De ondernemingsraden
Omzetbelasting voor bakkers, slagers en
restaurants niet omhoog
Boeken, petroleum, gevogelte en hooi
vallen niet meer onder de heffing
Met VELPON zie je er geen barst van!
Chefarine 4
ABDIJSIROOP
2
WOENSDAG 17 MAART 1954
Vfc IE ZICH REKENSCHAP GEEFT van de ontwikkeling van de ver-
houdingen in bedrijfstak en onderneming zal moeten erkennen, dat de
Christelijke vakbeweging haar strijd niet tevergeefs heeft gestreden. Ten
gevolge daarvan hebben de werknemers in het sociaal-economisch leven
een ruimere plaats gekregen. Zij zien zich meer rechten toegekend en zij
kunnen een grotere invloed op de gang van zaken oefenen dan enkele tien
tallen jaren geleden nog het geval was.
De Wet op de Ondernemingsraden levert principieel gezien
in dit opzicht een niet onbelangrijke bijdrage. Maar er hangt buitengewoon
veel af van de wijze, waarop zij zal worden uitgevoerd.
Wij ontlenen de bovenstaande zinnen aan een brochure zo juist in de
serie Christendom en Maatschappij (uitgave van het C.N.V.), verschenen
van de hand van de heren H. J. Vermeulen en B. Roolvink. Deze brochure
handelt over ,,De toepassing van de Wet op de Ondernemingsraden".
T"\EZE BROCHURE kwam ons goed van pas omdat wij juist bezig waren
-L' na te gaan, hoe het staat met de uitvoering van de Wet op de Onder
nemingsraden. Deze wet zou immers op 7 Juni a.s. volledig in werking
moeten zijn. En dat die datum niet een jaar geleden viel, is al gevolg van
„een jaar uitstel".
Anders toch dan de Wet op de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie"
had haar zuster, de „Wet op de Ondernemingsraden" een zgn. „fatale
datum". Dat wil zeggen: een datum, waarop de wet uitgevoerd moest zijn.
Bij de afkondiging van de wet op 6 Juni 1950 was dat: drie jaar. Later
is er van gemaakt vier jaar. Dat wil dus zeggen, dat over rond drie maan
den in alle ondernemingen, waarvoor geen uitzondering is toegestaan,
ondernemingsraden zouden moeten werken.
Het valt echter zeer te betwijfelen, of dit werkelijkheid zal worden.
Volgens gegevens per 31 December jl. waren er in totaal 85 ondernemings
raden (voor 24 bedrijfstakken was in die tijd een zgn. bedrijfscommissie
ingesfcld), die de voorbereidende werkzaamheden, de goedkeuring van
de reglementen enz. moest verrichten. In die bedrijfstakken kwamen 927
ondernemingen in aanmerking voor de instelling van een ondernemings-
ïaad. Het aantal, waar dit resultaat was bereikt, haalde du9 nog niet de 10%.
"JVTU ZIJN ER wel enkele lichtpunten. Want allereerst zijn er 193 regle-
menten goedgekeurd. Dat overschrijdt dus de 20%. Bovendien is in
een enkele bedrijfstak uitstel verleend. Ook zijn er na de sluiting van de
lijst nog enkele bedrijfscommissies bij gekomen en zijn er na 31 Januari
ook nog wel enkele ondernemingsraden hun werk begonnen.
In totaal zijn er thans in 32 bedrijfstakken bedrijfscommissies inge
steld. Globaal kan gezegd worden, dat het overgrote deel van het bedrijfs
leven hierdoor bestreken wordt.
Wat is echter de kwestie, waardoor gezegd kan worden, dat het te
traag gaat?
Feitelijk heeft de wetgever, toen hij eerst drie en daarna vier jaar
stelde als „fatale datum", de „aanlooptijd" te kort gerekend. En hetzelfde
hebben verschillende bedrijfscommissies gedaan, toen zij meenden, dat in
hun bedrijfstak 90 dagen na de instelling de bedrijfscommissies in alle on
dernemingen ondernemingsraden zouden zijn.
"C^EN OORZAAK IS, dat er in het bedrijfsleven meer te doen is. Met name
■J-' de laatste loonronde heeft vertragend gewerkt. Zo zou er meer te
noemen zijn.
Maar d e oorzaak is, dat de gedachte van de ondernemingsraden moet
groeien. Dat geldt zowel naar de zijde van werkgevers als van werk
nemers. De gedachte, die zo hier en daar wordt geuit: bij de arbeiders is
er aandrang, maar van werkgeverszijde wordt de zaak tegengehouden, is
onjuist. Zowel het eerste als het laatste is generaal gezien niet ge
bleken. Maar geen van de partijen slooft zich ook uit, om de ondernemings
raden tot stand te brengen.
Daarom is het wel goed, dat de wet een „fatale termijn" geeft Daarin
zit de aandrang: de ondernemingsraden moeten er komen. Daardoor wor
den de gedachten er op gericht en wordt de groei bevorderd.
Maar de totstandkoming van ondernemingsraden vraagt van de werk
gever, die voorzitter moet zijn, de instelling: ik moet aan een vergadering,
waarin alle geledingen van mijn personeel vertegenwoordigd zijn, opening
van zaken geven. Het is begrijpelijk, dat er werkgevers zijlij die daar on
wennig tegenover staan. Zij moeten zich aan die gedachte gewennen. Dat
vraagt tijd.
De arbeiders moeten zich instellen op het feit, dat zij vertegenwoordi
gers moeten kiezen, die namens hen in een vergadering, waarin de onder
neming van hoog tot laag is vertegenwoordigd, over de belangen van de
onderneming en allen, die daarin werken, moeten meespreken. Dat legt
verantwoordelijkheid op voor de onderneming. Vooral voor de velen, die
in een klassenstrijdsfeer zijn opgegroeid, is dat een vreemde gedachte. Zij
moeten aan die gedachte gewennen. Dat vraagt óók tijd.
TTET VERBLIJDENDE IS, dat in ondernemingen, waar reeds een tijd
-*• -1 lang een kern heeft gewerkt, de overgang naar een ondernemingsraad
gemakkelijker gaat. En ook gaat het veel vlotter in ondernemingen, waar
veel georganiseerden zijn. Het gewone verschijnsel doet zich weer voor:
de ongeorganiseerden zijn een rem. Waarbij dan nog het wonderlijke
komt, dat die ongeorganiseerden het onbillijk vinden, als zij niet ver
tegenwoordigd zijn. Er moet dan hoe gek het klinke een organisatie
vorm voor de ongeorganiseerden gevonden worden, om htm vertegen
woordiging te geven.
Dat de aanlooptijd een rol speelt, blijkt uit het feit, dat in d i e be
drijfstakken, waarin de bedrijfscommissies het eerst gesticht zijn, het aan
tal ondernemingsraden het grootst is.
Dat opent de mogelijkheid, dat een wettelijk verschuiven van de
„fatale termijn" niet nodig is. De S.E.R. kan via haar Commissie Onder
nemingsraden uitstel verlenen. Als het in die weg zou gaan, zou de wet
telijke stok-achter-de-deur blijven staan. Men weet dan in een bedrijfs
tak: de wettelijke termijn is voorbij, we hebben alleen maar dispensatie,
we moeten dus opschieten.
\V/"AAR DE ONDERNEMINGSRADEN thans werken, functionneren zij
goed. Dat voorbeeld kan stimulerend werken. Als na 7 Juni a.s. de
Commissie Ondernemingsraden van de S.E.R. de polsslag van het bedrijfs
leven nauwlettend blijft volgen, kan het zijn. dat zij met een heel aantal
dispensaties moet beginnen, maar dat het aantal vrij snel vermindert, om
dat het bedrijfsleven in een groeiende ervaring leert, dat samenwerking
van alle bedrijfsgenoten onderneming en bedrijf ten goede komt. En daar
door ons gehele volksleven.
Van het ert van School en Kerk
De gewijzigde plannen dei regering
(Van onze Parlementsredacteur)
TALRIJK ZIJN DE wijzigingen, die by de thans verschenen
antwoord zijn aangebracht in het wetsontwerp, dat de omzetbelasting
geheel opnieuw regelt. Enerzijds brengen zij vereenvoudigingen, dikwijls
verlagingen, anderzijds zijn geheel nieuwe mogelijkheden voor vrijstellin
gen geschapen. Hieronder treffen onze lezers puntsgewijze een overzicht
van de aangebrachte veranderingen aan.
1. Het oorspronkelijke wetsont
werp stelde, naast kleinhandelaren,
die alleen aan particulieren leveren,
ook van omzetbelasting vrij hen, die
een overigens wel belaste omzet van
niet meer dan f 800 hebben. Deze
vrijstelling is aanzienlijk uitgebreid:
iedere ondernemer, die jaarlijks al
dan niet naast zijn vrijgestelde leve
ringen als handelaar aan particulie
ren, een omzet heeft van niet meer
dan f 10.000 als grossier alsmede van
niet meer dan f 1200 aan leveringen
als fabrikant of als verrichter van
diensten, wordt ontheven van de
verplichting tot betaling van omzet
belasting.
2. Het voorgestelde tarief van 3 pet
voor leverineen door fabrikanten van
boeken, petroleum en poeliersartikelen
vervalt. Deze artikelen worden dus van
omzetbp'astine vrijgesteld. Boeken wor
den vriizesteld naar analogie van de
tijdschriften, petroleum wordt vrijge
steld naar analogie van de brandstoffen
Er was te weinig aanleiding, het percen
tage van 3 alleen te handhaven voor
wild en gevogelte.
3. Vrijgesteld worden voorts: gras
en andere ruwvoeders ("bijv. klavermeel).
zowel vers als gedroogd, hooi. stro. be
paalde prothesen.
4. Voor leveringen door fabrikanten
rechtstreeks aan particulieren wordt een
nieuw percentage van 4 in het leven ge
roepen. Het oorspronkelijke wetsontwerp
kende hiervoor een percentage van 5. Het
verlaagde percentage (hetgeen feitelijk
handhaving van de huidige toestand be
tekent) geldt zowel voor industrie als
voor ambacht. Hiermee is tegemoetgeko
men aan de bezwaren tegen de verhoging
van het thans geldende percentage voor
hotels, restaurants, café's. voor apothekers
tandartsen, maatkleermakers, banketbak
kers, slagers, fotografen enz.
Geen wijziging is echter gebracht t.a.v.
artikelen, die vallen onder het tussen-
tarief van 10 of het weeldetarief van
15 pet.
5. Voor het verrichten v?n diensten
zal een uniform percentage van 4 gel
den. In het oorspronkelijke wetsontwerp
was vóófgesteld voor diensten aan parti
culieren 4 pet èn voor diensten aan on
dernemers 5 pet. Dit onderscheid ver
valt dus.
Gehandhaafd blijft echter het percen
tage 3 voor de bouwnijverheid en voor
het vervoer van personen en goederen.
Ook de heffing van pet voor onder
aanneming blijft bestaan.
6. De percentages inzake uitbesteding
van werk worden vervangen door een
percentage van in het algemeen
Groothandel
7. De huidige (en ook de in het oor
spronkelijke wetsontwerp neergelegde)
regeling kende voor leveringen door de
groothandel 3 percentages nl. 0 («vrijge
stelde artikelen), Vs e.n 1. Deze twee
laatste percentages worden nu vervan
gen door één. nl. Het is mogelijk, dat
er moeilijkheden ontstaan voor de arti
kelen. waarvoor de omzetbelasting wordt
verhoogd van Vz op 'i pet. Deze zuUen
dan«worden vrijgesteld. Hiervoor is over
leg met het bedrijfsleven nodi'g. De vrij
stellingstabel zal dan bij algemene maat
regel van bestuur kunen worden aange
vuld. De nieuwe toestand voor leverin
gen door de groothandel zal dus zijn:
óf vrij. óf pet omzetbelasting.
8. Het oorspronkelijke wetsontwerp
kende voor het verrichten van werk
zaamheden voor andere ondernemers
een heffing van Vz pet over de aa
mingssom. doch niet meer dan 5 pet
de totale vergoeding. Tet vereenvoudi
ging is nu voorgesteld een heffing
pet over de totale vergoeding. Dit
betekent een verlaging in die gevallen,
waarin de door de opdrachtgever ont
vangen vergoeding minder bedraagt dan
twee derde van de waarde van de ver
vaardigde goederen.
9. Bij invoer van goederen heeft in be
ginsel heffing plaats naar dezelfde percen
tages als bij levering door fabrikanten
met mogelijkheid tot verhoging, voorzover
gewenst is om geen gunstiger positie te
scheppen dan bij de in het binnenland
vervaardigde goederen.
10. Voor de heffing van omzetbelas
ting bij invoer zal in het vervolg uitge
gaan worden van eenzelfde waarde als
voor de heffing van invoerrechten In
die waarde zullen dus niet meer de bin
nenlandse vrachtkosten worden opge
nomen. Als gevolg 'hiervan vervalt echter
de vrijstelling voor dit binnenlandse
vervoer zelf. met uitzondering
voor vervoer met zeeschepen er
internationale luchtvaart.
11. Ingetrokken wordt de vrijstelling
voor ontbijt- en peperkoek, omdat ook
koekjes e.d. aan 'belasting onderworpen
blijven.
12. Aanvankelijk
mogelijkheid om leyeringen. welke door
fabrikanten worden verricht zowel aan
particulieren als aan ondernemers, te
onderwerpen aan een tarief van 5 pet.
Dit is thans gebracht op 4% pet. Dit geldt
vooral voor fabrikanten van gas en elec-
triciteit. Van algehele vrijstelling of be
langrijke verlaging voor gas en electri-
citeit wil de regering niet weten (dit 2
de schatkist op f 35 millioen komen
staan). Bij uitvoer wordt teruggaaf
belasting verleend, niet alleen voor v
werkte grondstoffen, dooh ook voor hulp
stoffen, energie daarbij inbegrepen.
Integratie-helling
13. Gehandhaafd blijft het zgn. casca
destelsel, d wz. dat omzetbelasting ver
schuldigd is bij iedere overgang van een
artikel naar een volgende „eigenaar".
Dit betekent echter, dat zonder bijzon
dere bepalingen een onderneming, waar
uit grondstoffen een eindproduct wordt
vervaardigd (zgn. geïntegreerde bedrij
ven) beter af zijn dan ondernemingen,
die eenzelfde eindproduct vervaardigen
uit door andere ondernemingen gelever
de halffabrikaten, In het eerste geval
toch zou slechts eenmaal omzetbelasting
betaald moeten worden, in het tweede
ge\-al twee maal of nog vaker. Enkele
malen zijn reeds pogingen gedaan, ter-
wille van de concurrentieverhoudingen,
oplossing te zoeken in een zgn. inte
gratie-heffing. In zo'n geïntegreerd be
drijf wordt dat als het ware een kunst
matige levering geschapen, die afzonder
lijk belast wordt. Hiertegen heeft de
Kamer altijd bezwaar gehad. Er is
andere mogelijkheid: de
integreerde bedrijven ongemoeid laten
en vrijstellingen verlenen voor niet-ge-
integreerde bedrijven.
De regering heeft thans gekozen vooi
:n „derde weg": alleen een integratie-
heffing in werkelijk extreme gevallen.
Deze worden nu reeds aanwezig geacht
bij de textielindustrie, de oliën,
ten-industrie, de industrie van haarden,
kachels, fornuizen en gascomforen en bij
de schoenen en handschoenenindu9trie.
Dit.lijstje kan uitgebreid worden bij al
gemene maatregel van bestuur, achteraf
b(j wet goed te keuren.
De tot dusverre aan niet-geïntegreer-
de bedrijven verleende vrijstellingen
tegemoetkomingen in de vorm van terug
gaaf van belasting zullen over het al
gemeen na een overgangstijd worden in
getrokken.
Administratieve ver
lichtingen
14. Kleinhandelaren zullen niet meei
ten behoeve van de omzetbelasting hun
ontvangsten behoeven te boeken. Slechts
de verpliohting tot het inboeken van dc
inkoopfacturen blijft bestaan. De klein
handelaar. die ook grossier is of vooi
anderen dan particulieren diensten ver
richt en de fabrikant-detaillisten moeten,
daar zij voor deze leveringen en diensten
onder de omzetbelasting blijven vallen
(zie echter hetgeen vermeld is onder punt
1), daarvan aantekening blijven houden.
15. De termijn, waarbinnen,
kwartaal, aangifte van belasting moet
worden gedaan, is verlengd van 14 dagen
tot 2 maanden. Door de aangebrachte
wijziging zal de belasting gemiddeld 3Yz
maand na de uitreiking van de factuui
pas behoeven te worden voldaan.
Bestaat geen verplichting tot uitreiken
van een factuur (bij levering van goede
ren aan en het verrichten van diensten
voor particulieren), dan ontstaat de be
lastingschuld op het moment van de le
vering en moet deze worden voldaan vóór
het eind. van de tweede maand na he
kwartaal, waarin de schuld ontstond.
16. De eis va«n vermelding op de fac
tuur van het percentage der heffing er
van het bedrag der belasting is verval
len. tenzij de goederen belast zijn met 'n
verhoogd tarief van 10 of 15 procent.
17. Een nieuwe bepaling is opgenomen,
krachtens welke recht op teruggaaf van
belasting ontstaat bij gebleken wanbeta
ling door de afnemer of opdrachtgever.
Dit was nodig, omdat in het
systeem de belastingschuld ontstaat bij 't
uitschrijven van. ae. factuur-en niet. zoals
thans het'geval. is. hij he; ontvangen
;het geld'.
Vrijstelling voor sociaal en
cultureel werk
13- Wettelijk wordt geregeld de vrij
stelling voor het verstrekken van kleu
ter-, lager-, uitgebreid lager-, middel
baar-, voorber. hoger-, hoger- en nijver
heidsonderwijs. Bij algemene maat
regel van bestuur zal de vrijstelling ook
aan andere vomien van onderwijs kunnen
worden gegeven, eventueel onder voor
waarde. dat geen winst beoogd' of ge
maakt wordt. Het is de bedoeling, in het
algemeen het zgn- schriftelijk onderwijs
vrij te stellen.
19. Aan de heffing van omzetbe
lasting worden naast de reeds be
staande vrijstelling voor het ver
strekken van maaltijden e.d." in zie
kenhuizen enz. onttrokken de
leveringen en diensten van publiek
rechtelijke lichamen e.d., die inter
naten voor schipperskinderen, an-
dere internaten, pensionaten, .semina
ries, jeugdherbergen, kinderkampen,
volkshogescholen, militaire tehuizen,
cantines en dergelijke exploiteren.
sten vair kunstenaars, schrijvers, lera-
e.d. (nl- tot een omzet van niet meer
dan f 8000 per jaar) wordit uitgebreid tot
venplege-rs en verpleegsters.
21. Vrijstelling wordt verleend voc
veringen en diensten die door jeugdorga
nisaties worden verricht, waarbij valt
denken aan jeugdvortningswerk (kam-
tTainingscursussen e-d), tenzij hei
gaat om prestaties, die in dezelfde 'j
ook door het bedrijfsleven worden
richt
Sportverenigingen
22. Vrijgesteld worden prestaties
sportbonden en -verenigingen ten
hoeve van hun leden. Hierdoor zullen
inleggelden voor competities, kosten
protesten, scheidsrechterskosten, vergoe
dingen voor administratieve lasten enz.
niet meer onder de omzetbelasting vallen.
Van. de vrijstelling is uitdrukkelijk uitge
sloten het verlenen van toegang tot wed
strijden, demonstraties enz.
Wel zijn vrijgesteld diensten, die sport
verenigingen aan eigen leden bewijzen
tegen een vergoeding, die niet in de ge
wone contributie is begrepen, waarbij o.i
gedacht wordt aan liggelden voor botei
(Advertentie)
VRAAfl
DE JUISTE
S00IT
4 middelen in 1 tablet
doen wonderen!
Wannetr U zich onbehaaglijk voelt,
doet oen enkel tabletje Chefarine „4"
wonderen. Door de samenwerking van
4 beroemde geneesmiddelen, in één
tablet verenigd, voelt U zich een ander
mens, weer in staat met plezier Uw
werk te doen.
ln Oosterbeek
Int. studieconferentie over
maatschappelijk werk
Van 1326 Juni a.s. zal op het confe
rentie-oord De Pietersberg te Oosterbeek
een internationale studieconferentie wor
den gehouden over het maatschappelijk
werk in bedrijven. De conferentie staat
onder auspiciën van het Europese Bureau
der Verenigde Naties en de Internationale
Arbeidsorganisatie De voorbereidingen
en de organisatie zijn in handen gegc
van de Nederlandse Vereniging v
Maatschappelijk werk in samenwerking
met de ministeries van Maatschappelijk
Werk en Sociale Zaken en Volksgezond
heid.
29.
Aan boord van een van die jonken, die dicht
voorbijkwam was de halfnaakte bemanning be
zig onder rhythmisch gezang 't zeil te hijsen,
dat aan de kaapstander van een klipper deed
denken. Ik wenste, dat ik aan boord van die
jonk was. Behalve deze zeilschepen, vulden klei
nere vaartuigen, welke met palen werden voort-
geboomd en op hun boeg rieten kajuiten droe
gen, de rivier.
Nu en dan kwam een dier bootjes hoopvol
op de „Imoto Maru" af en een keer zag ik de
eigenaar juist een net afval opvissen.
Eerst later hoorde ik, dat ik een glimp had
opgevangen van een van China's eigenaardighe
den het rivierleven van China en de Water-
Chinezen, die soms leven en sterven zonder voec
aan wal te hebben gezet. Doch die eerste blik
gaf een indruk van een land, overvloeiend van
mensen die voor een deel in het water geduwd
werden.
Even later ontwaarde ik gebouwen en werven
langs de oever. Naar de grootte van de plaats te
oordelen moest het Shanghai zijn. en als Sonja
de waarheid had gesproken, was het als ik mijn
leven behouden wilde, voor mij tijd om te ver
dwijnen.
Met mijn toebereidselen was ik spoedig klaar,
want die waren zeer eenvoudig Eerst schoof ik
de grendel voor mijn deur: toen deed ik jas
en schoenen uit en borg mijn pas en het weinige
geld. dat ik bezat, ln mijn zeildoek tabakszak
je Terwijl ik hiermede bezig was viel mijn
blik op mijn veldfles en ik duwde die ook in
mijn heupzak in de Overtuiging, dat een dronk
te pas zou komen als ik koud cn vermoeid was.
Daarop begon ik zo voorzichtig mogelijk de
patrijspoort te openen. Iets ik ben nooit er
achter gekomen wat moet de een of andere
wachter voor mijn deur wantrouwend gemaakt
hebben, want juist toen het raam halverwege
omlaag was. hoorde ik de kruk omdraaien en
er werd geklopt. Ik antwoordde niet op dat klop
pen. Nooit is een hutraam zo vlug geopend als
het mijne en een ogenblik later had ik mijn
schouders erdoor gewrongen en staarde omlaag
in tr*t klotsende gele water. Duiken was onmo
gelijk. Een rechte val van ruim twintig voet
van de scheepswand, was het beste wat ik be
reiken kon. En ook die val kwam geen minuut te
vroeg, want halverwege hoorde ik een kreet,
welke verried dat iemand mij had gezien.
Ik kwam plat op het water neer met een slag.
die mij bijna verdoofde, gelukkig zonder mij het
bewustzijn te doen verliezen. Ik bleef onder wa-
DE JACHT NAAR HET
marine-document
Kort na eerste Wereldoorlog 1911'18
ter tot mijn longen dreigden te barsten. Toen
ik eindelijk bovenkwam om adem te scheppen,
ving ik een glimp op van de boot achter mij.
Men had mij gezien. Ik hoorde kreten en zag
mensen over de verschansing hangen. Iemand
trok een revolver en ik dook ten tweeden male.
Toen ik weer bovenkwam, had de stroming mij
weggevoerd van het schip misschien een hon
derd meter. Ik hijgde naar adem en worstelde
tegen de stroom, toen Ik een dier bootjes vlak
naast mij zag. Juist op dat ogenblik begon ik te
beseffen, dat ik niet de kracht zou hebben om
de wal te bereiken: dus zwom ik daarheen en
greep mij eraan vast.
Een magere, gespierde arm greep mij in de
kraag, vervolgens een tweede en ik werd half
gewurgd aan boord getrokken. Een opgewonden
stemmengegons omgaf mij, vermengd met kin
dergeschreeuw, kuikengepiep en varkensgeknor
Ik bevond mij op één dier bootjes, welke ik
'het schip had zien achternavaren. Ik lag op
mijn rug in de laadruimte, voor de ingang van
een met riet gedekte kajuit. Het aantal perso
nen aan boord van deze notedop verbaasde mij
Het moeten minstens drie generaties geweest
zijn van één familie, die mij aanstaarden,
oude man met een schrale, grijze druipsnor,
kei gekleed in een haveloze broek, stelde mij
een vraag. Vrouwen gluurden naar mij vanach
ter de matten. Drie jonge mannen hadden hun
roeispaan laten vallen en schreeuwden opgewon
den tegen de oude bloedverwant, terwijl uit alle
hoeken en gaten kinderen schenen te kruipen,
jongens en meisjes in gescheurde katoenen
kleren, met ronde gezichtjes en donkere spleet-
ogen.
De oude wees over de verschansing er
schreeuwde teger. mij. Uit zijn gebaren kon ik
opmaken, dat hij mij aan boord van de „Imoto
Maru" terug wilde brengen. Ik schudde het
hoofd.
..Nee, nee!", riep ik, maar het baatte niet.
Ineens viel mij de naam in de naam, die zo
wel Ma als Sonja genoemd had. Mijn hoesten
oedwingend, richtte ik mij half op.
.Nee, nee!", riep ik tegen hen. „Wu Lai-fu!"
Nog nooit zag ik drie lettergrepen een der
gelijke uitwerking hebben. De oude man keek
verschrikt. De jonge mannen zwegen, en van de
gelegenheid gebruik makend, stak ik de hand
in de zak, haalde een handvol geld te voorschijn
en wees naar de wal.
„Wu Lai-fu!" herhaalde ik.
Een geheimzinnig symbool kon geen andere
uitwerking heober.
De oude man nam het geld aan. De jonge
mannen vlogen naar de riemen en begonnen
strandwaarts te roeien
Ik richtte mij wankelend op en keek over het
water naar de romp van de „Imoto Maru".
BeroepingswerJr
Ned. Herv. Kerk
•oepen: te Oosternijkerk J. v. d.
Heide, cand te Gaast; te Rotterdam-Delfs-
haven (vac. A. Adriani) J. J. Siezen te
Peize.
ikt: voor Waddinxveen (vac.
J. J. Moll) H. G. Abma te Rotterdam-
Delfshaven; voor Hillegom, G. W. Kwant
te 's-Gravenzande.
Geref. Kerken
tal: te Amsterdam-W. (vac. F.
Guillaume) dr J. C, Aalders te Leeuwar
den, A. Brouwer te Barneveld en J. W.
Colenbrander te Apeldoorn.
roepen: te Wateringen, cand. H.
Duinen te Wassenaar.
Baptisten Gemeenten
roepen te Workum-Makkum, F.
G. J. Hofhuis te Drachten.
Kirchentag dit jaar toch
in Leipzig?
Grotewohl wil er over praten
Premier Otto Grotewohl heeft de Ev
gelische kerk medegedeeld, dat hij bereid
met afgevaardigden van de kerk te
spreken, over een plan om deze zomer in
Leipzig de Kirchentag te houden. De ker
kelijke autoriteiten hadden, zoals mer
weet, reeds voorbereidingen getroffen om
deze Kirchentag in Leipzig te houden om
de nadruk te leggen op de eenheid var
de 40.000 000 Duitse protestanten ondanks
het IJzeren Gordijn, waardoor het land
in tweeën verdeeld wordt. Grotewohl had
toen echter bezwaren vanwege „t
portmoellijkheden".
Toestand ds De Kluis onveranderd
In de toestand van ds A. T. W. Kluis,
hoofdlegerpredikant. die zoals men weet.
in het Haagse Diaconessenhuis een ope
ratie heeft ondergaan, heeft zich na eer
aanvankelijk herstel nog geen verande
ring voor gedaan.
Ds W. v. d. Waal (Soestdijk)
overleden
In de ouderdom van 85 jaar is te Soest
dijk overleden de emeritus predikant var
de Ned. Herv. Kerk, ds W. van der Waal
Jzn. Ds Van der Waal is de vader
de Haagse Hervormde predikant ds I. P.
van der Waal.
Op 15 Januari 1893 aanvaardde ds W.
v. d. Waal het predikambt te Moercapelle,
ln 1895 te Wijk bij Heusden, in 1897 te
Overschie, in 1917 te Slijk-Ewijk, in 1927
te Nieuw Loosdrecht, alwaar hij op 1
October 1934 met emeritaat ging om zich
metterwoon te Soestdijk te vestigen.
Zendingsgedelegeerde Van Beyma
gaat naar Genève
De huidige gedelegeerde van de Ned
Zendingsraad in Indonesië, dr U. H. van
Beyma. zal binnenkort verbonden wor
de staf van het Department of
interchurch Aid and Help to Refugees
(interkerkelijke hulp aan vluchtelingen)
van de Wereldraad' van Kerken e
Internatrionale Zendingsraad'- Zijn stand
plaats zal Genève zijn.
Dr Van Beyma zal zich voora'l gaan
bezighouden met de opbouw van het
bureau Azië van deze afdeling-
Geref. predikanten geestelijk
verzorger emigranten
De Geref. predikanten W-' H. J d«€
Boer te Heerenveen. B- Bouma te Noord-
wijk aan Zee. M. W. J. C. de Kluis te
Santpoort en P. Warmenihoven. te Bad-
noevedorp zullen een emigrantenreis
meemaken, ds De Kluis naar Zuid-Afrika
en de anderen naar Canada.
De Ned. immigranten
Ook de Geref. Kerken in
Zuid-Afrika bezorgd
Men schrijft ons:
Uit berichten, die de laatste week in
de pers circuleerden, zou kunnen worden
afgeleid, dat alleen de Nederduits Her-
•ormde Kerk in Zuid-Afrika met grote
zorg ver.vuld is over Nederlandse immi-
t. Van de zijde der Gereformeer
de Kerken aldaar bereiken ons evenwel
ook berichten, die getuigen van grote
Niet dat daarbij po'itieke kwesties op
de voorgrond treden. In de eerste plaats
bezorgd voor de opleving en ver
dieping van het gereformeerde belijden
leven in Zuid-Afrika. De kerken me-
i, dat dit alleen voor politek en school
gezegend werken zal.
De synode der Gereformeerde Kerken
- - - - -- ;ds in 1952 de
rh een vereni-
HIMMMH(gereformeerde
Nedérlanders (niet alleen in kerkelijke
opwekken, zich in Zuid-Afrika
te vestigen, en hun alle mogelijke bij
stand te verlenen ter verkrijging van
woning. Deze vereniging is toen
dadelijk opgericht, namelijk „Die Gere
formeerde Immigrasie Vereniging van
Suid Afrika", Posbus 1847, Pretoria.
Thans heeft zij reeds over heel het land
„takken" (plaatselijke afdelingen) en staat
in contact met vele en grote bedrijven.
En de regering van Zuid-Afrika slaat
aar werk met grote sympathie gade.
Ook inzake de grootscheepse werving
an jonge Nederlanders voor de Afri
kaanse Spoorwegen is zij gekend en zij
staat klaar om advies en bijstand te ver
lenen. terwijl de Gereformeerde Kerken
bijzondere maatregelen zullen nemen om
deze jonge mensen en de andere immi
granten de nodige geestelijke verzorging
te geven.
groot bedrljf-in-oprlchting, in
Transvaal, zal binnenkort zowel hoger
als lager personeel nodig hebben. En ook
hiervoor wil de vereniging adviseren,
medewerken en bemiddelen.
Het is duidelijk, dat alle emigratie-for
maliteiten in Nederland zélf moeten wor
den geregeld, waarvoor o.a. de Chr. Emi
gratie Centrale in Den Haag alle ge
gevens kan verstrekken.
Gereformeerd Zuid-Afrika verlangt
aar gereformeerde Nederlanders, die
willen meebouwen aan Kerk en volk in
Calvinistische zin. En het ziet door de
immigratie evenals de Hervormde
Kerk met zorg het aantal niet-protes-
tanten groeien en ook het aantal van hen,
die slechts protestant-in-naam zijn.
Vandaar de grote activiteit van ge
noemde vereniging om Nederlanders, die
de aloude gereformeerde belijdenis willen
beleven, aan te trekken en te doen in
leven in het volk van Zuid-Afrika.
proefschrift:
Angiocardiographic in de Diagnostiek van
de Longafwijkingen. J. W. Koch, geb. te
Brabant. \V. Glasbergen, geb. te Noordwij]
cum laude.
DELFT. Op 24 Maart promoveert tot doct<
in de technische wetenschap op proefschrift;
Onderzoekingen over de Theologische Eigen,
ahapenp van Klei ir Tan TJong Kie.
AMSTERDAM. 17 Maart. G.U. Geslaagd
>or doet. ex. economie K W Meyer, Alk-
aar. en P H van Beem. Amsterdam. Cand
opvoedkunde J Bakker. Alkmaar,
psychologie Camilla D M Jacobs.
and.
Amsterdar
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN 17 Maart. Geslaagd doet. e
logic mevr. L R Smleder—Berkenbc
Lelden mej. N Croln Michielsen. Den
en de heer A B Stam. Den Haag.
Geslaagd cand. ex. K Wis- en Natuurkunde
de heer J J M L Crombach. Zoeterwoudi
Geslaagd cand. ex. A Wis-
Gesehiedenis
Kuyer, Öen Haag.
Kindierhoest.
fr Bedenk, dat uit een onver- c
(X zorgde kinderhoest «en A
£5c zwakke borst kan over- X?
njX blijven.* Bescherm AA
XXX Uw kleine met jóoO
's werelds beste hoestsiroop
vergoedingen voor het gebruik
douches, meetlonen e.d.
23- Bij al/gemene maatregel van bestuui
kunnen vrijstellingen worden verleena
voor andere prestaties op sociaal en cul
tureel terrein. Hierbij wordt gedacht aat
comité's voor vacantiebezngheid. speel-
tuinverendgingen e-d. Onderzocht wordt,
of naar analogie van de voor de sport
bonden voorgestelde bepaling ook d<
prestaties ven verenigingen en bonden
van kunstenaars aan hun leden dienen
te worden vrijgesteld.
De uitbreiding van dit. soort vrij
stellingen zal gebonden zijn aan drie
restricties: de leveringen of diensten
moeten van culturele of sociale aard
zijn, er mag geen winst beoogd of
gemaakt worden en de aard der le
veringen of diensten mag niet zo
danig zijn, dat deze overeenkomt
met prestaties, die normaal worden
verricht door ondernemers, die wel
winst beogen of maken.
Het lied dei
aethergolven
DONDERDAG 18 MAART
Hilversum I 402 m. AVRO 7.00 nieuws 7.10
Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO 8.00
nieuws 8.15 Gram. 8.45 ld. 9.00 Morgenwij
ding 9.15 Gram. 9.25 De groent
Gram. 10.50 T ---- --
Europa" 12.00
onnetje 12.30
12 33 Gram. 12.50 Uit het Bedrijfsleven 1.00
Nieuws 1 15 Meded. 1.20 Metropole-ork. 2.00
6.00 Nieuws. 6.15 Sport -
problemen 6.25 V. d. jeugd 6.40 Rep. of
gram. 6.45 Pijploos orgel 7.0P J '"'jg
7.05 Gesprok*
kind.
brief uït Londen 7.10 Jazz-
7.40 Rondetafelparlem
8.05 Omr.
ging voc
8.00 Nleui
„De postbode
j". hoorsp. 10.15 Dansmuz. 10 45
Sportact. 11.00 Nieuws 11.15 Jazz-competitie
.00 Gra
Hilversum II 298 m. KRO 7.00 Neuws 7.10
Gram. 7.15 Gym. 7 30 Gram. 7.45 Morgenge
bed 8.00 Nieuws 8.15 Gram. 9 00 V. d. vrouw
9.40 Schoolradio NCRV: 10.00 Gram. 10.30
Morgendienst KRO: 11.00 V. d. zieken 11.45
Schoolradio 12.00 Angelus 12.03 Lunchconc.
12 30 Land- en tuinb.meded. 12.3312.40
Wij van het land) 12.55 Zonnewijzer 1.00
Nieuws 1.20 Pianorecital 1.45
NCRV: 2.00 Gram. 2.20 Zang
V. d.
3.15
ark. i
«oordr. 2 45
solist
:ing 4.30 Gram. 4.40 Vocaal
soliste 5.00 V. d. jeugd 5.30 Viool en Plano
6.00 Banjo-ork. 6.35 Raadhuispraat 6.45 Le
ger des Heilskwartler 7.00 Nieuws 7.10 V: d.
jeugd 7.30 Gram. 8.00 Radiokrant 8.20 Ge-
var. progr. 9.45 Gram. 9.50 „Ik denk f"
U?"
0.00
Orgelkunst" 10.45 Avond-
erdenklng 11.00 Nieuws 11.15—12.00 Gram.
Engeland BBC 330 m. 1.00 Orgelsp. 1.25
d. arb. 1.55 Weerber. 2.00 Nieuws 2.10
3.00 V. d.
tolen
.00 V. d. kinc
Weerber. 7.00 Nieuws 7.15 Caus. 7.25 Sport
7.30 Gram. 8 00 Hoorsp. 8.30 Concert 9.15
Amerikaanse Nws. brief 9.30 Gevar. progr.
10.00 Nieuws 10.15 Discussie 10.45 Gevar.
muz. 11.30 Wetenschappelijk overz. 11.45
Pari. overz. 12.00—12.03 Nieuws.
Engeland BBC 1500 en 247 m. 12.00 Mrs.
Dale s Dagb. 12.15 Concert 12.45 Voordr. 1 00
Pari. overz. 1.15 Dansmuz. 1.45 Concert 2.45
V. d. kind. 3.00 V. d. vrouw 4.00 Gevar. muz.
4.30 Gram. 4.45 Lichte muz. 5.15 Mrs Dale's
Dagb. 5.30 Caus. 5.45 Mil. ork. 6.30 Concert
7.15 V. d. jeugd 7.45 Hoorsp. 8.00 Nieuws en
journ. 8.25 Sport 8.30 Geva. progr. 9.00 Vra
gen bcantw. 9.30 Hoorsp. 10.00 Hoorsp. met
muz. 10.30 Gevar. progr. 11.00 Nieuws 11.15
Sport 11.30 Lichte muz. 1205 Voordr. 12.20
Gevar. muz. 12.56—1.00 Nieuws.
Brussel 324 m. 11.45 Gram. 12.00 Omr. ork.
se les 2.45 Pianorecital 3.30 Koorzang 4.00
Gram. 5.00 Nieuws 5.10 Gram. 5.15 V. d.
kind. 6.15 Omr. ork. 6.30 V. d. sold. 7.00
Nieuws 7.40 Gram. 7.50 Caus. 8.00 Panorama
Digest. 9.15 Ethnologische muz. 10.00 Nieuws
10.15 Kamermuz. 10.55—11.00 Nieuws.
Brussel 484 m. 12.00 Omr.ork. 1.00 Nieuws
1.15 en 2.30 Gram. 3.00 Symph. ork. 3.40
Gram. 4.05 Lichte muz. 5.00 Nieuws 5.15.
6.30. 6.45 en 7.15 Gram. 7.30 Nieuws 8.00
Hoorsp. 10.00 Nieuws 10.15 Gram. 10.55 Nws.
BBC Ultz. voor Nederland: 10.00—10.30
N. M. Nieuws „Beste allemaal". Engelse li-
Puzzle ook eens met
ons mee
Magisch vierkant
TT
chocolade:
voedzaam en smakelijk t
Horizontaal en verticaal dezelfde woor
den invullen. 1. Deel van het hoofd, 2.
Hulpstelling, 3. Delriekende hars. 4 Een
korte tijdruimte, 5. Stad in Frankrijk.
Oplossing vorige puzzle
No. 13: Horizontaal: 6. Onderwerp, 7. Aan
gedaan. 12, As, 13. Re, 14. Kwaal. 17.
Meesteres.
Verticaal: 1. Bokaal, 2. Odin. 3. Drie,
4. Sela, 5. Spinel, 8. As, 9. Gewest, 10.
Dwalen, 11. Ar, 15. Wet, 16. Zee.