Lessen uit cijfers
Ondermaatse vis moet in de
zee teruggeworpen
VITAMINEN
ACTIFRAL-10
Roken kan longkanker tot
gevolg hebben
2
WOENSDAG 24 FEBRUARI 1954
"VflSSCHIEN ZIJN er lezers geweest, die uit onze ontleding van de cijfers
over de emigratie de gevolgtrekking gemaakt hebben: stoppen daar
mee. En die dan gemeend hebben, dat het tevens onze conclusie was. Toch
is dat geenszins onze bedoeling. Wij hebben alleen naar aanleiding van de
verschenen statistiek enige frappante facetten van de emigratie naar voren
willen brengen.
Voor ons staat vast: emigratie is noodzakelijk in onze huidige Neder
landse verhoudingen. Men kan zelfs verder gaan en emigratie als plicht
zien. Maar wat men ook doet men zal de consequenties en de gevol
gen van emigratie moeten durven onderkennen en daarmede eventueel
rekening houden bij het verdere emigratiebeleid.
"PMIGRATIE is noodzaak voor Nederland. Onze bevolking groeit. Dat is
een teken van gezondheid. Er zijn wel eens stemmen opgegaan, die
opperden: Nederland moet zijn bevolkingsvraagstuk oplossen door een
eventueel verplichte geboortebeperking. Wij menen, dat dit een aanslag zou
zijn op het gezonde leven van ons volk èn op de vrijheid in het intiemste
leven van een echtpaar.
De vragen, die rondom de gezinsgrootte rijzen, zal elk echtpaar voor
zich, in biddend contact met zijn God, moeten beantwoorden. Een gesprek
met predikant of medicus kan belangrijk zijn, maar de beslissing ligt bij
elk echtpaar. Of toch ook weer niet. Die ligt bij onze Hemelse Vader, die
ook op dit punt weet wat goed is voor Zijn kinderen.
"TiE GROEI van ons volk is een gegeven. Ze is een bewijs van volks-
kracht. Daarin kan een aanwijzing liggen, dat er uit ons volk velen
moeten uitgaan naar andere delen van de wereld, die om openlegging en
ontwikkeling roepen.
Wy durven dit voor ons volk stellen, omdat het de eeuwen door naar
vreemde landen getrokken is en daar aan de opbouw van die landen heeft
medegewerkt.
In 1600, 1700 schonk men daaraan feitelijk niet veel aandacht. Het ging
vanzelf. De vreemde landen lokten. Of de zeeman, die uitgevaren was,
bleef in een vreemd land achter.
Eerst in de vorige eeuw is er meer bewust aan „landverhuizing" ge
daan. Dat was toen een onderneming. Men leze daar het proefschrift van
Van Hinte over „Nederlanders in Amerika" maar eens op na. Of de romans
van Risseeuw.
Reeds de reis op de kleine, ongeriefelijke schepen, die wekenlang
duurde, was een beproeving. En later stond men dan in „de huilende
wildernis", om met de titel van een van Risseeuws boeken te spreken. Het
ging er op of er onder. Er was geen keus. Er was geen weg terug.
T7ERGELEKEN met die „landverhuizing" is de emigratie van deze tijd
een zachtgekookt eitje. Men vaart op zeewaardige schepen, waar men
over het algemeen goed verzorgd wordt, of men wordt in enkele dagen
zeer luxueus met onze K.L.M. overgebracht. Men vindt in het emigratie-
land ambtenaren en sociale werksters, die behulpzaam zijn. Ook de kerken
helpen. En er is eventueel een weg terug.
Toch blijft het een grote stap. Want in elke emigratie zit een groot
stuk, dat onherstelbaar is.
Voor elke emigrant geldt, dat hij en de goede doet dat bewust
de schepen achter zich heeft verbrand. Hij neemt zich voor, in het vreem
de land te slagen. Hij aanvaardt weloverdacht, dat hij het de eerste tijd
„minder" heeft. Hij overwint als hij gehuwd is, gesteund door vrouw
en kinderen grote moeilijkheden. Hij weet, dat, als hij terug keert,
men hem zal aankijken als „de man, die niet flink genoeg was."
Om dit alles moet in elk emigrant een stuk pioniersgeest schuilen.
En de besten ontplooien die ook in ruime mate.
"TIE EMIGRANT, die zo emigreert, kan daarin een roeping zien. Niet
-L' alleen voor de welstand van zijn gezin, maar ook voor de opbouw van
zijn nieuwe vaderland. En ook: voor de verbreiding van Gods Koninkrijk.
Wie de geschiedenis van de Verenigde Staten beziet in zekere zin het
oudste emigratieland vindt dat als belangrijk feit. De Franse professor
André Siegfried schreef in een boek over Amerika, dat het Amerikaanse
volk een sterk Calvinistische inslag heeft. Hij wijt dit mee'aan de invloed
van de vele Nederlandse emigranten sinds 1600. Wie het werk van de
bloeiende Reformed en Christian Reformed Churches daar gezien heeft en
zich herinnert, dat dit Nederlandse vestigingen waren, zal de betekenis
van emigratie ook op dit punt zien.
TN DIT VERBAND is het merkwaardig, aan de hand van de cijfers te
J constateren, dat de Christenen het gemakkelijkst emigreren. De Re
formatorische Christenen gaan daarbij dan vooraan.
Dat is ook in ander opzicht verstaanbaar. Een Christen gaat nooit
alleen en is nooit alleen in het vreemde land. Hij mist ook veel minder
wat men dan wel „cultuur" noemt en waaronder men verstaat het „uit
gaand" leven: café, restaurant, schouwburg, concertzaal. Hij brengt zijn
eigen cultuur mee. In zijn gezin. En hij zoekt zijn kerkelijk leven.
Daarom is het feit, dat er in verscheidene emigratielanden voor veel
jongemannen zo weinig huwelijkskansen zijn, van grote betekenis. Dat
remt het echte welslagen. Daarom geloven we, dat het onjuist is, als er
èn in het uitzendende èn in het ontvangende land zijn, die wat donker
kijken, wanneer een aantal emigranten voor het kerkelijk leven eigen
wegen zoekt. Dat kan voor de aanpassing, voor het zich gelukkig voelen
in het nieuwe land, van grote betekenis zijn.
II TET DE LESSEN, welke uit de statistiek van de emigratie te putten
-t'-l- zijn, zullen wij hier èn de emigratielanden rekening moeten houden.
We zullen moeten aansturen op de emigratie van gezinnen. Althans
van echtparen. Althans van verloofden.
We zullen ten minste van enige verwondering blijk moeten geven,
als de cijfers de schijn wekken, dat een bepaald emigratieland (welks
geestelijke structuur daarvoor overigens geen aanleiding geeft wij
denken aan Nieuw Zeeland) gemakkelijker voor R.K. toegankelijker
schijnt te zijn dan voor Protestanten.
IN EIGEN LAND zullen we ook met de lessen der cijfers rekening moeten
houden.
Emigratie moet een persoonlijke beslissing blijven. Men kan raad-
geven de levensbeschouwelijke emigratie-organisaties zijn daarvoor de
aangewezen organen maar men mag niemand emigratie weigeren, noch
ook die opdringen. Zou er uit de emigratie een wijziging dreigen op de
kerkelijke of politieke kaart, dan moeten zij die achterblijven hun roeping
zien, om door evangelisatie en propaganda hun positie in het volksleven
te versterken.
Wij kunnen nooit instemmen met hen, die zeggen: de besten van een
volk emigreren. Dat zou een brevet van minderwaardigheid geven aan
allen, die het niet doen. De geschiedenis van ons volk bewijst, dat dit on
juist is. Na 1850 zijn duizenden geëmigreerd. Toch heeft juist in dezelfde
tijd Nederland zich krachtig ontplooid.
|V7"IE EMIGREREN om welke reden dan ook zijn degenen, die hun
taak, hun plaats, hun roeping elders zien. Wie niet emigreren hebben
taak, plaats en roeping hier. Als zij die dan ook maar vervullen. Hun
roeping óók ten aanzien van de emigranten.
Want voor het uitzendende land is de verantwoordelijkheid niet be
ëindigd bij het bezorgen van een plaats op een boot of vliegtuig en even
tueel wat consulair contact. Er is ook nog zoiets als nazorg voor de emi
granten.
Zeker in het eerste geslacht zijn zij niet alleen met banden van natio
naliteit. maar ook met banden van het bloed aan Nederland verbonden.
Dat brengt mee: correspondentie. Dit is voor vele emigranten van de
grootste betekenis.
EN DAN ZIJN er nog de geestelijke banden.
Geestelijke nazorg door de kerken in het uitzendende land is een taak
van groot gewicht. Wordt die goed beoefend, dan zal de emigrant zich te
beter in zyn nieuwe land thuis gaan voelen. Maar ook: dan zal te beter
tot ontplooiing komen de geestelijke betekenis, die ondanks alle mate
riële overwegingen, welke aan emigratie doorgaans ten grondslag liggen
voor de Christen aan emigratie onherroepelijk verbonden is: de ver
breiding van het Evangelie van Chri9tU9' genade over de gehele wereld.
Dat is: ook over landen, die nieuw in opbouw zijn en waardoor die nieuwe
opbouw zo licht het geestelijke op de achtergrond dreigt te komen, waar
door het leven een vlakke, materialistische inslae krijgt.
Ook dit licht moet over de emigratiestatistiek gezien worden.
Tegen overbevissing van Noordzee
Maaswijdte sleepnetten niet kleiner dan
110 m.m. in 't Noorden en 80 m.m. elders
(Van onze Parlementsredacteur)
TN APRIL 1946 is een verdrag gesloten teneinde overbevissing van de
Noordzee tegen te gaan. Dit verdrag werd goedgekeurd bij wet van
27 Juni 1947 en bevat een aantal geboden en verboden, gericht tot de
genen, die zich met de zeevisserij bezighouden. Een en ander moest, vooral
met het oog op de strafbepalingen, in een afzonderlijk wetsontwerp nader
worden geregeld. Dit ontwerp werd op 9 April 1951 ingediend en gisteren
heeft de Tweede Kamer, met de communistische stemmen tegen, haar
goedkeuring gehecht aan deze wet tot vaststelling van een maaswijdte
van zeevisnetten en van minimummaten op sommige zeevissoorten.
De wet verbiedt het vissen met behulp
an een sleepnet met een geringere maas-
wijdjte dedn 110 min in de Noordelijke
of IJslandse wateren en met een gerin
gere maaswijdite dan 80 mm in andere
wateren- Tijdelijk kam de minister var.
Land boud. Visserij en Voedselvoorziening
echter toestaan, dat sleepnetten met eer.
geringere ma as wijdte dam 80 mm worden
gebruikt.
Het hiervoor bedoelde verbod geidit
iet. wanneer de netten uitsluitend wor
den gebruikt voor de vangst van ma
kreel harirgachtiige vissoorten, spiering,
paibr.rj. grote pietermannen, garnalen,
steurkrabben, kleine kreeften of week
dieren.
Ondermaatse vis moet onmiddellijk
eer in zee worden geworpen. Hier volgt
m opsomming van de minimum-maten
i centimeters (wij plaatsen dit getal tel
kens achter de vissoort): kabeljauw (30).
schelvis (27). heek (30). schol (25), witje
(28). tongschar (25). tong (24). tarbot
(30). griet (30). schamtong (25), wijting
10) en schar (20).
Voorts is het verboden bij het vissen
.et een sleepnet gebruik te maken van
middelen» waardoor de mazen van het
net versperd raken. Ook mag geen om
kopte vis of in moten gesneden vis wor
den aangevoerd uit zee. tenzij die maat
dan hierboven voor iedere soort is aar-
gegeven.
Overtreding van deze verboden wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste
zes maanden of geldboete van ten hoogste
vijfduizend gutden.
Aan het debat werd deelgenomen (foor
de heren Van der Zaal (AR). Den Hartog
(VVD). De Ruiter (CH). Van Koeverden
(KVP), Lemaire (KNP). Haken (Comm.)
1 Van Dis (SGP).
Minister ManshoLt deelde mede, dat ons
land op grond van het verdrag verpiich'
is. het op 5 April a-s- in werking te stel
len. Dit was békend en de kust-viseers
hebben alle gelegenheid gehad, zich htei-
te bereiden. Binnen enkele we
ken zal een nota verschijnen over de
maatrgeLem ten behoeve van de zeevisse-
j en daarin zal ook aandacht worden
esteed aan de kustvissere-
Aanvankelijk zal de wet soepel worden
toegepast
Ds Van der Zaal (AR) kreeg te horen,
dat het moeilik is. internationaal een
wekelijkse rustdag voor te schrijven
Voorte beloofde de bewindsman te rullen
nagaan hoe in 1954 en 1955 de toestand
kustvissars ontwikkelt
Daarna zal overwogen worden, of bijzon-
diere (steunr) maatregelen nodig zijn-
West-Duitslond zak naar de bewinds
man hoopt, biniruen. 6 8 weken tot het
ordrag toetreden.
De Tweede Kamer heeft zich gistermid-
teig voorts verenigd met de afstand van
gror.digebied der gemeente Schoonebeek
aan de gemeente Emmen» keiurde het Ne-
derlands-Ita'liaans verdrag inzake sociale
verzekering goed. ging aceoord met een
post van f 600.400 voor uitgaven van voor
lichtend karakter, gericht op verhoging
van de productiviteit in de landbouw
de kennis van de landbouwhuishoudkun-
de (dot bedrag is beschikbaar gesteld uit
de Marshallhulp) en had evenmin bezwa-
egen een wijziging van de begroting
1952 van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen
geeft U precies
wat U nodig hebtI
Aanhoudende hoest
Ge hebt kou gevat, ge hoest "4
en een scheurende pijn van j
Dr J. J. C. van Dijk in
Kamer herdacht
(Van onze parlementsredacteur)
De voorzitter van de Tweede Kamer,
dr L. G. Kortenhorst, heeft gistermiddag
bij de aanvang van de vergadering het
verscheiden van de oud-minister en het
oud-kamerlid dr J. J. C. van Dijk her
dacht. Hij wees er onder meer op, dat dr
Van Dijk een uitzonderlijk maar tevens
weinig gecompliseerd karakter had. een
man uit één stuk was met plichtsbesef,
trouw, vaderlandsliefde en een diep gods
dienstige overtuiging.
Uiterlijk was hij koel. doch hij was
brandende van een innerlijke vurigheid.
Hij paste een ijzeren discipline toe, in de
eerste plaats op zijn eigen leven en wer
ken en kon daarom ook veel van ande
ren vragen. Zijn strengheid sloot verge
vensgezindheid niet uit.
De voorzitter besloot met het op dr
Van Dijk van toepassing verklaren
de woorden, die deze zelf als tweede
voorzitter van de Kamer op 22 April
had gesproken n.a.v. het overlijden
de toenmalige Kamerpresident Ruys de
Beerenbrouck.
Namens de regering sloot de vice-
minister-president prof. dr L. J. M. Beel,
zich bij de gesproken herdenkingswoor
den aan. daarbij wijzend op de grote be
gaafdheid van hoofd en hart. waarmee dr
Van Dijk Koningin en vaderland had
gediend.
Hierna werd de vergadering voor enige
minuten geschorst.
S.E.R. behandelt advies
ouderdomsvoorziening
In zijn vergadering van Vrijdag
Februari zal de Sociaal-Economische
Raad het ontwerp inzake de wettelijke
ouderdomsverzekering behandelen.
Zoals bekend is verzochten de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid
en de staatssecretaris in Maart 1952 de
raad advies uit te brengen over een aan
tal vragen met betrekking tot de toe
komstige ouderdomsverzekering.
Crematorium te Dieren wordt
13 Maart geopend
Het tweede crematorium in ons land is
in Dieren gereed gekomen en wordt Za
terdag 13 Maart om half drie geopeno
door de heer A. H. Wegerif, algemeen
voorzitter vatn de Vereniging voor Facul
tatieve Lijkverbranding-
Nederlands kankerdeskundige
Gevaar groter dan statistieken melden,er moet
wat gebeuren, zegt dr Korteweg
Dr R. Korteweg, Nederlands kanker-
deskundige van Internationale bekend
heid. heeft gisteravond op een bijeen
komst van artsen verklaard, dat het drin
gend tijd wordt om, in navolging van het
buitenland, ook de openbare mening in
Nederland wakker te maken voor het ge-
van zwaar roken en dan speciaal
sigaretten als oorzaak van long
kanker. Zijn betoog was er op gericht de
-tsen van dit gevaar te doordringen en
sn te bewegen de mensen in Nederland.
1 vooral de jongeren, te waarschuwen.
Dr Korteweg sprak op een vergadering
in de afdeling Amsterdam van de Kon.
Ned. Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunst. Tevens las hij een voor-'
dracht voor van prof. dr S. E. de Jongh
(Leiden), die zelf verhinderd was. over:
Verslaving aan Genotmiddelen, in het bij
zonder in verband met de Rookgewoonte.
Dr Korteweg gaf een chronologisch over
zicht van de publicaties der laatste jaren.
Zo was in Juli 1952 een aantal long-
kankerspecialisten in Luik bijeen geweest.
Het verband tussen het roken van siga
retten en longkanker werd geconstateerd.
men had nog niet zo ver willen gaan
;en waarschuwing de wereld in werd
gestuurd. Toen kwam op 25 October 1953
de waarschuwing aan het publiek van de
Scandinavische kankerorganisaties na een
bijeenkomst te Kopenhagen. In December
n het vervolgens de Amerikaanse
onderzoekers Wynder, Grahan en Cronln-
ger geweest, die bekend maakten een stof
in tabaksrook te hebben gevonden, welke
kanker had verwekt bij een muis. De
Amerikaanse sigarettenindustrie reageer
de hierop met een verklaring, dat zij
overtuigd was, dat sigaretten niet ge
vaarlijk waren, maar dat zij een onpar
tijdig onderzoek zou laten instellen. Ver
volgens werd op 22 Januari te Washing
ton het besluit genomen, dat het natio
nale instituut van gezondheid bij 30Ó.000
oud-strijders uit de eerste wereldoorlog
een onderzoek zou laten instellen naar
hun rookgewoonten en eventuele doods-
Het resultaat van dit onderzoek zal over
twee Jaar bekend gemaakt worden. In
Februari kwam toen de Britse verklaring.
De Britse industrie achtte het bewijs niet
geleverd en stelde 250.000 pond beschik
baar voor een verder onderzoek.
Maar, zo vroeg dr Korteweg zich af,
moeten we nu, na de overtuigende statis
tieken, die we al hebben, nog wachten
op meer? Hij beantwoordde die vraag
ontkennend. Het gevaar is nog groter dan
de statistieken aangeven. Er moet wat
gebeuren. Vooral de jongeren moeten de
gevaren onder ogen gebracht worden.
Op de voordracht van dr Korteweg
sloot aan een beschouwing van dr J. Wie-
berdink over een enquête naar rookge
woonten bij Amsterdamse studenten.
Winterhanden
genéóst
Van het ert van School en Kerk
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Eemnes-buiten, W.
Herpen, cand. te Rotterdam; te Dirks-
land (toez.) J. Verwelius te Bodegraven.
Bedankt: voor Wezep (Gld.) G.
Boer te Gouda.
Geref. Kerken
Beroepen: te Coevorden, J. Wierse-
ma te Ncordwijk-Binnerv
Aangenortien: de benoeming tot
predikant Stichting Jeugdwerk Friesland,
S. E. Wesbonk te Wolvega.
Bisschop Dibelius:
Na mislukte conferentie, toch
bidden en geloven
Aan alle Protestantse Duitsers in Oost
en West heeft dr Otto Dibelius, voor
zitter van de Raad der Evangelische
Kerk. na het bekend worden van het
negatieve resultaat van de conferentie
der Grote Vier, Zondag gevraagd zich
niet over te geven aan berusting of zelfs
verbittering, maar ook in de grootste
teleurstelling standvastig te blijven in
het geloof en in het gebed.
Alle medewerkers der kerk riep de bis
schop op altijd nieuwe banden van broe
derlijke liefde tussen Oost en West te
leggen. Hij vroeg de gemeenten
Groot-Berlijn zoveel mogelijk over
zonegrenzen heen samen te komen. Hier
In Berlijn moet het voor iedereen duide
lijk worden, dat wij één volk zijn en
ven, ondanks alle gedeeldheid.
Godsdienstige opvoeding
bij het M.O.
Conferentie op Woudschoten van
Chr. Paed. Studie Centrum
Godsdienstige opvoeding Is niet alleen
een taak van de leraar-godsdienstonder-
wijs, maar van alle leraren op de Chris
telijke H.B.S.-en, gymnasia, enz. Wie als
leraar zijn godsdienst niet innerlijk be
leeft. hoe zal hij zijn taak aan d(
Christelijke school volbrengen?
Met deze woorden opende de heer
P. van Duyvendljk op Woudschoten een
conferentie, die 160 leraren bijeenbracht
om te spreken over de godsdienstige op
voeding. Ook deze conferentie was geor
ganiseerd door het Chr. Paed. Studie
centrum. Is Bijbelonderwijs het centrale
vak op school? Neen, dat niet, zei prof
dr G. Wielenga, de conferentieleider.
Maar aan de godsdienstige opvoeding
komt de centrale plaats toe. Als er in de
harten der opvoeders geen liefde brandt,
kan men zich beter niet Christelijk
Prof. Wielenga gaf vele practische wen
ken. Hij beval een dagelijkse ochtendwij
ding van 10 minuten aan.
De school zou een psycholoog in dienst
kunnen nemen om meer verantwoorde
adviezen te geven dan de docenten
kunnen bieden. Prof. Wielenga drong er
ook op aan, dat de leerlingen meer ver
antwoordelijkheid zouden krijgen. Laat
hen door middel van een raad medewer
ken bij beslissingen over repetitieroos-
ters, orde in de klas, vrijstelling van
huiswerk e.d.
De heer J. W. van Hulst, directeur van
de Herv. Kweekschool te Amsterdam,
keerde zich tijdens de morgenvergadering
in zijn referaat tegen de maar al te taaie
tradities in de verhouding tussen jeugd
en ouderen.
Nieuwe organisatievorm Chr.
Philanthr. Inrichtingen
De Chr. Philanthropische Inrichtingen,
voorheen te Doetinchem thans te Drie
bergen, welke uitgingen van twee ver
enigingen met vrijwel identieke besturen,
n.l. de Ver. voor Voorlopige Opleiding en
de Ver. tot Bevordering van Inwendige
Zending, zijn thans ondergebracht in een
nieuwe Ver. Hervormd Opleidingscen
trum, waardoor de Ver. voor Voorlopige
Opleiding nagenoeg is opgeheven, doch
alleen nog juridisch voortbestaat met het
oog op eventuele legaten en erfstellingen.
I.V. op G.G. neemt deel aan
De Gouden Schakel
De Ned. Bond van Jongelingsvereni
gingen op Gereformeerde Grondslag heeft
besloten deel te nemen aan de tentoon
stelling De Gouden Schakel, die van
25 Mei tot 7 Juni in Rotterdam gehouden
wordt, nu deze tentoonstelling niet op
Zondag geopend zal zijn.
IN VOGELVLUCHT
Aan niet-katholieken in Colum
bia is het verboden propaganda te ma
ken of zending te drijven buiten gebou
wen of huizen waarin de officiële kerk
diensten worden gehouden.
De evangeliste van de Geref. Kerk
van Haarlem, mej. G. L. S e ij m o n s-
b er gen, is benoemd tot predikants
assistente op de Stichting Veldwijk te
Ermelo.
Een honderdtal studenten van
Economische Hogeschool te Rotterdam
bracht een bezoek aan de Rubber
stichting te Delft om zich te laten
voorlichten over de plaats, die rubber in
de wereldeconomie inneemt.
11.
„Een bof voor mij, vind ik, en ik heb de laat
ste tijd niet vaak geboft."
Ik zag. hoe zij mij monsterde, maar niet wan
trouwend; meer zoals een vrouw critisch een
man monstert, waarin zij belang stelt.
„Eigenaardig eigenlijk", merkte zij op, „dat
jij en ik, Casey Lee, hier in deze wonderlijke
kamer zitten, zo mijlen ver van het oord, waar
elk van ons thuishoort. Zo'n gemoedelijk hoekje
hier vind je niet? En toch vertegenwoordigt
het een tweeduizend jaar oude cultuur. Het
maakt deel uit van het leven en de overtuiging
van een der machtigste volken ter wereld."
„Ja", zei ik, „ga door je vindt het toch niet
erg dat ik je zit aan te staren. Sonja, terwijl je
praat?"
„Nee, helemaal niet. Je hebt vriendelijke
ogen. De meeste Amerikanen hebben vriendelijke
ogen. Komt het, omdat jullie leven zo rustig is?
Maar hiér is geen rust is jou dat ook opgeval
len? Japan is een onrustig land."
Haar woorden boezemden mij minder belang
in dan haar diepe stem en de lichtjes, die in
haar ogen dansten.
„Ja", gaf ik toe. „Japan is erg rusteloos. Hoe
zo?"
„Misschien heeft het reden om ongerust te
zijn", zei ze. „Misschien is dat zijn geestesge
steldheid. Japan is erg trots."
„Ik zie niet in, welke reden het zou hebben om
ongerust te zijn."
Zij lachte.
„Heb jij nooit het gevoel gehad, dat alles tegen
je samenspant? Ik heb het wel eens gehad."
„Heb je dat gevoel op het ogenblik soms ook?"
vroeg ik.
Haar blik werd ineens hard.
„Wij hebben het nu niet over mij. Japan heeft
het gevoel, dat de gehele wereld tegen het land
samenspant. Het doet niet ter zake of men het
daarin al dan niet bij het rechte eind heeft, maar
dat is Japans overtuiging en misschien heeft het
gelijk. Aan de ene kant heeft Japan de Verenigde
Staten..."
„Ja, dat weet ik wel", viel ik haar in de rede.
Dergelijke beweringen maken me altijd ongedul
dig. „Wat hebben de Verenigde Staten Japan ooit
gedaan, behalve het aannemen van een immi-
gratiewet."
„Jullie hebben belangen in het Oosten", zei ze.
Ik had bij mijn bezoeken aan Washington ge-
DE JACHT NAAR HET
marine-document
i eerste Wereldoorlog 1914'18
noeg politieke gesprekken aangehoord, om met
de termen bekend te zijn.
„Ja dat is een vage aanduiding, die ik nooit
nader heb horen preciseren."
„Bekijk de zaak eens van deze kant",
vroeg zij. „Een grote mogendheid, die zich steeds
verder uitbreidt en verovert! De Verenigde
Staten naderen Azië zij hebben Hawaï al inge
pikt, en Guam, en de Philippijnen. Waar zullen
zij ophouden?"
„Dat weet ik niet en dat interesseert me ook
niet."
Hoe idioot het ook leek, om met een lief meis
je over politiek te zitten praten, toch was ik be
nieuwd waar zij heen wilde-
„En aan de andere kant", vervolgde haar
stem, „van deze eilandjes ligt Rusland." Zij sprak
met vuur, dat verried hoezeer dit alles haar ter
harte ging. Ik begreep niet, waarom het haar
zo ter harte ging, terwijl het mij koud liet.
„Ook Rusland breidt zich steeds verder uit. Tij
dens de Tsarenregering werd Rusland uit Mand-
sjoerije teruggedreven, maar misschien komt het
terug. Zij leggen dubbel spoor langs de Transsi-
berische spoorweg Wladiwostok is een fort
langs de grenzen liggen militaire versterkin
gen. Rusland heeft de hand uitgestrekt, tot het
Mongolië als bufferstaat kreeg. Wat zal zijn vol
gende stap zijn? Dat is het, wat men zich in Ja
pan afvraagt. Als je een Japanner was..." Zij
keek mij aan en zweeg.
„Zou ik óók ongerust zijn", antwoordde ik.
„Wilde je dat van me horen?"
„Ik wil niets van je horen. Ik wil je duidelijk
maken, hoe bepaalde personen denken. Bij mon
de van de Volkenbond heeft de wereld verschil
lende Japanse eisen afgewezen. Japan lijdt even
als alle landen onder de economische crisis. Het
is niet moeilijk, te begrijpen waarom de Japan
ner zich ingesloten voelt. China haat en vreest
Japan. China bouwt een luchtvloot en Japan is
uit de lucht zeer kwetsbaar. Neem je het de door
snee-Japanner kwalijk, dat hij zich bedreigd
voelt?"
„Nee, volstrekt niet."
„Ik ook niet." Sonja's stem daalde. „Als hij
naar het Oosten kijkt, ziet hij de grijze muur
van Amerikaanse pantserschepen. In het Wes
ten meent hij het Russische leger en de Russi
sche luchtvloot te zien. En China! Mongolië is vol
agenten, Harbin wemelt van spionnen. Hij voelt
zich ongelukkig hij is rusteloos. Het ergste
vindt hij de afkeuring en het gebrek aan begrij
pen van andere volken. Ik heb medelijden met
Japan."
„Misschien nemen ze alles te zwaar op."
„Misschien wel. Maar dat doe jij zelf ook.
Het is of ik je al jaren ken, Casey Lee."
S.S.R. viert 68e diës
in Delft
De Sorietas Studiosorum Reformato-
rum zal op 4 en 5 Maart te Delft de
68ste dies natalis van de unie vieren.
De openingsrede zal worden uitgespro
ken door mr A. Zeegers in de aula der
Technische Hogeschool. Oude Delft 118.
Donderdagmorgen om 10.30 uur getiteld:
Het Dirigisme.
In de middagvergadering om twee
uur welke gehouden zal worden in hotel
Wilhelmina, zal prof. dr J. P. A. Mekkes
spreken over: Christendom en Huma
nisme.
Tenslotte zal in de middagvergadering
van Vrijdag 5 Maart spreken de heer H.
Algra, lid van de Eerste Kamnr der Sta-
ten-Generaal eveneens over: Christen
dom en Humanisme. Deze vergadering
zal ook in hotel Wilhelmina worden ge
houden en begint om twee uur.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Benoemd; tot hoofd der Chr. Nat school
te Zevenhoven (Z.-H.), J. C Groenewogen
te Amersfoort; der te openen C V O.-school
te Doetinchem. J. Jorritsma te Doetinchem;
Ulo te Doetinc.._
te Buitenpost; School met de
teren (Kruisbeekweg 11). J.
jen Jr te Bussu
I; Dr de Vissers
te Schiedam.
doet geneeskunde: de dames ATE Bosma.
Kampen; S Hulsman. Bloemendaal; M B
Cats. Leeuwarden; N E Nanninga Stedum;
M E Maas, Haren; E J van den Bogaard en
B Pasma, beiden te Groningen; en de heren
H Blouw. Assen; F Bruins, Bedum; A G J
Navis, Bergum; J M Rodc-rmond. Assen;
K H van Ek. Buitenpost; J H H Veeger. A F
Leemhuis. H P Sijbring en J W Riedstra.
allen te Groningen.
AMSTERDAM. (G.U.), 23 Febr. Geslaagd
voor doet geneeskunde; E J P Spaak. P A
Botter, mej J A Uyttenbogaard. W Keuter,
af"~~feliÜfil -~;ey Eng Jar-
Venink. me;
r Wal en C H
.vervult U opnieuw van
heerlijk gevoel van gez
held. Begin er dadelijk
Het lied der
aethergolven
9.35 Gram. 10 50 Voor
prgoramma 12 00 Gra
netje" 12.30 Laaid-
Orgelspel 12."
Nieuws 1.15 I
mentsmuziek 2.00 ..Rijk en geert geld", hoor
spel 2.30 Alt en piano 3.00 Voor de zieken
-.45 Gram
'oor de j(
ending: J.
wereld; Nederlands-Deense vriendschap" 6 00
Ileuws 6.15 Sportproblcmen 6.25 Gram. 6 40
ipel 10.25 Lichte muziek 10.45 Sportac
gengebed 8.00 Nie
ram. 7.45 Mor-
•am 9.00 Voor
m. NCRV: 10.00 Gewijde
Gram. 12.30 Land- e
12.33 Voor de boeren 12.40 Gram. 12.55 zon
newijzer 1.00 Nieuws 1 20 Sopraan en plano
1.50 Gram NCRV: 2.00 Gram. 2.15 Surinaam
se volksmuziek 2.45 Voor de vrouw 3.15
Gram. 3 30 Kamermuziek 4.00 Bijbellezing
4.30 Fluit, viola da
J» Jeugd 5.30
6.10 Strijksextet 6.35 Raadhuis-p
6.45 Leger des Hellskwartler 7.00 Nieuws 7.10
Voor de Jeugd 7.30 Gram. 8 00 Radiokrant
8.20 Gev programma 9.45 Gram. 9.50 „Ik
denk er zo over., en U?" 10.00 Amusements,
•muziek 10.20 „De Protestantse orgelkunst"
"0.45 Avondoverdenklng 11.00 Nieuws 11.15—
2.00 Gramofoonmuzlek.
Engeland. BBC. 330 m. 12 00 Voor de scho
en 1 00 Orgelspel 1.25 Voor de arbeiders 2.00
.'leuws 2.10 Mededelingen 2.10 Gev. muziek
Causerie 7.25 Sport 7
Voordracht 1.00 Parlementair overzicht 1.15
ïentsmuzlek 1.45 Concert 2.45 Voor de
3 00 Voor de vrouw 4 00 Amuse.
...uziek 4.45 Lichte muziek 5.15 Mrs
dagboek 5.30 Cause
_._0 Klankbeeld 10.00 Hoor-
spel met muziek 10.30 Gev. programma 11 00
Nieuws lil.15 Sport 1130 Amusementsmuziek
12.05 Voordracht 12 20 Dansmuziek 12 56—
1.00 Nieuws.
Brussel. 323 m. 11.45 Gram. 12.00 Omroep
orkest 12.&5 Gram. 100 Nieuws 1.15 Gram.
2.00 Engelse les 2,15 Gram. 2 30 Franse les
2 45 Gram. 3 45 Omroeporkest 4.00 Gram, 5 00
Nieuws 5.10 Gram. 5.15 Voor de kinderen
6.15 Gram. 6.30 Voor dc soldaten 7.00 Nieuws
7.40 Kamerorkest en solist 7.50 Voordracht
8.00 Japanse kinderliedjes 8.10 Klankbeeld
8 40 Concert 10.00 Nieuws 10 15 Gram. 10.30
Electronlsche muziek 10.45 Gram. 10.55—11.00
Nieuws
Brussel. 484 m. 12.00 Pianoduo 1.00 Nieuws
1.15 Gram. 3.00 Concert 4.05 Lichte muziek
5.00 Nieuws 5 15 Dansmuziek 6.30 Gram. 7.30
Nieuws 8 00 Hoorspel 10.00 Nieuws 10.13
Gram. 10.55 Nieuws.
BBC. Uitzending voor Nederland: 10.00—
10.30 n.m. Nieuws; ..Beste allemaal"; Engelse
literatuurgeschiedenis (op 224 m.).
Advertentie
Maak 0 loa
lilt da greep
tan Rheumatische Plinen.
Doe een bloedzuiverende buur
met Kruschen.
Zuiver bloed, dat is het geheim om vrij te
blijven van scheuten en steken en die
stramme pijn in ledematen en gewrich-
Daarom kunnen mannen noch
wen op rijpere leeftijd zonder
Kruschen Salts. De zes minerale zouten,
die Kruschen bevat, sporen lever, nieren
en Ingewanden aan tot krachtiger wer
king. Onzuiverheden in het bloed kunnen
zich dan niet vastzetten en pijn verwek-
maar worden afgevoerd langs natuur
lijke weg. Dat is het hele geheim van
Kruschen en zo werd de kleine dagelijkse
dosis tot heil van tienduizenden lijders
rheumatische pijnen.