Oorsprong en ouderdom van Katwijkse namen Vaak groeiden bijnamen uit tot gewone en geachte familienamen Montbretia's in zeer fraaie op stelling aanwezig Tientallen mensen lijden aai typhus of paratyphus "j DE MIDDENSTANUSCURSUSSEN ONDERWIJS INSTITUUT „M.E.A.B." Wedstrijden met spanning en hilariteit Hofdijckschool zal over twee maanden klaar zijn Kwaliteit maakte vorige week de besommingen KATWIJKERS SENSATIONELE VIEESDAG GROEKVELD'S SLAGERIJ rfïEUWE LEIDSCHE COURANT 4 DINSDAG 14 SEPTEMBER!NI OUD-KATWIJK HERLEEFT ring wekken, dat vele achternamen uit vroeger eeuwen de herinnering aan de zee, aan de schuit of aan de visvangst levend hielden. Daarbij be denke men, dat die namen, die wij zo licht verslijten voor achternamen, oorspronkelijk bijnamen waren, die de eigenaar dankte aan beroep of prestaties. Wij hebben ons eens verdiept in de oudste kerkeboeken der Her vormde Gemeente te Katwijk aan Zee, waar wij zowel in de kerkeraads- notulen als in de oudste lijsten van lidmaten een waarlijk rijke hoeveelheid namenmateriaal vonden. Eén van de oudste achternamen, die wij vonden, wa9 die van een in 1595 gekozen ouderling, Cornells Jacobsz Houck. Deze naam Hoek herinnert ondubbelzinnig aar de hoekwantvisserij. Immers, de honder den hoeken of haken met het prikkenaas, door middel van de sneuen bevestigd ai de beuglijn, vormden het onmisbare mat riaal voor de wintervlsserij op kabeljau en schelvis. Nu hebben wij goede reden vermoeden, dat deze naam Houck of Hoek een afkorting is van de wat wijdspraki- ger naam Hoeckmaecker, die wij in 1667 éénmaal als nieuwingekomen lidmaat meld vonden; dan zou de eerste drager van de naam Houck bekendheid hebben gehad als vervaardiger van de hoeken. Ook de in een lidmatenlijst van 1 vermelde namen Jan Buys, Leendert Cor- nelisz Nagelman en Jan Willemsz Hals kunnen duiden op verwantschap met de visserij; de buis was als voorganger van de logger het kielschip dat tot In de tweede helft der 19de eeuw gebruikt werd voor de haringvangst. De nagelman moet een onmisbare kracht geweest rijn bij het klinken van de overnaadse scheepswanden der bomschuiten, en de hals mag alge meen bekend worden geacht als onderdeel van de tuigage, namelijk het touw. waar mee men de voorhoek van het zeil strak haalt, bijvoorbeeld bij het bij de wind zei- len. Maar het kan ook schertsend bedoeld geweest zijn als: een snaak. In 1714 ont moetten we nog zo'n aardige naam: Neel- tje Jacobs Snees. Hoe de juffrouw aan deze mooie, bijnaam gekomen is, weten we niet, maar wel is bekend, dat een 6nees tongen bij de Katwijkers gold voor twintig tongen. Ook de naam Van de Bent kan bogen op een hoge ouderdom; in 1693 vinden we onder de lidmaten een zekere Jan Wil lemsz van Benten Dit zou kunnen wijzen op een naam voornaam of bijnaam Bent. Nu heeft wijlen de heer C. de Best met betrekking tot dit woord eeps ge schreven: „Tijdens de schrobnetvisserij met bomschuiten zonderde men van de gemaakte besomming telkens een klein bedrag af, ter bestrijding van schade, die men aan het vistuig of het schip maakte. Deze reservekas noemde men het Bent". Al bestond dit gebruik in 1938 reeds lang niet meer, dat neemt niet weg, dat de uit drukking „O, da's voor 't bent" nog steeds de betekenis had van: dat Is voor gemeen schappelijke rekening. Toch menen we. dat deze uiteenzetting in verband met de achternaam Van den Bent of Van Benten te ver gezocht Is. Is Bent misschien een verbastering van Berend of Bernard7 „Varkenvissen" Wel in direct verband met de zee moe ten we de naam Varkevisser zien, die we in 1697 voor het eerst vermeld vonden: tot diaken is dan benoemd Dirk Dirksz de Jonge Verkevisser. wiens vermoedelijke broer Pieter Dirkze Verkevisser In een request van 4 Mei 1697 wordt vermeld als „met de Schuijt tusschenwijlen veronge lukt". Zoals we al eens eerdgr opmerkten, dienen we aan te nemen, dat de oudste drager van deze naam een zekere ver maardheid moet hebben verkregen wegens het vangen van „varkenvissen", „eene soort van het geslacht der klipvisschen", zoals het Noodwendig Woordenboek der Zamenleving (1856) vermeldt. Vermoede lijk is deze vermaarde Katwljker dan de vader van voornoemde Dirk geweest, en zal deze wel „de ouwe Varkevisser" ge heten hebben. Of wij aan een soortgelijke verklaring moeten denken bij het ontstaan van de naam Ouwehant, weten we niet. In alle geval wordt in 1647 de ouderling Jacop Dircksz. Ouwehant als eerste drager van die naam in de Kerkeboeken genoemd. Het is mij bekend, dat er een uitleg over het ontstaan van deze naam is, die terug gaat op de afslag van de vis, en het aan wijzen der partijen door twee verschil lende personen. Voor mij persoonlijk heeft de hypothese, dat we hier moeten denken aan een verbastering van de naam Ouwe- lant meer aantrekkelijks. Een Jacob Ou- welant Jacobzs wordt reeds in 1403 ver meld als schout in het ambacht van Cat- wiic. Verder wijst de naam van Maerten Arentsz Peekeiharing (1654) ook duidelijk op een verband met de zee; wellicht was hij schipper op een bomschuit, die de naam „Peekeiharing" droeg. En niet min der in betrekking tot de visserrij moet de aardige naam van Kornella Jacobse Half- last gestaan hebben (1715). Deze naam is echter, evenmin als die van Pieter Jansz Loosman loodsman) (1728), in stand gebleven in Katwijk aan Zee. Hetzelfde moet getuigd worden van de naam Dlr- rick Lauwericks Lijndrayer. die gedragen werd door een kerkmeester uit 1606: hij herinnert uitgesproken aan de lijnbanen, misschien, dat er toentertijd een lijnbaan In het zeedorp zelf lag, maar zeker Is. dat tn later tijd de lijnbanen een .•pecialltelt vormden van het Rijndorp. Het ziet er naar uit. dat deze naam is afgesleten tot „Draayer". Topogralie Uiteraard is Katwijk aan Zee ook rijk aan namen, die verband houden met de woonplaats van de eerste drager van zo'n naam. Iemand, die ln de duinen of aan de rand van „de wildernis" zoals men toentertijd de duinen betitelde! woon de, zoals bijvoorbeeld de In 1678 tot dia ken gekozen Maerte Jacobse, kreeg de toevoeging „van Duynen", hetgeen later afsleet tot Van Duin. 1) Voor het gemak bediende men zich later van het onder scheid tussen Noorddutnen en Zuidduinen, zoals we dat tot ln deze eeuw nog terug vonden In de Noordduinse en Zuidduinse voerlieden- en paardenploegen, die ge bruikt werden voor het aftrekken en op trekken der bomschuiten. We vinden deze aanduiding verdisconteerd in de namen Noorduvn (Jacob Janse Noorduyn, 1714) en Suiderduin (Jacob Artessen Suiderduin, 1722); deze beide Jaartallen zijn de eerste vermeldingen en tevens de laren, waarin «e belijdenis aflegden). Een andere met „duin" samengestelde, maar voorzover mij bekend ln onbruik geraakte naam. vinden we vermeld in 1710; Leuntje Wlllemze Onderduin aan de voet van het duin). De namen Van der Plas (1714 Cornells Ghiele van der Plas en Neeltje Dirks van der Plas) en Van den Oever (1693 Dirk Jansz van den Oever) zouden we In verband kunnen brengen met de Plas onder Rijnsouver, die we op een kaart van 1687 vermeld vonden be noorden het huidige Katwijkse kanaal en bewesten de Noordwijkerweg, en waarvan we in ons „Rond de Oude Rijnmond" (Katwijk aan Zee, 1951, pag. i0) het ver moeden uitspraken, dat het een restant zou zijn van het grote duinmeer, dat be staan moet hebben tussen de Mient en Rijnsoever. Op overeenkomstige wijze kunnen we de naam van Aafje Klaas Berkhey, die op 13 April 1721 werd beves tigd als lidmate, terugvoeren op het duin terrein tussen De Pan en het Wassenaar- se Slag, waar zowel Klein als Groot Berk- heide op de kaart voorkomen. Minder plaatselijk, maar toch niet min der van topografische oorsprong, is de naam Vlieland, die oorspronkelijk Vlie- lander luidde. Een Cornells Pieterse Vlie- lander wordt als lidmaat vermeld in Dec 1649; de bedoeling Is duidelijk: deze Jon geman was van Vlieland overgekomen naar Katwijk. De in 1776 genoemde Frans Zwitser was vermoedelijk afkomstig uit een regiment Zwitserse huursoldaten; hij ontving in dat Jaar. 23 jaar oud, een doop- ceduul (doopbewijs) van de <erkeraad. Twee jaar later zien we zekere Barth Fransz Zwltzer belijdenis doen in het zee dorp; ook hij Is wellicht door de krijgs dienst hierheen gekomen, want in 1781 wordt nadrukkelijk vermeld, dat de ker- kekamer was ingeruimd .voor het Deta chement Zwitsers. En Frederik Rhijnsz van Rhoon. die in 1783 werd aangenomen, en naar wie het Freek van Rhoonstraatje heet. ontleende ook ongetwijfeld de oor sprong van zijn achternaam aan het ge lijknamige dorp op het eiland IJssel- monde. Swaen Een bijzondere plaats neemt hierbij nog in de naam Aerien Aelbrechtsz Swaen. Waar reeds in 1694 vermeld wordt de her berg „waer de Swaen uithangt", en er alle reden is aan te nemen, dat deze her berg reeds lang vóórdien bestaan heeft, ligt het voor de hand. dat de bewoner er van getooid werd met de naam, die op het uithangbord prijkte. Aerien komt voor in de lidmatenlijst van 1621. Men kent in tal van streken van ons land een soortgelijk gebruik met betrekking tot de boerderij naam. die tot achternaam werd van daag de dag uiteraard alleen in de volks mond! nog steeds. Op deze wijze i ook de naam van Dirk Dirkse Kraainoort (1718) ontstaan zijn; Ik meen me te inneren. dat nog steeds een „Krat oord" bestaat. De neiging van de dorpsgemeenschap om door bijnamen Iets omtrent Iemands op de voorgrond tredende karakterei schappen te verklappen, is ook aan de be woners van Katwijk aan Zee niet vreemd geweest: wat bijvoorbeeld te denken var Geertruy Cornelisse Stavast (1719) of var Gerrit Cornelisse Wijckniet (diaken 1654)' Jan Pietersz de Geus (lidmatenlijst 1621) zal ook wel zijn achternaam min of i met ere verworven hebben! Maar dat de algemeen bekende opvatting, dat de r De Best ontstaan zou zijn als aanwijzing voor de beste van twee of meer tlmi lieden op het dorp. op goede grond berust, zou Ik niet graag beamen. Zeker Is. dat Philips de Best en Ionas de Best, zijn i in 1596 als lidmaten Katwijk aan Rijn binnenkwamen, om later weer Leiden te vertrekken. Uitvoerig daarentegen zijn we Ingelicht over het ontstaan van de In 1708 vooi eerst te Katwijk aan Zee voorkomende naam Van Duyvenbode. ln Pars' Katwijk, sche. Rijnsburgsche en Nederlandsche Oudheden lezen we namelijk, hoe tijdens het beleg van de stad Lelden in 1574 zeke re Willem Cornelisz Speelman, een en thousiast duivenliefhebber, zichzelf, zijn bejaarde moeder en zijn broers Ulrick Jan liever gebrek liet lijden, dan zijn dui ven tekort te doen Zij spaarden zich let terlijk het spaarzame voedsel uit de mond, terwille van de gevleugelde vrienden Het stadsbestuur van Lelden, zulks horende, verzocht hem de acht duiven te hunner beschikking te willen stellen, waarn ze „by eenige waeghalsen heymelyk uit deser Stede laeten vervoeren, omme van buytenmit brieven ende tydinge te werden afgevaardigd, ende als vliegen de boden door de Lugt (het eenige Ele ment ons open gelaten) gebruykt ende ge- bezigdt te werden" Drie succesvollf vluchten werden door de duiven als bij drage tot de heldhaftlce verdediging vol bracht. en uit erkentelijkheid voor zlji v3derlandsllpvpnde daad werd hun eige naar bii besluit van 3 October 1578 door de Leidse overheid gemachtigd in het volg de toenaam Duyvenbode te voi alsmede een wapen, dat op zilveren fond twee gekruisde rode sleutels vertoonde, benevens in elk kwartier een blauwe duif Wij zijn ons bewust slechts een bloem lezing te hebben gegeven van Katwijkse namen: vele bekende namen ontbraken ir dit artikel: Parlevliet, Vnovs. Pluvm- vraaff. Kuiit. Haasnoot. Krijgsman. Var Beelen en andere Hierop hoDen wij eer andere keer nog terug te komen. W. A. Poort. Bijschrift: Voor eventueele corresponded tie en op- of aanmerkingen aangaande be handelde en niet-behandelde namen hou den wij ons hartelijk aanbevolen! 1) De oudste vermelding van deze naarr vonden we in 1637: Jacob Maerten var Duijnen, de vader van de diaken. Haagse politierechter Met een stuk koetouw geslagen De officier van Justitie bü de Haagse Politierechter eiste f 40 boete of 10 dagen tegen een niet verschenen veehouder uit Alphen ad. Rijn. die mishandeling zou hebben gepleegd Het slachtoffer was ter zitting als getuige verschenen Hij ver telde hoe er een kwestie was ontstaan een koe. die getuiee moest vangen. Het was een koe van zjjn vader en vera, had in plaats van geholpen de vanger'J dwars gezeten door de koe wild te maken De diepere oorzaak was misschien, dat de vader van getuige woorden had gehaa met de verd. Op een gegeven moment snrone de kop over een sloot in een ander land. Verdachte was getuige achterop ge komen en had hem geslagen met een stuk koetouw Daarna had hfcj nog een klaD gegeven Verdachte had ontkend. Hü had eveneens geweigerd zijn inkomen op te geven De noiitierechter achtte het feit bewe zen en veroordeelde de man tot f 100 boete of 20 dagen- Veehouder ontkent mishandeling Een veehouder uit Hazerswoude moest voor de Haagse Politierechter verschij nen omdat hij on 14 Mei jl ln zijn woon- nlants iemand zou hebben mishandeld door hem te stompen en te slaan. De verdachte ontkende en aangezien de ge tuige niet was verschenen werd de zaan napc-ohou^en tot 27 Sentember. Er werd medebrenging van de getuige gelast. LEIDERDORP Burgerlijke stand ONDERTROUWD: H A van Doorne. 33 j Naaldwijk en A H van der Voort. 27 j OVERLEDEN- H Verhoogt, man, 54 j. Opbrengst collecte De collecte voor de Nederlandse ver eniging tot steun aan het Koningin Wil- helminafonds voor de kankerbestrijding heeft f 26033 oDgebracht, waaronder eer gift van f 25. Goede schutters Bij de Zaterdag te Katwijk gehouden schietwedstrijden van het district Lei den der reserve-rijkspolitie wist res.- wmr J. Dompeling voor de derde maal ce wisselbeker te veroveren Res-wmr M. Postma won de tiende prijs. Wekelijkse keuring in Haailem Het dahlia-seizoen zit bijna weer op slot en de leden van de diverse keu ringscommissies gaan nu hun stille tijd tegemoet. Er zullen wellicht nog collecties nieuwe chrysanten tentoongesteld worden, maar we zullen toch wel December schrijven, voor men weer van een gezellig-volle keuringszaal zal kunnen spreken. In de dahlia's was uiteraard niet veel nieuws te zien. Men zag daar een klein groepje van Baliego Zn. Leiden, met de beste buitenlandse dahlia van jaar: de grote decoratieve Lavender per fection, de lilarose s.c. Good Earth e fraaie rode s.c. Wake Up. Geerlings Heemstede, was natuurlijk present met halskraagdahlia's, w.o. de plaquettewin naar Kaiserwalzer, terwijl K. Maarse Dzn Jr, Aalsmeer, o.m. de beste dahlia van Nederlandse oorsprong, Juliana Re- gina, tentoonstelde, met Sylvia, de rose s.c- Hermione, de kleinbloemige decora tieve Musette met de bonte, roodwitte bloemen, de apart getinte pompon Quick, de fel-rode pompon Twink en de typisch rode pompon Pixle. In de groep van N. J. van Oosten, Den Haag prijkten o.m. de gele s.c. Arsenal met de best gevorm de bloemen op prima stengels, de fraaie rode Meteor, de apart lila-violette Mabel Violet en Princess Royal. In de collectie van L. A. Hoek, Den Haag, waren de rode Majuba, de fraai gevormde dec. Mabel's Dream en de prachtige gele s.c. 24 de blikvangers. Gebrs. De Ruijter, Oegstgeest, brachten de fel-rode midd. grote dec. Brilliant Star naar voren, die we in deze rubriek al meerdere malen hebben genoemd- Verder toonde Bruide gom, Baarn, nog wat nieuwe zaailingen onder nummer, waarvan we vooral de s.c. 603, rood met gele „ring" rond het centrum, de intens zalmrose cactus 649 en de levendig purperrode s.c. 612 erg mooi vonden. En dan lest best: een groep Montbre tia's van de fa Belle en Teeuwen. Llsse, ln een opstelling zoals in de keurings zaal nog nimmer 19 vertoond. De heer Nuyens uit Alkmaar had van dit fraaie knolgewasje een decoratieve groep ge- Scherpe maatregel voor militaire controleurs Om plegen van corruptie tegen te gaan Het directoraat materieel Landmacht heeft een scherpe maatregel genomen ten opzichte van militaire gezagdragers, die uit hoofde van hun functie geregeld in contact komen met burgerbedrijven. Deze maatregel houdt in, dat zij die met con- tróle op werk in fabrieken en bedrijven, die orders voor de Landmacht uitvoeren, belast zijn, of uit anderen hoofde geregeld met de burgerbedrijven ln aanraking ko men, slechts bij hoge uitzondering een maaltijd of dranken mogen aannemen. Wie echter een maaltijd of drank heeft geaccepteerd, moet daarvan ten spoedig ste zijn chef verwittigen. Indien in een burgerbedrijf aan het ei gen personeel gratis voedsel of drank wordt verstrekt, mogen militaire contro leurs van die maaltijden en dranken tlechts gebruik maken, als zij daarvoor betalen. De maatregel is getroffen, om corruptie tegen te gaan. maakt met mooie kannen en kruiken en oud-Hollandse doeken, ehzovoort. Te vens liet deze firma zien in welke aan trekkelijke en verkoopkrachtige verpak king zij de knolletjes steekt. Op dezelfde tafel had men ook enkele vazen met het welriekende Abbessijnse knolgewas Aci- danthera bicolor Murielaea geëxposeerd, plus een meesterlijk bruidsbouquet hier van. Van de Montbretia's noemen we de zeer grootbloemige Lady Wilson, de elegant gevormde, goudgele Rheingold, de licht-oranje Queen Mary, Comet met sprekende bronsrode ring rond het cen trum, Lady Oxford, de rode Brightest and Best. De Lisse firma legde met deze groep veel eer In, daar door de decora tieve opstelling een en ander sterk de aandacht trok. LISSE De oude Blauwband Zaterdag om half een werden de duiven gelost te Roermond. De afstand bedroeg ongeveer 155 km. Er stond een harde Z.W. wind. maar toch verliep alles tame lijk vlot. De eerste duif kwam thuis om 3.5.26 en maakt een snelheid van 996.4 m per minuut De laatste prijswinnende duif meldde zich om 3.27.20. snelheid 864 4 m per minuut. De uitslag: W. Buurman 1; C. v. d. Veek 2, 6 en 10; G. v. Snippentoerg 3; N. de Kuyper 4; P. C. Baartman 5 en 8; Th. v d. Ploeg 7 en 9 Collecte Zondag werd in de middagdienst van de Geref Kerk een collecte gehouden voor Algiers Deze collecte heeft f 300 opgebracht. Zendingsavond Woensdagavond is er een zendings avond in de Chr. Geref. kerk. Ds M. Ge- leijnse van Celebes spreekt. Opsporingsambtenaren van PTT te Ter Apel hebben een clandestiene zen-' der opgespoord, die onder de namen Witte Bergen, Regenboog, Studio Hooge- zand. Studio Winschoten en Studio Veen dam heeft uitgezonden. Eten van onvoldoend gerookte paling misschien de oorzaak VERSCHEIDENE TIENTALLEN INWONERS van Katwijk aan den H gingen zich ongeveer een week na de eind Augustus-begin September g_. vierde Oranjefeesten onwel voelen. Vorige week Donderdag deden zichj n eerste ziekteverschijnselen voor. Zij kwamen in hoofdzaak neer op gevt lens van misselijkheid en droegen soms ook het karakter van griep. Na eerste onderzoeken twijfelt men nog aan de werkelijke aard van de ziek maar overheersend is de mening, dat het hier om een paratyphus-epidenj 4i gaat. De inspecteur van de volksgezondheid Zuid-Holland heeft gisteren een be zoek aan het door de epedemie getroffen dorp gebracht. De algemene toestand bleek geen reden te geven tot grote on gerustheid. Geen der patiënten verkeer' In levensgevaar. De vijftien zieken, die op het ogenblik in het academisch zie- (EXAMEN 1955—1956) CHR. MIDDENSTANDSVER EN ICING „KATWIJK" O. 1. v. M. VAN DER HORST Herengracht- 4 Leiden Telefoon 01710-30660 beginnen J*" MORGEN, 15 SEPTEMBER ENGELS (Conversatie, emigratie) DUITS (speciaal voor zakenmensen) e cursus 165 cursisten HiUegom Wedstrijden met spanning Een enorme mensenmenigte was gister avond naar de Van den Endelaan getogen om getuige te zijn van de traditionele zeepkistenrace Jaar op jaar wint deze wedstrijd in Hillegom aan populariteit ook deze zal er weer toe hebben bij; dragen, dat het volgend iaar de Hillego se burgerij riet thuis blijft. De wedstrijd wordt verreden in groepen van twee gens en dat de krachtsverhouding vaak niet veel verschilde bleek wel uit het aantal beslissingsritten. dat na de herkan sing nodig was De eerste- en tweede prijswinnaars moesten zelfs nog zo'n be- slissingsrit maken, voordat uiteindelijk, onder het gejuich van het publiek, dat ich ook tijdens de andere ritten niet stil had gehouden maar zijn favorieten luid had toegejuicht, de eerste-prijswinnaar kon worden aangewezen. n nieuwigheidje was de wielerwed- strijd op langzaam rijdende fietsen, vooi de dames. Dit nummer trok ook veel be langstelling en oogstte de nodige hilari teit. Op de speciaal geconstrueerde fiet- trapten de dames in een tempo, de beroepsvrtelrenner waardig, zonder echter grote snelheid te kunnen ontwikke len. Vol vuur streden zij om de eer, zodat de spanning vooral onder de deelneem sters groot was. De jongens tussen 15 en 18 jaar streden een strijd Ln het langzaam fietsen, v bij wel bleek dat behendigheid op de fiets een woordje meespreekt in dit soort wedstrijden. NOORDWIJKERHOUT Burgerlijke stand Geboren: Petrus T M. z v A Ch Waaij- GThTh v Haaster; Cornelis Johannes, v C P Bakker-A C v d Heuvel; Rosini Jacoba Maria, d v J C WarmerdamM A J Heemskerk; Gerarda Adriana Maria, J WeijersJ C C van der Vossen: Agatha Johanna Maria, d v M C Immer zeelW M Bakker. Ondertrouwd: J Lindhout 24 j en P W Wesseling 22 j; C A van der Aart 23 j en J M Klinkenberg 20 j A J Nieuwenhuizen j en L M J Janssen 25 j; J G de Haan j en J M Braat 24 j. Overleden: C J van der Kleijn 66 ihmM Romatowski. VALKENBURG (Advertentie) Door aanschaffing van de nieuwste DESMO VITUS Kousenreparatie machine zijn wij thans in staat Uw Nylons onzichtbaar te repareren. Spoedgevallen zelfde dag klaar. Valkenburg Z.H, Oegstgeest Het grote benedenlokaal van de tijde lijke Hofdijckschool aan de Rhijngeester- straatweg kon het grote aantal belang stellenden nauwelijks bevatten, toen gis teravond de oudervereniging daar een samenkomst met de ouders der leerlingen hield. De voorzitter van het voorlopige bestuur, de heer H. A. E. van Tongeren, zeide ln zijn openingswoord, dat de op richting van deze oudervereniging niet van de ouders, doch van het stichtings bestuur was uitgegaan, dat dan ook de voorlopige oudercommissie, toen zij het ontwerp-reglement indiende, tot bestuur worden vermenigvuldigd. Het voorlopige bestuur der oudervereniging werd hierna bij acclamatie als definitief gekozen. Na de theepauze was het woord aa architecten, de heren P. G. den Ouden en E. H. J. van Wijhe. De eerste spreker kon mededelen dat de school, die reeds onder de pannen staat en alleen nog worden afgewerkt, over twee maanden gereed kan zijn. Voorts deelde spr. mede, dat de school uit twee gebouwen zal be staan: een lesgebouw en een dienstge bouw, zoals hij dat noemde, waartussen een grote en ruime hal. Aan de hand leden voorlopig geslikt, maar deze avond moest het volgens de heer Van Tongeren komen tot een officiële verkiezing van een bestuur voor deze oudervereniging. Hierna was het woord aan het hoofd van de school, de heer G. v. d. Horst, die de oudercommissie zag als de spreekbuis van de ouders, terwijl ze voorts het per soneel kan bijstaan, bijvoorbeeld op schoolreisjes, bij de Sint Nicolaasviering, op schoolsportdagen, enzovoort. De ouder commissie is, volgens het schoolhoofd, voorts de instantie om gelden bijeen te brengen voor zaken, die men niet van overheidswege ontvangt. Op het verlang lijstje van de heer Van der Horst ston den verschillende „kleinigheden", die 't onderwijs op school zo veraangenamen kunnen. Spr. noemde o.a. een vleugel in de hal. een filmprojector. een radiotoestel, terwijl de heer v d. Horst het zo pret- vinden, als het eenmaal uit te schoolkrantje op school zelf kon krijgen, alle op het zuiden. De hoofd ingang zal aan de Hazeboschlaan zijn, terwijl ook een Ingang voor de kinderen aan de speelplaats is geprojecteerd. De vloeren van de lokalen zullen met rub bertegel worden belegd. Verder deelden de heren nog Iets mede over de afwer king en zeiden, dat de hal ook bedoeld is als vergaderruimte. Tenslotte werd medegedeeld dat een bedrag, groot 1 procent van de bouwkos ten, mag worden besteed voor verfraaiing door een beeldende kunstenaar. Verschil lende suggesties werden gedaan, doch velen konden instemmen met de wens van het schoolhoofd om aan het plafond van de hal een grote smeedijzeren klok aan te brengen, die verbonden is met een windwijzer op het dak en op de klok mei lichtjes de windrichting zal aangeven- Een besluit werd echter nog niet geno- Uitslagen: Zeepkistenrace: 1. Wïm de Wacht en David Moosier; 2 Wim de Groot en Bernard Jonkman; 3 Dick Warmerdam en Martien Dedel. Wielerwedstrijd dames: 1. S. Spierings; 2 Leny v. d. Mey; 3. Greet Lommerse. Langzaam fietsen jongens: 1. J. Veelen- turf; 2 J. Schoonderwoerd; 3. J. B. Suij- kerland. KATWIJK AAN ZEE Hoog en laag water Woensdag 15 September, hoog water 32 en 16,57. laag water 0.33 en 12.48 u. Spreekbeurt Donderdagavond om 8 uur spreekt in de Kapel ds P. P. .T. Monster over het onderwerp „Christus' oordeel over de Kerk". Spreekbeurt Morgen half 8 spreekt voor de Geref. Gemeente in Nederland, in Casa Cara, ds v. d. Woestijne van Barneveld KATWIJK AAN DEN RIJN Gouden huwelijk Het echtpaar A. Boezaart-Heemskerk, Rijnstraat 54. viert Dinsdag 22 September zijn 50-jarige bruiloft Op de veilingvereniging Bloemlust te Rijnsburg is het gouden huwelijksfeest ook al gevierd. De voorzitter van deze veiling sprak de heer Boezaard toe ook in verband met het feit, dat hij 50 jaren als koper er tuinder aan deze veilingvereni ging verbinden was geweest. Hij kreeg een enveloppe met inhoud. Vlissingen heeft een nieuw sluizen-complex Onder zeer grote belangstelling zijn Zaterdagmiddag te Vlissingen het nieuwe sluizencomplex en de nieuwe keersluis brug geopend. Aan de bouw van de slui zen is 10 milioen ten koste gelegd, ter wijl de brug bijna anderhalf millioen heeft gekost. De brug werd geopend door de Vlissingse burgemeester, mr B. Kólff. de sluizen werden in werking gesteld door ir J. H. van den Burg, hoofdingenieur directeur van de rijkswaterstaat in de di rectie Zeeland. Na de plechtigheid begon nen de schepen een groots fluitconcert. De wnd. commissaris der Koningin in de provincie Zeeland, de heer. C. Philipsi, bracht de gelukwensen van het provin ciaal bestuur over. V1SSERI1GOLF De kwaliteit heeft vorige week in hoge mate de besommingen gemaakt: schepen die met „rommel" binnenkwamen, konden de kosten nauwelijks dekken; werd er evenwel goede haring en of vis gebracht, dan liepen de resultaten snel op. Het verzoek van de redersvereniging aan haar leden om een tikkeltje meer om de noord te gaan en te proberen de betere haring te vangen en de onverkoopbare zuidharing te laten zwemmen, was dan ook niet zo vreemd. Alleen is een ver zoek maar een verzoek en de visserij laat zich nu eenmaal niet dwingen. Overigens is die noordharing nu een maal niet in overvloed te vangen en als zelfs de Duitsers de moed af en toe op geven en maar naar zuidelijker gewesten afzakken, moet het niet rooskleurig zijn. Dat er niettemin een lichte kentering in de wel heel sombere haringsituatie gaat komen, pleit voor het begrip, dat handel en vooral de reders opbrengen voor hun eigen belang. Een andere uitweg was het overscha kelen op de verse vis. Verscheidene bo ten, die de droeve gevolgen van een reis om zuidharing zagen, vertrokken dan ook van de haringgronden. Zo'al9 de Vi- kingbank, die Vrijdag een heel redelijk reisje op makreel en andere verse vis maakte en de Petten, die Zaterdag aan de markt was met een gemengde vangst. Overigens is het opgevallen dat deze zo mer in velerlei opzicht afwijkt van die van 19537 De drie vastendagen van de nieuwe week zetten de handel verleden week al aan tot het „neerzetten" van een voorraadje. Dat Zaterdag de piepers te- vig boven de f 20 per kist zaten en dat de gullen uitgesproken hoog verkocht zijn, was wel een bewlj9 van de invloed van zulke gebeurtenissen op de handel in vis. De Engelsman hield middelerwijl de scholletjes duur en de Belg, reflecterend op goede enen en zetschol, gooide er nog een schepje op, waar toen nog bijkwam, dat de Britse handel belangstelling kreeg voor de tweeën van de snurrevaad, die prompt opliepen tot f 27. De visser heeft geen klagen over de tongprijzen. Verleden week waren de bevroren fijnvisjes al zowat uitverkocht. Zaterdag was er zelfs import van be vroren fijnvis uit België. Er wordt in middels een berg geld voor de tong ge geven en daardoor moet de winst meer malen een dikke veer laten: het laatste contingent voor Frankrijk (zeventig mil lioen francs) gaat tot nu toe, hoe para doxaal het ook mog klinken, inderdaad voor een appel en een ei weg. Makreel heeft de haring verdrongen. Niet omdat de conservenfabrikanten die blauwpijpjes zulk plezierig goed vinden, want tenslotte hebben ze daarvoor in het verleden teveel leergeld betaald, maar er is nu eenmaal geen haring voor het blik en dus moeten ze wel. Maar de export kon best wat vlotter lopen, mogen paar machthebbers in deze bran che geloven. Waarmee nogmaals bewezen dat dit seizoen een raar seizoen is. Er was weer bar slechte haring bij De Maandagmarkt heeft weer niet gebrek aan vis te klagen gehad: be de afslag be halve de vier trawlers, die zochten, kwamen er 17 loggers en 13 kotters aan de markt. De Petten had bui ten zijn 400 kisten makreel nog 230 schelvis en 17 varia met 170 stijve ka beljauwen en de Vios. die de huik nog niet naar de wind gehangen had. liep met 2000 kisten bar slechte haring binnen na een reis, die de derde Sep tember begon. De Eveline van dezelfde datum, voerde aan 1300 kisten haring. 50 makreel en 50 varia. De SCH 135 had 400 kisten haring. 80 makreel. 50 schel vis en 100 stuks stijve kabeljauwen. Door logger- en kottervloot is 110 ma kreel meegebracht, alsmede 450 schel vis. 120 gul en kabeljauw, 100 wijting, 700 schol. 7000 kilo tong, 300 stuks stijve en 200 kisten varia. „Rijers" Het ruim van de Vios zag er gisteren bepaald onsmakelijk uit: door het slech te weer was de haring gaan schuiven en de zogenaamde ..rijers", die daarvan hei resultaat waren, verdwenen dan ook zonder pardon in de pufschuit; wat er van de Vios en de overige haringsche pen nog verkocht kon worden, bracht ln het allergunstigste geval f 16 op. maar het meeste lag veel lager en 'haalde meestentijds maar nauwelijks de op- vangprijs. Inmiddels heeft het verzoek van de redersvereniging, waarover wij m onze wekelijkse visserijrubriek van segd. v vredig) j* kenhuis te Leiden worden verpleegd, 1 keerden vanmorgen niet in onbevn de toestand. Men is in het ziekenhuis bezig metVbi; -aag, of het een paj ge onderzoek r typhus- dan wel typhus-epidemie betreft. In tegenstelliia' tot andersluidende berichten was vaen morgen het bacteriologisch onderzoekds het instituut voor de volksgezondheid I ze Utrecht nog niet begonnen. In het academisch ziekenhuis is gq i ruimte meer beschikbaar voor het opq pi; men van nog meer patiënten. Ook in ec! Sint Elisabethziekenhuis te Leiden n in geen verpleegruimte voorhanden. In Kj vo wijk aan den Rijn zelf is dringend gebq v aan een ruimte, waar de lijders i besmettelijke ziekte in afzondering de gezonde inwoners kunnen worden vq 'n pleegd. Wanneer de ziekte werkelijk t de phus mocht blijken te zijn, zal getrad la worden, in Katwijk aan den Rijn ac, school of een ander gebouw tot verplee ruimte in te richten. av ell Paling st. Ki Omtrent de oorzaak van de ziekte t) af men nog in het duister, maar men va *ii moedt, dat men die moet zoeken in H sb eten van gerookte paling bij een bepaal) kraam op het Oranjefeest. De Wink»vc Prins-encyclopaedie zegt over paratyphi ^c o.a., dat er twee soorten zijn. Eén vi de twee soorten is endemisch, dat is i| heems, het gevolg van plaatselijke on standigheden. De typheuze vorm van de j3 inheemse paratyphus duurt betrekkelj ke kort. verloopt niet zeer ernstig en mt wordt ziek tussen één en tien dagen, ni he dat men de infectiestof heeft opgenomq Al eerder zijn in Nederland paratyphi! la infecties voorgekomen door het gebrul van onvoldoeni gerookte paling. ro Burgerlijke stand GEBOREN: Dirk, z v D van Duijve» bode en C J Klaassen; Wilhelmina, d' or C Zuijderduijn en L Plug; Willy A, d' (C H J de Bruijn en H de Jong; Jan, z v Guijt en K W van Beelen; Gerardus 1 b( z v H J Brackenie en C M Quick; Ronai-D' A, z v H L van Keulen en C van Orsoui ac ONDERTROUWD: M van Buren en I ót van Duijn; J. Guijt en M van Duijve) di bode; J Veenstra en A C Bestebroer; l Guijt en C J Haasbroek; A Nolte en I van Duijn; K van Duijn en D Haasnoci D Parlevliet en A de Bruijn. 1 hi OVERLEDEN: J de Vreugd, 78 j, echj rc gen. van M E de Groot; JEM Bohnej te 68 j; A Ouwehand, 73 j, wedwn van 1 gf Quijnj N van Duijvenvoorde, 79 I hc n der Plas- g< 4 ft S/eer in 't gezin De Nieuwe Leidsche" er in/ gisteren schreven, wel het resultaat ge m had. dat de verhouding tussen goede ei P' uitgesproken slechte haring iets gunstl ger is komen te liggen. pl België lustte wel kabeljauw la De Belgische handel heeft stevig prijsjes voor de dikkoppen betaald ei ae regels grote gingen van de hand vod Vl f 110 tot f 80. terwijl de kisten van dl f 108 naar de f 136 liepen. Kleine kabel jauw was eveneens gewild voor expob en bracht het tót f 126 a f 120. Koolvls, de assepoes De vroegere assepoes onder de vera vis. de koolvis. is de laatste tijde in hogi ere: gisteren bracht ze liefst f 90 pe kist van 125 kilo op. De binnenlandse markt voorzag ziel ff voorts van grote gul voor f 45 tot f 5l en van middelgul voor f 40 tot f 45, ter; f1 wijl de torren van de f 25 tot de f 21 ;e deden. Grote schelvis gold f 42 per kist !r middel deed. f 37 en de pennen f 35 pei kist. terwijl de braadjes naar kwaliteil f 18 tot f 38 maakte, maar dan moest hei ni wel erg mooi zijn. i riJ In uit Binnengekomen: KW 53, 165, 34, 169 bl' 98. 91, 166, 21, 94, 210, 133, 17 84 153 ze 10, 159, 26, 69, 147, 83, 40, 20. 130, 15 S hc 48. 54. 135. 95. 7. 138, 75, 37, 9, 140, 52 bÉ Vertrokken KW 57. I b« De oudste Als oudste boten staan nu geboekt di Haarlem en de Bergen, beide van i September. Vandaag co De Klaas Wijker, die van gisteren ii di blijven liggen .met zijn 1420 kisten hai di ring, loste varfmorgen met de Thorina cc die 1400 haring meebracht. De Schoort A.S. WOENSDAG MAGERE VARKENSLAPPEN 80 ct per kg VERLAAGD CARBONADE van 2.—, 2,10 en 2,20 naar 1-75,1.85 en" 1,95 p. 500 ef DIK VET GEROOKT SPEK van 1,20 naar 1,- pèr 500 gram RUNDERGEHAKT l 30 DIK RUNDVET 0 60 MAGERE PAARDENLAPPEN vanaf 1,40 MAGERE RUNDERLAPPEN 1,65 Alles per 500 gram En als TOEGIFT voor de BOTERHAM 500 gr. gekookte rookworst 80 ct 100 gr. blikborterhamworst 25 ct 100 gr. Berliner leverworst 25 ct PROFITEERT VAN DEZE GROTE VLEESDAG Het scheelt U geen centen, maar guldens! Dus morgen ln optocht naar Princestraat 37 Katwijk aan Zee Tel. 2333

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 4