Bijzonder soort „liefde" achter
het IJzeren Gordijn
™Z„lk houd van mijn verloofde, maar dat mag ik
y misschien niet zeggen
Blijft
het meest
opzienbarend!
42
lijdelijk 2 paJhtt, worfJ/eert;
Ato P. Sahlouzaakgelastigde van
Ethiopië a.i. in ons land
I
1954
VRIJDAG 22 OCTOBER 1951
EERLIJKE BLIK OP HET NIEUWE RUSLAND (IX)
ANDRÉ. 25 jaar oud. leefde lange tijd in Frankrijk,
maar woont nu weer in Moskou, waar hij de
colleges aan de universiteit volgt. Ik stelde hem de
frve vraa9: "Is Rusland de liefde dood?" Hij aarzelde
er I even alvorens te antwoorden, schudde dan zijn hoofd
voos-en zei: „Nee. de liefde is hier niet dood. Misschien
vef verschilt zij van die in andere landen. Er wordt min-
der het hof gemaakt en minder plichtplegingen in
Moo; ocRt. genomen. De liefde ontaardt niet in overdreven
won ^^mentaliteit, maar vooral onder de jongeren kan
htim men nog genoeg idylles vinden. Later wordt dat min-
vei, In een boekhandel in Moskou kocht ik een roman voor jongeren, die de
dhet veelbelovende titel droeg van „Kleine Ster". De schrijver vertelde over het
leven van jongens en meisjes tussen 16 en 20 jaar, die een proeftijd door-
j 19 maken in een metaalgieterij. Dit alles werd met een zeker realisme en
Me|j talent geschreven, maar de „Kleine Ster" was niet. zoals ik verwachtte,
meisje, maar een onderdeel van een reusachtige dorsmachine. Het
der. dan ontbreekt de tijd en moet men werken en een
gezin stichten."
Wij hadden een wonderlijke indruk gekregen van
de liefde in de U.S.S.R. Tijdens onze reizen hadden
wij nimmer een man gezien, die bleef stil staan om
een vrouw na te kijken en nooit hadden wij een vrouw
als vrouw zien handelen. Hun gezichten drukten geen
ontroering, nieuwsgierigheid of medeleven uit. Slechts
één of tweemaal zagen wij een paartje gearmd lopen.
Waar waren hier de mensen, die van liefde droom
den? Waar waren de Tatjana's van Poesjlrin, de
Natasja en Anna Karenina van Tolstoi
olen Ideaal waar alle jongens en meisjes van droomden, was
de productie.
sord
wer De „Kleine Ster" was geen uitzonde
ring. „Zodra zij over liefde beginnen te
praten worden onze schrijvers ogenblik
kelijk dor en saai", zegt een inzender in
het „Letterkundig Tijdschrift", dat te
Moskou verschijnt. De redactie antwoord-
dt ^e: -U hebt gelijk". In een film. die wij
eec onlangs zagen, vinden twee jonge
eret mensen elkaar na een scheiding
jaren terug. De jonge man roept uit: „Dag
on schat! Wij hebben een schitterende oogst
.ïf
„Dag schat", zei de jonge
man tegen het meisje, dat hij
vijf jaar niet had gezien, „we
hebben een schitterende oogst
in het vooruitzicht.
De liefde zonder hoofdlet
ter is niet dood, maar anders
dan bij ons
Het vrije huwelijk eerst
aangemoedigd nu een anti
communistische daad.
verhoging van
gen in het vooruitzicht!" Vaak ook onder-
nill breekt in boeken én films een meisje haar
ukt verloofde, die haar liefdesverklaringen in
uit- het oor fluistert, met ongeveer deze
n 1 woorden: „Daar hebben we nu geen tijd
ko- voor. Ik moet naar een vergadering van
In de partij om voor een belaiigrijk besluit
te gaan stemmen". „Dit alles is niet af-
en keurenswaardig", zo besloot het blad.
„maar de tegenstanders van het commu-
jj nisme kunnen het tegen ons uitspelen".
Het is helemaal onze bedoeling niet der-
0tej gelijke feiten uit te spelen. Wij hebben
voor alles getracht, deze vreemde houding
kg tegenover de liefde te begrijpen. Hier
er- volgt een aantal uittreksels uit brieven,
an, die door hongerige harten naar hetzelfde
ie- „Letterkundig Tijdschrift" in Moskou wer-
iat den geschreven: „Wij houden van ande-
st- ren, zoals mensen over de gehele wereld
af- doen. Ik bijvoorbeeld ga over twee weken
°P trouwen en houd veel van mijn verloofde
Ik geloof echter, dat ik dat niet mag zeg
gen. Natuurlijk stellen wij op de eerste
plaats belang in de communistische
grondwet en de verwezenlijking van al-
lerlei grote plannen door de staat lnteres-
seert ons zeer, maar wij zijn toch ook
„De liefde is niet afgeschaft, de liefde
is niet een overblijfsel van de bour-
geoisie", roept een andere jonge Sowjet
uit. Deze eenzame stemmen die om hulp
m schijnen te roepen, zeggen meer dan lange
uiteenzettingen.
In de „wetenschap" en, ik zou nu bijna
ia zeggen, in de realistisch-materialistische
in eredienst die mannen en vrouwen samen
i- brengt om voor een grotere welvaart te
,p arbeiden, heeft het woord liefde zonder
;s hoofdletter een verouderde en min of
n meer belachelijke betekenis gekregen.
<t Zelfs het woord „vrouw" zegt nog
ij maar weinig. „Vrouw" is in het Rus
sisch langzamerhand dezelfde betekenis
a gaan innemen als „kameraad". Deze
nieuwe, vrouwelijke „kameraad" heeft in
i korte tijd heel wat moeten leren. In 37
jaar heeft zij alle burgerrechten gekre-
gen. Zij kan dezelfde betrekkingen bekle-
den als mannen en evenveel geld verdie-
nen. Zij kan rechter, ingenieur of techni
cus zijn. Als zij boerin is heet zij „kocho-
zebewoonster" als goed arbeidster is zij
r•sew
heldin van de arbeid". Als zij veel kin
deren heeft wordt zij „heldhaftige moe
der" genoemd en ontvangt daarvoor deco
raties. Dit alles heeft zij echter zo
moeten leren en zij is in de loop der
jaren zo bewerkt door propagandaslag-
zinnen en doordrenkt van de communis
tische leerstellingen, dat zij datgene is
vergeten, dat sinds het ontstaan van de
wereld haar voornaamste taak was: vrouw
te zijn, draagster van warmte, charme er
schoonheid.
Worden de hierboven aangehaalde stem
men nu ook als noodkreten gehoord? Het
is mogelijk, dat wij bij de trage verande
ringen, die zich onder het regiem
Malenkov voordoen, ook de liefde zullen
zien terugkeken, zoals de mode ook lang
zaam de weg naar Moskou begint te vin
den. Misschien zal het klassieke beeld van
de vrouwelijke kameraad met
geworden. Op het ogenblik wordt het
voorgesteld als een .bourgeois-overleve-
ring" en een anti-communistische daad.
Het centraal orgaan van de communis
tische jeugd „Komolskaja Pravda" wijdde
een lang artikel van de hand van een
zekere A. Kartsjev aan die onderwerp en
schreef: „Vroeger vond men onder ons
theoretici, die openlijk de „vrije liefde"
verdedigden. Volgens hen zou het in de
communistische samenleving voor
mens even gemakkelijk zijn, zijn sexuele
Instincten te bevredigen als een
water te drinken. De voorstanders var
theorie noemden zich „communisten'
werkelijkheid waren hun revolutionnaire
stellingen enkel een camouflage om
In de kraamkliniek j
in Moskou. Een vrouwelijke dokter bezoekt
een jonge moeder.
rotte bougeoismoraal in ons Sowjet-levi
te laten binnendringen. Jammer genoeg
zijn er onder ons nog mensen, die dat niei
begrijpen en vinden, dat niemand iets met
hun privé-leven te maken heeft.
Vandaag is het huwelijk met zijn
held en Wettelijkheid één van de pilaren
geworden, waarop het Sowjet-gebouw
steijnt. Het burgerlijk wetboek heeft de
vrouw ten opzichte van haar echtgenoot
vrij gemaakt. De vrouw heeft het recht te
kopen wat zij wil en er over te beschik
ken, Juist als een man.
Het huwelijk kan zonder enige plechtig
heid worden voltrokken. Het is voldoende,
dat de trouwlustigen naar de plaatselijke
Sowjet stappen om er aantekening
hun huwelijk te laten maken Veelwijverij
wordt met dwangarbeid gestraft.
Meestal wordt er ter gelegenheid
het huwelijk door familie en bekenden
feest gevierej. Op het platteland wordt
daaraan door de hele kolchoze deelgeno
men. Het kerkelijk huwelijk is
partijleden verboden, maar bulten
grote steden wordt het nog zeer vaak ge
sloten. Echtscheiding is buitengewoon
moeilijk, vooral als men een paar kinde
ren heeft.
Na vierde kind een
vast maandgeld
Volgens het nieuwe, in 1953 in Moskou
verschenen wetboek gaat het aanvragen
van een echtscheiding als volgt te werk:
de aanvrager moet zijn verzoek met de
motivering en honderd roebel bij dt
plaatselijke rechtbank deponeren. Vervol
gens moet hij of zij het verzoek op eigen
kosten enkele malen in de plaatselijke
pers laten publiceren.
De rechtbank ontbiedt dan de echtge
noot of echgenote tegen wie de klacht is
ingediend en onderzoekt met zijn of haar
medewerking de toestand. Tezamen me
opgeroepen getuigen verschijnen de echt-
Sowjet-kinderen in een speciaal voortrekkerskamp, waar veel i
dacht wordt besteed aan hun vorming.
—77™
De Russische vrouw wordt als volkomen gelijke van de man erkend.
Dus moet zij ook zwaar werk verrichten. Hier ziet men een aantal
vrouwen bezig met het aanleggen van een spoorlijn.
stuurwiel of kalkemmer in de hand dan
worden verdrongen door dat van een
w met lege handen en een gezicht
vol liefde. Wellicht zal de Russische
w ook eens ontheven worden van
het verrichten van arbeid, die haar gees
telijk en lichamelijk schaadt.
In Moskou en andere grote steden zijn
duizenden vrouwen doorlopend bezig de
witte lijnen op de straten bij te schilde
ren, anderen vegen in de zomer de stof
fige straten of breken 's winters het ijs
in de rivieren of dragen de bagage van
reizigers. Op de steigers van In aanbouw
zijnde huizen metselen vrouwen m
of maken cement aan. Deze volkomen ge-
lijkberechtigheid van mannen en vrouwen
maakt sommige vrouwen trots en aan
matigend. Meer dan anderhalf millioen
van hen volgen thans hoger onderwijs en
vullen 35 percent der ambachtsscholen,
de helft der vrije beroepen is in haar
handen en 280 afgevaardigden in de Op
perste "Raad der Sowjet zijn vrouwen en
slechts zestig percent der rechters zijn
mannen. Elk van deze vrouwen is een
schakel in een zware, slepende ketting,
die elke persoonlijke stijl of levensuiting
uitsluit, doch hen tevens een gevoel van
belangrijkheid en eigenwaarde geeft. Voor
degenen, die de ondankbaarste werkjes
uitvoeren is deze verplichte solidariteit
een bron van kracht.
Eerst geprezen, nu
verfoeid
In de afgelopen 25 jaar en vooral sinds
de oorlog zijn de opvattingen over 't vol
maakte Sowjet-mensenpaar nogal eens
veranderd. Het „vrije huwelijk", dat na
de revolutie niel alleen werd aangemoe
digd, maar ook officieel werd erkend, is
langzamerhand iets afkeurznswaardlgs
brengen. Wanneer deze mislukt en beide
partijen om een scheiding vragen, wordt
deze toch nog vaak geweigerd, vooral als
Jonge kinderen zijn of een der beide
echtgenoten een hoge post bekleedt. Een
gescheiden man of vrouw geldt in de
U.S.S.R. als een „gedeclasseerde" Zijn
of haar loopbaan als ambtenaar, militair
of partijlid komt daarbij steeds in het ge
drang.
Een schelding, die door een plaatselijke
rechtbank is uitgesproken kan bovendien
steeds door een hogere instantie worden
•pen. Een rechter verzekerde ons.
dat het grootste aantal aanvragen voor
echtscheiding wordt ingediend door vrou-
!n en berust op echtbreuk door de man.
„De voornaamste taak van de familie
de opvoeding van een nieuwe generatie.
Daarom tracht de Staat in de geschillen
tussen echtgenoten steeds de belangen der
kinderen te behartigen. Een hechte fami
lieband biedt de veiligste waarborg, dat
de kinderen ware Sowjetpatriótten en
actieve bouwers van het communisme
zullen worden"
De schrijver A. Kartsjev. die boven
staande woorden schreef, besluit zijn ar
tikel over de taak der familie met de
woorden:
„Onze familie is een deel van de Sow-
et-maatschappij; zij is een kleine Sowjet-
gemeenschap, versterkt door de banden
het bloed. Nieuwe verhoudingen, die
tot nog toe onbekend waren, verbinden
in haar niet alleen de man en de vrouw.
Doch tevens de ouders en de kinderen. De
liefde, die de Sowjet-paren bindt, is onaf
scheidelijk verbonden met hun gemeen
schappelijke liefde voor het vaderland. Zij
kan niet worden gescheiden van de wens.
alle krachten in te spannen voor het grote
werk van Stalin en Lenin'
De strenge hygiënische maatregelen die
ki de Sowjet-Unie ten opzichte van pasge
borenen en hun moeders worden getrof
fen zijn nog maar een onderdeel
zorg waarmee de Staat moeder en kind
omringt. De meeste sociale wetten dateren
van Q Juli 1945.
De dood van 10.000.000 mannen, die
de fronten waren gesneuveld, eiste
actieve geboórtepolitiek. Aanstaande i
ders hebben nu recht op 77 vrije dagen
(35 dagen vóór de geboorU en 42 daarna).
In geval van een moeilijke verlossing of
de geboorte van een tweeling, komen daar
nog veertien dagen bij. De Staat geeft
een geboortepremie vanaf het derde kind
en na het vierde kind ontvangt men een
geboortepremie en een vast maandgeld
De premie wordt uitbetaald bij de ge
boorte; het maandgeld gaat in bij
tweede jaar en houdt op, zodra het kind
vijf jaar is.
Adoptieregeling ver
gemakkelijkt
Ongehuwde moeders kunnen, als zij dat
willen, hun kinderen in een staatsinstel
ling onderbrengen, waar zij een volledige
verzorging krijgen. De kinderen kunnen
hier blijven, tot de moeder hen zelf kan
onderhouden. De adoptieregeling
wetten op het aannemen van kinderen
zijn in de Sowjet-Unie zeer eenvoudig
Doordat vele kinderen (n de oorlog hun
ouders hebben verloren, worden kinder
lozen aangespoord één of meer kinderen
aan te nemen.
Ongehuwde mannen
Per pak
cent
ten in de Sowjet-Unie een extra-belasting
betalen. Er bestaat ook een extra-belas
ting voor kleine gezinnen. Door deze
maatregelen hoopt men de ongehuwden
aan te zetten te trouwen en de echtparen
met één of twee kinderen er toe te bren
gen hun gezin te vergroten.
Het nieuw geboren Sowjet-kind, dat
verwacht, bemind en beschermd wordt,
komt in een maatschappij terecht, die het
als lid van een nieuwe generatie be
schouwt. Niet alleen de familie, maar ook
de staat gaat veel belang in hem stellen.
Kinderbewaarplaatsen, speeltuinen, scho
len, jeugdorganisaties. de middelbare
school en universiteiten zorgen achter
eenvolgens voor zijn opvoeding. Iedereen
doet zijn best het kind zo gezond moge
lijk groot te brengen en het op te voeden
in de geest van de partij, teneinde e
goed Sowjet-burger van hem te maken.
(Copyright ABC Press—Scoop)
Tekort aan kader
Voorbereidingen voor het keizerlijk bezoek
in volle gang
r verslaggevers.)
(Van
Slechts enkele weken zal de heer Ato
Petros Sahlou in ons land verblijven,
maar hij zal het in die tijd drukker heb
ben dan menig ander diplomaat. De heer
Sahlou, legatiesecretaris van het gezant
schap van Ethiopië in Londen, is namelijk
chargé d'affaires a:i. in Nederland voor
Ethiopië en heeft in Des Indes in Den
Haag z'n intrek genomen om 't bezoek van
zijn Keizer voor te bereiden. De telefoons
vanuit Soestdijk en Buitenlandse Zaken
ratelen voortdurend en vele besprekingen
hebben plaats. Toch was de heer Sahlou
zo vriendelijk ons te ontvangen. Op onze
vraag of er een kans was, dat er een per
manente diplomatieke vertegenwoordiging
Ethiopië in ons land zou komen, ant-
dde hij; „Ongetwijfeld zou daarmee
een wens van mijn land vervuld worden,
maar het tekort aan mensen in de Bui
tenlandse dienst van Ethiopië is zeer
groot. De oorlog heeft het leven geëist
van zeer vele jongelieden en wat overge
bleven is, is nauwelijks genoeg om de be
staande posten te bezetten."
Weliswaar wordt de positie leder Jaar
De vluchtelingenactie
Minister Suurhoff roept
op tot hulp
Minister Suurhoff heeft Woensdagavond
voor beide Nederlandse radiozenders een
toespraak gehouden over de actie voor de
vluchtelingenhulp onder de titel: „het uur
der solidariteit".
De minister zei met vreugde te hebben
kennisgenomen van het Initiatief van de
werknemersvakbeweging tot hulpverle
ning aan een groep in de westerse sa
menleving, die er wel heel ellendig aan
toe is.
Er was een tijd, dat de arbelderssoll-
dartteit zich tegen de werkgevers richtte,
richten moest helaas, aldus de minister.
Het is een overtuigend bewijs, dat wij
naar andere, betere verhoudingen groeien,
dat de georganiseerde werkgevers zo van
harte aan deze daad van solidariteit der
vakbeweging meewerken, door de op
brengst van één uur overwerk te verdub-
Minister Suurhoff bracht vervolgens
het menselijke leed in de vluchtelingen
kampen in herinnering.
Reeds stromen tienduizenden guldens
per dag bij het Comité Vluchtelingenhulp
1954 binnen. Deze tienduizenden moeten
millloenen guldens worden, aldus de mi
nister, want met enige tijdelijke hulp
zijn de vluchtelingen niet geholpen. Ne
derland kan alles niet alleen bijeenbren-
maar 't Nederlandse initiatief van
werknemers en werkgevers kan, als het
verweldigende manier slaagt, een
schok betekenen, die het wereldgeweten
wakker stoot".
Minister Suurhoff besloot met te zeggen,
dat de actie slechts kan slagen, als ie
dere Nederlander, ook hij of zij die bui
ten het bedrijfsleven staat, zijn of haar
der solidariteit bijdraagt.
Toch is het zo
REGENBOOG BIJ
MAANLICHT
178) In de. zomer om;
daguur heeft nog nooit
tand een regenboog hui
blijven, waardoor het ons
in de vrije lucht onbelet.
ledige
itelt u zich eens voo
daalt. Dan is plotseling een deel
enboog aan de onderzijde
rant waar land is, zijn geen
voorwaarde voor het
genboog zijn.
De grootste regen
boog die we op het
vlakke land kunnen
halve cirkel. De zon
t deel
t gemakkelijk inzien,
stellen dol de regen
van een volledige cir-
ook inderdaad het geval,
luchtreizigers is de volledige
irkel u aargenomen, waarbij
o van de waarnemer in het
van de cirkel viel! Alle
i zal steeds verder
ikker
bogen veel lichtzi
na alleen bij volle ma'
lerkt, icaarbij nog kot
?ht zelden de kleuren -
nrlichting de voorwer
een kleurloos lijken,
turen gesproken, we,
beter, doordat er vele Ethiopische studen-
na hun studie aan de buitenlandse
universiteiten terugkeren. Alleen In En
geland zijn 130 Ethiopische studenten,
van er een honderd met een staats-
toelage. In Canada en Amerika studeren
ongeveer 250. Zij zullen het kader ver
sterken. dat in Ethiopië onder persoon
lijke leiding van Keizer Hailc Selassie
verkt voor de ontwikkeling van het land.
De heer Sahlou. die thans 32 jaar is.
heeft reeds enige diplomatieke posten be
kleed. Van Juli 1950 tot einde 1951 was
/erkzaam aan het Ethiopische gezant
schap te Londen. Juist tijdens het bezoek
Koningin Juliana had hij het geluk
chargé d'affaires te zijn, waardoor hij
deelnam aan verscheidene plechtigheden
voorgesteld werd aan onze vorstin.
Na twee jaar chargé d'affaires In Cairo
te zijn geweest, keerde de heer Sahlou te
Londen terug, waar hij voor deze weken
vrouw en dochtertje Sophia heeft
achtergelaten. Maar wel heeft hij een al
lerleukste serie foto's van zijn dochtertje
meegenomen, een grappig kindje met een
heleboel kleine zwarte krulletjes en een
paar pientere oogjes „Ze ts vandaag 9
maanden geworden", vertelde de trotse l
vader.
Een kleine gebeurtenis vergeleken bij 't
Keizerlijk bezoek, maar voor de familie I
Sahlou een feestelijk feltl
De heer Ato Petros Sahlou, charge
d'affaires a.i. voor Ethiopië in ons
Land, ziet vanuit Hotel des Indes utt
over het Voorhout. Hij zal enige
weken in Den Haag vertoeven in
verband met het Keizerlijk öezoelc
van 3—S November.
Advertentiej.
5 doktoren
waarschuwen tegen
het misbruik van
laxeermiddelen
5,® '"eermiddelen slikt, ts er na
ïen. 83 van de 100
ook. En wel zo:
K enkele glazen
voor uw stoelgang,
twee Carter s Le-
- om de andere .*«„,1 ze 0nd <én" W®«k
werkra. .„„a,"
het vermoeldheid ofte veeleien
Ken. neem danUmi!ifi!rAnw'LtU.'le,U,t rertra-
5 SlSSSSiSfESïï!
mhfdèPen™l«en.Tei"Zr®"." hlet ln d® laxeer-
•erDiUettéa. f dlr#cl Outer's Le-
vwpllletjea. 2e WmIT
