Het Duitse volk wil geen
confessionele tweespalt
VISSERIJ* EN MARKTNIEUWS
Hoe komt het dat Nederl. Hervormde
synode
nu
„rijp" was?
Russische kerk blijft afzijdig
nieuwe leidsche courant
4
VRIJDAG 16 JULI 19M
KIRCHENTAG ALS SIGNAAL
Gemeenschappelijke taak voor de
vernieuwing der maatschappij
(DOOR DR KONRAD ADENAUER)
DE OUD-CHRISTELIJKE ervaring I litieke vanuit de Evangelische Kerk in
van het gezegde „Het bloed der Du^iand tot uiting in de woor-
martelaren is ha, zaad der kerk" t'.l'.ÏÏU
heeft zich in onze dagen in Duitsland „Wij zouden onze afgevaardigden voor
kociei
wederom bevestigd. Uit de jaren der
vervolging heeft niet alleen het
godsdienstige en binnenkerkelijke
leven sterke stimulansen tot bezin
ning en verdieping geput. Ook het
samenleven van de christenen dei
beide grote confessies, protestants en
rooms-katholiek, ontving daarvan
een krachtige stimulans.
Het besef van een gemeenschappelijke
taak nam toe en droeg reeds rijke vruch
ten. De belde confessies hebben haar bij
drage geleverd ln het lijden onder de
vervolging en ln het gemeenschappelijke
gesprek en de Innerlijke vernieuwing in
de jaren daarna. Het is het gemeenschap
pelijke doel van deze ontmoeting en be
nadering, de beginselen van het Chris
tendom te verwerkelijken en tot bouw
stenen te maken van de uiterlijke en In
wendige herbouw.
T"iE DUITSE evangelische kerkdagen
de zesde Evangelische Klrchentag ln
Leipzig is zojuist geëindigd waren te
kenen en richtpunten voor het op de
proef stellen van de geweten» der chris-
tenen. De kerkdagen hebben aangetoond,!^
hoe de Evangelische Kerk de hand
de pols van de tijd hield, hoe zij gelegen
heden wist te scheppen voor een grote
ontmoeting uit Oost en West, Noord
Zuid en ln toenemende mate de verbon
denheid en onverbrekelijke gemeenschap
van alle Duitsers over de zonegrenzen
het IJzeren Gordijn heen zichtbaar liet
worden.
Ik begrijp zeer wel, dat Juist deze zorg
een levensbelang voor haar is. De werk
groepen der kerkdagen pakten, naar de
berichten aantonen, de problemen van
kerk, gezin, politiek, arbeid, platteland,
nieuwe wijken, grote steden, verdrevenen
en vluchtelingen zaken die ook de po
litici zeer ter harte gaan flink aan- De
bezoekers ontvingen tegelijk nieuwe gods
dienstige Impulsen, woorden van aan
moediging, van troost, van bezinning en
Inkeer. Door hun evangeliserend cachet
drongen deze bijeenkomsten toen door
tot de afzijdig staande kringen en schie
pen zo een gemeente over alle grenzen
heen. Juist de doelstellingen van zulk
een apostolaat: het levendig aandeel aan
het godsdienstig leven, het vormen van
nieuwe rechtstreekse betrekkingen, de
verandering van de bezoekers aan de
Klrchentag „tot een gemeente van vra
gende, aanbiddende, vóórbiddende en
verantwoordelijke christenen", zoals pre
sident Relnhold von Thadden-Trleglaff
het uitdrukte, betekenden onschatbare bij
dragen tot vernieuwing van het Duitse
volk vanuit de christelijke geest. Dat zijn
allemaal tekenen van Innerlijke verdie
ping en versterking. Zij kunnen door al
len wie het ernst ls met het christendom,
zonder onderscheid van confessies alleen
maar begroet worden. Hoe bewuster de
binnenkerkelijke vragen aangepakt wor
den, des te vruchtbaarder Is dat voor
de geloofwaardigheid en de Invloed van
de christelijke zaak. Hoe oprechter, hoe
minder vaag, hoe verder verwijderd van
het compromis elke aparte christen deze
vragen als gewetenszaak beschouwt, des
te dichter staat hij bij de gelijkgezinden
van het andere kerkelijke kamp.
alles willen verzekeren
de Evangelische Kerk niet als een
kolonne van eeuwige nurksen terzijde
staat en hen, die zich hier in dagelijkse
moeitevolle arbeid afsloven, altijd alleen
maar voorrekent, wat zij allemaal niet
bereikt en dat zij verkeerd gedaan heb
ben; maar dat wij elkander de hand wil
len reiken, om deze Bondsdag met een
gebeden te omgeven, dat de
zegen bekrone, wat
levende God
hier verricht wordt".
Het gaat echter om nog meer: sedert
1945 staan de belde confessies tegenover
die krachten, die vanuit hun materialis
tisch denken de mens als een zuiver aards
wezen zien en zijn waarde als persoon
lijkheid fanatiek ontkennen. Wij kunnen
de stormvloed van het materialisme
slechts met resultaat tegemoet treden
met een gemeenschap van mensen, welke
eveneens op een gemeenschappelijke bo
dem staat, n.l. die van het christendom.
Het spreekt vanzelf, dat in deze situatie
de christenen, die willen samenwerken,
eerst moeten zien wat hen verenigt en
niet wat hen scheidt. Ik ben er als Duit
ser en als christen diep van overtuigd,
dat de christenen van beide confessies
heden ln een historisch ogenblik geroepen
zijn, samen deze hun plicht te vervullen.
DNS VOLK wil van een confessionele
tweespalt niets weten en niets horen.
Het gaat er dus om, met een zo groot
mogelijke eenheid in de Duitse politiek
ook een zo groot mogelijke eenheid in het
gehele Duitse volk te bereiken. Daarbij
hebben wij de mogelijkheid gekregen,
weer goed te maken wat de Duitsers in
het verleden hebben misdaan. Wij zou
den voor onze kinderen en kindskinde
ren met een grote schuld en een histo
risch verzuim belast zijn, als wij uit het
verleden niet eindelijk de stap waagden
in een toekomst, waarin de christenen
van alle confessies samen staan en hun
grote Europese missie vervullen.
LEIDEN. 16 Juli
65 melkkoeien. 320
i. koelen. 55 vette kal-
13 geiten. 300
591 t
lelam
lapen. 500 z
21
;n, 693 biggen, 2 paarden.
548
/AOK VOOR de christelijke staatsman
en politicus zijn deze godsdienstige,
binnenkerkelijke vragen van belang. Van
haar uit zal hij altijd weer voor zijn eigeD
geweten zich afvragen wat hij ln elke
aparte politieke altuatie te doen heeft.
De grondige uitwisseling van gedachtep
ln het evangelische kamp over dit com
plex toonde aan, dat dergelijke overleg
gingen een burgerlijke noodzakelijkheid
van de eerste rang zijn.
Voor het Duitse protestantisme ls het
bijzonder kwam daar nog bij, dat de tra
ditionele verhouding tot de staat de laat.
ste decennia aan een belangrijke wijzi
ging ls onderworpen. De autoritaire staat
was in 1018 verdwenen; de staatsburger
stond voor nieuwe taken van wetgeving
In de Weimar-tijd werd deze reorgani
satie beproefd. Echter onderbraken de ja
ren 1933 tot 1945 het proces van herbe
zinning van de Evangelische Kerk op de
staat en op de fundamenten van een zelf
gekozen christelijke houding ln de staat.
Na 1945 kwam deze bezlnningsarbeld weer
op, in toenemende mate samen met de
r.-katholieke christenen. De diaconie ln
de gestalte van de oecumenische hulp
verlening bevorderde door haar werk het
binnenstromen van bovennationale, voor
al Europese gedaohtengangen. Men begon
zich opnieuw te bezinnen op het christe
lijke begrip van de staat en van daaruit
de plichten te vervullen, de politieke on
verschilligheid te overwinnen en een
•tandpunt in te nemen voor medewerking
aan de democratische staat overwegin
gen die niets met „clerlcaltserlng" en
„confesslonallserlng" te maken hebben.
Daarnaast ontstonden als speciale har-
tewensen van het christendom de veel
voudige cultuurpolitieke taken, bescher
ming en verzorging van de Jeugd, zorg
voor school en opvoeding, overwinning
van oorlogs- en na-oorlogse nood bij oor
logsslachtoffers, weduwen, wezen, rente
trekkers. evacué's, vervolgden, verdreve
nen, vluchtelingen, nog afgezien van de
verantwoordelijkheid voor de Duitsers
aan de andere kant van het IJzeren Gor
dijn, voorts het vraagstuk van de juiste
waardebepaling en verlichting van het
gezin, de grote achterstand In de woning
bouw en de bouw van de huizen naar
de behoeften van het gezin.
rT,ER OPLOSSING van deze vragen be-
-*■ horen staat en kerk ook verder nauw
samen te werken- Zij dragen werkelijk
een politieke verantwoordelijkheid. Daar
bij zijn zl) zich bewust, dat zij alles wat
ln de Bondsrepubliek voor de herbouw
van onze staat en ons maatschappelijk le.
ven geschiedt, doen ln het voortdurende
besef van de grote verplichting voo
Duitsers In de Sowjetzone. Want
streven met alles wat In on» ls, nas
hereniging van alls Duitsers en naa
overwinning van de verscheurdheid dl»
wij als een altijd dreigend gevaar voor
de wereldvrede beschouwen.
Dit streven naar vorming van het po-
schrai
Totaal 3412*dli
Noteringen: stieren, slacht 750—950; idem
schoon 230—275; melkkoeien 725—990: vette
schoon 235—310. vare koeten 560—
580—825; pinken 360—530- vette
trer.. levend 180—230;
den. slacht 40—58. Idem le\
te schapen 80—115.
ld 110—130; vet-
mmeren 70—90;
50-65; drachtige zeugen 340
:n 75—125; biggen 4065: gel.
Overzicht; voor stieren, melk- en i
koeien, pinken, zeugen, schi
en kalm; voor schapen, larr
ag. Tbc-xrije afdeling ge\
-0 kre
LEIDEN. 16 Juli Kaasmarkt Heden
aangevoerd: 68 partUen Goudse en 5 partijen
Leidse kaas. Noteringen: Goudse extra tot
238. Idem le soort 211—218. Idem 2e soort 205
-210. Leidse tot 218. Handel beide soorten
matig.
ALKMAAR,
totale aanvoer
14 atapels fabriekskaas a f 1,85
boerenkaas a i 1.80 per kg. De
WIJK AA
GróenlHHHi^H^HBHH
15—28 aardappelen: bonken 10—19 Idem gro-
irlclingen 10—14 Idem kriel
27 uien 16—17 krulpeterselie
3—o.io Diauwscnokkers 76—78 tuinbonen 22—
27 doperwten 27—28 sjalotten 17—18 alles per
100 kg; aardbeien 1.001,42 per kg: sla 3.40
—8.60 per 100 stuks; boskroten 10—11.20 bos-
peen 17—33 selderij 3,10—3,30 peterselie 3.50
—3.80 alles per 100 bos.
KATWIJK AAN ZEE. 18 Juli Vangstbe-
rlchten uit volle zee Groep Rijnstroom-
Ouwehand: KW 15—85 kantjes KW 43—3 k
KW 110—20 k KW 50—5 k; groep Sltoh: KW
18 geen vangst KW 19—6 k KW 70—45 k KW
120—3 k KW 161-65 k KW 170—2 5k; groep
Adeco I: KW 2 geen vangst KW 3—35 k KW
14—60 k KW 25—9 k KW 73—4 k KW 47—
12 k KW 22—12 k KW 127—17 k YM 75—105 k
YM 283—17 k: groep Adeco II: KW 9 geen
.gst KW 23—9 k KW 138—8 k KW 147—
t YM 74—20 k;
j Kennemerland; KW
40 k uit
20—5 k KW 29—5 k KW 39—8 k KW 41—10 k
KW 78—14 k; groep M. Parlevllet; KW 151—
4 k KW 167—4 k; trawler KW 123—35 k Ge-
middelde vangsten: Vlaardingen, Katwijk en
Schevcnlngen 17 kantjes.
KATWIJK AAN ZEE, 18 Juli Aan de
afslag waren de KW 183. groep Sitoh. met
327 kantjes van 7 schepen; de KW 45. groep
Adeco II. met 352 kantjes van 7 schepen; en
de KW 5, groep Adeco I. met 328 kantjes
van 9 schepen.
Prijzen; maatjesharing groen 3148. Idem
klein 38,60—14.90; Idem groot 47,70—52,50;
•teurharlng 37.30—43,20.
SCHEVENINGEN. 16 Juli Vangstberlch-
ten uit zee Sch 78 nog 180 mijl Sch 20O—
17 kantjes Sch 195—3 k Sch 2*5—12 k Sch 248
-30 k Sch 254—11 k Sch 342—3 k Sch 412—
2 k Sch 56—2 k Sch 229—0 k Sch 263—14 k
Sch 108—11 k Sch 339—1 k Sch 204—12 k Sch
201—25 k Sch 264—9 k Sch 4—12 k Sch 75—
0 k Sch 57—1 k Sch 181—7 k Sch 199—8 k
Sch 32—12 k Sch 40—10 k Sch 48—15 k Sch
49—11 k Sch 51 nog 70 mijl Sch 9915 k Sch
180—30 k Sch 233—10 k Sch 5—15 k Sch 8—
6 k Sch 19—10 k Sch 25—17 k Sch 30—40 k
Sch 35—2 k Sch 37—20 k Sch 48 nog 95 mijl
Chr. en neutrale vereniging
smelten samen
De Alg. Ver. voor Landbouw en de Ver.
voor Landbouwonderwijs op Chr Grond
slag in de Noord-Oost-Polder hebben ln
beginsel overeenstemming bereikt over
een fusie en vorming van de Ver. tot Be
vordering van Land- en Tuinbouwonder-
wijs in de N O P.
De scholen van deze nieuwe vereniging
lullen staan op de grondslag van de Bij
bel als Woord van God. Het onderwij
zend personeel is gehouden deze grond
slag te aanvaarden overeenkomstig de
belijdenis der kerken.
Pan ome es schip strandde
te Terneuzen
En d« „Etrema" drijft rond met
machineschade
Het 3330 brt metende Panamese stoom
schip Arcti. komende van Huelva en be
stemd voor Gent, is gisteravond om
streeks 18.30 op de Oosthavendam te Ter-
neuzen aan de grond gelopen. De eerste
pogingen van de sleepboten President
John P. Best. Alcx. Walvis en Pierre om
het schip vlot te trekken, hadden geen
succes. Enige uren later bü opkomend
water slaagden zij wel, waarna de
Areti haar reis naar Gent kon vervolgen.
De Etrema. een 6162 brt metend schip
van de Anglo Saxon Petroleum Company
te Londen, drijft met machineschade op
ongeveer 50 mijl Oost ten Noorden van
Catania. Het schip ls met een lading olie
onderweg van Fanara naar Bere bij Mar
seille. De rederij berichtte later, dat de
schade op zee zou worden gerepareerd en
de kapitein slechts enkele uren vertra
ging verwachtte
Egypte weer onrustig
In Amerik. bibliotheken
brandbommen gegooid
Sch 69—34 k Sch 84—4 k Sch 130—5 k Sch
210—12 k Sch 236—70 k halve vleet Sch 297—
20 mijl afgelegd Sch 312—12 k Sch 399—12 k
- Sch 353—10 k Sch
k Sch 79—
Sch 36—10 k Sch 107
201 k Sch 223—7 k Sch 314-L
7 k Sch 141—6 k Sch 186—25 k Sch 361—50
Sch 95—0 k Sch 135 gister 40 k Sch 140—10 k
Sch 46—14 k Sch 63—17 k Sch 64—17 k Sch 66
ig 20 netten Sch 73—
mijl Sch 275—2 k Sch 14—6 k Sch 110—0
Sch 121—5 k Sch 325—0 kantjes
Binnen te Scheveningen; Sch 87 met 600
:hepen; Sch 53—640 kantjes
•an 5 schepen; Sch 39—540 kantjes
chepen.
Prijze
Vangstber!'
(dicht) 16.70—18,90, idem
VLAARDI'NGEN. 16 Juli
ten uit zee VI 70—70 kantj<
VI 203—50 k nog 20 netten VI 205—15 k VI 206
mm nog 25 netten VI 207—7 k VI 208—25 k
VI 216—1 k VI 29—4 k VI 86
114—25 k VI 115 geen vang:
VI 196 geen vangst VI 197—2 k VI
VI 142—42
maatjesharing gro
srlj op haring is toegestaan zal ook een
antal van de Vlaardingse loggers deze vis-
'rij gaan beoefenen. De VI 76 en VI 97 heb-
en reeds behalve de vleet het trawlvistuig
an boord, terwijl de VI 166 a.s. Maandag
Heilbot 280—260 gi
242—230 kim tong 202—184 kl tong 200—184
kl tong II 170—144 tarbot I 210—172 alles per
•tong 32—24 grm schol
4846 kl mschol 52—45 kl s
ting 25—10 gr gul 36—31 i
gul 21—18 kl leng 36 harr
zw 28 alles per 50 kg; gr
gr koolvis zw 67—61 gr leng 92 'alles per 125
'vis n 35—27 wij.
idd gul 28—26 kl
6656 kl koolvis
Wil België staand leger
verminderen?
Volgens het Laatste Nieuws ei
Peuple, verwacht men in bevoegde krin
gen in Brussel, dat België in October aan
de Atlantische Ministeraad zal voorstel
len. zijn aantal divisies ln actieve dienst
te verminderen van drie tot twee.
Het ministerie van Landsverdediging
wilde dit bericht bevestigen noch tegen
spreken
De Belgische regering zou het voorstel
tot vermindering willen doen. omdat zij
van mening is, dat België te lang zwart
militaire verplichtingen op zich heeft ge
nomen, in de hoop. dat tegen 1955 het
Europese Leger werkelijkheid zou
geworden.
Beide bladen herinneren er aan. dat de
regering aanzienlijke bezuinigingen op de
militaire uitgaven zeer gewenst heeft ge
noemd. De verkorting van de diensttijd
van 21 tot 18 maanden betekent een be
zuiniging van slechts 200 millioen frank,
hetgeen van weinig betekenis is op het
bedrag van 18 milliard, dat België dit
jaar voor de verdediging zal uitgaven. De
vermindering van het aantal actieve divi
sies, zal alleen al voor de landmacht
besparing van bijna een milliard beteke
nen, waarbij een evenredige bezuiniging
voor de luchtmachtroepen zou komen.
Kabinet voor Noordrijn-Westialen
Premier Arnold met
coalitie accoord
Karei Arnold, de Christen-democra
tische premier van de grootste West-
duitse staat. Noordrijn-Westfalen, heeft
er mee Ingestemd, een coalitie-regering
te vormen, met de kleine Centrumpartij
en de Vrije Democraten (F.DP), Aldus
is in kringen van de Christen-democra
tische Unie (C.D.U.) vernomen.
Bij de drie weken geleden gehouden
verkiezingen verloor de coalitie van
Christen-democraten en Centrumpartij
haar meerderheid. De C DU. kreeg
melijk 90 en de Centrumpartij negen
de 200 zetels in het parlement var
Het was bekend, dat Arnold zelf de
voorkeur gaf aan een samengaan met de
sociaal-democraten, doch bondskanselier
Adenauer had hier grote bezwaren tegen,
omdat de partij veel critiek heeft op zijn
buitenlandse politiek. Adenauer
daarom voorstander van een coalitie tus
sen Christen-democraten en Vrije demo
craten, zoals dit ook in de bondsrege'
ring het geval is.
Nieuw Lloydschip maakt
morgen eerste reis
Met een deklast van o.a- vijf spoorweg-
rijtuigen voor de Indonesische Spoorwe
gen zal morgen het nieuwe m.s. Wonorato
van de Rotterdsmse Lloyd naar Indonesië
vertrekken o.l.v. kapitein P. Olivier uit
Den Haag. De boot is gebouwd door de
Howaldtswerke A G- te Hamburg.
De Wonorato is een zusterschip van d<
Wonosari en Wonogiri, die reeds enigi
tijd in de vaart zijn- Een vierde schip
van deze serie, de Wonosobo, zal in Sep
tember te water worden gelaten.
Bij de bouw van deze Woonschepen
is e; naar gestreefd, dat zy voor alle lijner
geschikt zijn. Er is 'n passagiersaccommo
datie voor twaalf personen, het schip i!
geheel air-conditioned cn uitgerust met
de modernste navigatiemiddelen.
De. Wonorato is het 24ste schip, dat
de oorlog aan de vloot van de Kon-Rotter-
damse Lloyd werd toegevoegd. Er zijn
nu nog drie schepen in bestelling, twee
bij een werf te Krimpen a/d IJssel en
bij een werf te Schiedam. Wanneer deze
zijn afgeleverd, zal de Lloydvloot met
38 schepen (zonder het van de regering
in beheer ontvangen emigratieschip Wa
terman) een draagvermogen van meer dar
405.000 ton hebben bereikt-
A. de Jong Ezn 50 jaar getrouwd
Onderwijsveteraan met zijn
vrouw in het goud
Gijternacht zijn door brandbommen te
gelijkertijd. branden uitgebroken in de
bibliotheken van de Amerikaanse inlich
tingendienst ln Cairo en Alexandrië.
Verscheidene honderden boeken, ter
ophaalt. Daar zijn
(Van een onzer onderwijzer was. studeerde „„.J
De laïtït?°dZneï,n}n A„n hii Veel iB Vrije tijd bciden n°0 te actief
ion» Iaaf5£e da? van Au0- "oor acte's en diploma's
1898 was een grote dag: met het gevolg, dat hij in
Prinses Wilhelmma werd 1900 onderwijzer aan de
Koningin en overal in den Mulo en aan de Christelijke
lande uerd gefeest. Op Kweekschool te Leiden
een uan die feesten in wei
Enkhuizen leerde Albert zééi
Want toen de bruidegom
1940 gepensionneerd
erd, wierp hij zich vol
^clue„ iUr PP tiet werk van de
■d. Intussen was hij ook yereni0in0 tot Steunver-
actief in het kerke- aa" h,et YjVe Chris-
■de hij telÜke Onderwijs buiten
hij nog
de Jong Ezn. piepjong on- Hjke leven ,„crue
derwijzertje uit IJlst, Jean- zich in de Vereniging vu»
ne Antoinette de Jag her Christelijke Onderwijzers. fleeds
:ermen- In 1911 werd hij reeds in b"orgt de
Die kennismaking was het hoofdbestuur der ver- onderwijzerskringen dage-
zéér blijvende aard, eniging opgenomen, i
lijks handen vol werk, doch
want op 20 Juïi 1904 stapte na 'in 1919 zyn benoeming ',y denkt
mej. De Jagher met de tot directeur volgde. mee °P te houden,
onderwijsman in het hu- Dit betekende een hele
welijksbootje en Dinsdag verandering in het gezin
is het een halve eeuw ge- De Jong Ezn. Het was een
leden, dat ze mevrouw De full-time functie
Jong werd. Waarom haar verhuisde naar Den Haag. de wereld
echtgenoot eigenlijk Ezn Het gezinnetje van 2 was vele jare.. n.u»ne»
achter zyn naam zette, intussen uitgebreid met 9 doorgaan. 'iedere^daThèeft
heeft de thans 75-jarige kinderen, die nu al lang :e heel wat afleiding
Ook mevrouw De Jong
is gezond en levenslustig
en doet alles zelf. Ze vindt
dat de gewoonste zaak
hoopt nog
te kunnen
bruid nooit begrepen. „Er hun eigen weg in de
zyn zovéél A. de Jong's", schappij
zegt hij, doch zij en wij Vooral
menen, dat als men déze is hier
A. de Jong eenmaal kent, op. Want zij is het, die al
men hem niet licht ver- die t\jd de teugels van het
geet. huishouden (met strakke
haar kleinkindert
die
De 20e Juli wordt i
Als jongste zoon in een hand) in handen hield. Vol drukke dag voor beiden.
gezin met veel kinderen trots Iaat zij de familie- Want dan komen vele
werd hij in 1875 te IJlst foto zien: 9 kinderen en 36 vrienden en kennissen de
geboren. Iedere cent moest kleinkinderen.' hand drukken van het ui
thuis omgedraaid worden Denkt u nu niet. dat het tale echtpaar, dat van 4—
de jonge Albert moest uouden paar rustig thuis 5.30 in het Haagse Park-
waarde van. naar schatting, 3500 dollar j ai vroeg aan hard werken zit en herinneringen uit hotel (Molenstrnn') recl-
gingen verloren, of werden beschadigd, (wennen. Toen hy eenmaal hun zcér gelukkige tijd sa- pieert.
DE VROUW IN DE AMBTEN
Gehoorzaam aan opnieuw
verstaan van 't Evangelie
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
WIE de zittingen van de generale synode der
Ned. Hervormde Kerk van vier jaar
geleden heeft bijgewoond en toen ook de
•discussies volgde over „de vrouw in het ambt",
zal zich de vorige week niet alleen verblijd,
doch ook verwonderd hebben, dat bijna twee
derde van de aanwezige leden zich principieel
heeft uitgesproken voor de toelating van de
vrouw tot alle ambten, terwijl enkele leden
óf alleen het diakenambt voor de vrouw toe
gankelijk wilden zien óf dat van ouderling èn
diaken. Immers, vier jaar geleden was een
stemming als nu gehouden is, over dit onder
werp niet mogelijk. Toen heeft de praeses de
stemming niet doen houden: indien (zoals
waarschijnlijk te voorzien ware) geen meer
derheid zou zijn verkregen als thans gevonden
is, zou de zaak zelf wellicht voor lange tijd
van de baan zijn geweest.
De vraag kan daarom doende argumenten, nog
gesteld worden, hoe het dan verstevigd door hetgeen in
komt dat een groot deel der de synode tijdens de discus-
opvattingei
gelie niet aldus hanteert en
interpreteert, blijft in een
veranderende wereld spre-
it meningen en
n, die op zichzelf
st behoeven te
zijn, doch die de aanslui
ting missen bij het huidig
maatschappelijk en geeste
lijk. ook kerkelijk, leven.
Wanneer tz.t. de vrouw
dus toelating verkrijgt tot
de ambten, zullen er ge
meenten zijn. die haar op
de kansel en achter de
avondmaalstafel vooralsnog
ge«n vaste plaats zullen in
ruimen. Andere zullen haar
toelaten tot de banken der
diakenen en verheugd zijn
om in de diaconale over
wegingen en besluiten de
stem der vrouw te mogen
doen meeklinken. Weer an
dere zullen ook in de ou
derlingenbank de vrouw
gaarne ontvangen, of hou
den het voorlopig bij het
oude en laten bestuur en
beheer van de gemeente
voorlopig nog maar in han
den van de mannelijke lid
maten.
Tegen deze differentie, die
voor een aantal gemeenten
niet anders zal zijn dan een
voorzichtige overgang naar
wat kerkordelij k zal wor
den toegestaan, kan weinig
bezwaar bestaan. Het zou
dwaas en onvoorzichtig zijn
om in gemeenten, die gees
telijk voor dit alles nog niet
rijp zijn, de traditie en de
oude overwegingen met
straffe hand te doorbreken.
D« Hervormde Kerk ech
ter als zodanig heeft, ook
al kan men daar persoon
lijk anders over denken, een
weg gevolgd, die haar zo
als zü uitdrukkelijk heeft
verklaard zoal niet evan
gelisch geboden is te gaan,
dan toch ook ais een weg
wordt gewezen, die begaan
kan en mag worden. Zij
heeft dat niet gedaan uit
opportunistische overwegin
gen: predikantennood is er
niet in de Hervormde Kerk.
Ook is zü niet ondoordacht
de ontwikkeling up het ge
hele levensterrein in deze
gevolgd. Zij heeft zich al
leen nader georiënteerd op
de H. Schrift en zü heeft
toen besloten. In dat besluit
ligt een getuigenis.
synodale geesten blijkbaar sies n;
iTn
i ander zullen ondersteu-
gende vergadering de
in het ambt"
UP was
een toelating der
vrouw tot alle ambten, ook delijke kans, dat
dus tot het predikambt
de sacramentsbediening?
Blijkbaar kan het dus zelfs kerkordelij k feit zal
in de kerk vlugger gaan den.
dan men gewoonlijk denkt
en zegt.
Aan de classicale ver
gaderingen was rapport ge
vraagd over deze kwestie.
Radicaal geluid
„Ongeestelijk omspringen met
werkers van de Kerk"
Nieuw verstaan,J
Predikanten af en
toe verplaatsen?
Tot deze gang
Van de 54 classes hadden heeft ongetwijfeld' meege-
n snelle ontwikke-
het gehele maat-
:happelijke en ook geeste-
44 geantwoord en verre- werkt
weg de meeste in gunstige hng
zin. De classes die niet ant- scha(.,B
woordden kunnen tegen de lijke leven, die de positie
in prediking, liturgie en
zielszorg. Zij staan echter
ter beschikking van de kerk
in haar geheel, door aller
lei arbeid pleegt hun werk
kring Zich buiten de gren
zen van de eigen gemeente
uit te breiden. Daarom is
het ook juist dat de predi-
plannen zijn geweest,
wyl het ook mogelijk
dat zij de
niet gezegd dat, als
der vrouw in tal
dere ambten en beroepen
niet minder schuil doet gaan
als gevolg
worden door de plaatselijke
predikant niet van boven
af aan een gemeente toe
gevoegd,
door de woruen u
pen. Krijgt hij geen be- gemeente.
roep, dan blijft hij waar j)r Elderenbosch geeft
gg de volgende suggestie:
•ordt een raad samenge-
;ensteld van ervaren theo-
logèn en niet-theologen, die
stonds de overwegingen der hoorzaamheid a
classicale vergaderingen bin- 1 J
nenkomen, in dezelfde ver
houding deze nu ook de
wijziging en aanvulling van
de kerkorde ten aanzien van
het beslotene zullen goed-
ge-
n nieuw
op dit punt van
het Evangelie".
Hieruit blijkt dat het
Evangelie, in elke tijd waar
in het gesproken wordt en
de omstandigheden,
bosch uit Voorburg zich
af in „Woord en Dienst"
en hij plaatst dan enige ten
opmerkingen, waarvan hij nen
zelf zegt, dat het „wel- leg met de plaatselijke ker-
licht allemaal vrij rail- J"™*;"
rt„, de juiste plaats
caal klinkt 1 nen brengen.
Inmiddels gaat hij van de De leden van
presbyteriale kerkorde uit zouden volkomen vry.i
op
kun-
keuren. Er kunnen afge- waartoe het moet dienen,
vaardigden thans hebben in de verhoudingen, die zijn
vóórgestemd, wier classis als ontstaan en ten opzichte van
geheel tégen deze „door- ontwikkelingen ,die voort-
'euw op zijn be-
gerichtheid moet
iderzocht en ge-
vol- leerd. Wie ook het Evan-
braak" is, en ook andersom, gaan, opnieuw op zijn be-
Verwacht mag echter
den, dat de voi
in eigen classis
Weer opgewekt kerkelijk
leven in Korea
Van de 3300 kerken 1000 verwoest
J£IJNA een derde van de Zuidkoreaanse ker
ken werd gedurende de jongste strijd ern
stig beschadigd, schrijft James Atkinson, die
namens de Wereldraad van Kerken in Korea
verblijft. Hij tekent de jonge Koreaanse kerk
als een zeer levende kerk, die zichzelf onder
houdt en wier predikanten de zorg hebben over
een bevolking in onbeschrijflijke armoede en
onpeilbare nood. „Deze dominees zijn werkelijk
dienaren Gods, die zich opofferen."
De protestantse ker
ken in Korea zijn ge
heel zelfstandig en onaf
hankelijk. Hoewel vele
der zendingscorporaties
uit wier pionierswerk
zü zijn voortgekomen,
nog in Korea zijn ge
vestigd, bemoeit de
zending zich steeds meer
met de opleiding, stimu
leert zy allerlei arbeid
en geeft zij adviezen.
Van de 3280 kerken ln
Zuid-Korea zijn er 973
(bijna een derde) zwaar
beschadigd en 267 ker
ken geheel verwoest. Ve
le bedehuizen werden
sinds de wapenstilstand
dige grote nood
moede niet de gróót
ste aandacht worden be
steed. „Het behoort tot
de alledaagse indruk
ken", schrijft Atkinson,
„dat men midden in een
ruïne van een oude kerk
een nieuwe kleine hou
ten kerk ontwaart."
Het gebrek aan pre
dikanten is een veel ern
stiger vraagstuk dan de
te weinige kerken. En
dat verlies kan niet zo
spoedig^ worden inge-
PEELD uit de tijd
de Koreaanse
log. Talrijke kerken
zijn verwoest,
protestantse gemeente
komt bijeen in de open
lucht om te bidden.
De achtergrond wordt
gevormd door een
boeddhistische tempel
predikanten en talrijke
lekepredikers. Er v,
den 363 predikanten
evangelisten vermist.
Een ander probleem
is de geestelyke verzor
ging van het verhou
dingsgewijs nogal gr<
Koreaanse leger, vc
deze taak is een staf v„.
340 veldpredikers nodig
vooral jonge mannen,
die echter eigenlük ook
in de pastorie dringend
nodig zijn. Nóg een pro
bleem dat ook in an
dere landen bestaat
de toeneming van de
„cultuur", de snelle groei
van de grote stad ten
koste van het platteland.
Studenten die van het
platteland naar de stad
gaan. hebben blykbaar,
als ze klaar zijn, maar
een plattelandsgemeente
te vertrekken, waar zy
toch zo goed gebruikt
kunnen worden.
f)E (Russische) Orthodoxe Kerk houdt
zich afzijdig van de Wereldraad
Kerken en van alle andere oecun-
sche contacten. (Tenzij men het uitno
digen van enige Nederlandse predikan
ten om Rusland te bezoeken, een teken
zou mogen noemen van oecumenisch
ontwaken...) Maar hoe komt dat? Is dat
ïllécn Dolitiek?
Harald von Rautenfeld uit Essen. lei-
Ier van een commissie voor .Ostkir-
:henfragen" in Duitsland, zei onlangs in
een voordracht: wij moeten wel in het
oog houden, dat de Orthodoxe Kerk zich
nog heden als de éne christelijke oude
Kerk beschouwt, waarvan zich in 1054
s-katholieke en van deze
mogelijk. Dat ondanks deze opvatting
vele orthodoxe kerken in andere landen
wel bij de Wereldraad zijn aangesloten
wordt door de Russische kerk officieel
afgekeurd.
En de verhouding i
kerk tot de staat? Wij
kerken volgens
de Russische
„Van de ouderlingen
mün zou het voor de meeste
predikanten ook wel goed
zijn eens opnieuw ergens
anders te beginnen en voor de ge
meenten om weer eens door een
ander te worden voorgegaan."
Want: „Wij kunnen het ons in
een tijd als deze minder dan ooit
veroorloven dat er zo ongeeste
lijk en onzakelijk omgesprongen
wordt met de werkers die de kerk
ten dienste staan."
Voorganger
knielen?
IEDER weet, dat voor ons de
knielende houding de symbo-
lieche is van het gebed, en dan
met name van de algehele over
gave in het gebed, die dan wel
het meest uitkomt in de aan
bidding, in het prijzen van God,
alleen en uitsluitend omdat Hij
God is en met ons van doen wil
hebben. Op een enkele uitzonde
ring na, is het knielen ln onze
kerken echter uitgesloten, zo
schrijft (de Geref.) ds. B. Boelens
aan zyn gemeente in Delden.
„Niet dat we tegen knielen
zü'n, ook niet ln de kerk. Want
bü bepaalde gelegenheden wordt
in onze diensten deze houding
ook aangenomen, by huwelüks-
sluiting. by volwassendooo. en by
de eerste bevestiging van een
Dredikant.
Nu weet ik wel. dat het in
voeren van knielbanken in onze
kerken op grote moeilykheden
stuit Daarom zou ik een ander
„voorstel" willen doen. De kniel-
stoel. die vrywel elke kerk bezit
voor bovengenoemde plechtigheden
gaan we elke Zondag gebruiken.
Tijdens het gebed make de pre
dikant er gebruik van. Als de
predikant van de kansel afdaalt,
om zich naar.de bidplaats te bege
ven, kan de gemeente reeds zien,
in die afdaling, hoe wy ons geheel
en al voor God in ootmoed te bui
gen hebben, hoe wij allen moeten
afdalen, om tot Hem te mogen op
klimmen.
Door de knielende houding van
de predikant wordt de behoefte
tot aanbidding als onderdeel van
de gebedsdienst ..gemakkelüker"
gewekt, losgemaakt. Maar ook de
smeking en de voorbede krygen
in zekere zin, een zichtbare
In grotere kerken zullen mis
schien bezwaren opduiken ontleend
de acoustiek. Maar groot kun-
die
geten, dat
thodox begrip zich verhouden als lichaam
en ziel. Omdat de Orthodoxe Kerk
een volstrekt liturgische kerk is. kan
er bovendien geen geestelijk verzet zijn
zoals er in een protestantse kenk als
préékkerk zou bestaan.
In alle beoordelingen moet men daar-
el rekenen, meent Von Rautenfeld.
de kerken der reformatie hebben afge- De christenen van het Westen mogen ook
scheiden. De oecumene zelf is naar ortho- nooit vergeten dat de Russische kerk na
doxe opvatting een op gang zijnd inte-|l918 door een martelaarschap is gegaan,
gratie-proces van hei protestantisme, waarin 100.000 leden om Christi wil
In de tijd van de voorlezers ston
den deze ook min of meer gelijk
vloers met de gemeente en niet
om redenen, ontleend aan de
acoustiek, is het instituut van
voorlezer verdwenen.
Bü mij komt wel eens de vraag,
op: heeft de beeldenstorm ons
niet te veel afgenomen? Hebben
we met het beeld ook niet de mo
gelijkheid van symboliek ln onze
eredienst geheel weggegooid?
Gelukkig keert die symboliek
ln allerlei gedaan'e in onze kerk
bouw terug. Maar nu verder. Ook
de eredienst heeft ze nodig, ter
ondersteuning en omlijsting vgp
J enst des Woords en der ge-
