Algemeen verlangen:
loonpolitiek
naar
vrijere
Zwart en blank samen
de schoolbanken
op
Komen er om de vrijheid allerlei
institutendie wij niet wensen?
Besluit van Hooggerechtshof neemt
critiek op Am. democratie weg
ECONOMIE EN FINANCIËN
Saigon (Indo-China) een
Parijs in het klein
nieuwe leidsche courant
7
woensdag 23 juni 1954
VOORZITTER CHRv. d. HEUVEL (C.B.T.B.)
(Van onze sociale redacteur)
HET SYSTEEM VAN GEBONDEN LOONPOLITIEK loopt ik zou
haast zeggen gelukkig! vast en men zal het los moeten laten. In
toenemende mate blijkt, dat bij gunstig resultaat van het bedrijf de werk
gever daarvan profiteert en de arbeiders niet. Even onbevredigend zijn de
voorgeschreven loonronden met een uniform percentage. Het ernstigste be
zwaar is, dat de loonvoorschriften massaal overtreden worden, waardoor
de moraliteit telkens zwaarder deuken krijgt. Voorzover het systeem wèl
werkt, wordt de eigen verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven vernie
tigd. Het werkelijk sociaal gevoel wordt gedood en vervangen door een
surrogaat sociaal gevoel.
Deze woorden sprak de heer Chr. van den Heuvel gisteren, toen hij
de grote algemene vergadering van de Ned. Christelijke Boeren- en Tuin-
dersbond te Dordrecht opende en daarbij enkele sociale problemen behan
delde.
Hy wees er op, dat iedereen er lang
zamerhand wel van overtuigd ii
r.aar een vrijere loonpolitiek moeten
Deze is thans in studie bij een aantal
comahissies. Eén van de hoofdbestuurs
leden is zelfs lid van vier van dergeliJki
commissies!
De C.B.T.B. heeft zijn standpunt nog
niet bepaald. Maar persoonlijk ziet spr
de volle vrijheid nog niet komen. Dat
is misschien ook niet direct mogelijk ns
14 jaar binding. Maar als de volle vrij-
heldszon nog niet kan opgaan, hoopt spr.
dat het slechts een voorbijgaande och
tendnevel zal zijn, die haar tegenhoudt
Hij vreest echter, dart men de vrijheid
niet aandruft en haar zal gaan omringen
niet aandurft en haar zal gaan omringen
W eikgelegenh eid
Precair is ook het vraagstuk van d«
werkgelegenheid. Er is gebrek aan ar
beiders enerzijds en ook gebrek aai
In de veehouderijstreken is eer
voortdurend gebrek aan arbeiders, dii
de kunst van het melken verstaan. D<
zonen van de arbeiders geven de voor
keur aan andere bedrijven. Was daar
voor de oorlog reden voor in de onge
lijke arbei. oorwaarden, na de oorlog
speelt het feit, dat de melkveehouderij
Zondagsarbeid eist, parten. Di
zaakt, dat de boer met zijn v
kinderen het op Zondag heel moeilijk
heeft. In grote bedrijven brengt de melk
machine uitkomst, maar in kleine is di«
niet rendabel.
Van andere aard is de arbeidsvoorzie
ning in bepaalde akkerbouwgebieden,
waar men seizoenarbeiders nodig heeft,
doch de arbeiders liever in de cultuur
technische werken arbeiden, waardoor
het seizoenwerk met tegenzin doen
In het algemen is het moeilijk va:
trbeiders te krijgen. De W.W.-wet heeft
44 onbedoeld in de hand gewerkt, om
tol de losse arbeider zijn uitkering krijgt
op grond van de hoge zoinerverdiensten
en daardoor aan een hoger jaarinkomen
komt dan de vaste arbeider. Men had
gehoopt, dat het premieverschil in de
goede richting zou werken, maar die
hoop is beschaamd De bittertafel mag
hier een goede oplossing weten, de lei
ders van werknemers en werkgevers
staan hier voor grote moeilijkheden.
Ten aanzien van de W.W.-verzekering
achtte spr. het een vraag, of de verz
kering per vak op de duur houdbaar
en of het niet beter is, het volle be
drijfsleven h^ risico van de werkloos
heid te doenydragen. Tal van mensen
profiteren nu van de W.W.-verzekering,
waarvan dat niet de bedoeling was, om
dat zij maar tijdelijk willen werken en
nu daarboven nog een tijdlang uitkering
genieten.
Wat de ouderdomsverzekermg betreft,
meende spr., dat men het begrip
kering heel ver moet uitbreiden, i
voorstel van de S.E.R. nog verzekering
te noemen. Het pijnlijke er van zal zijn,
dat met de invoering de wetten-Talma
ter ziele zijn. Maar het slechtste wat men
doen kan, is de Noodwet, die de spaar
zaamheid door haar aftrek ondermijnt.
te handhaven.
Teruggang
De schaduwen, die er op land- en tuin
bouwgebied te zien zijn, zijn, zoal niet
vooruitgeworpen door een nieuwe crisis,
dan toch door een sterk verminderde
•rentabiliteit. Reeds was steun aan d«
koolverbouw nodig, maar met aardappe
len en rogge is het in de veenstreken
met name en in het algemeen op de
zandgronden heel moeilijk.
Een zeer belangrijk punt daarbij ls
het verschil in de kostprijs voor de ver-
fcnillende gebieden. Een uitvoerbare op
lossing hiervoor is totnogtoe niet gevon
den. De enige oplossing, die spr. ziet. is.
dat voor bepaalde hoeveelheden een ho
gere prijs wordt gegeven dan voor een
grotere productie. Dan zouden de kleine
bedrijven geholpen zijn.
Wat de positie der organisatie betreft,
Wees spr. er op, dat de doorbraak de
laatste weken in opspraak is. Het man
dement acht spr. een interne zaak van
de R.K. Kerk. Spr. zou het schoon vin
den, als ook de Protestantse Kerken zich
'egen de doorbraak keerden. Niet door
•ynodale mandementen, maar door be-
•liste uitspraak voor Christelijke orga
nisatie, zonder dat dit gepaard gaat met
tuchtmaatregelen. De Kerk heeft tot
Plicht, te gelovigen niet te dwingen, maar
Wel te dringen naar een organisatie, waar
Gods Woord het laatste woord spreekt,
opr. herinnerde in dit verband aan het
'eit, dat het Gelders Landbouwblad van
jb C.B.T.B. vroeg, niet aan de Christe
lijke boeren de eis van principiële orga
nisatie voor te houden. Als dat de prys I
Als dat zou gelden, zou er boven de
Moerdijk geen enkele Christelijke school
zijn. De fabel, dat de Noord-Oostpolder
een heel bijzonder gebied is. moet ver
dwijnen Op allerlei punten kan samen
gewerkt worden, maar juist niet op dit
punt. Spr. besloot met de mededeling,
dat de C.B.T.B. in navolging van het
C.N.V. het komend najaar een groot
scheepse actie zal voeren voor uitbrei
ding van het ledental
Hel Delta-plan
Minister mr J. Algera, die toegezegd
had een rede te houden, was daartoe
helaas door zijn ziekte verhinderd. In
zijn plaats trad nu op prof. dr ir J. Th
Thijsse. Deze begon zijn teleurstelling
over de verhindering van Min. Algera
uit te spreken. Deze is niet zo maar een
minister, maar een regeerder, die aan
zijn departemen-t hoog gewaardeera
wordt Uitgaande van de taak van de
waterbouwkunde: het dienen van veilig
heid, verkeer en landbouw (door ver
groting van de oppervlakte, verbetering
van de bodem en de zorg voor een vol
doende hoeveelheid goed water), gaf hii
een duidelijke uiteenzetting van het
Delta-plan. Met grote aandacht en waar
dering luisterde de vergaderwig naar
deze instructieve uiteenzetting.
Mens en techniek
In de middagvergadering hield de heer
F. H. van de Wetering, lid van de Twee
de Kamer, een referaat onder de titel
„Mens en Techniek". Hij wees er op, dat
de mens enerzijds optreedt als beheerser
der techniek, maar dat het modern ge
loof een eigen evangelie der techniek
heeft, wat hierop uitloopt, dat er een
demonie der techniek optreedt, waar
door deze over de mens gaat heersen.
In de lijn van de scheppingsorde moe
ten wij de techniek zien als een voort
zetting van de schepping, die de Chris
ten moet leiden tot gelovig realisme.
Het moei ons klein stemmen, dat de
mensheid eeuwen nodig heeft gehad, om
dit stadium te bereiken, al is de ont
wikkeling in de laatste tijd zeer versneld.
Hoe groot de gevaren zijn, wij behoe
ven ons niet op negatieve bodem te
zetten. De atoomenergie, tot groter
dienstbaarheid getemd, zal groter econo
mische welvaart kunnen brengen Het
Christendom kan ook voor de techniek
d e oplossing geven. De juiste verhou
ding tot God kan ook de juiste verhou
ding tot de techniek brengen. Het op
treden van een Billy Graham, afkomstig
uit hèt land van de eredienst der tech
niek. is een aanwijzing, dat daar, waar
de slavernij dreigt", de vrijheid wordt
begeerd, die gevonden kan worden in
het Christendom, dat de techniek kan
toeroepen, dat alles een schepping Gods
is en Hem heeft te gehoorzamen. Voor
de gemeente van Jezus Christus ligt
hier een grote roeping.
Ds J. Slok. Ned. Herv. predikant te
Dordrecht, sprak een boeiend slotwoord.
De vergadering werd toegesproken
door mr J A. H. J. v. d. Dussen, burge
meester van Dordrecht, mr J. Th. Bon-
oermans. secretaris-generaal van het de
partement van Landbouw. Joh. de Jong
namens de organisaties, aangesloten bij
het Convent van Christelijk-sociale or
ganisaties. H. Kikkert namens de C.H.
en A. W. Bieuwenga namens de A.R.
Kamerfracties, P Beemsterdoer namens
de technische organisaties.
De heer K. de Boer vertegenwoordigde
het C.N.V., mr G. C. van Dam het Ver
bond van Prot.-Christelijke werkgevers,
ir G. P. F. Royackers de Stichting voor
de Landbouw. Ook het Landbouwschap
en het Bosschap waren voor het eerst
uiteraard! vertegenwoordigd.
Door een misverstand stond in ons blad
van gisteren, dat het ledental
IK KOCHT EEN PAKAPLU...
(Van onze Londense correspondent).
fK HEB een paraplu gekocht. Lach
Indonesische ministers
naar Nederland
Betoging over Nieuw-Guinea
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken mr Soenarjo, is gisteren vol
gens Ass. Press, van Djakarta naar Ne
derland vertrokken om aan het hoofd
van de Indonesische delegatie de bespre
kingen in Den Haag over de Nederlands-
Indonesische unie te voeren. Op het
vliegveld van Djakarta overhandigde
hem een aantal betogers een resolutie,
welke de afschaffing der unie en „terug
gave" van Nieuw-Guinee eiste De reso
lutie verklaarde, dat de voortzetting der
unie „het herstel van het Nederlandse
koloniale stelsel, gegrondvest op het le
ven en bloed van Indonesische patriot
ten", zou betekenen. Voorts beschuldigde
de resolutie Nederland er van de sou-
vereiniteit van de republiek te hebben
geschonden door het koloniale stelsel op
Indonesisch gebied (bedoeld ls Westelijk
Nieuw-Guinea) te handhaven. De beto
gers droegen spandoeken mede Soenarjo
was vergezeld van de minister van On
derwijs, mr Moh. Jamin. De overige de
legatieleden, onder wie de minister van
Economische Zaken, Iskaq Tjokrohadl-
soerjo, zullen morgen volgen. Hon
derd personen uit 32 politieke partijen,
communistische vertegen
woordigers, deden de ministers uitge
leide. Het vertrek had 6 uur vertraging
tengevolge van motorpech.
Een U.P.-bericht in de Tel. maakt mel
ding van een uitlating van minister Soe
narjo als zou hü in Den Haag de wens
uitspreken, dat Nederland Indonesië een
belangrijk deel van zijn schulden zal
kwijt schelden Hij zou zelfs -n bedekte
termen hebben gedreigd, dat Indonesië
de conferentie zou afbreken en uit de
treden, als Nederland niet aan het
verlangen van herziening en schrapping
confidentie
t trotse ,Je maintiendraU" onverzwaict
doe. Als i
het betekent als een Hollander in Enge
land een paraplu koopt. Het betekent:
verraad aan de eigen volksaard, capitula
tie voor de Engelse levenswijze. Niet
meer en niet minder. Sinds ik die paraplu
gekocht heb, is er lets in mijn Hollander-
zijn gebroken, onherstelbaar. Ik kan ate
paraplu breken, verbranden, weggooien,
weggeven: het zal niet baten. Want die
paraplu is niet maar een dood voorwerp,
was het maar zo! Neen, zij is het uiterlijk
symbool van een principiële zielkundige
verandering, die nimmermeer ongedaan
gemaakt kan worden.
Aha, ik zie uw gezicht al. Gij zegt oe-
moedigend: ,JCom-kom, zo'n vaart zal
het niet lopen. Je bent een beetje over
spannen, beste jongen, dat is al. Mts-
schien laboreer je aan een verdrongen
schuldbewustzijn, of mogelijk ook liga
hationaal minderwaardig
heidscomplex: de nietigheid van Neder
land-zonder-imperium tegenover Enge-
land-mèt-imperium. Misschien ook heb
je heel doodgewoon een beetje heimwee
de andere kant van de haringvijver.
In elk geval is dat paraplu-complex van
overdreven. Ga eens met een
psychiater praten. Zo'n vent heeft hele
handboeken vol over paraplu-complexen
kan je er beslist van afhelpen."
CH, natuurlijk: u begrijpt er niets
van! U hebt er niet het minste besef
i wat het betekent, dat ik een paraplu
gekocht heb. U bent natuurlijk alleen
ens met vacantie in Engeland g»-
doch u hebt er nooit gewóóna.
hier een tijdlang gewoond had,
begrijpen wat die paraplu be te
kent. U zou meewarig uw hoofd schud-
denken: hij ook al, arme jongen,
dat had ik nooit van hem gedacht!
Laat mij proberen het u(t te leggen.
In Holland is een paraplu een paraplu.
Een voorwerp dat je in huis hebt en zo
dan gebruikt om je te beschermen
tegen de regen. Meestal verzuim je het
ding mee te nemen, en dis je het mee
neemt, kun je er zeker van zijn dat ie
gens vergeet, in een treincoupé of
a kennis. Als het een goede kennis
is, zal hij het regenscherm na verloop
tijd terugbezorgen. Anders zal hij er
zelf mooi-weer mee spelen, ofschoon dat
wat vreemde metaphoor is, omdat je
paraplu alleen maar gebruikt als het
lelijk weer is.
In Holland is een paraplu altijd een
beetje belachelijk. Men voelt zich met
zo'n ding min of meer gegeneerd, omdat
het eigenlijk overbodig is. Niemand tin
denken in colbert uit te
gaan als het regent. Als goed Hol lande
doet men dan een regenjas aan. En als
n'f JHÜ- die 'diote aanstellerij van onder alle c
standigheden een paraplu te draoen. voor
mij een regenjas, en geen paraplu,
basta!
"Vijn 1
Naar spr.'s mening heeft de doorbrak in
C.B.TH. geen slachtoffers gekost. De
'oor doorbraak vatbare personen zijn ook
'oor de oorlog nooit lid geweest. In de
•etste drie jaren na de oorlog, toen do
floorbraak verwarring stichtte, groeide
Oe C.B.TH. Spr. waarschuwde echter, op
ontbindende factoren acht te blijven
geven.
Vooral wees hij daarop in verband met
het landbouwonderwijs, waar men aller
lei met recht gesol ziet met het
*°ord „Christelijk". Hij herinnerde in
veaband aan de strijd in de Noord-
Gostpolaer, waar de minister van Land-
in strijd met de eerste jaren van
®jn ministerschap toen hij meehielp.
°e achterstand van het Christelijk land
bouwonderwijs te doen inlopen de
wspreak deed, dat, waar er niet één
gesproken confessionele groepering is,
•r geen confessionele school moet komen.
men héél goed-Hollands, d.w.z. zuinig
dan neemt men bovendien nog een para
plu mee om die regenjas tegen natwor-
den te beschermen. Maar populairnee,
dat is de paraplu In ons toch zo drassige
landje nooit geworden.
JWIET alzo in Engeland. Een paraplu,
althans voor een heer, is hier attrt-
'erklng. Is dis prijs I he' "«"buut en het kenmerk pan
de gentlemanEen gentleman neemt
nooit een regenjas mee, doch steevast een
paraplu. Toen ik hier pas kwam moest
ik lachen om die Engelse „gentlemen",
met hun zwarte jasje, hun streepjes
broek, hun suède handschoenen, nun
smetteloos-gepoetste zwarte schoenen,
hun bolhoedje en hun paraplu. Ik vond
het een zotte gedachte, dat iemand in de
regen uitging zonder regenjas. Die bol
hoed en die paraplu vond ik aanstellerig,
door-en-door onmannelijk. Een vlotte
deukhoed, ja, een sportieve regenjas, ja,
daar zat iets zwierigs, iets mannelijks
ik
ging uit, zónder regehjas. De lucht be
trok en de regen stroomde neer. Ik
vluchtte een „pub" binnen, dronk een
glas waterig bier en staarde naar buiten,
waar de regen neerplensde uit een grijze
lucht. Opgewekt pratend gingen de
„gentlemen" voorbij, zónder regenjas,
aar met een paraplu uitgespannen öo-
»n hun hoofd.
En plotseling begreep ik. En dat be
grijpen betekende een capitulatie. Ik
ledigde mijn glas waterig bier, stak de
ging een paraplu-winkel
binnen. „An umbrella, umbrella, please.1"
i ik tegen de shop-assistant, en ik keek
et een gentleman-vage blik langs ae
an heen. „An umbrella, sir? Of course,
this way please!" Vijf minuten later
stond ik op straat, mét een paraplu, en
zónder een rond-Hollands hart. Ik ont
vouwd, schutterig, onwennig nog, het re
genscherm De regen tikkelde neer 0p de
'arte zijde, en ik besefte dat ik net
herroepelijke, onherstelbare gedaan
had.
Waarom onherroepelijk, dat zal ik u
:n volgend maal vertellen.
P.N.I.-fractie grootste in
volksvertegenwoordiging
Door toelating van 2 (ex-)
communisten
Door het toetreden van twee partijloze
parlementsleden in de fractie van de
PNI. is deze thans de grootste in de voor
lopige volksvertegenwoordiging gewor
den. Maandag is bekend gemaakt, dat
Jusuf Muda Dalam (oorspronkelijk van
de communistische partij, maar daarna
uit deze fractie getreden) en Ahem Er-
ningpradja (oorspronkelijk Sobsi. maar
uit die fractie getreden) officieel tot de
P.N.I. zyn toegetreden. De P.N.I. heeft
thans 42 zetels in het parlement, de Mas-
mi 41.
Minister Van Thiel installeerde
Commissie voor de
ontwikkelingsgebieden
De minister van Maatschappelijk Werk,
ir F. J. F. M. van Thiel, heeft gisteren
te Den Haag in het departement van
Maatschappelijk Werk een interdeparte
mentale commissie voor ontwikkelings
gebieden geïnstalleerd.
In deze commissie zijn tien departe
menten vertegenwoordigd, welke bemoei-
ingen hebben ten aanzien van de ontwik
kelingsgebieden, d.w.z. gebieden
gesproken kan wo
stand op maatsch;
hygiënisch terrein.
De zaak der commissie is om de be
trokken ministers te adviseren omtrent
het instellen van sociale onderzoekingen
in deze gebieden, alsmede om de be
moeiingen der verschillende departemen
ten ten aanzien van deze gebieden op
elkaar af te stemmen.
Het voorzitterschap der commissie
handen gelegd van oud-minister prof. dr
A. H. M. Albregts, het secretariaat berust
bij het ministerie van Maatschappelijk
Werk.
Automobielfederatie gaat
50-jarig bestaan herdenken
Op 26 Juni a.s. zal de internationale
federatie van automobielciubs, kortweg
F.I.A. geh-ien, haar 50-jarig bestaan ln
Parijs herdenken ln een jubileumverga-
ig, waarvoor tal van officiële perso-
uit de bij deze federatie aangesloten
landen zijn uitgenodigd.
Namens de Nederlandse minister van
Verkeer en Waterstaat, die wegens ziekt»
verhinderd is, zal mr D. G W. Spitzen
retarls-generaal. aanwezig zijn, terwij
K N.A.C. zal zijn vertegenwoordigd
door jhr or J. Th. M Smits van Oyen
'oorzitter en mr B. Ph. baron Van Ha-
inxma thoe Slooten, secretaris.
GEZONDE ONTWIKKELING IN V.S.
TV
U t
(Van onze correspondent)
,E NAGALM van het besluit van bet Opperste Gerechtshof In de V.S., waarin
het afzonderlijk onderricht aan negers en blanken op openbare scholen als
ongrondwettelijk is gekenschetst, heeft tot dusver nagenoeg geen wanklanken met
zich gevoerd. De overgrote meerderheid van de bevolking der zeventien zgn. Zuide
lijke staten was rüp voor deze beslissing, die immers gevolgd was op een decennium
vol vooruitgang. De twee voornaamste leiders van de Oppositie, die het thans in
het oratorische dreigement zoeken, het openbare-schoolstelsei nu in hun staten
geheel te doen verdwijnen, weten in hun hart dat de kans om dergelijke plannen
te verwezenlijken nihil is. Eén hunner, gouverneur Talmadge van de staat Georgia,
moet in Januari a.s. aftreden en is niet herkiesbaar; de oud-minister van Buiten
landse Zaken, James Byrnes, thans gouverneur van Zuid-Carolina, spreekt thans
al op heel wat gematigder toon dan tijdens de eerste dagen na het uitvaardigen van
dit
De Amerikaanse regering en de Neger
leiders hebben tot deze gematigde toon
door de grote mate van tact van weers
zijden aan de dag gelegd, bijgedragen
Van overheidszijde heeft men de nadruk
gelegd od twee voorname nuances
dfit besluit In de eerste plaats heeft
geen geheim van gemaakt dat de Op-
oerste Rechter, Earl Warren (die tot zijn
benoeming als zodanig goeverneur
Californië was geweest) er in geslaagd
zijn aaht mederechters te overreden
en unaniem besluit van te maken;
belangrijk is voorts het feit, dat men on
geveer een jaar wil doen verlopen alvo-
>ns de uitvoering wordt verwaoht.
Negerleiders als de befaamde Walter
White, die sedert 1918 de ziel is geweest
de Beweging tot Verheffing
Kleurlingen, zijn er in geslaagd, alle
manifestaties die het gevolg hadden kun-
van een overwinningsroes t<
voorkomen. De meest frappante uitspraak
van de voorman der negers was wel
-Deze beslissing bewijst opnieuw dat he*
onder onze Amerikaanse vorm
mocratie mogelijk is langs grondwette
lijke weg bestaand kwaad uit te roeien.
Ik kan mij indenken dat het tempo
waarin dit geschiedt niet altijd
ledereen bevredigend ls. Maar wij
ken staag vordering en op een wilze
zoals in geen totalitair regiem mogelijk
zou zijin".
Tijdens ons gesprek met Walter White
aarzelde deze niet de nadruk te leg
gen op de politieke consequenties var
de beslissing van het Opperste Gerechts
hof
.Mensen, wie hret recht op een be
hoorlijk bestaan is onthouden, die als
tweede-rangs burgers worden beschouwd
aangewezen zijn op tweede-rangs wonin
gen i>n er niet in kunnen slagen een
evenredig aandeel te krijgen in het
landsbestuur, zijn het meest ontvankelijk
voor de communistische ideologie. Ik
heb dit ervaren in Azië. in Afrika en in
Zuid-Amerika. Pandit Nehru, die bin
nen eigen grenzen straffe maatregelen
tegen het communisme voorstaat, ver
telde mij toen ik in Delhi was dat hem
telkens wanneer hy op de onbetrouw
baarheid var. de beloften van commu
nisten had gewezen, de vraag werd ge
steld: „Maar wy horen, dat kleurlingen
ln de V.S. worden mishandeld. Dreigt
dan n-iet het gevaar, dat wy allen zo
aan Amerikaanse zajde zouden
scharen zouden worden behandeld als
de Amerikaanse negers?"
,De uitspraak van het Opperste Ge
rechtshof' aldus Walter White, „stelt
althans onze vrienden in andere wereld
delen in staat een positief antwoord op
dergelijke vragen te geven".
Zuidelijke staten bestaat in wezen geen
officiële „apartheid" meer.
..Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat
iedere openbare school in het Zuiden nu
eensklaps een samengaan van blank en
zwart te zien zal geven. Er bestaat, door
gaans, in de meeste Zuldeiyke gemeen
ten een officieuse scheidslijn tussen de
woonwyken van negers en blanken. Scho
len zyn vaak in het centrum van deze
woonwijken gebouwd. Er zullen dus scho
len blyven bestaan waarvan de leer
lingen overweldigend, zo niet geheel,
blanken of negers zyn.
„Een ding moet men nameiyk niet u't
het oog verliezen. Ten aanzien van ver
schillende andere minderheidsgroepen
heeft constitutioneel nooit enigerlei vorm
van apartheid bestaan. Maar ln wezen
vindt men ln onze steden toch sterke con
centraties van ofwel nationale of rell-
gfeuse groepen van de bevolking, die bij
voorkeur in eikaars omgeving wonen. Dit
zelfde verschynsel blijft men uiteraard
onder de negers aantreffen.
„De uitspraak van het opperste ge
rechtshof is echter zo belangryk omdat zij
de groei van een harmonische volksont
wikkeling bevordert. Ik ben ervan over
tuigd, dat als gevolg van deze uitspraak
ruim 90 jaar na de proclamatie waar
bij Lincoln de slaven vry verklaard*
andere vormen van „apartheid" zich niet
tullen kunnen handhaven. Wy beseffen,
dat deze uitspraak de grote principle]*
mijlpaal voorstelt, doch dat wU allen met
deze uitspraak nog moeten leren leven."
Ook de practyk heeft uitgewezen, dat
dit eerder een kwestie ls van tact en
zachte aandrang, dan van scherpe toepas
sing der wetten. Het meest recente voor
beeld hiervan levert de staat New Yersey.
Daar bestond, althans in de practyk, in
1945 in een aantal districten nog een
scheiding tussen het onderwys aan blan
ken en negers. In een aantal gevallen was
dit toe te schrUven aan het feit. dat nieu
we schoolgebouwen nodig waren om een
effectief samengaan mogeiyk te maken.
De grootste obstakels schenen aanvan-
kelijk gevormd te worden door de vrees
blanke ouders, dat neger-leraren
minder goed onderricht zouden geven dan
hun blanke collega's. In dergelyke geval
len werd gewoonlijk het voorstel gedaan,
het eens een jaar te proberen. Iedere klas
kreeg een deel van het aantal lesuren een
blanke als leraar, en het andere deel een
neger. Na een paar maanden was het als-
>f nooit een andere regeling had bestaan.
Langzamerhand verdween het vooroor
deel. En het oude dreigement het open
baar onderwUs te torpederen door de In
stelling van particuliere scholen verloor
zijn kracht.
De uitspraak van het Opperste Ge
rechtshof kan natuuriyk niet het pe.--
soonlyk vooroordeel wegvagen, dat alom
nog bestaat. Maar het bevordert de groei
een gezonder samengaan tussen de
beide rassen Dat is ook de voornaamste
betekenis die een man als Walter White
in toekent. Dat het besluit voorts d*
grondslag ontneemt aan critiek ln het bui
tenland op de Amerikaanse democratie
komt daarby op de tweede plaats maar
blijft een facttor van groot gewicht
Perzische oliemij in
Die paraplu deed mij altijd aan Cham
berlain denken, zoals hij uit het vlieg
tuig stapte, met dat vodje papier van
Hitier zwaaide en verheugd uit nep;
.Peace for our times!" Ik dacht dat aie
paraplu iets specifieks Chambertainiaans
was, een zwakheid, een eigenacraigheta
van die zachte, goedaaraige man. zoais
de sigaar bij Churchill behoort. Maar ik
Auto's, scooters en fietsen
Het gebied om de stad zit vol communistische
agitators en saboteurs
SAIGON is een havenstad in Zuid-Vietnam (Indo-China). Schepen van
allerlei nationaliteit stomen de chocolade-kleurige rivier op om te
laden en te lossen. In de rommelige havenwijk krioelt het van de kleine
kroegjes en luidruchtige dancings waar de vreemde zeelieden en de hele
maal in het wit gestoken matrozen van de Franse Marine zich vermaken.
En op de hoeken van de straten staan Chinese zwarthandelaren, die grif
twee-en-een-half maal zoveel piasters voor een dollar geven als de bankpn
hier. Om de verkeerschaos te completeren
zyn er ten slotte de duizenden al dan
niet van een hulpmotor voorziene cyclo-
pousses: de Vietnamese uitgave vai
Indonesische betjak.
Er zUn weinig Nederlanders. Met het
personeel van het consulaat mee zUn er
nog geen tien. Maar nu en dan stijgt
dat aantal plotseling tot over de honderd
en troepenschip met vrijwilligers
of uit Korea een paar dagen in
de haven van Saigon blijft liggen. Een
snelgroeiende buitenlandse kolonie is
echter die van de Amerikanen. Er zyn
er zoveel, dat het byna onmogelijk Is
om een kamer te bemachtigen in Hotel
Majestic: Satgöns beste hotel. Deze Ame
rikanen (militairen en burgers) maken
deel uit van de militaire en economische
Saigon heeft veel van Parys. De drukke
Rue Catinat met zyn kleine artistieke
■lnkeltjcs vol Franse nouveauté's zou de
Avenue de TOpéra-in-mlnlatuur kunnen
zyn. Het terras van het Continental Pa
lace Hotel waar de Fransen ln de koele
vooravond hun geliefde Pernod en Pip-
permint Soda drinken ïykt als twee drup
pels water op één van de terrassen op de
Champs Elysées. En de typische eethuis
jes met de kleine tafeltjes met rood-wit
geblokte kleedjes erover, ademen dezelf
de sfeer als die in het Quartier Latin.
Ook de verkeerschaos doet niet veel
voor die van Parys onder. Het centrum
van de stad puilt eenvoudig uit van de
auto's: overwegend kleine Renaults en
deftig-zwarte Citroëns afgewisseld met
een enkele grote Amerikaan van
een buitenlandse diplomaat of een schat
rijke Chinees. Plus de honderden Jeeps
en andere militaire voertuigjes. Het aan
tal herrie-makende scooters is enorm en
schijnt nog dagelijks toe te nemen En
geen enkele Nederlandse «tad zou ztch
hoeven te schamen voor het leger fietsers
missies, die de Fransen en Vletnamezen
helpen om zich Ho Chi Minh van het
lijf te houden.
Het leven ls overigens prettig. De da
gen van het kolonialisme zyn wel ls waar
officieel voorbij, maar dat belet de Fran-
niet. te leven zoals zU altijd gewend
en. Ten slotte bestaat die jonge staar
Vietnam slechts bij de gratie van het
Franse leger. Daarom wonen de Fransen
nog steeds In de beste hulzen. Daarom
komt al het verkeer tot stilstand als de
»e generaal Ely zich van zijn paleis
zijn hoofdkwartier b»eeeft En daar-
i do exclusieve Cercle Sportive altijd
Wat gat de stoot
Onze discussie richtte zich vervolgens
op de binnenlandse consequenties van
het besluit. Walter White liet er geen
twyfcl aan dat hy dit besluit beschouwde
sluitstuk dat grotendeels
reeds bestaande toestand normaliseerde
en bevestigde Hij wees er byv. op, dat
tot vóór een paar jaar een Amerikaanse
neger de grootste moeite had in de gro
tere hotels van de regeringsstad Wash
ington een kamer te krijgen. Dr Ralph
Bunche. een van Amerika's meest a
aanstaande vertegenwoordigers bij
United Nations, moest dat een paar jaar
geleden nog ervaren. En dat, terwijl
Siamezen, Chinezen of Indiërs met de
grootste hoffelijkheid werden behandeld
„Thans is van een dergeüjke situatie
hikkig geen sprake meer en het is goed
er de aandacht op te vestigen dat deze
groei plaats had lang vóór het Gerechts-
hof tot zyn conclusie kwam".
Ook over deze groei heeft Walther
White uiterst concrete denkbeelden „Het
lijikt my onjuist dit voor het grootste
deel toe te schryven aan onze acties, of
het zidh steeds sterker ontwikkelend
sociale geweten van ons volk. Econo
mische ontwikkelingen in het Zuiden
hebben vermoedelijk de grootste stoot
gegeven. Er heeft daar een toenemende
industrialisatie plaats gehad. De
vroeger voorna me ïyk afhankelijk
de katoenoogst is er dus gediver
sifieerd. Onder het fabriekspersoneel be
vinden zich een groot aantal blanken, die
tydens de wereldoorlog, of in Korea,
schouder aan schouder met negers heb
ben gevochten. Het is waar dat de ker-
de publieke opinie zich in het
algemeen meer doen gelden dan tevoren
wil men de verantwoordelijkheid
de erkenning der gelyike rechten
de neger aan concrete invloeden
toeschrijven, dan spelen m.i. deze
nomischc factoren een hoofdrol. Nauw
daarmee zyn de morele, en zo men wil
internationale, overwegingen verbonden"
Verwacht u. dat er in sommige delen
an het Zuiden krachtige oppositie zal
worden gevoerd tegen een gelijkschake-
ïg van het schoolwezen?"
„Nee, dat verwacht ik bepaald niet. Het
ls natuurlijk mogelyk. dat hier en daar
elementen een conflict zouden
kunnen forceren. Naar mijn overtuiging
zal dit noch veelvuldig voorkomen noch
bron kunnen zijn voor ernstige wrij
ving. Vergeet dit niet: in 12 van de 17
Dordtschc Petroleum Industrie Mij.
Voorgesteld tweede Interim-dividend op
preferente en gewone aandelen -13% pet.
betaalbaar 2 Juli aj., eerste interim
2% pet. Vorig jaar werd eveneens 2% en
13% pet interim uitgekeerd, totaal 15 pet
~~van 2 Dct in aandelen.
tegenwoordig een paar Vletnamezen lid.
Het gebied om de stad zit vol com
munistische agitators en saboteurs. Van
het frisse dak-restaurant boven op Hotel
Majestic kan men ze by wyze van spre
ken dagelijks gadeslaan. De enige hele
maal veilige manier om de stad te ver
laten ls dan ook door de lucht En wie
niettemin over de begane grond reist,
neemt ln leder geval een vuurwapen mee.
En behalve zo nu en dan een kanonschol
-en nachtelijke ontploffing, merkt men j de]entj,
Saigon weinig van deze tragische, zich p. q. denHollande"
Frans bastion, ook al zyn ervoortslcpende burgeroorlog. I tot commissarissen herkozen.
Weekstaat Ned. Bank
Recordvoorraad goud
en deviezen
Op de weekstaat der Nederlandsch*
Bank van 21 dezer is de post schatkist
papier, overgenomen van de staat, gedaald
f 418,1 millioen tot f 365.3 millioen.
De deviezenvoorraad steeg met f 24 mil
lioen tot f 1703,5 millioen, een record
1954. Het absolute record was f 1907,5
millioen op 27 April 1953, doch sindsdien
zyn veel convertibele valuta's omgezet in
goud. De goudvoorraad bleef f 2929,9 mil
lioen, zodat beide tezamen een na-oorlogs
record bereikten van f 4633,4 millioen. De
bankbiljettenomloop daalde met f 9 mil
lioen tot f 3245,6 millioen, het tegoed var
het Ryk met f 41 millioen tot f 702,2 mil-
doch dat der handelsbanken ver
meerderde met f 19 millioen tot f 589 mil
lioen. Daggeld noteert een half procent
Gunstige omzet in
kleinhandel
De omzet in het klein- en middenbedryf
heeft zich volgens het Economisch Insti
tuut voor de Middenstand in April j.l. op
hoger peil bewogen dan in 1953. De prijs
stijgingen hebben tot verhoging vai
geldomzetten bijgedragen. In vergeiyking
met vorig Jaar steeg de omzet in aard
appelen, groenten en fruit met 10 pet,
brood 3, kruidenierswaren 13, vlees en
vleeswaren 11, melk en zuivel 12, boeken
20 (boekenweek), huishoudeiyke arti
kelen 7, kantoorbehoeften 11. meubelen
9, schoeisel 7, textiel 13, dranken 11, ban
ket 10. tabak 2, opticiensbedryf 20, kap-
persbedrijf 17. drogisterij 6. Ook ten aan
zien van Maart j.l. steeg de omzet ln
April, dank zU voorjaarsaankopen en
Disconto verhoging in
Denemarken
Fusie Studebaker en
Packard
Studebakers Corporation en Packard
Motor Car Company hebben tot een fusi»
besloten. Deze zal aan de aandeelhouders
'orden voorgelegd.
Emissie Boeke en
Huidekoper
Het prospectus van de aandelen-emissie
Koninklijke Handelmy voorh. Boeke en
Huidekoper N.V., Haarlem, is verschenen.
Op 29 dezer wordt de inschrijving geopend
op f 3200 aandelen f 250 tegen 110 pet.
met claim voor een oud aandeel op een
nieuw, winstdelend voor de helft in 1954.
Doel is financiering van de verhoogde
omzet. Men verwacht een bevredigend di
vidend over het vergrote kapitaal
Dividenden
N.V. Koninklijke Zwavelzuurfabrle-
ken voorh Ketjen. Vastgesteld dividend
10 pet. De katalysator in het nieuwe fa
brieksgebouw ls uitsluitend bestemd vooi
de olie-industrie ter bereiding van ben
zine met hoog octaangehalte. Het is niet
zeker of de uitbreiding met f 1.7 mil
lioen geheel uit eigen middelen kan ge
schieden
Flectrlclteltsmij Anlem N.V. Voorlo
pige uitkering over 1953 op preferente en
gewone aandelen 5 pet. Vaststelling van
de vergoeding voor de aangekondigde
naasting der Indonesische bedrijven
Nederland
Het consortium van 8 oliemaatschap
pijen heeft de Perzische regering de op
richting voorgesteld van een maatschappy
tot exploitatie van de Perzische aardolie-
industrie. De Perzische minister van Fi
nanciën heeft verklaard, dat het voorstel
niet te ver van het Perzische standpunt
is verwijderd. Hy hoopt, dat de onderhan
delingen in Juli zullen aflopen en dat
men dit jaar nog 10 millioen ton ruw*
olie zal winnen. De maatschappy zou sta
tutair in Nederland gevestigd worden en
de exploratie, winning en raffinage ter
hand nemen. De nationale Perzische
aardoliemy zou twee directeuren in de
nieuwe maatschappij benoemen. Zij zal
belast worden met de bouw en het on
derhoud van wegen en gebouwen, dc ad
ministratie en aanneming en ontslag van
Frans crediet voor
Indonesië
De Franse regering heeft Indonesië een
xediet van f 133 millioen toegestaan voor
ie aankoop van kapitaalgoederen ten be
hoeve van de Indonesische industrieën.
Lotsy in dagelijks bestuur
F.I.F.A.
Tijdens de eerste bijeenkomst van het
lieuwe bestuur van de F.I.F.A. werd het
dagelijks bestuur als volgt samengesteld:
R. W. Seeldrayers (Belg.), A. Dewry (En
geland) en K. J. J. Lotsy (Ned.) met R.
Gassmann als toegevoegd secretaris. Dit
dagelijks bestuur zal alle dringende zaken
afdoen, welke aan de orde worden ge
steld tussen de wereldkampioenschappen
en de volgende bijeenkomst van het
bestuur van de F.I.F.A, in de tweede
helft van November van dit Jaar te Stock
holm te houden ter gelegenheid van de
herdenking van het 50-jarige bestaan van
de Zweedse voetbalbond.
MARKT. EN VISSERIJBERICHTEN
KATWIJK AAN DEN RIJN, 22 Juni
rocnteveliing Tuinbonen 30—32 kroten
tVf'8° rQnbaïber s-7°—9-20 waspeen 31—35
„.a-uien 1,802 aardappelen grote 2027 ld
o o^n?,en 15—24 ldem kriel 12—14 eplnazte'
3.204.30 per 100 bos; sla 2,50—4 per 100
stuks; aardbeien 1.00— f,32 per kg
TER AAR. 22 Juni Groenteveiling
SjOO—4.10 cspdop-
1.807.80 doppers
J-™-}** tolnbonVn 2,o4-2.25 k.sInUbS-"
9,50—13,30 Idem stek 3,70—7.50 alles per
•K'. b speen 1321 per bos; aardbeien
•hot 18 per doosje.
WOERDEN. 23 Juni - Ka.«markt - Aan-
le soort 2.08—2.14.
kwaliteit tot t 2M.
206 partijen. Prij
••jort 1.96-
Handel kalm.
KATWIJK AAN ZEE. 33 Jimi
Vangstberichten uit volte zee; groep RMn-
stroom-Ouwehand; KW 15-« k KW 42 geen
vangst KW 43-6 k KW 44—20 k KW 83-6 k
1- 97—3 k KW 110-8 k KW 50—12 k KW
groep Sltoh; KW 18—6 k 1
129—8
geen va
k KW 5—22 k
KW 73—26 k thulsstomer..
54—24 k KW 22—7 k KW 127—10 k YM 75—
45 k YM 263 geen vanget; groep Adeco II; KW
ïa_35 k KW 176-1 k; geen vangst hebben
de KW 9. KW 138, KW 147. KW 46en YM 74-
groep C. den Duik; KW 28—10 k KW 38— li
x KW 839 k KW 86 40 k nog 10 netten
halen KW 14414 k; groep Kennemerland:
29—4 k KW 3210 k KW 39-5 k KW 41
c KW 78—15 k; groep M. Par"
7, Scheveningen 1
IJMUIDEN, 23 Juni Besom
1 Traw.er—19700; loggers: Sch 117144
310—3420 YM 53—2420 KW 76—7000 KW 114-
voorlopig niet te verwachten. Opstelling?S0 Ï2F 114~kotters; WR 7—120 KW
van de balans van einde 1953 en bestem- i*?-2680 KW 35-«0 Kw KW 180-
ming van de winst ls vooralsnog
mogelijk. Voor de N.V. Nationaal Bezit
Aandelen Anlem wordt eveneens 5 Dct
voorgesteld
Union Minière Haute Katanga. Divi
dend 1450 (1250) Congolese francs.
Stoomvaartmij Zeeland. Vastgesteld
dividend 6% pet op preferent winst-
n 7 pet op gewone; ir.
E Ruys Sr zijn j tj.
SCHBVENINGEN, 23 Juni Vangstberich-
hedenmorgen uit zee; Seh 305-8 k
Sch 195—1 k Sch 24530 k Sch
i 254—14 k Soh 342—13 k Sch 412
Sch 200—2 k
«6—17 k Sc.
k Soh 56—18 k Sch 150—0 k Sch 228—
o-u o Sch 204—2 Ir
2! k Sch 75
17 k Sch 105—0 k Sch 330—2
Soh 201—4 k Sch 2645 k Sch
—03 mijl afgelegd Sch 77—7 k Sch 57—0 -
Sch 181-7 k Soh 199—10 k Sch 32—4 k Sch
40—4 k Sch 46—0 k Sch 40—38 k Sch 98—6 k
Sch 132—9 k Sch 133—3 k Sch 233—8 k Sch
2473 k Sch 81 k Sch 152 k Sch 1924 k
Sch 25-6 k Sch 30-1 k Soh 35—4 k Sch 54
20 rnyi Sch 130—1 k Sch 238-4 k Sch 246
Sch 310—10 1
Sch 20—45 k Sch 314—2 k Sch 70—7 k
3k Sch 188-8 k Sch 381—15 k Sch 98—3 k
Soh 14—45 kantje».
- Schev*nln«en: Sch 33—200 kan.
chepen; Sch 123—137 k van 10
achepen; Sch 402—340 kantje» van 7 schepen.
