Kruisverenigingen en
ziekenfondsen I
KERK en SCHOOL
De stem
ran 't bloed
L Piizzle J
2
DONDERDAG 22 JULI 1954
/~\NDER de vele problemen van het ziekenfondswezen, welke
momenteel in studie zijn, is er ook een vraagstuk, dat de verhoudingen
van ziekenfondsen en kruisverenigingen raakt. Hoewel deze kwestie aller
eerst van belang is voor de kruisverenigingen, is zij uit de aard der zaak
ook van betekenis voor de ziekenfondsen.
Voor een goed begrip van het onderhavige probleem is het allereerst
nodig stil te staan bij de vraag: wat is eigenlijk een ziekenfonds en wat
verstaat men onder een kruisvereniging?
Een ziekenfonds, aldus het Ontwerp Ziekenfondswet 1952, is een
instelling, welke zich, onder welke rechtsvorm ook, zonder het maken
van winst te beogen, ten doel stelt of mede ten doel stelt, geneeskundige
verzorging te waarborgen aan degenen met wie het daartoe een verzeke
ringsovereenkomst afsluit. Hieruit volgt, dat het ziekenfonds zijn taak
en doelstelling uitsluitend vindt op het terrein van de volksgezondheid;
voor de uitvoering van zijn taak maakt het evenwel gebruik van de me
thoden der sociale verzekering.
TETWAT EENVOUDIGER ligt de zaak bij de kruisverenigingen. Immers,
de naam duidt hier reeds aan, dat wij te doen hebben met een ver
eniging, d.w.z. met een verzameling van personen, die alle eenzelfde doel
beogen. Dat doel nu is ook hier de bevordering der volksgezondheid
Tussen een ziekenfonds en een kruisvereniging bestaat dus een grote
overeenkomst, omdat beide hetzelfde doel nastreven. Niettemin is de taak
van beide instellingen zeer onderscheiden.
Het ziekenfonds nl. heeft tot taak aan een bepaalde categorie van
personen, die niet zelf het risico der geneeskundige verzorging volgens
particulier tarief kan dragen, medische en pharmaceutische hulp te ver
strekken. De nadruk valt hierbij op curatieve verzorging.
In de geneeskunde onderscheiden wy nl. curatieve en praeventieve
geneeskunst. Eerstgenoemde heeft tot doel het genezen van ziekten,
laatstgenoemde het voorkómen van ziekten. Bij curatieve geneeskunst
hebben wij altijd te doen met een patiënt, een zieke, terwijl bi] de prae
ventieve geneeskunst wij te doen hebben met een gezond individu er
derhalve geen patiënt.
HOEWEL DUS zeer onderscheiden, mogen en kunnen wij deze twei
takken van geneeskunst niet volkomen scheiden, want daarvoor zijn
ze vooreerst te nauw met elkaar verbonden, terwijl ze voorts op sommige
punten ongemerkt in elkander overgaan. Niettemin is het een feit, dat tot
nog toe de ziekenfondsen zich uitsluitend hebben bemoeid met de cura
tieve geneeskunst en de praeventieve geneeskunst aan andere instellingen
hebben overgelaten.
Bij de kruisverenigingen daarentegen treffen wij een geheel andere
toestand aan. Wat de wijkverpleging betreft, bestrijken de kruisvereni
gingen het terrein der curatieve geneeskunst. Immers, de verpleging van
een zieke speelt bij de behandeling een grote rol. Of de ingestelde therapie
zal slagen, hangt o.m. af van een goede deskundige verpleging. Het begrip
curatieve geneeskunst omvat niet alleen behandeling, maar ook verple
ging van zieken.
De kruisverenigingen bewegen zich echter ook op dat andere terrein
der geneeskunst, te weten het gebied der praeventieve geneeskunst. Som
mige kruisverenigingen behartigen de tuberculosebestrijding of hebben
haar hart verpand aan zuigelingen- of kleuterzorg; andere bemoeien zich
met de bestrijding van de geslachtsziekten, met kraamverzorging, met
eerste hulp bij ongelukken,, met opleiding van verpleegsters, met geeste
lijke volksgezondheid enz.
UIT DEZE OPSOMMING blijkt voldoende duidelijk, welk een breed ter
rein der volksgezondheid de kruisverenigingen bestrijken. Zowel oo
curatief als op praeventief geneeskundig gebied zijn ze werkzaam. Niet
geheel ten onrechte treft men daarom in de literatuur de definitie aan.
dat een kruisvereniging een instelling is van geneeskundige voorzorg, van
medische praeventie.
Nu heeft zich de laatste tijd een streven geopenbaard ook de prae
ventie te betrekken binnen de gezichtskring van het ziekenfondswezen.
Men kan, aldus is de redenering, de geneeskundige voorziening nu een
maal niet kunstmatig scheiden in curatieve en praeventieve zorg. omdat
de één vaak nodig is voor de ander en beide tezamen pas volledige ge
neeskundige hulp betekenen.
Aangezien nu de ziekenfondsen aan hun leden medische hulp ver
strekken, houdt dit eigenlijk vanzelf ook praeventieve verzorging ih.
BOVENDIEN WIL MEN, meer dan tot nog toe het geval is, aan de
ziekenfondsleden ook wijkverpleging gaan verstrekken. Zoals wij
reeds gezien hebben, valt dit onder curatieve verzorging, welke altijd
de taak van de ziekenfondsen is geweest. Wil men nu volledige genees
kundige hulp verstrekken en wat is hier eigenlijk op tegen? dan
behoort hiertoe zeer zeker een goede ziekenverpleging aan huis.
Reeds tientallen jaren geleden zijn enkele grote ziekenfondsen be
gonnen de wijkverpleging te subsidiëren en meerdere ziekenfondsen zijn
tegenwoordig geneigd dit voorbeeld na te volgen.
Zowel de Landelijke Raad van de Federatie „V.M.Z." als de Alg.
Vergadering van de Kon. Ned. Maatschappij tot bevordering der Genees
kunst heeft zich met deze vraagstukken bezig gehouden. Beide kwamen
daarbij tot de conclusie, dat inderdaad de individuele praeventie behoort
tot de taak der ziekenfondsen, terwijl de algemene praeventie hieronder
niet ressorteert.
DE VRAAG mag gedaan: wat is nu de bedoeling van deze conclusies?
Enerzijds is het de bedoeling de praeventie, welke eigenlijk reeds in
de ziekenfondsen bestond met betrekking tot tandheelkundige en verlos
kundige hulp, uit te breiden, met name tot het gebied van de besmette
lijke ziekten (pokken en diphtherie bijv.). Anderzijds is echter met nadruk
betoogd, dat het niet de bedoeling is van de ziekenfondsen in de rechten
der kruisverenigingen te treden, noch op enigerlei wijze in te grijpen in
hun werkzaamheden. M.a.w.: zij zijn niet van plan zelf wijkverpleegsters
aan te stellen, sociale werksters in dienst te nemen, consultatiebureau* op
te richten en dergelijke dingen meer.
In een volgend artikel hopen wij dan de kardinale kwestie te be
spreken, op welke wijze de ziekenfondsen het werk der kruisverenigingen
kunnen bevorderen, zonder haar belangen te schaden.
Dr A. C. DROGENDIJK
(Advertentie)
Zeimwrust.
Zwaarmoedigs gedachten, tobberijen
en angstgevoel worden verdreven door
MIJNHARDT'S ZENUWTABLETTEN
Versterken het zelfvertrouwen en
(temmen U weer moedig en rustig.
Drie maanden geëist
Bus met feestvierders
door trein gegrepen
Drie maanden gevangenisstraf heeft»
gisteren de officier van Justitie by de
Leeuwarder rechtbank geëist tegen de
i-jarige chauffeur P. V. uit Noord-
bergum, de bestuurder van de autobu»
een groot aantal bruilofstgangers,
die 25 Mol J.l. op de onbewaakte overweg
by Zandbulten door een trein werd ge
grepen. Van de 32 inzittenden liepen
ts drie personen, waaronder de
ohauffeur, geen letsel op. Drie vrouwen
vonden direct de dood, terwyi binnen en
kele dagen nog drie personen in zieken
huizen overdeden.
Verdachte zelde, dat hy geen trein
heeft zien naderen. Ook signalen heeft
hy niet gehoord.
De treinbestuurder F. Borkhuyzen
deelde echter mee, dat hy by deze over
weg altyd signaal geeft, hoewel het geen
voorschrift is.
De officier van Justitie, mr M. H.
Gelinck, zei, dat het ongeluk is te wyten
een moment van verslapping van
de aandacht van de autobusbestuurder.
Niettemin biyft deze aansprakeiyk voor
de gevolgen.
De verdediger, mr D. Okma. wilde
geen vryspraak bepleiten, daar vaststaat,
dat verdaohte niet alle aandacht aan de
overweg besteed heeft. Wel riep hy de
meest mogeiyke clementie in.
Uitspraak 3 Augustus.
Amsterdams Techn. School
won metselwedstrijd
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting ir H. B. J. Witte heeft
gisteren in het Bouwcentrum te Rotter
dam de prijzen uitgereikt aan de winnaars
in de landeiyke metselwedstrijd, die de-
;r dagen in Rotterdam is gehouden.
De Technische School te Amsterdam
heeft de wisselprijs, de „Zilveren Troffel",
gewonnen met 378 p. Tweede werd de
Technische School van 's-Hertogenbosch
iet 367 p en derde de Technische School
it Zutphen met 363 p.
Kampioen metselaar van Nederland mag
zich C. Donkers uit Vught noemen. Hy
'erde in de a-groep de eerste prys.
De tweede en derde prijs gingen naar J.
Bakkum uit Uitgeest en W. Wilgenhof uit
Laren (Gld.).
Studie over decentralisatie
in de wetgeving
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft besloten een commissie in te stel
len met de taak hem van advies te die-
over de vraag, in hoeverre het mo
gelijk is de gedachte der terrltóriale de
centralisatie in de wetgeving beter tot
haar recht te doen komen en daartoe de
nodige voorstellen te doen.
Voorzitter is dr J. E. baron De Vos van
Steenwijk te Haarlem en secretaris R. D
der Wel. administrateur B ter pro
vinciale griffie van Noord-Holland
Carel Briels ontving
voorlopig surséance
De massa-regisseur Carel Briels, die
surséance van betaling had aangevraagd,
„zich daartoe genoodzaakt ziende tenge
volge van de schade die hij heeft gele
den", heeft dit uitstel thans van de
Amsterdamse rechtbank voorlopig ge-
Panamees schip slecht geladen
Bootwerkers in Zaandam
legden het werk neer
By het lossen van de Panamese hout
boot Veraguas, geladen met 950
standaards gezaagd hout, heeft zich gis
termiddag in de Zaar.damse haven
incident voorgedaan. Zestig bij de lading
betrokken bootwerkers, verlangden
hoger loon, daar de boot vo'gens hen
slecht geladen zou zyn, zodat ze moei
lijkheden ondervonden by het lossen er
het werk langer duurde. Toen hun ver
zoek niet werd ingewilligd, legden de
bootwerkers het werk neer. Zij waren
in dienst van transportbedrijf Wijten-
kamp.
Nadat in de loop van de middag ook
de havenarbeiders op de twee andere
houtboten de werkzaamheden hadden
gestaakt, was het werk in de Zaandamse
houthaven volkomen stilgelegd.
Middags om 5 uur kwamen de arbei
ders byeen De voorzitter der bootwer
kersvereniging Eensgezindheid wekte de
bootwerkers op het werk te hervatten.
Hoewel 66 arbeiders vóór hervatting en
""er tegen waren, werd toch besloten.
avonds om 9 uur aan het werk te
gaan, daar de vereiste meerderheid van
tweederde niet werd behaald-
Ongewone stapelloop
in Gorinchem
De motorveerboot Ansoe, gebouwd
door Byker's Aanemingsbedrijf N.V. te
Gorinchem voor rekening van de scneep-
vaart .mü Suriname N.V. is gisteren te
water gelaten. De boot is in de construc-
tieloodsen van de werf gebouwd en van
daar naar de waterkant gebracht. Daar
toe was de boot op lorries geplaatst en
zo kon zy weggereden worden. De bok
ken Grutto en Hercules hebben haar in
de stroppen genomen en haar op die
manier aan haar element toevertrouwd.
Het laadvermogen van het schip be-
oraagt 30.000 kg of 400 passagiers.
De Ansoe zal in haar geheel (gewicht
ca 100 ton) als deklading van een der
vrachtschepen van de Belships Co te
Oslo naar Paramaribo worden vervoerd.
Kustvaartuig verkocht aan
Hagenaar
Het 196 b.r.t. metende kustvaartuig
Hebe Nobel, dat eigendom was
heer O. Nobel te Rotterdam, is verkocht
aan kapitein Baak uit Den Haag D
bevrachting is opgedragen aan Kamp
Scheepvaart- en Handelmaatschappy te
Groningen. Het schip zal onder de naait
Hebe Nobel bUjven varen.
IN VOGELVLUCHT
In Wupertal (Did.) hebben meer dar
1200 leiders van kinderkerken en Zondag
scholen van 40 verschillende landen eer
Internationale Zondagsschoolconferentie
gehouden. ~<r Tot lector in de Franse let
terkunde te Utrecht is benoemd P. E. C.
Bellaunay, thans adjudant-cultureel-atta-
ché by de Franse ambassade in Nederland
hoofdassistent aan de Gem. Universi-
te Amsterdam, -ir De Amerikaanse ge
leerde E. Newberry heeft een x-stralen-
microscoop ontworpen, die het beeld 1500
maal vergroot.
Of Chr. Kweekschool in
Gouda komt, onzeker
Groep dr C. Steenblok wil
ook in het bestuur
De overplaatsing van Krabbendyke
naar Gouda van de kweekschool voor
onderwyzers van de Geref. Gemeenten,
die zoals gemeld binnenkort zou geschie
den als gevolg van de adoptie der school
door de Chr. Kweekschool te Den Haag,
stuit op verschillende moeilUkheden.
Het zoeken naar een gebouw in Gouda
voor de vestiging van het internaat is
nog steeds niet met succes bekroond en
ook de onderbrenging van de school
zelve is een probleem geworden als ge
volg van interne moeilijkheden ln het
bestuur.
Dit bestuur is, zoals gemeld, uitgebreid
iet personen uit de Chr. Geref. Kerk
1 uit de Ned. Herv. Kerk voor wat de
Geref. Bond betreft, teneinde de school
bredere doelstelling te geven. In het
nieuwe bestuur zyn zeven van de dertien
bestuursleden aangesloten bU de Geref.
Gemeenten, doch de vorig jaar onder lei
ding van dr C- Steenblok uit Gouda uit
het kerkverband getreden gemeenten,
die eveneens de school financieel hebben
gesteund, bezetten geen enkele bestuurs
zetel. Het bestuur zou ook niet voorne
mens zyn aan deze uitgetreden groep een
zetel ter beschikking te stellen. De uit-
getredenen zyn daarom van oordeel, dat
het interkerkehjk karakter van de
kweekschool in twyfel moet worden ge
trokken. Het bestuur heeft evenwel voor
het onderbrengen van de school in Gouda
het oog geslagen op het gebouw van de
lagere school van de Geref. Gemeenten
aldaar, die geheel in handen van de uit
getreden groep is, hetgeen de moellyk-
heden slechts vergroot.
Schep vreugde In't leven
WRB6LEY
verdrijft Uw
Confer
Zu,v*ri r*
Canada's lof bezongen
en beloond
Uitreiking prijzen opstelwe<istrijd
Een vry groot gezelschap was gisteren
byeen in het secretariaat van de vereni
ging Nederland-Canada, gevestigd ten
huize van mej. N. van der Noot van
Speyel in de Bachmanstraat. We zagen
er ojn. mr E. E. Menten en Elisabeth
Weiss, de Canadese parsatrtaché. Dit alle3
uitreiking van de prijzen aan
ars van de opsteiwedstryd. uit
geschreven door het Canadese weekblad
„Canada Review", dat tot doel heeft
kennis omtrent Canada in Europa te
verspreiden. Onize vroegere consul te
Montreal, de heer H. de Vos, reikte drie
geldprijzen uit De eerste ging naar de
heer H. Hulshof, onderwijzer aan de
RK. Mulo te Lichtenvoorde. De tweede
verdiende de jonge W. H. Kramer, die
Juist het Lyceum te Amsterdam had af
gelopen en nu dolgraag wilde emigre
ren De derde prys verwierf mevrouw
C. G. NoorsMeermans te Den Haag.
die een studie over Canada maakt
De heer Hulshof, die met zijn vrouw
was gekomen, kreeg bovendien een ra
diotoestel aangeboden. Na veel applaus
en felicitaties bleef men nog wat gezel
lig bij een.
Uit de Staatscourant
Met ingang van 1 October Is aan dr ir
Z IJ. van der Meer op zyn verzoek eer
vol ontslag verleend uit zyn functie als
directeur-generaal van de wederopbouw
en de volkshuisvesting.
Verleend de eremedaile, verbonden aan
de orde van Oranje Nassau, in brons, aan
P. A. A. M. Walters, te 's-Gravenhage,
conducteur-bestuurder by de Haagsche
Tramweg Maatschappy.
Dr ir D. R. tyansholt is benoemd tot
directeur-generaal voor de arbeidsvoor
ziening en als zodanig by beschikking van
de staatssecretaris van sociale zaken, be
noemd tot directeur-generaal van het
rij ksarbeidsbureau.
Burgemeester Diepenhorst
van Epe treedt af
Aan mr dr L N. Th. Diepenhorst is op
zyn verzoek met ingang van 22 Juli 1954
eervol ontslag verleend als burgemeester
van Epe.
Op Maandag 26 Juli viert de burge
meester van Groesbeek. jhr R. M. J. F.
L. van Grotenhuis, zyn 25-jarig jubileum.
Benoemd is tot ridder ln de orde
van Oranje-Nassau F. H. Slevers, secre
taris der gemeente Ede.
Dr C. J. Goslinga, Buitenpost,
40 jaar in ambt
Dr C. J. Goslinga, Geref. predikant te
Buitenpost, is op 16 Augustus veertig jaar
predikant. Geboren in 1889 aanvaardde
hy in 1914 het predikambt in Molenaars
graafBrandwijk, daarna stond hy t«
Oosthem (1919» en sedert 1925 te Buiten
post (classis Kollum». Hij is voornemens
op 1 September met emeritaat te gaan.
Op 5 Augustus hoopt hij de dag te her
denken. dat hy veertig jaar geleden in
het huwelyk trad. Op die dag houdt het
echtpaar Goslinga receptie in de Geref.
pastorie te Buitenpost van vier tot half
zes 's middags en van acht tot half tien
's avonds.
Prof. ir De Vries Broekman
gecremeerd
Enkele intimi, onder wie prof. R. Roe-
lofs, waarnemend rector magnificus van
de Technische Hogeschool en ir J. W. de
Vries, hoofdingenieur-directeur van
rijkswaterstaat te Den Haag, hebben
stoffelijk overschot van de !n Arnhem
overleden oud-hoogleraar aan de Tech
nische Hogeschool te Delft, prof. ir G. H.
de Vries Broekman, in het crematorium
te Velsen de laatste eer bewezen.
In de aula werd niet gesproken. Nadat
de met veel bloemstukken gedekte kist
onder orgelspel was gedaald, bedankt?
Ir A. C. de Vries Broekman, zoon van de
overledene, de aanwezigen voor de ge
toonde belangstelling.
Protestantse Unie hield
haar landdag in Doorn
In het conferentieoord Het Brandpunt
te Doorn heeft de Protestantse Unie (de
organisatie waarin de voormalige Her-
vormd-Gereformeerde Staatsparty voort
leeft) gisteren een landdag gehouden.
In zyn openingswoord zei ds B. J. de
Bruin uit Kethel. dat deze landdag meer
n een ontmoeting was, omdat men iets
zeggen had: niet iets nieuws maar iets
belangrijks.
Ds J. R. Wolfensberger, Herv. predi
kant te Amsterdam, sprak over het on-
werp: Grondwetswyziging en dr K. H. E.
Gravemeyer over: De Processie.
Studentental T.H. te Delft
Het totale aantal ingeschrevenen aan
de Technische Hogeschool te Delft be
droeg in het zojuist geëindigde studie
jaar 1953—1954 4924 tegen 5111 in het
daaraan voorafgaande studiejaar Het
aantal vrouwelijke ingeschrevenen steeg
in 78 tot 84 en het aantal voor de eer-
a maal ingeschrevenen van 703 tot 727.
Fictieve diensttijd voor
onderwijzers
De regeling tot toekenning van een
fictieve diensttijd aan schoolhoofden en
onderwyzers bU het L.O. is thans bij
K.B. vastgesteld. Voor deze fictieve
diensttijd komen ln aanmerking akte-
bezitters die thans buiten het onderwys
werkzaam zijn en die in principe bereid
zijn, naar het onderwijs over te gaan
Zoals men weet, hebben zich ruim 1500
gegadigden hiervoor gemeld.
Op Woudschoten
Na het overleg thans
aan het werk
Conferentie leden Geref.
Kerken geëindigd
(Van een medewerker.)
De conferentie van leden der Geref.
Kerken, die in Woudschoten zich bezon-
heeft op de taak der kerk in de
tegenwoordige samenleving heeft haar
arbeid gisteren afgesloten. Het comité
■an voorbereiding kreeg opdracht de
loncluales waartoe men gekomen is te
formuleren. Aay de^e conclusies za) zoveel heeft f 19 000 reeds bijeen
mogeiij'k bekendheid gegeven worden ii
de Geref," Kerken. Enkele commissies
werden ingesteld om kringenwerk
muieren en enkele publicaties voor te be
reiden. In het byzonder werd de vraag
onder ogen gezien, hoe de nieuw
dachten en initiatieven in kerkeiyke
banen geleid kunnen worden.
Duidelyk bleek, dat er wel een
groeiend inzicht is ln de richting, die
het Gereformeerd kerkeiyk leven zal
hebben te gaan, maar dat deze gedachten
nog geen vorm gekregen hebben ln con
crete voorstellen. Daarom besloot men
unaniem het werk van deze conferentie
en van de predikanten-ontmoeting ln
Overveen voort te zetten.
Prof. dr W. F. de Gaay Fortman leidde
de sluitlngsdienst ln de kapel van Woud-
Beroepingsweri
Ned. Herv. Kerk
Kangenomen naar Kampen (vit
P. Nydam) A. H. Nykamp te Ballum-
Hollum (Ameland) naar Luttelgeeit
(NOP.) cand. E. J. N. Kronenburg
Zeist.
n o e m d: tot hulpprediker
Lochem J. Lubbers cathecheet met p«.
torale bevoegdheid te Lochem.
Geref. Kerken
Aangenomen: naar Den Haaj-
West (vac. H. van Andel) S. Erir
Apeldoorn.
Beroepen: te Ouddorp R. der Ni-
derlanden cand. te Hillegom.
Geref- Kerken (Art. 31)
Beroepen: te Leerdam (vac. J. Kok)
J. Kamphuis te Bunschoten/Spakenburg
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Nieuw Beyerland V.
C. Lamain te Grand Rapids.
Chr. Geref. Kerken
Examens: Aan de Theol. school tt
Apeldoorn zyn geslaagd voor admisjit
examen en toegelaten tot de studie: M.
de Boer te Haarlem, H. P. Brandsma tt
Sneek, T. Harder te Leeuwarden
J. Otten te Enschede.
Nieuwe examens voor
onderwijzers
De hoofdinspecteur van de onderwij.
zereopleiding voert thans in opdracht
van minister Cals besprekingen met dt
vaste commissie uit de kweedschoolorga-
nisaties over de inhoud van de nieuwe
eindexamen- en staatsexamenprogram'
ma's. Ook voor enige andere exament,
waaronder die voor de akte llchamelyke
oefening, zijn reeds commissies
ning der examenprogramma'j
akten L.O. Frans, Duits enz., uit te bren
gen door de Mulo-organisaties, kan deze:
dagen worden tegemoet gezien.
De minister vertrouwt dan ook. dat
s studerenden binnen enkele maanden
kennis kunnen nemen van de examen
programma's. zoals die van 1956 af zul-
gelden. In elk geval zal hij
zorgen, dat de betrokkenen geruime tijd
tevoren van de nieuwe examenstof op
de hoogte kunnen zijn.
Minister Cals heeft dit aan de Eerste
Kamer meegedeeld in zijn memorie van
antwoord over de wyziging van de
kweekschoolwet.
M.O. Handelswetenschappen
AMSTERDAM, 21 Juli Geslaagd voor
M.O. Handelswetenschappen A; Ch de Vriee,
Soest; G Schiphorst, A'dam; J de Rooi,
A'dam; P J Rommers, Leiden; R Otten,
Utrecht; H Visscher. Bloemendaal: T Plan-
tinga, Hilversum; H W Ruw, Laren; A Trom.
petter, Hilversum; J Puls, A'dam^G
De in 1943 geïnstituteerde Geref
Kerk van Valkenswaard wil een eigen
Kerkgebouw hebben Kosten f 30.00. Men
doet thans
beroep op"zusterkerken e a. het ont
brekende te helpen bijeenbrengen.
Zyden Hilvt
Sueplcheut, Tilburg;
AMSTERDAM, 21 Juli
'ngels M.O.-A; A C J Doodk~. ~u
"'oorburg; mej A Boosman,
Sneek; Ch
Eindhoven; mej Go Giok Tien. Den Haag;
G M Veeken-Verstappen. Volendf-
Kleine
Juli Geslaagd
mulder. E
Engels M.O.-A: H G
iutphen; P
Haag; W C Houdkam
Z B Verraes. Roosendaal;
Prof. dr J. H. Robbers, rector magni
ficus der R.K. universiteit te Nymegen,
is benoemd tot ridder van de Academie
Francais*.
schoten.
Notarieel examen
DEN HAAG. 21 Juli Geslaagd voor het
notarieel examen: A de Gier. IJsselstein (2e
ged) en H J M Lensen. Deurne (N-Br) (2e
gcd.).
Op Oud-Poelgeest te Oegstgeest
wordt van 24 Juli2 Aug. 't derde Euro
pees Oecumenisch Jeugdcongres gehou
den met als hoofdthema: De Jeugd in een
verantwoordelijk Europa.
De K. v. K. te Utrecht heeft zich uit*
voerig bezig gehouden met de wenselijk
heid om aldaar te komen tot de oprich
ting van een uitgebreide technische
school, n.a.v. de aanvraag om een Chris-
teiyke school van dit type te stichten.
Men heeft geen eensluidend advies kun
nen bereiken.
VRIJDAG 23 JULI
Hilversum I. 402 m. VARA; 7.00 Nieu
7.13 Gram. 8.00 Nieuws 8.18 Gram. 8.45 V<
de hulsvrouw 9 00 Gymnastiek voor de vroi
Lichte muziek 2.0<
dingen of gram. 1.20
Blaat
huisv
220
piano 3,30 Cabaret VARA: 4.00 Orgel
spel 4.30 Voor de jeugd 5.00 Gram. 6.00
Nieuws 6.15 Lichte muziek 6.40 Tour de
Trance 6.50 Pianospel 7.00 Boekbespreking
7.15 Muzikale causerie VPRO: 7.30 ..Op be.
zoek by anderen", caus. 7 45 Berichten 8.00
Nieuws 8 05 Klankbeeld over Frankrijk 8.30
„Benelux", caus. 8.40 Kamerkoor VARA; 9.00
Voor de jeugd 9.35 Gitaarspel 10.00 Tour de
France 10.10 Buitenlands overzicht 10.25
Instrumentaal kwartet en solist VPRO: 10.40
„Vandaag", caus. 10.45 Avondwijding VARA;
11.00 Nieuws 11.15—12.00 Gramofoonmuziek.
8.15 Gram. 8.30 1
:uinbouwmededelin|
Gram. 2.00
1.15 Surlnai
ildent 12.59 Klokgelui 1.00
ïamse volksmuziek 1,45
muziek 2.15 Gram. 3.15
Wereldnieuws
in zak/ormaaf
De hittegolf, die de vorige week een
groot deel van de Ver. Staten heeft ge
troffen. heeft in totaal aan 258 mensen
het leven gekost. Bovendien is grote scha
de aangericht aan de gewassen, terwyi
honderden stuks vee omkwamen. In
de Italiaanse Dolomieten zyn zestien Ita
liaanse soldaten om het leven gekomen,
doordat de truck waarin zy werden ver
voerd in een ravyn stortte. Met ingang
van 1 Augustus zullen bromfietsers in
Denemarken verzekerd moeten zUn te
gen wetteiyke aansprakelijkheid. Ook
buitenlanders die het land bezoeken, zul
len een verzekeringskaart moeten tonen.
Lord Beaverbrook. de Britse kranten-
koninz. heeft de financiële contróle over
zijn dagbladen overgedragen aan de
Beaverbrook Foundation, een organisatie
ter bevordering van de voorlichting ln
het Britse rijk. Sir John Dawson Lau
rie. Lord mayor van Londen in de Jaren
1941 en '42. is op Cl-jarige leeftUd over
leden. Koning Boudewijn en de Bel
gische koninkiyke familie zyn door het
Griekse koningspaar uitgenodigd voor de
bootreis in de Middellandse Zee. waar
voor ook het Nederlandse vorsten-
pear is uitgenodigd.
Ulbricht. de eerste secretaris van de
communistische partij in Oost-Duitsland.
heeft de Britse Labouroartij uitgenodigd,
een delegatie naar Oost-Du lts'and te zen
den „ter oriëntering" -fr Sir Thomas
Duedale. de Britse minister van Land
bouw. heeft zijn ontslag ingediend, naar
aanleiding van een meningsverschil over
beschuldiging van ..bureaucratie"
de ambtenaren op zyn ministerie. -fr
De oplage van de Zweedse dagbladen is
de loop van de laatste tien jaar geste-
n van 2"4 tot 3sé millioen exemplaren.
Aldus biykt uit een publicatie van de
Zweedse vereniging van dagbladdirec
teuren. Boelganin, de Russische mi
nister van Defensie, is in Warschau (Po
len» aangekomen om de viering van de
tiende verjaardag der Poolse volksrepu
bliek bU te wonen De staking van de
doodgravers, dc stadsreiniging en andere
gemeente ambtenaren in Singapore, heeft
ir. deze stad een ware chaos veroorzaakt.
Het vuil hoopt zich in de straten op en
a-* doden van Singapore worden door hun
bloedverwanten zelf begraven De toe
stand is des te onaangenamer, doordal de
hitte in Singapore thans byna ondraaglijk
is De oogst in Manitoba (Canada)
wordt bedreigd dooi de legerworm (zo
genoemd omdat zy in gesloten gelederen
voorwaarts gaani Deze wormen kunnen
een heel veld in korte tijd kaalvreten, -fr
Een tweemotorige Dakota van de Franse
luchtmacht is met 20 Vietnamese solda
ten aan boord ..ergens in Indo-China"
neergestort. Er is weinig hoop. dat nog
overlevenden zullen worden gevonden.
Oudste inwoner van Hattem
(102 jaar) overleden
De oud3te inwoner van Hattem. de
heer A S Hofm«ye-. ia in de ouderdom
van 102 jaar te Zwolle overleden.
35.
,,En hoe heet dat wondermens?" vroeg ze,
toen Jan even zweeg om op adem te komen.
,,Jan Drinkwaard en hij woont in de beneden-
waard."
Lena Verkerk voelde de stoel onder zich weg
zinken. Jan Drinkwaard! Ze had het kunnen be
grijpen, zo deed maar één boer en dat was y^jfer
Drinkwaard En over enkele dagen zou Jan zijn
vader opzoeken; wat moest ze doen? Hulpeloos
gingen haar blikken het vertrek rond, het was
of ze buiten de lichtcirkel de oplossing zocht. Jan dat blijft hij
densweg van zijn moeder liet echter geen en- omgaan, dat nooit. Bloed en karakter verlooche-
k'ele verdere toenadering 10e. nen zich niet. Lena Verkerk begreep, dat ze niets
Evenals zijn vader nam hij gemakkelijk en anders kon doen dan afwachten en bidden,
snel besluiten. Beslist klonk zijn antwoord: ,,Dat
plan is voorlopig van de baan, ik laat mij niet
lijmen, al is hij een flinke kerel."
Verheugd zag Lena Verkerk haar zoon
had zijn drift gevreesd, maar -•* u;; -
stige bezitter van Drinkwaards eigendommen.
Hoeveel dit zou zijn durfde niemand bij bena-
,,Je vaderdering schatten. Vooral nu Drinkwaard in de
,,Niks geen vader; hij is Jan Drinkwaard en laatste tijd bezig was, akker aan akker te trek-
HOOFDSTUK 11
Veel in het leven van Paul Kommers was ver-
i aan Ze anderd- Als huisgenoot van Drinkwaard genoot
hü Vrt kalm hij alle rechten, die een rijke boerenzoon toe-
nij zo Ralnl HlT-\- jiu_~
Drinkwaard en haar zoon, die twee tezamen. Nu
moest ze spreken, want als ze nu de dingen hun
loop liet nemen, zond ze haar zoon ongewapend
naar het front. De vader wist, wie hij ontving,
terwijl de zoon dacht bij een vreemde op bezoek
te gaan; wat kon een enkele daad toch geduren
de een heel leven zorg geven. „Geef Gij mij
licht. Here," bad ze zonder woorden, maar ze
voelde, dat ze tegelijkertijd moest werken, in di'
geval spreken en de jongen voorbereiden.
Aarzelend begon ze haar moeilijke taak:
„Jan, we moeten eens praten; je wordt al
gauw twintig jaar en je beheert als een man de
zaken Ik vertrouw, dat je als een man zult aan
nemen, wat ik je vertel Jan Drinkwaard, over
wie je nu zoveel gepraat hebt, staat je nader
dan je denkt."
„Hij is toch mijn vader niet?" riep Jan opge
wonden, terwijl hij van zijn stoel sprong.
Moeilijk zocht Lena Verkerk de woorden bij el
kaar; ten slotte stamelde ze: ..Hij
s." viel Jan haar in de rede. ken. Men fluisterde zelfs, dat de boer speculeer-
Lena Verkent herhaalde nog eens: „Je vader de en met succes; alles wat hij aanraakte
anderde in goud. De speculatie was hem aan te
zien; onrustig was hij in zijn bewegingen als een
itadsmeneer die erop of eronder speelt.
In het openbaar werd de naam Drinkwaard
echter m£t een zeker ontzag genoemd en ook
Paul behandelde men met onderscheiding, want
hij was de kroonprins m een machtig rijk. Dit
bepaalde de verhoudingen, althans in 't openbaar
Onder vertrouwde kennissen, werd wel eens ge
fluisterd over een konkelpartij, waaraan de ge
hele familie Kommers meedeed Zelfs de inbraak
bij Prins werd weer opgehaald met de daaraan
verbonden vrijspraak wegens gebrek aan bewijs
Hiervan merkle Paul echter niets, argeloos leef
de hij het dorpsleven mee Wel wist hij, dat Dirk
3rem kwaadaardige pra-.tjes rondstrooide, maar
Dirk was een getekende in het dorp. Hij belas
terde zelfs zijn eigen zoons, terwijl ze hem toch
onderhielden.
Het leven liet zich aan Paul van de zonnigste
Vrouw Drinkwaard verwende hem als
doen?" een enige zoon, de harte korst om haar hart
„Not.il, ik h-b geen vader nodig." AlX' lSdei die te aohter haar uiterlijke hard-
..Zeg dat niet, zijn geld heb je niet nodig, maar heid had verborgen, goot ze nu uit over het hoofd
hij kan je in alles bijstaan. Je bentjiog zo jong. van Paul. Ze gat met voile handen en toch voel-
door C. BAARDMAN
is hij, daar kur. je niet aan ontkomen. Hij is
I nu tweemaal de minste geweest, en om te we-
het. ik ten wat dat voor hem betekent, moet je hem
moest het je zeggen, nu je plan hebt hem te kennen. Zou jij nu de volgende stap niet willen kant
bezoeken." fifif
Nadenkend zat Jan met het hoofd in de han
den. Na de eerste opwelling van woede begon hij
met zichzelf te redeneren: „Als vader heeft
Drinkwaard gehandeld als een schurk, maar een - - -. - - .- - --*•
kerel is hij. niet om zijn geld. dat kan de dom- OD Je schouders. Bovendien is de ze zich dageli>ks rijker worden,
ste boer hebben maar zijn wijze van handelen het de Goddelijke en natuurlijke wet. dat vader in haar angst, dat deze rijkdom haar weer
dwingt achting af. zulke boeren kunnen de we- en z00n blJ elkaar behoren zou ontnomen worden, vroeg ze haar man..Kun-
reld vooruitbrengen Wat Lena Verkerk ook verder aanvoerde, haar nen we van Paul geen Drinkwaard maken? Is
Ondanks alles wat hemzelf was aangedaan, zoon was niet tot andere gedachten te brengen er geen wet. waardoor hij onze onvervreemdbare
wilde Jan Verkerk t >ch zijn vader de hand rei- Als het te pas kwam, zou hij zaken doen met zoon kan woroen? Het minste, dat er nu ge-
ken en zakelijk met hem samen werken. De lij- Drinkwaard, maar hem opzoeken of met hem peurt, kan hem ons ontnemen."
de en doden op"
3.00 Gev. muziek 3.30 H<
Gram. 4.30 Causerie 5.00 Voor de kinderen
6.00 Nieuws 6.15 Sport 6.30 Gram. 7...
programma 8.00 Klankbeeld 8.30 Hoorspel
9 00 Nieuws 9.15 Causerie 9,45 Gev. program
nia 10 15 Recital 10 45 Parlementair overzlch
11.00—11.08 Nieuws.
Engeland. BBC Light Progr, 1500 cn 247 m
11.45 Gram. 12.30 Sport 1.15 Gram. 1.45 Voo
de kleuters 2.00 Gram. 2.30 Voordracht 3.0
Sport 3.45 Amusementsmuziek 4.15 Mrs Dale'
dagboek 4.30 Orgelspel 5.00 Gev. programmi
5,30 Sport 6 35 Gram. 6 45 Hoorspel 7.0
Nieuws 7.25 Sport 7.30 Verzoekprogrammi
8.00 Gev. programma 8.45 Discussie 9.15 Gev
muziek 10.00 Nieuws 10.15 Actualiteiten 10.20
Dansmuziek 11.05 Voordracht 11.20 Dans
muziek 11.50-12.00
NWDR. 309 m. 12 00 Lichte muziek 1.00
Nieuws 1.10 Omroeporkest 2.15 Amusements;
muziek 4.00 Kamermuziek 5.00
Gev
12.00 Nieuws 12.25 Dansmuziek 1.15
muziek.
Frankrijk. Nat. Progr. 347 m. 12.30 Orkest-
cgncert 1.00 Nieuws 6.30 Amerikaanse uit
zending 7.10 Gram. 8.02 „Carmen", operi
Hoorspel 10.45 Gram. 11.45—12.00 Nleui
Brussel. 324 m. 11.45 Gram. 1.00 Nieuws 1.15
Gram. 3.00 Strijkkwartet 3.50 Zi
5.45 Gra
iziek
i 10.15 Gra
sel. 484 m. 12.00 Gram. 1.00 Nieuw
2.00 Orkestconcert 3.00 Gram
muziek 5.00 Nieuws 5.15 Gram
BBC. European Sei
"ederland: 10.00-
aden het zien:
Televlsleprogra
bericht' B.lS^Het
9 15 Dagsluiting.
Verborgen gezegde
Neem uit elk der onderstaande woc
den drie opeenvolgende letters, die in dt
gegeven volgorde een gezegde kunneo
SLAGVAARDIG
DISTRIBUEREN
STEENBAKKER
STANDVASTIG
ONTKLEUREN
VLOERKLEED
Oplossing vorige puzzle
HORIZONTAAL: 1. Brons, gems;
aas, dol. lot; 3. N.N., bomijs, li; 4. kom,
sip; 5. doof, knul; 6. erf, bul; 7. as. dosis,
by; 8. aam. keg. aas; 9. spil. macht.
VERTICAAL: 1. Bank. dwaas: 2. Ran,
koe. sap; 3. os. boord, mi; 4. dom. fok;
5. soms. asem; 6. iys. big; 7. el, sinu*
A.C.; 8. mol, pul, bah; 9. stiel, ryst.