Na
verwerping van
nieuw beraau
E.D.G.
Oprichting stadsposten wordt
wettelijk verboden
KERK en SCHOOL
Huwelijk en gezin in Oost-
Duitslcmd bedreigd
"1
oor hom geen bazuinen
IPuzzle __l
2
dinsdag 14 september 1954 i -
LUIT.-GEN. B.D. D. A. VAN HILTEN SCHRIJFT ONS:
Idee van Verenigd Europa is ook l
in Frankrijk verankerd
Ata HET TOT STAND KOMEN van het Noordatlantisch Pact (N.A.T.O.)
was het al spoedig duidelijk, dat Duitsland bij de verdediging van
West-Europa zou moeten worden ingeschakeld om het oorlogspotentieel te
versterken en om de verdediging zo ver mogelijk naar het Oosten te kun
nen aanvangen. Deze overwegingen, waarbij zich ook het streven doet gel
den om oorlogen tussen de Westeuropese landen onderling te voorkomen
en een nauwer samengaan van deze landen te bevorderen, deden vrij al
gemeen het besef ontstaan, dat, om erger te voorkomen, de hulp van
Duitsland niet kon worden gemist, ondanks de grote vrees voor een her
haling van het Duitse streven naar expansie.
Op M October 1950 lanceerde de Fran
se minister-president in de Nationale
Vergadering het naar hem genoemde
..Plan-Pleven". Oorspronkelijk aange
duid als een plan voor een Europees
leger, I» het uitgegroeid tot een plan
voor een Europese Gemeenschap voor
de Defensie naar analogie van de Ge
meenschap voor Kolen en S'aai.
Nadat de Franse minister Schuman op
24 November 1950 een nadere toelichting
op het plan had gegeven in de vergade
ring van de Raad van Europa te Straats
burg en de vorming van een Europees
leger nog eens in de Atlantische Raad te
Brussel was besproken, namen de Fran
sen het initiatief voor het organiseren
van een studieconferentie te Parijs.
Deze conferentie begon haar werk
zaamheden op 15 Februari 1951 en reeds
op 27 Mei 1952 werd het verdrag tot in
stelling van de E.D.G. door Frankrijk,
Italië. Duitsland en de Beneluxlanden
ondertekend. In plaats van de verschil
lende nationale legers zou een Europees
leger worden gevormd waardoor aan
het nationalisme geen gewapende macht
meer ter beschikking zou staan om de
vrede te verstoren. Men meende aldus
een basis verkregen te hebben waarop
Duitsland bij de verdediging van West-
Europa zou kunnen worden ingescha
keld.
Van Amerikaanse zijde en van de zij
de van N.A-T.O. werd deze ontwikkeling
met grote belangstelling gevolgd,
bij ongetwijfeld de volgende overwegin
gen een rol hebben gespeeld:
dat bij het algemeen wantrouwen tegen
een herwapening van Duitsland de
vorming van een Europees leger de
enige mogelijkheid bood om Duitsland
bij de verdediging van West-Europa in
te schakelen;
dat de tot stand koming van de E.D.G.
zeer bevordelljk zou zijn voor het be
reiken van een politieke eenheid in
Europa, hetgeen het Amerikaanse Con
gres eerder bereid zal vinden tot mili
taire hulpverlening dan bij een ver
deeld Europa;
dat het enkel contact met een supra
nationaal orgaan in de plaats
men van de afzonderlijke contacten met
de verschillende regeringen;
dat een militaire integratie efficiënter
zal werken dan het systeem
veelzijdige coalitie.
Wat beoogd werd
De E.D.G. beoogde de integratie var
de strijdkrachten en het doelmatig ge
bruik van het verdedigingipotentleel van
de deelnemende landen teneinde de ge-
integreerde krijgsmacht in het kader
van de N.A.T.O. te doen deelnemen aan
de verdediging van het Westen en zo
doende de veiligheid van de betrokken
staten te verzekeren. De E.D.G. zou dus
een supranationaal karakter hebben,
waardoor er een overdracht van souve-
relniteit door de staten-leden moest
plaats hebben aan de organen van de
E.D.G-, welke zouden komen te bestaan
uit:
A. Een commissariaat van negen le
den (twee van elk der drie grote lan
den en een van elk der drie kleine
landen).
De leden, benoemd bij gemeenschap
pelijke overeenstemming door de rege
ringen van de deelnemende staten, zou
den geen vertegenwoordigers vafi deze
regeringen zijn. Het Commissariaat zou
optreden als uitvoerend orgaan met zelf
standige bevoegdheden in het algemeen
op het terrein van de vorming, instand
houding en het beheer van de krijgs
macht, doch zou geen zeggenschap heb
ben over het gebruik van de krijgsmacht
daar dit zou worden bepaald door de
N.A.T.O. Naast deze meer specifiek mi
litaire zaken zou het Commlsariaat tot
taak hebben:
a. het opstellen en uitvoeren van een
gemeenschappelijke begroting;
b. het opstellen en uitvoeren van de
bewapeningsuitrusting- en Infrastruc
tuurprogramma's;
c. het uitvoeren van de contröle op
het verlenen van vergunningen
productie van bepaalde soorten
logsmateriaal en de invoer hier'
en de uitvoer naar landen, die geen lid
zijn van de gemeenschap;
d. het opstellen en uitvoeren van pro
gramma's van het wetenschappelijk
derzoek;
e. het voorbereiden van plannen
de economisch# mobilisatie na overleg
met de regeringen van de staten-leden.
BIJ al deze taken waa er van uitge
gaan, dat ze pasten in het kader
N.A.T.O- en dat de regelingen de
vechtsvaardigheld van de strijdkrachten
niet mochten schaden.
B. Een raad van ministers, waarin
elke regering van de deelnemende sta
ten vertegenwoordigd zou zijn. Deze zou
richtlijnen aan het Commissariaat ge
ven. daarop contröle uitoefenen en zorg
J dragen, dat de handelingen van
mtssarlaat in overeenstemming zouden
zijn met de politiek van de staten
leden. De Raad moest in velerlei aange
legenheden beslissen, hetgeen kon ge
schieden met eenstemmigheid, met twee
derde of met gewone meerderheid
niet onmiddellijk volledig in werking
kunnen treden. De nationale ministers
zouden dan ook verschillende verant
woordelijkheden behouden tot deze
Commissariaat zouden kunnen -
den overgedragen.
Er was in deze overgangsperiode
Ik land voorzien in een gedelegeerde
- „Délégué de l'Etat Major Central"
ie met een geïntegreerde sectie van deze
:af, zowel aan het Commissariaat
an de nationale minister ondergeschikt
du zijn. Deze gedelegeerde zou belast
worden met het op de been brengen van
het contingent van de betrokken staat,
waarbij de in die staat bestaande plan
moesten worden gerespecteerd
geleld^ijk nieuwe regelingen van kracht
zouden moeten worden.
Het einde van deze periode van
gang en daarmede het einde van de taak
de gedelegeerde zou door het Com-
ariaat worden bepaald, nadat de
Raad van Ministers met eenstemmigheid
de verschillende regelingen had goedge
keurd, welke het Commissariaat in staat
moest stellen zijn taak uit te voere
Welke strijdkrachten
Tot de E.D.G. zouden behoren alle
strijdkrachten van de deelnemende lan
den behoudens:
die welke bestemd zijn voor de niet-
Europese gebiedsdelen voor welke ver
dediging de betrokken staat de verant
woordelijkheid heeft aanvaard en
de instandhouding of aflossing van deze
strijdkrachten;
die welke bestemd zijn voor het ver
vullen van internationale verplichtingen
en die welke voortkomen uit beslissingen
van de V.N. (Verenigde Naties), zoals
het geval was met de troepencontingen
ten welke optraden in Korea;
de troepenafdelingen bestemd voor lijf
wacht van het staatshoofd, politietroepen
en gendarmerie, uitsluitend bestemd voor
ordehandhaving.
Bovendien voor wat in het bijzonder
de zeemacht betreft behoudens de zee
strijdkrachten bestemd voor de beveili
ging van de nlet-Europese gebieden als
boven bedoeld:
die welke bestemd zijn voor de bevei
liging van de verbindingen met en tus
sen deze gebieden;
die welke bestemd zijn voor de ge
noemde internationale verplichtingen;
die welke bestemd zijn voor het ver
vullen van verplichtingen, voortkomen
de uit reeds eerder gesloten N.A.T.O.-
overeenkomsten.
slechts een zeer beperkt deel van de Ne
derlandse luchtmacht en het overgrote
deel van de Nederlandse landmacht er
deel van zouden uitmaken.
Het verdrag voorzag in gevallen waar-
In Europese strijdkrachten ter beschik
king van de nationale regering konden
worden gesteld en wel:
verwisseling van personeel tussen
Europese- en nationale contingenten van
elke staat;
gebruik bij het verlenen van mili
taire bijstand in geval van onlusten en
rampen;
or gebruik in zeer ernstige omstan
digheden in niet-Europese gebiedsdelen;
voor gebruik ten behoeve van nieuw»
internationale taken welke aan een dei
statenleden zouden kunnen worden toe
vertrouwd.
In beide laatstgenoemde gevallen waar
in toestemming van de bevoegde N.A.T-O.
commandant nodig was, verloren deze
strijdkrachten tijdelijk hun Europees ka
rakter en zou voor elk geval door
Commisariaat een regeling worden
troffen, welke door de Raad van Minis
ters met twee derde meerderheid moest
worden goedgekeurd.
Moeilijkheid
Een moeilijkheid vormde aanvankelijk
de wijze van integreren. De Fransen
wensten regimentsgevechtstroepen
5 a 6000 man. De Duitsers waren
standers van kleine divisiën, welke niet
belemmerd werden in de uitvoering var
hun gevechtstaak door te veel non-com
battanten. Eerst na langdurige bespre
kingen is men gekomen tot een nationale
basis-eenheid ter sterkte van een kleine
divisie van ongeveer 15000 man.
Het legerkorps werd als laagste geïn
tegreerde eenheid aanvaard en zot
staan uit 3 of 4 divisiën van verschil-
lende nationaliteit met een geïntegreerde
legerkorpsstaf. De tactische- en
glstieke ondersteuningseenheden, de z
legerkorpstroepen, bleven homogeen
zouden over de nationaliteiten worden
verdeeld in de verhouding, welke be
stond tussen de basiseenheden.
Voor de luchtmacht gold de „Demi
brigade" als basis-eenheid; deze zou be
staan voor zoveel betreft:
de tactische lucht
strijdkrachten 75 vl. j
de Jagers 36 vl.
de verkenners 54 vl. en 2000 man
de lichte bom- 1
menwerpers en
voor transport 46 vl.
Deze „Demi-brigades" zouden tezamen
met staven en gronddiensten geïnte
greerd worden in een hogere eenheid.
Groeiend verzet in
Frankrijk
De ratificatie van het verdrag door de
parlementen van de Beneluxlanden en
Duitsland gaf niet veel moeilijkheden en
kwam betrekkelijk spoedig tot stand- In
Italië wachtte men toen nog af, vermoe
delijk ook vanwege de onzekerheid om
trent het lot van het verdrag in Frank-
Matla-cup keerde op haar
basis terug
De burgemeester van Rotterdam heeft
aldaar de Matla-cup uitgereikt aan de
heer J. H. Matla. directeur van het
Haagsch Persbureau. De uitreiking ge
schiedde tijdens Je viering van het eer
ste lustrum van de Nederlandse Vereni
ging van Persbureaux. De heer J. H.
Matla, v-orzltter van de Vereniging, heeft
zijn openingswoord een beeld gegeven
i de uiteenlopende werkzaamheden, die
de aangesloten bureaux op het gebied
de journalistiek en de voorlichting
verrichten. Dr E. Diemer, hoofdredacteur
bladen, heeft als lid van de jury-
>r de Matlacup, medege
deeld, dat vier bureaux werk hadden in
gezonden. „Een wezenlijke winnaar kon
niet worden aangewezen," aldus de heer
Diemer, „en daarom zal de Matla-cup te
rugkeren op haar basis, als een welver
diende hommage aan de schenker er van
De Matla-agenda, die overal bekendheid
geniet, is weliswaar geen uitgesproken
journalistiek, maar zij vormt er wel de
grondslag voor." Dr P. H. Rltter Jr4 hoofd
redacteur van Persbelangen en Persas-
iatie, heeft tenslotte een interessante
iserigehouden over het belang
persbureaux.
C. Een assemblee, zoale deze 1» vo
zien in de Gemeenschap voor Kolen
Staal en mogelijk wel dezelfde zon w
den. De Assemblee zou onder meer
bevoegdheid krijgen het Commissariaat
ter verantwoording te roepen.
D. Een hof, dat zou toezien op uitleg
en uitvoering van de verdragsbepalingen
en op de toepassing van het Recht.
Tijd vereist
Uiteraard sou niet alles terstond ge
reed zijn en zou zeker het Commissariaat
Zeemacht ten dele
andere partners van de E.DG voorleg
de. Na een grondig onderzoek op een
conferentie te Brussel verklaarden deze
ïiem de voorgestelde wijzigingen
onaanvaardbaar, omdat de essen
tiële beginselen der Europese eenhèids-
gedachte er door zouden worden aange
tast.
de
rijk.
De gedachte voor een E.D.G. was
uitgegaan van Frankrijk,* doch na de
ondertekening groeide daar geleidelijk
een toenemend verzet tegen het ver
drag. zodat enige opvolgende regeringen
niet konden besluiten het voor ratifica
tie in te dienen bij de Nationale Ver
gadering. Eerst premier Mendès-France
besloot daartoe over te gaan, nadat hij.
om in het binnenland voor- en tegen-,
standers dichter tot elkaar te brengen,
een aantal vergaande wijzigingen had
opgesteld, die hij vooraf aan de vijf
De nieuwe P.T.T.-wetten
Foor gestencilde vezenigingsmededelingen zal
verlaagd tariel gehandhaafd blijven
Het vervoer van brieven binnen een
gemeente moet niet buiten het postmo-
nopolie vallen; in de bestaande wettelijke
bepalingen wordt in bepaalde gevallen
reeds de vrijheid gelaten e f g e n brieven
tegen vergoeding buiten de postdienst om
te laten bezorgen. Een en ander zal in
een algemene maatregel van bestuur
worden overgenomen. Indien echter de
gelegenheid zou worden geopend brieven
verschillende afzenders bin-
»en gemeente te verzamelen en te
gen vergoeding te bezorgen dan zal hier
tegen wel opgetreden moeten worden.
Er zouden zich dan Immers stadsposten
ontwikkelen in conëurrentie met de PTT.
wat in hoge mate ongewenst geacht moet
worden.
Deze mededelingen doen de ministers
in verkeer en waterstaat en van finan
ciën aan de leden van de Tweede Kamer
in de memorie van antwoord bij de inge
diende PTT-wetten.
De ministers zijn bereid het nieuws
bladtarief voor gestencilde of op andere
wijze dan in de huidige postwet vermelde
wijze mechanisch vermenigvuldigde stuk
ken fbüv verenlgings-mededelingen) bi
aanbieding van een bepaald minimum
aantal te handhaven.
Dat de positie van de postchèque-
girodienst op dezelfde wijze gerege.d
moet worden als die van de rijkspost
spaarbank wijzen de ministers af. Het
toekennen van een rentevergoeding voor
de uitstaande gelden bij de dienst worot
in de memorie onjuist geacht.
Ten aanzien van de rijkspostspaarbank
Is bepaald, dat de exploitatiewinst ge
stort wordt in een reservefonds. Wanneer
dit fonds een bepaald maximum heeft
bereikt worden de gelden overgemaakt
ïaar de schatkist
In de PTT-raad. die ln de plaats komt
■an de oorspronkelijke postraad. zullen
ook de voorzitters van de PTT-kamers
ambtshalve zitting hebben. De ministers
achten instelling van afzonderlijke PTT-
kamers wenselijk, omdat het dan moge
lijk is de behandeling van PTT-zaken in
regionaal verband te bezien. Gedacht ls
een regionale indeling, welke gelijk
n die van de provincies en de drie
grote steden Amsterdam. Rotterdam
Den Haag.
De Johan van Oldenbamevelt
Woensdag naar Australië
Uit de Amsterdamse haven zullen
Woensdag met de Johan van Oldenbarne-
velt 1430 landgenoten vertrekken, om in
Australië een nieuw vaderland te vinden
Me: deze emigranten brengt het schip
„Holland op zijn rijkst" naar Australië,
want onder hen bevinden zich niet min
der dan 8 gezinnen met gemiddeld 11
kinderen. Het record wordt gehouden
door twee gezinnen, waarvan in het eerste
geval de ouders een kroost bezitten van
9 kinderen tussen 1 en 11 jaar. en in het
tweede geval 12 kinderen, van wie het
oudste nog geen 18 is.
Eerste vlucht. De Victor Handley-Pa-
ge. Engelands nieuwste straalbommen-
werper, heeft Za:erdag een geslaagde eer
ste vlucht gemaakt.
Het supranationale karakter
E.D.G. mocht niet verdwijnen.
De bepaling, dat er binnen z
den een begin moet worden gemaakt met
de opbouw van een Europese politieke
gemeenschap, mocht niet uit het verdrag
worden geschrapt.
Aan het verdrag mochten geen bepa
lingen worden toegevoegd die
criminatle ten opzichte van Duitsland of
van een der andere deelnemende landen
zouden betekenen.
Verworpen
Na de mislukte conferentie van Brus
sel bleef er voor de Franse premier
niets anders over dan het verdrag ir
zijn oorspronkelijke vorm aan het Fran
se parlement voor te leggen.
Zoals bekend heeft de Franse Natio
nale Vergadering aan het einde
derde dag gewijd aan de behandeling
van het verdrag in zake de E.D.G.
abrupt einde gemaakt aan de discussie
en in een stemming van ri
warring met 319 tegen 264
wetsontwerp tot instelling van de E.D.G.
verworpen-
Onder de tegenstemmers waren di'
van 80 aanhangers van De Gaulle, dii
bij nieuwe verkiezingen in Frankrijk
stellig veel van zijn aanhang zal verlie
zen. Verder treft men onder de tegen
stemmers 99 leden van de Franse
munistische partij, een politieke partij
welke reeds in 42 landen buiten de
Dat desondanks het verdrag met
meerderheid van slechts 55 stemmen
werd afgestemd bewijst ongetwijfeld, dat
de idee van een Verenigd-Europa, ook
militair verenigd, ln Frankrijk toch sterk
verankerd is.
Daar de conventie van Bonn over
herstel van Duitslands souvereiniteit
men met het verdrag nopens de E.D.G,
werd uitgewerkt en in Mei 1952 onder
tekend en beide verdragen een clausule
bevatten dat het ene verdrag zonder het
andere niet van kracht kan worden, ziet
de Westelijke wereld zich door de Fran
se afwijzing van de E.D.G. voor een
nieuwe situatie gesteld.
De doeltreffende verdediging van het
Europese vasteland vereist een belang
rijke bijdrage van de West-Duitsers. De
E.D.G. was een tot Ideaal uitgegroeide
noodsprong om te komen tot een Duitse
herwapening. Nu deze niet kan worden
verwezenlijkt zal een andere oplossing
van het probleem gevonden moeten wor
den, te meer daar de Franse premier
Mendès-France verklaard heeft tegen het
beginsel van een Duitse herwapening
geen bezwaar te hebben. Nieuw overleg
van de zes landen van het Kleine Europa,
waarbij Engeland en Amerika betrokken
dienen te worden is than9 op korte ter
mijn dringend nodig.
Kort© staking in Goors
textielbedrijf
Tweehonderd wevers van de N.V.
Katoenfabrieken voorheen Arntzenius,
Jannink en Co te Goor, die wegens een
loonconflict Zaterdag het werk hadden
neergelegd, zijn gistermiddag weer aan
het werk gegaan.
Deze wilde staking was uitgebroken als
gevolg van de herinvoering van 'n tarief
systeem, nadat de betrokken werknemers
gedurende een aantal weken een gemid
deld loon ontvangen hadden.
Hun grieven zullen nu door de vak
bondsbestuurders aan de directie worden
voorgelegd.
Smits* Verffabrieken recipiëren
8 Oct. in „Americaln" te Amsterdam
i.v.m. het 75-jarig bestaan.
Test voor a.s. Geref.
predikanten
Om psychisch deiecten van
kansel te weren
De particuliere synode van de Geref.
Kerken van Overijsel heeft met algeme-
temmen uitgesproken „dat het tot
heil der kerken nodig is, dat niet tot het
ambt van dienaar des Woords worden
toegelaten personen, bij wie een zodanig
irreparabel karakter defect wordt ge
vonden, dat zij daardoor per se onge
schikt zouden zijn tot het ambt".
Voorts, dat, waar het bij de huidige
stand van de psychologische wetenschap
mogelijk is, om althans een belangrijk
van deze effecten te signaleren, de
kerken van deze mogelijkheid gebruik
horen te maken, om zoveel het kan, de
lijkheden, te verwachten
defecten, te voorkomen.
De zaak kwam op de synode ter sprake
door het voorstel uit de classis Zwolli
Een studiecommissie, bestaande uit de
predikanten H. Torenbeek uit Den Ham
A. Munnik te Zwolle en ouderling
in Bolhuis te Enschede, had een uit
voerig rapport ingediend.
Getreuzel bij bouw van nieuwe
R.-H.B.S. te Den Helder
Het Eerste Kamerlid, de heer Wende-
laar, heeft de staatssecretaris van O., K
en W. vragen gesteld inzake het getreuzel
bij de bouw van de nieuwe R.-H.B.S.
Den Helder, waardoor het gebouw niet op
de beloofde datum kon worden geopend,
en aangedrongen op een spoedige vol
tooiing van de bouw.
Staatspreken in Egypte
De Egyptische regering heeft besloten
voortaan zelf preken op te stellen voor
de Vrijdagse godsdienstoefeningen in de
moskees in het gehele land. Predikers,
die van deze voorgeschreven toespraken
afwijken, zullen zwaar worden gestraft
Men is van staatswege tot deze gelijk
schakeling van de Mohammedaanse pre
diking overgegaan, omdat er onlangs in
verschillende moskees zich ongeregeld
heden hebben voorgedaan, toen sommige
predikers critiek uitoefenden op beslis
singen van eerste minister Nasser Een
aantal van deze preken was van leden
van de Mohammedaanse Broederschap.
Hervormde vrouwen naar
loogdag te Delft
In gebouw „De Doelen" aan de Ververs-
dijk te Delft wordt Dinsdag 21 September
a.s. de provinciale toogdag van de Herv.
vrouwengroepen C.J.V.F. gehouden. In de
morgenvergadering, die om half elf be
gint. zal onder leiding van mevr. J. C.
ValderpoortWierts van Coehoorn een
openingsliturgie worden gehouden, waar
na mevr. De VreedeVarekamp zal spre
ken over „Ons kleine Huis en de grote
Wereld". In de om half twee beginnende
middagbijeenkomst zal mevr. Dinja Lap
De Wolff declameren.
Novitiaat F.Q.I.
Het novitiaat van het Studentencorps
aan de Theologische Hogeschool te Kam
pen ..Fides Quaerit Intellectum", socië
teit Allebroederspoort. neemt op Vrijdag
24 September een aanvang. De inschrij-
van van novieten zal plaatsvinden op
Vrijdag 24 September n.m. 2 30 uur in
het gebouw der Theologische Hoge
school. Oudestraat 6. Kampen.
Bisschoppen contra rode heersers
Evangelische Kirche neemt stelling tegen
ontwerp van Gezinswetboek
land verenigde kerken in de Ooste
lijke zone hebben op een bisschopsconfe
rentie stelling genomen tegen een ont
werp van een ..Gezinswetboek", afkom
stig van het Oostberlijnse ministerie van
Justite. Duidelijk en moedig plaatsen de
kerken ln een memorandum de christelij
ke beginselen tegenover de communis-
,.De grote meerderheid van de Duitse
bevolking in Oost en West behoort tot
een Christelijke kerk. Met dit feit heeft
het wetsontwerp geen rekening gehou
den", zo oordelen de Oostduitse kerken.
Wel is het zo vervolgt men de taak
van de staat om het huwelijk al9 de van
God geboden vorm van samenleving van
man en vrouw te beschermen. Maar het
gaat niet aan, het huwelijks- en gezins
leven een bepaald politiek doel op te
dringen en de wetgeving dienovereen
komstig te wijzigen.
„Gevaarlijk voor 't huwelijk is dit ont
werp. Politieke begrippen als democratie,
socialisme, patriotisme. vriendschap der
volkeren, horen niet in een Gezinswet
thuis Christenen kunnen een wet. die als
doel van het huwelijks- en gezinsleven
?en ordening in de geest van het atheïs-
:isch materialisme aangeeft, nooit goed
keuren"
De wet gaat er van uit, dat man en
-ouw gelijk zijn. Het memorandum der
kerken zegt: wel zijn zij gelijkwaardig,
doch daarom nog niet gelijk. De wet ver
onderstelt dat man en vrouw belden wer
ken. De kerken zeggen: dat kan bij wijze
van noodtoestand, maar dat is niet het
normalel
Géén F.D.l. verplicht
Christenouders aanvaarden de school
als verlengstuk van de opvoeding. Maar
zij behoorden de laatste verantwoorde
lijkheid en hechten bovendien grote
waarde aan de hulp van de kerk. De
jeugdbeweging kan ook opvoedende
waarde hebben, maar kan niet naast de
school geplaatst worden, waarmee de
..staatsjeugd" wettig geproclameerd zou
zijn.
Volgens het wetsontwerp zouden ou-
PHHHVPMpmHHbadi ofkj
2.00 Gram 3.30 Idem. 4.00 V. d. jeugd 5.20
Gram. 5.30 Orgelspel 6 00 Pi;
Ds De Loos verbonden aan
Maasoord te Rotterdam
Ds C. C. H. de Loos te Rotterdam,
voorheen predikant in de Ned. Herv.
Kerk, is benoemd tot geestelijk verzor- enigingsleve
ger van de inrichting voor geesteszieken Nieuws en weerber
Maasoord te Rotterdam. Gram. 7 30 Buitenl.
Ds De Loos is in 1907 geboren. In 1935 8-.20. ,Rad!° Phllh.
werd hij predikant in Kortenhoef, in
1940 vertrok hij naar Parrega in 1947
naar Garijp. In October 1950 verkreeg hij
eervolle ontheffing uit het ambt met be- 12 00 Gp&m-
I voegdheld van emeritus. Engeland
ders verplicht worden, hun kinderen lid
te laten zijn van de (communistische)
Junge Pionieren of van de Freie Deut
sche Jugend.
Het memorandum keert zich verder
niet minder beslist tegen een para
graaf, waarin de ouders verplicht
den. het kind op te voeden tot
„zelfstandige en zich van zijn verant
woordelijkheid bewuste burger va
democratische staat, die zijn vaderland
lief heeft en voor de vrede strijdt".
Ook het echtscheldingsvraagstuk geeft
de kerken aanleiding, het wetsontwerp af
te keuren. Samenvattend zegt het m
randum, dat de evangelische kerken het
ontwerp zien als een poging, ook het hu
welijks- en gezinsleven onder politieke
controle te stellen.
Beroepingswetk
Ned. Herv. Kerk C
Beroepen: te Waddinxveen W. L. Tuk^i |J
ker te Delft; te Lexmond J. W de Bruyo
te Harderwijk.
Aangenomen: naar Kamerik P. J. F.
Lamens te Elspeet.
Bedankt: voor Brummen J. W. van Pe-
tegem te Zaandam.
Aangenomen: de benoeming tot vicarial
te Kollum W C. Jansen cand. te Angerlo. fy
Geref. Kerken
Beroepen: te Ferwerd M. G. Ton te
Geesteren-Gelselaar: te Andijk W. Feen-
stra te Dokkum.
Geref. Kerken art. 31 1 Qp
Beroepen: te Zwartsluis J. J. v. d. Hoek
te Den Ham.
Aangenomen: naar Zwagerveen-Zwaag- va
westeinde K. D. van Dijk. cand. te Gro-.yf»
ingen, die bedankte voor Tiel, Zaltbom- w_
.el en Sappemeer.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal: te Apeldoorn B. v. Smeden te
Rotterdam-Zuid en C. Verhage te Broek ve
onder Akkerwoude. gir
Beroepen: te Wormeerveer P. Wester-
loo, wonende te Groningen, laatstelijk
predikant te Zwolle. ner
Geref. Gemeenten bes
Bedankt: voor Waardenburg A. de Blois Wo
te Rotterdam-Zuid. ten
Baptisten Gemeenten
Aangenomen: r.aar Workum-Makkum
G. Visser te Harlingen.
i ecl
Toch een productschap
voor zuivel?
Vragen van Tweede Kamerlid
C. v. d. Heuvel
Het Tweede Kamerlid de heer C. val
den Heuvel (A.R.) heeft aan minister de
Mansholt gevraagd, of het waar is. dat wo
de minister in Dokkum op een vergade- da;
ring heeft medegedeeld, dat het de be-|gei
doeling is de opbrengst van de monopo- ma
lieheffingen onder beheer te stellen, van de
een viertal productschappen en dat onder ha.
die productschappen ook is genoemd het I
productschap voor zuivel; en of uit de Ij
vermelding van dit niet bestaande pro- feu
ductschap moet worden afgeleid, dat de
regering voornemens is een wetsvoorstel!
ter zake in te dienen ondanks het ont-i
breken van overeenstemming tussen de( m
hierbij betrokken groepen en ondanks de,
afwijzende adviezen van de sociaal-eco
nomische raad? Vi
Keuringen en concours k(
in UlTecht d<
Voorde jaarlijkse vee- en paarden- h
dagen, die op 15 en 16 September te j)
Utrecht zullen worden gehouden, be-
staat grote belangstelling. Woensdag
wordt begonnen met de keuring van K
geselecteerde hengsten en fokmerries, g]
waarbij het gaat om vier kampioensprij- Vi
zen, waaronder twee zilveren zwepen,
aangeboden door het gemeentebestuur
van Utrecht. In de middag worden tij- de
dens het nationaal concours-hippique de m
kampioenschappen van de Koninklijke 6t
federatie van landelijke rijverenigingen w
verwerkt. Er zullen bijzondere proeven w
van dressuur en veelzijdigheidsshow- D
worden gegeven. d<
VARA: 7.00 Nlei
opkrikken 7.50 Gr
8 50 V. d. huisvr.
y 9.10 Gram. VPRO; 1
Schoolradio VARA: 10.20 V. d. vrouw 1100
Gram 12.00 Orgelspel 12.30 Land- en tulnb.
meded 12.33 V. h. platteland 12.38 Instr.
Kwint'1.00 Nieuws 1.15 Tentoonstellingsagen-
da 1 18 Dansmuz 1.50 Gram 2.00 Medische
kron' 2 10 Gram. 3.15 V. d. jeugd 4.45 V. d.
zieken 5 15 Gram 5 34 Gitaarspel 5.49 Rege-
rlngsultz": N. A. Nieland: „Hoogtepunten ln
het leven van de moderne papoea". 6.00
Nieuws en comm. 6.20 Act. en gram. 6 30
Gram. 7 15 ..Enige hoogtepunten van ons
parlementaire leven", caus. PPRO: 7.30 V. d.
jeugd VARA 8.00 Nieuws 8.05 Pol. comm.
8 15 Metropole Ork„ koor en sol. 8.45 „Dr Ir
C Lely", klankb. 9.15 Gram. 9.35 „Avond".
-,rk. io55
euws 11.15 Socia
listisch nieuws in Esperanto 11.20 Orgelspel
lil.40—<12.00 Gram.
Hilversum II 298 m. NCRV; 7.00 Nieuws
7.10 Gram. 7.15 Gym 7.33 Gewijde muz. 7.45
Een woord voor de dag 8.00 Nieuws en weer
ber. 8.15 Gram. 8.30 Tot uv
9.00 V d. zieken 9.30 V. d.
10.15 Idem. 10.30 Moi
t 9 35 Gram.
11.00 Gram,
plano 12.30 Land en tuinb,
mèded. 12733 Gram. 12 59 Klokgelui 1.00 Nws
1.15 Met PI7« op pad 1.
dtal 6.
h. Chr. Organisatie- en Ver-
6.46 Geestelijke lied»
ïkbespr. 7.25
Radii
9.15 „TUcke. takke, toonen", fanta:
Pianospel 9.50 Gram. 10,00 Hollandia
Holland 10.15 Strijkkwartet 10 45 Avondi
33.
Wandelende onder de olmen had hij haar een
ondeugende blik toegeworpen, alsof hij wilde
zeggen: ,,Jou ken ik! Jij bent de fee die mijn
vader betoveren wil." Wat hij werkelijk zei was:
,Wat een grappige hoed draagt u... Toch wel
leuk." De waarheid was, dat hij haar direct had
doorzien, dat hij haar lust om de zwakheden
van de man uit te buiten, had opgemerkt, dat
hij wist dat zij het leven zag als een opwindend
toneelstuk.
Toen Ficke stierf had Julia, tegelijk met een
zwart mantelpakje dat haar uitstekend flatteer
de, een klein huis gekocht, dichtbij de univer
siteit en wachtte tot Gabriël terug zou komen
van het front. Zij treurde niet, hoewel zij de
wereld liet geloven dat zij wel leed. Gabriël
was nu vijfentwintig. Hij studeerde architectuur
en had nog een jaar voor de boeg.
Gabriël was nog niet thuis, toen Julia van
haar wandeling terugkeerde. Zij zette theewater
op. terwijl zij wachtte op zijn thuiskomst. Het
huis was niet groot, maar intiem en vrolijk. Het
schilderij van Marie Laurencin, dat in de pas
torie eigenlijk niet thuis had gehoord, hing bo
ven de schoorsteenmantel en de boekenkasten
stonden vol met kleurig gebonden delen. Op een
lage tafel stond een grote vaas met chrysanten.
Julia maakte vuur en probeerde de spanning
van het wachten te verdrijven met het herar-
rangeren van de theetafel, waarbij zij de aard
beienjam verving door een schotel geconfijte ana
nas.
Daar hoorde zij hem komen. De voordeur ging
open en dicht en zijn boeken ploften op de ta
fel in de hal. Met een geamuseerd glimlachje
keek zij op.
,,We zijn veilig", zei zij. „Ik zag dr. Codd
aankomen en ben uitgegaan om te wandelen."
Dr. Codd had vroeger kunstgeschiedenis gedo
ceerd. Hij was nu een oud man en hield er van
zich in het verleden te verdiepen, vooral onder
het theedrinken. Zijn verhalen waren zo afge
zaagd, dat zij en Gabriël er spreekwoorden van
hadden gemaakt.
„Uitstekend", zei Gabriël. Hij viel neer in een
stoel tegenover haar en reikte naar een kopje.
Zijn krullen waren donkerder geworden en zijn
zen zag hij er nog net zo uit als toen zij hem
jaren geleden voor het eerst had ontmoet. In
zijn ogen blonk nog steeds dezelfde ondeugende
vrolijkheid. Een snelle ironische glimlach verhel
derde af en toe zijn gelaat en zijn houding werd
nog altijd beheerst door dezelfde achteloze élé-
gance.
„De nieuwe bewoners van Breckenridge 33
smal gezicht was meer getekend, maar in we-
zijn gearriveerd", zei zij.
„Heb je hen al bezocht?" vroeg hij. De wijze
waarop hij eeneenvoudig vraagje zo veelbete
kenend kon maken maakte deel uit van zijn
charme. Ook nu klonk alles wat het bezoek van
mevrouw John Jones Ficke kon betekenen voor
de echtgenote van de nieuwe dominee in zijn
woorden door.
„O nee, nog niet. Men kon het nauwelijks het
juiste moment noemen. Zij waren net aangeko
men... in een vrachtauto voor veevoeder."
Naast zijn ogen tekenden de vertrouwde rim
peltjes van vrolijkheid zich af.
„Kom, kom, Julia. In een veevoederwagen?"
„Precies", zei zij. „Met een grote kip erop en
enorme letters die verkondigden, dat kippen die
op Davids ochtendvoer werden onthaald, meer
eieren zouden leggen. Mevrouw stond op de
stoep en ik geloof dat zij ook Davids ochtend-
voer gebruikt. Zij zag er .tenminste nogal wel
gedaan uit."
Gabriël lachte, hetgeen bij Julia Ficke eer
zekere ontspanning veroorzaakte.
„Weet je, Gabriël", bekende zij plotseling ver
trouwelijk, „ik geloof dat ik een hekel had aan
de pastorie. Ik denk niet dat ik een erg pasto
rieachtig wezen ben."
Gabriël glimlachte, maar niet rechtstreeks te
gen haar.
„Denk je dat je me wat nieuws vertelt, Julia?"
vroeg hij, terwijl hij nog een sneetje brood nam.
Zijn toon ontnuchterde haar.
„Misschien niet. Maar ik geloof dat je vader
zich er evenmin thuis voelde. Hij zou hier ge
lukkiger zijn geweest."
„Ja, daar kon je wel eens gelijk in hebben",
zei hij.
„Ga me nu niet vertellen dat jij je ouder
lijk huis mist!"
„Ik niet. Daar kom je over heen. Maar ver
tel me eens, Julia, waarom speel jij nog steeds
de baas over de Grote Kerk?"
Vroeger zou hij het geweten hebben zonder
haar te vragen. Dit was een onderdeel van zijn
verandering, die haar zorgen baarde.
„Dat weet ik niet. Ik denk omdat men het
van mij verwacht. Als je sentimenteel wilt zijn,
mag je het „ter nagedachtenis" noemen."
Zij wilde dat hij zich zou realiseren dat de
Grote Kerk haar persoonlijk niet interesseerde,
doch dat zij haar gevoel van respect voor zijn
vader wilde tonen. Maar als hij niet veranderd
was, zou Gabriël haar opvatting hebben gewe
ten zonder haar uitleg
„Ik zou graag sentimenteel willen zijn", ant
woordde hij, „maar inplaats van met moeder
melk, ben ik met twijfel grootgebracht... En ik
betwijfel of jij en ik van het materiaal zijn ge
maakt, waarvan men zuilen ter nagedachtenis
bouwt."
Weer lachte hij en sprak: „Is „welgedaan"
het juiste woord?"
„Volkomen", antwoordde zij. „Op een boerde
rij zou men haar een prima broedkip noemen."
„Ja, maar jij komt niet van een boerderij",
mompelde hij. Toen stond hij op, nogal plotse
ling, want gewoonlijk waren zijn bewegingen
langzaam en lui. „Ik ga nog even naar de bi
bliotheek."
Zij probeerde zichzelf wijs te maken, dat het
gesprek een bevredigend verloop had gehad,
doch dat ging niet. Er was iets dat hun vroe
gere vertrouwelijkheid in de weg stond. Hij nam
niet meer als vanzelfsprekend aan, dat hun zie
len gelijk waren afgestemd, zoals hij dat vroe
ger had gedaan
g!
12.30 V. d. boeren 12.55 Weerber. ee
vs 1 10 Ooggetuigeverslagen 1 30 d(
'Ork. conc. 3.15 Hoorspelen 4 00
I ir, WfPr. Q'
I BBC Light progr. 1500 e
Gevar. progr. 10.01
Voordr. 11.20
NWDR 309 1
1.10 Ork. com
10.20 Lichte
.1,06
rijk Nationaal
.00 Nw.
Lichte muz. 1.00 Nws
Dansmuz. 5,00 Nieuw 6]
Nieuws 7.15 Gram. 7.55 g
e", operette 9.45 Nws a
Lichte muz. 14.20 Cc- E
ws 0.25—1.00 Viool ree. t'
12 00 I
.20 Gram. 6.30 Amerik. b
14.46—42.00
weerber.
:1 324 m. 11.45 Gram. 12.30 Weerber.
12.34 Gram. 1.00 Niei
Gram 4.05 Omr. ork. en solist 5.00 Nlei
",10 StUstenconc. 5.50 Boekbespr. 6
00 Voor-
0 Nieuws 8
ork. 10.00' t.
1.15 Gram. 2.00 Ork. i
4.05 Lichte muz 5.00 Nieuws 5.15 Gram.
Pianorecital 6.30 en 7 23 Gram. 7 30 Kie
8.00 Onk. conc. 9.30 Folkloristische muz 1
Nieuw 10.15 Lichte muz. 10.55 Nieuws.
BBC European service Uitz. voor Ne
land. 10.00—10.30 Nieuws Bij de Kamer
Kruiswoordraadsel
HORIZONTAAL: 1 Afstand, 7 maan
stand. 9 hemelsblauwe kleur, 10 elec-
trisch geladen deeltje. 12 deel van
bijbel, 13 opwaarts, 15 voedsel. 16 v>
bond. 17 vreemde titel, 18 water
Friesland, 19 graafgereedschap, 21 slede,
23 zware stem. 24 breedvoerig, 27 luite
nant. 28 blaasinstrument.
VERTICAAL: 2 Ter attentie. 3 vloei
stof. 4 Chin. maat. 5 .kuil, 6 bijwoord, 7
kleur. 8 voorstel, 11 Afr. graangewas, 13
lokmiddel. 14 gravin van Holland. 15 ge
lijkmatig, 20 plezier, 22 vriend, 24 Am
sterdams peil. 25 naschrift onder brieven,
26 onderwijs.
Oplossing vorige puzzle
HORIZONTAAL: 1 Professie, 7 anti. 8
ros, 10 TV, 11 bel, 13 P.S. 14 leme, 15
edik, 16 N.N. 17 ode, 19 el. 21 dra, 1
olie, 25 takkenbos.
VERTICAAL: 1 Pertinent, 2 fa,
ende, 4 St., 5 sip, 6 eensklaps, 9 ove
11 beo, 12 lee. 13 pier, 18 drie, 20 bok,
23 L.K., 24 en.