Mars
Bij Babylon even de ruïnes
van nabij bekijken
SO et.
Proces-Marie Besnord wordt
een Franse comedie
NOG GROTERE KEUS!
Waarom de Zondag in de Zesde
Int. Tulpenrallye?
5
DINSDAG 23 MAAST 1954
W1M DUSSEL TUSSEN BAGHDAD EN BASRAH
Tocht over een verschrikkelijke
haast onbegaanbare weg
DAT IS WERKELIJK een alleraardigst reisje van Baghdad naar Basrah,
dat ik u van harte kan aanbevelen. Alles wat u nodig hebt is een
scooter, wat bagage niet minder dan honderd kilo een warme dag
met een felblauwe lucht, een hoogstaande zon, een weinig (vooral niet te
veel) benzine. (Dit laatste vanwege het brandgevaar in de woestijn: er
is daar niets om te blussen, behalve wat zand). Neemt u, over deze materie
gesproken, vooral wat zandgebakjes en -vormpjes mee. De eerste om op
te eten als u eens honger mocht krijgen, de tweede om een nieuwe voorraad
te bakken voor het geval u mocht verdwalen of het zó prettig vindt dat u
nog een tijdje blijft. Een schep is ook aan te bevelen: u kunt er mee eten,
de scooter uitgraven of de befaamde kuil graven dit keer niet om een
ander, maar om er uzelf in te laten vallen in geval van moedeloosheid.
(Kom, kom, niet zo gauw in de put zitten!).
Als U een beetje shockproof bent,
beetje zanddicht, niet al te dorstig e:
het bezit van een goed gesternte, dan
mag u bést mee het is anders zo
zaam! O, de weg lijkt ook goed in het be
gin, dat zou ik bijna vergeten! De eerste
tachtig honderd kilometers is zelfs ge
asfalteerd met hier en daar een klein
kuiltje, om er alvast aan te wennen,
Bij Babyion moeten we beslist niet ver
geten even rechtsaf te gaan om de ruïnes
te zien. Van de hangende tuinen (dat
Boekbespieking
Basic Information on
Indonesia, uitgave van
het ministerie van Voorlich
ting der republiek Indonesia,
Staatsdrukkerij Djakarta. (204
bladz., prijs niet vermeld).
De bedoeling van dat werkje is een
grondslag te leggen voor de kennis van
Indonesië. Jammer genoeg is deze grond
slag niet overal deugdelijk. Vooral in
(historisch opzicht is er veel op aan te
merken. Veel opmerkingen komen neer
op een goedkope anti-Nederlandse pro
paganda, waaruit blijkt dat de schrij
vers niet op de hoogte waren van de
toestanden of niet wensen, dat de lezer
daarvan op de hoogte komt. Vooral is dit
merkbaar in het artikel over het onder
wijs, dat terecht niet ondertekend werd.
De opmerkingen over de vroegere Ne
derlandse pers in Indonesië zijn belache
lijk. Het artikel van de Amerikaan
George Mc. T. Kahin wijkt wel ver af
van de tegenwoordige werkelijkheid.
Als men leest hoe er wordt afgegeven
op de oude volksraad, die overigens
verre van volmaakt was, dan moet men
een dergelijke opmerking wel zeer ge
durfd noemen voor het propaganda-
bureau van een land, waar men geen ge
kozen parlement kent, de verkiezingen
op de lange baan schuift en de grootste
volkspartij stelselmatig van de verkie-
zingscomité's uitsluit. Als men de don
kere schilderingen van het koloniale re
giem leest, dan denkt men aan de hui
dige massa-arrestaties, de persoon vrij
heid, het gemis aan rechtszekerheid, de
bloedige opstanden, de vlucht van hon
derdduizenden uit onveilige streken, de
communistische actie tegen bekwame
bestuurders, enz. Gelukkig zijn er ook
goéde artikelen in dit boek en dit be
hoedt het werkje er voor een stuk anti-
Indonesische propaganda te worden. Een
verkwikking is de onpartijdigheid en
kundigheid van dr Leimena, die over de
moeilijkheden van de gezondheidszorg
schrijft. De artikelen over de schrijvers
en schilders van het land zullen ieders
belangstelling wekken ook het econo
misch artikel van dr Soemltro met zijn
waarschuwing, dat men moet produce
ren of ondergaan, doch hij geeft deze
raad slechts terloops zonder krachtig
stelling te nemen tegen de huidige ont
bindingsverschijnselen. Mogen er tijden
komen, waarin met met meer genoegen
de Indonesische propaganda kan lezen.
Mr J. J. W.
toch in Babylon?) is niet zo érg veel te
zien; het is alles steen, stof, zand en hitte
en U behoeft niet eens entree te betalen
om dat schoons te zien. Laten we maar
gauw doorrijden, want de weg is hier
ehwég laten we zeggen. De wereld
houdt op in Babylon: U moet het zelf
maar verder vinden. Nou vinden, vin
deneen soort spoor loopt er hier van
al die wagens, auto's, kamelen, ezels en
mensen die dit gezellige weggetje wel
eens gaan lopen. Zullen we dus maar?
Het is nét een raadseltje:
Het schokt en het dreunt, het knarst
en het piept. Het valt om. het staat en
het zit vast. Het rijdt, waggelt, wankelt
en zigzagt Verder zit er iemand op, die
zucht, kreunt scheldt en soms bepaald
angstig kijkt en het geheel is omgeven
door zand. Rara?
Maar nu even echt: het viel niet mee.
De weg was intens slecht en het idee.
een kleine 500 kilometer zo dóór te moe
ten gaan was niet bepaald opwekkend.
De wereld is altijd vriendelijk, want de
mensen zeggen overal dat het hier wel
iswaar een „rot"-weg is maar dat het ver
derop beslist béter, ja véél beter zal wor
den. Ze willen je altijd helpen, de arme
drommels in de lemen hutten langs de
weg, de chauffeurs in karkassen van wa
gens, de eenzame bewonèrs midden in
deze woestenij van zand en graspolletjes.
Urjunction
Zo zwoeg je verder, uur na uur.
zon staat hoog en het zand blinkt fel. De
motor gromt en trekt zo zwaar door al
dat mulle, rulle grauw. En de weg., o
houdt opeens helemaal op: we zijn ergens
In Ur. „Urjunction" staat er op de kaart.
Wat er daar bij elkaar komt weet nie
mand. De olieleiding, de spoorweg, de
mensen? De geleerden die hier opgravin
gen doen? Je rijdt een kilometer of drie,
vier zo maar vlak. langs de spoorlijn, zó
vlak erbij, dat Je over de uiteinden van
de dwarsliggers moet hobbelen wat een
kwestie van gewoonte is. Moeilijker wordt
het als bij het „station" een paar wissels
en rangeerlijntjes opduiken. „U is trou
wens verkeerd", zei iemand. „U had een
paar honderd meter terug" (men bedoelt
een paar kilometer, maar is wederom be
leefd, „u had een paar honderd meter te-
.want het is wel een beetje
eenzaam tussen al dat zand en
die graspollen.
rug iets naar rechts moeten afbuigen.
Nee, volgt U de pijplijn, rij er gewoon
langs, dan komt U over een kilometer of
tien (lees 25) weer op de weg".
Nou vooruit dan maar. Dag mensen, dag
Urjunction, dag rails!
Pijplijn! Is het niet een genót hier langs
te mogen rijden? Is het niet een éér zó
maar, onbewaakt, vrij langs de olie te
mogen rijden waarover de hele wereld
vècht? Commissies trachten in Abadan te
komen, conferenties worden gehouden,
pijpleidingen in Arabië en Israël angst
vallig bewaakt. En hier ben je zó maar
olieman. Zou ik die kraantjes eens even
open of dicht draaien? Eén kwart slag mis-
draai en de (gevangenls)doos is open!
Twee draaien en de United Nations
den van hun apropos gebrachtGek,
vindt u? Ja, maar hier word je ook
beetje gek hoor! O, daar is de weg al-
Naai nergens
De spoorlijn is weer het houvast
spoorlijn met de telegraafpalen. Ik geloof
dat die lijn naar nergens loopt: de horizon
is nauwelijks te zien. De palen langs de
lijn worden kleiner en kleiner en héél op
het eind van het zand staan ze als in het
water maar dat is gezichtsbedrog, want
het is daar even zanderig als hier.
Er werken wél mensen aan de lijn,
die allemaal opkijken als je langs komt
en het hoofd schudden. Wat ze doen, die
lui? Zand scheppen tussen de biels. In
Holland is dat erg ingewikkeld: dan moe
ten er speciale treinen lopen, die andere
treinen niet mogen storen. Dan werken ze
's nachts bij het licht van lampen, het
gaat met ploegenstelsels, enfin héél ge
compliceerd. Hier is dat simpel: zand is
wel genoeg en de mensen wonen blijk
baar in die hutten die je elke vijf kilo-
r langs de lijn ziet staan. Er komt
misschien wel ééns per dag een trein
langs en die fluit dan hevig, omdat de|
helft van het aantal werklieden tussen de;
rails ligt te slapen. O, kijk uit, de rails
gaan hier en daar links afbuigenVol
gens de kilometerteller is het nu dus nog
een kleine tweehonderd kilometer. Vlug
zei U? Ja, maar er is inmiddels één avond
voorbijgegaan, waarin we vier
donker hebben gedobberd en een paar
uur hebben geslapen in een kleine neder
zetting waar zelfs de burgemeester
verwelkomde. Maar je kunt toch niet al
les schrijven in een zanderig verhaal als
dit?
handhaaft
kwaliteit en de prijs van
Uitkijken
schien en ik sta op de voorpagina! Eén nog vier
Uitkijken dus: de rails zijn opeens weg.
De sporen van de auto's zijn het houvast
Hopelijk verdwalen we er niet in jongens.
Een beetje moeilijk wordt het wel: de
sporen worden breder en breder, alsof
een parade gehouden is hier, waarin
met z'n twintigen naast elkaar gereden
hebben.
Een beetje links aanhouden, anders
komen we straks in Kuweit terecht, wat
paar honderd kilometer uit de rich
ting is..,. De sporen worden wel wat
breed hier: je kunt kiezen tussen uiterst
links en uiterst rechts net als in de
politiek en de afstand is hier ook wel ta
melijk groot: vijf tien kilometerGe
lukkig is de zon nu helemaal weg, zodat
prachtig kunnen oefenen in het
van een carburateur in het
donker. Er springt slechts één veertje
r dat vinden we zó terug in het
schone zand. (Terwijl WIJ zoeken gaat U
iets anders lezen in dit blad, want
•rhaal begint te vervelen ik geef
dat toe).
Goed, we gaan dan verder en rijden
df uur met een snelheid
van twintig kilometer verder, waarbij we
genieten van de sporen van Michelin,
Dunlop, Vredestein, Continental.
Een nare vlakte hier en wat een verve
lende kleur: zandkleur! Een het is zc
warm en zo fel en mul! Boem, daar lig
gen we weer nou, U valt zacht, dat is
een gelukKom, laten we meteen
blijven liggen, wat zandgebakjes eten,
een paar eieren waarin op de efl
dere manier zand gekomen is, plus wat
zandwater drinken, dat we, als goed
woestijnkenner natuurlijk mee hebben
genomen uit het liefelijke Basrah
sen haakjes, heeft U het even gekóókt
Zon valt...
Maar kom, we moeten verder! De
neigt al aardig ter kimme, zoals de
manschrijvers dat altijd zeggen! Het lijkt
anders wel of die zon hier valt inplaats
van nejgtl Nauwelijks zijn we drie of
keer omgevallen of het IS al donkerl
Juist dan horen we wat geknars in
onze motor: blijft me daar de gashandle
steken! Gauw even in het handige boek
je kijken dat we bij ons hebben en waar
in staat dat „men de carburateur uit elkaar
neemt en er voor zorgt dat geen stof.
modder of zand kan binnen dringen bij
het schoonmaken". Fluks dus even he'
ding afgeveegd met onze zanderige zak
doek, en daarna de schone onderdelen in
het eh.. zand gelegd
Tegen de tijd dat we dan niet n
weten of we voor of achter op c
zitten, of we rechtop, dan wel
hoek van 45 graden met het weg
dek rijden, tegen de tijd dat onze plastic-
voorruit volkomen aan diggels ligt
te ogen zo rood zijn als de meest link-
vlag van de politiek dit keer als
zweren hier nimmer, maar dan ook
nimmer één goed woord over te zullen
schrijven, maar de boot te nemen en te-
aren tot we het water van de
Maas zien, tegen DIE tijd doemt daar
héél in de verte licht op: Basrah. Het is
het felle licht van het brandende olie-
gas. dat je ziet op zestig en méér kilo
meters afstand. En als deze brandende
kwestie na nóg eens drie uur vallen en
opstaan zó dicht bij is, dat je de warmte
vóelt, dan ben je werkelijk in Bas-
Ik geef toe, het is een melig zandver-
haal. Ik zal hier nooit meer over schrij-
en, ik zwéér het U:
Zand erover?
Wim Dussel
(vanaf heden zandhaas).
„Vallen en opstaan.
Woedende rechters, dwaze getuigen en
lachend publiek
Het proces tegen Miarie Besnard dreigt,
ondanks de ernst van de zaak, toch een
soort publieke vermakelijkheid te wor
den. Gisteren werd een der 'belangrijkste
getuigen van de aanklager, de 63-jarige
Auguste Massip, door de rechtbank ge
hoord. Masslp was degene, die het eerste
van Marie Pintou hoorde, dat Marie Bes
nard haar man vergifltigd zou hebben.
Hij had aan de hand van een medisch
woordenboek vastgesteld, dat de ziekte
verschijnselen van Leon Besnard op ar
senicumvergiftiging duldden en had
daarna de politie gewaarschuwd. Massip
was nog steeds een voortvarend man.
Niet zodra was hij de twee treedjes van
de getuigenbank opgestapt, of hij beet
(Advertentie)
Thans VIER
mogelijkheden I
Zeer zeker zal het voor de talloze vrou
wen en meisjes, die dagelijks haar huid
met Castella zeep verzorgen, een verras
sing zijn te vernemen, dat de Castella-
fabrieken thans haar vermaarde serie
zeep wederom heeft uitgebreid en wel
met de Seringenzeep. Hierdoor is niet
alleen de keuze, maar ook de mogelijk
heid tot afwisseling voor haar nog groter
geworden.
Deze Seringenzeep is een zusje van de
zo bekende Bloemenzeep met haar fijne
rozengeur. Ongetwijfeld zal ook dcc
jongste spruit van de Castella zeepfamilie
de harten van de Nederlandse vrouwen
en meisjes veroveren! Thans bestaat er
immers voor iedere vrouw een Castella
Schoonheidszeep naar haar hart:
de klassieke Castella Schoonheidszeep
met de huidverjongende oliën (2 stukken
50 cent)
Castella Spécial met het wonderbaarlijke
schuim (32 cent)
Castella Bloemenzeep (rozen of seringen;
20 cent)
de rechters toe: „Ik bewonder het geduld
van mevrouw Besnard. De misdaden zijn
in 1947 gebeurd en nu is het 1954. Me
vrouw Besnard had al wel eens dood
kunnen gaan." De rechter liet Auguste
uit de zaal verwijderen.
De zaal bulderde van het lachen, vooral
ook bij de verklaringen van Massip6
broer Joseph, die stokdoof was. Een deur
waarder brulde de vragen van de edel
achtbare in het oor van Joseph, maar
deze bleef nijdig zijn betoog voortzetten.
Wit van woede liet de rechter Joseph
wegbrengen: „Ik heb er genoeg van. wij
zijn hier niet in de comedie." Nadat er
enige andere getuigen waren gehoord,
werd Auguste Massip weer binnen ge
haald, die nog steeds erg opgewonden
was. De rechter verzocht hem zich tot
de zaak zelve te beperken, doch Auguste
ratelde maar door. Vertwijfeld riep hij
uit, toen hij weer een opmerking van de
rechter kreeg: „Ik haast me al, ik doe
niet anders, maar mijn getuigenis is be
langrijk. want ik heb de zaak aan het
rollen gebracht U valt me steeds in de
rede en nu weet Ik niet meer waar ik
gebleven ben" De zaal kronkelde zich
van de laoh en tenslotte liet de rechter
Auguste voor de tweede maal de zaal
uitzetten. Marle Besnard bleef onbewo
gen en beschuldigde de getuigen er
slechts van onwaarheid te spreken.
Minder pachtboerderijen
in Noordoostpolder
In de Noordoostpolder zullen dit Jaar
140 pachtbedrijven worden uitgegeven.
Dat is 45 minder dan het aanvankelijke
plan was, maar weinig minder dan de
uitgiften van de laatste jaren. Ernstige
moeilijkheden ontstaan er dan ook niet,
zo heeft minister Van de Kieft op schrif
telijke vragen van het Tweede-Kamerlid
Engelbertink (KVP) geantwoord.
.Voorbeeldige"
opvoeding
CofTTlrM P B Ba» 6 Coc—nVog»-
als u een beetje shockproof
bent kunt u meerijden
Verlening van vergunning
Particulier vervoer gaat
vóór N.S.
Maar bestaande aanspraken
blijven van kracht
Minister Algera is van mening dat het
goederenvervoer per vrachtauto en
binnenschip in de eerste plaats een taak
van de particuliere ondernemers is. Het
algemeen maatschappelijk belang wordt
hiermee volgens hem het best gediend,
De N.V. Ned. Spoorwegen of dochter
ondernemingen daarvan zullen haar
vervoer niet kunnen uitbreiden tenzi;
dere ondernemingen in het vervoer
kunnen of willen voorzien. Dit heeft mi
nister Algera geantwoord op schriftelijke
vragen van de Tweede-Kamerleden Pos
thumus (PvdA) en N. v. d. Heuvel (KVP)
Toen de richtlijnen voor het verlenen
van vergunningen werden ontworpen,
was het advies van de vervoerscomrr
der Sociaal-Economische Raad nog niet
bekend. Dit advies heeft op de richtlijnen
dan ook geen invloed meer uitgeoefend.
Overigens deelt de minister in beginsel
het standpunt van de minderheidsnota
die bij het advies was gevoegd. Dit stand
punt houdt in, dat het overheidsbedrijf
beperkt dient te blijven tot die gebie
den waarvoor overheidsexploitatie strikt
noodzakelijk is.
De minister meent evenwel dat erken
ning van een bestaande, historisch ge
groeide toestand een uitzondering op het
algemene beginsel kan wettigen. De be
staande historische aanspraken van d»
Ned. Spoorwegen en haar dochteronder
nemingen worden daarom erkend, i
bij nieuwe aanspraken hebben particu
lieren voorrang. Wijziging van deze richt
lijnen vindt de minister niet nodig.
Met een grote steen is vannacht
der winkelruiten van een Hilv»rsu
juwelierszaak ingeslagen, waarna ruir
horloges zijn meegenomen, tot een waarde
/an circa f 4000.-.
ORGANISATIE WAS IN DWANGPOSITIE
(Van een onzer verslaggevers)
De Tulpenrallye, het internationale autosportevenement, dat Nederland in
het algemeen en de Regionale Automobielsport Club „West" in het bijzon
der zulk een welverdiende faam heeft gegeven, mocht zich bij haar laatste
edities de derde, vierde en vijfde rallye in de belangstelling van heel
Nederland verheugen, omdat de rit zich toen op weekdagen afspeelde en er
geen Zondag mee gemoeid was. Bij de eerste en tweede rallye was dit ge
deeltelijk wel het geval geweest, maar na dringende vragen van sportlief
hebbers uit prot. christelijke kring werd een en ander naar ieders genoegen
geregeld. Nu bij de aankondiging van de zesde rallye, die op 26 April
begint moesten wij tot onze schrik ervaren, dat de organisatoren er weer
de Zondag in hebben betrokken. Weliswaar is er voor hen die om principiële
redenen niet op Zondag willen rijden, naderhand de mogelijkheid openge
steld, al op de Zaterdag daarvoor te starten en de Zondag naar eigen be
lieven als rustdag te gebruiken, maar een feit blijft, dat deze Zesde Tulpen
rallye een sportevenement is, waarmee de Zondag is gemoeid.
De RAC „West" heeft medegedeeld, open. op Zaterdag te starten, maar men
dat het betrekken van de Zondag in dei kan daarmee het feit, dat er tientallen
rallye. een uitzondering zal zijn. dat het wagens op Zondag starten, dat
volgende jaren zeker niet het geval zal I rials
dat zij door bepaalde omstandig
heden gedwongen waren, zo te handelen.
Daarom is het misschien interessant te
weten, welke deze omstandigheden zijn.
Vorig jaar startte de rallye in de
roege ochtend van Maandag. Woensdag
in de loop van de middag waren de wa
gens in Noordwijk aan Zee. waar ze in
een gesloten boulevardgedeelte werden
geparkeerd, om te voorkomen, dat
iemand voor de slotproef op Zandvoort
wagen zou veranderen of
repareren. Donderdagmorgen om negen
uur vertrok de karavaan naar Zandvoort
om daar de laatste klassementsproef te
rijden. En doordat de tijd tussen aan
komst en vertrek naar Zandvoort zo kort
kon het gebeuren, dat de Fransman
Becquart, wiens diskwalificatie later het
hele klassement omver zou gooien, in
«•en wagen, die eigenlijk in Noordwijk
had moeten worden afgekeurd, naar
Zandvoort trok om daar zijn klasse te
.winnen". De wagen van Becquart vol
deed niet aan de reglementaire eisen.
de tijd voor technische keuring in
Noordwijk was te kort om dit te consta
teren. Pas na de race in Zandvoort kwam
dit aan het licht.
Dus als men deze en dergelijke onaan
gename verwikkelingen wil voorkomen
(aanvankelijk was de Engelsman Banks
als winnaar gehuldigd, terwijl hij later
zijn beker moest afstaan aan de Neder
lander Van Zuylen van Nyevelt). moet
men de tijd tussen aankomst in Noord
wijk en vertrek naar Zandvoort veel
ruimer nemen. Nu. dit jaar. wordt er op
Vrijdag de 30ste April od Zandvoort ge
reden en men wil de hele Donderdag
•serveren voor gedegen technische keu-
ng der wagens.
Dus moest de aankomst op Woensdag
niet te laat op de dag plaats hebben.
Maar in verband met het feit, dat be
paalde bergtrajecten in het parcours van
de rallye voor alle deelnemers b.v. bij
daglicht te rijden moeten zijn, om anders
onrechtvaardige verdeling van de eisen
te omzeilen, kon men die tijd niet naar
achteren verschuiven tot de Zondag er
buiten vieL
De RAC „West" is van een en ander
geschrokken, daar zij in de afgelopen
jaren er zich een eer in had gesteld, van
de Tulpenrallye een evenement te ma
ken. waaraan iedere Nederlander en
iedere buitenlander, gezien hun politieke
of godsdienstige principes, zonder be
varen kon meedoen.
Helaas is men daarin dit jaar niet ge
slaagd. Wel stelt men de mogelijkheid
offi-
„JPBÜ medewerkers op Zondag in
touw moeten zijn niet weg werken. Zij
doen daarmee afbreuk aan de goede
naam van de rallye, die in het bijzon
der bij de Engelsen die sport op Zon
dag verfoeien zo hoog stond aange
schreven.
Dit weet de RAC „West" ook, en wij
twijfelen er niet aan, of zU zal volgend
jaar de Zondag er weer buiten weten te
houden, desnoods door de gehele rallye
iets in te korten.
Slangenknakworst voor
kieskeurige cobra
Een slimme oppasser in de Londense
dierentuin is er in geslaagd een
koningscobra paardenvlees voor ring
slang te verkopen.
De koningscobra is een zeer vergif
tige slang en een kannibaal. Dit
exemplaar, Satan genaamd en drie
meter lang van kop tot eind, tuil bo
vendien liefst speciaal Engelse ring
slangen hebben, maar die waren de
vorige week uitverkocht.
Satan ging prompt in hongerstaking
en de directeur van de dierentuin zat
met de handen in het haar.
Toen verscheen de slimme oppasser
ten tonele.
Hij sneed een groot stuk sappig
paardenvlees in repen, die hij aan
elkaar bevestigde tot hij een enkele
reep van ruim een meter had en
naaide deze in de huid van een kleine
python. Op een afstand leek het ge
val. werkelijk op een slang.
Zijn adem inhoudend, liet de op
passer deze synthetische slang in de
kooi van de cobra zakken, er voor
zorgend, dat zij verlokkende kronke
lende bewegingen maakte.
En Satan liet zich werkelijk voor
de gek houden. Hij vloog op de kunst
slang af en werkte deze met bekwa
me spoed naar binnen. Maar er is al
een zending lekkere ringslangen on
derweg. want al te veel paardenvlees
zou Satan ziek maken.
Joden blijven een machtig volk
Het aantal Joden in de gehele wereld
wordt geschat op 11.627.000, van wie er
in Israël 1.463.000 wonen, aldus het
nieuwe Amerikaanse Joodse jaarboek.
Toch is het zo l
Met en zonder luchtblaas
(2) Voor niemand van ons sal het gewicht ten opxichie van het soeta wa-
ten geheim zijn dat het gemakkelijker ter dus zwaarder wordt, zouden naar
drijvende te blijven dan de. bodem zakken indien zy geen in-
e water. En richting bezaten, waardoor hun soorte-
ing spreken, lijk gewicht aan de nieuwe omgeving
t voorstellen wordt aangepast. En omgekeerd, zou een
i zwemt, de neiging heb-
in het veel lichtere
kunnen we ons toch bt
dat het zwemmen in olie
zakt. Goed beschouwd, zijn
sicht i
op een vloeistof, óf we tinken. Een het soortelijke gewicht
andere uitweg is er niet. de niei
Maar in zekere zin staat een vis regeld.
hetzelfde geval. Een zoetwatervis Zoals gezegd, vissen die geen zwem-
vloeistof met een blaas bezitten, zjjn in den regel bodem-
telijk gewicht be- dieren, zoals bijv. de platvissen die
bijsondt
s. om de eenvoudige reden ben naar de oppervlakte te stijgen. Door
yrtdurend naar de bodem vermeerdering of vermindering van de
er in dit op- hoeveelheid gas in de zwemblaas, kan
twee mogelijkheden: óf we het volume van dit orgaan echter gere-
met Meer of minder moeite J geld worden, zodat dienovereenkomstig
1/ ...- r-- 'y-fce gewicht van de vis naar
omgeving kan worden ge-
die zich dt
betrekkelijk licht so
vindt, heeft even
eens neiging te sin-
ken. Werd hierin
niet op een bijzon
dere wijze voorzien,
dan zouden al onze
zoetwatervissen bo-
demdieren zijn. Het
blaas die hel de
snoek of forel mo
gelijk maakt lange
tjjd in hel water on
beweeglijk te blyt en
Nu is het tvoord
zwemblaas eigenlijk
dend, omdat dit orgaan met het eigen
lijke zwemmen weinig te maken heeft.
Beter sou het dan ook zijn te spreken
van lucht- of gasblaas, omdat met be
hulp van dit apparaat het soortelijke
gewicht van de ui» vergroot, of ver
kleind kan worden. Vissen, die vanuit
moeten doen
zwemmende omhoog
te komen. Maar,
geen regel tonder
uitsonderingen- Da
haaien, die toch ze
ker niet op de bo
dem van de see
leven, bezitten geen
zwemblaas, maar des
ondanks zinken sjj
toch niet. Inlegert-
men zij juist aan
de oppervlakte van
het water. Dit wordt
hun mogelijk gemaakt
door de lever die seer veel olie bevat,
waardoor het soortgelijke gewicht van dit
dier ten opzichte van het zeewater in
een gunstiger verhouding komt.
Laten uy ons na deze beschouwing
over de wonderbaarlijke hulpmiddelen
weer eens wenden tot de klassieke we
reldwonderen, waarvan tharu het Mau
soleum aan de beurt is. Daarover
morgen. (Nadruk verboden).
