Hoe brengen de vissen hun
jongen ter wereld?
Helicopters doen nu het werk
van de cowboy
Onderwijsperikelen zijn er
ook in Australië
4
MAANDAG 2 AUGUSTUS 1954
VAN ZEEPAARDJE EN STEKELBAARS
Ook hier een doelmatigheid, die
onderzoekers verbaast
(DOOR PROF. DR A. STOLK)
zeer bijzondere voortplanting laat zien.
Gedurende de warme zomermaanden
I drogen de plassen en poelen snel uit en
J moeten deze vissen onherroepelijk te
gronde gaan. Hun levensduur is daarom
{slechts kort, ongeveer zes tot acht maan
den. Vóór hun dood wordt voor het na
geslacht gezorgd. De eieren moeten zeer
TAOELMATIGHEID, wij komen haar steeds tegen in de natuur, nu eens i t^doorstaan^en^ bezitten daartoe6 een
-L' verborgen en eerst bij nadere beschouwing zichtbaar, dan weer dui- stevige kapsel. Deze eieren worden in een
delijk bij de eerste aanblik. Men krijgt onmiskenbaar de indruk, dat alles lcuilt:'e 111 de hode™ afgezet. De zich ont
groeit, bestaat en functionneert, zoals het móét groeien, móét bestaan en
móét functioneren, en dat geen mensenhand hier zelfs ook slechts de ge
ringste verbetering zou kunnen aanbrengen. Dit behoeft ons echter niet
te verwonderen. Heeft God immers niet, zoals Genesis 1 vers 31 aangeeft,
aan het einde van de zesde scheppingsdag Zjjn werk bezien en het als
„zeer goed" gekwalificeerd?
Afbeelding V
Varkens met voorrang
over Schelde?
De Ned. Vereniging tot Bescherming
van Dieren heeft zich gewend tot de
provinciale staten van Zeeland met het
verzoek te willen bevorderen, dat bij
temperaturen boven twintig graden aan
vrachtauto's met 'vete varkens voorrang
wordt verleend by de veren over de
Westerschelde. Dit om te voorkomen dat
tijdens het lange wachten bij hoge tem
peraturen de varkens de verstikkingsdood
Mr Van de Ka#a secretaris
van Chr. Middenstandsbond
Het bestuur van de Chr. Middenstands
bond heeft tot secretaris benoemd mr M.
G. van de Kaa te Deventer. De nieuw be
noemde functionaris hoopt omstreeks half
September zijn werk op het bureau van
Je C.M.B. aan te vangen.
Mr Van de Kaa werd 6 Augustus 1924
geboren, studeerde rechten in Utrecht, en
legde in 1951 het doctorale examen af.
Sinds 1952 is hij verbonden aan de Hol
landse Sociëteit van Levensverzekeringen.
Thans is hij belast met de leiding van het
rayonkantoor Deventer van deze maat
schappij. Mr Van de Kaa neemt een werk
zaam aandeel in de arbeid van Jeugd en
Evangelie
Te Londen overleed Zaterdagmorgen
plotseling dr J. D. Ruys, oudste directeur
Kon. kwekerij Moerhelm
Wij willen u in dit artikel kennis doenmateriaal noodzakelijk. Wel ziet
maken met deze doelmatigheid, met door vaak. dat het schuimnest tussen enige,
het geven van een min of meer theoreti- drijvende waterplanten wordt bevestigd,!^..
tche beschouwing, maar door u een aan-, waardoor h« niet ,o „makkriük kul "I J"
oT«n *S5l2wk1 "ïfTu schuimnestbouwer j m maaL'lhti.» JTf ""T kTdd"
s„d?
waarnpmpn dat het «phnimriKt ~„n u. getoond, dat door een bepaalde, in de i
„Uk,-.;,»;,,- .r. ia», k.,,.. bodem aanwezige bacterie, de kapselI voortplanting van de vissen op een uiterst
d, wateroppervlakte i,«steekt. In het1 J™*i "T"'lc,°<i5 d' f ,dC "lltk d «ere!ul"r<lE" j*
algemeen riep wtj, dat de visser,, dte hunl1"" doorbreken. Dere bodembacterie blgkt reer begrijpelijk, dat een onderroeker als
eieren op de een of andere wijze verzor-i
gen en beschermen, minder eieren pro-1
duceren dan de vissen, waarbij iedere
vorm van broedverzorging ontbreekt.
merkwaardige broedverzorging
aan hit da nok In on* land y 1
i worden gekozen,
om practische redenen zullen wij ons be
perken tot de doelmatigheid bij de voort
planting en dan zeer in het bijzonder de
voortplanting van enige vissen.
Het mag algemeen bekend worden ver
ondersteld, dat bij verreweg de meeste
vissen de eieren door het vrouwtje wor
den afgezet in het water, waarna de be
vruchting plaats vindt en de ontwikkeling
een aanvang kan nemen. Hieruit volgt,
dat bij deze dieren de ontwikkeling bui
ten het lichaam van het moederdier ge
schiedt. Vaak zien wij, dat de eieren eigen
lijk aan hun lot worden overgelaten, zij
worden uitgestrooid als het zaad in de
Afbeelding I
akker en men moet maar afwachten wat
er van terecht k>mt. Een groot percentage
van deze eieren gaat dan ook te gronde
en bereikt nimmer zijn bestemming. Men
kan niet zeggen, dat deze eieren geen nut
hebben gehad, want zij dienen in het
algemeen als voedsel voor de meest uit
eenlopende waterdieren en hebben daar
door wel degelijk betekenis. Voor de vor
ming van het nageslacht hebben zij ech
ter geen enkele waarde.
Eieren bij duizenden
Het spreekt vanzelf, dat b(J zo'n belang
rijk verlies aan eieren de hoeveelheid ge
produceerde eieren zeer groot moet zijn.
Het grootst is dit aantal bij bepaalde zee
vissen. Zo brengt de vrouwelijke haring
per Jaar 20.000 40.000 eieren voorl
schelvis 600.000 1.000.000, de tarbot
8.000.000 9.000.000 en de leng 10.000.000
30.000.000. Hierbij kan worden opgemerkt,
dat de vissen, die als volwassen dieren
het talrijkst zijn, niet de meeste eieren
afzetten. De leng blijkt immers veel min
der talrijk te zijn dan de haring ei
tarbot komt zeker niet meer voor dan de
gewone rog, hoewel de laatste slechts
enkele tientallen eieren per Jaar legt.
Nu kennen wij een aantal vissen, wa
bij de eieren niet zonder meer worden
afgezet, maar op een bepaalde wijze
treft men aan bij de ook in ons land
voorkomende bittervoorn.
In de voortplantingstijd bezit het vrouw
tje een lange legbuis (zie figuur 3),
waarmee de eieren worden gebracht in
de mantelholte van een bepaalde zoet-!
watermossel, de zogenaamde schilders-
mossel. In deze mossel komen de eieren
tot ontwikkeling, zodat wij haar tot op
zekere hoogte met een broedmachine zou-j
den kunnen vergelijken. De zich ontwik-'
kelende, jonge vissen bezitten een bepaald
hechtorgaan, waarmee zij zich goed kun
nen vasthouden. Bij de groei van de die
ren neemt dit orgaan langzaam af, zodat
de mossel tenslotte in staat is om door
middel van krachtige bewegingen de
jonge vissen via de afvoerbuis naar bui
ten te spuiten.
Schildersmossel nodig
Brengt men een aantal bittervoorns in
»n aquarium bijeen, terwijl men daaraan
geen schildersmossels toevoegt, dan wor
den geen eieren afgezet. De schildersmos
sel blijkt dus voor de voortplanting ten
de voortplanting van de parelvissen Jan Swammerdam, die in de zeventiende
absoluut noodzakelijk te zijn. j eeuw leefde en in het bijzonder de bouw
Met deze voorbeelden willen wij vol-van de insecten bestudeerde, bij het zien
staan. Wij zouden de reeks nog met een van de overal aanwezige doelmatigheid,
groot aantal kunnen voortzetten, maar dit!sprak van de almachtige vinger van God,
overbodig. Het zal de lezer on- waardoor dit alles tot stand werd ge-
getwijfeld duidelijk zijn geworden, dat de bracht.
Als een grote zeepbel verschijnt
de helicopter boven een kudde
koeien op een grote Ameri
kaanse ranch. De dieren schrik
ken van het motorgebrom en
vluchten precies in de richting
die de piloot-cowboy wenst.
Eén helicopter doet het werk
van 15 ervaren cowboys.
TEKORT AAN ERVAREN KOEIENDRIJVERS
Steeds meer wordt de Amerikaanse
ranch gemechaniseerd
Het is er net als bij ons
Examenvrees heerst in dit jaargetij eveneens
aan het andere einde der Aarde
WIE DE GANG van zaken bij het onderwijs in Australië van enige af
stand heeft gevolgd, zou de indruk kunnen krijgen dat er voor de
Australische jeugd geen reden is tot examen-vrees. Zodra men echter ken
nis neemt van hetgeen plaats vindt bij de eind-examens der Secondary
Schools (middelbare scholen) dan blijkt, dat vaak talrijke voetangels de
leerlingen verhinderen het einddoel te bereiken.
Afbeelding IV
enen male noodzakelijk te zijn. Nu kan
men zich denken, dat het zich ontwikke
lende ei alleen van de veilige ruimte pro
fiteert. die de mossel tot zijn beschikking
heeft. Het is echter ook mogelijk, dat het
ei het zeer speciale milieu van de mossel
(chemische samenstelling, zuurstofgehalte)
voor zijn ontwikkeling niet kan missen.
Hoewel voor zover ons bekend, op dit punt
nog geen onderzoek werd verricht, be
staat bovendien de mogelijkheid, dat door
de mossel een bepaalde stof wordt afge
scheiden, die bevorderend op de ontwik
keling van de eieren werkt.
Om de eieren in de mantelholte van d«
mossel te kunnen deponeren, is de lange
'f.**. *fn A r legbuis noodzakelijk. Deze legbuis komt
«tof. die in de voort- Qp yM?r inffewikkelde wijze tot stand
den verzorgd. Wanneer wij hiervan
voorbeeld willen noemen, behoeven wij
niet ver van huis te gaan. Immers de
bekende stekelbaars, waarvan in ons land
de driedoornige en de tiendoornige het
meest bekend zijn, vertoont een duidelijke
broedverzorging. Het mannetje maakt
hier een nest van allerlei plantendelen,
soals wortelvezeltjes, «tengelstukjes, en
zovoort, en hecht deze aan elkaar vast
met behulp
i zeer ingewikkelde wijze tot stand
eierstokken een rol spelen.
1 de bittervoorn
duceerd. Het nest bestaat uit
MK dat
achterzijde open is In dit nest worden de voortplanting
door het vrouwtje de eieren gelegd, ter- len dU9 ver8chtlletK!«
wijl het mannetje deze tijdens de ont- r0, di# dwe voortpianting mogelijk ma
wikkeling bewaakt. Door middel van een ken zodat het ni^ teveel is om hier vai
waaierende beweging van de borstvinnen vfT doorgevoerde doelmatigheid t.
zorgt bet vrouwtje er voor. dat voortdu- Lpreken
rend een «troom vers. zuurstofrijk water Zeer wonderij)k is de voortplanting vai,
door het nest gedreven wordt zodat de de zeepaardjes Hoewel hiervan nog lang
-j voldoende hoeveelheid zuurstof nie{ alle6 bekend is. weten wij tegenwoor
dig. dat de eieren van deze vreemdsoor
tig gevormde vissen zich ontwikkelen in
de bit de mannetjes aanwezige broedzak.
die aan de voorzijde van het lichaam is
gelegen. Na ongeveer vier weken komen
i de eieren uit en verlaten zij de broedzak.
Doorgaans komen eerst enige jonge dieren
afzonderlijk naar buiten, waarna tenslotte
de grote massa volgt, die als een rookwolk
naar de oppervlakte van het wat<
stijgt. Langzaam gaat de massa uiti
de jonge zeepaardjes zwemmen ied»
ch naar de wateroppervlakte
In figuur 4 is de „geboorte" 5
zeepaardjes afgebeeld
Bekbroeders
eieren
tot hun beschikking krijgen. Dit
de ontwikkeling noodzakelijk. Merkwaar
dig is nu. dat bij deze dieren, waarbij de
broedverzorging op een hoog niveau staat,
het aantal eieren belangrijk minder U.
Het vrouwtje legt namelijk per keer ten
hoogste enige honderden eieren.
In figuur 1 ts een eierleggend stekel-
baarsvrouwtje in het kokervormige nest
afgebeeld.
Bij verschillende andere vissen treffen
wij een broedverzorging aan, die met de
broedverzorging van de stekelbaarzen is
te vergelijken. Zij maken wel geen koker-
vormig nest. maar zetten de
voorbeeld af in een zelfgegraven kuiltje,
tegen een schoongemaakte steen of tussen
het dichte stengelsysteem
ten-
Schuimnesien
BU bepaalde, in de tropen voorkomende
soorten, zoals bijvoorbeeld de paradijsvli.
de kempvis en de gurami s worden de
eieren gebracht in echuimnesten, die aan
de oppervlakte van het water drijven.
Deze nes'en worden door d m*nnetj<
OP GROTE BOERDERIJEN in de Verenigde Staten gaat men er hoe
langer hoe meer toe over, de bedrijfswerkzaamheden te mechani
seren. De tijden, dat de cowboy voor het hoeden van zijn grote kudden ge
heel en al op zijn paard was aangewezen, zijn nu voorbij. Zijn trouwe
viervoeter, die generaties lang als onafscheidelijk metgezel lief en leed
met hem heeft gedeeld, wordt thans door de techniek zwaar beconcur
reerd. Auto, vliegtuig en helicopter hebben hun intrede op de boerderijen
gedaan en verdringen het paard langzaam maar zeker uit vele werkzaam
heden, daar hun werkijze doelmatiger en sneller is.
kenning altijd runderen „over het hoofd
zouden worden gezien en verloren zou
den gaan.
De helicopter was een logische toe
voeging aan het wagen- en vliegtuigen
park van de ranch, dat meer dan 100
motorvoertuigen, enkele vliegtuigen er
vele andere mechanische uitrustingstuk
ken telt. Het park verbruikt 160 tor
vliegtuig- en 900 ton autobenzine per
jaar. Het vervoer van het vee va
verzamelplaatsen in de prairie nar
markten geschiedt tegenwoordig veelal
met grote vrachtauto's. Op deze manier
bespaart men de runderen een lange
tocht, die dikwijls vermagering van de
beesten en daarmede verlies van kost
baar vlees met zich medebrengt. In te
genstelling tot vroeger, toen alle afstan
den nog te paard moesten worden afge
legd. kunnen de cowboys thans zelfs in
het drukste seizoen 's avonds na gedane
arbeid per auto naar hun gezin terug
rijden. Het nachtelijke kamperen be
hoort nu tot het verleden. Zelfs de keu
kenwagen. die in zijn ketels mesquite-
brandstof stookt, is gemotoriseerd, zodat
hij de trektochten over het terrein van
Bij de bekbroeders. die in Noord-
Oost-Afrika voorkomen worden de be
vruchte eieren door het vrouwtje in de
mondholte uitgebroed. In de ongeveer 14
dagen, die hiervoor nodig zijn, zwemt het
wijfje rond met een sterk uitgezette bek.
waarin men bij doorvallend licht de
eieren en later de jonge vissen kan zien
doorschemeren. De jonge vissen verlaten
de bek via de mondopening om hun zelf
standig bestaan aan te vangen. Figuur
5 toont een vrouwelijke bekbroeder met
enige jongen. Aan de uitgezette bek kan
men zien, dat in de mondholte ook nog
Jonge vissen aanwezig moeten zijn.
Ook hier is weer aangetoond, dat het
verblijf in de mondholte voor de eieren
noodzakelijk ia. Worden zij om de een of
andere reden vroegtijdig uitgespuwd, b.v.
tengevolge van schrik, dan ontwikkelen
de eieren zich niet verder, maar gaan te
gronde Wij moeten daarom wel aanne
men. dat het-milieu in de mondholte zeer
geschikt is voor deze eieren. Tengevolge
van de in verband met de ademhaling
voortdurend passerende waterstroom vin-
gemaakt met behulp van telkens opgehap- den zij daar ook het hoge zuurstof-ge-
te lucht en e?n door het mondsüjmvlies1 halte, dat voor hun ontwikkeling nodig is
geproduceerde siljmstof. Vooi de
lijke nestbouw
Jij een bezoek aan de Waggoner ranch
het zuiden der Verenigde Staten, zo
lezen wij in de Esso Bron, behoeft men
te verbazen, omstreeks het mid
daguur van een dag in het drukke sei-
groep rustig etende cowboys
op het erf van de boerderij aan te tref
fen, terwijl een eind verderop naast hun
vastgebonden paarden, een helfschroef-
vliegtuiig cip de aanvang van het middag-
werk staat te wachten. Zodra zijn hun
maaltyd hebben beëindigd, staan de cow
boys op. planten hun hoeden stevig op
het hoofd en lopen met hun typische
gang naar de paarden. Twee
gaan echter op de helicopter af Het zijn
de voorman van de ranch en de piloot.
Zij klimmen in de geheel doorzichtige,
n grote zeepbel gelijkende cock-
gaan zitten. De piloot start de
tor. onder veel geraas stijgt het vlieg
tuigje bijna verticaal omhoog en ver
dwijnt vervolgens aan de horizon, waar
het einde van de weidegrond door een
omrastering wordt afgesloten. De cow
boys galopperen op hun paarden in de
zelfde richting, teneinde in samenwer
king met de helicopter het vee bijeen te
drijven en op te vangen.
Als de ronkende zeepbel boven het
werkterrein is aangekomen, begint haar
bemanning op ongeveer 30 meter hoogte
het onderliggend kreupelhout te door
zoeken. Dit kreupelhout, mesquite ge
heten. bestaat uit heesters, die in dichte
bosjes bijeengroeien en vaak boven een
ruiter te paard uitsteken. Zowel voor
de cowboys als voor hun paarden is het
opgave het vee uit zulke bos
jes weg te drijven. Bovendien is het
uiterst lastig een behoorlijk overzicht
ver een zeer grote uitgestrekt
heid verspreide runderen te verkrijgen.
Het hefschroefvliegtuig neemt deze
taak nu over Nadat de plaats is vast
gesteld. waar het vee zich hoofdzakelijk
ophoudt, laat de piloot zijn toestel tot
geringe hoogte boven de begane grond
zakken. Het geluid van de motor ver
schrikt het vee en jaagt het op. Evenals
cowboy met zijn paard, zo begint de
piloot op boomtophoogte met zijn hef
schroefvliegtuig in nauwe figuren oir
het vee te manoeuvreren, totdat de run
deren allen in één richting naar een open
pek in het kreupelhout rennen. Hier
wachten de cowboys de galopperende
kudde op en sluiten haar in.
De enorme uitgestrektheid vai
degronden wordt zo bosje na bosje door
de piloot en de cowboys bewerkt en het
vee in omheinde ruimten bijeengebracht
Hier worden de runderen voor de ver
koop en voor de fok uitgezocht. De kal
veren krijgen een brandmerk
den tegen ziekten ingespoten. Daarna
Iaat men de kudde weer in de prairie
los.
Dat een dergelijk snelle werkwijze
dig is voor de Waggoner ranch, blijkt
we! uit haar oppervlakte van meer dar
200 000 hectaren, welke zich over ze;
verschillende provincies van Noord
Texas uitstrekt. Als de weidegronden
van de boerderij een groot vierkant
den vormen, dan zou men enige dagen
lang flink moeten doorlopen om w
bij zijn uitgangspunt terug te komen
Waarom de helicopter
De twee voornaamste reden, dat eer
hefschroefvliegtuig bij de werkzaamhe
den op de ranch werd ingeschakeld, wa
ren het tekort aan ervaren cowboys er
de grote capaciteit van de kleine vlie-1
gende zeepbel, die het werk van 15 er
varen krachten kan verrichten. Boven
dien heeft de mesquite. die twintig Jaar
geleden voor het eerst in de bodem van I
Texas wortel schot, zich nu zozeer ver-1
spreid over de weidegronden, dat bij het i
opdrijven van het vee zonder luchlver-|
de ranch gemakkelijk kan volgen. Eén
oude getrouwe heeft echter een onover
winnelijke afkeer tegen de voortschrij
dende mechanisatie van dit bedrijf. Z%k
Reed. een oude voorman van 64 jaar, die
reeds sinds zijn dertiende jaar op ranch
werkzaam is. weigert zijn oude muil
ezelwagen voor een auto in te ruilen.
is zijn taak om brandijzers en ent
stoffen tegen runderziekten naar de ver
zamelplaatsen te brengen. De oude cow
boy wil nog niet van zijn trouwe vrien
den scheiden, want zij, die in het tijd
vak van de viervoeters zijn geboren en
met hem opgegroeid, dragen hun nog
altijd c
i bijzonder warm hart toe.
Prinses van Beieren in
Rome overleden
Te Rome is na een langdurige ziekte
prinses Antoinette van Beieren, zuster
van de Groot-Hertogin van Luxemburg,
overleden, zo verneemt Belga. De groot
hertogin was bij haar sterfbed.
In 1920 huwde de overledene met
prins van Beleren.
In 1943 werd zij door de Gestapo ge
arresteerd en in een concentratiekamp
opgesloten. Haar gezondheid werd d:
zodanig geruïneerd, dat zij nooit geheel
herstelde.
Minister Suurhoff gaat in
het Gooi wonen
Na oud-minister Van den Brink, die in
Laren woont en minister Van de Kieft,
die Bussum tot woonplaats heeft, zal
de minister van Sociale Zaken en Volks
huisvesting, de heer J. G. Suurhoff, Am
sterdam verlaten en zich te Naarden
tigen. Minister Suurhoff zal een villa
de Rembrandtlaan in het Naardense schil
derskwartier betrekken.
Toch is het zo
KOSTEN VAN DE OOKLOG
(111) Oorlogen, op een sc
de Westerse wereld die in
halve eeuw pleegt te voert
onvoorstelbare bedragen, die
gecompliceerdheid van onze sc
slechts bij ruwe benadering i
kosten van de twee
de wereldoorlog, ir
alleen de materiëU
ning van de laatste oorlog geen een
stemmigheid bestaat. Voorts suit u
waarschijnlijk lot de conclusie komen
dat de diverse schattingen wel zéér ver
uiteenliggen. Hoewel toegegeven moet
worden dat alle berekeningen op dit
gebied verschillen vertonen, is het toch
niet juist te menen dat de globale
schattingen elkaar veel ontlopen. In
tegendeel, zij zijn alle van dezelfde
orde en bewegen zich zo ongeveer
tussen 3600 en 4400
milliard gulden,
waarbij dan nog een
lordige BOO milliard
zuiden aan burger-
de knsTenhcreke- I
rfie van f 10.000.- per
komt merkwaardig overeen me
Nederlandse schade-nota die n
oorlog aan Duitsland werd gej.
teerd. Een geste die overigens i
belangstelling b\j de schuldenaar
(Ce spraken zojuist terloops ot
(Nadruk verboden).
Op dit ogenblik heeft de Australische
jeugd, zoals de Nederlandse, slapeloze
nachten vanwege de examens- Hetgeen
als schrale wederzijdse troost kan die-
Men kan het onderwijs in Australië
twee, of eigenlijk in drie groepen
erdelen-
De ene betreft het Lager Onderwijs,
at van de Public Schools. Dit onderwijs
tot een bepaalde leeftijd verplicht; op
Tasmanië tot 16 jaar. in de State New
South Wales tot 15 jaar en verder in
Australië tot de 14-jarige leeftijd van het
kind. Dit onderwijs is zeer beperkt en
simpel- Dan volgt de High School als
tweede groep, met onder-verdeling in
intermediate en Leaving Certificate,
welke na resp. drie en vijf jaar kan wor
den behaald- Zoiets dus als onze drie- en
vijfjarige H.B-S. hoewel de leerplannen
aanzienlijk verschillen. Tenslotte is er de
universitaire opleiding.
Zonder mij ditmaal te verliezen In
beschouwingen over onderwijs in Austra
lië in het algemeen, wil ik thans delen
de zuchten, welke de Australische
jeugd slaakt en waarbij zij niat onder
doet voor de mede-zuchtenden in Neder-
En onder hen bevinden zich hier ook
reeds duizenden immigrantenkinderen!
Strijd rond de examinatoren
Neen, ik heb met .strijd rond de exi-
minatoren" niet het oog op de strijdlust
of woede van- de .slachtoffers", bij hen
luwt dat alles wel weer na de examens-
Doch er is een soort van permanent
examinatoren-probleem. Voor het afne
men van ..Intermediate"- zowel als
,,Leaving"-examens, is het n-1. de scholen
toegestaan gebruik te maken van eigen
leerkrachten, dan wel van een Kyks
commissie.
In het eerste geval wordt van een
interne en in het tweede van een ex
terne commissie gesproken.
Zowel „Intermediate" als „Leaving
Certificates" worden in Australië hoog
aangeslagen en geven toegang tot prac-
tisch alle beroepen, uitgezonderd die v
voor universitaire opleiding noodzakelijk
Over vorennoemde commissies is n
strijd gaande.
Voorstanders van intern-examen
togen o.a. dat het juist de leraar is, die
de zwakke steeën van zijn leerlingen
kent en daarmee rekening kan houden. Bo
vendien, de externe examinatoren dic
teren eigenlijk wat geleerd zal worden,
waardoor de vrijheid van de leraar ge
hinderd wordt en hij wordt bemoeilijkt
nieuwe methoden toe te passen. Hij
slechts een instructeur in plaats van
Voorstanders van externe examens be
togen dat deze examinatoren gewoonlijk
universitair geschoold voor hun taak
speciaal zijn berekend en weten hetgeen
de tertiaire studie vereist.
Zij kunnen de standaards der
hoog houden. De leerlingen weten dan
ook. dat zij een algemene ontwikkeling
moeten bezitten en bepaalde vakken niet
mogen verwaarlozen.
Dit zijn uiteraard slechts enkele grepen
it de motieven welke beide groepen op-
immen; het is hier niet de plaats daarop
verder in te gaan.
Slechts zy nog vermeld, dat er een
derde groep is, welke examens geheel
uit den boze acht en daarin o-a. de be
kende Engelse psycholoog Charles Spear-
aan hun zijde vinden, die consta
teert, dat iedereen in een bepaald vak een
genie is. doch bij de examens juist de
zwakke plekken overheersen.
Al deze en dergelijk soort strijdvragen
zullen er altijd wel geweest zijn zolang
examens bestonden, en vermoedelijk
ook wel blijven voortbestaan!
En daarom wil ik maar iets meer ver
tellen omtrent de huidige examens voor
de jeugd in Australië-
verlieten, slechts zestien procent intelli
gent genoeg bleek te zijn om het Leaving
Certificate te halen.
Tenslotte, vijfentwintig procent van de
studenten aan Australische universiteiten
komen normaal door hun examens en
vijftig procent met pijn.
Zonder enige verdere conclusie aan
deze cijfers te verbinden, althans wat be
treft de intelligentie van de Australiërs
In het algemeen, blijkt hieruit wel dat
men ook hier het begeerde diploma of
bul niet cadeau krijgt!
Kinderennerveuze
wrakken
Tijdens'en né iedere examentijd kan
men in de kranten ingezonden stukken
zien van ouders, die uiteenzetten, dat hun
kinderen nerveuze wrakken zijn gewor-
Briet uit Australië
Leo 't Hart
De hopelozen
Tijdens de jongste test voor het „Army
Education Corps", zoiets dus als de op
leiding voor de militairen in Nederland,
bleek dat dertig procent der recruten be
neden de normale standaard voor ont
wikkeling waren. Dit betekent: ontwikke
lingspeil van kinderen in de leeftijd van
12 jaar.
Een ander rapport vermeldt, dat van de
4-50.900 kinderen welke het vorig jaar
de lagere scholen in New South Wales
digden nu zij voor hun „Intermediate" of
..Leaving" zitten, alvorens de grote zo-
mervacantie begint.
Het vorig jaar slaagde ruim zeventig
procent van deze geëxamineerden, het
geen m.L zó slecht nog niet is-
Teneinde het begeerde diploma te be
machtigen, moeten tenminste vier vak
ken behoorlijk gepasseerd worden; voor
verdere studie aan een universiteit min
stens vijf vakken-
De „Teachers Association", de organi
satie van leraren adviseert ieder jaar aan
de Rijks autoriteiten wat naar haar oor
deel in de examen-opgaven moet worden
opgenomen, waarvan uiteraard kan w
den afgeweken.
Examenstol
Er zijn veertig verschillende vakken
uit vele waarvan reeds tevoren door leer
lingen een keus kon worden gemaakt bij
de opleiding. Zo zijn talen in zoverre
vrij. dat een keus kan worden gemaakt
uit b-v. de oude talen, uit Frans, Duits,
Russisch, Chinees, Japans. Behalve reke
nen, algebra, aardrijkskunde, scheikunde,
theorie en practijk van muziek, dier- en
plantkunde, vindt men op het programma
ook kunst, landbouw-mechaniek, huis
houdelijke economie enz.
Eén van de moeilijkste vakken wordt
geacht het rekenen- Een opgave uit
jongste examen-opgaven vermeldt c
,.Een bundel papieren is genummerd van
00000 tot 99999- Op hoeveel papieren vindt
men: vijf cijfers beneden 10 (digets); ver-
meld vijf van genoemde cijfers in opeen
volgende grootte; vyf cijfers beneden tien,
vormende pqpqp waarin p en q ver
schillend zijn met welk algebraïsch slot
inbegrepen, aan de examinandus negen
minuten voor het antwoord is toegestaap.
Is het wonder dat zoals in Nederland
bij de „worstelende menigte" gebruike
lijk ook hier op uiteinden van potlo
den wordt gekauwd en het eerst gezocht
iaar iets gemakkelijks? Met als resul-
»at: tijd tekort voor de rest -
Zodat de Nederlandse jeugd in dit op
zicht tydens de examens, zichzelf niet
het andere eind der wereld" be
hoeft te wensen. Want in Australië zou
haar een gelijk lot wachten
Indonesië wil minder betalen
aan de Ogem
De Indonesische minister van Open
bare Werken kan zich niet verenigen
de door de hiertoe benoemde com
missie vastgestelde schadevergoeding
aan de N.V. Overzeesche Gas- en Elec-
triciteitsmij (Ogem) en zal de zaak voor
de rechter brengen.
Voorlopige visserijgrenzen
Farör-eilanden
Engeland heeft Zaterdagavond bekend
gemaakt, dat met Denemarken een voor
lopige overeenkomst gesloten is over de
visserijgrenzen rondom de Farör-eilanden.
De onderhandelingen hebben bijna een
jaar geduurd. De ontwerp-overeenkomts
is ter goedkeuring voorgelegd aan de
Lagtlng, het parlement van de Farör.
