Met
een
er
douane-unie is
nog lang niet
men
L Pnzzle J
KERK en SCHOOL
De melkprijs
Nieuwe regeling bevordering
en ontslag officieren
2
VRIJDAG 29 OCTOBER 1954
EEN EUROPESE MARKT IS NOODZAAK (II)
Economische integratie eist meer
dan opheffing van barrières
Een paar punten inzake de ontwikke-
deze maatschappelijke struc
tuurveranderingen wil ik slechts noemen.
In de eerste plaats is de ontwikkeling
van de techniek allesoverheersend
geweest. Als gevolg hiervan vonden
enorme kapitaalconcentraties plaats,
waardoor sinds het begin van de negen
tiende eeuw de ondernemingen met steeds
hogere vaste kosten gingen werken. Bij
hoge vaste kosten is het uiteraard zaak
om zoveel mogelijk te produceren, ten-
einde per eenheid-product een zo laag
mogelijke kostprijs te krijgen. Wanneer
iedere ondernemer zich dit echter ten
doel stelt, leidt dit somtijds tot overpro
ductie met de daaruit voortvloeiende
verliezen door de moordende
e- Actie leidt tot reactie. Ruïneuze
irrentie leidt in het economische leven
tot samenwerking of monopolievorming.
De indirecte gevolgen van deze techni
sche ontwikkeling manifesteren zich dan
De analyse die Adam Smith in 1776 De prijzen zouden onder de meest ide- 00'-j1 de vorming van ondernemerscom
in zijn „Wealth of Nations" gaf. of de ale theoretische omstandigheden in beidebinaties, van trusts, monopoliebedrijvei
beschrijving. die David Rlcardo, John landen een weerspiegeling moeten zijnetc- Hierdoo— verstarde natuurlijk
Elliot Cairness, Henry Sidgwick, John
(Door prof. dr J. Zijlstra. minister yan economische zaken)
TN ZUIVER THEORETISCH OPZICHT biedt de analyse van het, de
J laatste tijd zo frequent gehanteerde begrip „economische integratie",
of, zoals men het tegenwoordig ook wel noemt, de „gemeenschappelijke
markt", eigenlijk niet zoveel moeilijkheden, omdat de idee van de „com
mon market" in feite al zo oud is als de theoretische economie zelf. Bij
deze theorie realisere men zich echter wel, dat „gemeenschappelijke
markt" in deze betekenis meer is dan enkel bijv. het creëren van een
douane-unie; het omvat ook al datgene, wat nodig is om de douane-urne
op den duur te kunnen laten functionneren.
vraag of het aanbod hetzij van hoger
hand hetzij door institutionele omstan
digheden in elk van de landen op ver
schillende manieren beïnvloedt, kan men
niet meer spreken van gelijkwaardige of
vergelijkbare concurrentieverhoudingen.
Wat deze door de perfecte concurren
tie tot stand gebrachte zuivere prijsver-
op het gebied
Stuart Mill en alle andere Engelse klas
sieken ons van het economisch proces
gaven, was in feite niets anders dan een
analyse van de grote, gemeenschappelijke
wereldmarkt. Het economische proces
zij het gereguleerd volgens het beken
de recept van „laissez faire, laissez pas-
sar" (laat maar gaan. laat maar doen)
leidt het kader van deze klassieke denk-
constructies automatisch tot de hoogst houdingen betreft, ligt
bereikbare internationale arbeidsverde
ling. Zou men dan ook hinderpalen ln de
internationale handel aanbrengen, bijv.
ln de vorm van invoerrechten, dan zou
hierdoor de Invoer afnemen, doch aan
gezien in- en uitvoer noodzakelijkerwijs
aan elkaar gelijk moeten zijn, zou ook
de uitvoer verminderen.
De relatief Inefficiënte, beschermde be
drijfstak zou door deze kunstmatige be
scherming weliswaar méér kunnen pro- veiligheid
duceren, doch hij zou hiertoe arbeids
krachten uit de relatief efficiëntere
exportindustrie moeten aantrekken, zodat
uiteindelijk de welvaart door een minder
efficiënte arbeidsverdeling zou afnemen.
Natuurlijk zou het opheffen van han
delsbelemmeringen ln het kader van deze
gedachtengang een tegengesteld effect,
n.l. een verhoging van de efficiency der
arbeidsverdeling tengevolge hebben. Door
de afschaffing van het recht zou de in
voer toenemen. Hierdoor zou het buiten
land meer kunnen producten kopen van
de meest efficiënte bedrijfstakken. De
uitvoer zou stijgen en arbeiders dien
tengevolge overgeheveld worden uit de
relatief inefficiënte naar de relatief ef
ficiënter werkende bedrijven.
Uiteraard voltrekt dit voorbeeldige
automatisme van de door een „onzicht
bare hand" tot stand gebrachte optima
le arbeidsverdeling zich slechts onder
een aantal Ideale voorwaarden, die ik
hier niet alle zal noemen, aangezien dit
mij te veel op theoretische zijpaden zou
leiden- Een van de belangrijkste zal ik
slechts uit de serie, die men hierom
trent kan opatellen, lichten.
de werkelijke vraag- en aanbods-1 voorheen elastische en flexibele prijs
verhoudingen. Zodra men de prijzen, de systeem, doordat de ondernemerscombi I
naties hun prijzen veel hechter in de
hand kregen en zich gezamenlijk zonodig
tegen prijsdalingen konden verzetten.
Vanzelfsprekend werd ook de Over
heid als hoedster van het algemeen be
lang min of meer bij dit proces betrok
ken. Zij dient langs democratische wet.
uit te maken of zij deze ontwikkeling
gewenst vindt en welk beleid eventueel
de internationale economische ver- hiertegenover moet worden bepaald,
houdingen tussen het heden en het klas-De wet op het verbindend of on
sieke verleden wel een aanzienlijk ver- bindend verklaren van ondernemersover-
schil. Men moet dan ook bedenken, dat eenkomsten bijv. was een uitvloeisel
de klassieke blauw-druk van de optimale deze evolutie. Welnu, het laat zich
internationale arbeidsverdeling en de j zien, dat in een gemeenschappelijke markt
vrije gemeenschappelijke markt ontwor-jde politiek, die de Overheid ten opzichte
pen werd in een tijd. toen de functie van van deze vraagstukken al of niet wil voe.
de Overheid zich slechts uitstrekte tot ren, in elk geval niet meer op verschil-
beperkte rechtsbedeling. Onderwijs. lende.manieren door de nationale Over-
paar andere beperkte heden zou kunnen worden gevoerd
terreinen waren de taken, die zij zich der voor het doorvi
gesteld had. Het deïsme en de concepties meenschappelijke markt op gevaarlijke
van het natuurrecht hadden Immers bij
de geboorte van de klassieke economie
peet gestaan, naar het woord van prof.
mr F. de Vries.
Veranderingen
Nadien heeft in de achter ons liggen
de eeuw echter een langzame doch ge
stadige ontwikkeling plaats gevonden,
die tot grote maatschappelijk-economi-
sche en institutioneel-economische ver
anderingen heeft geleid. Men ziet nogal
eens over het hoofd, dat onze maatschap
pij thans geheel anders is opgebouwd en
anders functlonneert dan een vijftig tot
vijfenzeventig jaar geleden, waardoor
ook de geneesmiddelen voor bepaalde
economische kwalen anders moeten zijn.
De ainds de negentiende eeuw opgetre
den maatschappelijke structuurverande
ringen hebben met zich medegebracht,
dat het realiseren van de gemeenschap
pelijke markt, dus van de economische
intregatle, meer eist dan het enkel doen
wegvallen van de verschillende handels
belemmeringen.
In kleur...
apart! oi
degelijk zwart! J
T"\E BERICHTEN OVER een verhoging van de melkprijs tot 45 cent, die
gisteren in de bladen verschenen, waren wel geschikt, om iemand en
met name onze huisvrouwen te doen schrikken.
Waar gaan we heen? De melk, die vóór de oorlog 15 cent de liter kostte
nu 45 cent! Melk zou dan wel niet het enige artikel zijn, dat een drievou
dige prys vergeleken by voor de oorlog had, maar de lonen zijn daarop
toch niet ingesteld. En melk is toch een kostbare reclamecampagne heeft
dat aan het Nederlandse publiek in de laatste jaren duidelijk proberen te
maken, voorzover het het „melk is goed voor elk" vergeten zou zijn, een
dagelijkse levensbehoefte.
Bovendien: de melk is thans 30 cent per liter als hoogste prijs voor de
losse consumptiemelk. Zou die prijs zo in een half jaar een 50 pet gaan
stygen? Waaraan moet dat dan liggen? Daar kan men zelfs de loonsver
hoging van 6 pet maar gedeeltelijk de schuld van geven. Konden die be
richten, al kwamen ze uit de mond van een leidend man in het melkvak.
wel juist zijn?
TT,TIJ HEBBEN gisteren de gegevens, die aan deze mededelingen ter.
grondslag lagen, nog eens nagegaan en hebben ons daarna de vraag
gesteld, of het verantwoord is, dergelijke mededelingen zo te publiceren,
dat ze de indruk wekken: volgend jaar is de melkprijs 45 cent!
Want, zo zeiden ons andere deskundigen: daar is geen sprake van! De
prijs van de consumptiemelk is voor buitenstaanders feitelijk een puzzle
Die wordt door zoveel factoren beïnvloed, dat het in een dagbladartikel
bijna niet weer te geven is. Wij zullen dat thans ook niet doen.
Slechts willen we er op wijzen, dat er enige tendenzen zijn. die inder
daad de mogelijkheid van een prijsverhoging in de toekomst insluiten. Die
tendenzen zijn: het feit, dat bü het laatste onderzoek vast is komen te staan
dat de boeren op het ogenblik geen lonende prijs krijgen; 2e het feit. dat de
regering nog altijd een toeslag van 3 cent op de melkprijs geeft, waarvan
het juist zou zün. als die afgeschaft werd. Maar als men dat alles rekent,
komt men lang niet aan de 45 cent.
Tl OCH DAN KOMT er een ander punt: er is een aandrang, om het vet
gehalte van de melk, dat op 2*4 pet wordt gebracht, te verhogen to-
3 pet. Wii merken op. dat de melkprijs van 45 cent berekend is voor flessen-
melk met een vetgehalte van 3>4 pet. Maar er is niemand in Nederland, dr
over een verhoging tot 3ty pet gesproken heeft. Alleen een gedeelte van
het zuivelbedrijf bepleit verhoging tot 3 pet.
In dat opzicht maken we wel een verandering mee. Van het melkvet
wordt o m. boter gemaakt. Er was een tiid. dat de zuivelindustrie blij
met de afroming tot 214 pet. want daardoor kon ze meer boter maken en
daarop kon ze meer verdienen dan op de melk. Thans is er echter op be
paalde tiiden te veel boter En nu wordt gezegd door dezelfde industriëlen
verhoog het vetgehalte enlaat de consument dan maar het boterve"
beta'en. dat wii op andere wijze niet kwijt kunnen!
Wii zullen thans het voor en tegen van deze zaak niet bespreken. Maai
wel willen wii zeggen, dat de geruchtmakende publicatie, die waarschyn-
li'k bedoeld was. om de besprekingen met Min. Mansholt. die heden over
deze zaak gehouden werden, te beïnvloeden, weinig gelukkig was.
FR IS EEN grens aan de melkprijs.
Men zou die inderdaad zo hoog kunnen maken, dat het publiek zich
afkeert ven de melk.
Dat had men moeten bedenken. Zelfs de suggestie: ..zo hoog wordt de
prijs, gewen u alvast maar aan die gedachte" is gevaarlyk. Men zou daar
door wel «*ens het om*eke<»H«» kun«en Here'ken van wat men beoogt.
Het lijkt ons wel gewenst, daarop te wüzen.
inconsequenties te stuiten.
De vakvereniging
In de tweede plaats kan ik ook wijzen
op een ander belangrijk punt: de ont
wikkeling der vakvereniging. De zwakke
onderhandelingspositie van de arbeiders
in het begin van de negentiende ei
riep als reactie de vakbeweging in
leven, waardoor het maatschappelijk
ganisme eveneens in bepaalde opzichten
ging verstijven. De loonniveau's verstar
den door het algemene krachtig georga
niseerde verzet tegen loonsverlaging, zo
dat zelfs in een baisse een aanpasing var
de kostprijs aan de baisse-verhoudingen
door middel van loonsverlagingen prac-
tisch tot de onmogelijkheden ging beho
ren. De samenwerking gaf ook hier mo
gelijkheden, die de enkeling niet had.
Ook hier werd de Overheid meer en meer
in het economisch proces betrokken.
Niet alleen moest zij uitmaken, welke
politiek zij tegenover de vakverenigin
gen wilde voeren en of zij een concreet
loonbeleid gewenst achtte, doch ook hoe-
ij met haar sociale maatregelen wil
de gaan. Immers tegelijkertijd met de op
komst van de vakverenigingen vond
ethische herwaardering van de arbeid
plaats.
Men zag de arbeider niet meer uit
sluitend als kostprijsfactor, doch ook ln
het licht der sociale rechtvaardigheid.
Dit laatste begrip is echter uitermate
rekbaar en laat al naar gelang van de
politieke constellatie een grote speling
al of niet krachtige sociaal-politieke
tendenties, die in ieder land afzonderlijk
op verschillende wijze hun beslag kunnen
krijgen- In leder geval zijn ook dit pro
blemen, die Ricardo c.s. nauwelijks ken
den, doch waarmede men thans bij de
vorming van een gemeenschappelijke
markt rekening moet houden.
Het hierboven beschreven proces var
„orgaanvorming" had min of meer eer
cumulatieve werking doordat het ook el
ders een zekere mate van overheidsin
grijpen in de hand werkte. Door de ver
starring van de loon- en prijsniveau'!
resulteerde een ongunstige bedrijfsont
wikkeling niet meer in prijs- of loonaan-
pasingen, doch in werkloosheid,
door men op een toenemende zorg
In gezellige sfeer, in
theater of bij concert,
overal waar mensen
samenkomen die aan
verschijning waarde
hechten, omringt hen
- zuiver en lentefris
de geur van 4711
„Keulse" Eau de Co
logne.
L75 tot 24.-
Tweede Kamer aanvaardde:
Sïaatssecretaris Moorman noemde „inhaalverbod"
voor reserve-officieren betrekkelijk
(Van onze Parlementsredacteur)
TV"A EEN LANGDURIGE en diepgaande schriftelijke voorbereiding heeft
de Tweede Kamer gistermiddag in het openbaar behandeld de Wet be
vordering en ontslag beroepsofficieren en de Wet voor het reservepersoneel
van de krügsmacht. Beide wetsontwerpen werden zonder stemming aan
genomen, terwyl de communisten aantekening kregen, dat zü tegen waren.
De wetten geven de Kroon de bevoegdheid, in ruimere mate dan thans het
geval is, ontslag te verlenen aan officieren, op wier behoud in de krijgs-
macht geen prys meer kan worden gesteld, terwijl daarnaast er naar ge
streefd is, de totale rechtspositie van beroepsofficieren voor de drie delen
der krijgsmacht (leger, luchtmacht en vloot) zoveel mogelyk gelijk te
maken.
De mogelijkheid wordt geopend tot ont
slag:
Bij alle delen van de strijdkrachten we
gens een bepaalde politieke gezindheid
(om deze reden stemden de communisten
tegen de wetsontwerpen).
Voor de zeemacht: wegens het bereiken
of overschrijden van de leeftijd van 55
jaar. indien betrokkene nog geen lang
durige dienst heeft.
Voor de landmacht: wegens opheffing
van de betrekking of wegens verandering
in de organisatie.
menging van de Overheid ook op dit ter
rein ging aandringen.
De werkloosheidsmisère van vóór de
tweede wereldoorlog en de befaamde
Keynesiaanse theorieën maakten het be
grip volledige werkgelegenheidspolitlek
tot een van de meest gebruikte naoorlog
se stelregels. De „fullemployment" doc
trine bracht voor de overheid in prin
cipe nieuwe werkterreinen met zich, die
lagen in de sectoren van de nationale
monetaire, financiële en fiscale politiek.
Over deze grondslagen bestaat momen
teel, naar ik meen. niet zoveel verschil
van mening meer, doch wel is er een ge
heel arsenaal van middelen, waaruit men
bij het volgen van een politiek van vol
ledige werkgelegenheid kan kiezen.
Voor opper- e
neer het belang
zakelijk maakt.
Voorts voor officieren, die blijvend
voor bevordering zijn voorbijgegaan.
De bevordering bij keuze is uitgebreic
met de bevordering tot enige subalterni
rangen. Na langdurig overleg is minister
Staf bereid gebleken, bij de keuzebevor
deringen niet al te sterk aan de rang
lijsten vast te houden.
Langdurig was het debat gisteren niet:
de heren Roosjen (a.r.), Visch (kath. v.)
Vermeer (soc.), Tilanus (c.h.) en Ritmees
ter (lib.) hadden wel opmerkingen op on
derdelen, maar stemden toch met de re
geling als geheel in.
Na een kort inleidend woord van mi
nister Staf verdedigde staatssecretaris
Moorman beide wetsontwerpen. Hij
klaarde, dat naar een compromis tussen
het klassebelang en het landsbelang moesi
worden gezocht, waardoor het billijk
heidsgevoel het meest bevredigd zou wor
den. Daarom is de regeling zo ingewik
keld en omvangrijk geworden. Het door
mr Roosjen gekarakteriseerde „inhaal
verbod", nl. dat een reserve-officier niel
kan worden vevorderd, zolang een be
roepscollega van gelijke rang nog
niet is vevorderd, achtte de staats
secretaris maar zeer betrekkelijk. De heer
Ritmeester kreeg bevestiging, dat de laag
ste officiersrang bij de zeemacht, adel
borst der le klasse zal worden vervangen
door die van luitenant ter zee der 3e
klasse. Als gevolg hiervan is de thans be
staande rang van luitenant ter zee der 3e
klasse veranderd in de rang luitenant
zee der 2e klasse jongste categorie,
die van luitenant ter zee der 2e klasse ln
luitenant ter zee der 2e klasse
categorie.
Dr P. J. Couvée (Wassenaar)
morgen naar Indonesië
Morgen vertrekt per K.L.M. naar Dja
karta de rector van het Rijnlands Lyceum
Wassenaar, dr P. J. Couvée. De reis ge
schiedt op verzoek van de Stichting voor
Nederlands Onderwijs in Indonesië. De
heer Couvée zal in Indonesië de scholen
voorbereidend hoger en middelbaar
onderwijs, ressorterende onder de Stich
ting, bezoeken en advies uitbrengen ovei
verschillende vraagstukken.
Al ol nief naar draagkracht
Subsidie Wageningse
studenten-eettafels
(Van onze Parlementsredacteur)
Ondanks het feit, dat op de begroting—
1954 een bedrag van f 25.000 was uitge
trokken voor de subsidiëring van maal
tijden voor studenten, is hiervan nog geen
gebruik gemaakt, omdat er verschil van
opvatting bestaat tussen de studentenraad
aan de Wageningse landbouwhogeschool
en de senaat. De senaat wil het bedrag
besteden naar draagkracht van de aan de
eettafels deelnemende studenten, terwijl
de studenten zelf van oordeel zijn, dat het
draagkrachtbeginsel niet behoort te gel
den. Minister Mansholt heeft nagegaan,
hoe deze zaak bij andere universiteiten
hogescholen is geregeld en daarbij is hem
gebleken, dat over het algemeen niet met
draagkracht wordt rekening gehouden,
doch dat de subsidie per maaltijd wordt
verleend.
Op mondelinge vragen van de hei
Droessen (kath. v.) heeft de bewindsman
gistermiddag in de Tweede Kamer meege
deeld. dat hij de Wageningse hogeschool
zal verzoeken, binnen veertien dagen te
beginnen met subsidiëring zonder draag
kracht-beginsel.
Kanselruil in Nijmegen op
Hervormingsdag
De kerkeraden der Hervormde gemeen
ten Nijmegen Stad en Land en Hees-Neer
bosch, de kerkeraad der Lutherse gemeen
te. de kerkeraad der Doopsgezinde ge
meente en de kerkeraad der Remonstrants
Geref. gemeente hebben besloten op Zon
dag 31 October (Hervormingsdag) de pre
dikanten onderling van kansel te iater
ruilen. In elke kerkdienst zullen in d<
meeste kerken twee predikanten voor
gaan.
EXAMENS WISKUNDE M.O. KI
DEN HAAG. 28 Oct. Voor het examen
wiskunde M.O.-KI is geslaagd; H A Ti
Bartels. te Vierlingsbeek.
Nederlander verbonden aan
Japanse universiteit
Dr Daniël Ellegiers, die aan de rijks
universiteit te Utrecht Oosterse talen
studeerde, en zich onder leiding van
prof. Jos. Millie speciaal op het Chinees
toelegde, is benoemd tot assistent-profes
sor aan de universiteit te Osaka (Japan),
waar hij gedurende bijna twee jaren
voor studiedoeleinden heeft vertoefd.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Hedel (toez.) R. W.
Steur te Ouddorp. te Elapeet D. v. d. Ent
Braat te Opheusden.
Aangenomen: naar Drogeham J.
H. Jimmink, vic. te Wijster.
Benoemd en aangenomen als vic,
te Zeist J W. B Smit. cand. te Heem
stede en J. C. van Hunnik. cand. te
Zeist.
Geref. Kerken
Tweetal: te Scheemda G. Sinia te
JutrijpHommerts en L. Zielhuis te
•dankt: voor Oosterend (Texel)
F. J. Schotten te Lemmer.
c a m e n s: de classis Groningen
heeft pr-aeparatoir geëxamineerd en be-
roepbaar verklaard J. Rinzema. cand. te
Groningen, die wegens studieredenen
nog geen beroep in overweging kan
nemen
Geref. Kerken art 31
:roepen: te Leerdam (vac. J.
Kok) G. Roukema te Ede-Wagerungen
Baptisten Gemeenten
•roepen: te Utrecht J. Bosma te
Leeuwarden
Geref. Gemeenten
•dankt: voor Utrecht W. C La-
i te Grand Rapids (V.S.)
Academische Examens
AMSTERDAM (G.U.), 28 Oct. Geslaagd
voor doet rechten: mevr Th G HogenkamD.
Liedelmeyer. Den Haag; mej A C v d Vlis,
J A Levenbach. J K Franx. A'dam; en E G
ian Diggelen. Weesp; Cand rechten: P G
Sehey, A'dam; Cand geschiedenis: Th E
Jensma, Amsterdam.
GRONINGEN. 28 Oct. Geslaagd voor
cand tandheelkunde: P J H I Louwerse.
Wassenaar; G H H Erens. Maastricht; R A
de Vries. Midwolda; J J Kalfsbeek. Huizum;
A Tiktak. Nieuwe Pekela; BRT Meiborg
Uithuizen: M J F Kettler. Den Helder; G S
Pastoor. Haren (Gr.). Doet wis- en natuur,
kunde (scheikunde): H Koopman. Adorp;
H P Vegt. Groningen: A Heslinga. Gronin-
(F): D P de Jong. Jubbega. J J
leintei
Nil
Haren
Pekela.
r, 27 Oct. Geslaagd voc
:and
F M Vuister. Breda; L P J Erkel
NIJMEGEN, 28 Oct. Geslaagd vc
paedagogiek: mej A C Overling,
chem; Cand wijsbegeerte: B J Wes
ROTTERDAM (Klin. H.O.). 28 Oct. Ge-
slaagd voor semi-arts; mej E Berhout. R'dam;
W B H Melners, R'dam; C B van Woerden.
Akkrum; J W Bugter. Arnhem- P van der
Linde. Berkel: J van Kuyk. Bentveld; H
Vaandrager, Hoogvliet en J S Bouweloos,
R'dam. Artsexamen: J W M van der Pas.
Bergen op Zoom; P J H Kramers. Ooltgens-
plaat; Th P J de Wringer. Gouda; R J Kra-
mers. R'dam; N W H M Gies. Rijswijk (Z-H);
ABrand. Hollandse Rading; J C van Vliet
C C H Swinkels,
ichïeiiam: H Jansen. R'dam: W Poen. Gel-
rop; P J van der Hyden, R'dam en Anton
.00 Voor de
de kleuters
11 45 Gram.
igelus 12.03 Gram. 12.30 Land-
bed 8.00 Nieir
vrouw 9 40 Gi
10.15 Gram 11.00 Vi
12.33 Gram. 12.55
Zonnewijzer 1.00 Nieuws 1.20 Gram. 2.00
Boekbespreking 2.10 Gram. 2.20 Engelse les
240 Amateursuitzending 3.15 Kroniek van
letteren en kunsten 3 55 Gram. 4.00 ..De
schoonheid van het Gregoriaans" 4.30 Voor
de jeugd 5.00 Sport 5.10 Gram 5.20 Voor de
Jeugd 6.00 Gram. 6.15 Journalistiek weekover
zicht 6 25 Gram. 6.30 Parlementair overzicht
6.40 Gram. 6.45 Regeringsuitzending: Atlan
tisch allerlei 7.00 Nieuws 7.10 Lichtbaken 7.30
Avondgebed 7 45 Gram. 8.15 Gev. program
ma 9 00 Actualiteiten 9.15 De gewone man
9.20 Residentie Orkest 10.00 Muzikale luis
terwedstrijd 10.30 Franse chansons 10.45
..Ziedaar uw Moeder". klankbeeld 11.00
Nieuws 11.15 Nieuws ln Esperanto 11.25—
i opkrikken 7.50 C
8.35 Orgelspel 8.55
0.05 Morgenwijdini
Voor de jeugd 2 20 Sportpraatje 2.35 Amuse
mentsmuziek 3 00 Brabants programma 3.25
..Het volle pond": caus. 3.40 Orgelspel 4 00
Boekbespreking 4.15 Kamerorkest en sol.
500 Radio-wcekioumaal 5.35 Zang en saxo-
phoon 6.00 Nieuws
.40 Wereldkampioenschap
dammen 1954 10.45 „De molen aan de rivier"
hoorspel 11.15 Nieuws 11 30—12.00 Gram.
Engeland. BBC Home Service. 330 m. 12.00
Lichte muziek 12 30 Gram. 1.00 Instrumen-
VOOR HEM
GEEN BAZUINEN
DOOR
NEL1A GARDNER WHITE
72.
Deze keer waren het de mensen van de kerk.
Dr. en mevrouw Ficke hadden haar diner jaren
lang met hun aanwezigheid opgeluisterd. Juf
frouw Pyne mocht Julia Ficke niet zo graag
maar zy was een Gratwick en de Gratwicks wa
ren mensen van aanzien en beschikten over geld.
Dr. Ficke echter kon haar volledige goedkeuring
wegdragen. Voor deze avond had zij Julia, de
familie Fellowes, de heer en mevrouw Witting?
en het hoofd van de universiteit Dr Phillips met
zijn vrouw uitgenodigd, terwijl ook de W„.dleys
van de partij zouden zijn. Zij had tegen Julia ge
zegd: ..Neem Gabriël mee als hij zin heeft", en
Gabriel had haar laten weten dat hij graag zou
komen. Voor zichzelf had zij geen partner uit
genodigd omdat zü niemand kende die deze eer
waardig gekeurd kon worden. Daarbij kwam
nog dat zij graag haar handen vrij had om voor
de gasten te kunnen zorgen.
De plannen voor het diner hadden juffrouw
Pyne deze keer nogal wat moeilijkheden bezorgd.
Versohillende malen had zij het menu reeds ver
anderd. Mevrouw Brothers was er nerveus en
opgewonden van geworden, voor zover dat in
haar vermogen lag.
„Maar ik ben al begonnen met de T -ierse
room'" zei zij verslagen, toen juffrouw Pyne in
de keuken kwam om haar te vertellen dat zij
besloten had ananas voor dessert te geven
„Dat hebben ze het vorige jaar ook gehad. Het
is onmogelijk om het hun weer voor te zetten,"
antwoordde juffrouw Pyne.
„Alsof ze zich dat zullen herinneren!" zei me
vrouw Brothers ongeduldig. „Laat mij nu maar
doorgaan met de room. juffrouw Pyne. Het komt
best voor elkaar. Heb maar geen zorgen."
Juffrouw Pyne aarzelde en zei op bijna veront
schuldigende toon, die mevrouw Brothers niet van
haar gewend was: „Ik heb hoofdDijn. Ik geloof
dat ik me te druk maak."
„Precies." zei mevrouw Brothers. „U moet
maar een kopje thee gaan drinken en dan een
poosje rusten, juffrouw Pyne."
„Nee, ik heb geen zin in thee."
Zij ging naar de eetkamer en keek ontevreden
naar de bloemen op het midden van de tafel.
De bloemen gaven haar dezelfde indruk als het
dessert: het leek haar toe dat zij voor dezelfde
mensen dezelfde dingen had als een jaar ge
leden. Zij trok haar mantel aan, zette haar hoed
op en ging naar de bloemist, waar zij een bos
gele rozen kocht. Voor haar doen was het erg
verkwistend. Thuisgekomen nam zij de vaas met
bloemen van de tafel en liep er mee naar de
keuken.
„Wat mankeert er aan de bloemen?" vroeg
mevrouw Brothers strijdlustig.
„Niets. Maar ik had liever iets anders." ant
woordde juffrouw Pyne. „Deze kunnen dan in
de zitkamer staan, in een andere vaas natuur
lijk."
Zij plaatste de gele rozen od de tafel en keek
er naar nr.et een diepe zorgrimpel in haar voor
hoofd.
„O, ik weet het niet." mompelde zij ..Ik weet
het niet meer. Ze lijken zo frivool." Doch zij
liet de rozen op tafel staan.
Vroeg in de middag telefoneerde mevrouw
Woodley om te zeggen dat Keziah ziek was en
zij dus niet konden komen Haar stem klonk zeer
verontschuldigend Zij dacht niet dat het ern
stig was. maar rij hdttden de dokter gehaald en
Enoch wilde het kind eenvoudig niet alleen laten.
Juffrouw Pyne accepteerde de verontschuldi
ging kortaf en hing op. Zij was boos hoewel zij
niet twijfelde aan de waarheid van mevrouw
Woodley's excuus. Maar het bevestigde haar ge
voel dat alles met dit diner verkeerd zou gaan.
Er was iets dat alles in de war stuurde.
Nu moest zij de tafel nog eens gaan rangschik
ken. En professor Woodley kon de conversatie
zo uitstekend op gang houden, terwijl de rest
van het gezelschap de jonge Ficke nu zeker zou
vervelen. Jonge mensen lagen haar niet. Zy no
digde hen bijna nooit uit. maar zij dacht dat
het in dit geval zo hoorde omdat zij Julia had
gevraagd. Dr. Phillips was een vervelende praal
hans, die nooit iets zei wat de moeite van het
aanhoren waard was. Als enige behoorlijke fi
guur voor conversatie bleef bisschop Fellowes
over. Maisie zei altijd van die dwaze dingen of
sprak met haar buurman alsof er niemand an
ders in het vertrek aanwezig was. Zij nam het
John Ficke bijna kwalijk dat hij de vorige zomer
was gestorven Hij had steeds het middelpunt
gevormd van dit diner. Iedereen kon altijd ge
nieten van de uitstekende wijze waarop hij zijn
intelligente verhalen vertelde. Het zou nooit meer
hetzelfde zijn zonder hem.
„Ik had moeten wachten tot na Kerstmis,"
mompelde zij.
Maar zij kon nu niet meer terug. De eenden
waren gebraden: de bloemen waren gekocht; de
meubelen gewreven de mooie en de lelijke
tot juffrouw Pyne tevreden was met hun glans:
de servetten nogmaals gewassen omdat zij niet
helemaal wit genoeg waren geweest. Nee, .het
diner moest doorgaan
Om vijf uur begon juffrouw Pyne zich te kle
den, hoewel de gasten pas om zeven uur zouden
komen. Zij nam een bad en kleedde zich lang
zaam en zorgvuldig in een zwarte kanten japon,
's Avonds droeg zij altijd zwarte kant, omdat
niets haar zo waardig en geschikt voorkwam
En. de waarheid moet gezegd worden, ln avond
kleding zag juffrouw Pyne er uit
taal kwintet 1.25 Gev. muziek 2.00 Nieuw
2.10 Lichte muziek 3.10 Fabrieksfanfare 3.4
HoorspeJ 4.40 Orkestconcert 5.45 Causeri
6.00 Voor de kinderen 7.00 Nieuws 7.15 Spoi
7.30 Gev. muziek 8.15 Parlementair overzich
8.30 Interviews 9.00 Gev. programma 10.0
Nieuws 10.15 Hoorspel 1130 Recital 11.4
Avondgebeden 12.00—0.08 Nieuws.
Engeland. BBC Light Progr. 1500 en 247 n
12.00 Voor de jeugd 12.3f
Parlement
zicht 1.30 Dansmuziek 1.55 Sportpf
Orgelspel 2.45 Vooi -
kinderen 3.00 Lichte
ziek 3.45 Militair orkest 4.30 Voetbalrepor.
tage 5 30 Pianospel 5.45 Orgelspel 6.00 Jazz-
NWDR. 309 m. 12.00 Amusementsmu
.00 Nieuws MO Gev. muziek 2.00 Am
nentsmuziek 3 00 Volksmuziek 4.00
i Vrolijke r j
Frankrijk. Nat.
Grar
6.30
•rikaé
:iek 5.5!
7.20 Mo
lk 8.30 Hoor-
indini
spel 8.55 Gram. 1030 Recital 11.25 Grar
11.45—12.00 Nieuws.
Brussel. 324 m. 11.45 Gram. 1.00 Nieuv
1.15 Gram 2 30 Beiaardconcert 2.45 Grar
345 Accordeonmuzlek 4.00 Gram. 4 15 A
cordeonmuziek 4.30 Gram. 4 45 Engelse l
5.00 Niei - - - -
ziek 11.00 Nieuws 11.05—12.00 Gram
Brussel. 484 m. 12.15 Gram. 1.00 Nieuw
,15 Verzoekprogramma 3.30 Zang 4.30 Licb
5.00 Nli
riek 6.3
Nieuws 8.00 Gev. muziek II
Nieuws 10.15 Lichte muziek 10.55 Nlei
11.00 Dansmuziek 11.55 Nieuws.
iw«i
,ol4Ul
Kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. moed; 7. midden; 8. grof;
9. made; 10. reuk; 11. ernstig; 12. planeet;
14. woning.
Verticaal: 2. bejaard; 3. bloem; 4. lijf
wacht; 5. lekker eten, ergens van genie
ten; 6. ronddolen; 10. schrijflijn; 11. zit
meubel; 13. manl. dier.
Oplossing vorige pnzzle
Horizontaal: 1. opper; 4. damp; 6. brik;
7. kalf; 9. si; 11. morel; 13. N.B. 15. taak;
16. rede; 17. teer; 18. karet.
Verticaal: 1. op; 2. parket; 3. riks, 4
deken; 5. molm; 8. folder; 10. Imker; 11
jlade; 14. brok; 17. t.t.