in-. Keizer Haile Selassie: vooruitstrevend man Keizer bezoekt historische plaatsen in Den Haag MASKALÜ KRUIS Paleis te Addis Abeba middelpunt ran het familieleren (Van een onzer verslaggevers) T)RECIES DERTIG JAAR GELEDEN maakte Ras Tafari, de toen 32-jarige regent en troonopvolger van Ethiopië zijn eerste Europese reis. Hij keerde terug met een plan tot hervormingen, die hij in zijn land wilde invoeren. Met energie werd dit programma door hem uitgevoerd. Zieken huizen en scholen werden gebouwd, doktoren en onderwijzers opgeleid. Maar de stijgende lijn van de ontwikkeling van zijn land werd plotseling afgebroken, toen in 1935 de Italianen Ethiopië bezetten, de intellectuelen uitmoordden en de bevolking onderdrukten. Op dezelfde datum, die ons vier jaar later de bevrijding zou brengen, 5 Mei, trok in 1941 Hailé Selassie Het Instrument en de Macht ran de Drievuldigheid, onder luide toejuichin gen zijn hoofdstad Addis Abeba, De Nieuwe Bloembinnen. Sindsdien heetl hij met onverflauwde energie zich gewijd aan de ontwikkeling van zijn land Twee en zestig jaar is Keizer Haile Selassie nu. reed9 overgrootvader, ie een zestienurlge werk dag heel gewoon is. Iedere morgen staat hij om zes uur op en vervult dan zijn godsdienstige plich ten Daarna wijdt hij zich aan zijn be stuurstaak, die veel verder strekt dan het kennis nemen van wat er in het land daarbuiten gebeurt. Het gebrek aan dinggevende mensen is in Ethiopië eno: waardoor tal van zaken door de Keizer zelf behartigd moeten worden. Daarbij komt zijn warme belangstelling voor de kinderen en de lijdende mensheid, zodat vele scholen en ziekenhuizen zich in zijn persoonlijke aandacht mogen verheugen. Hoewel niemand kon voorzien, dat Dedjazmatsj Tafari. de neef van de toen malige Keizer Menelik II eens op de troon zou komen, ontving hij een opvoeding welke geheel aan zulk een toekomst be antwoordde- Reeds op zestienjarige leef tijd werd hij benoemd tot gouverneur van <le grote zuidelijke provincie Sidamo en twee jaar later werd hij dit van de pro vincie Harar. Reeds toen bleken zijn grote gaven en vooral zijn capaciteiten om leiding te geven. Zijn opvoeding was grotendeels in het Frans geweest, zodat hij deze taal uit stekend beheerst. Echter ook het Engels «preekt de Keizer vloeiend, waartoe zijn verblijf in Engeland gedurende de Ita liaanse bezetting van zijn land, niet wei nig heeft bijgedragen In Bath bezit de Keizer nog steeds de villa, waar hij gedu rende die jaren woonde. Op 30 Juli 1911, een week na zijn negentiende verjaardag, werd het huwelijk met de huidige Keize rin Menen, de kleindochter van koning Michael van Wollo, voltrokken. Twee ionge ernstige mensen, die beiden zeer godvruchtig zijn en een eenvoudig terug getrokken leven leiden, ondanks de hoge en openbare functie, die bekleden Zes kinderen werden er geboren. De eerste, prinses Tanagne Worg op 30 Januari 1913 Zij huwde jong, maar werd in 1937 weduwe, toen haar echtgenoot door de Italianen vermoord werd. Zes kinderen werden uit dit huwelijk geboren, waarvan een zoon sneuvelde Prinses Tanagne her trouwde in 1914 met de huidige gouver- neurdvan Erithrea Ze is nu reeds groot- Drie jaar later op 26 Juli 1916 werd de huidige Kroonprins geboren. Ook hij huwde jong. op zestienjarige leeftijd Hij is thans gouverneur-generaal van de pro vincie Wollo. De twee volgende dochters stierven bei den op jeugdige leeftijd. De tweede zoon werd geboren op 16 October 1932. Hij ver gezelt de Keizer op diens Europese reis Prins Makonnen is Hertoe van Harar en gouverneur van de gelijknamige pro vincie De jongste zoon. die thans drle-en- twintig Jaar is, studeerde te Cambridge. Tafari tot troonopvolger en regent werd benoemd. Tafari richtte het oog meer er meer op Europa. In 1933 wist hij zijr land aan te sluiten bij de Volkenbond. Hoe bitter moet de teleurstelling ge weest zijn, dat hij in 1936, toen zijn land verraderlijk werd overvallen, met gas bommen bestookt en uitgemoord, tever geefs persoonlijk ging pleiten in Genève om de naties te bewegen te hulp te komen. Overal werd vol bewondering over de Keizer geschreven, zijn waai heid werd geprezen, de sympathie groot, maarde geringste hulp bleef zelfs uit I Dat was de afsluiting van de eerste periode van Hailé Selassies Keizerschap, dat na de dood van Keizerin Zauditi in 1930 begonnen was. Zijn ballingschap echter heeft hij ge bruikt tot uitbreiding van zijn kennis en voorbereiding op zijn nieuwe taak. Hij wist na de oorlog adviseurs uit de gehele wereld naar Addis Abeba te krij gen: Engelsen, Nederlanders, fransen, Noren, Zwedeningenieurs, doktoren en economen. De Keizer-zelf is en blijft het middelpunt. Hij is op de hoogte van alles wat in het uitgestrekte land gebeurt. Reeds in 1931 heeft hij zijn land een ge schreven grondwet gegeven, maar zijr persoonlijke invloed is enorm groot. Hie: zijn verscheidene verklaringen voor ti geven. In de eerste plaats is er zijn vast beraden persoonlijkheid. Zijn beslissin gen worden geleid door een groot recht vaardigheidsgevoel, waardoor men d< billijkheid van zijn besluiten volledig kar aanvaarden. Zijn kennis is gedegen, zijr dagelijks leven een voorbeeld van recht schapenheid; men gehoorzaamt hem reeds als mens l Daarnaast komt de verhevenheid zijn positie. Hij is de Keizer, de Uitver korene van God, de Verdediger van Geloof., de Zegevierende Leeuw vai Stam van Juda. Men kan zijn leven vergelijken met dat van de Europese vorsten. Het isolement, waarin de Keu persoonlijk leeft, is veel groti een gehele generatie van intellectuelen door de Italiaanse massamoorden. Het te kort aan kader doet zich voortdurend voe len en niet dan na vele jaren kan dit wor den opgeheven en zullen de buitenlandse adviseurs door geschoolde eigen krachten kunnen worden vervangen. Sobei leven Zijn grote werkkracht gaat gepaard met :n sober leven De Keizer gebruikt nim- er alcohol. Slechts wanneer een toast wordt uitgebracht, nipt hij even aan zijn glas champagne. Ook rookt hij niet, ter wijl hij zeer matig eet. De Koptische Kerk heeft strenge regels voor het vasten. In het dagelijks leven zijn varkensvlees, ;sters. kreeft en eend verboden. Iets aarmee terdege rekening wordt gehou den bij het samenstellen van de menu's de diners gedurende het hoge be- Maar de vastentijd legt zeer grote be perkingen op. Alles wat vet inhoudt, is dan verboden: melk, vis, vlees en ook sn, zoetigheid e.d. De Keizer houdt vastendagen strikt, in tegenstelling vele leden van de Koptische Kerk, die het moeilijk kunnen volhouden. Keizerin Menen is zeker even serieus in de zaken het geloof als haar gemaal. Zij godvruchtig en ingetogen en houdt ook Op 4 November ZAL Z.K.M. ZlIN HANDTEKENING IN HET GOUDEN BOEK ZETTEN (Van een onzer verslaggevers) Het hart van Den Haag zal op de avond van de 4de November vervuld zijn van het Keizerlijk bezoek. Het stille Binnenhof, de oude Groenmarkt en het statige Voorhout mogen de Hoge Bezoekers ontvangen en de oude glo rie, die zovele eeuwen de hoofse stad heeft gesierd zal herrijzen. Aan de Groenmarkt wacht het grijze stadhuis, getooid met bloemen en schitterend verlicht; zoals ook des avonds de Ridderzaal zal zijn, waar de ministers; Zijne Keizerlijke Majesteit de keur der Nederlandse natie zal presenteren. Daartussen is het diner, waar de Keizer van gast gastheer wordt. Ook dat is grond, die een lange en schone historie heeft. Het hoekhuis aan het Voorhout en dt Denneweg waar thans het hotel Des In- des het trefpunt voor e?n internationaal hoog gezelschap is, dat voortdurend nstelling wisselt, werd in 1557 door jhr Louis 't Seraers (later door Koning Philip II tot Baljuw van Den Haag noemd) gebouwd. Het kwam later aan Jhr Floris 't aes. In 1727 stond het pand ten n Amharisch aal van Ethiopië is het Amharisch, dat sinds de middeleeuwen zich ontwikkeld heeft Het is moeiijk te Ieren, daar klemtoon en toonhoogte de be tekenis der woorden kunnen wijzigen. Het schrift bestaat uit 35 lettertekens, die het Hebreeuws Het wordt echter van links naar rechts (als is schrift) gelezen. De moeilijkheid is echter, dat de klin- ?rs aan de medeklinkers verbonden worden. Dus bijv. een recht streepje is b, haaltje rechts maakt boe. een haaltje Na ieder woord staat een dubbele punt. Aan het einde van een zin wordt dat te ken verdubbeld. Alle namen zijn dus uit het Amharisch ?rtaald, waardoor wel verschillen in schrijfwijze optreden. Zo wordt de naam Haile Selassie vrijwel steeds met één 1 geschreven, terwijl wij een uitnodiging ot een receptie in het Keizerlijk Paleis :agen, waarop Sellassie twee I's had. Naar verluidt zou de Keizer zelf deze laatste ehrijfwijze verkiezen. Onze lezers vinden een voorbeeld van het Amkarische schrift hiernaast, waar ij boven de foto van Z.K.M. een „har telijk welkom" plaatsten. Illllllüll Het familieleven van 't Keizerlijk gezin concentreert zich in het palels te Addis Abeba, ook nu de kinderen, zelf getrouwd, eigen residenties hebben. De Keizer en de Keizerin zijn niet alleen gelukkige grootouders, maar hebben zelfs al een ach terkleinkind 1 De kinderen en kleinkinderen van he Keizerlijk Paar hebben een Europese op voeding genoten en veel gereisd. Evenals wens de Keizer zelf. die gaarne ge- k maakt van een vliegtuig. Met het oog op de omvangrijke bagage, die hij echter pleegt mee te nemen, wordt zijn pese reis per trein gemaakt, ze telg uit het oudste vorstengeslacht op aarde verdient meer dan de aanhanke lijkheid van zijn volk alleen. Hem komt het respect van heel de wereld toe, waar- en zich bewust mag blijven, dat dez» ld een enorme schuld aan het Ethio pische volk heeft, sinds men het in 193t weerloos liet tegenover een brutale agressor. n kan de duizenden doden nin vergoeden; maar men kan de levenden en opdat de toekomst van Ethiopië zal beantwoorden aan de dromen van de Keizer. Dromen, die tot basis een grote realiteit hebben en waarvan de ve :enlijking welvaart en geluk aan millioe- ïen kan brengen. De Keizer en de Keizerin van Ethiopië temidden van hun kleinkinderen. De Keizer is del op kinderen. Men zegt wel, dat men hem slechts werkelijk vro lijk ziet als hij omringd is door de jeugd. Van l.n.r. de beide dochtertjes van de Kroonprins Sihin (3) en Mary (4), dan de drie zoontjes van de Prins Ma konnen, Michael (4), David (2) en Paul (7). Op de leuning van grootvaders stoel de kleine Ja cob (l), de jongste zoon van dc Kroonprins. De grote taak De kwaliteiten, die de jonge ras Tafari ontwikkelde waren opvallend en toen na de dood van Keizer Menelik II, diens kleinzoon Ldj Yasu keizer werd, vormde zich rond Tafari een grote kring, die van hem redding verwachtte. Ldj Yasu. was n.l. niet alleen een slap vorst, terwijl Ethiopië een krachtige leiding nodig had. hij vertoonde ook sterke neiging om zich tot de Islam te wenden. In het land, waar de Koptische kerk een machtige pisitie inneemt, was dit onaanvaardbaar Drie jaar later reeds werd hij afgezet en op gevolgd door Keizerin Zauditi, waarbij van jhr Johan van Hessen, heer Piershill. De daarop volgende eigenaar, Willem, Baron van Lier. verkocht het het College van de Admiraliteit te Am sterdam voor logement voor deszelfs af gevaardigden. die daarvoor hun behuizing hadden in de tegenwoordige Koninklijke Bibliotheek. In 't laatst van de 18de ee werd ook dit „logement" afgebroken maakte plaats voor drie kleinere huizen. In een van deze huizen was de in 19de eeuw zeer bekeDde boekhandel de zonderling A. Tetrode gevestigd, warm vereerder van 'Koning Willem Hij maakte van zijn boekhandel een seum Koning Willem II (waarin hij zelfs de door Z.K.H. weggeworpen sigaren- eindjes ten toon stelde). Het moest wijken voor een mindere behuizing. In 1870 kocht Baron van Brienen tot de grote Lint de drie panden tussen de Vos in 't Ti straat en het Kalkstraatje en maakte een hotel", toendertijd het ware woord voor een klein paleisje, vaai. Hij mocht er echter niet lang plezier van bed Een jaar nadat het gereed was werd het verkocht aan de heer Wirtz, die hierin „Hotel des Indes" stichtte. Het Wapen van de Van Brienens in de fraaie front- spiece werd uitgebeiteld en daar er wapen van Java bestond, werd het wapen van Batavia in de voorgevel aangebracht Hoge bezoekers In 1897 werd een „Gouden Boek" gelegd, waarin tot op de huidige dagen hoge bezoekers hun handtekening plaat sen. De eerste was de prins Svasti var Slam, in 1899 gevolgd door Cecil Rhodes en Louis Renault, die de Haagse Vrede: conferentie bijwoonde. Paul Kruger woor de er van 6 Dec. 1900 tot 22 Jan. 1901. In 1903 schreef Sousa een fragment uit „Hands across the sea" in het boek. wijl 1907 een bladzijde opleverde waarop een krachtig NAPOLEON en een dank woord van Isabella de Bourbon, Infante van Spanje, staat. Austen Chamberlain was er datzelfde jaar. Leuk is de bladzij, waarop in 1910 Theodore Roosevelt getuigt zeer tevreden over zijn verblijf in Des Indes te zijn, waaronder een laconiek „Wij oolf" van mevrouw Eleonore Roosevelt prijkt, ge schreven op 21 Juni 1950! Geysendorffer en de Lindberghs, Tar- dieu en Briand, Titulesco en Kellogg, Emile Jannings, Leopold Stokowsky en Benjamino Gigli. ze hebben evengoed ge tekend als Montgomery of Alamein ei Dwight Eisenhower! Maar fier en groot staat dan de hand tekening FREDERIK R. met de datum 2741954. De Koning van Denemarken plaatste deze en het is een vurige wens de heer Rey, de huidige eigenaar van Des Indes, dat er ook een bladzij zal ko rnet de woorden Hailé Selassie I, de Keizer van Ethiopië) De Kroonprins (l.) en de tweede zoon Prins Makonnen, de Hertog van Harar, die de Keizer op diens Europese reis vergezelt. TZ"EIZER HAILÉ SELASSIE houdt zeer veel van bloemen.- Toch vindt men in heel Addis Abeba geen enkele bloe menwinkel! Dat komt omdat de natuur daar zulk een weelde van bloemen biedt. winkel volmaakt overbodig is. Alleen een Armeniër heeft ergens een klein stalletje, waar hij de weinigen die een tuin bezitten en die nog geen kennissen hebben, die hen van rui kers voorzien, kan helpen. Overigens zijn dat alleen de pas aan- gekomenen, die nog in een hotel wonen, ant verder heeft ieder wel een tuin. Doordat er zo enorm veel buitenlanders jn is er een voortdurende uitwisseling m zaden, planten en stekjes. Ieder laat immers zijn meest geliefde bloemzadi uit eigen land komen en dan wordt het sport om de beste resultaten te bi reiken. Dat bleek duidelijk in 1951' toen 17 November tot 2 December in Addis Abeba, onder patronage van de Keizer landbouwtentoonstelling werd gehou den. Ook de vreemdelingen hadden hun kweekproducten ingezonden. Een Neder landse dame, mevr. A. Spit—Cohen, heeft daarbij zelfs een prij6 gewonnen met eer Inzending godetia's! De Keizer kwam Iedere dag de tentoon- lollingsruimte bezoeken en informeerde elangstellend naar allerlei bljzonderhe- en. De bodem van Addis Abeba is ruchtbaar, dat de planten een ongeken- e rijke bloei hebben en practisch alle loemen, die wij kennen zijn er. Bijzonder geliefd is de maskal. een loempje. dat in massa's de velden be dekt. Maskal betekent „kruis" en op 27 September, de „Dag van het Kruis" (vol gens de overlevering zouden in Ethiopië splinters van het Kruis gevonden zijn) worden er van deze bloempjes kleine geli (gouden) kruizen gemaakt, die men aar verwanten en vrienden schenkt. Iets ontbreekt Toch ontbreekt er iets in deze rijke flora. Dat zijn de potplanten. Het is zo sterk, dat men in Addis Abeba nai lijks een bloempot kan kopen! Onze Hol landse bollen hebben ook al problemen veroorzaakt. Eens kreeg de Keizer zending en niemand wist wat men er r Het was echter bekend, dat ergens In het binnenland een Nederlander woonde, die veel verstand van planten had. I Keizer zond een speciale bode uit om man te verzoeken naar het paleis te k men om Z.K.M. van advies te dienen! Een andere keer kreeg de Kroonprin ses een zending bollen: tot ieders rassing kwamen er narcissen uit. had niet anders verwacht of het zouden tulpen zijn' Hyacinthen zijn volmaakt onbekend (Evenals cyclamen. Eén plant nam Belgische familie eens uit het vaderland mee en deze werd het middelpunt van de (algemene belangstelling tot de laatste I bloem verwelkt was! De bevolking houdt zich bezig met huisvlijt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 5