Theater propaganda - apparaat
van het totalitaire regiem
Publiek keert zich af ran communistisch
realismeop het toneel
Blijft
het meest
opzienbarend!
42
Tijc/elfi 2 pakkstt i/oopce/t.
195
s
VRIJDAG 8 OCTOBER 1951
EERLIJKE BLIK OP HET NIEUWE RUSLAND (VI)
1937 hun programma's samen zonder de hulp
van impresario's." Dat vertelde ons de directeur van
de Moskouse Opera, toen wij in zijn kantoor een ge
sprek met hem hadden. De Bolsjoi (de Opera heet
officieel „Grote Opera". Het Russische woord voor
groot is bolsjoï) is een complete theaterstad, waar
bijna 3000 mensen werkzaam zijn. Naast de reusach
tige ateliers, waar kunstenaars, arbeiders, technici en
toneelbedienden nieuwe spektakelstukken voorberei
den, beschikt het theater nog over een kliniek, een
kinderbewaarplaats, een rusthuis aan1 de Zwarte Zee
en een aan de Wolga.
Voor het monteren van een nieuwe productie heeft
men over het algemeen minstens een jaar nodig,
maar de opera's en balletten, die dan worden opge
voerd, slaan alles in pracht, praal en techniek. De
enscenering van iedere productie is tot in het uiterste
verzorgd; men werkt met steeds nieuwe decor-ver
anderingen en met een uitgebreide figuratie. Het
theater bezit een eigen stal, waarin de paarden wor
den verzorgd, the van tijd tot tijd op het toneel ver
schijnen. De uitvoeringen vallen bovendien op door
de zuiverheid der koren en solisten en de verbijste
rende perfectie der dansera en danseressen. De leden
van het orkest zijn de enige Russen, die men in rok
en witte das kan zien.
Er bestaat een grote naijver tussen de stedelijke balletten van Moskou en
Leningrad. De leden van beide groepen hebben echter dezelfde opleiding
gekregen. De Moskouse troep telt 218 dansers en danseressen (120 vrouwen
en 98 mannen) en de gewone leden geven 16 uitvoeringen per maand. De
solisten treden echter maar acht keer per maand in het openbaar op en de
„sterren maar zes maal. Ieder jaar worden er aan de Moskouse ballet-
i school 600 mensen opgeleid. De opleiding duurt 9 jaar en omvat natuurlijk
j naast danstechniek een leergang in Leninistisch Marxisme,
i Een Rus heeft een zwak voor het theater. In de rijk opgezette dans- en
muziekdrama's en in comedies en blijspelen zoekt hij een compensatie voor
zijn grauw en kleurloos dagelijks bestaan. Zijn voorliefde gaat daarbij in
i het bijzonder uit naar klassieke of historische drama's vol heldenmoed en
I romantiek.
Opvallend is. dat het publiek zich i
l en meer afzijdig begint te houden va
moderne stukken, die volgens de regels
j van het „communistisch realisme" voor
l het voetlicht worden gebracht. Deze poli-
(icke toneelstukken hebben wij aan de
hand van authentieke voorbeelden in drie
j". categorieën ingedeeld:
1. De comedie: Een landbouwkundig
Ingenieur zet alles op alles om nietsnut-
ters van een collectieve boerderij te ver
drijven. De jeune premier is hier als
„held van de arbeid" werkzaam en treedt
tijdens het laatste bedrijf in het huwelijk
met de knappe, jonge boerin, die hij zijn
liefde verklaart, terwijl hij een tractor
van het nieuwste model beklimt.
2. Het drama: Een geleerde, die onder
de invloed is gekomen van byitenlandse
gedachtenstromtngen. laat zich door een
imperialistisch spion tot laakbare hande
lingen verleiden. Zijn onvoorzichtigheid
wordt echter goed gemaakt door de on-
verschrokken heldenmoed van zijn zoon.
een komsomol met een edele sowjet-ziel
3. Het blijspel: Een bureaucraat ver
liest zijn baan door zijn overdreven voor
zichtigheid en dienstijver en verliest daar
door de sympathie van zijn collega's en
de liefde var, zijn vrouw.
Tijdens ons verblijf in Moskou zagen
wij een drietal toneelstukken een spi-
onnagedrama. een gewetensconflict en een
stuk voor kinderen. De politieke opzet
van deze stukken was steeds hetzelfde
Zij kwam echter nergens op zo'n verbijs
terende manier naar voren als in „Het
Viooltje van Montmartre". een zogenaam
de „sociale operette", die wij in de
schouwburg van Sotsji zagen. -Het stuk
werd opgevoerd door het theater van
Krasnodar en de geschiedenis die zich opl
het toneel afspeelde, sloeg zelfs het Rus- J
sische publiek, dat op dit punt toch heel
wat gewend is. met stomheid.
Het verhaal, dat duidelijk geïnspireerd
was op ..Louise", ..La Bohème". „Mimi
Pinson" en nog enkele andere genre-stuk
ken. had een wonderlijk burgerlijk Mont
martre op het einde der vorige eeuw ais
achtergrond. Men zag, hoe het bourgeois-
regiem zijn jonge kunstenaars en intel-
lectuelen van honger om liet komen, jon
ge talentvolle zangeressen oji straat zette
en mooie meisjes verplichtte een „be
zoek" te brengen aan de minister van
I Kunsten en Wetenschappen om zo aan
een baantje te komen.
De hele vertoning werd begeleid door
draaiorgelmuziek en van tijd tot tijd on
derbroken voor sentimentele liedjes van
bloemenverkoopsters en ontelbare dans-
nummers in de stijl van de Amerikaanse
musicals. Het publiek was even verbluft
als wij en na de pauze bleken honderden
het einde van het drama niet te hebben
afgewacht.
Overal in de Sowjet-Unie bloeit het
amateur-toneel. Het wordt gesubsidieerd
door plaatselijke ondernemingen of orga
nisaties en er is bijna geen dorp of het
heeft zijn eigen comedianten. zangers en
dansers. Men schat, dat deze amateur-
gezelschappen per jaar aan tachtig mil-
lioen mensen ontspanning brengen Lang
zaam maar zeker beginnen zij onder de
regering van Malenkov de zware politie
ke drama's te verwisselen voor stukken
van lichter gehalte.
Een stuk. dat buitengewoon veel succes
heeft is „De Krekel", dat op een collec
tieve boerderij speelt. In de steden staat
men in- de rij om „Waar is die straat?
Waar is dat huis?" te zien. een comedie.
die het huisvestingsprobleem op de hak
neemt.
Eentonige stukken
Het publiek moet niet veel hebben van
het „communistisch realisme" van de mo
derne toneelstukken en daarom loopt het
storm by de poppentheaters, waar de
meester-.poppenspeler Obratzov met zijn
Het Pushkin-Theater in
Kishinev.
uit: „Het is onmogelijk het belachelijke
van de situatie niet in te zien, in een be
paald stuk, waar een landbouwkundig
ingenieur zijn verloving verbreekt, om
dat zijn aanstaande vrouw het niet met
hem eens is over de wijze waarop groen
ten moeten worden aangeplant!"
Een andere beroemde Russische auteur,
Constantin Simonov vertelde, dat de ro
manschrijvers in de Sovjet-Unie door het
publiek boven de toneelschrijvers worden
gesteld. Hij vond voorts, „dat het com
munistisch realisme niet van ons kan
eisen, dat wij de mens enkel laten zien in
zijn werkkring, alsof daar buiten niets
anders bestond, geen liefde, vriendschap
of haat Het kan ook niet van ons eisen,
dat wij een metaalarbeider om een voor
beeld te noemen, over niets anders laten
praten dan over het staal van zijn gieterij.
Het is waar, dat de producerende arbeid
het centrale punt is van ons bestaan in
deze meuwe maatschappij, doch die ar
beid sluit het bestaan niet uit!"
Na deze woorden en na de woorden
van Malenkov, die zei. te hopen, dat het
Sovjet-toneel „zou terugkeren naar de
Een scène uit Moussorgsky's ,JChovantschina",
te Moskou.
leerlingen voorstellingen geeft. De pop
pen voeren alledaagse toneeltjes op en
houden de politiek zorgvuldig buiten hun
leventje. Desondanks is Obratzov be
faamd om zijn bijtende humor. Gelachen
wordt ook in het „Romeins Theater", de
laatste niet-Russische schouwburg in'
Moskou (de Joodse en Armeniaanse thea
ters zijn opgeheven). In een kelder wor
den hier door een troep zigeuners voor
stellingen gegeven.
De verordeningen van de regering knel
len het Russische toneelleven in een eng
keurslijf, dat niets anders dan het totale
verval van het toneel als gevolg kan heb
ben. In deze verordeningen, die vooral
dateren uit de jaren 19461948. wordt fel
gereageerd tegen het streven naar on
afhankelijkheid van de toneelschrijvers.
Desondanks is er na de dood van Stalin
en vooral na de verdwijning van Beria
een ware revolutie onder de auteurs uit
gebroken. Men erkende ronduit de slech
te kwaliteit van het repertoire en de ze
nuwslopende eentonigheid waarmee de
onderwerpen steeds weer werden behan
deld.
De beroemde schrijver Boris Lavren-
tieff noemde in een openbare redevoe
ring. die door alle kranten in de U.SS.R.
werd gepubliceerd, de Russische toneel
stukken „vervelend en onecht". Hij riep
het Grote Theater
door
Hélène en Pierre
LAZAREFF
traditionele en geheime bronnen
levenslust van nieuwe Gogols. die de
zweep van de satire kunnen hanteren"
kregen velen weer hoop op de toekomst
cn enkele vermetelen durfden het zelfs
aan revue's op te voeren in de stijl var
het satirische weekblad ..Krokodil Na
tuurlijk mogen oeze opvoeringen niet, te
gen het systeem gericht zijn en evenmir
de bewindvoerders aanvallen.
In de Russische circussen worden de
zeden en gewoonten met een verbazende
openhartigheid gehekeld. Elke grote Rus
sische stad heeft haar eigen circus, dat
steeds een indrukwekkend gebouw is.
waarin duizenden toeschouwers een plaats
kunnen vinden. Wij bezochten het
van Tiflis om er de beroemde clown Ca
ra n d'Ache te zien. die er met zijn troep
optrad. Caran d'Ache is een klein, dik
mannetje met levendige oogjes en
Chaplinsnorretje. Eigenlijk is hij
Britse afkomst en zijn stijl is geïnspireerd
op Chaplin. Zijn verbazingwekkende po
pulariteit dankt hij.aan de overduidelijke
toespelingen, die hy maakt op actuele ge
beurtenissen.
De hele voorstelling waarin de beroem
de clown optrad, bevatte maar twei
n-uten propaganda. Men zag een keurig,
maar eenvoudig gekleed echtpaar glim
lachend de piste binnenstappen. De v
duwde een kinderwagen en zij werden
omringd door drie kleine kinderen, even
eens in keurige kleren gehuld. De opper-
spreekstalmeester kondigde aan: „Hier
ziet ge een Sovjet-familie tijdens de wan
deling. Nu laten wij u een bourgeois-
familie zien."
Er verscheen een belachelijk dikke heer
met een hoge hoed op zijn hoofd er
broek in de kleuren van de Amerikaanse
vlag. Hij rookte een reusachtige sigaar er
werd gevolgd door een lachwekkend ge
klede vrouw, die bijna bezweek onder de
sieraden. Zij droeg een monsterachtige
hoed vol veren en hield vier honden aan
een lijn. Hier en daar werd gelachen
meer reacties waren er niet onder het
publiek.
Al te duidelijk
De toejuichingen waren daarentegen
niet van de lucht tijdens het optreden
van Caran d'Ache en zijn helpers. Dit
het soort humor, dat de toeschouwers in
Tiflis bijna onder hun -banken deed1 rol
len:
„Waarom draag je schoenen, die je drie
maten te klein zijn?"
„Het is de besté maat, die ik in Tiflis
heb gevonden
„Wat is een man, die geluk heeft?"
„Dat is een man, die vandaag een
tuum in Tiflis bestelt en het over
half jaar ontvangt..,."
„Ik ga weg
„Waarheen?"
„De dokter heeft mij modderbaden i
geraden
„Wandel dan even door de straten
Tiflis en je bent gengzen
Beroemde clown
Caran d'Ache
viel in ongenade
Een paar maanden voor Malenkov aan
de regering kwam is Caran d'Ache. die
onderscheiden is met de orde van Lenin,
bij Stalin die een van- zijn grootste ver
eerders was in ongenade gevallen. Dat
kwam door deze grap: „Ik heb er genoeg
de hele dag maar voor allerlei zaken
in de rij te staan. Ik ga de man, die de
schuld is van dit alles uit de weg rui-
zei de clown. Tien minuten later
n hij beteuterd terug. „En. is het
plan gelukt?" werd hem gevraagd.
„Nee."
„Waarom niet?"
„Er stond een drie kilometer lange rij
in mensen, die hetzelfde wilden gaan
Onder Malenkov werd Caran d'Ache
echter gerehabiliteerd.
Buitenlandse lilms
In de Russische steden kan men thans
Italiaanse. Amerikaanse en Franse films
de bioscopen zien. Overigens is het
niet nodig tevoren een bioscoopagenda te
raadplegen, want alle bioscopen in een
dezelfde stad vertonen tegelijkertijd
dezelfde film! De voorstellingen duren
anderhalf uur. zyn altijd uitver
kocht en worden gegeven in armoedige
theatertjes met harde houten banken. Er
orden soms tien voorstellingen op een
dag gegeven en de wachtenden voor de
volgende voorstelling kunnen hun. tijd
doorbrengen in speciale wachtzalen, waar
lectuur en versnaperingen te vinden zijn.
De Russen zijn dol op de neo-realisti-
sche Italiaanse films en de regering moe-
Per pak
cent
digt deze voorliefde aan, daar het door
het vertonen van deze films over ar
de, ellende en wetteloosheid, gemakkelijk
is de indruk te wekken, dat de toestan
den in de Westeuropese landen erbarme
lijk zijn. Van de weinige Amerikaanse
films, die vertoond worden, hebben voor
al de Tarzanfilms een buitengewoon suc-
dat verklaarbaar is, als men bedenkt,
dat deze films totaal geen politiek bevat-
•n en het publiek niet willen opvoeden.
De Russen zelf vervaardigen enkel nog
flauwe propagan da-geschiedenissen, die
soms van een onhandigheid blijk geven,
Vijftig jaar geleden stierf de
vóór revolutionnaire Russische
schrijver Anton Tsjechof (44 jr.
oud). Te zijner nagedachtenis
werd op 14 Juli j.l. in Moskou
een plechtige bijeenkofnst gehou
den. Tsjechof schreef ook ver
scheidene toneelstukken, waar
van in ons land vooral bekend
zijn: „Oom Waanja", „De drie
zusters" en „De kersenbongerd".
Werken, die een zeldzaam scherp
beeld geven van de sfeer van
apathie in het Russische leven
vóór de eeuwwisseling.
die verbijsterend is in 't land, dat „Pant
serkruiser Potemkin" maakte. Bij gebrek
goede scenario's hebben de meeste
filmers zich toegelegd op documentaires.
Daar het scenario voor een speelfilm de
goedkeuring moet hebben van 25 bu-
is het begrijpelijk dat men op dit
gebied weinig origineels mag verwach
ten. Het ministerie van het Filmwezen
Dodelijke injectie
grove schuld
Maand' voorwaardelijk en
100 boete geëist1
Enige maanden geleden gaf de 27-jarige
broeder-verpleger M. van D. van de psy
chiatrische inrichting „Groot Gaffel" te
Warnsfeld. één der patiënten een dode
lijke injectie. De spuit waarmee hij de
patiënt had behandeld, bleek een sterke
dosis morfine scopolamine te hebben be
vat in plaats van het antibioticum strepto-
micine. Broeder v. D. had bij vergissing
de injectiespuit uit een verkeer flesje ge
vuld. De rechtbank te Zutphen sprak de
broeder vrij, maar de procureur-generaal
ging in hoger beroep bij het gerechtshof
te Arnhem, waar deze zaak gisteren is
voor geweest.
De verdachte, die in de inchting gewoon
Is gehandhaafd, verklaarde dat de flesjes
morfine en streptomicine door de stoppen
zozeer op elkaar geleken, dat het ver
keerde flesje had genomen. Procureur-
generaal mr J. P. Hustinx bracht hier
tegenin, dat verdachte verzuimd had, op
het etiket te kijken. Mr Hustinx stemde
In met de verklaring van verdachte en
zijn verdediger, dat het werk in de inrich
ting onder hoogspanning moest geschie
den; de broeder had het toezicht over 45
patiënten, van wie er verschillende ge
vaarlijk waren Mr Hustinx sprak niette
min van grove schuld. „Een verpleger
moet nu eenmaal ernstiger gevolgen van
een vergissing verwachten, dan een tuin
man, die harktaldus mr Hustinx.
Hij eiste een maand voorwaardelijk er
honderd gulden boete. Uitspraak ovei
veertien dagen.
Met een rede over: De Ambiguïteit
van de Gemeenschapsorganisatie, heeft
prof. dr. M. A. D. Plattel, O. P. zijn ambt
van hoogleraar ln de sociale wijsbegeerte
en de geschiedenis der wijsbegeerte
de r. k. Econ. Hogeschool te Tilburg
vaard.
De manoeuvre
van
Molotof
wil hier echter verandering in- brengen.
Op verzoek van het publiek gaat men
lachfilms maken en films draaien in sa
menwerking met het buitenland. Zo zal
:n Frans-Russische productie komen
„Bel-Ami" van Maupassant, dat in
Moskou als toneelstuk volle zalen trekt.
Er worden in de Russische hoofdstad
niet alleen films in Cinemascoop ver
toond, men kan er ook drie-dimensionale
producten zien zonder een speciale bril.
van een dergelijke film te genieten
men echter doodstil blyuen ziffen,
bij de minste beweging van het
hoofd verdwijnt niet alleen de diepte
werking, maar ook de scherpte van het
beeld. „Stercokino" noemen de Russen
hun drie-dimensionale projectiesysteem.
(Copyright A.B.C. Press-Scoop)
De schrijvers K. Fedin (midden) en I. Senkov, resp. voorzitter en secre
taris van het Tsjechof-herdenkingscomité, brachten op de vijftigste
sterfdag van de nog alom geliefde schrijver een bezoek aan diens
weduwe.
Toch is het so
SARDINE: HARINGSOORT
(166) De opvatting dat het sardien
tje een aparte soort vis is en als zo
danig onderscheiden kan worden van
de grotere pilchards, is vrij algemeen.
Pilchards behoren immers tot de ha-
ringachtigen, maar een sardientje is
een écht sardientje, zo luidt het oor-
laraan dan nog wordt toege
voegd dat deze
Middellandse
wordt aangetroffen.
Zee
men: het enige wat
alle sardientjes ge
meen hebben. is
hun jeugd. Deze
uitspraak klinkt wel
aardig, maar we beseffen volkomen
dat enige verduidelijking wel gewenst
is. Welnu, in de Westelijke delen van
de Middellandse Zee, aan de kusten
van Bretagne, California en Japan
komt een haringaehtige. vis voor die
pilchardus heet. In jonge toestand
gevangen, wordt dit visje in olie inge
blikt en aan ons verkocht als sardine.
en voedselrijk water
■iel groot en vet en mist
maak, zodat hi
kocht als pilchards en eventueel als
haring-in-tomatensaus.
In zijn prille jeugd is de pilchard
dus een sardientje. Maar ook jeugdige
bhek, jonge sprot en haring-op-kleuter-
leeftijd kunnen sardientjes zijn. De
Noren, die bijv. een groot aandeel heb
ben in de wereldproductie van sardines,
leveren de zg. bris-
klei
pil-
het bijzondere is
dan ivil de schrijve!
veten of het juist
kaas een beetje schapen-
kt. gelijk sommige na-
ordt de
de i
wijze geschiedt.
(Nadruk verboden).
enmaal
haar keerzijde. Er zullen er velen
zijn, die de wapening van West-Duitsland,
volgens het accoord van Londen, beden
kelijk vinden, maar deze wapening is
absoluut noodzakelijk. De machtspositie
der communisten, zowel in Azië als in
Europa, vormt een gevaar. Het ligt dus
voor de hand, dat de Westelijke mogend
heden door de inschakeling van West-
Duitsland bij het defensiestelsel van de
N.A-V.O., hun positie pogen te verbete
ren. Papieren waarborgen van Sowjet-
zijde hebben niet de minste waarde als
er geen machtsevenwicht in Europa
wordt bereikt. De grote moeilijkheid bij
het Duitse probleem blijft, dat wij te
maken hebben met een West-Duitsland,
thans onder het Christendemocratische
beleid van Adenauer en een Oost-Duits-
land, dat vrijwel een Russische vazal
staat is onder Grotewohl. Maar wij heb
ben te doen met Duitsers in deze
beide, gescheiden gebieden. In het Duitse
onderbewustzijn woekert het nationalis
tische instinct om de vereniging, de een
heid van Duitsland, weer te bereiken. Dit
weten de handige diplomatieke speculan
ten van de Sowjet-Unie maar al te goed.
En vandaar, dat
steeds weer, juist
door Moskou, aange
drongen wordt op een
conferentie van de
Grote Vier om de
Duitse kwestie opnieuw aan te snijden.
De Westelijke Grote Drie hebben geen
bezwaar tegen een dergelijk appèl, maar
en dat is herhaaldelijk gestipuleerd
dan moet Rusland accoord gaan met het
houden van vrije verkiezingen in de
beide delen van Duitsland, opdat het
Duitse volk zich vrijelijk zal kunnen uit
spreken. De Russen hebben in die voor
waarde nimmer toegestemd. Molotof is
thans te Oost-Berlijn, waar hij de feeste
lijkheden bijwoonde, ter gelegenheid van
het vijf-jarig bestaan der Oostduitse
volksrepubliek.
Zoals te verwachten was na het ac
coord van Londen over de Westduitse
wapening, heeft Molotof een tegenzet ge
daan. Een tegenzet, die temeer betekenis
krijgt, doordat thans in Berlijn behalve
de kopstukken uit de Europese landen,
ook de communistische experts van
China, Noord-Korea, Mongolië en de
Vietminh aanwezig zijn. De politiek in
Europa hangt nauw samen met die in
Azië. Molotof heeft de stichting van de
Oostduitse volksrepubliek in 1949 „een
keerpunt in de geschiedenis van Europa"
genoemd en hij legde er de nadruk op,
dat dit Oost-Duitsland zegevierend voor
zal gaan. De vraag rijst of de
Sowjets werkelijk ooit van plan zijn, de
voorpost in Oost-Duitsland of hun positie
in Oostenrijk prijs te geven. Teneinde de
uitvoering van het accoord van Londen
over de Westduitse wapening te torpe
deren, heeft Molotof aangedrongen op
een spoedbijeenkomst der ministers van
Buitenlandse Zaken van Amerika, Enge
land, Frankrijk en de Sowjet-Unie.
Molotof jongleerde met het voorstel, alle
bezettingstroepen uit Duitsland terug te
trekken, want dit zou volgens Molotof
gunstiger voorwaarden scheppen voor de
toenadering tussen Oost- en West-Duits
land, culminerende in de hereniging van
Duitsland. Volgens de eerste reacties uit
de Westelijke hoofdsteden, heeft men in
het plan van Molotof niet veel verschil
gezien met diens voorstel, door hem in
Januari j l. op de Berlijnse conferentie
gedaan. Het Westen heeft dit plan toen
prompt afgewezen. De Westelijke mogend
heden zien dan ook ln het „nieuwe" plan
Molotof slechts een poging, de uit
voering der besluiten van de Londense
conferentie te vertragen.
Dit gecamoufleerde voorstel der Rus-
n, beogende de Duitse eenheid, wordt
afgeschoten op het moment, dat in de
Franse nationale vergadering en de West
duitse bondsdag de debatten plaats heb
ben over het accoord van Londen. In
Frankrijk kunnen wankele geesten zich
door de Russische lokroep laten beïn
vloeden. In West-Duitsland zijn het de
socialisten, die nog geloven in het heil
van een bijeenkomst van de Grote Vier;
de liberalen onder Dehler varen vaak in
hetzelfde rose schuitje (maar zij zullen
de Londense overeenkomst wel bekrach
tigen), terwijl een deel van de pers, onder
aanvoering van de Frankfurter Allge-
meine Zeitung eveneens de hereniging
van Duitsland naar voren brengt. Zo
heeft ook een ds Niemöller, die na een
reeks lezingen in de Ver. Staten met de
Queen Mary naar Europa terugkeert,
verklaard, dat de Ver. Staten het met de
herbewapening van West-Europa en de
inschakeling van West-Duitsland bij het
verkeerde eind hebben. Helaas zijn er
altijd nog lieden, die de nuchtere realiteit
niet zien. namelijk deze, dat aggressie
veroorzaakt door macht, slechts door
macht gekeerd kan worden. Voor Aden-
wordt de situatie al heel moeilijk.
Hij heeft om de gemoederen te kalmeren
de bondsdag verzekerd, dat de Weste
lijke partners ook het probleem, beogende
de hereniging van Duitsland zullen steu
nen. Ja. zei hij, belangrijker dan de mili
taire besluiten van Londen achtte hij
zelf9 de versterking van het politieke ge
meenschapsgevoel. Er kan een tijd ko
men. waarop over diplomatieke betrek
kingen met Moskou zal moetei worden
gesproken
Zeker, de bondsdag zal de overeen
komst van Londen tenslotte wel goed
keuren, maar Adenauer heeft nog heel
wat tegenstand te overwinnen.
(Nadat wij bovenstaande geschreven
hadden, heeft de bondsdag inderdaad het
Londense accoord goedgekeurd).
P an or am aka art van binnen-
stad van Amsterdam
'Amsterdam zal In Nederland de eer
ste stad zijn waarvan de binnenstad op
g. panoramakaart zal verschijnen,
bestemd voor touristische doeleinden.
Hiertoe is de Duitse tekenaar Hans Boll-
mann op uitnodiging van de uitgever»-
maatschappU Kotting C.V. naar de hoofd
stad getogen om aan de hand van kaar
ten. foto's en maquettes van de teken
kamers der afdeling stadsontwikkeling,
tekeningen te maken van Amsterdam
binnen de Singelgracht.
De heer Bollmann zal ongeveer drie
maanden voor zijn tekenwerk nodig heb
ben. Hij brengt de binnenstad op kaart
met een schaal van 1 op 1000. Men hoopt
de kaarten vóór het touristenselzoen
1955 gereed te hebben. De eerste oplage
zal waarschijnlijk 30.000 40.000 stu,<s
bedragen
Garderegimenten Prinses Irene
kregen nieuwe commandanten
Op het panadeveld van de Frederik
Hendrik-kazerne te Vught heeft gisteren
it.kol. J. P. F v. d. Horst het commando
van het g&rdergiment grenadiers over
gedragen aan It.kol. J. J. C. Baron Taets
Amerongen en It.kol. M. Th. Kockel.
koren het commando over het garde-
regimeftt fuseliers aan it.kol P F M.
Wijtenburg,
