Trouwe
gaan
Papoea - militairen
op wachtgeld
«u
t^f
to
Haags
grote
e Damesbeurs neemt
allures aan
Iir migranten voelen niets
voor naturalisatie
PxoL F. C. Gerretson over
de rijksgedachte
1M
IS
7
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1958
Snikkend voor de troep
■:Zij weigeren overgang naar de politie
l of een speciaal bewakingskorps
(Van onze correspondent Alfred van Sprang)
JTOEN AAN de Papoea-militairen in het Nederlandse leger op Nieuw-
"1 Guinea officieel mededeling gedaan werd dat zij op 1 Maart 1955
"op wachtgeld gesteld zullen worden wegens het vertrek van de Konink
lijke Landmacht uit dit gebied, barstten twee korporaals voor het front
Van de troep in snikken uit. Anderen konden met moeite hun diepe teleur
stelling bedwingen. Het betreft 126 Papoea's, die als beroepsmilitair bij
31e K.L. dienen. Zij vormen het restant van het Papoea-bataljon, dat in
3944 door de Amerikanen opgericht is om het binnenland van Nieuw-Gui-
JJiea van Japanners te zuiveren en dat later door de K.L. is overgenomen.
"♦ring) i
n^en ni<
fh.
- Nu de KL haar taak aan de Marine
"Jiioet overdragen zit men min of meer
fipet deze mensen ln de maag. Weliswaar
njebben zij de status (en ook de salari-
KL militairen, maar zij kun-
niet in Nederland dienen. Daar de
niet zoals destijds het KNIL in In
donesië in zijn geheel opgeheven wordt
*<can men hen niet zonder meer aan de
'^ant zetten. Derhalve is er een wacht
geldregeling voor hen getroffen.
.9 Deze regeling houdt in dat zij voor de
hun dienstverband wachtgeld
genieten. Deze periode varieert
jaar tot tien Jaar en zes maan
den. De eerste drie maanden ontvangen
e!illen hun volle salaris. Daarna krijgen
_jle gehuwden drie maanden lang 85 pro-
Vfent, vijf jaar 70 procent en dan ver
gier 60 procent. Voor de ongehuwden
isijn deze percentages respectievelijk 75,
|5D en 50. Het gaat hierbij om belang
rijke bedragen- Een soldaat heeft b.v.
dien maandsalaris van f 238. En er is een
:orporaal (met een vrouw en zeven kin
deren) die f 774 per maand ontvangt.
De Nederlandse autoriteiten willen deze
qua trouw aan Nederland
l Oranje op één lijn te stellen zijn met
Ambonezen) echter in de een of an-
e vorm vasthouden. Men heeft daar-
besloten tot de oprichting van een zo.
iaamd Bewakingskorps, dat de Mari-
rs straks als gidsen en tolken terzijde
il moeten staan als deze in het blnnen-
op patrouille gaan. De sterkte van
lt korps heeft men op vijftig man ge
ld. Het is de bedoeling hen in groepen
l tien bij een mariniers detachement
plaatsen. Verder heeft men de moge-
cheid voor overgang naar de politie
ir hen opengesteld. Dit geldt echter
»t voor het kader.
Geen animo
De mannen zelf voelen daar echter wel
ig of niets voor. Een speciale commissie,
ïnde uit enkele officieren van de
n enkele politiemensen bezoekt op
ogenblik de verschillende plaatsen
laar Papoea's dienen (Manokwari, So-
'fcng, Kaimana en Merauke) om hen te
«wegen dienst te nemen bij het Bewa-
tlngskorps of de politie. Nu men onge-
'eer de helft van hen heeft voorgelicht
•ver de mogelijkheden en de voordelen
lebben zich zegge en schrijve drie vrij
willigers voor het Bewakingskorps ge
held.
Het i6 vooral hun trouw aan de KL
Bij Philips in Kopenhagen
staken 500 man
Bij de Fhilips-fabriek te Kopenhagen
Ijn 500 arbeiders in staking. Een poging
tn met de stakers tot overeenstemming
komen, is gisteren mislukt.
Waarschijnlijk zal het geschil Donder-
®g worden voorgelegd aan de permanen-
t raad van arbitrage.
welke hen ervan weerhoudt elders te die
nen. Zij zijn er zeer trots op het em
bleem van het Nederlandse leger te dra
gen en zij kunnen zichzelf er niet toe
brengen dat zo maar voor een ander em
bleem te verwisselen. „Wij zijn soldaten
van het KL en wat we willen is met de
KL naar Nederland gaan" is hun alge
mene wens. Nu dat niet mogelijk is gaan
zij liever met wachtgeld. Zij hopen echter
vurig dat de KL terug zal komen en dan
zullen zij weer onmiddellijk klaar staan.
In afwachting daarvan hebben zij ge
zworen trouw te blijven aan Nederland,
en het wettige gezag te zullen steunen.
De commandant van de Koninklijke
Landmacht in Nieuw-Guinea, kolonel D.
Huiting, heeft inmiddels bekendgemaakt
dat elke Papoea-militair drie maanden
verlof met behoud van volledig salaris
zal krijgen alvorens op wachtgeld ge
steld te worden- Maar ook dat beschou
wen zij slecht9 als een lapje voor
bloeden. In hun hart zijn zij diep
leurgestêld dat het Nederlandse leger
geen plaats meer heeft voor hun ti
en hun bereidheid om te dienen.
Winnaar W. J. Koster uit Alphen a/d Rijn
Affiches wereldspaardag bekroond
j
wereld^/}, „.p (sp*ardag
I v.-rnsLc
5F.U3SZS
^1È
ïf .Uober fo''7
3OtTOBEf?
Aan de affiche-prijsvraag voor de we
reldspaardag op 31 October hebben dit
jaar 55 leeriingen van middelbare kunst
en kunstnijverheidsscholen deelgenomen.
De jury, waarin o.m. zitting had de heer
G. Kiljan, leraar aan de Academie van
Beeldende Kunsten in Den Haag, kende
de eerste prijs 175) toe aan W. J. Kos
ter te Alphen aan den Rijn, leerling van
het avondonderwijs aan bovengenoemde
Haagse academie (zie afbeelding links);
de tweede (f 125) aan J. v. d. Velde te
Flansum o/d Rauwerd, leerling Minerva
Groningen (afbeelding midden) en de
derde (ƒ75) aan R. Stoop te Arnhem
(afbeelding rechts).
De heer Van der Velde behaalde het
vorig jaar de derde prijs.
Tóen het oordeel van de jury nog niet
Granaat gedemonteerd
Jongen bekocht spel met
de doodvriend
gewond
Twee 15-jarige Eindhovense jongens
werden gisteravond ernstig gewond,
doordat een granaat, die zij hadden ge
demonteerd, ontplofte. Zij zijn naar het
Binnenziekenhuis vervoerd. Eén van de
jongens, W. Mulder, is 's nachts over
leden. De rechtervoet van de andere
jongen werd verbrijzeld. Beide jongens
hadden op de zolderkamer zogenaamd
huiswerk zitten maken, maar in werke
lijkheid waren zij bezig met het monte
ren van een granaat. Het zolderkamertje
en ook de andere kamers ln het huis van
de familie Mulder liepen ernstige schade
op. De politie onderzoekt, hoe de jongens
er in zijn geslaagd het projectiel in
elkaar te zetten, en hoe zij het materiaal
hebben bemachtigd.
bekend was, heeft het publiek (300 man)
;n besloten expositie eveneens zijn
oordeel over de inzendingen uitgespro
ken. Het thans met de eerste prijs be
kroonde ontwerp kreeg daarbij geer
enkele stem, no 2 kwam bij het publiek
op de zesde plaats en no 3 op de negende.
Schild'erspatioons wensen
betere subsidieregeling
De Algemene Schilderspatroonsbond
heeft zich met een schrijven tot de mi
nister van Sociale Zaken en de Staten-
Generaal gewend, waarin er op wordt
angedrongen, ook de zelfstandige pa-
roon, die uiteraard alleen werkt, of met
één of meer zoons, eveneens voor
diewerkzaamheden in aanmerking te
oen komen. Het gaat, zo luidt het, oir
het levensbestaan van de gezinnen var
duizenden middenstanders, welke uitein
delijk weer ten laste komen van plaat
selijke ondersteuningsfondsen.
ELKE DAG MODESHOW
Schilderijententoonstelling in rustig hoekje
telt 54 werken van Haagse kunstenaars
(Van een onzer verslaggevers)
DAMESBEURS in de Houtrusthal-
len te Den Haag, welke vanmiddag
I geopend, en die t.m. 8 October zal bly-
«n, is weer ruim opgezet De 137 stan-
«n zijn groots opgezet en hebben, even-
U vorige jaren, betrekking op alles, wat
«n rol speelt in het leven van de vrouw
let gaat er de standhouders thans ln de
érste plaats om, voorlichting te geven
«treffende hun artikelen.
Er zijn bovendien een aantal stands,
tie niet op commerciële leest zijn ge-
choeid. De afd. Blinden van de Gem.
>ienst vooor Soc Belangen, is vertegen
woordigd, het Rode Kruis, het Ned. Bij-
telgenootschap. een stand van 't Luxem-
wrgse ministerie van Verkeer en 1
"Wende postkantoor van de PTT. ws
3>en t.b v. het Nat. Luchtvaartfoncte
ëugd- en luchtvaartpostzegels en -kaar-
én kan krijgen, die van een speciaal
^empel worden voorzien.
Er zijn twee bedrijven in werking tc
Op de beurs worden plastic pannen-
l>onzen vervaardigd en kinderkleren ge
breid. Verder is er de gebruikelijke ont
spanning door cabaret, het optreden van
de Haagse Ooievaartjes (morgenmiddag).
worden dagelijks voor iedereen wed-
Strijden gehouden en kunnen de kinde
ren naar de kinderbewaarplaats worden
gebracht, terwijl moeder de modeshow
bezoekt, die telkens tweemaal 's middags
en drie keer 's avonds door N V. Mode
magazijnen van B. J. Voss en Zn. wordt
gehouden en waarop Wim Vesseur enige
historische costuums zal tonen, door hem
zelf ontworpen. Ook het traditionele
bruidspaar ontbreekt niet. Het wordt
Vrijdagavond ingehaald. Tot de dagelijk
se attracties behoren nog de demonstra
ties door Gas- en El. Bedrijf.
Het is een goede gedachte geweest, in
een rustig hoekje een schilderijententoon
stelling te organiseren, met werken var
hedendaagse kunstenaars uit Den Haag
cn randgemeenten, alle betrekking heb
bend op de vrouw. Men wil op deze wijz«
het grote publiek vertrouwd maken met
de schilderkunst van deze tijd. Vier-r-
vijftig inzendingen zijn tentoongesteld.
DE
Een ideaal loonpeil
Wensen van Cenlr. Sociaal
Werkgeversverbond
Het Centraal Sociaal Werkgeversver
bond kondigt in het Jaarverslag van 1953
als algemeen beginsel aan het loonpeil zo
hoog te stellen, dat men zowel rekening
houdt met een redelijk welvaartspeil voor
zo veel mogelijk personen en tevens een
zo hoog mogelijke productiviteit alsmede
een hoog peil van de werkgelegenheid en
een evenwicht in de betalingsbalans. Het
acht een centraal loonbeleid vooralsnog
onmisbaar teneinde een coördinatie van
de arbeidsvoorwaarden mogelijk te maken
en waarborgen te scheppen voor een al
gemeen aanvaardbaar loonpeil. Doch de
mogelijkheid dient open te staan van een
redelijke differentiatie. Tegenover een on
beperkte* mogelijkheid van overheids
ingrijpen dient een stelsel van loonvor
ming te worden gekozen, waarbij het be
drijfsleven zich vrijwillig zekere beper
kingen oplegt door middel van de sociaal-
economische raad met een toeziende tak
van de overheid. Het verslag dringt aan
op zo spoedig mogelijke verdwijning der
kunstmatige elementen in de Nederlandse
kostprijs, zoals het lage huurpeil en de
subsidies met compensaties in de lonen,
die moeten worden goedgemaakt door ver
laging van fiscale lasten. Het Verbond
wil de kadervorming in de ondernemingen
met eigen personeel doen geschieden De
huidige uitvoeringsvorm van het zieken
fondsstelsel staat een efficiënte arbeid in
de weg, aldus het verslag. Vooral geldt
dit voor de bepaald onbruikbare zieken
fondsraad. die voor weinig anders dienst
baar schijnt te zijn dan als strijdperk var
belangengroeperingen.
Het aantal verloren arbeidsdagen is
gedaald van 31.200 in 1952 tot 29.900 ir
1953. Door stakingen ging 0.004 pet van hel
totaal aantal arbeidsdagen verloren Op
1 Juli waren bij het verbond 33 In
dustriële werkgeversverenigingen aange
sloten. voorts 20 organisaties voor verkeer,
handel, bankbedrijf, verzekering en vis
serij. 4 regionale verenigingen, en als bui
tengewone leden 239 ondernemingen en
instellingen. De samenwerking met an
dere werkgeversverenigingen alsmede het
N.V.V.. de K.A.B. en het C.N.V. was goed.
J. P Pels lid van de
Chr. Volkspartij
Het actie-comité Pels, dat is ontstaan
door een in Juli 1952 genomen initiatief
van de heer J. P Pels in Amsterdam,
wilde door e enactie „van onder af' ko
men tot eenheid van de Protestanten op
politiek terrein en in het bijzonder tot
fusie van de AR. partij en de C.H.U
Men wilde dit bereiken door het voe
ren van een actie onder de leden van
de partijen en het voomen van plaatse
lijke actie-'comité's. Hoewel vele adhae-
siebetuigingen bij het comité zijn bin
nengekomen kon men niet tot redelijke
resultaten komen Men ontmoette tegen
stand in de partij zelf. Het centraal co
mité van de Anti-Revolutionaire Partij
heeft in een circulaire de afdelingen
geadviseerd geen medewerking te ver-
De heer Pels heeft zich daarom thans
aangesloten bij de Christelijke Volks
partij.
Prof. Delille veroordeeld
Is verantwoordelijk
voor myxomatose
Professor Armand Delille. die indertijd
ter verdelging van wilde konijnen met
myxomatose besmette -balletjes brood op
zijn erf strooide, is door het gerechtshof
te Dreux schuldig verklaard aan de dood
van de konijnen van zijn buurvrouw, zoi.
meldt A.F.P.
Deze uitspraak betekent dus feitelijk,
dat prof. Delile schuldig wordt geacht
aan de verspreiding van myxomatose, de
ziekte die hi] in Frankrijk importeerde en
die geheel We^t-Europa besmette.
Zeepost naar Oost en West
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan achter de naam van
het schip vermeld.
Indonesië en Ned. Nieuw-Guinea: m.s.
Willem Ruys (14 October); Ned. Antil
len: m.s. Oberon (5 October); Suriname:
m.s. Stentor 16 October); Unie van Z.-
Afrika en Z.W. Afrika: m.s. Edinburgh
Castle (2 October); Canada: m.s. Prins
Willem van Oranje (7 October); Zudi-
Amerika: m s. Alberto Dodero (6 Octo
ber); Brazilië: m.s. Uruguay Star (4 Oc
tober!; Australië: Nieuw Zeeland: vla
Engeland (2 October).
Inlichtingen betreffende de verzen
dingsdata van postpakketten geven de
postkantoren.
Bij de Nederlanders in Australië
Het nieuwe vaderland door hen nog niet als
een echt „thuis" beschouwd
(Van onze correspondent in Australië, Leo 't Hart)
E AUTORITEITEN IN AUSTRALIË hebben zich in de laatste tijd met
enige bezorgdheid afgevraagd, waarom onder de immigranten zo
weinig animo bestaat tot het aanvragen van naturalisatie. Zo hier en daar
is men gaan zoeken naar de oorzaken ervan, en is halverwege blijven ste
ken. Hetgeen met een Australisch speurdersoog niet zo erg valt te ver
wonderen Laat ik als immigrant trachten eens nader te ver
klaren, waarom er geen gedrang is bjj die naturalisatie-aanvragen.
Twee jaar na zijn aankomst kan een
immigrant een verklaring tot naturali
satie indienen. Op zichzelf bindt dit tot
niets, men blijft gedurende minstens vijf
Jaar de eigen nationaliteit behouden. In
enkele bijzondere gevallen, zoals na ac
tieve militaire dienst in de Pacific ge
durende de laatste oorlog, kan naturali
satie binnen drie jaar geschieden. De
eerste verklaring binnen de twee jaar is
slechts een mededeling, dat men voor
nemens is naturalisatie aan te vragen.
Die feitelijke aanvrage geschiedt dus pas
na een verblijf van vijf jaar in Australië.
Het zijn er niet veel
Men hoeft geen rekening te houden met
het feit. dat er momenteel zich in Austra
lië rond een millioen immigranten be
vinden, waaronder ruim vijftigduizend
Nederlanders, omdat de grote immigran
ten-stroom pas sinds de laatste vier Ja
ren breed i9 uitgevloeid. Niettemin, om
streeks 1949 bevonden zich plm. 80.000
immigranten in Australië en zij zouden
dus eigenlijk reeds „Aussies" kunnen
zijn. Tot in de eerste helft van dit jaar,
hebben evenwel slechts 6600 van hen een
aanvrage tot naturalisatie ingediend, ter
wijl gedurende de maand Juli hieraan
nog 1770 werden toegevoegd. Nauwelijks
dus tien procent van het aantal immi
granten, dat er vijf jaar op heeft zitten-
Op welk precentage men zal zijn aan
beland, wanneer we enkele Jaren verder
zijn en dus met de grote getallen kunnen
gaan werken, is vaag te voorspellen, doch
ik vrees, dat het niet zo snel omhoog zal
De reden voor de geringe naturalisa-
tie-animo?
Toch is liet zo
PYRAMIDE VAN BRAHMA
(158) Volgens de volgelingen van Brahma
ligt het middelpunt van de wereld on
der de koepel van de grote tempel te
Benares. Daar ligt een koperen plaat,
waarin drie stiften zijn bevestigd die
de dikte hebben van een bijenlijf cn
ongeveer 50 cm hoog zijn. Volgens de
plaatste Brahma by de schep-
leger
ping der wereld oi
stiften 64 schyver
van zuiver goud. Di
onderste schijf
i de dri
kers staan leeg. Met gebruikmaking van
de twee lege spijkers gaat U de karton
nen pyramide stuk voor stuk afbreken,
doch welke verwisselingen U ook toe
past, nooit mag een kleinere schijf on
der een grotere komen te liggen. (Tan-
neer dan de pyramide in dezelfde volg
orde rond een van de andere spijkers
weer is opgebouwd, heeft U de op
dracht die Brahma
zijn priesters gege-
heeft, vervuld.
de twee andere lege stilten over te
brengen. Daarbij mag echter slechts één
schijf tegelijk worden verplaatst cn er
dient voor gezorgd te worden dat nim
mer een kleinere schijf onder een gro
tere komt te liggen. Bij de verplaatsing
alle di
ichtei
is opgebouwd
ten, dan zullen
ook de gehele
slag
alles
irden gebruikt,
ramide ton gouden
afgebroken en weer
een der andere stif-
reld met een donder-
it dit zal het einde
gave van Brahma niet duidelijk genoeg
is, kunt U 64 steeds kleiner wordende
cirkels van karton knippen en deze in
het midden doorboren. Vervolgens slaat
U in een plank drie grote spijkers en
plaatst de 64 kartonnen schijven op een
i an de spijkers, waarbij U er voor zorgt
dat nimmer een kleinere schijf onder
een grotere ligt. De tuee andere spy-
ven vraagt vier han
delingen en zo ver
der. Als ge deze
regel hebt ontdekt, zal het blijken, dal
het aantal handelingen opklimt volgens
een meetkundige reeks, zodat C' by de
64ste schijf evenveel handelingen zult
hebben verricht als er graankorrels voor
de vakjes van het schaakbord werden
gevraagd. IVe hebben dat vroeger al
eens berekend op 18.446.744.07.1.71)9.551
615. Indien V ten handeling per sernn-
n met dit spelletje
58 duizend bill in,
wanneer V althan
ophouden schyvei
dag en nacht zonder
I de Brahma-
puzzlet je heb-
tandacht eens
Nadruk verboden).
De Australische kijk
Dr Emery Bares constateerde dezer
dagen in een beschouwing in „The Daily
Telegraph", dat er twee groepen van
niet-Britse immigranten bestaan, n.l. die
afkomstig uit landen van achter het IJze.
ren Gordijn, zoals Polen, Slowaken, Hon
garen enz., en die uit de vrije Europese
landen, waaronder dus ook Nederland.
De immigranten uit eerstbedoelde
groep, kunnen althans nu niet naar
hun vaderland terug, zulks in tegenstel
ling met degenen uit de tweede groep,
voor wie Australië een experiment is.
Zij kunnen blijven of teruggaan.
Men zou kunnen denken, dat immi
granten uit eerstbedoelde groep enthou
siast de gelegenheid aangrijpen om weer
een eigen vaderland te hezitténT-~Dlt is
geenszins het geval.
„Wanneer men het oor onder hen te
luisteren legt", aldus dr Barcs, „consta-
en diep verlangen om eenmaal
het vaderland terug te keren
en het eigen leven te hervatten".
Merkwaardig wordt het geacht, dat
vooral laatstbedoelden in Australië dicht
op elkaar klitten; een sterk, eigen club-
en verenigingsleven bezitten en vasthou
den aan hun eigen taal. Het i9 zelfs zó
sterk, dat degene die „Australiër" wordt,
uit hun omgeving wordt gebannen.
Wat de tweede, en dus vrije groep be
treft, velen van hen zijn nog niet zeker
óf en hoe lang zij in Australië zullen
blijven. Zij maken veelal plannen om
eerst eens mét vacantie naar hun „home
land" te gaan, om pas daarna te beslis
sen of zij inderdaad hun.nieuwe nationali
teit zullen aanvaarden.
En met dit alles is tijd gemoeid.
Dr Barcs gelooft echter, dat binnen tien
jaar heel veel terecht zal komen en be
cijfert, dat een termijn van vijf jaar te
klein is om zich nu reeds ongerust te
maken over de geringe animo tot natura
lisatie onder de immigranten.
Het klit-systeem
In de grote lijnen moet ik het betoog
van dr Barcs onderschrijven. Zelf wil ik
er nog aan toevoegen, dat het klit-sy
steem in sterke mate óók onder de Ne
derlandse immigranten wordt gevonden-
Daartoe heb ik slechts te wijzen op de
grote nederzettingen, soms van vier-,
vijfduizend Nederlanders in een enkele
plaats. Daar is een bloeiend Nederlands
verenigingsleven; op kerkelijk terrein
wordt veel in onderlinge hulp bereikt,
feit, dat vele immigranten zich afvragen:
„Welk voordeel heb ik eigenlijk aan na-
Men houdt vast aan eigen taalNu
is het vooral vanuit de verte!
heel gemakkelijk om een sterk veroor
delend woord over dat alles uit te spre
ken en te betogen hoe het wèl moet.
Doch dan zeg ik: „Wees eerst eens een
poosje Immigrant, dan pas kun je over
al die zaken meepraten. Want daardoor
moet je iets méér in de wereld hebben
De ontplcjling te Bitburg
Rampslachtoffers
begraven
De 32 slachtoffers van de ontploffing
van de benzinetank jl. Donderdag, zyn
in Bitburg in een massagraf ter aarde
besteld
Minister-president Peter Altmeier van
Reinland-Pfaltz. één van de talrijke hoge
Franse en Duitse autoriteiten, zei bij die
gelegenheid o.a., dat hij een aanbod van
lOO.OOOmark voor de gezinnen van de
slachtoffers, van de Oostduitse premier
Otto Grotewohl, had afgewezen, omdat
hij daarin alleen propaganda zag.
Grotewohl had bij zijn aanbod gezegd,
dat de ontploffing een „gevolg was van
de oorlogsvoorbereiding van de Ameri
kanen, die grond bezetten van ons Duits
vaderland."
Amerikaanse. Franse en Duitse autori
teiten woonden de begrafenis bij.
Omtrent de ontploffingsramp worden
nog de volgende feiten gemeld:
1 De Franse autoriteiten hadden een
uitnodiging verzonden voor de brandblus-
demonstratie die de oorzaak van de ex
plosie was. 2. Twee-en-twintig Duitsers
en acht Fransen kwamen om. Achttien
mensen werden gewond; naar vijf perso
nen wordt nog gezocht. Er waren geen
Amerikanen onder de slachtoffers. 3. De
ontplofte tar.k bevatte 5'i millioen liter
kerosyne, de brandstof voor straalmoto
ren 4. De mogelijkheid, dat er sabotage
in het spel was. wordt door een speciale
i Frans-Duitse veilagheidsgroep grondig on
derzocht.
gezien en ondervondenWant, dr
Barcs is naar mijn mening slechts hal
verwege gegaan op het pad van de immi
granten. Hij wandelde slechts naar hun
respectievelijke landen terug, doch meed
tè angstvallig hun nieuw. Australisch
pad. Waarop hij ongetwijfeld minder
aangename klanken zou hebben gehoord.
En nu wil ik het niet hebben over het
turalisatie. behalve dan een mogelijk
ouderdomspensioen, dat in sommige ge
vallen voor de oudere Immigranten wel
op héél late leeftijd pas wordt bereikt.
Doch, wat doet men om de immigrant
zich werkelijk thuis te doen gevoelen in
het land, dat zijn tweede vaderland be
hoort te wordenT
Nog geen echt thuis
Om écht van zijn land te houden, moet
men zich er „thuis" voelen. Dit kan ech
ter niet. zolang een „new-Australiën"
als een soms minder gewenste
vreemdeling wordt beschouwd.
Zolang hem b.v. kwalijk wordt geno
men, dat hij een baan heeft, indien een
Australiër werkloos is- Of dat aan laatst
genoemde geen voorrang wordt geschon
ken voor een baan, hetgeen in het alge
meen royaal gebeurt.
Zolang een immigrant verwijtende blik
ken worden toegeworpen, als hij door
hard werken, geen bier drinken en niet
gokken, in het bezit van een huls is ge
komen.
Zolang de dagbladen trouw vermelden,
dat het een „new-Australiën" was die
één of ander misdrijf beging, terwijl ik
nog nimmer een dergelijke toevoeging
zag. Indien het een „old-Australlën" be
trof, hetgeen véél vaker het geval i«....
Dit zijn slechts enkele factoren waar
om in het algemeen gesproken de
Immigranten zich (nog) niet „thuis" voe
len in dit nieuwe land en waarom ook de
animo voor dat naturaliseren niet bijster
groot is. De Immigrant met een koppige,
harde nationale trots waarvoor hij
heus geen Fries of Zeeuw behoeft te
zijn! moet onder dergelijke omstandig
heden z'n ziel vaak te veel geweld aan
doen, om van nationaliteit te veranderen.
Waarvoor hij zowel een Pool, Slowaak,
Hongaar als Nederlander zijn kan.
Zie, dr Barcs. dat had ook gij kunnen
vaststellen. Indien ge geen Australiër
waart
De immigranten in Australië hebben tot nu toe blijk gegeven nog niet
veel te voelen voor naturalisatie. Het nieuwe vaderland is voor hen
dikwijls nog geen echt thuis geworden en vaak leeft er in hun hart nog
heimwee naar het oude land van herkomst. Op de foto: de Australische
minister voor de immigratie, Holt, temidden van immigranten in natio
nale klederdracht. Rechts op de foto een dame van Nederlandse origine.
Afscheid van Utrechtse universiteit
Scheidende hoogleraar was een sieraad
voor de academie
Prof. dr F. C. Gerretson heeft gister
middag zijn werkzaamheden aan de
Utrechtse universiteit besloten met een
actueel afscheidscollege. „Men heeft mij
soms inconsequentie verweten", zei de
grijze hoogleraar. „Eerst partijganger van
het Vlaamse activisme tegen de Belgische
staat, later verdediger van de Neder
landse staat tegen het Indonesische natio
nalisme; hoe rijmt zich dat?"
Maar de hoogleraar had deze tegen
spraak nooit, gevoeld. Zij is opgeheven
in de Rijksgedachte. Bij het scheiden van
de markt wilde hij deze gedachte nog
eens toelichten.
Het vraagstuk dat zijn staatkundig
denken heeft beheerst is dat van de ver
houding van staat en volk. In Nederland
bestaat geen conflict. In België, waar
twee volken in één eenheidsstaat samen
leven, wèl. Het Vlaamse volk heeft ge
deeltelijk in de eerste wereldoorlog ten
einde raad een eigen Vlaamse staat ge-
eist, en om die te verkrijgen de hand ge
reikt aan de vijand van de staat. Dit heeft
spr. tot het inzicht gebracht van het
staatsgevaarlijke van dit recht, en van
het'ondeugdelijke van de eenheidsstaat
in multi-nationale gebieden.
Indonesië
Deze ervaring rijker, heeft hij zich bij
de reorganisatie van het Indische staats
bestel verzet tegen de inrichting van dit
multi-nationale land als nationale een
heidsstaat met een centrale volksraad,
terwijl een Indonesische natie ontbrak.
Later verzette hij zich ook tegen de los
making van Indië en Nederland krach
tens het intussen tot volkenrechtelijk be
ginsel verheven onbeperkte zelfbeschik
kingsrecht
Daartegenover heeft spr. de overoude
Rijksgedachte in nieuwe vorm bepleit,
een vorm van staatkundige vereniging,
die naar binnen de grootst mogelijke na
tionale vrijheid en zelfbestuur verzekert
met behoud van de voordelen van het
oude, grotere staatsverband.
De naar spr.'s mening onjuiste Inrich
ting als eenheidsstaat van Indonesië is
thans z.i. een hoofdoorzaak van de moei
lijkheden der Republiek.
En Europa
Prof. Gerretson reide, dat wij thans
staan voor de nieuwe taak, het multi
nationale West-Europa staatkundig te or
ganiseren. En wéér beproeft men dit
dezelfde fout herhalend op de grond
slag van de eenheidsstaat-ln-wording.
door het besluit tot samenroeping van
een Europees parlement, zonder dat een
Europese natie bestaat.
De verwerping van het E.D.G.-verdrag
heeft tijd van beraad geschonken. Thans
is de Rijksgedachte actueler dan ooit: een
organisatie van West-Europa ln de trant
als voor en na het Bourgondische Ver
drag is beproefd: slechts gemene defensie
der Oostgrens en Rijkstol (unificatie van
marktgebied) op Rijksgezag met vrijwa
ring van de rechten en vrijheden der be
staande staten en volken. Toen mislukt,
ls zij thans de enige mogelijkheid, aldus
prof. Gerretson.
Met een rede over de Rijksge
dachte heeft prof. dr. F. C. Ger
retson gisteren in het groot audi
torium van de rijksuniversiteit
te Utrecht afscheid genomen als
hoogleraar. Op de foto: de schei
dende hoogleraar (links) na het
uitspreken van zijn rede in ge
zelschap van de Utrechtse rector
magnificus, prof. dr H. W. Julius
(rechts).
De huldiging
Toen het applaus na deze magistrale
rede verklonken was. werd de scheldende
hoogleraar toegesproken door de oresi-
dent-curator der rijksuniversiteit te
Utrecht, jhr dr M. L. van Holthe tot
Echten, die prof. Gerretson tekende als
een sterk bewogen mens. die mede door
zijn boeiend en voor zijn tegenstander
vernietigend redenaarstalent een sieraad
voor de universiteit is geweest. Namen»
de senaat sprak de rector magnificus,
prof. dr H. W. Julius, die de hoogleraar
beschreef als de exponent van een rich
ting. die talloze Jongeren bezielde. „Als
geschiedkundige leefde hij in het verle
den, ais politicus ln het heden en als zie
ner in de toekomst". Voor de faculteit
der letteren en wijsbegeerte voerde prof.
dr H. Th. Fischer het woord. Dr E J.
P'.atteel. directeur van de gemeentelijke
dienst voor Sociale Zaken in Den Haag
sprak namens de oud-leerlingen.
Tot de autoriteiten, die dit afscheids
college en de daarop volgende receptie
bijwoonden, behoorden, naast zeer vele
UtrechUe hoogleraren, prof. dr P. S. Ger-
brandy. Jhr W. RoëlL de heer Ch. J. I.
M. Welter, dr J W. Meijer Ranneft. mr
J. J. R. Schmal, de heer F. H. v. d. We
tering en mr dr J. Donner.