Ontmoeting met dichters en schrijvers
op kasteel Oud-Poelgeest
SPAANS
Bouwput bij laboratorium
ingestort
Moeten we niet radicaal breken met
algemene-ontwikkelingswaan
de
Evangelist spekte eigen
in Rijnsburg
zak
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
DINSDAG 9 MAART 1954
Eerste weekeinde serie „De kunstenaar
en zijn publiek"
Onder de vele mensen, die zich Zaterdag naar kasteel Oud-Poelgeest be
gaven, bewoog zich nog onopvallend een tiental representanten van de
moderne Nederlandse dichters en auteurs. Maar in de loop van dit eerste
weekeinde van de serie „De kunstenaar en zijn publiek", door de stichting
„Oud-Poelgeest" georganiseerd, lieten deze heren de gelegenheid niet on
benut om zich in hun kunstenaarschap te ontpoppen.
De bedoeling om de kunstenaars -
in contact en gesprek te brengen met
lezers, werd juist door de vorm van
weekeinde, waarin de kunstenaars e:
hoorders anderhalve dag met elkaar
gingen, uitstekend gerealiseerd. Juist door
de gesprekken ervoeren vele dichters
voor het eerst de reacties van het vooi
hen anders naamloze en onbekende pu
bliek.
Voor deze conferentie bestond zeei
grote belangstelling en velen moesten
worden afgewezen. In de stampvolle zuid
zaal van het kasteel begon de dichter Ad
den Besten de samenkomst met
leiding over het onderwerp „De mythe
als werkelijkheid der poëzie". Hij zag de
eigen aard van de moderne poëzie uit de
laatste jaren zowel van de „experimen
telen" als van de groep rondom Guil-
laume ..van der Graft, wier werken ii
serie „De Windroos" verschijnen, in
nieuwe beantwoording van het moderne
na-oorlogse levensgevoel. Hij illustreerde
zijn betoog met verschillende gedichten,
waarvan een groot deel als typische
presentanten zijn opgenomen in zijn boek
„Stroomgebied", dat aan deze materie
gewijd is.
Voor het ioium
In de avond kregen zes dichters
deze jonge garde ieder een kwartier
uit eigen werk voor te lezen. Het wa
Van der Molen. Schulte Nordtholt, Coert
Poort, Ad den Besten, Jan Wit en Guil-
laume van der Graft. Het lezen van de
verzen werd afgewisseld door tweemaal
een forum uit het publiek te vormen,
waarvan de leden hun reacties weer
gaven op de gehoorde gedichten. Merk
waardig was daarbij het verschil der ge
neraties: enerzijds sommige ouderen, die
in de gedichten levensblijheid en moed
misten cn aan wie de zin en de beelden
ontging anderzijds de jongeren, die
nadrukkelijk uitspraken, dat zij, hoezeer
in verschillende gevallen de bedoeling
der verzen niet begrepen, zich toch door
deze dichters in de ondergrond van hun
persoon aangesproken voelden. Ook ver
wierpen de deelnemers van het forum
(evenals trouwens de dichters!) het ver
wijt, dat deze gedichten waren geboren
uit een verzet tegen het verleden en uit
een geforceerde vrijheid. „Er is een in
nerlijke noodzaak, dat deze nieuwe ge
voelens een eigen vorm zoeken," zei eer
der dichters.
Grote hilariteit wekte de virtuoze pres
tatie van Guillaume van der Graft, die ir
vijf minuten tijdens een discussie over d«
meestal te traditionele inhoud van d(
sonnetten der epigonen van Hoornik er
Aafjes ter illustratie daarvan een voor
treffelijk en origineel sonnet op de grach
ten van kasteel Oud-Poelgeest dichtte, dat
ogenschijnlijk poëtisch en origineel, niet
temin loos was.
Nieuwe lijnen in
romankunst
Nadat Guillaume van der Graft (dit
maal in zijn eigen gestalte van ds W. Bar
nard) op verrassende wijze in de oecume
nische huisdienst over het thema „D«
gave des woords" was voorgegaan, kwam
de romankunst op deze conferentie
bod. Dr Warners hield een geestige
verhelderende inleiding over de nieuw
GEMEENTE LEIDEN
OIticiële publicaties
STEMMEN IN EEN ANDERE GEMEENTE
De Burgemeester van Leiden brengt ter
openbare kennis, dat aan een kiezer op
zijn verzoek wordt toegestaan te zijner
keuze aan de a.s. stemming ter verkiezing
van de leden van de Provinciale Staten
deel te nemen, hetzij in de gemeente, in
welker kiezersregister hij op de dag der
candidaatstelling (9 Maart) is opgenomen,
hetzij in een door hem bij het indienen
van dat verzoek aan te wijzen gemeente.
Beide gemeenten moeten n dezelfde
provincie gelegen zijn.
De kiezer, die van vorenbedoelde be
voegdheid gebruik wenst te maken, moet
daarvan uiterlijk 7 April a.s. in persoon
mededeling doen ter secretarie ener ge
meente.
Leiden, 9 Maart 1954
De Burgemeester van Leiden
F. H. VAN KINSCHOT
INENTING TEGEN POKKEN
Met intrekking van alle vrrige mede
delingen, wordt bekend gemaakt dat voor
kosteloze inenting (voor kinderen tot 2
jaar) en herinenting (voor ouderen) tegen
pokken, bij de Gem. Geneeskundige- en
Gezondheidsdienst, Nieuwe Mare 13a,
voortaan voorlopig uitsluitend gelegen
heid zal zijn. iedere Woensdag van 14.00
tot 15.00 uur.
Leiden, 9 Maart 1954
De Directeur van de G.G. G.D
C. R. ZIJERVELD
ontwikkeling van de romanlitteratuur. In
het bijzonder wees hij er op, hoe het in
tegenstelling tot de vroegere verteltrant,
waarbij de handeling en het „plot" op de
voorgrond stonden in de huidige ro
mans vooral om het reageren en gevoelen
van de persoon gaat. Aan de hand
indrukwekkende passages van Vestdijks
oeuvre lichtte hij zijn betoog to
Geestig en treffend was de wij
op een achttal deelnemers aan
ferentie in een sociodrama, een in toneel
vorm gegoten improvisatie van een groep,
de reacties van het publiek in verschil
lende toonaarden vorm gaven. Als „plot"
hadden zij gekozen een prijsvraag van
een dagbladredactie voor de beoordeling
door het lezerspubliek van drie moderne
gedichten. In het „tweede bedrijf"
dit sociodrama lieten zij in een stat
wachtkamer verschillende types van
volk over de gedichten aan het woord
komen, waarbij soms harde noten ge
kraakt werden. Het spel ontpopte zich in
enquête onder alle deelnemers van d(
conferentie, waarbij de keuze viel op eer
gedicht van Lucebert over de beeldhou-
Tot slot lazen de auteurs' Hank Ver
aart, Ab Romijn en Van der Molen frag
menten voor uit eigen romans, ten delf
nog niet gepubliceerd, die ieder een eigen
variatie van de huidige romanliteratuur
vertegenwoordigen. Bij de bespreking
bleek, dat zich wellicht na de moderne
psychologische roman een nieuw type
schrijven ontwikkelt, waarbij het niet
ér gaat om de benadering van
sen in hun gevarieerdheid, maar
het peilen van de achtergrond van
Dankbaar en met nieuwe inzichten v
rijkt wendden de conferentiegangers
dit tastbare contact met de hedendaagse
dichters- en schrijverswereld hun schre
den huiswaarts.
Chr. Geref. Kerk
Woensdag houdt ook de Chr- Geref.
Kerk te Leidien de jaarlijkse gebedsdag
het gewas- De diensten beginnen
10 en 7 30 uur. Voorganger is ds Chr.
der Weele.
De Natuurvriend
j Wisselbeker voor D.P.
Piket
De Leidse aquarium- en terrarium-
houdersvereniging De Natuurvriend hield
gisteravond in het logegebouw een goed
bezochte vergadering onder leiding
de voorzitter, de heer W. Zwart, die
n^gen nieuwe leden kon installeren. Van
de heer H. A. Vriend, De Laat de Kan
terstraat 6 te Leiden, was een verzoek
binnengekomen om medewerking voor
de twee onlangs in het Rotterdamse Zee-
hospitum te Katwijk geplaatste aquaria.
De planten hiervoor zijn reeds aanwezig,
maar de vissen nog nietZij, die ccn
visje willen bijdragen, kunnen zich met
de heer Vriend in verbinding stellen.
De heer M. Bot te Vlaardingen, secre
taris van het hoofdbestuur van de Ned.
bond van aquariumhouders, had deze
avond de prettige taak aan de heer D. P.
Piket de wisselbeker uit te reiken voor
het mooiste tentoonstellingsaquarium In
Nederland. Deze beker moet tweemaal
achtereen of drie niet achtereenvolgende
keren worden gewonnen, wil men hem
definitief in bezit krijgen. De heer Zwart
bood mevr. Piket een azalea aan. omdat
zij tenslotte vier weken tegen
plaats in 'de huiskamer heeft moeten
kijken.
Hierna hield de heer Zwart een praatje
over de voorjaarswerkzaamheden
het aquarium. Onder meer behandelde
spr. het plaatsen van een rotswand
het veranderen van de beplanting. Bij
„het in de kweek doen" van c"
moet onder meer worden gelet op het
opvoeren van de temperatuur
hardheid van het water. Het aquarium
moet voorts zo ruim mogelijk zijn. Als
goed voer voor jongbroed noemde de
heer Zwart micro-aaltjes.
Filmavond van de VOLA
Voor de filmavond, die de V.O.L.A. gis
teren hield in 't Schuttershof, was heel
wat meer belangstelling dan voor de vorige
week belegde jaarvergadering. De heer
W. Beets jr. van de vereniging Neder
lands Fabrikaat in Den Haag, vertoonde
na een korte inleiding, waarin hij onder
meer de export van het Nederlandse pro
duct behandelde, enige films over ver
schillende bedrijven. Heel aardig waren
de films over de vervaardiging van hand
geknoopte tapijten en machinaal vervaar
digde karpetten en over het maken van
haarden, kachels en fornuizen.
De uitgestelde jaarvergadering wordt
gehouden op 15 Maart, 's avonds om half
9 in 't Schuttershof.
Leidenaar werd gewond
in Den Haag
De 23-jarige Leidse machinist J. V.
liep gisteren een scheur in zijn rechter
knie op toen hy bij het bouwwerk aan
de Segbroeklaan te Den Haag waar hij
werkte, kwam te struikelen. Na in het
ziekenhuis aan het Westeinde te zijn be
handeld, kon hy naar huis terugkeren.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Hans, z v L D B v d
Burg en D P Swaak; Geertruida. d v G
Iterson en S Minke; Rudolf J, z v
an Daalen en M C Janse; Johanna T.
H de Boer en E C M van Westbroek;
Jeannette. d v D J Arnoldus en M Spek;
Hendrikus J, z v D F Devilee en A H
Bakker; Magcheltje, d v A F J van
Lierop en S Bolstier; Johannes A C, z v
C J A Wildenboer en C C Kneyber; Fran-
ciscus HM, zvAGvd Meer en B J
Byiemeer; Coéndert W, z v W Peet en
G van Weeren; Marcelis, z v A Goulooze
en J E van Rijswijk.
OVERLEDEN: J M van den Boogaard,
huisvr van Stouten, 74 jr; S Braggaar,
huisvr van Mulder, 81 jr; H. Blokzijl,
wed van Hartmann, 63 jr.
GEHUWD: C J G van wyngaarden cn
M M Huitema; H A Akerboom en M M
A Kaulingfreks; J Uljé en H H C Plant-
feber; P van Weeren en M Vermeiden;
T M A Huigsloot en H P M van'Benten;
der Wilk en C A Massaar.
(Advertentie)
LESSEN: CORR., CONV., LIT.
P. H. VAN ULDEN
RIJKSDIPL. TOIK VERTALER. BEËD.
PLANTSOEN 65 TELEFOON 26558
Rijp en groen voor Leidse
amateur-fotografen
Onder de titel „Rijp en Groen" hielden
de Leidse amateur-fotografen een kleu-
ren-projectie-avond. die werd verzorgd
door de heren A. Lamboo en F. G. van
Veen. Hoewel de titel van deze avond
meer sloeg op de bonte verzameling van
deze plaatjes, bleek aan het eind van de
projectie toch dat er een groot verschil
bestaat tussen kleurenfoto's en kleuren
foto's.
Terecht merkte de voorzitter, de heer
Gompelman op, dat de kwaliteit van de
opnamen van de heer Lamboo nog groen
en die van de heer Van Veen rijp ge
noemd kon worden. Vooral de foto's aan
het strand waren prachtig van kleur, cn
pakten direct door hun compositie. De
heer Lamboo daarentegen had geen re
kening gehouden met de gulzigheid van
de lens. Op het grootste deel van zyn
foto's stond veel te veel en juist bij kleu
renopnamen spreekt het detail veel meer.
De heer Van Veen begon met een aan
tal foto's uit het museum van oudheden,
waarbij de opnamen van het glas- en
aardewerk opvielen door hun goede
weergave van kleur en vorm. Voor de
leden van de L.A.F.V. was dit wel zo
prettig, omdat zy, naast een lesje in
kleuren-fotografie, ook hun kennis van
de oudste geschiedenis weer eens kon
den opfrissen. Met een woord van dank
aan de heer Van Veen, (de heer Lamboo
was niet aanwezig), besloot de voorzitter
deze leerzame avond.
Agenda voor Leiden
Dinsdag
Ryksmuseum van oudheden, 8 uur: le
zing door dr W. C. Braat over „Pompeji
en Herculaneum".
Schouwburg, 7.45 uur: Leids Acade
misch Kunstcentrum, Compagnie des
Quatres met „Huis Clos" van Jean Paul
Sartre.
Antonius-clubhuis, 8 uur: Leidse koks-
school opvoering van „De spooktrein"
door Amsterdamse Comedie.
Casino, 9.15 uur: filmstudiekring K. en
O., Frans programma met als hoofdfilm
„La naissance du Cinéma".
Oegstgeest, Willem de Zwyger-
kerk, 8 uur: commissie voor huishoude
lijke en gezinsvoorlichting, mej. mr L.
H. Gallois over „Film en jeugd".
KALK? Neem voortaan
Wo
isdag
Gulden Vlies, half 11, 2 uur. half 4 er
8 uur: demonstraties snelkookpan.
Volkshuis, 8 uur: parallelcursus „Keu-
kengeheimen" door mevr. D. L. Creygh
tonEldering.
Turk. 8 uur: bespreking volgend)
Leidato" voor middenstanders.
Rehoboth, 8 uur: ouderavond Ned.
padvindersgilde.
Levendaal. 10.45—23 uur: bazar af
deling Leiden C.H.U.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: „La Bohème'
door Italiaanse Opera.
Stadhuis 7.308.30 uur: voorlichtings
commissie prijzen en huren.
Lakenhal (Grote Pers), 8 uur: lezingen
De Grafische.
Oegstgeest, Geref. kerk, half 8:
zangersavond R. L. en O.
Donderdag
„Stadsgehoorzaal. 8 uur: achtste abon
nementsconcert Residentie-Orkest o.l.v.
Willem van Otterloo; solisten Jan Prins
fluit) en Daniël Wayenberg (piano).
Zuiderkerk, 8 uur: filmavond Simavi,
geluidsfilm ..Tropenweelde en tropen-
ieed".
Gulden Vlies, half 11, 2 uur. half 4 en
8 uur: demonstraties snelkookpan.
Tentoonstellingen
Lakenhal, 104 uur: werken van leden
Ars Aemula Naturae (t.m. 12 Maart).
Lakenhal 104 uur: tentoonstelling
Ned. vereniging „De Grafische" (t.m.
5 April).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdingh en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502, en apotheek Reijst,
Steenstraat 35, tel. 20136.
CONSTERNATIE IN OMGEVING VAN
HUGO DE GROOTSTRAAT
Gisteravond omstreeks half 11 is
bouwput by de uitbreiding van hel
organisch laboratorium aan de Hugo de
Grootstraat ingestort De oorzaak moet
gevonden worden in het breken van eer
gebogen ijzeren balk Een van de gevol
gen vain deze instorting was. dat de Ger-
rit-Doustraat met een oppervlakte
achttien by vier meter verzakte.
De bewoners van een deel van de Jan
in Goyenkade kregen uit veiligheids
overwegingen de waarschuwing zich in
de kamers van de huizen aan de straat
zijde op te houden, omdat het gevaar
instorting niet denkbeeldig was De gevel
m het laboratorium zou eveneens
3ar hebben gelopen.
De leiding van het anorganisch labora
torium deelde ons vanmorgen mee,
er voor het oude gebouw geen groot ge
vaar bestaat. Maar toch heeft men
ten besluiten de kamers aan de voorzyde
van het gebouw te ontruimen. Vanmor
gen was men daar nog druk mee bezig.
Het bouwterrein bij het laboratorium
•toont het beeld van een ravage. Er moet
wel een geweldige wenking in de grond
hebben gezeten, de damwanden bij de
Gerrit-Doustraat zijn weggedrukt als be
stonden ze uit lucifershoutjes. Oog-getui
gen vertelden ons, dat reeds gietermiddag
de werkingen i/n de -grond werden gecon
stateerd. Gisteravond om 9 uur begon het
te kraken en tussen 10 uur en ha'lf 11
voltrok zich de instorting compleet.
Aan de Gerrit-sDoustraat is de ravage
het grootst. De mensen hebben daar ae
gehele nacht niet geslapen.
4. Voel U herboren door
1 TOMICUMH0URY
Jongens op 't slechte pad
De Leidse politie heeft aangehouden de
13-jarige B. van der B. en de 12-jarige
N. de W., beiden scholier en wonend); te
Leiden, die hadden ingebroken in het ge-
van de rijksgebouwendienst aan de
Vyfde-Binnenvestgracht. Zij ontvreem
den daar een vloerkleed en een bedrag
f20 en bewerkten er met een yzer-
boor de brandkast. Bij het verhoor bleek,
da-t die jongens uit een schuur aan de
Boisotkade gordynen hadden weggehaald
it een schuur by een perceel aan- de
Witte Singel een deken.
VOORHOUT
Predikbeurt
Morgenavond half acht is er in de Herv.
Schip te water gelaten
in schoollokaal
(Van een onzer verslaggevers).
EEN ongewone plechtigheid had
gistermiddag plaats in de Mr 'l'h.
Heemskerkschool aan de Persoonsdam
in Rotterdam-Zuid, waar het model
van de Johan Maurils van Nassau
officieel werd tewatergelaten. Een
echte helling was gebouwd, het tra
ditionele bijltje, waarmee de laatst?
beletselen werden weggenomen, was
er ook. en zelfs uit de champagnefles,
in miniatuur, spatte bruisend het
edele vocht tegen de boeg van het
kleine schip, dat inmiddels de trots
van de hele school is geworden. In
een hoek van het lokaal zorgde een
stofzuiger voor de bijbehorende gelui
den.
De echte Johan Maurits van Nas
sau is door de school geadopteerd.
Vandaar deze tewaterlating van het
model, die werd verricht door de echt
genote van de eerste officier, mevr.
N. C. Schreuder-Koch. De comman
dant. kapitein ter zee N. W. Sluyters,
woonde de plechtigheid bij. De adel
borst eerste klasse W. Siroo vertelde
de schoo.lkinderen was de bemanning
van het grote schip op de thuisreis
had meegemaakt.
Hoe deze situatie zich nog zal ontwik
kelen. is niet te zeggen. Verdere instor
tingen zijn niet uitgesloten. Aan de kant
van die Hugo de Grootstraat vertoonde de
grond bij de bouwput vanmorgen vrij
brede scheuren, die. zo verklaarde men,
veel smaller waren geweest. Het labora
torium zelf loopt gevaar aan de Zuidwest
hoek.
Naar wij vernemen zou -het de bedoe
ling zijn de put weer vol te storten endan
nieuwe damwanden te maken. Het ge
beuren zou een stagnatie in de werkzaam
heden van ongeveop twaalf weken be-
In zwavelzuur gevallen
Gistermorgen om tien minuten voor
tien is de 34-jarige A. van K. wonende
te Voorschoten, in het gebouw van de
Rotogravure 'm een plas zwavelzuur ge
vallen. Hij laep brandwonden op aan de
rechterarm cn -hand en het linkerdij
been en moest naar het academisch zie
kenhuis worden overgebracht.
De lekkere kalktabletten
met vitamine D, (drie!)
Vooral voor a.s. en jonge moeders,
kleuters en kinderen. Ook aanbevolen
bty winterhanden, wintervoeten en
zgn. „kloven" in de vingers.
N.V. PHIUPS-ROXANE PHARMACEUTISCH - CHEMISCHE INDUSTRIE „DUPHAR" - AMSTERDAM - OIST - WEESP
T ONDERWIJS OP DE H.B.S.
Enige critische opmerkingen n.a.v. een
conferentie over heroriëntering
(Door Dr F. C. DOMINICUS)
TTET WERKCOMITé voor opvoeding tot democratie heeft nog niet lang
AJ geleden een driedaagse conferentie gehouden over heroriëntering bij
het middelbaar onderwijs. Voorwaar, een loffelijk streven! Ons schoolstel
sel is stellig nog wel voor enige verbeteringen vatbaar en alles wat daartoe
meehelpen kan, verdient instemming en toejuiching. Maar er wordt nog
al vaak een en ander als verbetering aangeprezen, dat in de grond der
zaak toch nauwelijks die naam mag hebben.
is het een, eigenaardig verschijn
sel dat juist onder de mensen die als de
bezadigdste en wijste te boek staan, name
lijk de opvoeders, er heel wait zijn, die
de Iood der laatste jaren biy-k gegeven
hebben in een soort van geestelijke dron
kenschap te verkeren. In hun roes zien
•aar al te vaak dromen voor werke
lijkheid aan Het komt mij voor dat deze
gelukzali-ze bedwelming, die ontstaat d^or
zich dronken drinken aan eigen
woorden, in niet geringe ma-te op de bo
vengenoemde conferentie heeft geheerst
De zitten-blijveis
Een van- hein, die in figuurlijke zin
.dans les vignes du Seigneur" is geweest
gedurende zyn redevoering lijkt mij de
heer Dr J. N. van den Ende. directeur
de Thorbecke H.B-S. aan de Derdt
den Boschstra ait in Den Haag. Hy
heeft gesproken over de wijze, waarop
men het \raagstuk van het doubleren eeo
heel eiad naar een oplossing heeft ge
bracht op deze school. Dr Van den Ende
zeide dat in iedere klasse op iedere
normale school gemiddeld 25 procent der
leerlingen blijft zitten, omdat de leraren
zich onbewust richten naar de middel
moot. Dit is een letterlijke aanhaling uit
krantenverslag, dat niet door dr Van
den Ende is tegengesproken. Ik mag dus
lannemen, dat het juist is- Maar daaruit
volgt dat de anaere scholen duo niet
maal zijn. Ik laat in het midden
dit precies betekent, maar het is in elk
geval een zonderlinge tegenstelling. Hy
betoogt verder, dit betekent dat het
■n „onvoldoende" voor een hogere
klasse maar een betrekkelijke waarde
heeft". Dit is mij met geheel duidelijk.
Als de spreker zich niet naar de middel-
riehl. moet hij dit natuurlijk doen
wat daar beneden valt. En dan
en klein kunstje, de leerlingen alle
een hogere klasse te brengen zon
der doubleren- Want als men de gering-
Kantongerecht Leiden
Voor het Leids kantongerecht
scheen een zich noemende evangelist
Leiderdorp, die thans gedetineerd is
het Huis van Bewaring te Den Haag.
Hem was ten laste gelegd dat hij, ge
kleed in een uniform, dat sterke gelijke
nis vertoonde met dat van een officier
van het Leger des Heils, zonder toestem
ming van B. en W. van Rynsburg aldaar
in November vorig jaar gelden had inge
zameld, die in eigen zak verdwenen.
De ambtenaar van het O.M. verklaarde
geen woorden te kunnen vinden om de
handelwijze van verdachte, die ver
klaarde voor de evangelisatiegemeen-
schap De Hoop te collecteren, te laken.
?n mooie uniform gekleed en onder
mom van Christelyke naastenliefde
had deze Leiderdorper uitsluitend zijn
eigen belang gediend. Verdachte heeft
het bovendien nog aan de stok met de
Haagse justitie wegens oplichting. De
..evangelist" werd veroordeeld tot de
maximum straf, f 15 boete of vijf dagen
Chautteurs reden te lang
Voor overtreding van het rijtijdenbe-
sluit moest de directrice van een auto-
busonderneming uit Leiden terecht staan.
Er waren vijftien overtredingen gecon
stateerd. De ambtenaar van het OM.
wees er op. dat verdachte wegens vroe
ger gepleegde overtredingen van dit be
sluit reeds is veroordeeld tot boeten van
f 100 en f 150. De chauffeurs reden steeds
V oor lichtingscommissie
prijzen en huren
De zitting van de voorllchtingscomrr
sle prijzen en huren wordt morgenavond
niet gehouden aan de Steenschuur maar
In het stadhuis (half acht—half negen).
Tentoonstelling Gratische
In verband met de tentoonstelling van
vereniging De Grafische wordt mor
genavond 8 uur in de Grote Pers van
De Lakenhal een lezimgenavond gehou
den. De heren M. C. Escher, Pam G- Rue-
n Cor de Wolff, die allen aan de
tentoonstelling deelnemen, zullen korte
Inleidingen houden over grafische pro
blemen (met lichtbeelden cn demonstra
ties).
„Nederlanders te Rome"
In het prentenkabinet te Leiden wordt
an 12 Maart tot 1 Mei de tentoonstelling
Nederlanders te Rome" gehouden 16e
n 17e eeuwse tekeningen uit de verza
meling van dr A. Welcker te Amsterdam
het prentenkabinet te Leiden. De ex-
litie is ingericht door drs H. J. Ronday.
Op de genoemde dagen is zij geopend van
2 tot 5 uur 's middags.
te lang. De raadsvrouwe van verdachte
betoogde, dat één controleur de werk
tijden van 34 chauffeurs moest regelen,
dan kon wel eens een overtreding voor
komen. De kantonrechter-plaatsvervan-
ger, mr F. H. v. d. Brink, die één con
troleur te weinig vond, veroordeelde de
directrice tot tien geldboeten van f 10
en vijf maal een dag hechtenis voorwaar-
delyk, met een proeftijd van twee jaar.
Gevolg van herverkaveling
Ruim 30 Zeeuwse boeren
naar N.O. Polder
Op 12 Maart zullen 34 Zeeuwse boeren,
van wie 26 van Schouwen cn Duiveland,
5 van Tholen, 2 van Zuid-Beveland
uit Waarde, in Goes de acte van afstand
van Zeeuwse grond en gelijktijdig de
nieuwe pachtacte voor bedrijven in de
Noord-Oost Polder tekenen. Zoals men
weet heeft de watersnoodramp de stoot
gegeven tot heverkavcling van Zeeuwse
landbouwgebieden, waardoor vele boeren
hun grond moesten afstaan voor verzor
ging van de resterende bedrijven. In de
loop van dit jaar zullen nog andere
Zeeuwen dit voorbeeld volgen.
Verzetslieden herdacht
bij Woeste Hoeve
In Woeste Hoeve onder Apeldoorn,
vaar negen jaar geleden 117 verzetslie
den werden neergeschoten door de be
zetters wegens de aanslag op Rauter, is
gisteren onder .grote belangstelling een
korte herdenkingsplechtigheid gehouden
Burgemeester mr A. L. des Tombe
noemde hetgeen zich hier heeft afge
speeld een van de grootste drama's
Nederland zyn voorgekomen. Nai..^...,
het gemeentebestuur legde de burgemees-
i krans in de Apeldoornse kleuren
e voet van het eenvoudige monu-
Ook vertegenwoordigers van an
dere instanties en familieleden legden
kransen en bloemen by het monument.
Nieuwe invoerregeling
in Columbia
De Columbiaanse regering heeft met
terugwerkende kracht een nieuwe in
voerregeling afgekondigd. Voortaan mag
men ook die goederen tot onbeperkte
hoeveelheden invoeren, welker invoer
tot nog toe verboden of tol bepaalde lan
den beperkt was. De Columbiaanse rege
ring heeft echter naast het bestaande
invoerrecht van 3 procent een bijzondere
invoerbelasting van 40 pet afgekondigd,
eiker opbrengst zal dienen ter delging
an de staatsschuld. De nieuwe belas
ting wordt niet geheven van goederen,
lie tot nog toe onbeperkt mochten wor
den ingevoerd.
ste prestaties van leerlingen ails normaal
gaat beschouwen, moet natuurilyk alles
wat daarboven uitkomt, ails zeer behoor
lek of zeer goed worden beschouwd.
De toelatings
examens
VTAAR DE SPREKER betoogt nog an-
dere mi- zeer betwistbare dingen
Hij zegt: „Het betekent ook dat het vele
zitten blijven er geen bewijs voor
dat het toelatingsexamen zo'n gebrekkig
middel is". Integendeel, uit onderzoekin
gen, welke spreker naar de resultaten
van een aantal scholen heeft ingesteld,
is gebleken, dat diit middel zeer bevredi
gend is. Het werkt uitstekend., maar men
krijgt er een verkeerde indruk van. door
dat a.h-w. bij traditie een kwart van de
ieerlngen telkenjare blyft zitten".
Nu is daaruit mi- maar één gevolg
trekking te maken, namelijk dat het Ne
derlandse lerarencorps uit een troepje
domme kuddemensen bestaat De traditie
is zo sterk dat niet meer naar werkelijke
prestaties wordt gevraagd, maar dat men
automatisch 25 procent laat zitten. Ge
lukkig zegt de spreker als het ware by
traditie- Hij houdt dus een slag om de
arm, doch wat meent hij met deze uit
drukking? Toch zeker niet anders dan
dat het in de grond van de zaak een
soort van traditie geworden is. Zo deze
uitlegging niét juist is. dan vraag ik me
af. wat er wél mee bedoeld kan zijn. Dit
doet me denken aan een zin uit een be
schrijving van het Victoriaanse tijdperk
die luidt: „A whole series of Prophetos
attained eminence and fortune by telling
men how something new and as yet
unknown was Beauty and something just
past was to be rejected, and how they
alone saw trust while the herd around
them were blind". Zet voor Beauty „myn
methode" en het past uitnemend op deze
bewijsvoering. Want als nu dit middel zo
bevredigend is. waarom wijst dr Van den
Ende er dan op dat in. iedere klasse op
iedere normale school gemiddeld 25 pro
cent der leerlingen blyft zitten? Dan zyn
de leraren toch aarts-suffers of aarts-
misdadigers. daar ze een zo goed uitge
kozen materiaal laten doubleren.
Waar blijit het
bewijs
Krasse beweringen, zoals u ziet, niel
van mij, ik citeer slechts, maar van dr
Van den Ende. Deze moeten dus op ste
vige bases berusten, zult u zeggen. Ja,
dait dacht ik ook- En weet ge, hoe lang
di' Van den Ende niet zyn proef geen
leerlingen meer te laten doubleren in de
laagste klaseen. bezig is Ruim één half
jaarKomisch klinkt deze zin in het
verslag: Hoewel de proef dus nog niet
zo oud is. meende dr Van den Ende toch
reeds te kunnen zeggen, dat de resultaten
hoopgevend zijn. Hoeveel leerlingen heb
ben at in dat halve jaar bewezen dat z«
ondank6 deze nieuwe maatregelen, het in
de hogere klassen kunnen bolwerken
Hoeveel overgangen hebben er in dat
halve Jaar plaatsgehad Want „the proof
of tihe pudding is in the eating". Ik wü
myn oordeel wel opschorten, hoewel ik
niet het minste vertrouwen heb
nieuwe stelsel, maar dan moet dr Van
den Ende me eens wat komen vertellen
over de prestaties van de leerlingen die
eerste- en tweede-klassers zyn.
r ze tot vierde- en vijfde-klassers zyn
geworden. Nu is het schone toekomst mu
ziek. die niet de minste waarde heeft. De
heer Van den Ende zegt „voor de lief
hebber» van cijfersvan de 39 leerlingen
de eerste klasse zijn er 37 naar d«
•eede klasse overgegaan. Bij het Kerst
rapport bleek, dat het percentage onvol
doendes precies hetzelfde was als in voor
gaande jaren toen men nog met het ge-
Wftn* systeem van doubleren werkte". Ik
'el een liefhebber van cijfers,
dan van zulke, waaraan ik wat heb. Al»
zijn school een normale sohool wa», zot
natuurlijk denken dat deze onvol-
dOtóden .a.h.w. bij traditie" waren ge-
geven. Maar aangezien zijn schooi niet
by de normale hoort, moet ik ergens an
ders gaan zoeken. En dan kom ik tot deze
gev olgtrekkingOok van de tweede naar
de derde klasse zal ditzelfde stelsel wor
den gevolgd en de leraren zullen zich
daarop wel gericht moeten hebben. Want
het is toch een beetje gek. leerlingen
laten we zeggen, meer dan de helft
van de vakken, volstrekt onvoldoende, to
laten overgaan.
Zeer onplezierig doet m.i. de zinsnede
m, die luidt„Ten slotte moet de school
oppassen, dat zij niet de kneusjes van
andere onderwijsinrichtingen krijgt. Een
strenge selectie van leerlingen die er
later bijkomen is daarom noodzakelyk".
Wat nu Is de school van dr Van den
Ende den zoveel beter dan haar Haagse
era Zijn de leraren zoveel knapper
vlijtiger Zijn er op zyn school geen
kneu»;es? Eigenaardig, want het toela-
i-examen ie voor aUe scholen het
zelfde
zei ik ook weer? „How they alone
Lokaas voor de
ouders
Haagse H B S. de Johan de WKt H B S
aan de Nieuwe Duin-weg. een nieuw sys
teem aan-gesprezen.
Aan dit stelsel is echter een grote
..maar" verbonden. Over de mérites
spreek ik hieronder nader. Doch de heer
W. de Lange, de bedoelde directeur wee»
er tenslotte op dat zijn methode kan
worden toegepast op scholen met min
stens 300 leerlingen".
Het „Jaarboekje VH.M.O- 1953" geeft
plm. 370 scholen voor middelbaar cn gym
nasiaal onderwijs op- Van deze hebbeni
er plm. 260 minder dan 300 leerlingen.
Dit betekent dus dat het nieuwe stelsel
slechts toe te passen is op nog minder
dan één derde dezer inrichtingen. En
dit is klaarblijkelijk niet een gebrek dat
•erholpen kan worden, maar het is in-
haerent aan het stelsel- Dit is zeker geen
aanbeveling, want als de voordelen van
het nieuwe systeem nu inderdaad groot
blijken te zijn, dan zou dit een grove on
billijkheid beduiden tegenover de kleine
scholen of scholen met minder dan 300
leerlingen. Het zou zelfs tot gevolg kun-
hebben dat de ou-ders pogingen gin-
aanwenden hun kinderen alleen maar
op grote scholen te krijgen, hoeveel op
offeringen hun dit ook zou kasten. En dit
jammer zijn, want ieder die op een
kleine school als leerling of als leraar is
werkzaam geweest, weet dat daaraan
grote voordelen zyn verbonden, welk»
grotere scholen noodzakelijkerwijze moe-
m missen.
Maar er is evenals by het systeem van
dr Van den Ende een zeer schoon lokaa»
de ouders. Dr de Lange wees er op.
dait het aantal zitterablyvers in de eerst»
klasse door deze (zyn) methode zeer ge
ring is geworden. Hij kwam tot 5 pet.*
Als dit niet trekt, trekt niets. Ik vraag
echter ailweer..Waarom is drs de Lang»
evenals dr Van den Ende zo snel in de
openbaarheid gevlucht Hoe lang heeft
zijn systeem al gewenkt Is er niet even
als by zyn collega een te groot percen
tage reclame voor zijn school bij dez»
publicatie? Ik vriag maar. want ik ken
het Haagse middelbaar onderwijs zeer
goed uit jarenlange ervaring en hetzy
verre van mij te menen dat alle onder
linge concurrentie altijd verafschuwd
wordt. Waarin bestaat nu het aangepre-
sysleem Het is natuurlijk ook Ame
rikaans geïnfecteerd'. Sedert een vrij
groot aanta-l directeuren van scholen- uit
Den Haag en omgeving de kans heeft
gehad een lange tijd in de Verenigd»
Staten ïond te kijken, kam het niet an
ders of dit moot wel zo zijn. Want d»
perziken uit buurmans tuin smaken toch
altijd een beetje lekkerder dan die uit
eigen gaarde.
Waarom voorlopig
niet gezwegen
^"U ZAL IK DE laatste zijn- die meent
dat we niets kunnen leren van het
buitenlandse onderwijs-systeeim. maar of
we niet liever in de Scandinavische lan-
i ons licht moesten gaan opstoken dan
in de Verenigde Staten blijft voor mij
nog de vraag. Drs de Lange den wil dat
er differentiatie naar snel. normaal en
langzaam tempo zal zyn voor twee groe
pen van vakken, namelijk voor de talen
en de exacte vakken. „De overige vakken
zyn voor alle leerlingen hetzelfde".
Ik gevoel veel voor dit stelsel, als het
werkelijk in de practijk is uit te voeren.
Om deze laatste reden had ik wol ge
wenst dat Drs. de Lange nog een paar
jaar gezwegen had en dan met oen triom
fantelijk gezicht had kunnen zeggen: „Dit
h e b ik bereikt". Nu is het nog te veel
«n: „Dat zal ik wel bereiken". En we
hebben in de laatste halve eeuw zovele
winden van lering over onze school zien
waaien dat we oen beetje bang zijn ge
worden voor al te haastige gevolgtrek
kingen. Ondanks het feit dus dat ik voor
deze proef veel meer voel dan voor die
van dr Van den iEnde. moet het mij van
net hart dat ook dit systeem geen vol
doende kansen biedt aan de zeer eenzij
dig begaafden of de eenzijdig zeer be
gaafden Want. indien ik het stelsel goed
begryp. moeten zij, die op het derde ni
veau in een groep komen. dit derde
niveau dan toch min of meer draagiyk
weten door te worstelen. Dit betekent
voor hen echter een rem. En hier had ik
nu een lans willen breken voor het
Amerikaanse universiteitssysteem van de
keuzevakken. Laten wij er voor de mid
delbare school kern- en keuzevakken van
maken, maar met ce»i sterke nadruk op
kernvakken. Dit systeem van Dr» de
Lange moge wellicht een stap vooruit
betekenen, althans op de lange duur.
maar aan de andere kant lykt het mij
een lapmiddel. Ik geloof dat er radicaal
moet gebroken worden met een algeme
ne-ontwikkelingswaan. Wat niet met hart
en ziel, doch met tegenzin cn drang of
dwang geloerd wordt, beklijft op de
duur niet. Ik kan dat uit eigen ervaring
bewyzen. En waarom moeten we de leer
lingen blyven plagen met allerlei vakken,
die voor hun later leven van weinig be
lang zullen blyken. tenzij ze daarin toe
vallig gaan specialiseren? De drie moder
ne talen en de moedertaal zijn ongetwij
feld wel voor leder van belang, maar wat
de rest betreft, daarin zou een ruime
keuze moeten gelaten worden, ook weer
met zekere beperkingen, daar het Ameri
kaanse universiteits-systeem niet geheel
feilloos is. Maar dan consequent zijn en
niet b.v. wiskunde aan Gymnasium-A-
leerlingen opdringen, ofschoon zelfs vele
wiskunde-leraren daarin geen heil zien.
Zodat ik maar zeggen wil dat als men een
arend wil schieten, het beter is zyn kruit
op kraaien te vermorsen.
