Er mag geen compromis komen, wezen een capitulatie is Eerste Kamer behandelde Donderdag begroting van Buitenlandse Zaken dat m Tegen Kaagse „journalist' twee jaar m.a. geëist NIEUWE LEIDSCHE COURANT ZATERDAG 1 MEI I9S4 HET GESPREK TUSSEN OOST EN WEST (Van onze Parlementsredacteur) GISTEREN VERTROK minister Luns naar Genève om daar de thans aan de gang zijnde internationale conferentie bij te wonen. Geen won der, dat Donderdag i nde Eerste Kamer, bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken aan deze conferentie van verschillende zijden aan dacht werd besteed. Niemands verwachtingen zijn hooggespannen, wij kunnen slechts bidden en hopen, dat er resultaten komen, zo was de mening van prof. Beaufort (K.V.P.). Prof. Schermerhom (P.v.d.A.) hoopte, dat Nederland op basis van zin voor de werkelijkheid uit de conferentie alles zal halen, wat te bereiken is. De heer Sassen (KVP) hoopte, dat de Geneefse conferentie thans enige vrudht zou dragen, was het alleen maar het ..staakt het Indo-China. Maar de heer Wendelaar 'WD) vroeg zich af, wat toch eigenlijk van zulke grote conferen ties verwacht. Hij was van oordeel, dat de publiciteit, die aan het besprokene gegeven wordt eerder leidt centuëring van de meningsverschillen dan tot opheffing daarvan. Hij voorkeur aan praten in een uiterst be perkt gezelschap buiten alle openbaar heid. In een ander verband sprak ook de heer Algra (AR) over een door allen be. geerde bespreking, die leidt tot thans gedeeltelijke vermindering .spanning. Maar hij waarschuwde dat er geen compromis mag komen, dat in wezen neer komt op een capitulatie. Hij achtte een gesprek met de Sowjet- Unie alleen te riskeren, als het Westen zo sterk en eensgezind mogelijk is. Mün- chen is een waarschuwend teken en zich niet herhalen. Wij spraken zojuist van een ander band. Dit gedeelte van zijn betoog kwam nl. voor in het stuk van zijn rede, dat gewijd was aan de Europese integratie. Hi.' achtte het volstrekt onaanvaardbaar, wanneer een politieke integratie wordt nagestreefd, terwijl op economisch ge bied door sommige landen een nationa listische politiek wordt gevoerd. In bre der verband zag hij met name de econo mische integratie als noodzakelijk vooi de eenheid en saamhorigheid, die West- Europa moet gaan vertonen. In feite hebben slechts twee machten de atoom bom. zo redeneerde hij verontrustend voor het zo kwetsbare West-Europa. Het is begrijpelijk, dat de vrije staten zich uit onwil schrap gaan zetten tegen deze ontwikkeling, maar daardoor geven zij de gelegenheid, spanningen op te roepen Voor West- Europa is het de taak, zich zo sterk mo gelijk te maken en te integreren doch tegelijk er voor te waken, dat het stre ven naar zelfstandigheid niet leidt verdeeldheid. Bezeten wereld Het woord van Huizinga: „wij leven in een bezeten wereld, en wij weten het" was het motto van de rede van de heer Schermerhorn, met dien verstande, dat hij zich afvroeg of met name Amerika, met zijn kwestie-Oppenheimer en zijn McCarthy-isme wel weet, waar het om gaat. Daar gaat men wegen op, die in een dictatuur normaal zijn. Dit is het gevolg van de invloed van de ontwikke ling der techniek. Zijn rede werd later door de heer Algra (AR) gekwalificeerd als één met bewogen elementen, waarin de spanning tussen realiteit en idealisme te voelen Prof. Schermerhorn het eens met zijn Engelse partijgenoot Attlee. dat het bezit van de waterstof bom helemaal geen waarborg v vrede is. In de totalitaire oorlog genwoordig is de eerste slag (ook met een atoombom) een daalder waard. Van communistische zijde hoorden wij van de heer Geugjes de bekende aanval len op de NAVO (een Amerikaans strument) en op de EDG (een buigen voor het Duitse militarisme), terwijl een loflied op de Russische vredelieven- een loflied op de Russische vredelie vendheid werd gezongen. Prof. Beaufort (KVP) meende, Nederland wel degelijk een rol internationale politiek kan spelen, derland heeft nog steeds iets waardevols te brengen in de uitingen van zijn cul tuur en de producten van zijn techniek" Voorts had hij er critiek op. dat de goed keuring van de Vluchtelingen-conventie zo lang uitblijft en hij keerde zich tegen de opvatting, dat de Verenigde Naties godloos zouden zijn. Er zijn wel teleur stellingen ,en dc debatten geven niet al tijd een verheffend schouwspel te zien. Maar, aldus prof. Beaufort, men kan de spiegel niet wraken omdat het beeld, dat zij weergeeft niet fraai is. Het negende gebod Prof. Gerretson, sprekende namens de C.H. verenigde zich met het buitenlands beleid, mits de practijk overeenstemt met de theorie. Zijn gehele verdere betoog was gericht tegen de regering, die het standpunt hul digt, dat het „opbouwplan" voor de EDG, neergelegd in een overeenkomst van 27 Mei 1952 als zeer militair geheim niet --.an de Staten-Generaal kan worden overge legd. De heer Gerretson achtt" dit in strijd met de grondwet, tenzij men „zo spoedig mogelijk" interpreteert als „met St Juttemis". Verwonderd was hij er over, dat deze overeenkomst wel aan een Belgische Kamer-commissie bekend was gemaakt. Groot bezwaar had hij er tegen, dat aanvankelijk zelfs het bestaan van de gewraakte overeenkomst was verhei melijkt. Dit vond hij in strijd met het negende gebod. De natie mag riet, ook met de beste bedoelingen niet, bedrogen worden. Hij vond het dan ook onjuist, dat op vragen van communistische zijde steeds was geantwoord, dat er g ;en ge heime clausules bij het EDG-verdrag waren. „Nu zal ik morgen wel in de krant lezen, dat de fascist Gerretson commu nist is geworden", zo merkte de hoogge leerde op. Hij vond het bedenkelijk, dat op d*ze wijze in feite de regering carte- blanche zou krijgen om net zoveel ge heime overeenkomsten te sluiten als zij zelf zou willen. S.S.-ezs Vermelden wij tenslotte nog, dat de heer Wendelaar (VVD) zich keerde tegen de door het Tweede Kamerlid De Kadt (PvdA) als lid van de delegatie naar de Verenigde Naties gehouden rede. Hij vond het niet juist, dat kleine landen meehielpen aan een verscherping van de verhoudingen tussen Molotof en Dulles. De heer Brandenburg (comm.) kwalifi ceerde diezelfde rede als „katten-gejam- De heer Sassen (KVP) vond de houding van de Duitsers met betrekking tot de Rijnvaart nu niet bepaald een bewijs van de wil tot Europese samenwerking. De heer Algra (AR) vroeg, of de grensin cidenten nu eindelijk eens tot het verle den kunnen gaan behoren. Hebben wij daar geen marechaussee, zo informeerde hij. Interessant was ook het punt dat hij aansneed met betrekking tot de Duitse gerechtelijke beslissing, dat de ontvluchte oorlogsmisdadiger Faber de Duitse natio naliteit bezit. Welke gevolgen zal een dergelijke beslissing hebben voor de nog in Nederland verblijvende S.S.-ers, het even, of zij in de gevangenis zitten of vrij rondlopen, zo vroeg hij zich af. Zij kunnen immers naar Duits recht ook nog de Duitse nationaliteit bezitten. Prol. Hellema (A.R.): Radio-distributie is veel te goedkoop (Van Parlementsredacteur) Donderdagavond laat heeft de Eerste Ka mer nog een aanvang gemaakt met de behandeling van de PTT-begroting Hierbij heeft prof. Hellema (AR) ern stige bezwaren ingebracht tegen wat hy noemde het door PTT subsidiëren van een groep radio-luisteraars, nl. de geslotenen op het distributie-net vond, dat daarmee oneerlijke co rentie werd aangedaan aan fabrikanten en handelaren van en in radiotoestellen Wat toch is het geval? De aangeslote nen op de distributie betalen slechts f 24 per jaar. Dat levert op de exploi tatie een tekort van f 12 per abonnee. Met het tarief van f 24 is nooit een slui tende exploitatie te krijgen. De heer Hellema eiste dan ook een aanpassing de tarieven en maakte zich er boos dat minister Algera had verklaard, onder de huidige omstandigheden nog aan tariefsverhoging te denken Prof. Hellema besloot zijn betoog met te delen, dat als de bewindsman op dit standpunt zou blijven staan, hij zijn stem niet aan de PTT-begroting zou kunnen geven en hU zelfs hoofdelijke stemming zou vragen, tenzij de bewinds- hem met klem van argumenten zou kunnen overtuigen. Minister Algera zal volgende week Donderdag moeten antwoorden. de Prof. Gerretson had zich bij 't stemmen vergist (Van onze Parlementsredacteur) De voorzitter van de Eerste Kamer heeft Donderdag meegedeeld dat prof. Gerretsoc (CH) hem had laten weten, dat zijn stemmen tegen de verhoging van de pen sioenen van gewezen Kamerleden (dit wetsontwerp werd verleden week behan deld) op een misverstand had berust. De Eerste Kamer verenigde zich Donder dag nog met de verhoging van de boete maxima in het Wetboek van Strafrecht en in enkele andere wetten., met de ver sterkte aflossing van Belgisch crediet. met de naturalisatie van 135 personen en met het internationale mond- en klauwzeer- Boerderijen beschadigd door oefeningen? Het communistisch Tweede-Kamerlid Haken heett aan minister Staf gevraagd of het hem oekend is dat door oefeningen met springstoffen in Schayk (N. Br.) re gelmatig schade wordt aangericht aan boerderijen. De heer Haken vraagt schadevergoeding en beperking van het schadegevaar. Nog f 8,5 millioen nodig Help Stichting '40-'45 ran inzamelingsmarkt af Dit jaar hoopt men anderhalf millioen gulden bijeen te brengen HELP DE STICHTING 1940-1945 van de inzamelingsmarkt af". Dat is, in beginsel, de leuze waaronder dit jaar (van 26 April tot 8 Mei) en het volgende weer inzamelingsacties worden gehouden ten bate van slacht offers van het verzet, zo heeft de heer A. H. van Namen, voorzitter van de stichting, meegedeeld. Het stichtingsfonds waaruit verzets- slachtoffers en hun nabestaanden worden gesteund, zal volgens deskundige bere keningen nog met 8% millioen moeten worden vergroot ter waarborging van de nodige, levenslange hulp. Dit jaar hoopt het bestuur met de inzamelingsactii evenals in 1953 omstreeaks anderhalf mil. Hoen te vergaren en het hoopt de dan nog ontbrekende zes millioen in een groots opgezette tweede-lustrumactie vóór 1955 te kunnen bijeenbrengen. Bij de schatting is er op gerekend dat de vaste contribuanten niet in aantal (nu 25.000) zullen verminderen en een finan ciële basis groot. 650.000 per jaar zullen blijven verschaffen. Oude bonkaarten De actie is ook dit jaar distrlctsgewljs georganiseerd. De inschrijfbiljetten voor de huis-aan-huis-inzameling zijn gedrukt op de achterkant van voormalige distri butiekaarten. In Amsterdam is sinds enige dagen alweer een tramkaartactie gaande (opbrengst in 1953: 30.000) en in tal van bedrijven zal ook ditmaal de opbrengst van een uur overwerk worden afgestaan. De voorzitter waarschuwde tegen een zeker misbruik dat van de naam 1940 1945 wordt gemaakt voor Inzamelingen die met de stichting niets uitstaande heb ben en zei te hopen dat het publiek ter dege zou letten op het afstaan van zijr bijdrage aan 'de „Stichting 1940 1945". De stichting behandelt nu uit haar fonds 5500 verzorgingsgevallen. Boven dien verleent zij met dertig sociale werk. sters, verdeeld over zes districtsbureaux, maatschappelijke hulp zoals bij huisves- Ronde Tafel Conferentie op 20 Mei a.s. Thans heeft de Surinaamse delegatie de uitnodiging naar de Ronde-Tafel-Con- de West aanvaard. Daar de leden dezer delegatie pas 19 Mei a.s. in Nederland kunnen aankomen, is het be de RTC op 20 Mei a.s. vastge steld. Wijziging Garantiewet nog niet aan de orde De Tweede Kamer heeft besloten het vetsontwerp wijziging van de Garantie- wet burgerlijk Overheidspersoneel Indo- voorlopig van de agenda af t« omdat minister Luns. die met de verdediging van dit wetsontwerp is belast op Donderdag 6 Mei in de E e r- Kamer aanwezig moet zijn. De Tweede Kamer zal op die dag niet bij eenkomen. De Kamer zal mogelijk op Vrijdag 7 openbare vergadering moeten tin#, vacanties (vorige jaar voor duizend weduwen-huisvrouwen), revalidatie van 1100 invaliden, studietoelagen en inscha keling in het arbeidsproces (zoals in de voor zes weken geopende werkplaats voor verzetsinvallden te Vlaardingen). Een vrijetijdstherapie, nu in voorbereiding, voor 400 slachtoffers van shock, mag wel als pionierswerk worden beschouwd. Bij al deze sociale hulp wordt nooit contact verzuimd met instellingen die met de levensbeschouwing van iedere geholpene overeenstemmen. K.L.M. maakt vlucht voor Europese emigratie De Nederlandse regering stelt voor 14 [ei een speciale vlucht van de K.L.M. ter beschikking van de commissie voor Europese Landverhuizing. Dit is door de Nederlandse delegatie meegedeeld in Ge nève, waar de intergouvernementele bije« is. Internationale conferentie NED. STOVEN VOOR PADVINDSTERS ONGEVEER 175 alge- ciole kampen (elk van boodschap is opgenomen, vaardigden uit 30 ongeveer 24 kinderen) en bestemd voor padulnd- landen zullen deelnemen twee Blauwe Vogelkam- sters/gidsen van het land aan de tweejaarlijkse pen op Buitenzorg te van de afgevaardigde conferentie van de We- Baarn. Uit vijf provvx- die de sehakel later zal reldbond van Gidsen en cies komen gidsenkam- krijgen. De reis van deze Padvindsters. die van li pen. uit zes provincie/ schakels begint in alle tot 30 Augustus voor hei kampen van padvïnd- provincies op 12 Augus- eerst in ons land (in sters. Deze kam oen wor- tus (de dag dat de eerste Zeistwordt gehouden den ingeschakeld b\j de gasten in ons lurtd aan- - ontvangst van de gasten, komen) en eindigt op 21 tÏÏJ £d«n Po»." Z"" erhinonnto nnn .n«-h. 0 0 De deelnemers krijgen oe-oeK- als aandenken elk een ln iedere provincie oud-Nederlandse stoof worden een aantal (ro- mee naar ^uis Deze tan) schakels oenujakt 8toven WOrden op hei innri nUnni, w i.i, een reis 'anf»s e ogenblik in verscneidene vOüh, h™ ambachtschol,» „manK, f/cXj «'Óp«er? «n "co" n aantal deelneemsters aan k„„de waarop i. r.n mol7e" eV'morden °"or' wordt aangetekend, en ^ien. waarin een vriendschaps echtgenote van de stich ter der padvindersbewe ging, de conferentie bij- Iedere provincie GEEN NED. STAPPEN IN ZAKE H-BOM Stappen van Nederlandse zijde die het vraagstuk van de waterstofbom recht streeks zouden betreffen, liggen op het ogenblik niet in het voornemen van de regering. Nederland heeft op dit punt Immers geen directe verantwoordelijkhe den en bovendien is een effectief accoord slechts denkbaar na of tijdens, maar niet vóór een periode van politieke ontspan ning. Dit zeggen de ministers Beyen en Luns ln hun antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede Kamer-lid Da Kadt (KVP). De stappen, die moeten worden gedaan n de vrees voor het gebruik van dit lort wapens weg te nemen en de moge lijkheid van een onvoorstelbare weder- :ijdse vernietiging, uit te sluiten, liggen volgens de ministers ln de eerste plaats op de weg van de grote mogendheden, ie over deze wapens beschikken. De ministers delen de mening van de hfeer De Kadt, dat het onder de huidige omstandigheden niet verantwoord zou aan te dringen op eenzijdige stop zetting van de experimenten met de 'aterstofbom. Stationslectuur wordt steeds slechter De Ned. Spoorwegen hebben de Alg. Stationsboekhandel verboden drie rr s genoemde boeken op de stations etaleren en te verkopen. Het betreft hier buitenlandse in het Nederlands vertaalde boeken, waarvan de inhoud aanstoot gevend wordt geacht voor het publiek. In een schrijven aan de Stationsboek handel hebben de N S verder te ken nen gegeven, dat zij verontrust zijn over de steeds meer in kwaliteit verminderen de lectuur, die op de stations te koop wordt aangeboden. Verder is de uitgeverij verzocht het aantal rijdende boekenstalletjes in het belang van het reizigersverkeer te ver minderen. aldus De TeL Drie jaar voor R'dammer, die vrouw wilde doden De directeur van de commissie deed m beroep op de leden-staten, door extra bijdragen het tekort van 2.6 millioen dol- 53-jarige fabrieksarbeider A. B. uil lar te helpen dekken. De Ver. Staten be- Rotterdam is aldaar veroordeeld tot drie loofden onmiddellijk een millioen dollar; |^a?T..m€* a"re'c- ook andere landen sprongen met kleinere! "U werd er van verdacht zijn echtge- bedragen bij. De begroting voor 1954 erd op 40 millioen dollar goedgekeurd. h» het leven te hebben willen onenigheid zou hij zijn bU de keel hebben gegrepen en De commissi; saldil laar 15.000 emlïr.n;lMn o( raeer ïtogere h,„ hebbM gestoken. r Australië. De eis was vijf jaar met aftrek. Voor Haagse rechtbank GEGOOCHEL ROND MILLIOENEN-ERFENIS UIT AMERIKA ar de Haagse rechtbank stond Don derdag terecht de zich journalist mende bewoner van het Kaagelland G. W. M. W., geboren in 1914, die In April 1953, door de Rijkspolitie van Alke made werd gearresteerd. Na een langdurig onderaoek had de Rijkspolitie voldoende feiten In handen, om deze ontwikkelde man, die me van verdacht tal van mensen geld afhan dig te hebben gemaakt onder valse wcndsels, van zijn bed te lichten Zoals men zich zal herinneren, a teerd: de Leidse politie op hetzelfde tijd stip de te Leiden wonende kunstschilder V.. die er van werd verdacht enige tijd W. te hebben samengewerkt. Deze kunstschilder, die men tot op zekere hoog- >k een slachtoffer van W. zou kunnen PLAATSEN WAAR TIJDENS DE OORLOG ONDERGRONDSE BLADEN GEMAAKT WERDEN Mr Sassen vraagt: Hoe staat het met 't Moerdijkkanaal? (Van onze Parlementsredacteur) Bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken heeft het Eerste Kamer lid mr Sassen (KVP), Donderdag j critiek op uitgeoefend, dat de regering ?n gedachtenwisselïng over de kwestie in de Nederlands-Belgische waterwegen iin of meer ontloopt, hij toonde zich on- geduldig en vroeg, welke procedure de regering denkt te volgen, nu het overleg tussen de heren Van Steenberghe en Van Cauwelaert Is beëindigd. Is er reeds over leg met de Belgische regering? En zo ja, hoe ls dat contact? Heeft de Nederlandse regering reeds een standpunt bepaald? De oplossing van de waterwegen kwestie raakt niet alleen de levensbelan. van de havensteden, zo riep de heer Sassen met verheffing van stem uit. Ook Brabant, dat industrialiseren moet, snakt aar. Reeds meer dan 125 Jaar is dit gebied door het achterwege blijven van oplossing in zijn ontwikkeling ge- De ontwikkeling van de onder grondse pers in Nederland wordt door deze kaartjes duidelijk in beeld gebracht. Men ziet hoe per 1 September 1943. na de verplichte inlevering van de radiotoestellen, een belangrijke uitbreiding kan worden vastgesteld. Een nog hoger vlucht namen de nieuws bulletins na 1 Januari 1945, toen bijna overal de stroom was uitge- vallen. Bij het bezien van de derde kaart moet men er wel rekening mee houden, dat Zeeland, Noord- Brabant en een deel van Limburg en de Betuwe op dat tijdstip al waren bevrijd. In Kerkrade-Spekholzerheide verloor Donderdag de 52-jarige mevr. M. Gold- schalk haar evenwicht, toen zij op de eerste verdieping van haar huis een raam aan het schoonmaken was. Zy kwam op het trottoir terecht en overleed toen men haar even later naar het ziekenhuis vervoerde. houden ter behandeling eisende wetsontwerpen v< dende met de bestrijding v; dolheid, indien althans ovei werpen tijdig verslag zal bracht. twee spoed- rband hou- n de honds- deze ont- zijn uitge- Verlenging Noodwet Kinder bijslag Kleine Zelfstandigen Zonder debat heeft de Eerste Kamar zich vanmiddag verenigd met het wets ontwerp, dat de werkingsduur van de Noodwet Kinderbijslag Kleine Zelfstan digen verlengt met één jaar en wel tot 1 Juli 1955. Regezing stelt voor: Slechts zeven gemeenten in Bommelerwaard Om de gemeenten in de Bommeler waard, waar de bestaansmogelijkheden thans gering zijn. beter opgewassen te doen zijn tegen hun taak. heeft minister Beel nu in een wetsontwerp voorgesteld het aantal gemeenten in deze streek te beperken tot zeven. Voorgesteld wordt o.a.: samenvoeging in de gemeenten Brakel. Poederoijen 1 Zuilichem en een deel van Nederhe- ert tot een nieuwe gemeente Brakel (4850 inwoners); idem van de gemeen ten Gameren, Nederhemert. Kerkwijk en delen van andere gemeenten tot een nieuwe gemeente Kerkwijk (4300 inwo ners); idem van Hurwenen. Rossum er een deel van Kerkwijk tot een nieuwe gemeente Rossum (2160 inwoners). Toch is het zo! Verschil tussen hond kat beweren dat de en zeker niet willen 'igenschappen die kat- t zulke totaal verschil en of „ksjt". Bij een kat, die i als i klui Mar. erklaord km schijnsel dat gemakkelijk spreekwoordelijke trouui tot of „bazin" bezit, het huis ala wanneer er onraad dreigt, zijn gulzig opschrokt en gromt te, iemand de etensbak nadert, aidez schappen hebbt een alleszins begrij pelijke achtergrond. De kat daarentegen is moeilijk iets aan i worden. t hond zich leent, een naar leeft, zal zo niet, lukken.^ Maar de dn in het bijzonder de „baas" de hond de plaats in van leider, van wie het dier i graag allerlei kunstjes en wij/heden aanneemt. Vandaar dat een hond zich zo gemakkelijk tot dressuur leent, in tegenstelling t (kudde)- bedachtzame man/ l(jk niet kwaad ua neer er tijdens de Deze totaal verschillende gedragingen kunnen niet verklaard worden door de dooddoener dat de hond verstandiger is dan de kat en zich daardoor gemak kelijker aan de mens aanpast. Ook zijn we nog niet waar we wezen willen, wanneer wordt opgemerkt dat de liond een sociaal dier is, waartegen het ge drag van de eenzelvige kat egoïstisch afsteekt. Want het gedrag van de hond bij de etensbak is allesbehalve sociaal.' Toch komen we in de goede richting. Dieren, die in kuddeverband leven, kunnen door soortgenoten en in het bijsonder door degenen die als leider worden beschouwd, tot bepaalde han delingen geïnduceerd worden. Speciale usiaksaamheid van één der dieren kan zich direct aan de andere dieren mee delen. Zo ook kan de mens hij honden, die oorspronkelijk in kuddeverband hebben geleefd, gemakkelijk de jacht- drift optvekken door aansporingen als kat, di te maken heeft en de mens dus ook niet kan zien als dale rangorde boven- hem is geplaatst. Wat de waakzaam heid betreft, u zult teel begrepen heb ben dal de hond met zijn geblaf de rest terwijl het 'e kat voU doende is, wanneer :elf het vege lyf kan bergen. Ook het gedrag aan de etensbak is nu verklaard, ivant wanneer honden gemeenschappelijk een prooi hebben gedood, dient ieder dier in de kortst mogelijke lijd een zo gi lijk stuk van de buit te bei Want óp is óp en desnoods laatkomers nog trachten zich de porti Het begon al op 15 Mei 1940 Historie van ondergrondse pers (1200 bladen) geboekstaafd Blinden gaven in brailledruk een eigen illegaal blad uit nl moge- ichtigen. eigent Daar hond schrokkerig en agressief tij dens de maaltyd, in tegenstelling tot de kat die nooit met Audde-genoten te maken heeft gehad en wiens portie zel den werd betwist. Vandaar dat de kal rustig van zijn eten kan genieten en zich volop de t\jd gunt. De oorzaak hiervan ligt dus in het grijze verleden. Over het grijze verleden gesproken, we moeten het nog steeds hebben over het zevende en laatste klassieke wereld wonder: de pyramide. (Nadruk verboden). overeenkomst van het Nederlandse leger werd ondertekend, verscheen het eerste illegale blad. Het was een met de hand geschreven stuk, opge steld door Bernardus IJzerdraat, die kort voor de Meidagen uit Dmxperlo naar het Westen was verhuisd en die, toen de Duitse inval kwam, als go belin-restaurateur in het Frans Hals-museum te Haarlem werkzaam was. Toen zeer velen op 14 Mei 1940 dachten, dat „nu alles voorbij" was, be greep hij dat het pas begon. Gedreven door de behoefte, zijn landgenoten de ogen te openen voor de gevaren die hun bedreigden, greep hij de pen en schreef op 15 Mei 1940 bericht no. 1 van een actie waarvoor hij de trotse historische naam uitkoos: de Geuzenactie. dat (natuurlijk in braille) in Utrecht werd uitgegeven. Aan het slot van het boek (uitgegeven door de N.V. Martinus Nyhoffs Boekhan del en Uitgevers Mij. Den Haag) ia een samenvatting in het Engels opgenomen. Drie duizend personen hebben aan de uitgave meegewerkt door inlichtingen te verschaffen. Alleen het bestuur van de Communistische Partij Nederland weiger de alle medewerking- Corps Diplomatique Ter gelegenheid van de 'keizerlijke ver jaardag hebben de Japanse ambassadeur ouw Suemasa Okamoto gister avond in hun residentie aan de Schouw- weg in Wassenaar een druk bezochte ont vangst gehouden. De gezant van Argentinië en mevr. Esca. lante-Posse, hebben gisteravond ln hun residentie aan de Buitenrustweg te Den Haag een afscheidsreceptie gehouden verband met hun vertrek op Woensdag i- naar Londen, waar de heer Escalante- Posse in dc rang van gezant en gevol machtigd minister benoemd is tot raad m de Argentijnse ambassade te Londen. Op beide ontvangsten zagen we vele leden van het Corps Diplomatique, van de regering en van de hofhouding. De zaakgelastigde van Cuba. dr M, A. Espinosa Y Bravo, is tot een andere be stemming geroepen en heeft Nederland veriaten. Als tijdelijk zaakgelastigde treedt op dr J. A. Lombera Cadalso. taché van het gezantschap. Uit deze actie groeide de Geuzen-< ganisatie die zich het plegen van sabota gedaden ten doel stelde- In November var het eerste oorlogsjaar werd de Geuzen- groep opgerold en op 13 Maart 1941 wer den vijftien Geuzen, onder wie IJzerdraat. door de Duitser gefusilleerd- Voor zover bekend is, bleef het verschijn sel illegale pers ongeveer een maand lang beperkt tot de simpele berichten van de Geuzenactie. die van Haarlem uit m vyf exemplaren het land ingezonden werden, in de hoop dat deze door de ont vangers vermenigvuldigd zouden worden Dit kan de lezer in het gloednieuwe boek De ondergrondse Pers 19401945, dat aan de vooravond van de negende herdenking der bevrijding als zesde uitgave monografieën van het Rijksinsti- voor Oorlogsdocumentatie is ver schenen- Het instituut heeft een verza meling van 50-000 illegale bladen In dit ruim 400 pagina's tellende, geïl lustreerde boek. samengesteld door mej| L. E. Winkel, wordt in de inleiding de totstandkoming en de werkwijze van de illegale pers behandeld- Het grootste deel de uitgave omvat een beknopte ge schiedenis van de bijna 1200 bladen. an het bestaan aan het instituut be kend is geworden. De historie van de voornaamste illegale organen is uitvoe riger beschreven- Het boek is een tegen hanger van ..Het woord als wapen keur uit de Nederlandse ondergrondse pers 19401945". dat twee jaar geleden verscheen in de serie bronnenpublicaties an het Rijksinstituut- Een der merkwaardigste facsimile-af drukken is wel het bevrijdingsnummer „Mijn Schild ende Betrouwen, Oranje- ws voor en door blind Nederland". „Kerk is geen theater" Mieke Telkamp van de radio getrouwd Er bestond in Hilversum grote belang stelling voor 't huwelijk van "t radiozan geresje Mieke Telkamp. In de kerk moest de pastoor de kansel bestijgen om de talrijke bezoekers er op te wjjzen. dat zU in een kerk en niet In een theater waren. Vrijwel iedereen stond namelijk op de kerkbanken en hij verzocht hun te gaan zitten of te knielen Vermiste Maastrichtenaar naar het Legioen Half Maart verdween de 36-Jarlge mijnwerker H. S. uit Maastricht. Nadat hij zijn vrouw uit het ziekenhuis had afgehaald, deelde hij mee een boodsohap te moeten gaan doen. Hij keerde echter niet in zijn woning terug. Eenige tijd geleden ontving de vrouw een brief var haar man uit Zuid-Frank rijk. waarin hij meedeelde dat bij voor vijf jaar had getekend voor het vreem delingenlegioen in Noord-Atrika Inmid dels zou hij scheep zijn gegaan naar Marokko Zodra hU In het hoofdkwar- van het legioen te Sldi-Bei-Abez zijn aangekomen, zou hij nader be richt zenden. noemen, werd na korte tijd op vrije voe ten gesteld, in afwachting van het resul taat van het onderzoek van de zwendel- zaak. W. had brieven In zijn bezit weten te krijgen, waarin sprake was van een mil- lioenen-erfenis uit Amerika, die de vrouw van de heer Jac. van Duin. uit Katwijk aan Zee hoopt te zullen krUgen. De alinea, waarin stond, dat verdere pogingen om rechten te doen gelden op deze erfenis, onnodig waren, werd door \V. zodanig ge wijzigd, dat uit de brief het tegendeel zou blijken. W. zou ook een brief hebben toegevoegd, dat hU 10 pet provisie van de erfenis (25.000 dollar) zou krijgen. Van deze vervalste brieven liet W. bij fotograaf van R. te Katwijk aan Zee foto- copieën maken, zodat van de verande ringen niets meer te zien was. Door zijn beschaafd optreden en voorzien van zulke veelbelovende documenten slaagde W. er in indruk te maken bij enige personen, die hem dan geld leenden voor de kosten, die de regeling van de erfenis met zich mee zou brengen. Weldra zou hij lmmei» de dollars uit Amerika in handen krijgen en dan zou hij het geleende geld terug kunnen betalen Het was vandaag juist een jaar geleden, dat W. werd gearresteerd. Hem werd het plegen van twee oplichtingen ten laste gelegd. De verklaring van de eerste getuige, mevrouw Molendijk, vroegere eigenaresse van het café-restaurant „De Bonte Koe" op het Kaageiland, thans bedrijfsleidster in een hotel ln De Steeg, was duidelijk. Zij zei, dat zij met W. was overeenge komen, dat hij „De Bonte Koe" voor 45.000 zou kopen. Deze overeenkomst is hij echter niet nagekomen. Zij heeft de zaak toen voor 35.000 aan iemand anders verkocht, zodat zij een strop kreeg van 10.000. W. zei haar voorts, dat hij een reis naar Amerika moest maken om 25.000 dollar te halen. Hij toonde getuige een brief van een Amerikaanse bank en toen leende zij hem geld voor de reis. Ook bracht zij W. in kennis met de heer De Nie uit Leiden, die W. f 1500. '-»ende. W. zou nog dezelfde dag naar de Ver. Staten vliegen, omdat dit volgens hem nodig was in verband met fiscale moeilijkheden, die waren verbonden aan het overmaken van de erfenis. W. ging echter niet naar Amerika. Fantasie De president las vervolgens de verkla ring van de heer De Nie voor. die wegens ziekte niet kon verschijnen, Verd. W. er kende de 1500 te hebben geleend. Hij zei echter niet te hebben gezegd, dat hij het geld in Amerika ook zou krijgen. Ik heb een brief laten lezen, waarin stond, dat de kans daarop bestond. Pres.: Hebt U die brief nog? Verd.: Die zal wel In het dossier zitten. Pres.: Ik heb hem niet aangetroffen. Daarna las de president de verklaring van verd. voor, waarin hij beweerde in derdaad 25 000 dollar op een Amerikaan se bank te hebben. Pres.: U speldd-. de mensen wat op hun mouw, maar dat kunt U ons niet doen. Nu U op Uw verkaring terug komt, blijkt daaruit, dat U niet van plan bent in de toekomst verstandiger te gaan leven. Hierna werden als getuigen gehoord de heer en mevrouw Van Rijn uit Katwijk aan Zee. Zij verklaarden dat W. en de Leidse kunstschilder V. bij hen op bezoek waren geweest en aannemelijk hadden gemaakt, dat zij stukken, waarmee men rechten kon doen gelden op de erfenis, te koop hadden. Voor f 1500 kocht de heer Van Rijn een dergelijk document. De heer Jac van Duin uit Katwijk wiens vrouw naar zijn mening nog steeds aanspraak kan maken op de erfenis, ver klaarde, dat hij de kunstschilder en nog Iemand had gemachtigd voor hem op te treden, om het geld In handen te krijgen. Voor hun moeite zouden zij een half millioen krijgen, als de zaak geregeld was. Later trok Van Duin die volmactit ln. omdat hij bemerkte, dat W. en de kunst schilder geld leenden bij mensen in de Bollenstreek. Als getuige was ook de kunstschilder V. opgeroepen, die, daar tegen hem ook een rechtzaak aanhangig was gemaakt, niet behoefte te getuigen. Tegen V. werd tien maanden geëist, met aftrek. Naar V.S. geweest? De president trok In twijfel, of W wel, zoals hij beweerde, in April 1951 in Ame rika was geweest, om daar de zitting van een rechtbank, die betrekking had op de verdeling van de erfenis, bij te wonen. Ook dook een Amerikaans zakenman op, «en zekere Breeman, die volgens W. alle claims op de erfenis wilde opkopen. Tenslotte werd de gang van zaken, enigszins duidelijk, maar vast kwam te staan, dat W. had gezwendeld. Tegen hem werd tenslotte twee Jaar met aftrek geëist. Koslen van loonronde in bedrijf terugverdienen Het Ned Instituut voor Efficiency heeft het initiatief genomen tot een ac tie om de kosten van de laatste loon ronde in het eigen bedrijf terug te ver dienen door doelmatigheid. Men acht dit nl. van het grootste belang om te voor komen. dat deze kosten worden afge wenteld op de verkoopprijzen, hetgeen onherroepelijk weer tot een nieuwe loon ronde zou leiden. De actie zal worden gevoerd via elf regionale afdelingen van het instituut door het beleggen van discussie-bijeen komsten met directeuren of eigenaren van ondernemingen. In Groningen is gis teren de eerste bijeenkomst van deze olf gehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 13