Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | 21 oktober 1954 | pagina 3

Wie veertig is, kan nog een
leven voor zich hebben

Moeilijke plaatsing ran ouderenzit ook
directeur Hazelhoff niet goed

Arbeidsbureau Leiden op de bres voor
mensen in de kracht van hun leven

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

DONDERDAG 21 OCTOBER 1954

GEEN UITSTEL VOOR HER-ONTDEKKING

(Van een onzer verslaggevers)

De ontwikkeling van de werkloosheid in ons land geeft allerwegen reden
tot tevredenheid. Over de gehele linie van de arbeid worden mensen ge
vraagd en het werkloosheidscijfer daalt nog steeds. Er is echter een cate
gorie werklozen, waarvoor bijzondere aandacht vereist is, omdat het werk
loos-zijn van velen van deze mensen door beter begrip wellicht kan worden
opgeheven. Het is de groep der „oudere arbeidskrachten". Ook het gewes
telijk arbeidsbureau te Leiden stelt pogingen in het we^k, voor de werk
lozen, die als zodanig staan ingeschreven, weer een plaats in het arbeids
proces vrij te maken.

Aangenomen kan worden, dat vele
..oudere arbeidskrachten" boven de veer
tig), die nu werkloos rondlopen, in staat
zijn, een belangrijk aandeel in de arbeids-
productie te leveren. Ze zijn gezond, heb
ben ervaring opgedaan in verschiUende
beroepen, bezitten bovendien een ruimere
levenservaring en zien niet gaarne, dat
i hun dagelijkse arbeid voorgoed ten einde
zou zijn. Tragisch is, dat zij bij sollici-
I taties keer op keer worden gepasseerd,
klaarblijkelijk ook met het motief, dat
1 men liever iemand beneden de veertig
heeft.

Er spelen bij het afwijzen der oudere
arbeidskrachten verschillende factoren
i een rol, maar de leeftijdsfactor is er één
van en als die te grote afmetingen gaat
1 aannemen, is er toch wèl sprake van
een gevaar, vooral van een mentaal ge
vaar. Niet aUeen voor deze mensen, die
zich immers na de veertig te zijn gepas-
seerd, nog helemaal niet ..versleten" ge
voelen (en dat ook niet zijn!), maar even
goed voor het arbeidsleven, waarin men
de aanwezigheid van ouderen zonder
enige bedenking als een onmisbaar ele
ment mag zien.

Menselijke kant

Het aantal nog niet geplaatste oudere
arbeidskrachten is in het geheel der ver
houdingen niet zo groot en Leiden
steekt bij de landelijke cijfers zelfs nog
gunstig af maar desondanks is het
kleine aantal groot genoeg om daarin
een probleem te zien. een probleem ook
met een diep-menselijke kant.

De tendens, dat mensen boven de veer
tig of de vijftig zouden hebben afgedaan,
leidt onmiskenbaar naar een gevaarlijke
toestand, uiteraard ln de eerste plaats
voor de betrokkenen zelf. De werkelijk
heid voor hen is hard. Gesloten deuren
en het donkere uitzicht, nooit meer voor
zloh en de zijnen te kunnen zorgen. Hoe
is het vooroordeel, dat een werkloze
van boven de veertig wel iemand van
twaalf ambachten en dertien ongelukken
zal zijn, te stuiten? Het kweken van be
grip op brede schaal is van beslissende
betekenis.

Minder goede werkers vindt men ln
alle leeftijdsgroepen, alsook de prestatie-
verschillen. waarvoor men bevreesd
schijnt te zijn. Waar mensen werken, tre
den altijd verschillen op, omdat mensen
nu eenmaal geen machines zijn, die men
naar zijn hand kan stellen. Hoe hard het
maatschappelijk leven en het productie
proces echter ook mogen of moeten zijn.
laten we er niet de ogen voor sluiten, dat
de arbeid voor alle leeftijden een bron
van levensvreugde is. dat het leed bij
velen voor de deur staat, als die bron
wegvalt en, gezien de reële feiten, voor
lopig onbereikbaar blijkt te zijn en dat
bij de oplossing van het gesignaleerde
vraagstuk dus niet alleen met materiële
en economische factoren" moet worden
gerekend. Het spreekt vanzelf, dat deze

Leidse dag voor de
oud-padvinders

De kring Rijnland van de broederschap
van oud-padvinders houdt op Zaterdag
23 October een Leidse dag. Het program-
ma van deze dag, die ook voor de leden
van de kring Rijnland bestemd is, houdt
onder meer in een bezichtiging van het
Leidse stadhuis, een bezoek aan het
Kamerlingh-Onnes-laboratorium en een
filmavond. Om 7 uur is er een brood
maaltijd in het troephuis van de Wain-
gungagroep, Langebrug 10 c.

Met K. en O. dwars door
de Sahara

Als gisteravond in de foyer van de
Stadsgehoorzaal de temperatuur hoger
was geweest, had men zich volledig in de
Sahara gewaand. Zo boeiend vertelde
mevr. mr L. Eversdijk Smulders over
haar ervaringen, opgedaan op haar tocht
dwars door de Sahara.

Na een welkomstwoord van dr J. Keu-
ning. secretaris van de sectie „Ontwikke
ling" van K. en O., gaf mevr. Eversdijk
Smulders een algemene beschouwing over
de Sahara. De namen Sahara en Bedoeï-
nen leveren niet veel moeite op; zij be
tekenen „woestijn" en „zij, die in de
woestijn wonen". Naar de bestaansmidde
len onderscheidt men twee groepen, nL
de oasebewoners, die landbouw bedrijven
(dadels en kleine aardappels), en de no
madenstammen, die veeteelt uitoefenen
(.geiten en kamelen).

Ethnologisch zijn er meer groepen: de
Berbers, de Arabieren en Negers. De
Berbers zijn de oorspronkelijke bewoners,
die in een heilige oorlog door de Arabie
ren uiteen zijn geslagen. Deze groepjes
leiden sinds de zevende eeuw een zelf
standig bestaan. De Negers uit de Soedan,
die oorspronkelijk slaven waren van de
rijke Arabieren, wilden voor het grootste
deel na de afschaffing van de slavernij
niet meer terug. Alleen de Berbers zijn
raszuiver gebleven; de Arabieren en Ne
gers hebben zich vermengd.

Aan de hand van lichtbeelden vertelde
mevr. Eversdijk Smulders veel interes
sante dingen. Speciaal voor de dames gaf
spreekster een recept voor de bereiding
van een geit.

Tot slot nog enige karakteristieke „kop
pen". waarbij vooral het z.g „handvaten-
kapsel" bij een klein jongetje opviel.

De tekeningen voor de lichtbeelden wa
ren door mevr. Eversdijk Smulders zelf
gemaakt.

dingen in het bijzonder gelden i
mensen, die nog ..in de kraoht
leven" staan.

Veroudering

De tewerkstelling van ouderen neem*,
in belang nog toe, als we letten op de
veroudering van onze bevolking. Men
sen boven de honderd jaar zijn nog steeds
zeldzaam, maar boven de zestig jaar zijn
er veel meer dan vroeger.

Het denkbeeld is dan ook al eens geop
perd, de pensioengerechtigde leeftijd van
65 op 70 jaar te brengen, temeer omdat
vele 65-jarigen zich nog fit genoeg voe
len om enige tijd door te werken. Uiter
aard zou een dergelijke verandering
facultatief gesteld worden.

Komt het eenmaal zo ver. dan vraagt
het opnemen van ouderen in het arbeids
proces in elk opzicht bijzondere aan
dacht. Iemand van veertig jaar staat in
die omstandigheden immers nog dichter
bij het ogenblik, dat hij voor het eerst
in het arbeidsleven werd opgenomen,
dan bij het moment, waarop hij met pen
sioen zou kunnen gaan. Het is daarom
nodig, dat de waarde van de oudere ar
beidskrachten reeds nu wordt her
ontdekt.

Een voorbeeld uit Amerika willen
wij niet achterwege latèn. In de oor
log werden vele ouderen opgeroepen
om een plaats in het bedrijfsleven in
te nemen, toen jongere arbeidskrach
ten naar het leger moesten. De re
sultaten van hun werk waren
rassend en openden perspectief voor
de toekomst. Het inzicht brak zich
baan, dat de gangbare practijk ver
keerd was en met de beschikbare
werkkracht verkwistend was omge
sprongen. Van de honderd arbeiders
bij Ford zijn er thans dertig boven de
vijftig jaar, vóór de oorlog waren het
er nog geen vijftien. In dit bedrijf
werken zelfs ongeveer duizend men
sen boven de zeventig.

Weerstanden

De heer H. Hazelhoff, directeur van
het" arbeidsbureau te Leiden, vertelde
jn een onderhoud over deze materie,
dat bij de handarbeiders de leeftijd hoe

genaamd geen rol speelt. De weerstan
den zijn vooral aanwezig bij het leiding
levend personeel, waarvoor naar zijn
mening zeer serieus naar een plaats in
het arbeidsleven moet worden gezocht,
als het voor zijn taak berekend is.

Op 16 October waren bij het G.A.B.
414 (boven 19 jaar) ingeschreven, van
305 boven de veertig jaar. Ruim
tweehonderd van deze 305 kunnen tot de
„moeilijk plaatsbaren" worden gerekend.

De weerstanden kunnen ln dit geval
het gevolg zijn van persoonlijke eigen
schappen, van een te geringe geschoold
heid of van psysieke storingen. De leef
tijd speelt hier dus niet direct een rol.

Dat de overigen niet geplaatst worden,
heeft ook verschillende oorzaken. Ten
e is er de wrijvingswerkloosheid, die
optreedt als het ene werk. waaraan de
thans werkloze man dagelijks verbonden
afgelopen en hij dus op het volgende
moet wachten. Deze tussenliggende tijd
kan weken, maar ook maanden duren.
En dan gebeurt het. dat de man van de
mislukking naar de andere leeft.

Veel is afhankelijk van de vraag ln be
paalde beroepen.

Vervolgens werkt de seizoenwerkloos-
heid remmend. In dit verband zijn de
horeca-bedrijven te noemen, die 's zomers
uiteraard een intensievere bezetting heb
ben dan 's winters. Wellicht zou hier
met omscholing iets te bereiken zijn.
maar dat brengt ook weer moeilijkheden
mee. Duidelijk stuit men op de grens van
de veertig jaar bij het administratieve
personeel.

Dwang

In het tweede kwartaal van dit Jaar
werden landelijk de volgende werkloos
heidscijfers opgemaakt: 6700 mensen
ouder dan veertig jaar gedurende één
maand werkloos. 6500 van één tot drie
maanden, 5900 van drie tot zes maanden
en 18.000 zes maanden en langer; in totaal
dus 37.000 werkloze mensen op een totaal
van 60.000 werklozen.

Blijft de aandacht voor de aanstelling
van oudere arbeidskrachten te gering,
dan mag worden verwacht, dat binnen
afzienbare tijd maatregelen moeten wor
den getroffen tot verplichte opneming
van ouderen. Dit is enige tijd geleden al
namens het bestuur van de Stichting van
de Arbeid en het directoraat-generaal
van het rijksarbeidsbureau verklaard.

Van méér betekenis is, dat het arbeids
leven de capaciteiten der ouderen zélf
weer hoog genoeg gaat waarderen en van
binnenuit er toe bijdraagt, dat dwingen
de maatregelen niet nodig zijn.

Hebt u
vandaag uw
DavitamonIO
al gehad?

Propaganda-avond Paedagogiek

Dr Idenburg over de school in
de crisis van deze tijd

De vereniging voor paedagogiek opende gisteravond het seizoen met een
propaganda-avond in de grote zaal van de Burcht. Spreker was dr Ph. J
Idenburg, die als onderwerp had gekozen „De school in de crisis van deze
tijd". Dr Idenburg begon zijn betoog met er op te wijzen, dat de school ener
zijds de ontwikkelingen van de cultuur op een afstand volgt, anderzijds toch
ook weer een getrouwe afspiegeling is van die cultuur. De cultuur van heden
verkeert in een crisis-situatie en spr. ging na, wat daarvan de oorzaak is,
wat de 19e eeuw ons aan waarden heeft overgeleverd.

7.o kwam dan eerst het rationalisme
van de vorige eeuw ter sprake. Wat
staan wij er onder? In algemene zin, dat
de rede zich van de mens heeft mees
gemaakt. Spr. opperde vooral bezwaar
gen het „alleen maar" van deze ov
meestering. In de wetenschap maakte
synthese plaats voor de analyse; voor
persoonlijkheid bleef geen plaats m<

Het leven in het algemeen kreeg daar
van alle trekken mee. ook de school. De
prestatie-jacht kwam op en de rationel
besteding van tijd en energie, zó ze!f«
dat er van een wanverhouding tussen de
besteding en de uiteindelijke efflciëntli
kon worden gesproken.

Een tweede aspect was het kapitalisme,
een voortzetting van het rationalisme op
het terrein van de economie. Spr. wilde
er vooral op wijzen, dat dit kapitalisme
naast veel kwaad ook veel goeds heeft ge
bracht. Het bezwaar ligt ook hier in hei

Ontwaarding

In het algemeen heeft de 19e eeuw een
ontwaarding van mensen en dingen ge
bracht en principieel alles vergelijkbaar
gemaakt, zodat het in cijfers uit te druk-

Aandachtig luistert de ambtenaar voor de bijzondere bemiddeling van
het arbeidsbureau te Leiden naar deze man, die als „oudere kracht"
werkloos is, maar zich toch nog wel zo fit voelt, dat hij graag weer in het
arbeidsleven wil worden opgenomen. Zal er spoedig een plaats voor
hem vrijkomen? Er wordt aan gewerkt; het arbeidsbureau kan er echter
niet alles aan doen. Vóór alles moet er begrip ontstaan voor de waarde
der ouderen in het maatschappelijk leven.

Foto N. van der Horst

Gevonden voorwerpen

Doos. inh. een paar gymnastiekschoe
nen (nieuw); sleutels; portemonnaie met
inhoud; capuchon van regen-jas; dop van
benzinetank; kluwen touw; wiel met
band van auto; fotostatief; portefeuille
met inhoud; handtasje met inhoud;
broche; ziekenfondskaart (AOZ) ten
name van I. v. d. Hilst; damesschoen;
kinderschoentje; pet. knot wol; autostep;
regenjas; étui inh. foto's; sjaal; vulpen;
halsketting (doublé); kinderarmbandje;
handschoenen; oorknop; pakje schroefjes;
paar schoenleesten; ceintuur; dameshor
loge; boodschappentas; trouwring (gou
den); schooltas zonder inhoud; zwaan
(aan komen vliegen); actetas; gouden
armband; zilveren rozenkrans; motor
handschoen; autoband (grote maat);
dekentje van kinderwagen; portierkruk
van auto; aluminium ladder; zakmes;
steentje (vermoedelijk uit ring); bril;
jongensjas (z.g. houtje touwtje); lapje
stof; 2 contactsleuteltjes in étui; badmuts
(gummi); tekeningen; bestelenveloppe
van kinderpostzegels; muntbiljet; regen
hoedje.

Terug te ontvangen en inlichtingen te
verkrijgen aan het hoofdbureau van poli
tie, Zonneveldtstraat 10 op Woensdag
en Zaterdagmiddag tussen 2 en 4 uur.

W. A. Visser verlaat
de Overdekte

Naar wij vernemen gaat de heer W.
A. Visser, bedrijfsleider bij de Overdekte,
deze zweminrichting binnenkort verla
ten. Gezien zijn groot organisatievermo
gen, wij denken hierbij aan de vele at
tracties op het gebied van de zwemsport,
verliezen Leiden en de Overdekte ln hem
een groot vriend voor de zwemsport.

Wij wensen hem echter veel succes in
zijn „nieuwe baan", die tevens zijn oude
baan is, namelijk hoofdmachinist bij een
groot concern te Amsterdam.

Samenwerking voor sociaal
werk

De betekenis van de samenwerking voor
het maatschappelijk werk, waarom naast
de sociale dienst ook nog een sociale
raad? Over dit onderwerp zal op de
gadering van de Sociale Raad, Woensdag
3 November om 8 uur in het Gulden
Vlies, worden gesproken. Spreekster
mej. mr M. Tjecnk Willink, secr. van
Nederlandse vereniging voor maatschap
pelijk werk en lid van de Eerste Kamer
Belangstellenden zijn welkom.

hiermee ztfi
leven niet n

Natuurlijk!

Eén enkele dragee
DavitamON-10 (met de hoge
vitaminewaarde) heft vitamine
tekorten radicaal op. Verhoog
uw weerstand en die van uw
gezin met dagelijks één dragee
Davitamon-10 per persoon.

Jongveedag te Zoeteiwoude

Kwaliteit vertoont nog steeds
stijgende lijn

Dat het veefokken te Zoeterwoude op behoorlijk peil staat heeft de jong
veekeuring wel bewezen. Nadat het weer tot tweemaal toe uitstel nood
zakelijk gemaakt had. kon de keuring eindelijk onder ideale omstandig
heden, zowel wat betreft het weer als het terrein, gehouden worden. Het be
stuur van „Zoeterwoude's Glorie" kan over de gang van zaken uiterst tevre
den zijn.

per, Janny 6 en Jootje 8 van J- Schenke-
veld, Orina 3 van J. de Jong, Norie 2 van
G. P. van der Krogt, Bertha 7 van C. P.

Een vierde aspect noemde spr. de ten
dens tot ontbinding, waarbij hij vooral
aandacht besteedde aan het uiteentrek-
ken van de primaire gemeenschappen ei
het onstaan van secundaire. Zo zijn e:
veel ontwortelden gekomen. De school
heeft een eigen, zelfstandig bestaan ge-

Spr. wees er met nadruk op, dat wi
vastgelopen. Velen zien het
door de uitrusting voor het
eer aan het leven zelf te kun
nen toekomen. Velen zijn gaan twijfelen
aan de vooruitgang van mens en samer
leving. waaraan we al sinds de renaissar
ce geloofden. In wetenschap en bedrijf!
leven zien we reacties komen en de mer
iclijke factor opnieuw tot waardering
<omen. En inderdaad: de nood is hoog
gestegen. Daarvan getuigen excessen als
het nationaal socialisme en het commu-

De gevolgtrekking, die spr. maakte, was:
solidariteit met de zoekende Westerse
mensheid is noodzakelijk. En een zoeken
het volle mens-zijn, ook in de school.
Achter deze solidariteit en achter dit zoe
ken moet een geloof staan, ook een geloof
in de school, en de onderwijzer moet heel
goed weten, welke tradities hij doorgeeft

1 waarheen hij stuurt.

Na de pauze was er gelegenheid tot het
stellen van vragen, waarvan geanimeerd
gebruik werd gemaakt.

De vergadering werd gepresideerd door
voorzitter H. A. Vriend.

Zaterdag in Leiden
Congres Zuidhollandse
jeugdparlementen

Zoals men weet, wordt het jaarlijks
congres van de jeugdparlementen in Z.-
Holland dit jaar op Zaterdag 23 October
te Leiden gehouden. Hieraan is een Leid-
Europese jeugddag verbonden.

i Morgens zullen de scholen aandacht
wijden aan Europa en de Verenigde Na
ties. In de kleine stadszaal wordt 's mid
dags na een welkomstwoord door de heer
J. A. M. van Zonneveld, voorzitter van
het Leids jeugdparlement, het congres
geopend door de heer J. C. van Schalk,
wethouder van onderwijs. Hierna worden
de deelnemers door het gemeentebestuur
ten stadhuize ontvangen, 's Avonds is

„Europese instuif', waarbij de jeugd
in al haar schakeringen aanwezig zal
zijn. Mr H. Velu zal spreken over „Euro
pa één in een verenigde wereld". Ook zal
het politiek lekencabaret De Steekvlam
uit Den Haag optreden.

Burgerlijke stand van Leiden

GEBOREN: Rudolph G. zn v G. Lübbe
en M. C. Poelgeest; Antoinette M. J. J..
dr v S. G. de Groot en M. J. C. Caspers;
Marina C. dr v A. K. Verstraaten en J
v. d. Burg; Bastlaan zn v J. Kokkedee en
J. P. Kromhout; Clemens M. H. zn v H
J. M. Peeperkorn en A. M. C. v. d. Steen;
Evert L. zn v E. L. Weterings en A. Kuit;
Leonhard F. zn v F. Blickman en N. Bal;
Maarten G. J. zn v J. Verdoes en A. A.
Rijnsent.

GEHUWD: N. de Water en B. H. M.
Thiel; E. K. Smit en C. E. van Hooidonk;
S. van Weeren en E. E. de la Rie; G. L.
J. van Schagen en J. P. Lagerberg; H.
Vogelenzang en J. Boezelijn; P. Kemp en
H. de Booij; J. Guldemond en A. Stads-
voort; H. F. Weseling en J. P. Bonnet; M.
Bol en J. C. van Gorsel; W. F. van der
Staat en C. Visser; T. de Mooij en I. van
Rietschoten; W. Verhorik en J. C. van de
Wijngaard; G. van Zijl en C. J. A. Lin-
denhoff.

OVERLEDEN: W. van Waardhuizen,
man. 87 jr; J. Meijjers, wed van Filippo,
79 jr; W. H. van Oordt. man. 59 jr; D. J.
Stikvoort, vrouw. 59 jr; W. Timmerman,
huisvr. v. Schilthuizen, 83 jr.

Een 10 voor gezondheid!

Belangrijk is, dat in Zoeterwoude de
kwaliteit nog steeds een stijgende lijn ver
toont. Vooral bij de blaarkoppen was dit
het geval, ook al zijn de gelederen daar
wat gedund. De zwartbonten waren min-
iterk vertegenwoordigd en ook in
kwaliteit stonden ze bij de blaarkoppen
achter. De anderhalfjarige Socrates van
C. Onderwater behaalde bij de blaarkop
een tweede prijs, terwijl de tien
maanden oude Marcus van C. G. van
Leeuwen met een derde prijs uit de bus
kwam. Bij de stierkalveren kreeg Alfried
G. Belt een eerste en Markies van
J. Schenkeveld een tweede prijs.

Het resultaat in de pinkenklassen (ze
ven rubrieken) luidt: Leni van M. J. van
Haasteren, Alida 6 van G. Belt, Bet 2 van
G. Belt, Agina 5 van J. Schenkeveld, Lijda
6 van C. P. Roest. Billie 3 van Wed. A. C.
Paardekoper, Na 6 van A. J. v. d. Poel,
Roos van G. Belt, Roos 6 van C. P. Roest
en Beatrix 3 van G. Belt. alle een eerste
prijs; Boulina van A. J. v. d. Poel, Truida
6 van C. P. Roest, Gustaaf van M. J.
Haasteren. Klara 6 van G. Belt. Janny 6
van J. Schenkeveld. Doris Day vi
Leeuwen, Pietje 4 van L. Droogh. Nicola
van C. van Leeuwen. Grietje 8 van C. P.
Roest. Hennie van C. van Leeuwen,
Juliana 9 van J. Schenkeveld, Julia 3 van
C. de Jong, Bertha 7 van C. P. Roest.
Truus van C. de Jong, Leni van J. Schen
keveld, Anna 6 van C. P. Roest en Dora 5
van Wed. Paardekooper, alle een tweede
prijs.

Later kwamen van deze dieren de me
een eerste prijs beloonde voor het kam
pioenschap in de ring. Hieronder hoorden
drie fraaie Gustaaf-dochtcrs. Op het
tweetal kwamen mooie vaarzen van G
Belt, één dochter van Gustaaf en de noj
jonge, doch zeer soliede Karlos, die kam
pioen werd.

Bij de koekalveren kregen eerste prij-
m: Mennie 2 van C. P. Roest, Metama 4
an C. Onderwater, Gonnie van G. Belt,
Anrima 3 van Onderwater, Sylvia van J-
de Jong, Meri 2 van L. Droogh, Ingrid en
Sjanette van G. Belt, Thea van L. Droogh,
Bertie van A. J. v. d. Poel, Janke van
Wed. Paardekooper. Lidi van C'. J. van
Leeuwen, Mien 3 van M. J. van Haaste
ren, Toos van C. J. van Leeuwen en Ro
salia van G. Belt.

Tweede prijzen werden behaald door
Sylvia en Rosalien van G. Belt, Melba 6
en Margriet 2 van C. P. Roest, Maaike 2
van J. Schenkeveld, Nelly van J. de Jong,
Neel 5 van L. Droogh, Annie 5 van C. G.
van Leeuwen, Annie 6 van wed. Paarde
kooper, Janny 6 van J. Schenkeveld,
Katrien en Dora 5 van wed. Paardekoo-

Te rug in Nederland

Prins Bernhard effende het pad
voor Nederlandse bedrijven

Z.K.H. hoopt spoedig weer naar Pretoria
te kunnen gaan

Gisteren is Prins Bernhard met de rege-
ringsdakota op het vliegveld Soester-
berg aangekomen na zijn bezoeK aan
Zuid-Afrika.

Bij zijn aankomst heeft de Prins de
volgende verklaring afgelegd:

„Ik heb een bijzonder interessant en
plezierig bezoek aan de Unie van Z.
Afrika gebracht. Met zeer grote harte
lijkheid heeft men mij als vertegenwoor
diger van Nederland ontvangen. Het is
mij wel heel duideCijk gebleken, dat men
in de Unie op prijs stelt de contac
ten op elk gebied met Nederland te be-
n en waar mogelijk te verstevigen,
De laatste jaren is er op cultureel ge
bied al veel gebeurd.

"~'j van onze kant zullen dit samen
gaan op ruime en royale wijze dienen
te bevorderen. Deze geneigdheid tot
samenwerking met Nederland ge.dt ook
op economisch gebied, maar het spreekt
vanzelf, dat hier de praktische realiteit
rol speelt. Wij zullen onze beste
producten aan Z.-Afrika moeten aanbie-
en eventueel indien de situatie
daartoe leidt het vestigen van Nea.
bedrijven in het land zelf moeten over
wegen.

Ik heb hoop, dat ik door verschillende
besprekingen, die ik heb gehad, iets heb
kunnen doen voor het wegnemen van
een aantal bestaande oneffenheden op
economisch gebied, of voor het openen
an de weg daartoe.

Tenslotte wil ik nog even zeggen, hoe
ik heb genoten van het contact met de
duizenden Ned. emigranten. Overal kwa-
ze opdagen, soms van honderden
mijlen ver. Het was ontroerend de blij
vende liefde voor het vaderland telkens
te ervaren. Het zijn hardwerkende,
goede burgers van Zuid-Afrika, maar ze
geten ons niet. Laten we hen ook nooit
•geten en de kostbare banden bewa-
i. Ik geef hierbij hun heel harte

lijke groeten door aan al hun familieleden
Nederland. Zij die hier zijn gebleven,
kunnen er verzekerd van zijn, dat zij het
goed maken en gelukkig zijn. Ik eindig
nog eens mijn diepgevoelde dank uit
te spreken jegens de regering van de Unie
van Zuid-Afrika voor de echt hartelijke
wijze, waarop zij mij heeft willen ont
vangen. Ik hoop, dat ik mijn afscheids
woord in Pretoria „tot ziens" spoedig
waar kan maken.

De regeringsdakota werd aan de grond
gezet door Prins Bernhard zelf. H.M. Ko-
n Juliana was ter begroeting op het
vliegveld aanwezig. Namens de regering:
rd de Prins ontvangen door de secr.-
generaal van het departement van Alge-
Zaken, mr C. L. W. Fock. Verder
n aanwezig: mr W. van Tets, chef
der directie kabinet en protocol van het
departement van Buitenlandse Zaken en
de ambassadeur van Zuid-Afrika, kolonel
P. I. Hoogenhout met zijn echtgenote. De
Prins was vergezeld van zijn particulier
secretaris dr F. A. de Graaff, zijn adju
danten res.-luit.-kol. C. C. Geertsema en
de luit.-ter-zee 1ste klas A. F. Eibers en
de luitenant-kolonel-vlieger Gerben Son-
derman.

Sfeer ln 't gezin?
De Nieuwe Leidsche" ex in/

Hoofdcommissaris N.P.V.

Binnenkort kan de benoeming tege
moet worden gezien van dr J. S. Zaneveld
uit Den Haag tot hoofdcommissaris van
de Nederlandse padvinders. Op 6 Novem
ber komt de raad der vereniging in
Utrecht bijeen om dr Zaneveld te kiezen
tot opvolger van mr J. M. Ravesloot, die
vorig jaar zijn functie neerlegde. Dr
Zaneveld deed in 1923 als verkenner zijn
intrede in de N.P.V. Van 1949 tot 1951
was hij hoofdcommissaris van de Pad-
vindersbond in Indonesië.

Volgende week vertrekt dr Zaneveld
voor een half jaar naar West-Indië voor
een studie van verschillende zeewieren.

Tuinbouw- en Plani-
kunde weer begonnen

In Nieuw Minerva is gisteravond de
afdeling Leiden en omstreken van de
Ned. maatschappij voor tuinbouw- en
plantkunde bijeen geweest. De voorzitter,
de heer Joh. Jonker, deelde mede, dat de
wintercursussen van de maatschappij
weer gestart zijn. Voor de cursussen tuin
bouw, perspectieftekenen en tekenen heb
ben zich in totaal 78 personen aangemeld.

Naar de landelijke vergadering, die op
28 October in Utrecht wordt gehouden,
werden afgevaardigd de heren H Veen-
dorp en Joh. Jonker.

Na de pauze hield de heer D. Hogewo-
ning uit Lisse een lezing over „Broei en
huisbroei van bolgewassen", waarin hij
vele nuttige wenken gaf voor het kwe-
ken van hyacinten, tulpen en narcissen.

Roest en Carola 2 van A. J. v. d. Poel.

Ook hier waren de eerste-prijswlnnaars
de candidaten voor het kampioenschap.
In de strijd tussen Mennie 2 van C. P.
Roest en Janke 4 van wed. Paardekooper
werd Mennie 2 tenslotte de gelukkige.

Bij de groepen van één vaderdier af
stammende werd een drietal fraaie
Gustaafdochters van G. Belt zonder strijd
la. C. P. Roest werd met een trio van
Krijn lb. Groepen van C. P. Roest en C.

Leeuwen werden resp. 2a en 2b.
Bij de kalverengroepen werden de prijzen
als volgt verdeeld: la C. P. Roest, lb G.
Belt, lc wed. Paardekooper, 2a G. Belt,
L. Droogh, 2c C. G. van Leeuwen. 3a L.
Droogh, 3b J. Schenkeveld, 3c J. Schen
keveld, 4 C. P. Roest.

Bij de zwartbonte pinken behaalde de
?rste prijs en werd tevens kampioene de
Stienser Rudolf Tetze-dochter Gretha 2,
het klooster van de Kruisheren.
Tweede prijzen gingen naar Leentje 2 van
de Kruisheren, Cato 2 van J. de Jong en
Marie 2 van J. de Jong. De eerste prijzen
bij de kalveren werden toegekend aan
Frijda van J. de Jong, die tevens kam
pioene werd, Nettie van L. v. d. Ham,
Jopie van G. J. van Leeuwen en Connie
dezelfde eigenaar. Tweede prijzen
ïn er voor Hotske 5 van de gebr. Juf
fermans, Lida 2 van J. de Jong, Cisca van
C. J. van Leeuwen en twee dieren van M.
H. de Haan.

J. van der Goot.

Agenda van Leiden

Vrijdag

Het Leidsche Volkshuis, 2 uur: korte
herdenking van het 55-jarig bestaan.

Stadsgehoorzaal, half 3: Dierenbescher
ming, opening bazar ten bate van nieuw
dierenasyl (geopend tot 11 uur).

Schouwburg, 8 uur: K. en O., populair
toneel. De Toneelvereniging met „De dui
vel kwam uit Dublin" van Paul Vincent
Carroll

Snouck Hurgronjehuis, 8 uur: K. en O.,
cursus „Individualisme en massageest**
door prof. dr H. M. J. Oldewelt.

Koor Pieterskerk, 7.157.45 uur: Avond
gebed.

Foyer stadsgehoorzaal, 8 uur: Ned.
Reisvereniging, kleurenfilm „Tussen We
nen en Parijs".

Zaterdag

Korenbeurs: Marktkraam voor Bijbel-
verkoop.

Stadsgehoorzaal, 10 uur v.m.11 uur
nm.: bazar ten bate van nieuw dieren
asyl.

Posthof. 14.20 uur; Ned. Chr. Reisver-
cniging. afdeling Leiden, vertrek per
gele tram naar Wassenaar (herfstwande-
ling).

Gymnasium, half 3: vijf-stedentournooi
volleybal.

Het Leidsche Volkshuis, 4 uur: Deense
film „Ditte. een mensenkind".

Het Leidsche Volkshuis, 8—9.30 uur:
tentoonstelling en demonstraties.

Stadhuis. 3 uur: Broederschap van oud
padvinders, kring Rijnland, Leidse dag.

Kleine stadszaal. half 4: opening con
ges van Jeugdparlementen; 8 uur: Euro
pese instuif, mr H. Velu uit Den Haag
over: Europa één in een verenigde we
reld.

Antonlus-clubhuis, 8 uur; jaarfeest
V.O.LA De Professorenwijk met: Als
de klok waarschuwt.

Nachtdienst apotheken
Apotheek van Drlesum, Mare 110, tel.
20406, en de Zuider-apotheek, Laramen-
schansweg 4, tel. 23553.

HILLEGOM
Sigrid Undset en haar
werk

Gisteren werd in het Nutsgebouw de
eerste nutsavond in dit seizoen gehouden.
Nadat de voorzitter, de heer Bijl van
Duivenbode, in zijn welkomstwoord nog
met dank had gewezen op het vele werk
dat mr J. C. Schouten als bestuurslid
had gedaan, waardoor diens vertrek uit
Hillegom werd betreurd, en nadat hij
welkom had toegeroepen aan het nieuwe
bestuurslid, de heer Gelder, was
woord aan mevrouw A. M. de Graaff-Tuk
(pseudoniem Marijke van Raephorst), die
een lezing hield over de Noorse schrijf
ster Sigrid Undset.

Vóór de pauze behandelde de inleidster
de levensgeschiedenis en het moderne
werk van de schrijfster. Ten einde duide
lijk te maken wat ons trekt in de Noorse
roman schetste mevr. De Graaff eerst de
mentaliteit der Noren, hun hardheid,
stugheid en liefde voor het vaderland. In
de boeken van Sigrid Undset, die in 1928
de Nobelprijs verwierf, zijn de milieu
schildering cn de karakters van de per
sonen hoofdzaak. In kort bestek werd eei
deel van de litteratuur van Sigrid Undset
behandeld, waaruit veel van het eigen
leven en het karakter van deze schrijfster
werd geopenbaard. Door haar studie
de middeleeuwen kwam zij, die zich een6
athelste had genoemd, tot de kerk, in dit
geval de R.K. kerk. Na veel geleden te
hebben en hard gevochten, heeft zij uit
eindelijk wel vrede gevonden. De schrijf
ster overleed in 1949 op 67-jarige leeftijd.
De inleidster was er echter van overtuigd
dat haar werk zeker nog lang zal worden
gelezen.

Na de pauze werd het middeleeuwse
werk van de schrijfster besproken, met
als hoogtepunt de bekende triologie
„Kristin Lavransdochter".

Haagse politierechter

Oude familievete

Een 53-jarige mevrouw uit Leiden
moest voor de Haagse politierechter ver
schijnen, omdat zij op straat haar schoon-
•r voor „viezerik" zou hebben uitge
scholden. Verdachte ontkende dit ten
stelligste en vertelde dat een nu reeds
30 jaar durende familieruzie de achter
grond vormde. Vroeger was zij eens tot
10 boete veroordeeld en zou de schoon
zoon van de beledigde partij 60 boete
hebben gehad. Dit prijsverschil zou de
andere partij dwarszitten en steeds zou
men hebben gezegd: „Ze komt wel".

De schoonzuster en haar dochter wer
den als getuige gehoord. Zij hadden het
gewraakte woord duidelijk verstaan. „Pu
re leugens," zei verdachte. De officier
van Justitie eiste 20 boete of tien da
gen. „Ik neem er geen genoegen mee," zei
verdachte nog voor het vonnis gevallen
was. Ze kreeg 15 boete of vijf dagen.

Haagse economische
politierechter

Gulle bloembollenkweker

Voor de economische politierechter ln
Den Haag verscheen een bloembollen
kweker uit Noordwijkerhout, omdat hij
bloemen zou hebben geoogst en verhan
deld zonder In het bezit tc zijn van een
vergunning. Verdachte ontkende het ten
lastegelegde. Hij vertelde, dat hij de bloe
men had gesneden omdat dit beter was
voor de bollen. Verhandeld had hij ze
niet, want hij had een aantal aan de kerk
geschonken en verder had hij bloemen
gegeven aan de mensen, die langs kwa
men en er om vroegen. Als men hem er
dan wel eens ongevraagd vergoeding voor
gaf, had hij dat aangenomen. De officier
van Justitie vond het een weinig aan
nemelijk verweer en had gaarne gezien,
dat verdachte bewijzen had geleverd. Hij
eiste een boete van f 100 of 25 dagen. De
economische politierechter veroordeelde
hem tot f75 boete subs. 25 dagen.

Koopman kreeg tien gulden boete

Een koopman uit Woubrugge moest te
recht staan, omdat hij levende hoenders
had afgeleverd, zonder dat hij daar ver
gunning voor had. Bij verscheidene ko
pers was op het bedrijf pseudo-vogelpest
geconstateerd. Verdachte voerde aan, dat
hij niet wist dat hij de hoenders niet
mocht verkopen. Toen hij hoorde van de
bedrijven waar pseudo-vogelpest was,
had hij de schade bij de getroffen kopers
vergoed. De officier eiste f 15 of vijf da
gen. De koopman kreeg f 10 boete of vijf
dagen.