L Aethergolven J
De tiende Mei 1940
KERK en SCHOOL
2
ZATERDAG 8 MEI 1954
(Van onze militaire medewerker)
/~\NS ALLER GEDACHTEN zijn in deze dagen weer uitgegaan naar hen,
die in de Tweede Wereldoorlog het leven lieten in de grote strijd, waar
in het ging om de verdediging van ons aller vrijheid en van ons nationaal
volksbestaan.
En natuurlijk zijn daarbij óók de oorlogsgebeurtenissen ons geestesoog
weer gepasseerd. Ons eigen militaire optreden in 1940 vormde daarvan
slechts een klein onderdeel. Wij willen hier niettemin een ogenblik bij stil
staan, omdat de veertien jaren, welke sindsdien zijn verlopen, thans toe
staan afstand te nemen tot de gebeurtenissen in die dagen en het ons mo
gelijk maken, beter wellicht dan toen de herinneringen nog vers in het ge
heugen lagen, ons eigen optreden en dat van de vijand aan een critische
beschouwing te onderwerpen.
Aan Nederlandse zijde werd het militaire optreden geheel beheerst
door de wens, onder alle omstandigheden neutraal te blijven. Dit politieke
beginsel schreef onze legerleiding voor om naar alle zijden paraat te zijn
en vantevoren geen overleg te plegen met België, Frankrijk en Engeland.
"W7"EL WAS ONDER generaal Reynders nog uitgegaan van het standpunt,
dat indien de Duitsers ons grondgebied zouden schenden wij niet
alleen de Vesting Holland moesten verdedigen, maar tevens moesten trach
ten de vijandelijke opmars door Brabant zoveel mogelijk te vertragen om
de Belgen, Fransen en Engelsen in de gelegenheid te stellen ons te hulp te
snellen en gezamenlijk een front te kunnen opbouwen tussen de Vogezen
en de Noordzee. (Generaal Reynders was de schepper van de zgn. „Peel-
Raamstelling").
Op 6 Februari 1940 liet de regering echter dit beginsel varen. Generaal
Reynders werd gedwongen heen te gaan. Voortaan zou alleen de „Ver
grote Vesting Holland" worden verdedigd, n.l. door vier divisies in de
Grebbelinie, twee divisies achter de Waal en de Linge en twee divisies als
mede de lichte brigade in reserve in het kustgebied.
Aan de Maas en in de Peel-Raamstelling zou alleen „symbolisch" weer
stand worden geboden. Natuurlijk ging hiervan enig vertragend effect uit.
Dit was óók het geval met de zwakke schermen van troepen langs de Bel
gische grens, aan de IJssel en in de Noordelijke provincies.
TTOE WAREN NU de militaire plannen aan Duitse zijde? Terwijl bij onze
regering het neutraliteitsstandpunt hoogtij vierde, heerste aan Duitse
zijde de mening, dat een neutraliteit van België en Nederland, zodra de
gevechten in het Westen zouden zijn begonnen, een practische onmogelijk
heid was. Beide landen zouden volgens Hitiers mening elk ogenblik door
Frankrijk en Engeland kunnen worden gedwongen hun neutraliteit prijs
te geven. (Zo de waard is, vertrouwt men zijn gasten).
Hierdoor zou het Ruhrgebied onder het bereik van de geallieerde ar
tillerie kunnen komen te liggen. Bovendien werd de luchtverdediging van
dit gebied dan eveneens zeer moeilijk. De Duitse oorlogsproductie kwam
dus ernstig in gevaar.
Daarom stond reeds van de aanvang af vast, dat, zodra de strijd in
het Westen ging ontbranden, Nederland en België zo snel mogelijk moesten
worden bezet. Een bezetting door Franse en Engelse troepen moest onder
alle omstandigheden worden voorkomen. Aanvankelijk werden de plannen
er echter uitsluitend op gericht, onze „buitenprovincies" te veroveren. De
reden hiervap was, dat de Vesting Holland voor de Duitsers een volkomen
onberekenbare factor vormde. De gevechtskracht van het Nederlandse leger
werd niet groot geschat, maar de onderwaterzettingen vormden een krach
tige hindernis, welke moeilijk zou z(jn te nemen.
Daarom zou de Vesting Holland zelf voorlopig ongemoeid worden ge
laten en althans aan de buitenzijde worden afgesloten door een bewakings-
scherm. Naderhand zou de vesting dan wel op een of andere wijze tot ca
pitulatie kunnen worden gedwongen.
/~\P 21 JANUARI 1940 besloot Hitier echter, dat Nederland bij een opmars
in het Westen volledig moest worden bezet en wel onmiddellijk. De
Vesting Holland moest worden genomen door speciale middelen.
Deze bestonden hieruit, dat de aanval tegen de vesting niet in eerste
instantie zou plaats vinden tegen het sterke Oostfront er van, maar tegen
het meer achterwaarts gelegen en daarom zwakker bezette en minder
parate Zuidfront. Hiertoe moesten de bruggen van de Moerdijk, Dordrecht
en Rotterdam echter dadelijk bij het uitbreken van de vijandelijkheden
worden bezet. Dit kon geschieden door een onverhoedse overmeestering uit
de lucht.
Teneinde tevens te trachten de algehele Nederlandse weerstand reeds
aanstonds te breken, werd besloten de luchtlandingsactie niet tot het ver
overen van de bruggen te beperken, maar zich, landend uit de lucht, boven
dien van het regeringscentrum Den Haag meester te maken om de regering
en de legerleiding gevangen te kunnen nemen.
DE UITVOERING van deze operaties is ons allen bekend. Op 10 Mei 1940
zette het grootste leger zich in beweging, dat de wereld nog ooit had
aanschouwd. Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens rukten in totaal
93 Duitse divisies op met daarachter nog een algemene reserve van 27
divisies.
Noordelijk van de rivieren marcheerden twee infanteriedivisies op
tegen de Grebbelinie en één cavaleriedivisie in de Noordelijke provincies
met als einddoel de Afsluitdijk. Noordelijk van Venray overschreden vijf
infanteriedivisies en een pantserdivisie de Maas, tussen Venray en Luik
rolde een vloedgolf aan van zeventien infanteriedivisies en twee pantser
divisies.
Het meest verrassend was echter het feit. dat twee divisies parachu
tisten en luchtlandingstroepen landden in de Vesting Holland, de bruggen
veroverden en de door Brabant aansnellende 9de Duitse pantserdivisie de
weg openden naar het hart van ons land.
Slechts de Duitse operatie tegen Den Haag werd een volkomen fiasco.
De Nederlandse weerstand was op vele plaatsen echter veel groter dan was
verwacht en ten slotte kwam men zodanig achter op het tijdschema, dat
een bombardement op Rotterdam werd aangewend om de beslissing te for
ceren. Intussen was echter tevens reeds de Grebbelinie doorbroken, zodat
een Nederlandse capitulatie ook overigens nauwelijks meer kon uitblijven.
AANVANKELIJK MOET deze capitulatie een slechte indruk hebben ge
maakt op de andere Westerse mogendheden, die thans onze bond
genoten waren geworden. Maar spoedig werden deze zelf het slachtoffer
van de Duitse aanvalsdrift.
De geallieerde legers, verouderd zowel wat bewapening als uitrusting
betreft en daardoor achterlijk ten aanzien van de technische en de daaruit
voortvloeiende tactische en strategische mogelijkheden van de nieuwe tijd,
moesten het in alle opzichten volledig afleggen tegen de nazi-legers. Bo
vendien waren zij enerzijds door de wens neutraal te blijven en ander
zijds door de wens de neutraliteit van de ander te eerbiedigen niet in
staat geweest, voorbereidingen te treffen waardoor het mogelijk zou zijn
geweest gemeenschappelijk op te treden en, verenigd, veel meer kracht te
ontwikkelen dan waartoe zij thans in alle opzichten verdeeld in staat
waren. Tegen de politieke en militaire dynamiek van de dictator waren de
oude methoden en middelen van staat- en krijgskunde machteloos gebleken.
AAN FRANSE ZIJDE werd de débècle als volgt getypeerd: „L'Allemagne
a créé une armée pour gagner la guerre, ce que nous n'avons pas fait.
L'armée allemande de 1939 a battu l'armée frangaise de 1920". „Duitsland
heeft een leger geschapen om de oorlog te winnen, hetgeen wij niet hebben
gedaan. Het Duitse leger van 1939 heeft het Franse leger van 1920 ver
slagen".
Koningin Juliana ontving gisteren in Londen het erelidmaatschap van
het Londense Timmerliedengilde. De gildemeester Kenneth Morris
Roberts overhandigde haar een kistje met de oorkonde. Het kistje
is met de hand gestoken van het hout van de oude Nederlandse kerk
in Austin Friars, die tijdens de oorlog werd vernield, en ixin de
eveneens verwoeste hall van het Timmerliedengilde.
Humoristisch incident
Klok liet twaalf slagen horen toen
Koningin rede begon
Noenmaal met Belgische gildemeesters
in historisch gebouw
(Van onze correspondent te Londen)
DE NAUWE Throgmortonstreet in Londen was gistermorgen even een
Nederlandse enclave toen Koningin Juliana arriveerde om het ere
lidmaatschap van the Worshipfull Company of Carpenters, het Londense
timmerliedengilde, te aanvaarden. Honderden leden van de Nederlandse
kolonie te Londen juichten samen met de samengestroomde Engelsen
het was juist lunchtijd in de city de vorstin toe. Even keerde de
Koningin zich om en wuifde de menigte toe. Toen richtte zij haar aandacht
op de ceremonie, die haar wachtte. Zij werd op hoofse wijze begroet door
de Alderman van het Drapers Guild, (het gilde der lakenhandelaars),
aaar de Carpenters, wier gildehuis in 1941 tijdens een bombardement was
vernietigd, gastvrijheid genoten in de Drapers Hall, het gildehuis der
manufacturiers.
H.M. werd ontvangen door dc Master
of the Company of Carpenters. Kenneth
M. Rob-erts. dié gekleed was in de tra
ditionele met bont afgezette toga. beho
rende bij zijn ambtelijke waardigheid.
De Company-clerk las vervolgens de bul
voor, die in plechtige bewoordingen de
benoeming van H.M. Koningin Julia-
na tot Honorary Freeman of the Car
penter's Company vermeldde, waarna de
bul, geborgen in een prachtig met hout
snijwerk versierd kistje, haar door de
Master werd aangeboden.
In een toespraak bracht de Master hul
de aan het doorluchtige Huis van Oranje
en het Nederlandse volk. Hij bracht spe
ciaal in gedachtenis hoe koning-stadhou
der Willem III de privileges van Lon
den had hersteld-, de Bank of England
opgericht, het staande leger onderwor
pen aan het oppertoezicht van het parle
ment, de persvrijheid verzekerd en de
Britse grondwet stevig gegrondvest had.
Hij wenste H.M. Gods zegen toe en sprak
de verwachting uit, dat zij bij toeköm-
itige gelegenheden nog meermalen ge
bruik zou maken van de gastvrijheid van
het timmerliedengilde.
Incident
De Koningin stond op om de toespraak
van de Master te beantwoorden, maar
toen viel er een enigszins pijnlijke, of
schoon min of meer humoristisch inci
dent voor. De klok op de momumentale
schoorsteenmantel begon het middag
uur te slaan, juist toen de Koningin het
woord nam. De Worshipfull Carpenters
verbleekten, want zij hadden op deze
stoornis niet gerekend, daar de klok ge
woonlijk vijf minuten voor loopt. Maar
iemand had de tijdwijzers gelijkgezet, en
tergend langzaam vielen de twaaLf sla
gen. De Koningin, niet in het minst uit
het veld geslagen, ging echter onver
stoorbaar voort om in enkele woorden
haar dank te betuigen voor de eer haar
en haar volk bewezen.
De gildemeesters werden vervolgens
aan HM. voorgesteld, waarna de cere
moniële sfeer voor korte tijd overging
in een wat ongedwongener stijl
toen de Koningin zich met de- haar eigen
charme onderhield met de leden van het
gilde.
Het noenmaal waaraan veel genodig
den aanzaten werd geopend met een ge
bed gezongen door het koor van Christs
(Advertentie)
Dr Wumkes le Sneek
overleden
Dr G A. Wumkes, emeritus-predakaint
van de Ned. Herv. Kerk te Sneek, is gis
teren overleden. Hij bereikte de leefitijd
van 84 jaar.
Dr Wuimikes, die in 1868 te Joure werd
geboren is zijn gewest nimmer ontrouw
geworden. In 1884 deed hij zijn intrede in
zijn eerste gemeente Hoorn op Terschel
ling Vandaar vertrok hij vier jaar later
naar Roden, en in 1901 naar Zeerijp.
Tijdens de evangeliebediening in deze
gemeente promoveerde hij cum laude te
Groningen op het proefschrift: De Gere
formeerde Kerk in de Ommelanden. Zijn
haatsite gemeente was Sneek, waar hij
het Woord Gods tot 1925 verkondigde.
Hij vestigde zich toen te Huizum, het
tegenwoordige Leeuwarden.Zuid met het
oog op zijn benoeming tot bibliothecaris
van de Provinciale Bibliotheek. Deze
funoie legde hij in 1941 neer.
De overledene was mede-oprichter van
het Krisrtlik Frysk Selskip, eindredacteur
vain Yn utf eigen Tel, en schrijver van tal
van werken o.m. vertaailde hij de Bijbel
in het Fries. Ook het Fries op de kansel
had zijn warme belangstelling, zijn eerste
Friese preek sprak hij uit in Tzum en
zijn eerste Friese dooppreek in L/utke-
Japanse kerken: Weert
bedreiging H-bom
In een appèl aande christenen van alle
landen roapt het uitvoerend commité
ran de Raad der Christelijke Kerken in
Japan op tot alle denkbare maatregelen
tem wering van het dreigende gevaar
i-calastrofe.
Hospital, een van de oudste ziekenhuizen
van Londen. Er .werd een heildronk uit
gebracht op Koningin Elizabeth en Ko
ningin Juliana.
Omstreeks drie uur verliet de Konin
gin de oude Draper's Hall. toegejuicht
door vele Londenaren. Zij gebruikte het
souper ten huize van ambassadeur Stik
ker.
Tweede jubileumdag van de
Ned. Chr. Vrouwenbond
Op dc tweede jubileumdag van ae Ned
Christen Vrouwen Bond. in de Ahoyhal-
len te Rotterdam, werd hoo-Mz k eo
huishoudelijke agenda afgewerkt. De pre.
der Nagel sprak over Onze Wapenrusting, j
waarin zij de strijd, die de N-C.VB- in
nerlijk zowel als uiterlijk te voeren heeft,
Vervolgens werden de diverse Jaar
verslagen uitgebracht.
Mevrouw M- Monshouwer-Gerriteen
sprak over het contact met de geëmi
greerde leden. Mevr- Dekker-FoKkinga
trad af als presidente van de afdeling
Noord-Brabant en Limburg. In haar plaats
werd geïnstalleerd mevr- Vermeijden-
Terpstra uit Oss. De andere bestuursle
den werden herkozen.
De eerste secretaresse mevr. E- Frölich-
Hoenderbos gaf een overzicht van de
laatste vijf jaren, -waarna mevr. M- C-
Treffers-De Knegt, presidente van het
contact Rotterdam de bijeenkomst sloot.
Het eeuwfeest v^n de Ver. van Prot.
Godsdienstonderwijzers wordt van 14-16
Juni op Woudschoten gevierd. Dr P. J.
Roscarn Abbing uit Den. Haag spreekt.
Ds De Jong, GrandRrapids
promoveerde aan V.U.
Gisteren is ds A- C. de Jong, geboren
te Grand Rapids en voorheen predikant
bij de Chr. Ref. Church van Boston
Square m Grand Rapids, aan de Vrije
Universiteit gepromoveerd tot doctor ln
de theologie, op een proefschrift over
-The Well-Meant Gospel Offer: the views
of H. Hoeksema and K. Schilder" Pro
motor was prof- dr G. C. Berkouwer.
De 31-jarige ds De Jong heeft geduren
de zijn studie in ons land zich de Neder
landse taal zo eigen gemaakt, dat hij in
tal van Geref. kerken 't Woord kon be
dienen. De vader van ds De Jong, dr
Y. P. de Jong, thans emerituspredikant,
promoveerde -n uw cveu.eu. aau >•»-
V U. en is afkomstig uit Sexoierum. Ds
De Jong vertrekt op 14 Mei met de
Rijndam weer naar Amerika,-
Het proefschrift snijdt de controversen
aan met de theologen Hoeksema in Ame
rika en wijlen prof. Schilder. De promo
vendus beoogt in zijn dissertatie te be
wijzen, nat de verbondsbelofte moet wor
den gezien als voorwaarde en onvoor
waardelijk beide- Hoeksema wil van een
voorwaardelijke belofte niet weten, om
dat dit zou betekenen een verwaarlozing
van do onmacht van de zondaar. Ds De
Jong wijst dit af. God biedt Zijn beloften
ken van genade, die bewezen wordt aan
zondaars, die later verloren gaan-
Prof. Schilder loochent volgens promo
vendus net aanbod met. maar kwam tot
zekere spanningen omdat hij niet weten
wil van een zekere gunstige gezindheid
Gods jegens degenen die later verloren
gaan-
Schilde ns verwerping van de algemene
genade leidt tot spanningen vooral m.b.t.
het aanbod der genade, al is hij ver van
Hoeksema verwijderd
Van de 24 stellingen vermelden wij XV:
Opwekiungscampa6nes ais cue van u.iy
Graham werken, niettegenstaande som
mige heilzame invloeden, fundamentele
kwalen van de Amerikaanse christenheid
eerder in de hand dan dat zij deze zouden
verminderen.
In Peking 29 predikanten
terechtgesteld?
De Amerikaanse delegatie in Genève
orvtvim-g een telegram van de Amerikaanse
Raad van Chr. Kerken (aangesloten bij
de ICCC) waarin de terechtstelling van
29 Chinese protestantse predikanten in
Peking wordt gemeld
De delegatie wordt verzoabt, in geen
geval stappen te nemen ter erkenning
van de regering van rood China. -
De eerst Dimdag j'. bekend geworden
terecht stelling heeft volgens het tele
gram op 30 April plaats gehad.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Papendrecht ftocz.)
A. J. Timmer te Ouderkerk a. d. IJssel;
te Tienhoven (toez.) A. Baas te Lage
Zwaluwe; te Delden A. J. Jörg te Almelo.
Aangenomen: naar Hattem (toez.)
B. Dagevos te Oostrum (Fr.).
Bedankt: voor Kootwijk G. M. van
Dieren te Ede.
Geref. Kerken
Beroepen: te Zeist B. G. Mees ten
Oever te Kamerik.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Slikkerveer, J. B. Bel
te Krabbendijke.
Inauguratie prof. dr H. Schreuder
Met een rede over: Een hoofdstuk uit
de Semantiek (woordbetekenis!, inzon
derheid met betrekking tot het Engels,
heeft prof. dr H- Schreuder gistermiddag
zijn ambt als hoogleraar in de faculteit
der letteren en wijsbegeerte aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam aan
vaard.
Ir M. Gout aanvaarde lectoraat
aan T.H. te Delft
Met een voordracht over: Kentering in
het Bouwvak. aanvaardde ïr M- Gout
gistermiddag zijn lectoraat in de bouw
kundige constructie aan de Technische
Hogeschool te Delftt
Subcommissies M.T.O.
In de Subcommissie werktuigbouwkun
de M T O. zyn benoemd toi iijaeiijKe
leden: ir C- A. P. Dellaert te 's-Hertogen-
bosch; ir J- nu Franken te Rotterdam:
ir L W- de Koning te Scheveningen; ir
J- A. M. H- Masset te Heerlen: ir J. W.
Niermans te Utrecht; dr ir T- W. G.
Schweigman, te Vught en E. M. Zweek-
horst ie s-Hertogenoosch; en is inge
trokken de benoeming van mr D- van
Duyne te 's-Gravenhage als lid van de
Subcommissie Electrotechniek M-T-O.
GRONINGEN, 7 Mei Geslaagd voor cand
godgeleerdheid H Oostinga, Groningen- Be
vorderd tot arts: E J Conradi. M Schenk,
beiden Ie Groningen en J W Ludwlg. Smllde.
LEIDEN. 7 Met Geslaagd voor het can-
didaatsexamcn Nederlands recht de heer W.
Frankel. Curacao.
LEIDEN, 8 Mei Geslaagd voor het doc
toraal examen geneeskunde de dames M J
Fontein te Haarlem; M E v Lawick v Pabst
te Den Haag; N v Loenen Martinet-Wester
ing te Ocgstgeest; G M v d Neut te Rotter
dam; A M Roëll te Den Haag; E v Strijen te
te Deh Haag
e Oegstgeest.
1 le gedeelte.
-irg; H J
>kking te
de heren P A Frederiksz t«
Leiden; R Kartodirdjo te Den Haag en K W
J Vijgen te Boskoop.
Geslaagd voor het artsexamen 2e gedeelte.
de heren H v d Bor-1"
te Loosduinen; H J
Nljhof te Den
Geslaagd
ehologic; mc
Sle Ew Jong-Tjhoer
(Advertentie)
Geen wagenmaar winnen!
Als U MAÏZENA DURYEA
gebruikt is er van „wagen"
geen sprake. U pent dan altijd
zeker van een goed resultaat.
Er bestaat geen beter bind
middel voor groenten, soepen en
sausen dan de echte MAÏZENA
DURYEA. B\j gfbruik hiervan
zijn mislukkingen bij voorbaat
uitgesloten.
gMELODIE EN WOORD DER
I vrouw 9.40 Gram. 10.30 Morgendienst 1L00
Gram. 11.15 Lichte muziek 12.25 Voor boer
en tuinder 12.30 Land- en tuinbouwmede-
ielmgen 12.33 Orgelconcert 12.59 Klokgelui
1.00 Nieuws 1.15 Lichte muziek 1.40 Gram.
2 05 Schoolradio 2.30 Gram. 2.45 Voor dc
vrouw 3.15 Gram. 3.30 Strijkkwartet. 4.00
l" "- taggga 4.30 Omrocp-orkest 5.00
D Nieuws 8.15
Gram 8.25 Hoogmis NCRV; 9.30 Nic
9.45 Örgelconcert IKOR; 10.00 ..10 Verkeers
regels". caus. 10.30 Jeugddienst 11.45 Toe
spraak NCRV; 12.00 Vocaal ensemble KRO;
12.15 Gram. 12.20 Apologie 12.40 Hammond
orgel en plano 12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws
1.10 Lichte muziek 1 40 Boekbespreking 1.55
Gram. 2.00 Voor de jeugd 2.30 Zang en piano
3.00 ..De Nijmeegse universiteit", caus. 3.20
Kamerorkest, koor en sol. 4.10 ..Katholiek
hulil.-ont overal" 4.15 Sportreportage 4.30
Vespers NCRV: 5 00 Geref. kerkdienst 6 30
Gewijde muziek 6.55 „Nieuws uit de kér
ken" 7.00 Vocaal ensemble, kamerorkest en
sol. 7.30 „De opstandige boeren", caus. KRO:
7.45 Nieuws 8 00 Gram. 8.25 Dc gewone man
8.30 „Moeders wil is wet" (intermezzo: Finale
..Vader doet de vaat") 9.15 Gram. 9 30 „De
recruut". hoorspel 10.15 Musette-orkest 10.35
Actualiteiten 10.45 Avondgebed 11.00 Nieuws
1-1.1512.00 Dansmuziek.
Hilversum II. 298 m. VARA; 8.00 Nieuws
8.18 Gram. 8.55 Sportmededellngcn 9.00
.Langs ongebaande wegen" 9.15 Gram. 9.30 IgoO Vlaamse
1 7.00 Ni.
men opera
phonie-orkest
kinderen 5.50 Causerie 6 00 Nieuws 6.15
Causerie 6 30 Gram. 7.10 Recital
dienst 8.25 Liefdadigheidsprogi
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12.00 Ver-
zoekprogramma 1.15 Gev.
muziek 2.30 Gev. muziek 3.00 Hoorspe
.30 Amusements
zang 9.00 'Gev. programrr
Planospel 10.30 Muzikale
Lichte i
324 i
12.00 Kinderliederen 12.15
uziek 1 00 Nieuws 1.15 Gra
soldaten 2.00 Operamuziek 3
Voetbalreportage (tussen 4.00 en 500 wl
lerreportage 4.45 Gram. 5.00 Planorecital 5
5 50 volkslieder
9.45 Met e
„Geestelijk 1.
omslag 10.15 KI.
10.35 „Zou je 't mei nog een Keer prooe-
rcn". hoorspel 11.05 Gram. 11.15 Moederdag-
programma AVRO; 12.00 Sportoverzicht 12 05 Brussel. 484 m. 12.00 Gram. 1.00 Nieui
Hammondorkest 12 35 „Even afrekenen. 1.10 Klankbeeld 1.25 Verzoekprogramma 2.30
heren" 12.45 West-Indisch orkest 1.00 Nieuws Concert 3.40 Gram. 5.00 Ni(
1.05 Mededelingen 1.10 Tips voor vacantie- 7.00 Godsdienstig^ halfuur 7
gangers 1.20 VorzoekproRramma 2.00 Boek- Gev.
bespreking 2.20 Radio Phllh.
Grón
4.30 Sportrevue 'VARA: 5.00 Strtjksextet 5.3C
Voor de Jeugd 5.50 Sportjournaal 6.15 Nieui
en sportuitslagen VPRO; 6." fir'
IKOR: 7.00 Vf" J"
.1,55 Nieuws 11.0
spel 3.45 Nieuws.
BBC. Uitzendingen vo
8.15 Engelse les voor be
•„„k-
ismuziek
r Nederland; 8.00—
innellngen (op
n. Engelse les 1
n.); 10.01
de Bijbel AVRO:
8 05 .Uit de schuifli
Cape
ten 10°45 Gi
Gramofoonmi
Engeland. BBC. 330 m. 12.00 Hoorspel
7-rs rï' beginnelingen (op 224, 49 en 42 m.); 10.00
aSSfe-isrwff E""'
MAANDAG 10 MEI
OO^Nieüi"™
1 10 uitslagen 8.20 Gram. 8.30 „Tot Uw dienst'
"ram. 9.00 Voor de zieken 9.30 Voor d<
Later zakt het weer. Alles is aanvankelijk
weer nieuw. Maar zo als vroeger wordt hij niet.
Zijn aandacht is ontwaakt. Wat hij vroeger niet
gezien hqeft, iet hij nu.
Toch wordt' hij niet opstandig. Het gaat hem
om het waarom en niet om zijn eigen positie.
Wel denkt hij aan zijn kinderen. Maar hij waakt
en bidt en daardoor verdwaalt hij niet. Het
vraagstuk echter blijft. En zoeken blijft hij naar
een antwoord dat bevredigt.
Een van de knechts maakt een praatje. ..Weet
je't van de baas?"
„Wat bedoel je?"
„Hij is naar Den Haag geweest."
„Wat zou dat?"
„Ze zeggen, dat hij een grote erfenis te wach
ten heeft."
„Is er iemand dood?"
„Nou! En goed ook! Al een paar honderd
jaar."
„Dat zal wel."
,.Ja, zeker. Ik heb het gehoord. Het is een
oude erfenis. Uit Amerika of ergens. Of uit In-
dië, geloof ik."
Een paar dagen later loopt Teunis 's avonds
naar huis. Hij trekbeent nog. Met ferme pas,
bedaard en stevig, loopt hem een boer achterop.
„Zo, Teunis, is het been weer in orde?"
„Het gaat. Nog wat lastig bij m'n jverk."
„Ja, bij je werk kun je weinig velen."
„Dat is het."
„Je moest een erfenis krijgen."
Teunis lacht. Hij begrijpt waar de boer heen
wil, hij komt hem polsen.
Maar dat is niet zo. De boer vraagt verder
niets
„Jij moet er ook werk van maken. Teunis. Jij
heet ook. De Bas
„Werk maken'' Waarom?"
„Van die erfeniszaak'."
„Hoe zit het daarmee?"
„Dat wéét je toch zeker?"
„Ik niet. Ik heb gisteren wel gehoord van een
erfenis voor de baas."
„Gisteren pas? Man, lees jij geen kranten?"
„Het Advertentieblad. Dat kost niks."
„Laat een van je jongens bij me komen, dan
zal ik hem de krant meegeven."
„Asjeblieft."
De boer komt de krant zelf brengen. Teunis
leest het bericht en zijn vrouw kijkt toe Ze heeft
een stapel borden, die ze laat steunen op haar
heup en met haar ene hand vasthoudt.
K. jONKHEID
HET PORTRET
VAN DE
ERFLAATSTER
De romantische geschiedenis van een erfenis
Ze luistert als de mannen praten en blijft paal
vast staan bij de kast, waar de borden in moeten.
Als haar hand moe wordt, zet ze het stapeltje
op een stoel met een biezen matje. Zelf blijft
ze staan, in haar eigen huis verlegen voor de
boer.
„Hoe moet ik dat voor elkaar krijgen?" twij
felt Teunis.
„Informeer bij je baas."
Teunis kijkt naar de grond.
„Dat durf je toch wel?"
Zéker wel
De boer leest het bericht hardop, om Teunis'
vrouw in te lichten.
„Is de baas daarvoor naar Den Haag geweest?
vraagt ze.
De boer knikt.
„Dat had hij dan best eens kunnen zeggen.
De boer knikt nadrukkelijk.
En Teunis zwijgt.
„Afijn, je weet het nou", zegt de boer en staat
op.
,„Maar wat moeten wij daar aan doen? roept
de vrouw. „Teunis! Praat nou eens evenl"
„Ja", zegt Teunis, „wat moeten wij er aan
doen? Wat zou jij denken, buurman?"
De bezoeker zit weer.
„Ik zou je raden, Teunis, praat eens met je
baas. Je moet in geen geval mijn naam noe
men. Die krant mag je houden. Ik begrijp niet,
dat hij je niets heeft gezegd."
„Dat is een stréék", beweert de vrouw.
„Zeg dat niet, vrouw", kalmeert Teunis, „dat
weten we niet."
„Vraag het hem in elk geval", zegt de boer.
„Misschien wil hij jouw belangen wel behartigen
tegelijk met de zijne. En als dat niet gaat, zal
ik je helpen."
„Dat is mooi", zegt Teunis.
„Ja, da's aardig, buurman", bevestigt zijn
Buurmans motieven zijn zo edel niet. Hij houdt
niet van Willem de Bas en wil hem nu eens op
de proef stellen.
Teunis piekert drie dragen over de vraag, hoe
hy dit varkentje wassen zal. En iedere avond
informeert zijn vrouw, wat de baas gezegd heeft.
Nu is hij bezig op het land en de baas komt
nader. Hij kijkt toe hoe Teunis werkt, blijft even
staan, slaat met zijn stok een kluitje aarde weg
en loopt verder.
„Ik wou je wat vragen, baas", zegt Teunis.
„En dat is?"
„Ik heb in de krant gelezen van een erfenis
Weet jij daar misschien meer van? Ik begreep
het niet goed."
„Wanneer heb je dat gelezen?"
i Kamermuziek
;ntaar 7.45 Blokfluit-kwartet
8.20 Marinierskapel 9.00 ..De
spel 10." j
00 NieiM
litzendlng 11.3012 00 Gra
Hilversum II. 198 m. VARA: 7.00 Nieuws
7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.33 Gram. 7.50 Vier
handig piano-spel 8.00 Nieuws 8.18 Gram.
8.35 Franse melodieën 9.00 Gym. voor de
vrouw 9.10 ..Onder de pannen", hoorspel 9.30
Gram. VPRO: 10.00 „Voor de oude dag",
causerie 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20
Hobo en piano 10.40 Voor de zieken 11.40
Voordracht 12.00 Gram. 12.07 Accordeon
orkest cn solist 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen 12.33 Voor het platteland 12.38
Accordeon-orkest cn solist 1.00 Nieuws 1.15
Voor de middenstand 1.20 Orgelspel 1.45
Lichte muziek 2.00 Voor de vrouw 2.15
Strijk-trlo 2.45 Gram. 2.55 „Uit het leven van
sprookjes
rd-HoJl
45 Vrs_.
5.30 Gevarieerde i
mentaar 6.00 Nie
Glenn Miller Stor
zicht 7.00 Vc
in Genève 7.15 Gram. 7.3i
gerings-uitzending: Ir W. L. Jar
gevaren die ons bos bedreigen" 8.00 'i
8.05 Reportage 8.20 „Gulliver's Relzei
Aetherforum 9.30 Oude en moderne
10.00 Causerie 10.15 Concertgebouw
11.00 Nieuws 11.15 Orgelspel 11.4<
lek 12.55 Weerbericht
len 3.10 Interviews
s 5.00 Voor de kin-
.00 Nieuws 6.15
Sport 1.40 Voor de
3 40 Concert 4 45 Cau:
deren 5.55 Weerberk... „.CUwa
Causerie 6.25 Sport 6.30 Koorzang 7.00 Cs
serie 7.10 Voordracht 7.30 Schots orkest
Gevarieerd programma 9.00 Nieuws 9.15
portage 9.40 Hoorspel 10.45 Parlemer
overzicht 11.00—11.08 Nieuws.
Engeland. BBC. 1500
eert 1.00 Sport 1.35 Gr«
ters 2.00 Voor de vrouu
spel 3.45 Ai
Dagboek 4.30 Hoorspel 5.50 Sport 6.15
semen ts-muziek 6.44 §port 6.45 Hoorspel 7.00
Nieuws 7.25 Sport 7.30 Gevarieerd program-
'10.2Ö ".Pass
s-muziek 4°15 R
12.00 Con-
r de kleu-
"1 Orgel-
s Dale's
Jziek
1.05
11.20 Lichte
11.50—12.00 Nieuw
il. 324 m. 11.45
'bi 12-34 Voor de landbouw,.
Piano-spel 1.30
Voor de 2
•ni iz 34 voo- u-. ;iek 12'30
Filmmuziek 1.00 Nleu'
.45 Piano-spel 2.00 School:
4.00 Concert 4.50 Gram. 5.00
-.am. 5.25 en 5.40 Idem 6.00
MK
1 15 Tram 0ram' 1 00 N,eUW®
Gr?™' 2-15 Kamcr-muziek 2.50 en 3.00
5 00 Nieuws 5.15 Gram. 5.30 Fluit en
6-30 Chansons 7.15 Gram.
110.00
doscoop 9.li
8.30 ,Lc Medium". 1
.30 Niet j
iieuws 10.15 „Vrije tUd'~l(L55 Nieuï
BBC. Uitzending voor Nederland-
Ëngelae les voor beginnelingen. (Ój
i 49l m.) 10.00—10.30 n.m. Nieuws,
aardigheid van dc week. Engelse
gevorderden. (Op 224
8.15
Raadselvergelijking
Trachte te bewijzen dat:
RAP+DOS+EED
KROT-f RUSVIER
door de woorden voor en achter het
gelijkteken te verenigen tot twee woor-
met dezelfde ongunstige betekenis.
Oplossing vurige puzzle
Diamant: 2. Kalebas; 3. Cabaret; l.
anapest.