IVÖRÓL LAethergolven J Maken wij de dienst uit? Twee eeuwen Franse mode in het Prinsenhof te Delft Eigen werk en de vakbeweging vroegen de aandacht KERK en SCHOOL Puzzle ZATERDAG 29 MEI 1951 HET ANTWOORD van de minister van Oorlog en Marine op de vragen van de heer Roosjen over de wervingsadvertenties moet. helaas teleur stellend worderr genoemd. Hoe gaarne hadden wij gezien, dat men ten departemente deze zaak alsnog had behandeld met de ernst die zy verdient. Om daartoe de ge legenheid te geven, hadden wij aan deze zaak. die reeds geruime tijd liep, zelf geen ruchtbaarheid gegeven. Toen echter onze laatste brief aan het departement reeds enkele weken oud was, het weerwoord daarop uitbleef en de heer Roosjen, inmiddels door anderen (uit de kring van het departe ment zelf?) op de hoogte gebracht, zich tot ons om nadere informatie wendde, was er voor öns geen reden, tegenover deze volksvertegenwoor diger het zwügen langer te bewaren. Het gevolg waren zijn vragen, die naar onze mening inderdaad de kern van de kwestie raakten. Na deze vragen was er voor het departement alsnog mogelijkheid te ever, van de verkeerde weg terug te keren. Wij allen maken wel eens een fout en zoals het een mens tot eer strekt, wanneer hij blijk geeft het fou tieve van een handeling zijnerzijds in te zien, zo zou dit ook moeten gelden voor een departement, zelfs voor een zo machtig departement alS dat van Oorlog en Marine. Deze kans is niet benut. DE SPOED waarmede op de vragen het antwoord gegeven is (de vragen werden op 20 Mei gesteld en het antwoord volgde op 26 Mei) is nau welijks gebruikelijk. Men zou deze spoed kunnen prijzen, ware het niet dat men in een principiële zaak als deze toch heel wat liever had gezien, zo het departement zich langer respijt had gegund voor bezinning en na dere overweging. Het moet ons dan ook van het hart en wij stellen dat ongaarne vast dat het antwoord niet van het gehalte is als het belangrijke en bo vendien pijnlijke onderwerp wettigt. Hebben wij in ons eerste artikel moeten constateren, dat niet met de nodige referentie gehandeld was ten aanzien van de vrijheid, in het bijzonder die van drukpers en van geweten, daaraan moet nu jammer genoeg nog worden toegevoegd, dat de volks vertegenwoordiging, van waaruit immers de vragen gesteld werden, door dit antwoord niet die bejegening verwierf waarop zij als zodanig aan spraak heeft. "VTEMEN WIJ het antwoord wat nader in beschouwing, dan moet wel bijzonder verwondering wekken de zinsnede, dat niet het departement, doch wij in gebreke zouden zijn gebleven. Wij zouden namelijk nalatig zijn geweest in het aangeven van suggesties, hoe in de bestaande situatie, be trekking hebbende op de geestelijke en morele gevaren in Korea en in Japan, verbetering te brengen. Een antwoord in wel zeer ongebruikelijke vorm. Hoe zijn de feiten? Wij constateren een laakbare situatie; het departement ontkent niet, dat d$ situatie te wensen overlaat, maar het verlangt nu van ons, dat wij wegen ter verbetering aanwijzen. Zijn wij dan minister? Zyn wij staatssecretaris? Het kan ons zijn ontgaan, maar bij ons weten is zelfs een benoeming tot raadadviseur ons niet geworden. Echter, scherts terzijde. Het zal de lezers zij hebben de afgelopen dagen ons op ruime schaal hun hartelijke belangstelling willen tonen duidelijk zijn, dat het antwoord ook op dit punt meer in staat is, verwon dering te wekken dan te overtuigen. We mogen toch van de minister verwachten, dat hij, zo hij dit wenst, met zijn functionarissen middelen weet te vinden om tegen de morele en geestelijke gevaren in Korea en in Japan beter te beschermen. Dat behoort tot de taak van hem en zijn departement. Terecht geven wij veel op van het communistisch gevaar. Wij moeten echter wel oppassen voor een geestelijke instelling, dat wij naast dit ge vaar aan andere gevaren voorbijzien. Dit geldt voor ons allen; het geldt ook voor de minister en bepaald niet minder voor zijn staatssecretaris, met wie wy de in het antwoord aangeduide gedachtenwisseling hebben gevoerd en op wiens rekening wij het antwoord menen te mogen stellen. Het is helaas aan de debetzijde van het departement terecht gekomen. Hoe klein en dikwijls hoe elegant waren onze voormoeders (Van een onzer verslaggever») .van Parijs de mode van Europa al sinds Vanmiddag heeft de Franse ambassa- vele eeuwen, deur in het Prinsenhof te Delft de ten-1 Tot 15 Augustus zullen we er kennis toonstelling ..Twee eeuwen Franse mode" van kunnen nemen hoe onze vcx geopend. Dat „Franse" kon er wel bijna ders zich tooiden op galafeesten PIÏSlBfE rha»i nan Annemarie Selinko S nan, brengt LI BELLE thans een b feuilleton, dar in spanning en DÉS1RÉE niets oader doet. De soon ran Napoleon Nederlandse n de Oosten- Afdeling Zuid-Holland Chr. Gerei. V.'s Wellicht kwam het door 't mooie weer, maar dit jaar waren er minder bezoekers dan voorheen op de jaarvergadering van de afdeling Zuid- Holland van de bond van Chr. Geref. J.V.'s, die Donderdag in de Chr. Geref. Kerk te Leiden werd gehouden. Uit de jaarverslagen bleek, dat het ledental nagenoeg constant is gebleven en dat de J.V. te Vlaardingen zich bij de bond heeft aangesloten. De heer C. de Jong te Noordeloos sprak over het onderwerp „Christelijke Vakbeweging", Spr. behandelde de vol gende punten. Hebben wij naast ons Chr. Geref. kerklid zijn. ook nog iets te maken de vakbonden? Zo niet? En in welke richting moeten we dan? Achtereenvolgens bezag hij de sociale en economische toestand omstreeks en na de Franse tijd, het Reveil en zijn sociale be tekenis, het Algemeen Nederlands Werk liedenverbond, en de Christelijke vakbe weging. Spr. stond uitvoerig stil bij de taak van het C.N.V. In de huidige om standigheden. Na de gemeenschappelijke broodmaaltijd werd de uitslag van de bestuursverkiezing bekend gemaakt. In de vacature J. O. Schouten werd gekozen J. Hendriks te Scheveningen; in de vacature L. van Va- len Pzn., P. v. d. Slikke. te Den Haag. De heer C. Holleman werd herkozen. De functies moeten nog onderling worden Zegenende handen Ds A. Bikker van Amsterdam sprak ver volgens over „De achtergrond van ons werk". Spr. vergeleek het CSir. sociaal werk met een schilderij van mensen, die in de vlakte arbeiden, en op de achter grond een berg. Dit ls de Olijfberg met de zegenende handen van Christus, die vanuit de hoog te de wereld regeert. De Kerk op aarde, In de vlakte, ligt onder Jezus'handen. Wij hebben een marsorder ontvangen: „Gij lieden zylt Mijn getuigen zijn". Dus mo gen wij geen renteniers zijn, maar moeten ;en leger op weg vormen. Hoewel wij maar een Gideonsbende jn. moeten wij moedig voorwaarts gaan. Wanneer wij de stromingen in de wereld nagaan komen wij ten slotte bij twee oer- en uit, die van God en die van de duivel. Deze stromingen hebben zich ver mengd en het resultaat is het dëisme, pantheïsme en a-theïsme. Spr. zette de gevolgen van deze ge- dachtenstromingen uiteen. In de kerke lijke wereld zien wij zoiets als een Ba bylonische Kerkverwarring. Daarom geldt voor ons de waarschuwing: Put uw kracht uit de ene goede bron, de Bijbel. (Door een misverstand werd dit verslag gisteren niet geplaatst). afgelaten zijn, want immers is de mode Herdenking invasie Ir Staf naar Normandië met prof. Gerbrandy Op 5 en 6 Juni zal in Normandië zo- ak men weet het feit worden herdacht dat tien Jaar geleden de invasie begon Odk Nederlandse troepen zullen bü de herdertkirvgsplechtigheden aanwezig zijn. De Nederlandse regering zal wor den vertegenwoordigd door de minister van oorlog en marine, ir C. Staf. en door prof. mr P. S. Gerbrandy. die mi ni «ter-p resident was in de Londense regering ten tijde van de invasie. Voorts zullen van militaire zijde aan de plechtigheden deel nemen een com pagnie van het garderegiment fuseliers Prinses Irene mot het vaandel van het garderegiment, 20 oud-strijders, die aan de invasie hebben deelgenomen en die thans nog iri werkelijke dienst zijn (12 van de Kon. Landmacht, 4 van de Kon, Marine en. 4 van de Kon. Luchtmacht) en het trompetterkorps van de huzaren de huiselijke kring en zien hoe klein hoe elegant zij waren. Men heeft getracht de poppen op te stellen in een omgeving, welke komt met de tijd, waarin deze kleiding gedragen werd. In vele gevallen is daar zeer in geslaagd. Verscheidene vitrines met losse stukken tonen minstens zo goed als de gehele toi letten, hoe het handwerk deze vervlogen eeuwen. Men is deze moderevue begonnen in 1700, omdat slechts sinds die tijd een volledig cos- tuum bijeen te garen ls. Want niet alleen gaat het om de japonnen en galarokkei zonder de passende onderkleden vallen de bovenkleren nu eenmaal niet. De tentoonstelling is bijeen gebracht uit museum en particulier bezit. De tig poppen zijn vervaardigd en gekleed door de Union Frangalse des Arts du Costume te Parijs, die haar collectie be schouwt als het begin van een costume- museum. een instituut, dat tot de stich ting van een costumemuseum te Parijs wil komen. Op 11 Juni wordt in het Prinsenhof eer concert gegeven door het Haags Kamer koor onder leiding van Cor Backer me een programma van muziek uit de twe< eeuwen, die de tentoonstelling bestrijkt. Advertentie) ASTHMALIJDERS Hier is wat U moet weten l De hevigste asthma-aanval kan binnen één minuut gekalmeerd worden. Dat is de ondervinding van dè tienduizenden asthmalijders. die de wonderbaarlijke Adozo-tabletten hebben gebruikt. De medicijnen, die Adozo bevat, zijn zo samengesteld, dat één enkel tablet de felste aanval In 30 seconden verlicht en de normale ademhaling in 5 15 minu ten herstelt. Adozo is doeltreffend in alle gevallen van asthma, bronchitis, nacht- en ochtendhoest, beklemming op de borst, moeilijke ademhaling, enz. Neem eens de proef met Adozo. Bij apothekers en drogisten. R'damse centrale kost J 90 a 100 millioen B. en W. van Rotterdam hebben de raad gevraagd een eerste werkcrediet van tien millioen gulden beschikbaar te stellen voor een goedkeuring te hechten aan de bouw van de eerste tranche van een nieuwe electrische centrale aan de Waalhaven te Rotterdam, omvattende twee eenheden, elk van tachtig megawatt (80 000 kilowatt). De kosten van de ge hele bouw van deze eerste tranche wor den globaal geschat op f 90 100 mil lioen gulden. Ger. Schoolverband was in Utrecht bijeen Onder"'f>re9idium van ds W E. Ger- tsma te Zoetermeer heeft gisteren te Utrecht het Gereformeerd Schoolver band vergaderd. In zijn openingswoord de voorzitter er o.m. op. dat on derwijs van Christenen moet zijn Chris telijk ambtswerk in dienst van de Grote Koning. Christelijke opvoeders moeten niet zijn slappelingen, maar zij dienen de kinderen op te voeden tot sterke mannen en vrouwen. Spr. herdaaht voorts de overledenen uit het verband in het bijzonder de heren Nes en Reitsma. Als secretarls-pennimgimeester van de oommissie van uitvoering (het bestuur) werd herkozen mr Th. A. Versteeg te Amsterdam. De organisatie telde op 31 Decembei 1953 twee gewesten, 24 districten. 463 scholen, 2382 onderwijzers en onderwij zeressen en 81898 leerlingen. De laatste die getallen waren een jaar te voren 461. 2441 en 80826. Aan het jubileumfonds der Vrije Uni versiteit werd 750 en aan het jubi- leumfonds van de Ver. van Chr. On derwijzers 500 geschonken. Een hulpboekje voor het aardrijks- j kunde onderwijs is samengesteld en'Boe: binnertkort zal een boekje versahUnen Ami waarin Catettfiismus en Bijbelse ge- N«i schiedends met elkaar In verband wor-;"" den gebracht. De heer Goudswaard rapporteerde over het onderling schoolbezoek na mens hiet district Assen. Hieruit bleek, dat het onderwijs in de biologie veel te wensen overlaat, omdat vele onder wijzers onvoldoende belangstelling voor dit vak tonem De volgende vergadering werd vast gesteld op 20 Mei te Utrecht. In de middagvergadering sprak de heer C: C. F. Gordijn te Rotterdam, over. De Achtergronden ener Christelijke Licha melijke Opvoeding. Referent zou de taak van de liohamelijke opvoeding zo willen formuleden: het lichaam te vormen tot een gunstige uitdrukkings- veld voor de geest. De Christelijke lichamelijke opvoe ding mag zich niet riahten op het sterk maken van de spieren en het klaar maken voor hoge lichamelijke presta ties zonder meer Maar dan mag het Chr. Onderwijs de liohamelijke opvoe ding niet blijven zien als een zuiver materiële aangelegenheid. Chr. Geref. Zondagsscholen naar Den Haag Woensdag wordt in de Jeruzalem- kerk aan het Pomonaplein de 24e jaar vergadering gehouden van de Chr. Geref. Zóndagsschoolvérenigingen in Nederland. Nadat- de huishoudelijke zaken in de morgenvergadering zijn af gedaan. zal de L. S. den Boer 'smid- dag; een referaat houden over: „Hel geloof in het kind. Pius X vanaf heden Rome's nieuwste heilige Duizenden pelgrims van overal ter reld maakten vandaag te Rome de plech tigheid der heiligverklaring van Paus Pius X mede. Men verwacht, dat i dan een half millioen mensen de plech tigheid in de open lucht vanavond, waar bij de huidige Paus Pius XII de naam zijn voorganger Pius X zal toevoegen de lijst van reeds 4560 heiligverklaarden zal bijwonen. In de basiliek van Sint Pieter, wordt morgen een bijzondere pontificale hoog mis opgedragen- Een vijf-en-veertigtal kardinalen en 350 aartsbisschoppen en bisschoppen die bij de plechtigheid aanwezig zijn zullen Maandag door de Paus in audiëntie wor den ontvangen. Promotie aan de V.U. te Amsterdam Gepromoveerd tot doctor in de rechts geleerdheid. op het proefschrift „De Rus sische Problematiek in het Sowjet- Staatsbeeld". Gijsbert Ruypers, geboren te Amsterdam. In vogelvlucht De commissaris der Koningin in Gelderland, Jhr dr C. G. C. Quarles van Ufford, zal op de Jubo II in Arnhem een beroep doen op de offervaardigheid voor het herstel van de Grote- of Euse- bluskerk aldaar. De helft van de beno digde 3 ton is al bijeen. Billy Graham is voor een vacantie an tien dagen naar Schotland vertTok- ken. Op Tweede Pinksterdag wordt In Maastricht de 37e Limburgse Protestan tendag gehouden. Met een rede over: De Beoefening der Franse Syntaxis (zinsleer), heeft prof. dr L. Geschiere zijn ambt van hoogleraar in de Franse taal- en letterkunde aan de Vrije Universiteit te- A'dam aanvaard. De R.K. Econ. Hogeschool te Tilburg hoopt eind '57 een modern hogeschool gebouw te betrekken, plaats biedende aar 900 studenten, naar ontwerp van de ar chitecten J. Bedaux (Tilburg) en J- v. d Laan (Delft). De bouwkosten vergen f 4,3 min. Advertentie Elke land een brfllant Chr. Geref. Gemeente Delft geïnstitueerd Naar wU vernemen heeft te Delft een deel der Chr. Geref. Kerk het verband genoemde kerk verbroken en zich onder leiding van ds J. G. van Minnen uit Huizen (N.H.) geïnstitueerd als Chr Geref. Gemeente. Dit geschiedde door genoemde predikant met mandaat van de classis der Chr. Geref. Gemeenten in Nederland, bij welke gemeenten dit uit getreden deel zich heeft aangesloten. Het aantal uitgetreden leden en doop leden te Delft telt thans 48. PROMOTIES AMSTERDAM. G.U. 28 Mei Gepromo veerd tot doctor in de wis- en natuurkunde op proefschrift: een onderzoek naar_het_ge- neesmiddelgebi UTRECHT 28 Mei. Gepromoveerc Frans mej. H. S. J. M. Holtzer, Waalwijk, doctor in de letteren en wijsbegeertt proefschrift: Peccatum. Sin and Guilt in Ancient Rome. Anna Elizabeth Eilhelm- Hooijbergh, geb. te Bussum. Gepromoveerd tot doctor ii> de letteren cn wijsbegeerte op proefschrift getiteld: „Het wijsgering onderwijs aan de hogeschool te Franeker 1585—1811". de heer S H M Galama geboren te Burgwerd (gem. Wonseradeel) en thans wonende te Mcgen (N.Br.). DELFT. 26 Mei. Gepromoveerd tot doc tor in de technische wetenschap op proef schrift: A Study of the ageing of asphaltlc Bitumen, ir W P van Oort. Idem op proef schrift: Change of the Resistivity of some facecentered cubic Metals after cold-wor king at liquid Air Temperature, ir J A ACADEMISCHE EXAMENS LEIDEN, 29 Mel. Geslaagd candldaats- examen Engelse taal- en letterkunde mej. J M Dekhuyzen te Nijmegen. Doctoraal exa men klassieke taal- cn letterkunde de heer J W M v d Vossen te Den Haag. Artsexamen le gedeelte mej S M Lucardie te Voorburg en de heren W A Engelbrecht te Schevenin gen en D D Sheffel (USA). Artse: gedeelte de, e Den Haa Geslaagd voor H. J. Limpens, Heerlen en mej. iwer, Laag Keppel. Doet. rechten: B Forceville. Venlo. Cand. H. S. J. -M Holtzer, Waalwijk, hiedents mevr. J. E. J. M, Schayk. Ci ulst, Santpoort. Doet. Aardrijkskunde H. E. H. Bos Doet. kunstf Vrolljk-Kijzer mej. M. Wia i R. i dam. Doet. phar dam. Can H. M. scher, sterdam. liedenis mevr. M. H. G. »iden. Cand. geschiedenis Beckmann en mej. R. G. Mansfeld, Amsterdam en cand. pol •etenschappen (sectie lings. Wassenaar en I. Th. lej. M. H. Geer HU- DELFT 28 Mei. Geslaagd voor cand. werktuigkundig Ingenieur: The Kian Tjiang. Delft. Cand. vliegtuigbouwkundig ingenieur: P. Spek, Bussum. Suratman Delft. Geslaagd voor ingenieur vllegtulgbouwkunde: J. L. van Ingen (met lof) Puttershoek, M. J. M. Postma. Baarn. ROTTERDAM. Klin. H.O. 28 Mei Ge slaagd voor seml arts F. de Jong, Rotter- Beroepingswerk Ned. Herv. Kerk «roepen: te Drogeham (toez.) J. H. Jimmink, vic. te Beilen; te Yhorst- j De Wijk (toez.) mr H. van Ewijck te Go- rinchem; te IJsselmuiden J. de Lange te Nunspeet. ingenomen: naar Peize Th. Stehouwer. vic. te Krimpen a. d. IJssel. e d a n k t: voor Papendrecht A. J. Timmer te Ouderkerk a. d. IJssel; voor Tienhoven (toez.) A. Baas te Lage Zwa- luwe; voor Strijen A. Pop te Zoeien; voor Wateringen G. J. Bloemsma te Beesd. Benoemd: tot hulppred. te Cal- lantsoog en te Ravenswaay C. J. Las- schuit te Urk. Geref. Kerken Beroepen te Domburg -Westkapel 1 e O. van Noort te Nieuwendijik; te Schip- luiden C. Augustijn, cand. te Rotterdam. Aangenomen: naar Echten (Fr.) R, Akkerman, cand. te Amsterdam, -die bedankte voor Anna Jacoba-polder, Op- penhulzen, Oudehoome en voor Zeven huizen (Z.H.) Geref. Kerken art. 31 K.O. Examens: De classis Kampen heeft praep. geëx. en beroepbaar verklaard H. D. Doorenbos en D. v. d. Boom te Kampen, cand. aan de Theol. Hogeschool aldaar. Geslaagd voor cand. examen K. D. van Dijk te Groningen. Geref. Gemeenten Beroepen: te Gouda F. J. Diele- man te Yerseke, die bedankte voor Me- liskerke. Bedankt: voor Slikkerveer, J. B. Bel te Krabbendijke; voor Zeist A. van Stuyvenberg te Nunspeet. Chr. Geref. Kerken Bedankt: voor Rotterdam-Centrum C. Verhage te Broek onder Aikkerwoude. dam. M. Cozijnsen. Bameveld. J. R. Boumi, Noordwijk aan Zee. H. Leeftlnk, Zwolle; W. E. Moermans, Den Haagg; en P. W. Hel- leman, Vlaardingen. Geslaagd voor arts: mevr. M. Visser-Steegman, IJsselmondc; L. van Wijngaarden. Sliedrecht; dr H G. J. M. Kuypers ïsdorf, Utrecht; H. P. ter Meulen. Amsterdar J. J. van Baar, Haarlem: D. Bolk. Almelo; P J Jongerius, Rotterdam en B. de Beer Ternaard. AMSTERDAM. G.U.. 26 Mei. Bevorderd tot arts mevr. J C Golterman—Hardenberg. E A Belmer. J G M van Esser. en A J de Jong. Amsterdam. Geslaagd voor arts-ex :e ged.: mej. M h F van Kilmthout, T Niessing G Mak. C W Neuberg, W J R Heijenbrok, GRONINGEN, Weiland. Assen. Cand. wis- en na- •kunde: D: D Wierts, Schonebeek F; K J Planta. Gronlngem I; H J Veenstra'. Gro- Theologische «ogesohool (Broederweg) te Kampen ls voor het cand. geslaagd K D van Dijk/Gronlngen, LEIDEN, 28 Mei. Geslaagd theologie de heer G A Nieuwland te Den Haag. Geschie denis; de heer J G Visser te Voorburg. UTRECHT. 26 Mei. Geslaagd voor doet. rechten: mej. P J G Koekenberg, Utrecht, jhr W H de Beaufort Neerlangbroek, B van Loo, Utrecht, en mej. G G van den Burg, Wagenlngen. Doet. geschiedenis: J P de Zeeuw. Utrecht. gMELODIE EN WOORD DER— I 12.55 Weerber. 13,00 Nws. 13.10 Koor. 13.40 d. scholen. 15.10 Interv.15.40 Ork.cohc. 1,45 Voordr. 17.00 V d. kind. 17.55 Weerber. i no Nws. 18.15 Caüs. 18.25 Sport. 18.30 i hobo. 19.00 Caus. 19.10 Gram. 19.30 ZONDAG 30 MEI I 18.30 Sportrevue. VPRO: 31. Dr Locher vertrokken naar Nieuw-Guinea Gisteren is met een KLM-toestel van Schiphol naar Nieuw Guinea vertrokken de secretaris van de Raad voor de Zen ding dr G. P. H. Locher. Hij zal. zoals men weet. een inspectiereis van vier maanden maken door Nieuw Guinea ter voorbereiding van de zelfstandigheid der kerken aldaar. Met hetzelfde vliegtuig zijn eveneens naar Nieuw Guinea vertrokken, de schaal- beheerder van de Herv. Zending aldaar, de heer N. van der Stoep en zijn echt genote. die een Jaar met verlof ls laad zijn geweest. Nieuwe leden prov. Utrechts genootschap van K.enW. Het Provinciaal Utrechts Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen be noemde o.m. tot nieuwe leden: prof. dr F. L Sassen te Leiden, mr H. J. Woltjer. chef van de afd. H. O. van het ministerie van O. K. en W., mr F. Kranenburg, staatssecretaris van het ministerie van Oorlog, mr G. W. Spitzen, secr.-gen. van het ministerie van Verkeer en Water staat dr J. A. van Arkel te 'a-Graven- hage prof dr J J. L. Duyvendak te Leiden, mej. dr E Hulshof f Pol te Lei den, dr A. A. Kampman te Leiden, dr A Klaaens te Voorhout, dr P. van Royen te Lelden, mr P. Eyssen te 's-Graven- hage, mr P Sehlerbeesk te 's-Graven- hage en mr H. Sohuttevaer te Voorburg. Hij spreekt met de portierster, die eerbiedig antwoordt Dan loopt hij door de zaal en )nsP®c- teert bedachtzaam mensen en dingen, ue vrou wen hebbén hun bezigheid en durven met opzien. Hij staat stil bij een venster, kijkt schijnbaar naar buiten, maar zijn aandacht is in de zaai. Dan spreekt hij met enkelen, informeert naar de reis en naar de reden van hun komen naar Batavia Ze antwoorden schuchter en noemen verschil lende motieven, maar een drietal kijkt vrijmoe dig naar zijn ogen, coquet lonkend met opkrul lende lippen. Haar gunt hij geen blik en geen woord. Bata via is een losbandig wereldje, maar Kapitein de Bas bleef onbesproken. Overwegingen van nuchter en zakelijk belang beheersen alles wat hij doet. Zo maakt hy promotie, zo bouwt hij zijn leven, zo houdt hy zich zelf in stand en positie. De portierster spreekt met Katrijntje. „Deze heer wil met je wandelen. Kleed je dadelijk met je beste kleren Jij bent een geluksvogel. Ze helpt haar bij het kleden. „Wat betekent dat?" vraagt Katrijntje. „Moet dat?" „Natuurlijk, moet dat. Doe maar goed je best. „o'n braaf Sinjeur. En een deftig heer. Er is hier veel ontuig Maar hij is een braaf mens met een prachtige toekomst"... Ze lopen samen in de vroege morgen op een stille plek Er is weinig ruimte in Batavia en buiten de wanen ls het gevaarlijk. Daarom lopen ze op en neer, honderd meter heen. honderd meter terug. Hij spreekt vriendelijk, prijst haar flinkheid, die de grote onderneming aandurfde, verzekert dat Indië haar wel bevallen zal, flinke mensen zijn hier op hun plaats Hij informeert naar haar ouders en haar familie en waar ze gewoond heeft Katrijntje antwoordt schuchter, vertelt van het Weeshuis en van haar dienst, wijdt een woord aan haar vader an herinnert zich moeders over lijden, maar ze zwijgt van de hoge heer. Hem zal ze nooit terugzien. Dat heeft ze zich op de reis goed ingeprent. Hij speurt schuchterheid in haar stem, be scheidenheid in de blik van haar ogen en taxeert sympathiek haar innerlijk op gelijke waarde als haar physiognomie. Maar de afstand is te groot. Zij voelt zich te nietig bij een groot heer als hij. Zijn deftigste kleding, opzettelijk aangedaan voelt hij nu als een hindernis. Daarom gaat hij vertellen van Middelburg. „Mijn vader heeft een bescheiden betrekking aan het Entrepot van de Compagnie. Dat is een groot gebouw, waar een koperen Oostinjevaarder K. jONKHEID HET PORTRET VAN DE ERFLAATSTER De romantische geschiedenis van een erfenis met volle zeilen als windwijzer op de schoorsteen staat. Die koperen windwijzer was een van de dingen, waar ik als jongen altijd naar keek. En naar de schepen Het Entrepot staat bij de Dam. Daar is een korte doodlopende gracht. Die wordt soms leeggepompt, om de schepen te herstellen. Daar heb ik dikwijls uren lang staan hangen over de lage muur langs de walkant, om uit de hoogte neer te kijken op de timmerlieden en op de met balken geschraagde schepen, die gekalefaterd werden. Soms moest ik naar de Lange Delft, de voornaamste straat van de stad, met een bood schap voor een der Heren van de Compagnie. Ik durfde me met verroeren, als ik die gang zag. zo breed als een huis. zo lang als een hele straat van Batavia, en de prachtige brede trap en liet hoge trappenhuis, zo hoog als de Lange Jan." „De Lange Jan?" vraagt Katrijntje, meelevend in zijn verhaal. „Dat is de toren, die naast onze kerk staat, die noemen We Lange Jan." Ze lachen beiden. Bij Katrijntje blyft de glim lach even liggen, doordat ze zich deze kloeke kapitein een ogenblik voorstelt als een klein bang jongetje op een deurmat in het stadje Middel burg, dat compleet in 't niet zinkt bij het grote Amsterdam. „Ik heb mijn naam nog niet genoemd. Ik heet Alexander de Bas. Mijn vader was als jonge man lid van het Middelburgs Zanggezelschap. Hij had een zware zuivere basstem. Ten slotte ken de heel Middelburg hem als „de bas". Zo is het gebleven. In het Trouwboek staat hij ingeschreven als De Bas. mijn drie broers en ik evenzo in het Doopboek Ik heet eigenlijk Sander maar laat me Alexander noemen. Dat klinkt beter. Hoe is jouw naam?" „Katrijntje." „Dan noem ik je Catherina. Alexander en Ca therine, wat klinkt dat mooi. Veel beter dan San- der en Katrijntje!" - Weer lachen ze samen, 't Is wonderlijk. Het lijkt wel, dat ze elkaar al dagen kennen inplaats van een half uur. Hij blijft stilstaan „Catherina, nu moet ik je iets vragen. Je zult wel weten, dat Compagnies vrouwen geen keus hebben Ze worden door de Gouverneur toegewezen aan een man. Als bij zondere gunst mag ik vandaag kiezen. Straks moet ik mijn keus de Gouverneur meedelen. Ik heb jou gekozen. Zal dat gaan, Catherina? Wil je mijn vrouw worden?" Katrijntje is overrompeld. Ze kijkt, alsof ze niet begrijpen kan WBt hij bedoelt. Dat het vreemd zou gaan, wist ze, maar zó heeft ze 't niet verwacht. Onbeholpen stamelt ze: „Ik wéét het niet." Dit antwoord bevalt hem. Hij zou het afschu welijk vinden, als ze hem om de hals vloog, zoals sommige vrouwen de haar toegewezen kerel om de nals vlogen Düj dat ze een man kregen. Toen hij dat zag ne--ft hij gewalgd ,.Ik begrijp het, Catherina, je kunt het niet weten, wij kennen elkaar te kort." S Llefdadlgh opro 12.30 Weerber; 12.34 Gram n;' 18.00 Sport; 16.45 Gran NCRV; 7.00 Nws. 7.13 Gram. 7.30 Gewijde iuz 7.45 'n Woord voor de dag. 8.00 Nws. i weerber. 8.13 Sportultsl. 8.20 Gram. 8.30 Tot uw dienst, 8.35 Gram. 9.00 V. d. zieken. 9,30 V. d. huisvrouw. 9.35 Waterst. 9 40 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram. 1 progr. 12.25 Voor boer cn Schoolradio. MP15.15 Gram. 15A0 Hoornkwintet. 16.00 Bijbellezing. 16.30 mermuz 17.00 V d. kleuters. 17.15 Kln- •koor 17.30 V. d. jeugd. 17.45 Regerlngs- zend.: Nederland cn de wereld: Uitwls- gsprogr.; „Indrukki (e lie tot 16e eeuw. 19.30 „Vc aus. 19.45 Huismuz. 20.00 Rac De •erbér' 19.10 Muz. "uit 20.20 HBH TpïTm—woek JUBO II" caus.). 20.50 „Er klopt iets hoosp. 21 40 Gram. 22.00 Nederlands Bijbelgenootschap. 22.05 ..Door vuur re- 23 00 Nws en SOS-ber. 23.15 uitz. in de Tsjechische taal. 23.30—24.00 Gram. Hilversum II (298 m) AVRO: 7 00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7 30 Gram '8 00 Nws 8.15 Gram. 9.00 Mor genwijding. 9,15 Orgelconc. 9.30 V. d. vrouw. 9 35 Gram 1100 V d. Jeugd. 11.15 Kamer- o'rk 12.00 Amus müz. 12.30 Land- en tulnb. meded. 12 33 Intermezzo. 12.38 Hammond- rgelsp. 13.00 Nws. Meded, of gr Metropole ork. 14.00 Buiterü.overz. 14.20 Gram. 14.30 Voordr. 14.45 Mezzo-sopr. cn plano. 15.15 V d vrouw. 16.15 Gram. 17.30 V d. padvinders. 17 45 Gram. 17.50 Mil. comm 18 00 Nws. 18,15 Gevar. muz. 18.43 Muz caus 19.00 Studenten-uitz. 19.15 V. d, hengelaars. 19.20 Plano. Regerlngsultz.: Landboi tage het voorbeeld ..Kerkhove 20.00 Nws. 20.05 „Faust". 23.00 Nws. 23.15 Conferentie -ogr. 23.50—24 00 ome Service. 330 ïo's, 12.20 Gevai nfvc. 23.20 _Filmpi Engeland. Repor- open Ga- 13.45 V. d kleuters. 14.00 V. d. rouw. 15.00 Lichte muz. 15.45 Amus.muz. 15 Mrs Dale's Dagb. 16 30 Hoorsp. 18.00 ram. 18.15 Amus.muz. 18.45 Hoorsp. 19.00 'ws 19 25 Sport. 19.30 Hoorsp. 19.45 Ge- ar muz. 20.30 Hoorsp. 21.00 Quiz. 21.30 Ge- ir. progr. 22 00 Nws. 22.15 Act. 22.20 Gram. agar-*- 23.20 Licht» 12.00 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.10 Gevar. muz. 14.15 Amus.muz. 16.00 Kamermui. 16.15 Dansmuz. 17.00 Nws, 17.46 Gevar, progr. 19 00 Nws. 19.30 Symph. ork. en solist. 21.45 Nws. 23.30 Kamermuz. 24,00 Nws 0.30 Dansmuz 1.15 Gevar. muz. Nws. 13 40 Oude muz. 14,00 Nws. 14.05 I cltal, 14.30 Gewijde muz. 15.00 Symph co 16 00 Gram. 16.55 Kamermuz. 19.00 Gre 20 02 Nationaal ork. 22,45 Gram, 23.4 24.00 Nws 12.00 Omr.ork. 12.20 Zang en plano. 12.3A Weerber 12.34 V. d. landb. 12.42 Gram. 13 00 Nws. 13 15 Planoap. 13.30 Gram. 13.45 Pianosp 1400 SohoolrSdio. 15.00 Sport. 16.00 Symph.ork. 16.10 Planorecital. 16.55 Mannenkoor. 17.00 Nws. 17 10 Lichte mui. 18 00 Franse les. 18.15 Orgelsp. 18.25 Sport, 17.30 V. d. sold. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 20 00 Kamerork. en soliste. 20.50 Zang en piano. 21.00 Kunstkaleldoscoop. 21.15 Gram. 12 00 Omr.ork. 13.00 Nws. 13.15 Gevar.muz. 14 15 Gram. 15.00 Omr.ork. en sol. 15.30 Gram 16 05 Lichte muz. 17.00 Nws. 17,15 17.30. Pianorecital. 17.55 Gram. 18.30 8.00-8.15 Engel beginnelingen 22.00—22.30 Nw Bridge. Engelse les. (Op 224 TTTs-vrT^-rz-rr Kruiswoordraadsel Welke kleinigheid wordt gevormd uit de letters in de van 1 tot 7 genummerd» vakjes, als is gegeven: A Zangvogel. B ouderwetse handtas, C commanderen, D sierduif, E trommelsla ger, F uit een geschrift of rede aanhalen. Oplossing vorige puzxle Horizontaal: 1 Triangel, 6 S.G., 7 08. I ik, 11 arm, 13 P.H., 14 prima, 16 ega, 1' ledig. 19 iel, 21 enorm, 23 es, 24 ent. 25 A». 26 de, 27 en, 29 contrast. Verticaal: 1 Triptiek, 2 ia, 3 agame. 1 gom, 5 es, 8 charmant, 10 Kr., 12 Raden. 13 P.G., 15 111, 16 ego, 18 inter, 20 es, 21 ra, 24 een, 26 do, 28 na.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 2