen. beperkt bleef tot die :n de wind. dan zou dat al. erg genoeg zyn, maar dit is geenszins het gevaL De uiterst krachtige wind brengt nameiyk het zee-oppervlak m wilde beroering. De zeegang naby het centrum van een typhoon vormt voor schepen, die zich daar ongelukkigerwijze mochten bevin- een enorm gevaar. Daar komt ech ter nog bij dat de hoge golven, die wor den opgewekt, zich veel sneller voort planten dan de storm zich verplaatst. Het gevolg is dus dat de golven uit het stormgebied ..weglopen" en zich naar alle kanten als zware deining uitbreiden. De zwaarste deining ijlt de storm i it, echter niet precies in de richting aarheen deze zich beweegt, maar mei een afwijking van ongeveer dertig gra- c'en Op het noordelyk halfrond is deze afwyklng rechts van de stormbaan, op het zuidelyk halfrond linkt. Indien de wervelstorm een lange weg aflegt, kan de deining honderden kilometers vooruitlopen. Waar ze een kust raakt, veroorzaakt ze een desastreu ze stormvloed, op punten waar de storm zelf hoogstwaarschynlijk in het geheel niet komt! Hierin schuilt dus de ver klaring voor de overstromingsrampen, die Hazel in diverse havenplaatsen ver oorzaakte. Opsporing De grote schade, die een wervelstorm kan veroorzaken, maakt dat men in ge bieden. waar deze verschijnselen kunnen voorkomen, zeer veel aandacht Desteedt aan het opsporen van de stormen, liefst op zo groot mogeiyke afstand, opdat, wan neer men zich eenmaal een indruk heeft kunnen vormen van de baan. die de typhoon waarschijnlijk zal volgen, de be dreigde gebieden tijdig gewaarschuwd kunnen worden Al kan materiële schade niet worden verhinderd, wanneer de storm eenmaal treft, dan kunnen toch althans mensen ln veiligheid worden gebracht en alle mo gelijke voorzorgmaatregelen worden ge troffen om de omvang van de schade te beperken. Helaas ontstaan de stormen vaak ln ge bieden waar weinig schepen varen en vanwaar dus weinig weerberichten ter beschikking staan. Toch is het soms mo gelijk uit betrekkelijk kleine afwijkingen in het weer van kust- en eilandstations, de aanwezigheid van een storm vast te stel len. Ook de deining rondom het stormge bied kan een aanduiding voor het bestaan zijn. Tegenwoordig echter wil men liever nauwkeuriger op de hoogte zijn en schrikt daarbij niet terug voor grootscheepse actie. Verkenningsvliegtuigen Zowel in het Caraïbische gebied als in de Noordwest-Pacific zijn speciale squa drons vliegtuigen gestationneerd, die be last zijn met het opsporen en volgen der stormen. Deze vliegtuigen moeten grote afstanden kunnen vliegen en bovendien tegen een stootje bestand zyn, want in de nabijheid van de kern heerst allesbehalve Ideaal vliegweer. Het zijn dan ook meestal zwara viermotorige bommenwerpers, die voor deze werkzaamheden worden inge zet. Wanneer eenmaal een «torm is ont dekt. wordt de positie daarvan met regel matige tussenpozen aan de landstations gemeld en de weerkundigen trachten, aan de hand der verkregen gegevens, vast te stellen, welke baan de storm zal kiezen welke gebieden dus gevaar lopen. Verrassingen Steer la 'I gezin De ~Niouwe Leidscbe" e Britse schrijvers tegen Puritijnse moraal Zeven bekende Britse auteurs hebben Woensdag in „The Times" vrijheid de pen geëist om „de werkelijkheid het leven vrijelijk en onbevreesd volwassen geesten te beschrijven". De zeven schrijvers Lord Russell. Harold Nlcolson, Compton Mackenzie, J. B. Priestley, H. E, Bates, Somerset Maug ham en Sir Philip Gibbs verklaarden, dat het noodlottig zou zijn, als uitgevers gedwongen zouden worden boeken af wijzen, „hoezeer ook door genie v licht", omdat zij passages bevatten, die door een politieman kunnen worden ver boden. Ruim 100.000 exemplaren van eer maandblad werden onlangs vernietigd, omdat de Inhoud in strijd met de moraal zijn geweest. Ook hadden autoritei- de vernietiging gelast van Bocaccto'i „Decamerone". maar in tweede aanleg een gerechtshof bepaald, dat het 600 Jaar oude werk niet in strijd met goede zeden ia. De zeven schrijvers kenden, dat boeken van een geheel zedelijke aard verboden en vernietigd dienen te worden. Probleem voor de veldwachter: Welke nationaliteit heelt Mars? De burgemeester van het Franse dorp hC&teau Neuf du Pape, heeft by decreet zUn dorp tot verboden gebied voor „vlie gende schotels" en „vliegende sigaren" verklaard. In het decreet staat, dat overvliegen, landen of op6tygen van „vliegende scho tels" of „vliegende sigaren" in het gebied m ChAteau Neuf du Pape i« verboden, geacht de nationaliteit van de toestel- t „Vliegende schotels" of .vliegende sigaren", die toch landen zullen in be- ••vorden genomen. De veldwachter heeft opdracht gekregen op naleving van het decreet toe te zien. Uit statistieken van stormwaarnemingen blijkt, dat het overgrote deel der wervel stormen min of meer vaste banen volgt. Wanneer dit een regel zonder uitzonde ringen was. zou het werk der weerkundi gen aanmerkelijk zyn vereenvoudigd. He laas echter kunnen er onvoorziene (en vaak nog onverklaarbare) afwijkingen van de normale banen voorkomen, scherpe richtingaveranderingen enzovoort, die het plaats hebben van rampen helaas nog niet uitsluiten. Het grote aantal slachtoffers, dat nog onlangs viel te betreuren bij het omslaan van een Japanse veerboot, ten gevolge van een typhoon, die men ter plaatse niet verwachtte, levert daarvan wel het duidelijkste bewijs. D. G. Buma kreeg geen cent Platenwisselaar en radio in beslag genomen De Haagse poltie heeft proces-verbaal opgemaakt tegen een caféhouder, die on danks herhaalde waarschuwingen van het Bureau voor Muziekauteursrecht (Buma), geregeld muziek in het openbaar ten ge hore bracht zonder er rechten voor te be talen. Bovendien had de man geen toe stemming muziek in het openbaar te spe len. De caféhouder wilde echter niet be talen en daarom ls de politie er ln samen werking met controleurs van de Buma toe overgegaan een radio annex platenwisse laar ln beslag te nemen. y~| OE KEN HOEK HP WEE NOVELLEN van de Vlaamse auteur Marcel Matthys heeft de Uit geversmaatschappij Nygh en Van Ditmar N V. te 's-Gravenhage uitgegeven in één band onder de titel „Spiegel van leven en dood". Het zyn verhalen, die deze goed verzorgde uitgave ten volle waard zyn. Het talent van de schrijver blijkt vooral in „Laten wij bidden", het trieste relaas over de grote crisis in het leven van de eenvoudige rr.ens Louis Kardoen. Marcel Matthys heeft een aparte styl. die hem ln staat stelt de lezer zonder veel omslag een bepaalde situatie te laten overzien. Hoe het er met Louis Kardoen voorstaat weet men dan ook ras. Het duurt ook niet lang of de bewogenheid, waarmee de schrijver Kardoen's denken en handelen weergeeft, deelt zich mee aan de lezer, die geboeid het wedervaren van de „verliezende" boomsnoeier Kar doen zal volgen De tweede novelle ls ge titeld „De Paardendief" Ook dit is een verhaal over een „verliezer", maar een van geheel andere aard dan Kardoen Het gaat over een leegloper, aan wie het leven schone kansen schynt te bieden, maar die tenslotte het lid op de neus krygt „De geheime opdracht" door J. E Hunter Uitgave: J. N. Voor hoeve. Den Haag. TEN SPANNENDE GESCHIEDENIS, die *-* zich afspeelt Ln de sfeer van atoom- :n andere duistere geheimen. Een ryk arbeidsveld" voor spionnen en hun veel al duistere handlangers Deze in Amerika bekroonde roman vertelt de boelende ge schiedenis van een tweelingbroer, waar de een beroemd professor is gewor- met een grote naam op het gebied de atoomonderzoekingen De ander heeft eveneens een natuurkundige op leiding ontvangen, maar wendt zUn ken- lan ten bate van Rusland, waar hy spionnage-opleidlng heeft gevolgd. Zyn opdracht luidt zyn broer uit de weg te ruimen en te trachten zich meester te maken van diens geheime plannen voor ve wapens Hij lijkt zo sprekend op zyn broer, dat de naaste omgeving zelfs niet meer weet wie de Juiste ls Het ver haal is vol spanning en houdt U vast, totdat U de laatste hoofdstukken hebt gelezen Dat er ook in deze spiormage- n een beetje liefde moet komen, moet de lezer maar op de koop toenemen. J M Valeton vertaalde dit bock. Aantal pag. 192. prys f5,40.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 5