M
Iff
Vassilev bestelt rijwielonderdelen,
maar krijgt gramafoonplaten
Veldpredikanten in jeeps
langs de troepen
5
MAANDAG 27 SEPTEMBER 1954
EERLIJKE BLIK OP HET NIEUWE RUSLAND (II)
Merkwaardige impressies tijdens het winkelen
in de grote magazijnen
i
DE WINKELJUFFROUW kwam achter uit de porce-
leinwinkel en werd voorafgegaan door een
graveur, die wij in zijn werk hadden gestoord. Hij
was juist bezig op een asbakje te schrijven: „Aan
mijn lieve moeder, 1 Mei 1954". De winkeljuffrouw
legde ons uit, dat de winkel op dat ogenblik juist zon
der koopwaar zat, maar dat zij in dc komende dagen
weer wat aan zou krijgen, onder andere de veelkleu
rige beelden, die de helden van Gogol en Poesjkin
voorstelden.
Tegen de middag van de volgende dag kwamen
wij tegelijk met de bestelde artikelen uit de fabriek,
in de winkel. Wij waren met ce „Comédie Fran^aise"
in Leningrad en de leiding van het bedrijf had alle
moeite gedaan de kisten artikelen tijdig te ontvangen,
voor wij weer naar Moskou vertrokken.
Nauwelijks stonden wij voor de kisten of we wer
den bijna onder de voet gelopen door al de andere
klanten, bijna uitsluitend vrouwen, die in de winkel
rondliepen. Telkens wanneer een kist werd geopend
riepen zij „Ohl" en „Ah", bekeken prijskaartjes, zucht
ten, verdrongen elkaar en fluisterden: „Het zijn vreem
delingen, lajk eens wat men allemaal voor hen uit-
palctl" Sommigen protesteerden, anderen wilden ons
helpen en zeiden: „Pgs op, overlaadt hen niet. Het
zijn Fransen, onze gasten. Laat hen zelf kiezen!" Er
stonden wel vijftig vrouwen om ons heen. bevend van
nieuwsgierigheid en opwinding. Wij kochten een paar
beeldjes. Drie of vier vrouwen kochten Poesjkins of
een oranje waterkruik met groene en gouden ver
siering.
'T'ONELEN ALS IN de porceleinwinkel
komen dagelijks voor in de maga
zijnen van Leningrad en Moskou. De win
kels en „Univermags" (grote magazijnen)
worden overrompeld door een publiek,
waarvan de koopbehoefte tiog niet ver
zadigd is en dat zich nog steeds nieuwe
dingen wil aanschaffen. Vandaag zijn het
vooral de volksdemocratieën en zelfs en
kele Westeuropese landen, die de toon
banken der Sowjetwinkels vullen. Wij
zagen kristal uit'Bohemen, porcelein uit
Polen, gebreide handschoenen uit Hon
garije, stoffen uit Frankrijk en België en
poedersuiker uit Groot-Brittannië.
Deze overvloed stemt de Russische
vrouwen wat overmoedig. Zij beginnen
nu zelfs aandacht aan hun uiterlijke ver-
rk"
DE EERSTE AVONDJAPON
bracht Russische vrouwen
in verrukking
schijning te besteden- Wij hebben ze voor
een groot warenhuis in de rij zien staan
om te proberen een ochtendjas te be
machtigen. Zij werden door twee ver
koopsters binnen gelaten. Vaak hadden
zij vergeefs gewacht en ontbrak de juiste
kleur of maat. Het was bijna zeven uur
in de avond en een uur voor sluitingstijd.
De verkoopster raadde de nog buiten
wachtende vrouwen aan de volgende dag
terug te komen. Zonder een spoor van
ontevredenheid zeiden de vrouwen:
«Goed, wij komen morgen terug".
Belangstelling voor
Westerse mode
ÜLKE OCHTEND worden in alle „Uni-
vermags" van de Russische steden
duizenden kleren in de confectie-afdelin-
gen uitgestald. Hetzelfde linnen jurkje
met blauwe of witte strepen kan men dan
van Moskou tot Tiflis op de toonbanken
vinden. Deze uniformiteit en de slechte
kwaliteit van de goederen kunnen de
geestdrift van deze vrouwen echter niet
temperen. Na jarenlang niet in de ge
legenheid te zijn geweest hun uiterlijk te
verzorgen, grijpen zij de kans, die men
hnn nu geeft, met beide handen aan.
In het modehuis, waar dertig teke
of tekenaressen de modellen ontw
(waarvan alleen patronen worden ver
kocht) verdringen zich twee maal per dag'
duizenden vrouwen, die de modeshow
willen zien. Wij zagen zo'n show. Enige
honderden vrouwen uit plattelandskrin
gen en voorts huismoeders, werkmeisjes
en kantoorbedienden van alle leeftijden,
begroetten iedere nieuwe creatie met
evenveel enthousiasme. Toch waren het
zeer eenvoudige Jurkjes, die werden ge
toond. Een bewonderend gemompel steeg
op, toen de eerste avondjurk verscheen.
Het was een onopvallend, zwart model,
zonder enig versiersel. Maar voor deze
vrouwen, die nog nimmer een avondjurk
hadden gezien, betekende het. dat een
nieuw tijdperk was aangebroken.
Had Malenkof in zijn redevoering voor
het vijfde congres van de Opperste Raad
der Sovjets niet zelf gezegd: „Wij be
schikken over alle middelen om goede
en mooie stoffen, degelijke en aantrek
kelijke kleren en practische en elegante
handschoenen te vervaardigen?" Dat was
niet voor dovenmansoren gezegd De
Sovjet-vrouw wil nu „gekleed" gaan als
haar Westeuropese zusters en haar koop
woede wordt slechts beteugeld door de
inhoud van haar portemonnaie-
Theeserviesf 3.325.
veranderingen ondergaan. Honderden scheen
nensen komen er dagelijks om teres v
etgerei. theeserviezen (die 3500 roebel
kosten. Een roebel is 95 Nederlandse cen-
en grote porceleinen vazen te be
wonderen en een heel enkele maal te ko-
Die vazen gaan voor zeer modern
door, maar zijn naar een ouderwets mo
del vervaardigd. Zij kosten 2800 roebel.
Men kan er ook juwelen vinden. Die
gemaakt uit Oeralstenen en kosten 1000
tot 1500 roebel. Verder zijn er
ringen, émaille bekers, kartonnen hand
beschilderde dozen (100 tot 1000 roebel)
en kleine schijfjes goud voor tandartsen.
Het ambachtswezen bestaat in de Sovjet-
Unie nagenoeg niet meer. De enkele goud
en zilversmeden die er nog over
den door de regering gehandhaafd als
„getuigen" en vervaardigen enkele zeld
zame siervoorwerpen. Buitenlanders, die
op zoek zijn naar iets „typisch Russisch",
zullen er weinig n§ar hun smaak vinden,
alles Is te duur of te lelijk.
De winkel, die „Geschenken" heet is
ook dagelijks vol klanten. Wij hoopten
daar producten van betere kwaliteit
vinden, maar zagen er enkel dezelfde
kartonnen dozen, dezelfde flesjes parfum
(er zijn vijf of zes soorten, die „Rode
Ster" of „Moskouse Nacht" heten
zware geur hebben) en lippenstift in
groene of blauwe plasticbuisjes.
TN „GESCHENKEN" vonden wij ook
hemelsblauwe overhemden met kragen
met lange punten en grote kroonluchters,
die wat de kleur betrof aan rijpe meloe
nen deden denken.
Stijl nog antiek
Wat de buitenlander in de Sovjet-Unie
het meest opvalt is het gebrek aan
derne stijl. Er staat in de winkels
woonhuizen geen vaas. geen lamp, geen
kom of geen stuk porcelein, dat niet is
uitgevoerd volgens de stijl van a
Zowel in binnenhuisarchitectuur als in
de bouwkunst, mist men. evenals
kunst, een moderne richting. Dat jonge
volk, dat zich aan de top der volkeren
der wereld waant leeft in het stoffige
décor van de kleine hurgerij
halve eeuw geleden, een décor, dat in
West-Europa al lang heeft afgedaan-
Wij bezochten ook de „Gastronomen'
de levensmiddelenwinkels, waar altijd
een grote sortering gerookte vis, kavii
worst, jam en honing te vinden is.
de bakkers zijn goed voorzien. Zij v
kopen smakelijk brood en een soort klein
en droog pasteigebak. De groentenhan-
delaren, slagers en vishandelaren kunnen
.hun winkels maar heel onregelmatig vul
len. Ben nieuwe partij sinaasappelen kan
de oorzaak zijn van een van die lange
rijen van wachtende vrouwen, die bij het
Moskouse straatbeeld horen. In de stra
ten ziet men overal vensters van smake
lijk, slagroomachtig vanilleijs, die zowel
In de zomer als in de winter goede za
ken doen. Overigens is het zaken doen
s wat de mensen hier minder interes-
irt, daar alle winkels staatseigendom
i en er dus geen concurrentie bestaat.
Vele verkoopsters stellen daarom weinig
of geen belang in hun omzet en de klan-
worden daarom vaak onverschillig en
vrij lomp geholpen.
|~\E BOEKWINKELS (die hier allemaal
„Enigoei" of „Boeken" heten) zijn de
fleurigste winkels van Moskou. Men ont-
veel scholieren en studenten en
de verkoopsters zijn er handig en be
leefd. Jonge Russen kopen hier in karton
gebonden boeken, die zeer goedkoop zijn.
Meer nog dan op boeken is de aandacht
het grote publiek echter op gramo-
foonplaten gericht. Men kan hierbij kie-
i tussen klassieke muziek, hedendaag-
Russische muziek en volksliederen. Een
langspeelplaat kost naar grootte 7 tot 12
roebel, dat is drie maal minder dan eei
paar schoenen. In West-Europa zijn de
prijzen van deze beide artikelen meer
met elkaar in evenwicht.
De apotheken van Moskou en Leningrad
zijn merkwaardige instellingen. Op lange
I banken zitten vrouwen met om hun hoofd
gebonden shawls en mannen in uitgerafel
de overjassen, naar het schijnt eeuwig te
wachten. Wij vroegen ons af. wat die
sombere en zwijgende menigte daar eigen,
lijk deed. maar kregen het antwoord pas.
toen ik een zware griep opliep en het
meisje van de Vreemdelingendienst van
het Nationaal Hotel uitgezonden werd om
een dokter te halen. Twee uren later ver-
i als verpleegster geklede dok-
de kliniek nummer een. die i:
voorbehouden aan vreemdelingen en le
den van de regering. Na mij onderzocht
te hebben schreef zij een recept
neusdruppels. Om half twaalf werd dat
recept naar een apotheek in de Gorki'
straat gebracht, 's Avonds om acht uu
werd het flesje bezorgd. De apothekers
zijn overwerkt en kunnen de berg re<
ten. die dagelijks wordt uitgeschre-
niet meer aan. De apotheken zijn boven
dien niet aan de eisen des tijds aange
past. Men vindt er geen parafine
geen glycerine, maar wel grote flessen
met bloedzuigers en talrijke geneeskrach
tige planten. En dagelijks stromen de
apotheken vol met mannen en vrou
die een dag lang op hun drankje of poe
ders zitten te wachten.
Critiek op verdeling
van de goederen
1~\E RUSSEN, die in hun staatswinkels
en warenhuizen langzamerhand we
aan wonderlijke dingen zijn gewend ge
raakt, maken toch van tijd tot tijd no*
wel eens dingen mee, die hen naar dt
pen doen grijpen. Zo publiceerde d(
..Pravda" op 18 October deze brief var
M. L. Vasslljev:
„Ingevolge een bekendmaking var
de Centrale Dienst der Leveringen
bestelde ik in Maart reserve-onder
delen voor mijn fiets en vroeg mij
voor de rest van het overgemaakte
geld een rolfilm voor mijn fototoe
stel te leveren. Eind April ontving
Ik bericht, dat mijn bestelling eind
den uitgevoerd.
Sing ik mee «ccoord. In Juni schreef j
lk echter: „Als u mijn bestelling niet
direct uit kunt voeren, stuur mij dan
mijn geld terug". Midden Juni ontving
lk echter een groot pakket, bovenaan
had men zorgvuldig de rolfilm ver- j
pakt en daarondergramofoonpla-
ten. In een bijgaand schrijven stond i
te lezen: „Helaas hebben wij geen
reserve-onderdelen voor fietsen. In- j
gesloten zenden wij u echter de rol- j
film. Voor de rest van het geld (131
roebel van de 160 die u stuurde) ont-
vangt u gramofoonplaten"-
lijkertijd felle critiek uitgeoefend op de
verdeling de goederen. Om hier nog eens
de nadruk op te leggen schreef de
„Izvestia": „Een gebeurtenis van weinig
belang deed zich voor in het leven var
inwoner van Kirov: zijn sigaretten
koker was stuk. Hij liep de hele stad af
>m het sluithaakje van de koker te laten
lolderen. In de werkplaats voor precisie-
instrumenten vertelde men hem, dat het
werk te moeilijk was en een smid vond,
dat het te peuterig was om er met ziji
werktuigen aan te beginnen. In Kirov i
mogelijk een eenvoudige luid
spreker te laten repareren. De stad bezit
een radiowinkel maar men vertelt
dat het veel gemakkelijker is ei
iwe te kopen, dan de oude te lati
repareren. In de hele stad vindt men ge.
enkele inrichting om een costuum te laten
persen, een jas te laten maken of zij
linnen te laten wassen".
Het drama van de
zijden kousen
TTET MEEST kenmerkende overkwar
echter Anna Pavlovna Boekina uit
Moskou. Op 17 April ging zij een winkel
In de Vana Kalamastraat binnen en kocht
er een paar zijden kousen. Toen zij
aantrok raakte de hiel los en bleef i
een paar draadjes hangen. De verkoper
van winkel nummer 7 stak in wanhoop
zijn armen in de hoogte en riep: „Daar
kan ik ook niets aan doen! U bent de
eerste niet. Ga klagen bij de fabriek
vraag of ze ophouden met het fabrlcreen
van die rommel".
„Dat is artikel 91K", zei de directeur
van de fabriek. „Ik herken onze produc
ten direct. Ik zal onze chef van inspectie,
de heer Sjampal laten komen. Die zal
leren hoe u kousen moet dragen. Gisteren
zijn er nog twee koopsters voldaan weg
gegaan. Die kwamen met dezelfde klacht
als u en bleken ook niet te weten hoe
men kousen moet dragen".
De heer Sjampal nam Anna Pavlovna
een zwaar examen af- Toen hij zich er
echter van had overtuigd, dat zij de tech
niek van het kousen aantrekken beheer
ste, zei hij: „Laat die kousen maar hier.
U krijgt een nieuw paar". In de directie
kamer werd de maat van Anna Pavlov-
na's voet genomen en werd haar plechtig
een nieuw paar kousen overhandigd. Anna
wilde ze ter plaatse aantrekken, maar bij
de eerste poging raakte ook deze hiel los,
in aanwezigheid van de directeur en de
chef van de inspectie.
Besloten werd, dat de klant nu zelf een
aad mocht kie-
Toen Anna hiermee een dag later
over straat liep waarschuwde men haar,
dat de hielen van haar kousen achter haar
Over de grond sleepten.
Dat maakte de maat
vol en Anne Pavlovna
ging met haar kousen
naar de algemene di
rectie der handels
inspectieHet on
derzoek begon en ten
slotte werd vastgesteld, „dat de kousen
verborgen productiefouten hadden
rdoor deze kousen vanaf het begin on
geschikt waren om te worden gedraRen".
„Dat komt door de slechte grondstof'.
;i de fabriek. Men gelastte daarop een
onderzoek naar deze grondstof. Op 2 Juli
ng de Handelskamer der U.S.S.R.
echter de boodschap, dat dit onderzoek
mogelijk was. daar de fabriek
de draden waarvan de kousen 91K
den vervaardigd, niet meer bezat
Deze kousen worden niet meer
vaardigd", zei ruim twee weken later de
der algemene directie der handels-
Inspectie tegen Anna Pavlovna. ,.U kunt
kousen laten terug betalen". Op d'
terugweg ontmoette Anna Pavlovna de
leider der inspectie van de kousenfabrlek.
heer Sjampal, die vroeg: „Komt u uw
jsen weer ruilen? Wat zegt u? Natuur-
vervaardigen wij artikel 91K nog en
wij zullen het blijven vervaardigen".
Op de terugweg besloot Anna tevens
ig even te winkelen. In winkel 51 ver
telde de directeur haar: „Wij hebben de
laatste partij van het artikel 91K op 16
angen. Ja, rechtstreeks uit de
fabriekAnna Pavlovna zal natuurlijk
geen kousen 91K meer kopen, maar wat
moeten de andere klanten doen?
Wij zijn het niet die deze vraag stellen,
maar de „Pravda", het officiële Russische
orgaan, waaruit wij bovenstaande geschie
denis van Anna Pavlovna Boekina en
haar kousen, merk 91K, letterlijk over-
(Copyrlght ABC Press-Scoop)
Een zware fournée
Eduard van Beinum ging zijn
orkest voor naar Amerika
(Van een onzer verslaggevers)
VERGEZELD VAN ZIJN echtgenote is de dirigent van het Concertge
bouworkest Eduard van Beinum Zaterdagmiddag met de „Noordam"
uit Rotterdam naar New York vertrokken. Aan boor£ van het H.A.L.-schip
verklaarde de dirigent blij te zijn, dat hij na een vermoeiende periode en
voor de zware tournée door de Verenigde Staten eerst enige tijd volkomen
rust kan houden.
„Tot ons groot verdriet kunnen de or
kestleden Stotijn. Van de Kraan en
Biloen niet mee naar Amerika", aldus
de heer Van Beinum. Hü verklaarde, dat
men tot het laatst toe gedacht had, dat
het met de weigering van de Ameri-
gaanse autoriteiten wel los zou lopen.
Toen dat niet het geval bleek te zijn,
betekende dit een grote teleurstelling.
„De plaatsen zijn echter goed bezet en
ik zie de uitvoeringen met groot ver
trouwen tegemoet", aldus de dirigent
Zoals bekend is vertrekt het orkest
pas Vrijdag. Tot de,laatste avond toe zal
het nog concerten 'geven. Woensdag en
Donderdag zal men de leden echter niet
in rok op het podium zien. Deze cos-
tuums zijn dan namelijk al ingepakt, zo
dat de musici in hun colberts moeten
optreden
In tien weken is het Concertgebouw
uit en thuis. Reeds r.u zijn alle 45 con
certen in Amerika practisch uitverkocht.
Men verwacht een moeilijk te schatten
aantal bezoekers. Dit aantal zal echter
wel dicht bij de 70.000 liggen. Om de
vermoeienis van de lange trip zoveel
mogelijk te beperken worden de concer
ten in kleine series van drie of vier
gegeven met daartussen enige rust. In
totaal is met de eigenlijke tournée een
periode van 55 dagen gemoeid. In die
De Battle Royal
Theorie zegt, dat de aanvaller bij
atoomactie verliest
(Van onze redacteur)
Sennelager. Zondag. Jongens van
een technische afdeling, die Zaterdag
nacht de gevolgen van een atoomaanval
doorstaan moesten, hebben vandaag van
hun veldprediker een actuele preek ge
hoord over de tekst uit Exodus: „Laat
mij van hier niet optrekken, tenzij uw
aangezicht met mij meegaat".
Gepakt en gezakt hadden zij, de halve
nacht, met al hun bagage en voorraden,
uitgeschakeld, klaar gestaan x>m te ver
trekken. Maar opeens waren dë scheids
rechters in hun witte hemden het
zichtbare bewijs voor de soldaat dat er
een atoomaanval geschiedde, verdwénen.
Daaruit putte de commandant van het
onderdeel de overtuiging, dat de heren
zich vergist hadden en dat zijn gebied
juist buiten de ontploffing viel. De kna
pen gingen weer terug in hun door
weekte putten, hun tentjes op de door
natte bodem en hun werkplaatsen onder
de bomen. Daaruit kwamen zij vanoch
tend, toen ds W. Rijnsburger in hun bi
vak verscheen, te voorschijn.
Vuil en vermoeid zetten zij zich
een tafel in een tent, waarop de regen
roffels ratelde. Het electrische licht
brandde er flakkerend, maar zij hoorden
er over „de wolk des daags en het vuur
des nachts" en over Christus, HET
gezicht van God, dat in gunst naa
zijnen gekeerd is.
W. P. Boeseker, Weesperstraat 92. Den
Haag, was er. en C. den Toom, Nieuwe
Boezemstraat 5, Rotterdam. Verder J. F.
Donk, Margrietstraat 14, H.I. Ambacht en
G. Barendrecht. Develweg 6. Zwijndrecht
en uit diezelfde plaats D. H. Rijenga,
Lindtse Benedendijk 41c.
Ergens anders, in de woonkamer van
een grote boerderij, zaten J. W. Trossel,
Voorstraat 375, Dordrecht en T. Vlot uit
Oud-Alblas te luisteren naar de Protes-
Twee dagen voor deze brief in de
„Pravda" verscheen had vice-premier
Mikojun een verhoogde productie van ge- i
bruiksvoorwerpen aangekondigd en tege-1
Leningrad. Uiterlijk
zien deze winkels er nog uit als voor de
revolutie, maar innerlijk hebben zij grote
Rijkspersoneel krijgt
6 verhoging
Zelfde regeling geadviseerd
voor de gepensionneerden
De Centrale Commissie voor Georgani
seerd Overleg in Arbeidszaken heeft de
minister van Binnenlandse Zaken gead
viseerd aan het gehele rijkspersoneel,
zowel ambtenaren als gepensionneerden,
een loonsverhoging van 6% toe te kennen.
Konden wij Zaterdag in een deel onzer
editie reeds melding maken van het feit.
dat in de bouwbedrijven een verhoging
was overeengekomen, thans is
in het sigarenbedrijf na de ge
voerde besprekingen tussen vertegenwoor
digers van werkgevers en werknemers
overeenstemming bereikt over de ver
hoging, die integraal aan alle werknemers
cal worden uitbetaald. In November zul
len voor deze branche nieuwe loonbe-
sprekingen worden gevoerd en zullen
thans niet te verwezenlijken voorstellen
tan de orde komen.
Omtrent de overeenstemming in het
bouwbedrijf wordt nog gemeldt, dat de ge
zamenlijke organisaties besloten hebbi
een ernstig beroep te doen op haar leden
om mede te werken aan het herstel
de handhaving van orde en regel op het
gebied der loonvorming, d.w.z. het eisen
en betalen van hogere lonen dan wette
lijk is toegestaan, na te laten..
Er mag geen sprake van zijn, aldus
meldt de stichting Raad van Bestuur
Bouwbedrijf tenslotte, dat de toegestane
loonsverhoging wordt gehan
teerd om ook reeds boven de wettelijke
uitgaande lonen te verhogen.
Toch is het zo
JONGLEREN MET SOMMEN
(157) JTij tijn geuertd in het tien
tallige stelsel te rekenen en bevinden
ons daar uel bij, want tie behoeven
daarvoor slechts de producten en som
men van alle getallen tot en met tien
uit het hoofd te kennen. Er wordt dus
geen grote wissel op ons geheugen
getrokken. Maar we souden ons toch
best kunnen indenken, dat
tientallige stelsel
als honderdtallig be-
rekenkundige be-
Wanneer'*hij'27 'en
89 bij elkaai
haal het uit elkae
belie
klein
trklari,
bij elkaar te tellen,
maar hij telt direct
27 en 89 bü elkaar
op, zoals wij dit
cijfer voor cijfer
doen. Hij rekent dus
met twee getallen tegelijk, een kunst
waartoe hij in staat is, omdat hij alle
cijfers uit
•rmenigvul-
-rs tegelijk,
want ook de 1711 producten van de
tafels van vermenigvuldiging beneden
100 staan alle in sijn geheugen gegrift.
Dank zij dit geheugen, kan hij ons
versteld doen slaan door in ongelooflijk
korte tijd geweldige vermenigvuldigin
gen en delingen tiit het hoofd uit te
Reker
tders kennen echter nog
ttukjet. De in 1930 gestorven
rckenkunslenaar Max B. Konora ver
klaarde: Mijn rekenkunst berust op
talloze trucs; ik ken vereenvoudigde
methoden tvaarvan ik my bij het reke
nen bedien. Behalve mijn visuele ge
heugen, berust mijn bijzondere gave
voornamelijk op hel feit, dat ik direct
voudigingen kunnen worden toegepast.
Het getal leeft en spreekt tot mij, ik
'g krijgt het er
■hijn van, of we iets van dexe
wonderbaarlijke gave gaan begrijpen.
Maar er blijft toch iets specifieks,
waarvan we het wezen onmogelijk kun
nen verklaren. Waarom immers heeft
dit geheugen en het
ontledende vermo
gen uitsluitend be
trekking op getallen
kenwonders Inaudi,
Dase en Srinavasse
Hamminjan hadden
kend onbegrip op
ieder terrein, behal
ve de rekenkunst.
Het vierjarige won
derkind Thomas Saf-
ford verbaasde de
hele wereld door
vermenigvuldigingen
van 36 cijfers, maar
tvas hij daartoe niet
U. Iets dergelijks overkwam
h het midden van de vorige eeuw de
toon van een Franse houthakker, wiens
vonderlijke rekengaven door de Aca-
lemie van ITetenschappen werden
snderzocht. Naarmate hij ouder werd
icrdwenen deze mathematische vermo-
Deze bijzondere gave is dus niet
litsluitend te verklaren door een ge
weldig geheugen en|o/ gevoel voor de
nogelijkheden der getallen, maar het
s iets aparts, dat weer kan verdwijnen
tonder dat de andere verstandelijke
ermogens een merkbare ttyziging on-
op zijn t
Na de
erhaler
al des
Nadruk verboden).
De Sovjetvrouiv van 1947 tot 1954
t
4
4
(Naar „KROKODIL")
Badhuis te velde
Z\j z|jn door en door vuil, de
soldaten. Ze twijfelen of het er ooit
weer afgaat. Maar twee pientere
knapen, die een dag rust hadden,
weten het beter. Zij ontdekten in
een burgerwoning een badkuip.
Eerst kropen er er, keurig netjes
na elkaar, zelf in. Toen queuede de
compagnie voor de deur en zij
maakten cr een zaakje van. Een
halv: mark de man voor frau Wir-
tin, en de initiatiefnemers traden
als badmeesters op. Hard gaat het
niet, want als die jongens eenmaal
in de kuip zitten, heb je ze d'r nog
niet weer uit. Tien baadden er zich
per dag.
Die voelden zich een uur kip
lekker. Om een uur en een kwar
tier later opnieuw inuuil en door
nat te zijn.
tantse preek onder het crucifix vai
Roomse behuizing.
Het geluid van een hoogmisuitzending
uit een luidspreker klonk op de achter
grond en soms liepen de bewoners door
de kamer. Daar was Psalm 84 het onder
werp van de preek. De knapen stonden
klaar om naar voren te gaan en het pel
grimslied was ook daar actueel
Een rare Zondag voor die jongens, ge
wend aan een feestelijke kerkgang met
koffie cn koek na.
Ds Koning uit Harfsen veegde, toen hij
langs de grote weg reed, een troep kna
pen bijeen in het bos, en hield daar eei
kort godsdienstoefening met hen.
Hij had vanochtend in 'n mooie Evan
gelische kerk zullen preken, maar
opperbevel gooide alle kerkplannen
ver. Het grote woord was „verhuizen",
toen sprongen de dominees In hun Jeep.
Hoe verder naar voren, hoe meer
langstelling voor de kerkdiensten er
Dat is ook wel te begrijpen: de man<
vre is zeer realistisch. De soldaat brengt
zijn dagen door in modder en nattigheid.
Hij komt niet uit de kleren, hij doet een
korte tuk in een open wagen of onder het
afdak van een boerderij, omdat hij steeds
in beweging is.
Deze prille Zondagochtend ontmoetten
wij bij een slapend dorp een genieafde
ling. die bij het aanbreken van de dag'
bij een punt, twaalf kilometer verder had
moeten zün. Zü had daar niet kunnen
reist hot orkest 10.000 kilometer
land. De tour is dus zwaar genoeg,
zo zei de heer Van Beinum, „de
concerten zün niet het ergste"
Inderdaad zal het Concertgebouworkest
usiceren tüdens de receptie in het ge
bouw van de Verenigde Naties ter ge
legenheid van de verkiezing van mr
Van Kleffens tot voorzitter van de Al-
;ne Vergadering. Dit zal zün op 11
ber. De moeilijkheden met het po
dium in de zaal zün van de baan. Een
industrieel heeft aangeboden, voor een
bruikbaar podium te zorgen
Mevrouw Van Beinum zal de gehele
reis meemaken. Zij en haar man wer
den uitgeleide gedaan o.a. door hun
zoon, de heer B van Beinum. de artis
tiek leider van het orkest, de heer Guil-
laume Landré, de zakelüke leider, de
heer mr H. Waage en dc assistent-diri
gent. de heer Henri Arends. Op 13 De
cember verwacht men het orkest terug
uit Amerika.
Typewedslrijd in Haagse
Houtrustrotonde
Het getik als van een geweldige hagel
bui vulde Zaterdag de Houtrust-rotonde
te Den Haag. Het geluid werd veroor
zaakt door een groot aantal typistes
slechts enkele mannen waren er onder
die dongen om het kampioenschap ma-
chineschrijven, dat elk jaar opnieuw «n
Houtrust wordt vertikt. Hoewel de uit
slag pas Zaterdag a.s. bekend wordt,
leek het er op, dat de kampioene van
1951 en 1953, mej. Fr. Kant, ook vu weer
favoriet was. Zij was de enige van ae
ruim 120 deelnemersisters) die de 4H
pagina lange opgave geheel doorwerkte.
Dat betekende een snelheid van buna
500 aanslagen per minuut. De andere
deelneemsters deden ook goed hun best.
Op de tribunes keken verloofden en
andere belangstellenden angstvallig toe
naar de vorderingen van hun idool.
Maar er is slechts één eerste pr\)s.
Op de foto: Voor de enige blinde deel
nemer uit Zwolle afkomstig, wordt de
te typen opgave gedicteerd
komen, omdat de orders oprukken en stil
houden elkaar regelmatig opvolgden.
Elke halte wordt gebruikt om even te
slapen, achter het stuurwiel van de jeep,
of met het hoofd op de schouder van een
kameraad. En de regen gutst maar
Zü zün nu door alles heen. Straks, als
het voorbü is, a.s. Dinsdag, zullen zij de
dagen verslapen. Maar vandaag benü-
den zü de dominee, wiens hele bagage
uit zün bübel bestaat en die allang ge
leerd heeft, dat hü. zich bewegende door
het terrein, harmoniums e.d. beter achter
kan laten. Tenslotte heeft iedereen zün
eigen wapen. Dat verschilt naar taak en
opdracht.
De boodschap van deze manoeuvre is,
dat de aanvaller in een atoomoorlog ver
liest. Maar het is de vraag, of deze theo
rie juist gesteld is.
Wat een overmachtig grote aanvaller,
die zün mensen niet behoeft te sparen,
zou kunnen uitrichten, bleef tot nu toe
onbeantwoord. Want enige minuten nadat
een atoomgranaat is afgeschoten en de
uitwerking daarvan is vernietigend
kan de tegenpartü al weer door het be-
vuurde gebied trekken. Hü vindt er geen
tegenstand.
Dat experiment is niet toegepast.
Noordland, de aanvaller, lanceerde van
daag de eerste atoomgranaat tegen Zuid-
land. Zün troepen waren echter te ver
weg om de situatie uit te buiten. De Ne
derlandse infanterie staat nu büna aan
de Lippe. Als u op de kaart de namen
Bekum en Ahlen vindt, weet u waar ze
zün.
Van deze dreiging en vernietiging ver
moedt de soldaat alleen maar wat. Maar
juist daarom was het zo goed om op deze
verregende en versjouwde Zondag die
prec'r over Mozes' opmarsplan te horen.
De minister van Oorlog, ir C. Staf en
de staatssecretaris van Oorlog, mr F. J.
Kranenburg, hebben vandaag een bezoek
gebracht aan de Nederlandse leger
eenheden. De heer Kranenburg gebruikte
vanmiddag de lunch bü de commandopost
van het eerste legercorps.
„Wij vochten onder dezelfde vlag"
Mars Indische Nederlanders
door Den Haag
De Indische Nederlanders hebben
der dezelfde vlag gevochten. Zü willen
op gelüke voet behandeld worden als de
andere Nederlanders. Dit was de kern
van de vele leuzen, die op borden
spandoeken in drie talen werden meege-
en bü ae demonstratie, welke de In
dische Nederlanders Zaterdagmiddag In
Den Haag hebben gehouden In Neder
lands. Frans en Engels werd de aandacht
gevestigd op de ellende van de Indische
Nederlanders en Indonesië, het lange
wachten op schadevergoeding, enz.
Aan het hoofd van de stoet, die werd
voorafgegaan door muziek van De Sier-
kan, liep de voorzitter van het demon
stratiecomité. mr H C. Campen. tezamen
met kapitein R. Westerling, de comité
leden P J G. A. Ego. voorzitter van het
gewest-Zuidholland I van het Veteranen-
legioen Nederland, mevr. W. Mendes da
Casta, mevr. J. Abell-Wünstra, en ande-
De organisatie en de formatie van de
marscolonne was geregeld door de afde
ling Den Haag van het Legioen en reeds
lang tevoren zag men de ordecommissa
rissen druk in de weer, zodat alles in
grote orde verliep.
In het onstuimige heerfstweer onder de
reeds bruin wordende bomen marcheer
den 1500 mensen, waafvan velen hun bes
te jaren in de tropen hadden doorge
bracht. tezamen met de veteranen, van
de Houtrusthallen langs de Conradkade,
Groothertoginnelaan, Carfiegielaan, Sche-
veningse weg. Zeestraat, Sophialaan naar
Plein 1813. waar de stoet ordelük ontbon
den werd. Niet voordat te midden van
ccn kring van spandoeken en borden mr
Campen en kapitein Westerling op de
schouders waren rondgedragen.
Behalve de deelnemers aan de mara
hadden zich velen verzameld op de plaats,
waar een kleine deputatie met twee
trommelslagers een krans legden voor Jo-
han de Witt. Een opschrift herinnerde er
hoe twee van Nederlands grootste en
edelste mannen door het gepeupel wer
den vermoord. De Indische Nederlanders,
d-.e weinig waardering genieten van hun
eigen regering, leggen uit eerbied voor
deze mannen de krans, aldus het op
schrift.
De hele demonstratie verliep ordelijk
zonder toespraken. Er waren geen wan
klanken.
