Christelijk werk van niet te schatten
wereldbetekenis
Van het zo beruchte „Amerikanisme"
was weinig te bespeuren
KERK en SCHOOL
POPENT°OODT
Ruth en Samuel als voorbeeld
voor Chr. Geref. jeugd
Ambassadeurs traden in het
krijt met pijl en boog
I'
oor hem gwn bazuinen j
I
Puzzle - 1
2
MAANDAG 27 SEPTEMBER 19s| ra
NOG EEN TERUGBLIK OP EVANSTON
(DOOR Dt K. 1. KRAAN)
In 1948 kwamen in Amsterdam meer dan 149 vertegenwoordigers van ker
ken bijeen om samen het grote oecumenische avontuur te gaan wagen, met
de woorden: „Wij hebben besloten, bij elkaar te blijven". In de tijd tot
Evanston groeide hun getal tot 161. En nu, tijdens de vergadering van de
Wereldraad der Kerken, werden er weer twee nieuwe kerken toegelaten:
een Afrikaanse Bantoe-kerk en de Nederduits-Gereformeerde Kerk van
de Kaap-provincie. Een typisch voorbeeld voor het universele karakter van
de Wereldraad, dat dwars door alle grenzen van ras en taal, van kerk en
confessie heenbreekt.
De Gereformeerde Kerk van de Kaap
trad overigens niet zonder reserve toe
Ze verzocht by haar toetreding enige
restricties te mogen maken: Ze wilde
lang niet alles voor haar rekening ne
men, wat andere leden van de Raad zoal
te berde brachten. Ze behield zich voor,
alleen dat te aanvaarden, wat in de
resoluties en -rapporten met de eigen
confessie overeen kwam. Ze betuigde dat
haar eigen belijdenis veel belangrijke
punten bevatte, die in allerlei verklarin
gen van de Raad niet werden uitgedrukt.
En ze wilde zich alleen aansluiten voor
zo lang als dit antwoord zou blijken
te zijn.
Hierop antwoordde de scherpzinnige
tweede voorzitter, Robert Mackie, dat
men geen restricties kon maken men
wordt lid of men wordt het niet.
Maar het voorbehoud dat de Gerefor
meerde Kerk van de Kaap formuleerde,
was in het lidmaatschap als zodanig
verdisconteerd: geen der resoluties van
de Wereldraad heeft formeel bindend
gezag, doch alleen die innerlijke activi
teit, die hun waarheidsgehalte mee
brengt. Geen enkele kerk vindt eigen
belijden naar inhoud en vorm precies zo
ln de Wereldraad terug. En in deze
kerkelijke kruistocht strijdt ieder alleen
maar net zo lang mee. als hij doordrongen
is van het „God wil het".
Er werd gespannen
geluisterd
Toch is dit maar één zijde van de me
daille. Hier in Evanston heeft men niet
alleen geprobeerd aan de anderen het
eigen standpunt open en eerlijk duide
lijk te maken, men heeft ook naarelkaa--
geluisterd. of God door de anderen niet
bepaalde dingen tot onszelf te zeggen
had.
Het werd steeds al duidelijker, dat
Iedere afgevaardigde open van geest
blijft. Ieder schijnt gespannen te luisteren
naar alles wat de sprekers en andere
afgevaardigden zeggen, niet met de be
doeling om het podium op te springen
voor een verhit debat, maar eerder om
het beste wat de ander zégt te absor-
Natuurlijk is dit wat te optimistisch
gekleurd. Ik denk b.v. aan de verklaring
is We beefden even, toen we de metro
van de Oosters-Orthodoxe delegatie, dat
hun Kerk intrinsiek heilig en onfeilbaar
is. We beefden even. toen we de metro
poliet Michael, die de herdersstaf voert
over 5 millioen medegelovigen op het
Westelijk halfrond hoorden verklaren,
dat „de Heilige Orthodoxe Kerk alleen
ten volle en ongerept het geloof dat
aan de heiligen is overgeleverd, heeft
bewaard".
Maar hiertegenover stond het getuige
nis van een ander metropoliet, de aarts
bisschop van Cantertiury, die bij de
prachtige openingsdienst in het Soldiers-
field te Chicago ten aanhore van 100.000
mensen verklaarde: „Wij bewegen
voorwaarts van de waarheid
Christus, die reeds de onze is en die
broeders maakt in het geloof naa
waarheid van Christus, die nog gewon
nen moet worden. Door de genade
God is de oecumenische beweging
zoeken van alle kerken naar wa
geen enkele manier verkregen kan
den: een nieuwe manifestatie van Chris
tus aan zijn Kerk en zo aan de wereld,
waarvoor Hy stierf om haar te red
denDe oecumenische beweging is
een missie der hoop in de ware zin des
woord». En het doet wat. Als de wereld
vandaag beter dan tevoren weet dat zij
zichzelf niet kan redden, als zij begint
om waarheid te zoeken, en de kerki
om leiding te vragen, is dat niet in de
laatste plaats te danken aan de groeien
de eenheid van het kerkelijk getuigenis
in de oecumenische beweging".
van de tijden. Aan de andere kant heeft
gesproken over „tekens der hoop", die
de Christen de kracht geeft voor het
staan midden in de wereld en in de tijd.
Tekenen van hoop
„Omdat Jezus Christus gestorven en
opgestaan is voor de wereld en zal we
derkomen om haar te vernieuwen en te
oordelen in Ziin heerlijkheid en genade",
is deze wereld met onwankelbare hoop
in Hem verankerd. Hij regeert over alle
historie door de kracht van Zijn kruis en
opstanding en niets kan de wereld uit
Zijn handen rukken. Zijn eeuwig voor-
n van verlossing zal tot zijn vol
ledige voltooiing worden gebracht
De standvastigheid van Christen-man-
m en -vrouwen in hun dageliiks werk
hun hoop in tijden van verwarring
zijn tekenen van onze hoop op Christus.
De vruchten van het Evangelie, wanneer
het verkondigd wordt in de wereld, het
nen van de harten en levens van men-
door Christus, ziin tekenen der hoop
Fen maatschappij die menselijke waar
digheid zoekt te erkennen en waar men
tracht de last en de vrucht van de arbeid
echtvaardig te verdelen, en honger, oor-
og en wanhooo uit te bannen, is een
teken der hoop".
er werden wel enkele stemmen ge
hoord, die achter de wederkomst van
Christus een vraagteken wilden zetten.
Zy beheersten zeker de discussie niet en
de overgrote meerderheid wenste de on
wankelbare belijdenis der hoop vast te
houden.
Veel meer verschil was er ovei
vraag, of het accent moest vallen op de
hoop in Christus voor nu of straks.
Een afgevaardigde uit India zei b.v.
dat hij niet zo enthousiast was over het
hoofdthema, hoewel hijzelf de weder
komst van Christus met blijdschap ver
wachtte, omdat er in zijn Hindoeïstisch
land zoveel fatalisme en quietisme (nood-
lotsgeloof en valse lijdelijkheid! heerst er
Indië de volle nadruk moet vallen op
de roeping voor het heden.
Allerlei berichten in de Amerikaan:
pers. dat de Assemblée verdeeld zou zi
geweest over de Wederkomst van Chrls-
moeten dus met een korreltje zout
worden genomen. Er zijn "bewijzen te
dat juist deze nieuwe bezinning
de hoop allerlei Amerikaanse „op
timisten" veel te denken heeft gegev
In socialistische lijn
Van zekere zijde wordt telkens de ge
dachte gelanceerd, dat de Wereldraad
Kerken zich ln socialistische lijn zou
wegen, maar wie deze gedachte propa
geert, is niet op de hoogte.
In het aanrenomen ranport ovei
verantwoordelijke maatschappij" wordt
het volgende uitgesproken: „In plaats
van zich in abstracte woordenstrijd over
.Jcapitaliosme" en „socialisme" te begeven
moeten de kerken haar aandacht geven
de voor- en nadelen van de nieuwe
functies van de Staat en van georgani
seerde groepen ln de maatschappij. De
nieuwe nadruk op staats-Initiatlef en
Internationale organisatie ln de ontwik
keling van het economisch leven is be
geleid door een hernieuwde erkenning
het belang van ondernemlngs-vr|1-
held en van de rol van het prljs-systeem
Vele socialisten in West Europa ziin het
belang van de private sector In het eco
nomisch leven gaan erkennen en de
noodzakelijkheid van de energieke, on
dernemende en deskundige zakenman,
met volle erkenning van het feit dat het
Ingrijpen van de Staat gedecentraliseerd
beperkt en soepel moet zijn.
,Wij hebben nodig een verder
staan van de rol in de maatschappij
de bekwame directie. De kerken zijn be
hoorlijk crltlsch geweest ten opzichte
Gods beloite
Dit alles klinkt ons. nuchtere Neder
landers, misschien wat overdreven i
oren, maar heeft God niet beloofd, dat
we samen met alle heiligen zullen be
vatten hoe groot de breedte en hoogtf
en diepte is van de liefde van Christus'
(Ef. 3: 18 v.) We hebben dus Gods be
lofte, dat oecumenisch samenleven door
nieuwe waarheid-ontdekkingen zal
den begeleid
Er bestaat In zekere kringen vrees
de Wereldraad van Kerken ln modernis
tische Hjn zal gaan. beïnvloed door aller
lei Amerikaanse liberalistische theologie.
Als dat ergens had moeten blilken. d:
ln Evanston in het hart van de Verenigde
Staten, met een delegatie van 135 Ameri
kanen op de ong. 600 afgevaardigden
Maar van Amerikanisme ln de slechte zin
van het woord hebben we hier. Goddank,
weinig gemerkt.
Het was zeker in de Amerikaanse
situatie een waagstuk, als hoofd-thema
der conferentie te nemen „Jezus, de Hoop
der WeTeld", want juist over de eind-
verwachting is de Amerikaanse Christen
heid zo sterk verdeeld. Links koestert
men de liberale gedachte van de komst
van het Koninkrijk Gods hier en n
de lijn van de maatschappelijke vcx
gang. Rechts verliest men zich vaak in
allerlei speculaties over de tekenen der
tijden en het duizendjarig rijk. zonder
zich veel om de nood der wereld te be
kommeren.
Tegenover deze beide gedachten, die
ook buiten Amerika veel invloed hebben,
heeft de Wereldraad enerzijds uitgespro
ken. dat de hoop van de christen niet
iets van deze wereld is. maar dat ze zich
richt op de komende Heer aan het eind
vele elementen ln het private zaken
leven en hun invloed op de mensen,
de kerken moeten ook begrip heb-
'oor een nadruk leggen op de waar-
ran het zaken-leven op zijn best: het
verantwoordelijk initiatief en de harde
arbeid die economische vooruitgang ver
oorzaken, de deskundigheid die in wijd-
gedecentraliseerde beslissingen vervat is,
de bescherming die door de verdeling
van macht aan de maatschappij geboden
In dit pleidooi voor ondernemings-vrij-
heid was men zeker niet blind voor de
grote gevaren, die deze voor de gelijk
heid kan hebben. Daarom betuigde de
conferentie: „Niet alleen grotere produc
tie maar ook een grotere mate van ge
lijkheid in de verdeling van rijkdom en
inkomen is eveneens een vereiste. Ge
lijkheid is een Christelijke term en wordt
gebruikt in bespreking van verhoudingen
in de eerste Christelijke gemeente: „uit
het oogpunt van billijkheid kome uw
overvloed voor het ogenblik hun gebrek
ten goede, opdat hun overvloed weder
kerig uw gebrek ten goede zou komen
1 er zodoende gelijkheid zij" (2 Cor. 8:13
1 14).
De betekenis van prikkels ter aanmoe
diging, de begeerte om reglementering
te vermijden en andere factoren recht
vaardigen een zekere mate van ongelijk
heid in het moderne economische leven.
Maar iedere maatschappij moet ericennen
In welke mate grote contrasten tussen
en arm gemeenschap-vernietigend
werken en de politieke instellingen van
verantwoordelijke maatschappij on
dergraven".
Deze nadTuk op een verantwoordelijk
ondernemerschap is zeker niet alleen te
danken aan een belangrijke Amerikaanse
invloed in de sectie voor sociale vragen.
Ze kwam ook van Europese zijde. Rap
porteur was dr Patijn van het Ministerie
van buitenlandse zaken in Den Haag. Ze
was vooral ook geïnspireerd door de
grote noden der onontwikkelde gebieden.
60 pet der mensheid lijdt aan ondervoe
ding. In de laatste jaren hebben 800 mil
lioen mensen politieke vrijheid gekregen.
ze moeten nu hun economische vrij
heid van gebrek en van druk ver
kelijken. De ontwikkeling van een
antwoordelijk ondernemersdom is
een zaak van leven en dood.
Ds v. Otterloo (art. 31)
wil hereniging
Meerderheid van Kralingse
kerkeraad afwijzend
Ds W. J. van Otterloo, predikant van
de Geref. kerk (art. 31) te Kralingen
heeft zijn kerkeraad voorgesteld het ver
band van de vrijgemaakte kerken te ver-
Hij deed dit voorstel na een verklaring
an gevoelen ten aanzien van de stand
an zaken in dit kerkverband en de be
spreking van zijn 'bezwaren tegen die
stand van zaken.
Hij heeft voor dit voorstel geen meer
derheid in de kerkeraad kunnen vinden.
De minderheid zal nu trachten een eigen
eg te gaan. Met het huidige kerkverband
breken en (zo mogelijk met andere
gemeenteleden) te komen tot samenspre-
king en hereniging ter plaatse.
nog, dat ds Van Otterloo
gisteren niet is voorgegaan in de dienst
des Woords. Wel woonde hij de diensten
bij. Zijn plaats werd ingenomen door ds
C. Vonk van Schiedam.
Plannen voor tweede
T.H. schieten op
Ir. S. J. van Embden, architect te
Delft, is benoemd tot lid van de commis
sie ter voorbereiding van een tweede In
stituut voor technisch hoger onderwys,
om deel te nemen aan de bouwvoorzie-
nlngen. Zoals men weet, ligt het in de
bedoeling deze tweede T.H. in Eindhoven
te vestigen. Aan ir Van Embden is spe
ciaal opgedragen om de schema-plannen
voor de stedebouwkundige en architec
tonische opzet van het T.H.-complex te
ontwerpen.
geboren. Hij werd in 1932 predikant in
Oosterend en vertrok in 1942 naar Zuid-
horn. Op 20 April 1947 verbond hij zich
met zijn huidige gemeente, die blijkens
Ds Van Otterloo werd op 9 Maart 1906 het officiële jaarboek 239 zielen telt.
(Advertentie)
Tijdens appèl in Den Haag
(\an een onzer verslaggevers)
Ruth en Samuel werden Zaterdagmid
dag de Chr. Geref. jeugd uit Zuid-Holland
tot voorbeeld gesteld als twee mensen,
die met hun hele hart voor de zaak van
de levende God opkwamen. Dat was tij
dens het jaarlijkse Jeugdappèl, dat ook
nu weer in de Jeruzalemkerk ln Den
Haag werd gehouden.
Na de opening door de ïeer H. J v. d.
Meiden, voorzitter van de afdeling Zuid-
Holland van de Bond van Chr. Geref.
Jongelingsver., sprak allereerst ds H.
Toorman van Den Haag over „Ruth's keu
ze". Ruth's keuze voor God, zo sprak hij,
viel ln een vrijgevochten periode, waarin
ieder deed. wat hem goeddacht. En zij,
die de keus deed, was nog wel een Moa-
bitische.
Ruth koos, allereerst Israëls God, voorts
het volk Israël zelf, dan, zonder schroom,
Jaarlijks uitstapje corps diplomatique
naar Hilvarenbeek
Leden van het corps diplomatique heb
ben ^Zaterdagmiddag hun jaarlijkse uit
stapje gemaakt, dat hen dit keer naar
Hilvarenbeek voerde. Het was, zoals elk
jaar, georganiseerd door het ministerie
van Buitenlandse Zaken.
Terwijl de beiaard van Hilvarenbeek
werd bespeeld, kwam het grote gezel-
Pr of. Van der Leeuw-prijs
1954
De minister van O.K. en W. heeft in
gesteld een commissie van advies voor
de toekenning van de Prof. van der
Leeuw-prijs 1954. In deze commissie zijn
benoemd tot: voorzitter en lid: Sam Dres
den te Den Haag en tot leden: Eduard
Beinum en Felix de Nobel, beiden
te Amsterdam. Secretaris: B. P. Wage-
mans te Voorburg.
Eerst woningen
Voorlopig geen bouw
van ziekenhuizen c.a.
In verband met de zo urgente woning
bouw zal in de komende 12 maanden
geen enkele rijksgoedkeuring worden
verstrekt voor de" bouw van zieken
huizen c.a.
Gewijzigde data van
emiflTantenvluchten
De emigrantenvluchten van de K.L.M.
naar Canada zullen in de maand October
niet op Maandag vertrekken, zoals aan
vankelijk was vastgesteld, doch op Woens
dag. Met het oog hierop zijn de vertrek
data gewijzigd; zij zijn thans 6. 13. 20 en
27 October..
schap bij het gemeentehuis i
door het gemeentebestuur werd ontvan
gen. De burgemeester, de heer J. P. M.
Meuwese verwelkomde de gasten.
Nadat harmonieën, zes schuttersgilden,
en verscheidene jeugd, en sportvereni
gingen voor de gasten nadden gedefi
leerd, brachten de vendeliers der gilden
een historische vaandelgrpet aan de gas
ten die zich voor het gemeentehuis had
den opgesteld.
De gasten zatep Vervolgens in het ge
meentehuis aan één Brabantse koffie
tafel aan. Naast de couverts vonden zij
een zilveren theelepeltje dat een afbeel
ding liet zien van de gemeente-toren en
dat hun als a andenkon aan1 dit bezoek
door het gemeentebestuur werd aange
boden. Eer. tiental dienstertjes, gekleed
in oud-Brabantse klederdracht presen
teerde fruit op grote antieke tinnen
schalen.
Mr W. van Tets, de directeur
protocol, sprak namens de leden
corps diplomatique woorden van dank tot I nagedachtenis
haar dagelijkse werk, de nederige arbeid
van koren aren rapen en tenslotte de van
God voorgeschreven weg tot het huwelijk.
Vooral, waar we lezen, dat Ruth rijk ge
zegend is, kunnen we hieruit eer
trekken. Het is heerlijk, wanneer je
je omgeving tot zegen kunt zijn. Het ge
heim van dit alles, zo besloot de predi
kant, is de keuze. „Daarom kiest heden,
wien gij -dienen wilt".
Het valt niet mee om. waar je
slechts enkele Christenen in de wereld
staat, goed reformatorte zijn, aldus de
tweede referent, ds B. van Smeden van
Rotterdam. Kijk echter naar Samuel. Hij
was reformator in zijn eentje; weliswaar
een eenzame figuur, maar toch iemand,
die voor Gods zaak opkwam.
Samuel had drie dingen, die hem tot
goed reformator maakten: Zijn integriteit
in de verdorven sfeer .van Silo, zijn. jaren
lang geduld, voordat hij bij het volk ge
hoor krijgt en zijn durf. zijn ijver voor
God. welke blijkt uit zijn doden van
Achan. Ook wij moeten deze dingen be
zitten, om goed reformator te kunnen zijn,
om voor Jezus Christus weer plaats te
maken in de wereld. Dit kunnen wij
slechts als wij luisteren naar Gods stem.
Dit jeugdappèl werd opgeluisterd door
veel samenzang, declamatie door mej.
Cora Kelkman en de heer G. Maarsseve
en orgelspel door de heer H. J. Neefj
(Advertentie)
Chefarine „4'
doet wonderen
TEGEN PUNEN EN GRIEP 20 IABLE1TEN
Nieuw-Ruimzicht in
Doom geopend
Begin van cen-tium Herv.
herderlijke zorg
De 91-jarige ds. J. Groeneweg onthulde
j Zaterdagmiddag in tegenwoordigheid van
v ti talrijke vooraanstaande figuren uit de
NTo/4 Uq-i, Vqt-1. aan nlanuatta ifontajr.
de burgemeester.
De gasten begaven zich vervolgens
naar de uitspanning De Bokkenrijder,
waar leden van enkele boogschuttersver
enigingen elkaar in de edele kunst van
het schieten met pijl en boog bekamip-
ten.
Verscheidene leden van het gezelschap
bezoekers hanteerden zelve pijl en boog.
Zo spanden o.a. de ambassadrice van Pa
kistan, de Begum Liaquat Ali Khan en
de doohter van de minister zonder porte
feuille, mej. Luns, de boog, de ambassa
deur van Canada, de heer Th. A. Stone
en de ambassadeur van de Unie van Z.
Afrika, kolonel P. I. Hoogenhont, maten
ook eikaars krachten.
De beste bedden
ooit gemaakt!
(/««(/ll'I*//
SCHUIMRUBBER BED
KZET 6 E O D E r
Ned. Herv. Kerk een plaquette
digd door de heer Petri uit Dordrecht ter
de stichter van da
voormalige Doetinchemse inrichtingen,
ds. J. van Dijk. Deze plaquette zal een
plaats krygen in de hal van het nieuwe
tehuis voor de predikantenopleiding ln
de Herv. Kerk, dat thans onderdak ^e-
vonden heeft op het landgoed Hydepark
tussen Doorn en Driebergen. Zaterdag
middag werd dit nieuwe internaat
bruik genomen.
Bij ontstentenis van dr. E. Emmen
bood prof. dr. A. A. van Ruler gelukwen
sen aan namens de generale synode der
Herv. Kerk en de kerkelijke hoogleraren.
HU hoopte, dat op Hydepark spoedig he<
pastoraal centrum verwezenlijkt zal
den, dat naar de voorzitter van het be
stuur ds J. T. Wiersma uit Wassenaar
verklaard had, zal dienen voor contact
tussen de predikanten en ter vestiging
van het Hervormd seminarium, dat nu
ondergebracht is in het Eykmanhuis te
Driebergen. Prof. Van Ruier zag dit ge
bouw als het eerste begin van dit pas
toraal centrum.
Voorts werd het woord gevoerd door
de burgemeester van Doorn, J H E. I
ron van Nagell, door dr. H. Berkhof
namens de oud-internisten door th«
cand. Th. J. Remmers, die een geschenk
onder couvert aanbood.
Herv.-Geref. vrouwen naar
Utrecht (29 Sept.)
De Bond van Ned. Herv. Vrouwen-
Verenigingen op Geref. Grondslag zal op
Woensdag 29 September in Utrecht zijn
derde bondsdag houden. In de middag
bijeenkomst zal ds G. Boer uit Gouda
spreken over De Zending en de Vrouwen
verenigingen.
De heer G. Maan
overleden
Bekende zendingsfiguur werkte
ook in Den Haag
Te Blaricum is, 85 jaar oud, overleden
de heer G. Maan, oud-zendeling. Geboren
te Vlaardingen, werd hij in 1895 door de
Utrechtse Zendingsver. afgevaardigd
naar Zuid-Celebes, waar hij en zijn
vrouw tien jaar onder veel tegenstand
werkten. Na zjjn verlof ging het echt
paar in 1907 terug naar Indonesië, dit-
iiaal naar Halmaheira. Reeds het vol
lende jaar werd deze standplaats echter
,-erwisseld met de dubbele post Boell-
Weda. Tot 1920 heeft hü daar gewerkt
Toen ging hij opnieuw met verlof. Van
1922 tot 1926 arbeidde hij nog te To-
belo. waarna hij voorgoed repatrieerde.
Het volgend Jaar werd hij hoofdvertegen
woordiger van de Samenwerkende Zen-
dingscorporatles en vestigde zich in Den
Haag. In Indonesië is hy tien jaar
zitter geweest van de conferentie van
zendelingen op Halmaheira. Ook was hij
bestuurslid van de ver. Het Chr. Nat.
Zendingsfeest. Hij wijdde zich aan vele
taalonderzoekingen en schreef o.m. Proe
van de Boelische spraakkunst. Op Hal
maheira stichtte hü vijftien gemeenten
zeven scholen.
In zijn laatste woonplaats, Blaricum,
bekleedde de heer Maan het ambt van
ouderling der Ned. Herv. Kerk.
Kees Boeke ridder in
de Ned. Leeuw
Afscheid van De Werkplaats
in Bilthoven
De bekende paedagoog, ir Kees Boeke,
leider van De Werkplaats te Bilthoven,
is benoemd tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw. Minister Cals reikte
hem Zaterdagmiddag de versierselen uit,
toen Kees Boeke afscheid nam van De
Werkplaats. In Januari gaat hij, zoals
weet, naar Beiroet (Libanon), waar
hij eenmaal Quakerzendeling is geweest
hij nu voor vluchtelingen
kinderen een school gaat stichten. In
Bilthoven wordt zijn werk voortgezet
door mevr. ir Tine Lambert.
Vele onderwijsautoriteiten woonden de
afscheidsreceptie bij. De minister herin-
aan, dat ir Boeke in 1926 zijn
kinderen van school haalde, omdat hij be-
had tegen de betaling van school
geld. Dit incident is de aanleiding ge-
eest tot de stichting van De Werkplats.
Minister Cals noemde De Werkplaats
het laboratorium voor het gehele Neder
landse onderwijs.
Oud-mi»ister dr G. Bolkestein huldig
de de heer Boeke als onderwijsspeciallst
internationale bekendheid. Er zal een
gedenkboek verschijnen, en dr Bolkestein
overhandigde aan ir Boeke namens een
comité f 8000 voor het begin van zijn
erk in de Libanon.
Nadat nog anderen hadden gesproken,
zei Kees Boeke, met al die hulde geen
weg te weten. Hij protesteerde tegen de
voorstelling van zaken alsof het begin
zijn werk een protest was geweest
tegen de schoolgeldheffing. Door persoon
lijke omstandigheden waren hij en zijn
vrouw van mening geweest, hun kinde
ren zelf onderwijs te moeten geven. Zijns
inziens werd bij het onderwijs het accent
te veel gelegd op het intellect en te wei
nig op de aesthetische vorming, de
lichamelijke ontwikkeling en de handen
arbeid.
Beioepingswexk
Ned. Herv. Kerk
BEROEPEN: te Wognum P. J. Barr
Dorganger N, P. B. te Schiedam. Te E
op Langendljk j
Advertentie
Haak Uw bloed zuiver met
Kruschen Salts.
En voorkom ao
Rheumatische Pijnen.
De bloedzuiverende organen tot jeugdige,
krachtige werking brengen, het bloed vrij
maken van pljnverwekkende onzuiver
heden, die zich anders vastzetten in
«pieren en gewrichten; dat ls het wonder
dat zich voltrekt bij een regelmatig ge-
bn Ik van Kruschen; daarmee bevrijd ge
Uzelf van de jammer en de chagrijnige
pijnen die U het leven maken tot een last
Koop vandaag Kruschen bij Uw apotheke:
of drogist en begin morgenochtend die
heilzame kuur.
44.
Maisie hield zich niet enkel met Phillips bezig.
Zij maakte zich ook bezorgd over Jeanie. Fran
cis Vane, die tijdens een lentevacantie door Jeanie
in huis was gehaald, had zij nooit goed ge
kend. Hij zag er erg knap uit in marine-uniform
en het was duidelijk dat Jeanie erg verliefd op
hem was. Zijn spottendé~-cynische houding moch
ten zij niet erg, maar Maisie had dat aan zijn
jeugd en aan de oorlog toegeschreven. Nadat zij
getrouwd waren hadden zij een tijdje aan de
westkust gewoond.
Na de oorlog waren zij in Cleveland gaan wo
nen, waar Francis allerlei baantjes had gehad.
Gedurende deze tijd verdween het geluk uit
Jeanie's brieven. Niet dat zij veel gezegd had...
Wat hen verontrustte, was wat zij niet zei. Een
tijd lang had Jeanie een baan en zij vroegen
zich af of Francis niet genoeg verdiende.
Toen kwam zij plotseling thuis, zonder enige
verklaring alleen zag zij er hard en onge
lukkig uit, zo geheel verschillend van de stralen
de Jeanie die weggegaan was.
Zij hoorde voetstappen in de hall en riep:
,,Ben jij het, Jeanie?"
,,Wie anders?" antwoordde Jeanie luchtig en
bleef in de deuropening staan.
„Kom binnen, kind. Ik zat juist aan de Phil-
lipsen te denken..."
Jeanie kwam binnen, ging op de vensterbank
zitten en sloeg haar armen om haar knieën.
„Ik vermoed dat onze Caroline wel op zichzelf
kan passen," zei zij traag.
„Daar ben ik niet zo zeker van. Maar dominee
Phillips baart me meer zorgen."
Jeanie lachte.
,,Ik persoonlijk denk dat ze een buitenkansje
aangeboden hebben gekregen op een zilveren pre
senteerblaadje," zei Jeanie.
„Hij is zo jong en heeft nog zo weinig erva
ring," zei Maisie. „Ik weet niet of je vader het
recht had zoveel van hem te eisen op zijn leef
tijd."
„Waarom deed hij het dan?" vroeg Jeanie. Al
haar woorden klonken luchtig en een beetje spot
tend.
„Waarom?... Dat weet ik eigenlijk niet precies.
Omdat hij zich zorgen maakt over de Kerk, denk
ik, over de roeping van de Kerk en over de
wijze waarop die roeping wordt vervuld."
„Daar doet hij goed aan," zei Jeanie. „De kerk
is zo dood als een pier en hij behoort dat te
weten. Misschien weet hij het ook, maar is hij
bang dat hij zijn baan kwijtraakt. O, ik bedoel
niet dat hij een hypocriet is. Hij maakt zichzelf
alleen wat wijs, maar in wezen is hij te ver
standig om niet te zien dat de Kerk haar tijd
N KI,IA GARDNER WHITE
heeft gehad. En hij maakt de Grote Kerk niet
beter, door er een man in te zetten die in een
ivoren toren leeft!"
„Praat niet zo oppervlakkig," zei Maisie plot
seling scherp. „En laat me niet weer van je
horen dat je vader een hypocriet is. Hij is het
niet, en wat meer is, jij weet dat even goed
als ik En evenmin is meneer Phillips een man
die in een ivoren toren leeft. Hij is een ge
voelig mens en op zijn minst genomen sluimert
er grote kracht in hem. Ik begrijp niet hoe je
hem Zondag hebt kunnen horen preken zonder
dat op te merken. Waarom neem je een dergelijke
houding tegen herr. aan? Wat heb je eigenlijk,
kind? Vroeger had je een zeker gevoel voor
eerlijkheid. Waar is dat gebleven?
Jeanie lachte en de klank van haar lach maak
te haar moeder beschaamd over haar scherpe
opmerking.
„Natuurlijk geloofde ik in eerlijkheid", zei
Jeanie. „Maar ik ben nu een grote meid ge
worden.
„Je bent groot genoeg on. ccll sucu mens te
nerkennen als je er een ontmoet", antwoordde
haar moeder rustig. „Paul Phillips is een goed
mens en een eenzaam mens. Ik ben bezorgd
over hern en ik voel dat ik hem helpen moet.
Julia heeft besloten, dat hij hier zal mislukken.
Dat is heel gewoon, vermoed ik."
„Waarom?" vroeg Jeanie weer.
„Gedeeltelijk omdat zij nog steeds gewend is
de kerk te leiden. Maar ik denk dat het ook
komt omdat hij haar beschaamd maakt voor
wat zij is."
„Wat is ze dan? Ze is Julia Ficke en ik geloof
niet dat dat iets is waar zij zich voor heeft te
schamen. Ze mag Caroline niet, maar dat heeft
absoluut niets met de kerk te maken. Dat korrit
omdat Caroline zo knap is en bijna haar partij
Hoewel niet helemaal!"
„Nee, ze is geen partij voor Julia", gaf Maisie
Fellowes toe. „Maar kun je niet zien dat alles
op Paul Phillips neer zal komen. Het zal zijn
werk ondermijnen en zijn werk is belangrijk
hem. En ook voor ons meisje, of je er in gelooft
of niet."
„Wat wil je dan dat ik doen zal? Een „Op voor
Phillips-beweging" organiseren9"
„Ja, dat zou ik willen, maar
het niet wilt."
„Zou tegen mijn laatste restjes eerlijkheid in
druisen", flapte Jeanie er uit. „Ik mag jouw dier
bare Phillipsen niet, moeder, en ik ga me niet
over hen opwinden. En ik zie evenmin in waarom
jij dat zou doen."
„Waarom mag je hen niet? Waarom niet?
Jeanie gleed van de vensterbank, strekte haar
armen boven haar hoofd en stak de handen toen
in haar broekzakken
„Misschien ben ik wel misselijk
ligheid" zei zij.'
Zij liep in de richting van de deur. Toen zij in
de deuropening stond, keerde zij zich om en grin
nikte. „Om je de waarheid te zeggen, bèn ik er
misselijk van", zei zij. Toen deed zij de deur
wel dat jij
;,gevoe-
H. i
Sloc
d Boogert te Harderwijk Te IJsselmuld«
1 Grafhorst (toez.) P. Westland te Waarde
AANGENOMEN: naar Haarlem W. M. i|
speren te Landsmeer. Naar Houten B.
aal te Wijngaarden, die bedankte voor Lol
ik en St Maartensdijk.
BEDANKT: voor 's Heer Arendskerfc
oez.) L. Schellevis te Biezelinge.
GereT. Kerken
BEDANKT: voor Noord wijk-Binnen f
leinen te Tuindorp-Oostzaan.
ger
Prof. Woltjer hartelijk
gehuldigd
Bij gouden professoraat
voor de V.U. te A'dam
De nestor van de hoogleraren der Vrlji
Universiteit te Amsterdam, de 76-jarigi 1
prof. dr. R. H. Woltjer, die op 23 Sep gel
j.l. vijftig jaar geleden tot hoogleraz j-,
werd benoemd, is Zaterdagnamiddag q „eb
een receptie in eigen kring gehuldlg< |je
Namens het huldigingscomité zeide pro! j
dr. A. Slzoo o.a., dat de aanwezigen, hot
wel van verschillende maatschappelijk zou
hoedanigheid, eens zijn in hun gezindheid Qpb
die zij de jubilaris toedragen. De prea ach
dent-curator der V.U., mr, dr. J. Donnel jjen
noemde prof. Woltjer een rusteloos werï ^n,
zame geest, die generaties van studentej weJ
door zijn methodische geest heeft ge yen
vormd. Spreker belichtte voorts de juri ver
dische en bestuurlijke kwaliteiten van dj bar
jubilaris, die tot uiting gekomen zijn bj y
de onderwijswetgeving. De rector magni „h/
flt-llc nrnf /4v .T Watorlnlr rt m 1
°«dui'
ficus, prof. dr. J. Waterink,
neemt een buitengewone plaats i
midden in en gij vertegenwoordigt j
Calvinistisch ideaal van het mensbeeld tl SOcJ
de eenheid van levensvisie bent „en
het levend voorbeeld"; per
De decaan van de literaire facultei „yj
prof. dr. G. Kuiper, memoreerde de strtfj
prof Woltjer voor de handhavini var
?en solide opgebouwd klassiek onder bev
wijs ln Nederland. Voorts werd nog he j^e
woord gevoerd door dr. K. Sprey uit Hii yer
versum namens de oud-leerlingen en di Er0
heer H. Brinkman, praeses van de liUÏLj.
faculteitsvereniging, die prof. Wol „er
tjer diens benoeming tot erelid der ver. j
eniging bekend maakte en daarbij mede Lei
deelde, dat de jubilaris het eerste erelii n6
ls. In zijn dankwoord zeide prof. Woltje z6n
dat hij met jeugdige overmoed rijtjes
ootmoed deze taak
Peanut Butter
In Amerika zegt men voor pinda
kaas „pindaboter" maar in Neder
land zegt men voor pindakaas
Academische examens
AMSTERDAM, G.U. 25 Sept. G« 1
slaagd voor cand. theologie J. Verburi jai
Amsterdam en W van der Wolk, Over we
veen; Prop. theologie P. J. v. d. Berj 59
Amsterdam en W. van Gemert, Amstei gri
dam, cum laude. de:
LEIDEN, 25 Sept. Geslaagd doctoral W£
examen Ned. recht mevr W F Klasens—v VP
Loo, Voorhout, en de heren C F Lamer!
Leiden, G D Renardel de Lavalette, De: -ii
Haag, J W Witsen Elias. Leeuwarden. J I TT
Guépin. Eindhoven. Doctoraal examen klas till
sieke taal- en letterkunde de heer C G d( Le
P C v d Tooi
emstede en de heren H Bal
■den. L F Bakker, Den Haa
Den Haag. en L M Hogerzel
Examen zendingspredikant
OEGSTGEEST, 25 September Ge
slaagd aan de Zendingshogeschool vooi
aanv. ex. zendingspredikant A. de Kuiper
theol. cand.
I 28 SEPTEMBER
m. AVRO: 7.00 Niern
VPRO: 7.50 Dagopening AVRO
9.40 Gram. 10.50 V. d. kleuters 14.00 V.
Gram 12.00 Musette-ork. 12 30
:ded. 12.33 V. h. platte
Meded. of gram, 1.20 Promenade ork. 2 00
„Wij ontdekken Amerika" 2.30 Gram. 2.40
Sohoolraddo 3.00 Gram. 3.30 V. d. vrouw 4.00
4.30 V, dj jeugd 5,30 Gram^ 5.40 Rep.
7.00 P
7.30 Sopr.
ing 8.10 Liet
progr.
pa-rle 7,05 Kinderko
8.00 Nieuws 8.06 De
Volksgezondheid spreekt ln
Florence Nlghtingale-herder
muz. 8,50 „Opsporing en aann<
voortvluchtige chauffeur wo
verzocht", hoorsp. 9.50 Gevar
Buit. overz. 14.00 Nieuws 11 lt
calling" 111.20—42.00 Gram
Hilversum II 298 m. KRO: 7.00 Nieuws
Gram. 7,16 Gym 7 30 Gram 7 45 Morgen
bed en lit. kal. 8.00 Nieuws, weerber
kath. nieuws. 8.20 Gram. 9.00 V d Hul
9.40 Lichtbaken 10 00 V d kleuters 1
14.00 V d.
:ugd 8.50 Bariton
i Radio Philh.
k der Boeken 11.00 Nie
12.55
330 i
12.0
Nieuws 1.10 Di
V. d. scholen 3.00 Crit 3
beeld 6.45 Gevar muz
Caus. 8.30 Gevar. pro6.,
Caua- 9.45 Hoorspel til ,o611.08
Intermezzo'
Lichte
Ind, 5 56
6.25 Sport 6 30 KI;
"3 Klankbeeld 8.15
9.00 Nieuws 9.15
Engeland BBC Light progr
12.00 Dam;
i 247 r
3 00 Ami
l45 v.
igboek
a.w Lichte
:1 7.00 Nws
Fanfare ork. 4.16 Mrs Dal
4.30 Orgelspel 5.00 Mazurka ork
muz. 6,1S V. d. jeugd 6,45 Hoors
n£ ^P°rt 7-30 "oorspel 8.00 Gevar prora
9.00 Caus. 9.30 Verz. progr. 10.00 Nieuws 10 1
H20PD 104f1 14.06 Voord:
1.00 Nws
4.20 Orgel-
7.00 Nws
8 40 Gram
5.00 Nieuws 5 45 G
ïevar. muz 8.00 Kl
Cabaret 10 00 Nieuws 10 25 Weer
vrouw 9.00 Omr. ork. en sol 10.00 Nieuw j;
10.45 Pianorecital 10.55—14.00 Nieuws.
Brussel 484 m. 12.00 Gram. 1.00 Nieuws 12
Gram. 4,05 Lichte muz. 5 00 Nieuws 6.3 h<
Koorzang 6.45 Gram, 7.30 Nieuws 8.00 „Le W
Pêcheurs dé Perles", opena 9 46 Gram. 10.8 z\
Nieuws 10.15 Oude muz. 10.50 Gram 10 5 v.
Nieuws,
BBC Ultz. voor Nederland 10.00—lO.sl
Vraaggesprek met onze luisteraar*
en schrijvers (Op 221 en 75 m.). n'
T.levl,lcpraeramm. J?
VARA 8.46 Act. 8.30 Inleiding tot de Flo r
i*nce Ndghtingale-herdenking in Nederland j.
11.36 ..De witte Engel", film. L
Kruiswoordraadsel
HORINZONTAAL: 1 Baan voor bal
spel, 4 costuum, 7 dier, 9 weefsel, 10 rijks-
keur, 11 plaats ln Spanje, 12 voorzetsel,1
13 onmeetbaar getal, 14 Grieks, 16 aap,
18 rivier in Italië, 19 geheel de uwe, 21
ingenieur, 23 vreemde munt, 24 heden, 25
smerig, 27 ent. 29 voegwoord. 30 priem.
VERTICAAL: 1 Tak, 2 kledingstuk, 3
telwoord, 4 gezinslid, 5 wilde haver, 6
photo, 8 lichtzinnig, 9 kleinigheid, 13
voedsel, 15 knaagdier, 17 gevierde zange
res, 20 staatsgreep, 22 erg los, 24 met gras
begroeid duin, 20 bestaat, 28 tweeklank.
Oplossing vorige puzzle: 1 Arglist, 2
barbaar. 3 kwartet, 4 kanarie, 5 bedaard/
6 misbaar.
