Voorspellen
hooguit
van het weer:
vijf dagen
voor
Deventer bracht dood
Argentijnse sprinkhanen
Voor langere perioden kunnen slechts
gemiddelden worden gegeven
Rijnsb. Boys winnaar van het
M.L.D.-tournooi
Beste reizen gingen tot de
uitzonderingen behoren
NIUWE LEIDSCHE COURANT
4
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1954
Vele en nog onbegrepen invloeden
(Van een weerkundige medewerker)
In de vacantiemaanden is de belangstelling voor „wat het weer zal gaan
doen" altijd maximaal. Vooral dit jaar, dat ons ten aanzien van zon en
warmte zo deerlijk in de steek heeft gelaten, worden de meteorologen be
stormd met vragen. Wie op het punt staat zijn zorgvuldig bijeengespaarde
geld aan een vacantietocht te besteden, zou uiteraard graag het „weer-
risico" vermijden en dus van te voren willen weten, hoe het er in de
komende weken uit zal zien. Jammer genoeg kan de meteoroloog op de
vraag naar het weer van de volgende week of maand nooit een bevredi
gend antwoord geven, hoe graag hij dat ook zou willen.
De weersverschijnselen, die zich op
bepaald ogenblik ergens voordoen, worden
over het algemeen niet ter plaatse
oorzaakt. Indien dit het geval was, dan
zou grondige kennis van plaatselijke
6tandigheden een weerkundige in staat
moeten stellen, volmaakt nauwkeurige
voorspellingen te doen.
Hoewel echter de plaatselijke omstan
digheden wel een rol spelen, beperkt deze
zich tot een zekere modificatie van het
weer, dat echter zelf van elders afkom
stig is.
Het is daarom noodzakelijk, dat de
meteoroloog voor het doen van een voor
spelling nauwkeurig op de hoogte is van
de weerstoestand in een gebied, dat vele
tientallen malen groter is dan het ge
bied waarvoor zijn— verwachting moet
gelden.
Over al deze gegevens beschikt hu
inderdaad, dank zij een voortreffelijke
international® organisatie, die met be
hulp van de modernste middelen voor een
snelle uitwisseUng van weerrapporten
tussen de diverse landen zorgt.
Zelfs dit overvloedige feitenmateriaal
ls echter niet voldoende om het weer
lange tijd van te voren te voorspellen. De
moeilijkheid zit dieper. De toestand van
de atmosfeer wordt door een enorm aan
tal factoren beïnvloed- De eenvoudigste
van deze invloeden spelen zich af op het
aardoppervlak: temperaturen van land
en zee-oppervlakken, structuur en be
groeiing van de bodem, richting en
hoogte van berg- en heuvelruggen zijn
van betekenis. Wanneer het waarnemin
gen-netwerk maar dicht genoeg is, kan
men een vrij Juist denkbeeld vormen
van de invloed van deze factoiren.
Veel moeilijker ls het echter met de
Invloeden, die zich ln de vrij# atmosfeer,
los van het aardoppervlak afspelen. Tur
bulente, verticale stromingen, electro-
nische verschijnselen ln zeer hoge lucht
lagen, verontreiniging van de atmosfeer
door industriegebieden en vulcanlsche
uitbarstingen, ziedaar een volkomen wil
lekeurige greep uit diverse invloeden,
waarvan wel vaststaat dat ze met de ont
wikkeling van het weer Iets te maken
hebben.
Het zal zonder meer duidelijk zijn, dat
bestudering van de Invloeden moeilijker
wordt, naarmate ze zich op grotere hoog
te afspelen. Met voldoende regelmaat
strekt het meteorologisch onderzoek zich
tegenwoordig tot circa dertig kilometer
hoogte uit. Maar de atmosfeer strekt zich
tot honderden kilometers boven het aard
oppervlak uit en veel van wat zich in
die uiterste regionen afspeelt, ls ons voor
alsnog een raadsel..
Eigenlijk pas sedert enkele Jaren, nu op
vrij grote schaal proeven met raketten
worden verricht, verkrijgen we enig
rechtstreeks Inzicht in de bouw van de
dampkring op enorme hoogte.
Daarnaast moeten we ons met allerlei
Indirecte aanduidingen en theoretische
beschouwingen tevreden stellen.
Zolang echter het inzicht ln de ver
schijnselen, die zich in de atmosfeer af
spelen, onvolledig ls en het zeer wel
denkbaar is, dat we nog niet eens alle
invloeden kennen, zal de volmaakte voor
spelling over een willekeurig lange perio.
de een wensdroom blijven.
Wanneer betrouwbaar?
Dit mag ons er echter ln de practljk
niet van weerhouden, onze kracht op de
voorspelling van het weer te beproeven.
Te veel menselijke activiteiten zijn van
weersinvloeden afhankelijk, dan dat het
ln onze moderne samenleving mogelijk
zou zijn, de wijzigingen ln de atmosfeer een
voudlg over ons t# laten komen zonder
er ons zo goed mogelijk tegen te wapenen.
De meteoroloog moet zich echter of
hij wil of niet beperkingen opleggen.
Als hij dan niet ln staat ls. een ver
wachting voor een lange periode op te
maken, dan zal hij zich dienen af te vra
gen, wat de langst mogelijke tijd ls, waar
voor hij, met bruikbare nauwkeurigheid,
kan voorspellen.
Dit stelt onmiddellijk een tweede pro
bleem aan de orde: Wanneer is een weer
bericht betrouwbaar?
Hoogstwaarschijnlijk denkt u, dat dit
het geval is, wanneer het een trefzeker
heid van 50 procent maar behoorlijk over
schrijdt. Merkwaardig genoeg ls dat
echter in de meteorologie ln het geheel
niet waarl Met 50 en zelfs met 60 pro
cent komen we er lang niet.
De statistiek doet namelijk zien, dat een
meteoroloog die zonder meer steeds voor
de volgende dag hetzelfde weer zou voor
spellen als op de vorige voorkomt, bereikt
al een juistheid van om en nabij de 70
procent I
Dit betekent, dat een weerdienst alleen
dan verantwoord ls, wanneer ten minste
75 of meer van de honderd voorspellin
gen uitkomen- De gestelde eisen zijn dus
rijkelijk hoog?
Vaak 90 procent juist I
De weerberichten ln de pers en voor
radio en telefoon staan btj velen ln een
kwaad gerucht. Waarschijnlijk heeft u
zich bij lezing van het voorgaande al
afgevraagd of de verlangde vijfenzeventig
ten honderd wel bereikt wordt. Stel u
gerust. De veelgesmade weerprofeten ko
men zelf nog een heel stuk verder dan
de minimumels, althans ten aanzien van
verwachtingen voor korte perioden.
De weerverwachtlngen worden inge
deeld ln drie groepen, namelijk die voor
korte, middelmatige en lange perioden.
De „korte" periode omvat maximaal 48
uur, de middelmatige twee tot zeven da
gen. de lange een periode van enkele
weken of meer.
De voorspellingstechniek voor de korte
periode heeft ztch ln de laatste vijfen
twintig, dertig Jaar verreweg het meest
ontwikkeld. Vooral de grote vlucht, die
de luchtvaart ln deze jaren nam, was
daartoe de aanleiding.
Zonder overdrijving kan gezegd
dat de nauwkeurigheid die
hoog is, al is dan ook het ideaal van
„altijd juist" nog niet bereikt.
Verreweg het beste resultaat wordt be
reikt bij de luchtvaart-voorspellingen,
die meestal slechts voor weinige uren
gelden, maar dan ook in 95 procent van
de gevallen juist zijn. Toch bevatten deze
weerverwachtingen een grote hoeveelheid
details, veel meer, dan u ooit ln de u be
kende weerberichten te zien of te horen
krijgt.
De piloot, die de sprong in de ruimte
gaat wagen, is niet tevreden met „w
lend bewolkt". Hij wil weten, hoeveel
wolken, op welke hoogte, zowel wat basis
als top betreft. Hij wil het risico var
vorming kennen. Hij kan zijn vliegplan
niet baseren op „matige tot vrij krachtige
wind", maar verlangt cijfers voor rich
ting en snelheid op diverse hoogten. Hij
vraagt, of hij de grond zal kunnen zien
of op instrument moet vliegen enzovoorts.
En al deze gegevens krijgt hijl Dat hij
ee zeer groot vertrouwen ln stelt, blijkt
wel het duidelijkst uit het feit, dat alle
grote luchtvaartmaatschappijen aan
hand van de weerverwachting bepalen,
hoeveel brandstof er op een vlucht zal
worden meegenomen- Minder brandstof
betekent immers passagiers of vracht
méér, dus een economischer vlucht.
De „gewone" weerberichten voor de
landbouw, scheepvaart, toerisme enz. om
vatten meestal een iets langere periode
en een minder scherp omlijnd gebied.
Noodgedwongen worden ze daarom in
meer algemene bewoordingen gehouden.
Maar ook daarvan is de nauwkeurigheid
zeker 85 procent.
Grensvijf dagen
Het spreekt echter vanzelf, dat de aan
dacht van het meteorologisch onderzoek
vooral uitgaat naar het langere voorspel-
llngsperiode. Over de gehele wereld
wordt daaraan met man en macht ge
werkt. Helaas moet worden vastgesteld
dat de bereikte resultaten niet altijd in
een gunstige verhouding staan tot de v
richte Inspanning.
Tientallen methoden zijn uitgedacht
geprobeerd. Men heeft gezocht naar
periodiciteit in de weersverschijnselen.
Keer op keer hebben onderzoekers ge
meend, dat ze een betrouwbare periode
hadden gevonden, waarna een serie
weersverschijnselen terugkeerde. Steeds
weer blijkt de atmosfeer er zich niets van
aan te trekken.
Men heeft duizenden weerkaarten on
derzocht en stelselmatig ingedeeld, in de
hoop dat men, wanneer een nieuwe kaart
verscheen die sterk overeenkwam met een
situatie die men van vroeger kende, ook
de verdere ontwikkeling analoog zou zijn.
Ook deze poging mislukte. Er zijn Inge
nieuze statistische methoden uitgewerkt,
echter ook al met weinig bevredigend
resultaat.
Alles stuit af op steeds weer diezelfde
fundamentele moeilijkheid, dat we in de
atmosferische processen nog onvoldoende
Inzicht hebben. Alle theorieën zijn ge
grondvest op vereenvoudigingen van de
werkelijke toestand.
Een nieuwe golf van hoop ging door
de meteorologische wereld, toen de elec-
tronlsche rekenmachines tot ontwikkeling
kwamen- Misschien zouden deze super-
hersenen ons verder brengen. Ze kunnen
sneller en betrouwbaarder dan de mens
de meest ingewikkelde vergelijkingen op
lossen. Maar ook hier mag niet vergeten
worden dat we te maken hebben met een
machine en dat er tenslotte niet uit
Uit de Staatscourant
Met Ingang van 1 November 1954 over
geplaatst, in zijn rang en ouderdom van
rang. bij het wapen der infanterie, bij
het regiment infanterie Johan Willem
Friso, de luit-kol. C. H. Ohristan, van de
generale staf.
Te rekenen van 15 Januari 1954, be
noemd en aangesteld bij het wapen der
infanterie, bij het regiment stoottroepen,
tot luit.-kol., de majoor E. W. 't Sas, van
dat regiment.
R. T. W. Kempers werd benoemd tot
ingenieur der Marine in vaste dienst bij
het ministerie van Marine.
Deskundigen in Ned.
V.N.-delegatie
In de Nederlandse delegatie naar de
negende algemene vergadering van de
Verenigde Naties, die op 21 September
te New York zal bijeenkomen, zijn als
deskundigen benoemd:
Dr J. P. Bannier, raadadviseur in al
gemene dienst, directeur van het bureau
voor internationale technische hulp van
het ministerie van Buitenlandse Zaken;
mej. mr J. C. H- H. de Vink, vertegen
woordigster van het Nederlandse vrou
wencomité, lid van de Tweede Kamer
fkath. v.); H. Jonker, ambassaderaad bij
de permanente vertegenwoordiging van
Nederland bij de Ver. Naties te New
York; mr E. L. C. Schiff, ambassaderaad;
mr H. Scheltema, eerste-ambassade-secre-
tarls bij de permanente vertegenwoordi
ging van Nederland bij de Ver. Naties te
New York; J. J. Fekkes, referendaris aan
het ministerie van Buitenlandse Zaken;
dr J. Vixseboxse, tweede ambassade
secretaris en mr N van Dijl, ambassade
attaché. beiden bij de permanente ver
tegenwoordiging van Nederland bij de
Ver. Naties-
Secretaresse: mevr. mr W. E. de Bruine
Groeneveldt—Houtman, referendaris 2
aan het ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau is benoemd de gemeentesecre
taris van Ermelo, de heer E. M- van
Marle te Nunspeet-
Het kerkgebouw van de Doopsge
zinde Broederschap te Grouw bestaat
dezer dager. 125 jaar. welk feit op 13
soort verwachtingen bereikt wordt zeer September wordt herdacht.
zal komen, dat wij er niet zelf eerst in
stoppen!
Het resultaat van alle onderzoek is op
het ogenblik, dat voor een voorspelling
van het weer, met een betrouwbaarheid
van 65 tot 70 procent, een periode van
vijf dagen als uiterste grens beschouwd
wordt, wanneer men althans wil, dat de
verwachting een enigszins gedetailleerd
beeld van de gang van het weer gedu
rende de periode geeft. En er blijft dan
nog altijd een kans van 1 op 4, dat er
een volkomen onvoorziene ontwikkeling
optreedt.
U zult wellicht tegenwerpen, dat ln
sommige landen door de radio toch wel
maand- of zelf seizoenverwachtingen
worden gegeve... Dit is zeker juist, maar
het betreft hier verwachtingen van ge
heel andere aard. Voor zo'n periode voor
spelt men niet de gang van dag tot dag,
maar geeft slechts een algemene indicatie
van wat gemiddeld te verwachten is. In
het bijzonder voor wat betreft de tem
peratuur en de neerslag. Hierbij moet
worden opgemerkt, dat dit soort weer
voorspellingen zich nog ln een experi
menteel stadium bevindt en dat de resul
taten nog verre van bevredigend zijn.
Zakagenda's
Een veel gestelde vraag is, welke waar
de er gehecht kan worden aan de „weer
verwachtingen" voor het gehele jaar die
men nog altijd in allerlei almanakken en
agenda's aantreft. Het antwoord op deze
vraag kunt u eigenlijk gemakkelijk zelf
geven. Noteert u eens een tijdlang wat er
van uitkomt! Dan zult u spoedig over
tuigd zijn dat de waarde van dit soort
voorspellingen nihil is.
Een andere proef op de som is, om de
voorspellingen van verscnuiend'e bron
eens te vergelijken. Ze spreken elkaar
nog wel eens tegen!
Een vraag, die de laatste tijd de ge
moederen in de wetenschappelijke wereld
nogal in beroering brengt is, of het wel
theoretisch mogelijk is, om een volmaak-
juistheid in de weervoorspelling te
Javasche Bosch Exploitatie
De aandeelhoudersvergadering dier Ja
vasche Bosch-Exploitaitiemij v/h P. Bu-
waida en Co te Amsterdam heeft de
jaarstukken goedgekeurd. Op aandrang
van een aandeelhouder heeft de directie
toegezegd de kwestie nog eens te zul
len bezien of de Jaivasche Bosch bereid
zou zym middelen ter beschikking
stellen voor een inkoop bij instjhryvïmg
van obligaties der Ver. Javasche Hout-
handetmijen. Het bezwaar is echter dat
de Javasche Bosch al zeer stenk geïn
teresseerd is in de Ver. Javalhout. Deze
laatste heeft voor 260.000 transfer aan
gevraagd. Voor rente en aflossingen
worden afzonderlijk® transfers ont
vangen
Weer Russische wolaankopen
Op de wolweiling te Sydney van giste
ren hebben vertegenwoordigers van de
Sowjetumie weer aan het bieden deel
genomen In het vorige seizoen had Rus
land zich teruggetrokken bij de verbre
king der diplomatieke betrekkingen.
Onassis' walvisvloot stuit
op moeilijkheden
Nu de walvisvloot van Onassis onder
Panamese vlag onderweg is naar de
Zuidamerikaanse wateren om voor het
begin van het walvisseizoen potvissen
te vangen, heeft de regering van Peru
te elfder ure het vissen binnen 200 mdj-1
uit de kust verboden. Chili en Equador
hebben dit voorbeeld gevolgd. De vloot
is reeds in het Panamaikanaal. Panama
zal stappen doen om het verbod inge
trokken te krijgen. Onassis is voorne
mens aan de rand van de verboden wa
teren te vissen.
Zuidkoreaans premier
over Zoavo
De Zuidkoreaanse premier, Pjoen Joeng
Tai, heeft verklaard, dat de binnenkort te
Manilla te houden besprekingen ove
oprichting van een verdrar ganisatie
voor Zuidoost-Acië „een drama zijn van
hen, die de werkelijkheid ten aanzien van
het communisme willen ontlopen". Zuld-
Korea was niét uitgenodigd. „Wij zijn
verder dus niet geïnteresseerd", aldus de
De hoofdrol op de komende conferentie
)u volgens hem wel gespeeld worden
door Engeland, die hij er van beschuldlg-
politiek van neutraliteit te
genover het communisme te neigen. Pjoen
:eide te hopen, dat de V.S. spoedig zullen
bereiken, zelfs indien onze kennis der I besluiten „het alleen op te knappen",
verschijnselen tot de denkbare hoogte zou.voordat het te laat is. Hij was voorts van
stijgen. mening, dat Japan een niet-aanvalsver-
Hieraan rijst namelijk twijfeL Ons ge- drag met de Sowjet-unie en communis-
hele denken, in de Westerse wereld, is tisch China zal sluiten en op die manier
min of meer gebaseerd op de geldigheid neutraal zal blijven, „wanneer de werke-
van de wet van oorzaak en gevolg. Tegen- lijke strijd tussen het communisme en de
woordig is men er niet meer zo zeker,democratie begint".
vf° ,of. in medium als de atmosfeer, dat| ïn een communiqué, gemificeerd door
-7M vT8!?? is' eenze!fde oorzaak;het regeringsbureau van voorlichting,
LSf.ï. ï!de.?eV0'8 Er zlin!verklaart president Synsman Rhee. dat
sprake van een^et huidige Japan „oorlogszuchtig" is. Hij
waarschuwt de Ver. Stagen „het Franken-
I stein-monster van het Japanse militaris-
r~ niet tot nieuw leven te brengen".
aanwijzingen dat
zekere mate van „keuze" is-
Indien dit inderdaad juist
tekent dit, dat zelfs in een
komst, wanneer de meteorologen over
méér kennis en betere instrumenten zul
len beschikken, nog wel eens gezegd zal
worden: „Ze hebben het weer helemaal
mis vandaag". D. G.
- In Den Haag zijn in de week
21 Augustus twee gevallen van
ie aangegeven.
Nieuwe Amerik. wet
op kernenergie
President Eisenhower heeft zijn hand
tekening gezet onder de nieuwe wet op de
kern-energie en verklaard, dat men met
het van kracht worden van de wet een
stap dichter is gekomen bij de tijd dat
kern-energie uitsluitend zal worden ge
bruikt voor vreedzame doeleinden.
De wet geeft de regering de bevoegd
heid onder bepaalde voorwaarden inlich
tingen op het gebied van kern-energie
aan bevriende landen te verstrekken. Zij
schept verder de mogelijkheid dat parti
culiere ondernemingen zich gaan wijden
aan het ontwikkelen van kern-energie.
De 7-jarige Albert Tlmmers uit Den
Haag, die sinds Donderdagmorgen werd
vermist, is verdronken Het lijkje is uit
het water van de Troelstrakade opge
haald.
K.N.V.B. en N.B.V.B. spreken
elkaar Vrijdag
De bespreking tussen delegaties van
de K.N.V.B. er. de N.B.V.B.. waarover
we gisteren reeds schreven, is nu defini
tief vastgesteld op Vrijdagavond as. op
het bondsbureau van de K.N.V.B.
Jan de Vries voorzitter
Europese zwemliga
Het congres van de Europese zwem
liga, dat te Turijn wordt gehouden, be
sloot Hongarije de Europese kampioen
schappen 1955 toe te wijzen. Onze land
genoot Jan de Vries werd tot voorzitter
gekozen. Vice-voorzitters werden Le
Moines (Frankrijk), Bela Rajki (Honga
rije) en R. de Reve (België).
Strafschoppen brachten beslissing
Toen gisteravond referee Hoogduyn het eindsignaal van de wedstrijd Rijns-
burgse BoysM.L.D.-team floot, wist men nog niet wie nu het tournooi
had gewonnen. Beide partijen beschikten namelijk over een stug stoppe-
rende defensie, die de vijandelijke voorhoedes niet éénmaal de kans had
gegeven een goal te scoren. Zo moesten penalties de beslissing brengen.
De geelzwarten deponeerden de bal driemaal achter elkaar in het net, de
marinemannen hadden pech door de laatste strafschop tegen de paal te
schieten en zo mocht even later de Rijnsburgse doelman-aanvoerder Heems
kerk uit handen van overste Petschi, de commandant van het vliegkamp
Valkenburg, de wisselbeker in ontvangst nemen.
Het is anders een wedstrijd geworden,
die minder sfeer en spanning gaf dan de
eerste ontmoeting, die de geelzwarten
verloren. Nu gaf zowel het aanvalquin-
tet van de Boys als dat der militairen
duidelijk blijk over weinig of geen stoot
kracht te beschikken. En als men
gehele wedstrijd tien werkelijk gev
lijke aanvallen heeft gezien, dan is het
nog erg hoog geschat
Bij de militairen was Valk niet in
glanzende conditie als tijdens de match
van 24 Augustus, en zijn schaarse scho
ten hadden nimmer de goede richting.
De verdedigingen waren bij beide par
tyen veruit het beste deel van de ploeg
en zo kreeg men slechts zelden
spannend moment. In de tweede helft
was dat één maal het geval voor he'
doel der M.L.D.-ers en schoot linksbin
nen Heemskerk met de bal uit buiten
spelpositie de verfschilfers van de lat.
De laatste tien minuten zakte de
schemering van de vallende avond zó
snel over Rijnsburgs voetbalpodium, dat
V1SSER11GOLF
Het ongewone karakter van deze
op zijn eind lopende zomer heeft
getrouwelijk weerspiegeld in de vis
voer duidelijker nog in de haringvang
sten van het lopende seizoen- Met
haringopbrengst uit de Noordzee, die
geveer vijf-en-twintig procent lager ligt
dan in de overeenkomstige periode
het vorig jaar, heeft het haringselzoen
nog maar weinig tevredenheid gewekt.
De makreel is eveneens erg onregelmatig
aangevoerd en in de schelvissector
het beeld niet anders. De „vette" reizen
zijn tot de uitzonderingen gaan behoren.
De haringkoersen zijn vrij hoog
bleven ondanks de niet zo beste kwali
teit als gevolg van de soms wel erg lange
reiien. Bij de makreel zijn meer „pieken"
te onderkennen en het prijsniveau
toont hier dan ook dienovereenkomstig
bergen en dalen. Werd er Donderdag
geen makreel verkocht voor f 25 f 30
en zakte deze koers Zaterdag vooi
eveneens goede soorten niet in tot
gulden of vijftien?
Schelvis deed Zaterdag iets meer
de helft van de middenweek. Dat kon
ook haast niet uitbljjven. De Eli kwam
HET GELD LIGT OP STRAAT
Uit molen groeide in honderd jaar
een wereldconcern
(Van onze §-redacteur)
VLAK NA DE JONGSTE OORLOG werd Argentinië geteisterd door een
grote sprinkhanenplaag. Dichte drommen insecten wolkten over de
pampa's, de oogst vernielend en de Argentijnen met honger bedreigend.
In haar nood wendde de Argentijnse regering zich tot een Nederlandse
firma. Die zond een, in haar laboratoria ontwikkeld praeparaat. Het werd
versprei^ in het bedreigde gebied en het gevolg was, dat de dode sprink
hanen op die plaatsen van het land, waar zij het veelvuldigst voorkwamen,
een tapijt van 10 centimeter dik vormden.
In Argentinië is door de Nederlandse
firma toen een fabriek gesticht van be
strijdingsmiddelen voor insecten en on
kruid. Zij heeft zich ontwikkeld tot een
totaal Argentijnse onderneming met een
30-tal personeelsleden, die met elkaar 10
-an de Argentijnse behoefte aan ver-
nietlgingsmiddelen dekken. Dezer dagen
is de Deventernaar J. P. L. v. d. Lande,
directeur van het Nederlandse moedercon-
van de Argentijnse fabriek, terug
gekomen van een zakenreis daarheen. Hij
optimistisch, zij het uiterst zwijg-
i van teruggekeerd. Er zijn kansen.
hoe die aangegrepen zullen worden?
Er werden nieuwe contracten afgesloten
en nieuwe organisatie besproken en
dat is het voorlopig.
Het begon in een molen
Het bedrijf, dat met Imposante gebou-
en het silhouet van Deventer beheerst,
begon in 1838 klein, met een olie-, meel-
1 cementmolen.
Uit de oliemolen het was lijnolie, die
ien verwerkte groeide een fabriek van
veekoeken, die ln Duitsland expansie
zocht. De veevoeders leidden vanzelf tot
studie van verschillende bijproducten.
De tarwekiem werd nog weer later ge
analyseerd en zo kwam men tot meelver-
beteringsproducten, die, nog weer later
gehele chemische industrie in het le-
riepen. In Engeland, ln Frankrijk eD
elders in Nederland ontstonden nevenbe
en en in Buenos Aires dan de insectl-
cidefabriek, waarover ln het begin van
dit bericht gesproken werd.
De heer J. P. L. v. d. Lande, die een
van de directeuren van dit bedrijf is, be
hoort tot die Nederlanders, die kansen
weten te gebruiken als zij ze zien. De
ervaring met de fabriek in Argentinië
heeft dat bewezen. De eerste jaren heeft
men er met verlies gewerkt, maar sinds
drie jaar gaat het sterk in opwaartse
richting. In een land als Argentinië is het
enerzijds moeilijk, doch aan de andere
kant zeer aantrekkelijk om zaken te doen.
De behoefte is er namelijk enorm. Meters
hoog staat het onkruid op de pampa's,
waarin de estancia's, de enorme boeren
bedrijven, die oppervlakten ter grootte
van Nederlandse provincies beslaan, ver
loren liggen. Het vee heeft er te lijden
van enorme insectenplagen, doch, ter be
strijding er van, maakt men in de Argen
tijns-Nederlandse fabriek een praeparaat,
dat. in water opgelost, afdoende werking
heeft. De dieren worden ln de diepe ba
den, die met deze vloeistof vermengd zijn,
gedreven. Zij komen er als herboren uit
Wat dat beduidt bij de enorme kudden,
die er grazen op de pampa's laat zich
Wouden van onkruid
Daarnaast ls er de onkruidbestrijding. Er
zijn hele gebieden, waar alle gras over
woekerd is door wouden van onkruid.
Er is een speciale „killer" ontwikkeld, die
de boeren een méér opbrengst aan gras
van 30 pet garandeert. De Argentijnse
Coöperaties (een vroegere Nederlander is
voorzitter van de Argentijnse Coöpera
tieve organisaties) en het ministerie van
landbouw in Buenos Aires zijn zeer ge
ïnteresseerd in deze middelen, maar op
economisch gebied zijn de Argentijnen
een eigenaardig volk. Amerikanen, En
gelsen, Nederlanders en Duitsers kunnen
allemaal op voet van gelijkheid in het
land arbeiden en produceren. Maar niet
zo gauw is er een Argentijn, die aan het
fabriceren slaat, of heel de politiek ten
aanzien van dat product wordt protectio
nistisch. Er komt niet meer van buiten
naar binnen en in het land zelf geniet de
eigen landsman voorkeur.
De Argentijnen beginnen de laatste ja
ren te begrijpen, dat zij het buitenland
nodig hebben. Zij willen meer kapitaal
aantrekken, maar de bepaling, dat de
winst niet naar het buitenland overge
maakt mag worden, werkt natuurlijk niet
erg stimulerend. Het land is nog ingesteld
op oorlogseconomie.
Een onderwerp, dat eveneens de aan
dacht van de Nederlandse fabrikant heeft,
is de fruitbehandelingswijze in Argenti
nië. Ook daarvoor zijn praeparaten in de
handel, die afkomstig zijn uit Nederland
en die voor de fruittelers van grote be
tekenis zijn.
Het is, als men zo met de heer Van
der Lande spreekt, wel duidelijk, dat er
hard gebokst moet worden, daar in de
verte, om Nederland althans de vaste
voet te laten behouden. Nu is het merk
waardige van deze hele onderneming, dat
het materiaal voor deze strijd ontwikkeld
en verstrekt wordt door een betrekkelijk
klein, doch welvoorzien laboratorium, dat
de heren Van der Lande vlak bij de
nieuwe IJsseibrug te Deventer hebben
doen inrichten. Het ls een modem,
goed ingericht particulier onderzoeksta-
tion. waar het naar allerlei
De heer J. P. L. v. d. Lande utt
Deventer, directeur van het concern,
dat de dood betekent voor het onge
dierte, maar leven voor vele arbeiders
over heel de wereld.
len, omdat niemand er enig geheim zou
kunnen ontdekken.
Er zijn evenwel ook kamers, waarop
het bordje „streng verboden" toegang een
speciale betekenis heeft. Daar komen al
leen de deskundigen van het bedrijf zelf.
Zij weten hier ook alles, van hetgeen in
glazen stolpen gebrouwen wordt. En dat
zijn niet alleen middelen ter verdelging
van ongedierte aan vee en plant. Daar
worden ook geneesmiddelen ontwikkeld
tegen de ergste kwalen, die de mensheid
teisteren.
Daartoe behoort ook de kankerbestrij
ding, maar wat daaromtrent met opofle-
ring van grote kapitalen in bet labora
torium van Noury en v. d. Lande ontwik
keld wordt, is zo geheim, dat bezoekers
er met een boog omheen geleid worden.
Als dat product van dezelfde werking
is als de insectenpoeders, die in Deventer
worden vervaardigd is de kanker t<
ruikt, maar waar verbijsterend knap- de opgeschreven. Om de bedrijven aan
pe dingen uitgebroed worden. Er zijn ver- de IJsselstad blijft namelijk geen Insect
trekken, waar men vrijelijk mag ronddo-in leven!
immers Vrijdag met 400 kisten schelvis,
in hoofdzaak braad, dan nog 600 makreel,
terwijl daar Zaterdag nog eens 500 schel
vis en een dikke 100 makreel bijkwamen.
Overigens maakte de Eli met acht dagen
één van de beste reisjes van de afge
lopen week.
Om de vergelijking met 1953 nog
voort te zetten: ook de tong gedraagt zich
abnormaal en is zeker een halve gulden
per kilo duurder dan de vorige zc
Zaterdag was er toch een redelijke hoe
veelheid fijnvis, maar de lappen hand
haafden zich ver voorbij de f 4 en d«
grootmiddel zat rond de f 2,70 per kilo.
Engeland bleef een gretige klant,
zakte de markt van Londen dan ook
lichtelijk. De schol II was Zaterdag nog
zelfs gewild bij de Brit, al was het niet
voor Londen, maar voor de Midlands. De
snurrevaad-tweeën kwamen daardoor
de f 20 gemakkelijk voorbij.
Voorzitter groothandel
De groothandel heeft zich een nieuwe
organisatievoorzitter gekozen. Het ls de
heer P. Krab, voormalig secretaris
de ÏJmuider vishandelvereniging
vroeger secretaris van de vakgroep. Hij
volgt de heer K. Osendarp op, directeur
van de Rebaco, die door overgrote
drukte zijn functie moest neerleggen.
Sch. 107 vond tank
Was echter niet. zoals men dacht,
van de Bontekoe
De bemanning van de Sch 107 „Sche-
veningen" dacht niet anders dan dat zij
de brandstoftank van de in zee gestorte
Bontekoe gevonden had.
Toen deze logger van de redery W.
d. Toorn en Pronk Zondagavond om kwart
voor negen in de Scheveningse haven
binnenkwam, lag er namelijk een wel
vijf meter lange tank op het scheepsdek.
De vissers, die thuiskomende waren,
zagen dit voorwerp ongeveer 50 mijl van
de thuishaven in zee dobberen, dus niet
eens zo ver van de plaats waar
KLM-toestel onder de waterspiegel
dween.
Het vermoeden lag voor de hand, dat
de lege benzinetank waarin ook eei
geslagen was. van de verkeersmachine
afkomstig was.
Schipper Willem Van den Oever uit
Katwijk gaf dan ook direct bevel het
voorwerp op te vissen en mee naar huis
te nemen.
Na onderzoek door deskundigen kwam
echter vast te staan dat de tank niet
de Bontekoe kan zijn en daarom werd
de licht metalen cylinder ook weer vrij
gegeven. Een opkoper heeft het ding
toen maar van boord gehaald. De tank
was, naar later bleek, afkomstig var
watervliegtuig van de Marine.
Met z'n vieren
Gisteren waren er vier trawlers ar
afslag: de Maria van Hattum voerde aan
520 kisten makreel, 200 schelvis, 60 kool-
vis, 60 kabeljauw en gul, 10 wijting en 2(
diversen; de Medan met 1150 kisten haring
en 100 diversen; de Sumatra met 700 kis
ten haring en de Gelria met 1550 kister
haring, 50 diversen en 40 stuks stijv kabel
jauwen. 47 Loggers en kotters brachten
nog 1500 kisten makreel, 600 schelvis, 200
wijting, 350 gul, kabeljauw en koolvis, 600
diversen (schar en kleine wijting), 800
schol en 8000 kg tongen.
De prijsen
De haring bracht het vanmorgen al
naar gelang de kwaliteit van f 15 tot f 10.
De grote makreel van de Vén Hattum
maakte f 19 tot f 17 en de gewone makreel
f 14 tot f 12. De rijen kabeljauw gingen
naar België voor f75 tot f 100, de kisten
voor f100 tot f 110 en de kisten kleine
kabeljauw voor f90 tot f95. België kocht
ook de grove schelvis. Jumbo's brachten
f 50 op, grote schelvis f 38 tot f 40 er
grootmiddel f 33 tot f 34. De kleinmiddel-
schelvis ging naar het binnenland vooi
f 27 tot f 24. de pennen voor f 21 tot f 17
en de braad voor f 14 tot f 12. Torren
maakten f 12 tot f 16, middel f 24 tot
en grote gul f33 tot f35.
Schollen en tongen
De grove schol ging naar Engeland.
Schol I deed f 30 en middel-, zet- en grote
sahol f 40 tot f 45. De drietjes werden
overigens betaald met f 12 tot f 16. de
tweetjes met f21. Om negen uur was pas
van een kotter de tong verkocht. Lappen
haalden f 3-50, grootmiddel f 2.70, halve
pondjes f 1.90. tong I f 1.90 en tong II
f 1.75.
Verwachtingen
Voor de markt vah vandaag zijn aan
de beurt: de Mary met 157C kisten haring
en 95 stuks kabeljauwen; de Herman met
1700 kisten Noord- en 400 kisten Zuid
haring en 60 stuks stijve kabeljauwen; de
Polderman met 1200 kisten haring en 940
stuks stijve kabeljauwen en de Viking-
bank met 1350 kisten haring en 350 stuks
stijve kabeljauwen. Gistermorgen kwam
omstreeks negen uur de Petten binnen,
r de Dinsdagmarkt.
men op de duur óók de witte bal nog
maar met moeite kon volgen.
Toen strafschoppen de beslissing moes
ten brengen, stroomde het publiek „en
masse" het terrein op en schaarde zich
rondom het doel en de penalty-stip. Het
duurde voor het overige nog even voor
dat men de strafschoppen ook werkelijk
ging némen, daar scheidsrechter Hoog
duyn eiste, dat het veld ontruimd zou
worden en het publiek hardnekkig wei
gerde zulks te doen. Enfin: het draaide
dan hier op uit, dat het publiek op het
veld bleef en de penalties toch genomen
werden.
Hoe de uitslag was. hebben we in de
aanvang reeds verteld.
In de kleedkamer reikte de comman
dant van het vliegveld Valkenburg, over
ste Petschi, met een enkel woord de prij
zen uit: een wisselbeker voor Rijnsburg
se Boys, een idem van kleiner formaat
voor het M.LD.-team, een lauwertak
(derde prijs) aan de captain van, Lisser
Boys, terwijl de vierde prijs naar R.C.L.
gezonden zal worden, daar er geen ver
tegenwoordigers der Leiderdorpse ploeg
aanwezig waren om. het kleinood in ont
vangst te nemen.
FIDE-corrgres begonnen
Gisteren is in Krasnapolsky te Amster
dam het 25ste congres van de FIDE be
gonnen, die wordt bijgewoond door afge
vaardigden van 25 federaties. President
van de FIDE (féderation internationale
des échecs) en van dit congres is de
Stockholmse jurist Folke Rogard. Voor
dat de vergadering werd geopend had
een zg. centraal-comité in besloten zitting
de agenda gepreciseerd en voorzover
nodig gemotiveerd. Aan een inleiding
van de punten, die deze week definitief
ter tafel zullen worden gebracht, was de
eerste, langdurige openbare zitting ge
wijd. De belangrijkste te behandelen
agendapunten zijn:
a: Een verslag van de Argentijnse
delegatie over wat in een telegram van
president Peron is genoemd „onoverko-
menlijke moeilijkheden", die Argentinië
zouden hebben genoodzaakt in Juli j.l.
na twee jaar de toezegging in te trekken
tot het organiseren van het FIDE-landen-
toumooi te Buenos Aires. Zoals men zich
zal herinneren zou de FIDE daardoor in
een ongeëvenaarde impasse zyn geraakt
als de stichting voor internationale
schaaktraditie van Amsterdam niet 48
uren na Argentinië's annulering had aan
geboden de organisatie van het FIDE-
landentournooi op 4 September in de
Nederlandse hoofdstad te laten beginnen.
b: De benoeming van, enige inter
nationale grootmeesters-, meesters en
arbiters.
c: De kwestie: beslissingskampen of
puntentellingsysteem Sonneborn-Berger,
by evenwaardigheid van deelnemers aan
een tournooi voor wat betreft het aan
tal overwinningen en remisen.
Ir Hopster blijft praeses
van. de K.N.V.B.
Naar men weet, heeft het oorspronke
lijk in de bedoeling van ir H. F. Hopster
gelegen, deze herfst af te treden als voor"
zitter van de K.N.V.B. Ongeveer ander
halve maand geleden heeft hij evenwel
te kennen gegeven, dat hij bereid zou
zijn aan te blijven, indien de vergoedin
gen aan spelers tot een kleine groep be
perkt zouden blijven. Nu de buitenge
wone algemene bondsvergadering van de
K.N.V.B. van Zaterdag j.l- inderdaad in
deze zin beslist heeft en de vergoedingen
uitsluitend gegeven zullen worden aan
eerste-klassers. is er voor de heer Hop
ster, zo deelde hij desgevraagd mede, geen
aanleiding terug te komen op zijn be
sluit.
Ex-prois moeten op het
matje komen
Naar het bureau van de Ned. beroeps
voetbalbond meedeelt, zal door de, desbe
treffende leden (clubs) van de Ned. be
roepsvoetbalbond een procedure aan
hangig worden gemaakt bij de arbitrage
commissie van de Ned. beroepsvoetbal
bond wegens contractbreuk tegen de na
volgende spelers: Schattorjé (ex-VVV),
Barends (ex-Haarlem), Wal-hout (ex-
Noad), Van Beek en Van de Schilde (ex-
Elinkwijk), Visser (ex-DOS), alsmede
tegen de Rotterdamse speler Oosterholt.
Engelse league
den:
Eerste divisie: Huddersfield Town
Portsmouth 2—1; Leicester City—Charlton
Athletic 0—1; Sheffield United—Man
chester City 0-^; Wolverhampton Wan
derers—Tottenham Hotspur 4—2.
Tweede divisie: Bristol Rovers—Bir
mingham City 1—1; Hull City—Lincoln
City 40; Rothenham UnitedLeeds
United 30; Stoke CityNotts Forest
2—0; Westham United—Blackburn Rovers
2—5.
Eur. titelstrijd Olympia-jollen
De Jong werd eerste doch
gediskwalificeerd
,?P d« Wannsee (Duitsland) is de
strijd om het Europese kampioenschap
Olympiajol'len begonnen. Vijftien landen
nemen aan dit kampioenschap deel. Ne
derland wordt vertegenwoordigd door
Koos de Jong. De Jong won de, eerste
race. De Olympische kampioen, de Deen
Paul Elvstroem, diende echter na afloop
een protest in tegen de winnaar. Elv
stroem verklaarde, dat de Nederlander
hem doer rakelings te passeren, ge
dwongen had uit te wyken. waardoor
hy de leidersplaats verloor en de over
winning hem ontging. Het protest werd
toegewezen: De Jong werd gediskwali
ficeerd en Elvstroem werd winnaar ge
volgd door de Belg André Neles en de
Duitser Krogmann.
De tweede race werd eveneens door de
Deen Elvstroem gewonnen. Op de twee
de plaats eindigde de Duitser Krosrmann
gevolgd door de Zweed Sarby en de Fin
Kjaellstroem. De Jong zeilde de tweede
race niet uit, daar zdjn boot liobte schade
opliep^ Na de eerste dag luidt de standr
1. Elvstroem (Denemarken) 186 pnt;
2 Krogmann (West Duitsland) 148 nnt;
3. Nels (Belg.) 118 pnt.; 4. Sarbv (Zwe
den) 98 pnC; 5. Vogler (Oost Duitsland)
77 pot.
