J Stop die nieuwe de ijskast Niet uit instinctieve afkeer, maar wegens onoverkomelijke bezwaren spelling terstond - voor altijd in punt Duizenden vluchtelingen vragen uw steun Loongrens ziektewet 1 Jon. omhoog tot 6000 5300) Mislukte „Don Posquale" door de Ned. Opera Ir Aler reikte medailles uit aan vliegend personeel Mannen gaan overwerken ten bate van de vluchtelingen Tijd is nog niet ontmaskering rijp voor spion 1954 7 VRIJDAG 8 OCTOBER 1954 GOEDE RAAD EN ERNSTIGE WAARSCHUWING (II) (DOOR Dr F. C. DOMINICUS) Kort geleden is de „Woordenlijst van de Nederlandse taal" verschenen. We hebben er jaren op gewacht en hadden gehoopt dat zij een vereenvoudiging der spelling zou brengen. Dit zou natuurlijk geheel in de lijn hebben ge legen van de spelling-wijzigingen uit de jaren 1934 en 1947. Ik ben echtei deerlijk teleurgesteld. Er komen talloze nieuwe moeilijkhe den, die m.i. volstrekt waardeloos zijn Hieruit volgt dat er zeer veel kostbare tijd zal verknoeid worden aan het be reiken van een hopeloze taak. Dit laat ste zeg ik vooral met het oog op de Lagere School. Mijn voornaamste oe- zwaar is dat er zoveel verschillende spel lingen geoorloofd zullen zi'n. Natuurlek kan men daar luchtig overheen lopen en zeggen: „Nu ja, dat geeft toch gee.: moeilijkheden". Doch men verwaarloost daarbij een psychologische factor. Een leerling der L.S. (en ik geloof dat ik tf't wel van de M.S ook mag beweren), vraagt vastheid: zó moet het en niet an ders! Nu komen er een groot aantal go- vallen, waarin dit niet meer geldt. Het gevolg zal zijn (de tyd tussen 1934 en nu bewijst dit afdoende) dat de leerlingen de mening zullen gaan koesteren dat nu alles goed is. Wat ln honderd gevallen geoorloofd ls, kan voor hun geest moei- i lijk ln de volgende honderd gevallen on geoorloofd worden. Het gevolg zal onge- j twijfeld een nog grotere verwarring ziin Twee iouten bij de opzet Men begrüpe mij goed. Deze critlek .vi geenszins een aanval zijn op een aantal zeer deskundige en ernstige mannen, on der wie er enige in vriendschappelijk0 verhouding tot mij staan. Maar ik wil een waarschuwende stem laten horen. Zü hebben mijns inziens twee fouten ge maakt: In de eerste plaats kennen zij blijkbaar de L.S. niet voldoende en in de tweede plaats hebben zü zich te veel laten meeslepen door de schone gedacht op dit gebied een eenheid tot stand t I brengen tussen België en Nederland. Dit is m.i, een illusie, daar de twee bevol kingen in woordgebruik en uitspraak tJ ver van elkaar staan. D e p r ij s die Noordnederlandse schoolkind voor loffelijk streven moet betalen 1 s dan ook ongetwijfeld veel hoog. Als een onderwijzer in alle ernst deze spelling goed aan de kinderen leren, zal dit slechts Kunnen ten koste van het w e r k e 1 ij k e onderwijs in levende taal. De spelling wordt dc grote slokop. Ik ben echter overtuigd dat de meeste onderwijzers er met de muts naar zullen gooien en dat is hun nog niet een< zo kwalijk te nemen ook. Dit is een stoute bewering, maar ik zal die hier onder wóérmaken evenals die, dat Ojj deze spelling een voortdurend ge bruik van het woordenboek nodig 1. De verstandigste maatregel die me op dit ogenblik kan nemen is de hele spelling laten voor wat ze ls en de lijst niet van toepassing verklaren op de scholen. Ook hier geldt: „Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald" Ik zal nu een aantal bezwaren in bijzonder heden bespreken, zodat men kan inzien dat Ik niet zo maar een soort van in stinctieve afkeer van deze nieuwigheid heb. Het heeft mü dan ln de allereerste I plaats getroffen dat er geen afzonderlijke <i paragraaf is gewijd aan het aaneen schrijven van woorden. Men heeft ei wel een voor het deelteken, het koppel teken, de verdeling van woorden ln let tergrepen, het gebruik van het wegla- "GLOBE" .SNIPPERS In Parijs is de doodstraf geëist tegen de ex-nazi Karl Oberg, bijgenaamd ..dp «lager van Parijs", en diens adjudant, Helmuth Knochen. Zij zijn verantwoor delijk voor het wegvoeren van 220000 Fransen naar Duitse concentratiekampen In het R-A.F-instituut te Farnborough ls een „electronisch brein" in gebruik genomen, bestemd voor de studie van geleide projectielen in de vlucht. Het ..brein" is zo groot als zes huizen van vijf verdiepingen Een 16-jarige jon gen uit Mtlnchen, die twee jaar geleden het leven van Adenauer redde door een bompakket bij de politie te brengen. i« wegens een aantal kleine misdaden tot elf maanden gevangenisstraf veroor deeld. Het gouden horloge dat hij Inder tijd van de Bondskanselier kreeg, had hij beleend. De laatste manschappen van de vier Amerikaanse divisies die Korea ln verband met de nieuwe Amerikaanse defensieplannen moesten verlaten, zijn uit Seoel vertrokken. De vier divisies zijn over verschillende bases in de Pa cific verdeeld. Een 73-jarige Frans»* luchtmacht-generaal heeft een raket uit gevonden, die regen kan maken. De bo ven de wolken ontploffende rakot spuit fijn-verdeelde zilverjodide over een grote oppervlakte, waardoor de wolk zich in regen ontbindt. Twee Ameri kaanse congresleden bezoeken Rusland op het ogenblik als gewone toeristen zonder enig politiek oogmerk. Zij wonen in het Nationaal-hotel te Moskou en be talen als gewone gasten voor verblijf en uitstapjes In een drukke straat te Cheltenham (Gloucestershire. Engeland" is uit een gesloten auto voor ruim 200 000 gulden aan Juwelen gestolen. De eige naar, een Juwelier, was even een bios coop binnengegaan om te vragen of de film wel goed was.... -dr De politie van de Westduitse staat Noordrijn-Westfalen heeft bij razzia's twintig leden van de verboden communistische organisatie Freie Deutsche Jugend gearresteerd dt i Een Perzische regeringsfunctionaris had in de kelder van zijn huis een complete drukkerij, waarin niet minder dan drie communistische bladen werden gedrukt Dit werd gisteren bij een razzia ontdekt dr Een Turks militair gerechtshof heeft i gisteren 131 communisten veroordeeld tot gevangenisstraffen, variërend van vijf maanden tot tien jaar. Volgens de po litie is met deze massa-veroordeling de kern van de communistische partij ln Turkije weggevaagd. Volgens een opinie-onderzoek van het liberale Britse blad News Chronicle wil 63 procent van de ondervraagden, dat premier Churchill zich terugtrekt. Twee-en-veertig pro- „cent van de conservatieve ondervraagden deelde deze mening. De weduwe Johanna Horstkamp geb. Bartels te Losser heeft gisteren het j voltallige college van B. en W. op be zoek gehad ter gelegenheid van haar I honderdste verjaardag Felicitatietelegrammen kwamen o.a binnen van H.M. de Koningin en dc commissaris der Koningin ln Overijssel. De echtgenote van de burgemeester boud de jarige bloemen aan. tingsteken, het gebruik van hoofdletters, maar, ofschoon de kwestie van het aan eenschrijven m.i. had behoren behan deld te worden in verband met het kop pelteken, spreekt men er met geen woord over, hoewel in „De Grondbegin selen der Nederlandsehe Spelling, van wege de Redactie bewerkt door L. A. 'e Winkel, derde druk herzien door M. de Vries (1873) er een aantal opmerkinge.: over dit onderwerp staan. Waarom heef. de Commissie dit verzuimd? Doet het ei niet meer toe of is het vergeetachtig heid? In het „Woord vooraf" van de Ne derlandse en Belgische ministers van On derwijs staat ertoe, hoewel De Vrle.t en Te Winkel uitdrukkelijk zeggen dat samenstellingen met e r niet aaneen mo gen geschreven worden Indien dit ver anderd is, had men daarvan rekenschap moeten afleggen Verder komen in dc voorafgaande opmerkingen de spellingen inhoeverre, terzake, totnogtoe voor. Het ls mij wel, maar waarom spelt men zo? In tegenstelling met De Vries en Te Winkel: tweeduizend, eenendertigste, eenentwintig (aan elkaar). Ten opzichte van de hoofdletters spreekt rnpn zich uit, maar tot mijn spijt kan ik in het gebruik daarvan weinig consequentie ontdekken. In de inleiding staat farizeeën zonder hoofdletter, ln de woordenlijst met een hoofdletter. Wat is nu goed? En, onder elkaar: fe bruari, doch Februari-om wenteling. Werkt dit niet verwarrend? Men speit Semieten en Semitisch met een hoofd letter, maar jezuïeten en jezuïtisch zon der, hoewel beide woorden van een eigen naam zijn afgeleid. Ook johannieter en karmelieter worden met kleine letter ge speld. Hoe moet ik de logica hiervan aan mijn leerlingen duidelijk maken? De ge noemde woorden geven mij nog aanlei ding tot een andere opmerkingIs het geen verzwaring voor het aanleren der spelling dat rrfen nu weer moet schrijven: Semieten, maar semitisch, jezuïeten, maar jezuïtisch, terwijl men vroeger dë een voudige regel had: als de ie-klank de na druk krijgt, schrRft men ie, dus Jezuïe- tiseh en Semietisch. Met geen woord wordt over de reden die hier geleid heeft tot afwijking van de spelling De Vries en Te Winkel, gerept. Verder heeft het mijn aandaght getrok ken dat merr in een aantal bastaardwoor den de dubbele n vrij willekeurig door een enkele n heeft vervangen. Dit schept ook weer moeilijkheden, vooral bij de kin deren die Frans leren. Waarom toch moet Rectificatie Tot ons leedwezen werd in de krant van gisteren het tweede tn- plaats van het eerste artikel van dr F. C. Dominions over de nieuwe spelling geplaatst. Hier volgt thans het t - Red. men ln het Nederlands spellen: condi tioneren, dictionaire, pensioneren, spio nage, spioneren, miljonair mayo naise, terwill de overeenkomstige woor den in het Frans een dubbele n hebben? Arme kinderen die telkens zullen moeten overschakelen! Tot dusverre maakte men onderscheid tussen de woorden revolu- tionnaire en revolutionaire in Anti-Revo lutionaire Partij, hoewel deze laats--? spelling hoogstwaarschijnlijk haar ont- staan te danken heeft aan de minder goede kennis van de spelling bij de uit vinder van dit woord. De woordenlijst heeft nu voor revolutionair beslist, waar óm weet Ik niet. Evenzo ls het me een raadsel, waarom men spreekt van een apostrof. Is dit alleen maar ter wille van de uitspraak? Dan had ik me maar lie ver hij weglatings- of afkappingsteken gehouden, woorden die de samenstellers van de woordenlüst toch ook gebruiken, zelfs in het opschrift van het hoofdstuk over dit onderwerp. Dat er regels gegeven worden voor de verdeling in lettergrepen spreekt van zelf Maar die moeten dan ook logisch zün. En daarom heh ik wel wat verbaasd gestaan, toen Ik chaletje en paletootje op deze wllze verdeeld zag: chalet-je en paletot-tje.De schrijvers spellen ook menu-tje. Ik zie volstrekt niet in waar om men dan niet zou kunnen spellen naleto-tje, tenzij men „paletot" zegt a!s in „tot", een uitspraak die ik nog nooit heh gehoord En wat chalet betreft, In dien men dit uitspreekt als pet, is er geen bezwaar tegen de afbreking chalet-je, In het andere geval, als men het dus op zUn Frans uitspreekt, is er evenmin bezwaar tegen chalet-je, omdat de t en 1 toch ln de uitspraak aanëenkomen. Trou wens hiervoor pleit de verdeling van woorden als ratje, katje, petje, potje. In verhand met deze verkleinworoden vestig lk de aandacht on één winstpunt. De woorden vlaatje, villaatje enz. zijn niet veranderd, zodat we misschien eens afkomen van dat eeuwig-wederkerende villa'tje dat ln advertenties te huur wordt aangeboden. Als winstpunt is ook aan te merken dot een eind gemaakt wordt aan de waanwijs, heid van een aantal zogenaamde taal kundigen die achter Dr en Mr. de pur.t willen weglaten In de „Woordenlijst" staat uitdrukke lijk achter elk verkort woord wordt een punt geschreven: Prof.; a.h.w enz (uitzonderingen vormen al leen de internationaal vastgestelde en ir Nederland en België geldende aanduldln- en symbolen van maten en gewlch- als km, kg, kgm, kWh). (Advertentie/ Dat is nu de Kostbare precisie-oiachines ▼erraardigen de BICPUNT de balpunt die achrijft, to- dra de kogel het papier raakt 1 'De beroemde BIC IMAC Unieke garantie Elke BIC PUNT wordt onvoorwaardelijk gegaran deerd. Let op het merk BIC op de schacht en op de punt. 'n balpunt? Octoberactie voor de kampen Het kleine Oostenrijk zelf moet voor 200.000 displaced persons zorgen (Van een onzer verslaggevers) /"OOSTENRIJK, DAS LAND DES LaCHELNSzo raken we aan het mediteren, wanneer we met de trein op weg zijn naar Wenen. Waar we kijken, zien we rustig glooiende berghellingen zich zacht neigen naar een dal. dat in zijn holte een klein dorpje, compleet met een sierlijke kerk torenspits, verscholen houdt: het beeld van een vriendelijke Nieuwjaars kaart. Maar al deze lieflijkheid mag het harde feit niet verbloemen, dat in dit glimlachende land duizenden vluchtelingen nu al jarenlang hun traag en zwaar bestaan voeren. In Wenen aangekomen, valt het nóg niet mee. zich de harde problemen te realiseren. Het oude centrum van eens een trotse monarchie was, doet zich nog immer voor als een joyeuze wereld stad. Ultbundig-barokke paleizen en ge bouwen verkondigen de glorie van eer rijk verleden en een zekere gemoede lijkheid, steeds in het totaalbeeld pre sent, schijnt de gaten welke twee wereld oorlogen sloegen, te verhullen. In de vooravond neemt de schemer élke wrangheid weg. We rijden naar dc woning van onze gezant, mr E. Star Bus- man, en de verlichte ingang van hel vreemd gebouwde huis zweemt in de voortschrijdende duisternis naar de c trekken van een décor voor een stuk het fin du siècle. Hier heeft de compo nist Richard Strauss gewoond, licht een ijverige dienaar in; we noteren niet zonder enige eerbied. De receptie, waarbij ook mevrouw Star Busman en hare beide dochters als ven zovele charmante gastvrouwen •ezig zijn. draagt in Hoofdzaak het karakter van een kennismaking, ma: de gesprekken tasten we al de lijnen het omvangrijke vraagstuk, dat de vluchtelingen vormen. De volgende gen. ten kantore van dr V. A M. Beer- i (vertegenwoordiger van de Hoge Als het parlement ex mee accoord gaat: Kinderbijslagen, ouderdomsuitkeringen enz. 6 pet hoger Meer oudjes onder noodwet Haagse Kunstmaand Men vergat, dat ons land ook nog zangers heeft "PbAAR STOND DAN gisteravond de Nederlandsehe Opera in het Gebouw voor K. en W. Na het succes van de voormalige Utrechtse Opera zou ook de Ned. Opera het eens proberen met „Don Pasquale" van Donizetti. Een werkje waarin maar vijf partijen voorkomen. Drie er van werden gis teravond bezet door buitenlanders. Dirigent en regisseur waren ook van over de grenzen. Veel Nederlands was er dus niet aan. En dat nog wel in het kader van de Haagse Kunstmaand en voor een tamelijk lege zaal. Die Utrechtse Opera bestaat niet; de Ned. Reisopera is er zo gezegd voortzetting van. En die Reisopera heeft pas 14 dagen geleden dezelfde opera in Den Haag gebracht. Met een Ned. diri gent, een Ned. regisseur en drie solisten Den Haag. Was dat niet een vee diger samenstelling voor de Haagsi Kunstmaand. Maar ja, men wil nu een aal het beste van het beste hebben ei daarom kreeg de Ned. Opera de kans ii ns Haagse kunstfestijn. Eilaci, men heeft zich vergist en nie het beste van het beste gehaald. Want wa gisteravond op het podium van K. ei W. gebeurde was helemaal niet be6t, het goed. Donizetti kwam absoluut niet bij te pas en we hebben de hele avond op spel en zangkunst te wachten. Dirigent Alexander Krann- hals, die heus een goed orkestleider ls, begreep niets van deze muziek en maakte alles verschrikkelijk zwaar, zonder spran keling, zonder humor, zonder lichtheid Regisseur Heinrich Altmann, die heus wel wat in z'n mars heeft, vergat de zangers te vertellen dat het een luchtig en onder houdend zangspelletje was en maakte daardoor een drama van. En Altmann begreep ook niet dat men deze luchtige Italiaanse humor niet zonder beweging kan brengen. Jammer, erg Jammer, en dan te weten dat de Ned. Reisopera met eigen krachti (en ondanks de verschrikkelijk beperkte middelen) zo veel frisser werk deed. Werk dat ons eerlijk gezegd een beetje herin nerde aan de frisheid, waarmee we he werk voor enkele jaren in Salzburg heb ben gezien mot Hllde Güden en Helmut Krebs. Die frisheid ontbrak gisteravond absoluut. De sopraan Hedda Heusser was erg lieftallig als Norina, maar was in haar spel allesbehalve overtuigend; het was allemaal op uiterlijk effect berekend en nergens kregen we een spel dat zo van-binnen-uit kwam als van Anneke v. d. Graaf bij de Reisopera. Ook qua zang gaf laatstgenoemde heel wat mooiers te ho ren dan Hedda Heusser. die de hele avond markeerde en heel moeizaam eens enkele hoge noten uitzong. De tenor Lulgl Pon- tiggia was wel de grootste mislukking als Ernesto. Men vraagt zich af hoe zo iemand, zonder enige zang- of speltalen- ten, bij een opera-instelling kan komen. John van Kesteren, die de Ernesto-rol bij de Reisopera zong. staat mijlen ver boven deze Lulgi. Meer acceptabel was Scipio Colombo als Dokter Malatesta, maar ook j wist dikwijls geen rsad met zichzelf it wat de buitenlander» betreft. Bij hen vergeleken was de Nederlander Guus Hoekman aLs Don Pasquale nog helemaal niet zo gek, althans niet wat de ng betreft. Maar het spel van hem ls aanmerkelijk minder geworden dan vroe ger, toen hij die rol bij de Utrechtse Opera speelde. Er zijn zo allemaal cliché bewegingen gekomen en Hoekman ver geet zo vaak. dat hij een oude gebrekkige man moet zijn. De kleine rol van de nota ris werd door Henk Angenent heel goed vertolkt. Dat was dus weer eens een misgreep van de Ned. Opera, een mislukking. Kun stenaars uit eigeel land, die beter zijn, laat men lopen en voor de subsidiegelden, die het Rijk en ook de gemeente Den Haag beschikbaar stelt, huurt men onbekwame buitenlanders. Een bas als Jan Duiveman, die de Don Pasquale bij de Reisopera uit nemend zong en speelde, krijgt geen kans. Wel een stemloze Luigl Pontiggia. Het kan raar gaan met ons kunstbedrijf. Corr >skl. verband met de algemene verhoging der lonen met ten hoogste 6 procent zul len met betrekking tot het terrein der sociale verzekering de volgende maat regelen getroffen worden: Gelyk bekend, is ter gelegenheid van de loonronde van 1 Januari 1954 de loon grens voor de ziektewet en de invalidi teitswet gebracht op f 5300,De rege ring is thans voornemens de loongrens op f 6.000 te brengen. Het optrekken van de loongrens tot f6.000 zal om administratieve redenen geschieden met ingang van 1 Januari 1955, behalve voor hen. fcie thans krachtens de ziektewet en de Invaliditeitswet kerd zijn en voor wie ononderbroken voortzetten der verzekering mogelijk moet worden gemaakt, ook als zij dobr de hui dige loon-stljging Iets boven de g-rens f 5300 per jaar komen. De loongrens voor de invaliditeitswet, welke geldt bij de aanmelding verzekering (sedert 20 Nov. 1948 f3.000) wordt verhoogd tot f 3600. Het maximum dagloon, waai premie en uitkering worden berekend, wordt voor alle sociale verzekeringswet ten gebracht op f16. De uitkeringen Ingevolge de noodwet ouderdomsvoorziening worden met 6 pro cent verhoogd. Om in de thans bestaande onderlinge verschillen tussen de gemeenteklassen geen wijziging te brengen, wordt de hoging voor echtparen voor alle gemeen teklassen bepaald op f72 en vo huwden op f42.- De inkomensgrenzen genoemd in art. 5 der noodwet zullen een over eenkomstige verhoging ondergaan. Deze verhoging heeft het gevolg, dat een nieuwe groep personen behoren de tot de zgn. „vergeten groepen' onder de werking der noodwet word! gebracht. Teneinde de „vergeten groepen" iets meer tegemoet te ko men zullen de inkomensgrenzen iet! verder worden verhoogd. De uitkeringen toegekend aan degenen ie in het genot zijn. van een invaliditeits- een weduwenrente krachtens de Op jubileumdag van K.L.M. Zilveren en bronzen onderscheidingen voor resp. 15.000 en 10.000 vlieguren De president-directeur der KLM, lr I. A. Aler heeft gisteren op de 35e verjaar- van onze nationale luchtvaartmaat schappij aan 28 leden van het vlie gend personeel voor langdurig di betoon in de lucht ere-medailles uitge reikt. Bij het behalen van 20.000 vlieguren krijgen leden van het vliegend P' necl, zoals men weet, een gouden pen ning, bij 15.000 vlieguren een zilveren bij 10.000 uren een bronzen. Gisteren werden er geen gouden i dallies uitRereikt, doch 7 zilveren en bronzen. Hiervan reikte ir Aler 6 zilveren n 17 bronzen, want de resterende 6 onderscheidingen moesten in Curacao Djakarta aan de daar verblijvende beman ningsleden ter hand worden gesteld. Op Schiphol waren twee gezagvoerders aanwezig met ieder circa 15 000 vlieguren op hun naam: N. W. Bos en H. A. A. Koo- per (bekend door de Chrlstchurchrace). Zij ontvingen de zilveren penning met een toepasselijk woord van hulde uit handen hun directeur. Voor gezagvoerder Kooper is de 7e October een bijzondere dag geworden, want op 7 October van het ong jaar trok hij zijn KLM-machine oor de Chriatchurchrace de lucht ln. )rie boordwerktuigkundigen. De Lange, n de twee gebroeders Deltenre. als mede de radiotelegrafist Suttorp, kregen een zilveren medaille. In Cura cao nam boordwerktuigkundige J. H. C. Plesman er eveneena een in ontvangst. Voorts reikte ir Aler 17 bronzen medail les uit voor het bereiken '.van 10.000 vlieg uren aan de gezagvoerders Peetoom, Ver- maat en Koch, de boordwerktuigkundigen Meyer, Bergisch, Fcyth, de Australiër Smith, Bruins en Faro, de radioteiegra- flsten Slinger. Heemskerk. Schouten, Staal, Klepe en Kost en de stewards Schaasberg en Erkelens. In Djakarta ont vingen de boordwerktuigkundige Akker man en in Curacao de stewards Waas, De Ries en Abraham leder een bronzen penning. In zijn inleiding memoreerde ir Aler hoe het dr Plesman was geweest, die twee Jaar geleden aan 37 gezagvoerders pennin gen uitreikte. Daaronder waren enkele gouden exemplaren voor 20.000 vlieguren. Die zijn sindsdien niet meer uitgereikt. De enigen, die ze thans bezitten zijn com modore J. J. Moll en de gezagvoerders G. van Messel en L. A. Brugman. De vierde bezitter van deze gouden penning ls de vroegere gezagvoerder der KLM I. Smir noff. De tuinbouwvakachool van de NCB in Zeeland (NB) ls wegens georek aan leerlingen opgeheven. invaliditeitswet, alsmede van een te krachtens de ongevallenwet, worden met 6 procent verhoogd- De gezinstoeslag wordt gebracht van f42.50 op f45. De renten krachtens de ongevallenwetten worden dienovereenkomstig verhoogd. Voor ongevallen tussen 1 Januari 1954 en 1 October 1954 wordt een bijslag van 6 procent gegeven. Kinderbijslagen De kinderbijslagen zullen eveneens met 6 procent worden verhoogd en worden resp. gebracht op: 51 ct. voor het eerste kind, 57 ct. voor het tweede en derde kind, 80 ct. voor vierde en vijfde kind, 90 ct, voor zesde en volgende kinderen. De kinderbijslagen voor rentetrekkers worden ook met 6 procent verhoogd en resp gebracht op f 13,25, f 14,90, f20,80 en f23.40 per maand. Ook ten aanzien van de complemen taire sociale voorzieningen worden over eenkomstige aanpassingen voorbereid. De uitkeringsbedragen voor de kleine zelfstandigen worden gebracht op 32 ct voor hot eerste kind, waarvoor recht op kinderbijslag bestaat en 45 ct. voor de volgende kinderen. Uiteraard dient het parlement deze voorzieningen, alvorens die kunnen wor den getroffen, goed te keuren. Commissaris der Verenigde Naties voor de vluchtelingen, mr G J van Heuven Goedhart), komen in zakelijker sfeer de diepgaande kwesties meer klaar en ge profileerd naar voren Dr Beermann. dynamische figuur, laat ontstellende cijfers horen In het begin van dit jaar en nu mêleren we ge gevens uit een reeent rapport van mr Van Heuven Goedhart met degene, die ons in het Weens kantoortje geworden waren er in Oostenrijk 216.004 vluchte lingen, vallend onder het mandaat van de Hoge Commissaris: 176 903 dusgenaam de Volksdeutsche en 39 096 Bulgaren, Tsjechen. Hongaren. Polen. Roemenen. Oekraïners, statenlozon en-'.. De Oosten rijkers en ook wel de „Volksdeutsche'' zelf, zo vernemen we. spreken liever over oud-Oostenrijkers: deze belangrijke groep van vluchtelingen, althans de ouders, is onderdaan geweest van de oude monarchie en vluchtte, nadat Hitier een ware volksverhuizing teweeg had gebracht, sedert 1945 uit veelal onder Russisch regiem staande gebieden naar centraal Europa. Bruikbaren en invaliden Er zijn in Oostenrijk officiële rege ringskampen en zij herbergen ruim 40 000 iuchtelingen; daarnevens bevinden zich aar schatting een 60.000 personen ln wat nen noemt wilde kampen: buiten ge bruik geraakte barakken of een verza ding hutten, waarvoor dc regering geen verantwoordelijkheid draagt De cijfers zijn voldoende om duidelijk te maken dat vele duizenden vluchtelingen in bijzonder ongunstige omstandigheden leven. Zelfs in de best geleide kampen. ve zouden het ervaren, waar een dokter over dc gezondheid waakt en men poogt het kleinste vertrekje met bloemen en wat vitrage wat gezellig heid te geven, zijn de moeilijkheden groot de overbevolking en het gedwongen ge meenschapsleven ondermijnen langzaam aan de moraal en nemen initiatieven weg meeste van de „bruikbare" (lelijk woord) kampbewoners kunnen wel werk krijgen, maar dat is meestal seizoen arbeid of een toevallig karweitje. En dan nóg belichten we de zaak van de opge- ekte kant, want vraag niet wat het betekent wanneer iemand werk moet doen dat ver beneden zijn gaven en kwa liteiten ligt: het is net zo erg als het geval van een intellectueel, die in zijn barak alsmaar tot niets-doen gedoemd De Oostenrijkse autoriteiten dragen wezen de verantwoordelijkheid voor het onderhouden van de vluchtelingen, maar dit onderhoud is minimaal. Dit. zo licht dr Beermann toe. moet gezien wor den In het licht van de slechte economi sche toestand van het. nog steeds bezet te, land. De invaliden en zieken onder de vluch telingen vragen extra veel. Weer cijfers: globaal genomen zijn er 15.000 difficult cases. Van de 11.638 ..moeilijke gevallen", die hulp ontvangen, vertoeven er 2 847 lr Inrichtingen en ongeveer 3 600 zou den daarin moeten worden opgenomen. Bij dit laatste aantal dient men nog 5,000 mensen op te tellen, die géén hulp ont vangen tpER GELEGENHETD van de grootscheepse actie, die het Comité Vluchtelingenhulp 1954 deze maanden ontketent om de vele duizenden vluchtelingen in Oosten rijk en Griekenland blijvende hulp te kunnen bieden, heeft een aan tal journalisten een voorlichtings- reis gemaakt naar de kampen van de Displaced Persons in deze beide landen. Een onzer verslaggevers was ingedeeld bij de groep, die Oostenrijk bezocht. In dit artikel wordt een algemeen overzicht ge geven van dc toestand en verteld op welke manier het geld dat de Nederlandse bevolking in het voetspoor van de arbeiders die on der het motto ..Een uur voor een toekomst" een uur-loon afstaan bijeenbrengt, zal worden besteed. gebrachte en nog bijeen te brengen geld ln de richting van een blijvende oplos sing, die de sociale economische vesti ging van de vluchtelingen ten gevolge zal hebben. Dus. bij wijze van spreken, geen extra pannetje soep en zakje kolen hier of een hogere steuntoelage daar. -erken naar de integratie van de Actie zeer nodig Onze Nederlandse actie is dus beslist niet overbodig en de Hoge Commissaris denkt bij de besteding van het bijeen- Eén uur voor een toekomst In November komen ook de vrouwen in actie Het Comité Vluchtelingenhulp 1954 heeft als motto voor zijn actie ten bate van de vluchtelingen ln Oostenrijk en Griekenland gekozen de woorden: „Eén uur voor een toekomst". Dit slaat op de actie in de bedrijven, waar de arbeiders deze naand een uur zulen overwerken of een uur loon afstaan Dit bedrag zal door de werkgevers worden verdubbeld, drie grote vakcentralen steunen de2e tie. Hoewel de actie nog moet beginnen is tot nu toe op het gironummer van het comité (5100) reeds een bedrag van geveer 17.000 gulden binnengekomen. Ook de radio-omroep en de televisie zullen aan de vluchtelingenactie aandacht wijden. Maandagavond 11 October van 3.40—0.10 wordt een klankbeeld uitgezon den. als een gezamenlijk programma over beide zenders. De reporters Herman Fel- derhof. Jan de Troye en Ad de Vriea zul len hierin reportages geven over hun reizen naar Oostenrijk en Griekenland. Op Dinsdagavond 12 October van 7.10— 40 uur zal het programma over beide :enders worden herhaald. In de radiouitzendingen van de rest •an de maand zal in allerlei programma's •n rubrieken aandacht aan de vluchte- .ingenactie worden gegeven. De VARA zendt Woensdagavond 13 October een hoorspel uit „Zij vielen uit Gods Hand", naar het gelijknamig# boek van Hans Werner Richter. Het hoorspel zal worden gevolgd door een toespraak van de hoge Vrijdag a.s. voor Haagse Hot Haagse advocaat mr R. in hoger beroep De Haagse advocaat mr J. W M. R.. die wegens meermalen gepleegde ver duisteringen als curator door de Haagse rechtbank werd veroordeeld tot ander half jaar gevangenisstraf met aftrek, zal Vrijdag 15 October a.s ln hoger beroep terecht staan voor het Haags gerechts hof. De rechtbank had mr R teven» voor v(jf jaar ontzet uit het recht om als advocaat en bewindvoerder op te Vier Journalisten zijn Woensdag op uitnodiging der Britse regering naar En geland vertrokken, om daar indrukken op en van het politieke, culturele, in dustriële en economische leven. der Verenigde Naties de vluchtelingen, mr G. J. van Heuven Goedhart. Op Donderdagavond 21 October van 5 tot 10 over acht zal minister Suur- hoff over beide zenders een toespraak over het vluchtelingenprobleem houden. De Nederlandse Televisiestichting zal op de Dinsdagen 12, 19 en 26 October en op de Vrijdagen 15. 22 en 29 October ln de rubriek actualiteiten eigen reportages uitzenden uit het kamp Kufstein ln Oos tenrijk. Aansluitend op de actie van hot Comité Vluchtenlingenhulp 1954, maar geheel los er van. beginnen de Nederlandse vrouwenorganisaties ln November een actie voor hulp aan vluchtelingen in Oostenrijk. Het plan komt hierop neer dat de vrouwen willen helpen bij de in richting van de hulzen, die gebouwd zul len kunnen worden met het geld dat door de Nederlandse mannen in October bij- wordt gebracht DP.'! Een eerste punt is dan het opnemen van vluchtelingen in de landbouw Door middel van het verstrekken van leningen tegen een zeer lage rentevoet (één pro cent) en voordelige voorwaarden kun nen vluchtelingen-gezinnen zich in het schaarsbevolkte Oostenrijk als boer ves tigen en zich een nieuw bestaan op bouwen. Hierbij kan tevens worden aan gesloten bij wat bepaalde Oostenrijkse ii.stellingen al begonnen: Ijverige vluch telingen neerzetten op braakliggende boerderijen en ze met het verlenen van een crediet gelegenheid geven zelfstandig te worden. Niet minder gewichtig is het punt van ae woningbouw in gebieden waar werk is. Wel verschaft het mandaat van de Hoge Commissaris hem enige mogelijk heden voor woningbouw ten behoeve van vluchtelingen, maar deze houden alleen in. dat 80 h 90 procent van de*bouwkos ten en daarbij is de prijs van de grond dan niet Inbegrepen kan wor den geleend. Ons geld moet deze marge De derde mogelijkheid tot oplossing an het vluchtelingenprobleem is de vak scholing van jongeren, waartoe scho- lir.gscentra opgericht moeten worden. Tenslotte zijn er de vraagstukken rond- n de vestigingen in het ambacht, het kenleven en de vrije beroepen, en de steun aan studenten Het is goed, dat de actie van het Comité Vluchtelingenhulp 1954 niet in dc sfeer a het dierbaar-philantropische ligt; streeft naar een constructief slot van een zich voortslepend probleem. Dat daarbij de „moeilijke gevallen", de in validen die nooit meer zullen kunnen verken en de zieken die aan scholing liet meer toekomen, niet vergeten mogen vorden. spreekt vanzelf Maar dan is dat pannetje soep of dat extra zakje kolen geen druppel op de gloeiende plaat. Zo ligt. na de bespreking met dr Beer mann, het vluchtelingenprobleem theo retisch voor ons. Bezoeken aan kampen en gesprekken met vluchtelingen zullen het alle reliëf geven. Voor we echter Wenen verlaten, wacht nog een kort be zoek bij de minister van binnenlandse zaken. Oscar Helmer: een voor het oog even gemoedelijke als omrangrijke figuur een heel verschil met onze Beel, den ken we even die na een hartelijke liefdesverklaring aan de Nederlanders in het algemeen, ons zijn beste wensen meegeeft, verzekerend dat het vraagstuk van de vluchtelingen grote aandacht heeft van de Oostenrijkse regering. Nieuw koninginnezegel van 1 gulden Postzegels die uit de circulatie gaan Er ls weer nieuw» op postzegelgebled. In de serie koninginnezegels zal nog deza maand oen nieuw zegel van een gulden verschijnen, ontworpen door da heer S. L. Hartz te Haarlem en uitgevoerd in plaatdruk De zegel geeft de beeltenis van H. M. te zien „en profil", daaronder staat de waarde-aanduiding en het woord „Nederland" in wit uitgespaard ln het fond. dat gevormd wordt door op regel matige afstand elkaar kruisende lijnen. De kleur zal bruinachtig rood zijn. Ingaande 1 Januari a.s. worden de na volgende postzegels ongeldig: a. de ln 1953 uitgegeven watersnoodpostzegel, fran- keerwaarde 10 ct; b. de zomerpostzegela, uitgifte 1953 (bloemenserie ontwerp v. d. Vossen), frankeerwaarde 2, 5, 6, 10 en 20 ct; c. de in 1953 uitgegeven Rode Kruis- postzegels, frankeerwaarden 2, 6, 7, 10 en 25 ct; d. de weldadtghetdspostzegel» (kinderpostzegel») uitgifte 1953, frankeer waarden 2. 5. 7, 10 en 25 ct. VoOrts worden met Ingang van genoem de datum buiten gebruik gesteld de brief kaarten met zegelafdruk 1214 ct, ultglfta 1947 (met de beeltenis van Koningin Wil- helmlna met zwarte opdruk Na genoemde datum kunnen eventueel bij het publiek voorhanden briefkaarten ala bedoeld tot en met 31 Januari 1955 tegen briefkaarten van 6 cent van da huidige uitgifte worden omgewisseld Bijzonder stempel Ter gelegenheid van de vlucht van de eerste Super-Conatellttion der K.L.M., „Postillon d'Amour" van Amsterdam naar Sydney (vertrek 31 Octobar a.s.) zal de voor Australië bestemde correspondentie, waarvan blijkens de daarop voorkomende aanwijzing „per postillon d'amour Am sterdam-Sydney 31 October 1964" verzen ding met deze vlucht wordt verlangd, op Schiphol worden voorzien van een afdruk bijzonder stempel. Baranès en,.Charles" verklaren Zowel de communistische Journalist Baranès als „monsieur Charles", de hoofdfiguren in de Franse spionnage- affaire, weigeren de naam te noemen van ommunistische spion bij het Franse defensie-comité Beiden verklaarden gi teren, dat de tijd daarvoor nog niet rijp is. Intussen heeft ook Turpin (na Baranès) zijn bekentenis Ingetrokken. Turpin, hoge functionaris van de nationale raad de veiligheid, had eerder in de week toegegeven, geheimen aan Baranès te hebben doorgegeven. Baranès bekende aanvankelijk, deze geheimen van Turpin hebben ontvangen. Toen de rechter van Instructie Baranès gisteren met „monsieur Charles", alias Delarue. Het confronteren, deed zich de volgende scène voor: Delarue voerde een zó vurig pleidooi voor de journalist, dat de laatste zich snikkend in zijn armen wierp. Uit één en ander blijkt wel, dat de verdachten In deze zaak onder een erachrikkelijke spanning leven door de onafgebroken verhoren. Temeer daar Baranès ala een kalme opgewekte per soonlijkheid bekend staat. De Franse recherche heeft voor Maan dag iets :n petto, dat mogelijk de identi teit van de meesterspion X aan het licht zal brengen: de gesehorste politie-eom- missaris Didea, die blijkbaar geheel te goeder trouw la. zal Baranès niet minder dan 200 vragen stellen, waaruit de politie veel wijzer hoopt te worden. Eerst thans werden enkele bijzonder heden vrijgegeven omtrent de hierboven reeds genoemde „monsieur Charles" of Delarue. die ln het midden van deze week plotseling opdook en verklaarde, te zullen getuigen In de affaire-Dldes Dela rue ls een vroegere Inspecteur van politie, expert op het gebied van zaken met een communistisch luchtje HIJ werd reeds zeven Jaar gezocht, omdat hij was ge vlucht Uit een Interneringskamp (hu zou in de oorlog met de Duitsers hebben ge collaboreerd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 7