Cijfers van emigratie Verhouding tussen K.V.P.enP.v.d,fl.inhet middelpunt der belangstelling Het is de confessionele partij te doen om de universele mens ABDIJSIROOP Met VELPON zie je er geen barst van! ChefariaeA il 2 WOENSDAG 17 FEBRUARI 1954 "JV"A DE OORLOG voer er een epidemische emigratiekoorts door Neder- 11 land. Er waren allerlei motieven. Niet alle werden ze uitgesproken, maar wy willen ze hier toch aanduiden. Er was een gedachte: weg uit dit land, waar we dit alles hebben mee gemaakt. Er was een vrees voor een nieuwe oorlog. Er was vrees voor een communistische overheersing. Er was de mening: Nederland zal arm blij ven elders is het stellig beter. Dan waren er ook, die het probleem ernstig zagen: de bevolking van Nederland groeit, zodat er een aantal moeten heen gaan. Er zijn gedeelten van de aarde, die nog onbebouwd zijn en die tot ontwikkeling gebracht moeten worden daar is ontplooiingsmogelijkheid, toekomst voor mijn kinderen. Onder hen waren er ook, die het gebod Gods zagen: vermenigvuldigt u en vervult de aarde, die tevens het gebod zagen om ook in die nieuwe landen het Evangelie te brengen. T~\E STATISTIEK, waaruit wy in ons eerste artikel reeds putten, ver meldt al deze dingen niet. Ook niet het motief: de belastingen zijn hier zo hoog, er is hier allerlei dwang en reglementering. Zelfs niet dat van de boerenzoon: daar krijg ik een boerderij, of dat van de landarbeider: daér kan ik eigen boer worden. De statistiek vermeldt alleen cijfers. Maar uit die cijfers kan men toch wel het een en ander aflezen. In de jaren 1950-1952 emigreerden er 1697 bedrijfshoofden landbouw, 3778 andere bedrijfshoofden (van wie allicht het grootste deel hoofd van een middenstandsbedrijf), 4.103 bedrijfsleiders en 9586 land- en tuin- bouwarbeiders. Het totaal aantal Nederlandse emigranten naar de „echte" emigratie- landen bedroeg in de jaren 1951-1952: 113.611. Het eerste emigratieland was Canada. Daarheen vertrokken 46.771 Nederlanders (onder wie 20.957 vrouwen). Australië kwam op de tweede plaats met 36.785 (15.691 vr.). Dan volgden de Verenigde Staten met 10.388 (4.955 vr.). Vierde was Zuid- Afrika met 8.879 (4.147 vr.). Nieuw-Zeeland was een goede vijfde met 8.575 (2.556 vr.). Op een grote afstand komen ten slotte nog Brazilië met 1.444 (610 vr.) en Argentinië met 769 (346 vr.). T~\E CIJFERS der kinderen afzonderlijk te noemen, zou ons voor ditmaal te ver voeren. Wel hebben wjj met opzet telkens het aantal vrouwen vermeld. Wie immers de cijfers bekijkt, zal constateren, dat in de meeste gevallen er vrij wat meer mannen geëmigreerd zijn dan vrouwen. Het i9 goed, daar oog voor te hebben, want het schept in verschillende emigran- tenlanden een probleem, dat voor een deel aan het welslagen der emigratie afbreuk doet. Bij de gehele emigratie (dus niet alleen naar de „echte" emigratie- landen) waren rond 30.000 gezinnen betrokken met 120.000 personen. Maar zelfstandig emigreerden 41.326 mannelijke en 23.902 vrouwelijke per sonen. Men ziet: aan de vrouwelijke helft is er een zeer nadelig verschil. Uit Nederlands oogpunt is dat, hoewel er in 1952 op elke 1000 mannen al 1008 vrouwen waren, nog het ergste niet. Maar voor de jongemannen geeft dat in het emigratieland een apart vraagstuk. Er is echter een ander punt, dat onze aandacht moet hebben. Dat is: de merkwaardige verdeling van de emigranten over de verschillende gods dienstige richtingen. IN DE JAREN 1948-1952 emigreerden er 36.822 Hervormden naar de landen buiten Europa. Voor de Gereformeerden (van alle met-Her - vormde kerken) was dit cijfer 33.758. Voeg daar bij de 5.573 leden van „overige gezindten" (op enkele Israëlieten na meest Protestanten), dan komt men op een totaal van 76.153. Daarnaast emigreerden er „slechts" 37.765 R.K. en 18.715 die opgaven „zonder godsdienst". Dat betekent, dat op elke 1.000 Protestanten er bijna 18 emigreerden. Voor de R.K. was dit cijfer slechts ruim 10 en voor de groep „zonder" ruim 11. Het blijkt uit deze cijfers wel, dat terecht de Protestants-Christelijke partijen de emigratie noemden als een der oorzaken van de minder goede uitslag van verkiezingen. Er zullen onder die 18 per duizend allicht heel wat mannen en vrouwen zijn, die normaal op een Protestants-Christelijke lyst stemden. De cijfers worden nog merkwaardiger, als men ze per kerk gaat pre ciseren. Er trokken 36.822 Hervormden naar landen buiten Europa. Dat is 12,3 per 1000. Voor de Gereformeerden was dit cijfer 33.758, of 36 per 1000. VOOR ENKELE der kleinere kerken konden we de cijfers nagaan voor de belangrijkste emigratielanden: Canada, Australië, Verenigde Sta ten, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Daarheen emigreerden 638 Luthersen, 463 Doopsgezinden en 249 Remonstranten. Deze groepen en de andere emigratielanden zullen deze cijfers wel niet sterk beïnvloeden leverden dus per 1000 zielen resp. 9, 7 en 6 emigranten. De conclusie is intussen gewettigd, dat van de Nederlandse bevolking de Protestanten meer bereid tot emigratie zijn dan de R.K. en dat onder de Protestanten de Gereformeerden het gemakkelijkst tot emigratie over gaan, daarna de Hervormden en vervolgens de leden der kleinere kerk gemeenschappen. We kunnen hieraan nog toevoegen, dat onkerkelijkheid ook een rem op emigratie schijnt te zijn, al is dat iets minder dan bij de R.K. Er zitten nog meer facetten aan deze zaak. Daarover echter een vol gend artikel. Algemeen begiotingsdebat in Eerste Kamer Van het erf van School en Kerk geven van ruwe stoten, aldus m 't Veld. De motie-Romme inzake vrijere loonvorming poogde een wig te drijver tussen de regeringspartijen, hetgeen mis lukte, aangezien het kabinet eensgezind bleef. In een brochure beval hij nogmaals de brede basis aan. En op de K.V.P.- partijraadsvergadering vorderde hij var de P.v.d.A. een kleur-bekennen. Het lijkt allemaal op een soort wanhoopspolitiek. wij ons niet onrustig over behoe- te maken. Het is beter te zoeken wat vereent dan naar wat verdeelt. Er is geen sprake van. dat in de P.v.d.A. de humanisten de toon aangeven. Haar politieke kleur is duidelijker dan die de confessionele partijen: haar ideeën zijn duidelijk openbaar gemaakt. De Partij van de Arbeid heeft geen eigen levensbeschou wing, maar men heeft er het samengaan mensen van verschillende levensbe- (Van onze Parlementsredacteur) vorige jaren het geval was, houdt jaar de algemene politieke en de financiële beschouwingen over de rijksbegroting tegelijkertijd. Gisteren is zij daarmee begonnen. De nadruk is wel zeer sterk pp het financiële beleid gevallen, althans voorzover de opmerkingen tot de regering gericht waren. Bij de politieke beschouwingen ging het meer tussen de Kamerleden onderling, waarbij voorop stond de verhouding tussen de partijen, hetgeen een bijzonder actueel tintje kreeg, doordat aangeknoopt werd bij de jongste buiten-parlementaire „ruzie" tussen de fractie-voorzitters in de Tweede Kamer van de K.V.P. en de P.v.d.A., prof. Romme en mr Burger. Laten wij ons overzicht beginnen met de standpunten van hen. die niet recht streeks bij deze „ruzie" betrokken waren. In de eerste plaats prof. Hellema (A.R.). Zijn fractie had helemaal geen behoefte algemene politieke beschouwingen (het standpunt is verleden jaar uiteenge- sedertdien is er weinig veranderd) i de vooravond van het 75-jarig jubileum van de A.R.-partij zou het maar ir zijn, wanneer de fractie zou deel- men aan een discussie over haar be- ansrecht. Prof. Hellema zweeg dus over eer Kolff (C.H.) herhaalde, dat zijn bereid was ook in de toekomst het kabinet te steunen, voor zover dat niet zou gaan ten koste van haar beginselen. Maar de gang van zaken met betrekking de verhouding tussen de beide grootste politieke partijen, de K.V.P. en de P.v.d.A. betreurde hij. De samenwerking in het huidige kabinet achtte hij het beste voor het landsbelang. De indruk is echter ge vestigd, dat de spanning tussen de twee grote partijen groter wordt. Het is ge vaarlijk, dat dialogen als tussen prof. Romme en mr Burger de stemming ver slechteren. Als er een breuk komt. wat dan? Men spreekt wel eens over herstel de oude coalitie, maar wanneer men de krachtsverhoudingen kijkt, ziet reeds, dat dat feitelijk onmogelijk is. Wel zijn in Europees verband de Chris telijke partijen op elkaar aangewezen. Aan een conservatief blok onder leiding van de V V D. wil de C.H.U. niet mee doen, „want wij zijn wel anti-socialistisch, maar laten ons niet opdelen bij de servatieven uit de oude doos". De heer Kolff vond overigens, dat enig overleg tussen de kleinere partij' I kunnen zijn. Partijen op Christelijke grondslag zullen zich in de toekomst slechts dan kunnen handhaven, zij een eigen standpunt kunnen innemen met betrekking tot de maatschappelijke vraagstukken. Graag zou hij willen ten. wat het Nederlandse socialisme tegenwoordig eigenlijk is. Hij had de In druk. dat de C.H.U. minder diametraal tegenover de huidige socialisten behoeft te staan dan vroeger. Er is een basis tot samenwerking, nu de P.v.d.A. de waarde van de menselijkheid en de persoonlijk heid erkent, maar hij zou gaarne zien, dat de socialisten ook nog wat meer oog zou den hebben voor de persoonlijke verant woordelijkheid. De heer Kolff wenste dus vrede en zette de vensters zijden open. Spelen mef vuur Prof. Molenaar was de woordvoerder van de officiële V.V.D.-oppositie. Maar hij toonde zich helemaal niet gelukkig mef de „ruzie" tussen K.V.P. en P.v.d.A. Bui ten-parlementaire spiegelgevechten noem de hij een en ander, maar als het te erg wordt, kunnen er doden vallen. Het is niet juist, zo tegen elkaar tekeer te gaan, als men moet samenwerken: dat is spelen met vuur. Overigens dartit prof. Mole naar niet, dat er vrees voor een kabinets crisis behoeft te heersen en hij achtte het zeer de vraag, of het schrikbeeld, dat de heer Burger heeft opgeroepen, n.l. dat de kunnen worden. Het standpunt Molenaar was dus: laat zitten breng de huidige samenwerking niet in gevaar, de V.V.D. is met haar oppositie rol best tevreden. Thans komen wij aan de rechtstreeks belanghebbenden. Dat waren de woord voerders van de P.v.d.A. en de K.V.P. Namens de P.v.d.A. sprak oud-minister mr In 't Veld en namens de K.V.P. Kropman. Prof. Romme is opgetreden als kampioen-bokser, die uitmunt in het HOEST UW KIND? Als verstandige moeder geeft gij Uw kleine na tuurlijk het middel dat door zijn geneeskrach tige werking jeugdige Jioesters" als een schild beschermt: AKKERS - 's Werelds beste.hoestsiroop - liever zeggen, dat het een anti-revolution- ideaal is, omdat de geest des tn'ds revolutionnair is). Het is ook totalitair, j in staatkundige zin. maar omdat de beschouwd dient te worden als een totaliteit in al zyn levenskringen. Mr Burger van de PvdA wil alleen aar handelen en niet filosoferen. Maar het gaat om de vraag; welk doel wil men met dat handelen bereiken. Alleen maar sociale en economische welvaart? Dat Is maar een beperkt ideaal. Volwaardig zijn. hem aan zijn bestemming doen beantwoorden, betekent: God dienen. Alle Christenen hebben gemeen, dat zij de verschillende levensgebieden als har monisch in elkaar grijpend zien en niet als naast elkaar staande. De PvdA en de VVD daarentegen zetten de verschil lende levensterreinen naast elkaar: zij de mens óf politiek, óf maatschap pelijk, óf religieus, maar niet als een totaliteit. Zij kennen niet de ethiek van de arbeid, van de eigendom, van de eco nomie. Gelukkig constateerde mr Krop man zowel bij PvdA als bij WD een zekere kentering. Hij sprak van een sociaal liberalisme en zag nog wel eens de tijd komen, dat de PvdA socialisme en progressief zou moeten laten vallen. Overigens was mr Kropman het met mr In 't Veld eens, dat een heftige discussie de samenwerking niet bevordert. Maar daarom had hii er ook zoveel bezwaren tegen, dat mr In 't Veld allerlei grieven tegen de handelingen van R.K. buiten landse regeringen had geëtaleerd. „Ik verdedig de toestanden in die R.K. landen niet. maar wat bedoelde mr In "t Veld met zijn opmerkingen?" zo was de vraag van de KVP-fractieleider op zijn Allerlei asis van Christendom Wat bedoeld? Wat heeft prof. Romme toch met dat alles bedoeld? zo vroeg mr In 't Veld aan de KVP-fractie-leider. mr Kropman. „Ik weet het niet. ma?r ik zal hem bij gelegenheid vragen", was diens antwoord. Hij had echter wel een vermoeden, ni. dat bedoeld was hetzelfde te zeggen als hij (mr Kropman) vorig jaar reeds had betoogd: Partij van de Arbeid, gij zijt een onduidelijke partij, want gij kunt en gij moogt u niet uitlaten over uw levens beschouwing: gij moet ophouden, juist wanneer het interessant begint te worden. Duidelijk markeerde mr Kropman, wat de confessionele partijen scheidt van de niet-confessionele, waarbij hij PvdA en WD zeer terecht gelijktijdig behandel de. De KVP gaat uit van beginselen, nl. dat de mens geschapen is door God als koning van de schepping, hetgeen in houdt, dat al het andere geschapene aan de mens dienstbaar is. Deze beginselen zijn niet specifiek rooms-katholiek, maar worden ook door de andere Christelijke partijen beleden. De KVP streeft naar een herstel van de maatschappelijke orde naar de leer van het Evangelie. Dit is een revolutionnair ideaal, want het gaat In tegen de geest van de tijd (wij zouden Weer een kaas-expresse naar Alkmaar Oók dit Jaar zal de kaas-expresse van de Ned. Spoorwegen vele kaasmarktbe zoekers in het hoogseizoen nl. van 9 Juli tot en met 3 Sept., in sneltreinvaart van Amsterdam naar Alkmaar brengen. On derweg worden de passagiers op beschui tjet met kaas onthaald. De kaasexpresse vertrekt om 09 43 van het Centraal Sta tion te Amsterdam en arriveert te Alk maar om 10.14 uur. Op tussengelegen stations wordt niet gestopt In het etudentensanatorium ingenieur geworden De eerate Ingenieur ln Nederland, die tijdens zijn verblijf ln het Studenten sanatorium te Laren zijn studie voltooi de. is de heer W. Willems uit Rotter dam. Reed6 eerder hebben juridische en medische studenten gedurende een kuur in deze inrichting hun studie kunnen vol tooien- De heer Willems hoopt binnen kort het sanatorium genezen te kunnen veriaten. Zeepost voor Oost en West Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data. waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn. staan tussen haakjes, achter de naan van het schip vermeld: Indonesië: m.s. Wonosarl (25 Febr.); Ned. Nw-Guinea: ma. Kota Agoeng (4 Maart): Ned. Antillen: m.s. Caator (24 Febr.); Suriname: m.s. Stentor (3 Maart) Unie van Z.-Afrika en Z.-.W. Afrika: m.s Edingburgh Castle (20 Febr.); Canada: s.s. American judge (22 Febr.); m.s. Westerdam (25 Febr.); Zuid-Amerika: s.s. Andes (27 Febr.); Australië: s.s. Himalaya (27 Febr.); Nieuw-Zeeland: via Engeland (20 Febr Inlichtingen over de verzendingsdata van postpakketten geven de postkantoren. (Advertentie) VRAAG DE JUISTE SOORT Wij hebben bij de verhouding tussen de partijen nogal lang stilgestaan, het geen ons noopt over de andere aangesne den punten kort te zijn. Wij blijven eerst nog even in de algemene politieke sfeer. Mr Kolff (CH) was niet erg tevreden over het regeringsstandpunt met betrek king tot de Indische Nederlanders en hij vond de houding van de regering met betrekking tot de Nederlanders en de Nederlandse belangen in Indonesië der mate slap. dat daardoor de onderhande lingspositie met een Indonesische rege ring. die gemaakte afspraken toch maar naast zich neerlegt, er niet beter op ge worden is. Uitvoerig bestreed hij de heer Louwes (WD), die in een afzonderlijke nota ernstige critiek had geleverd op het waterstaatsbeleid, dat naar zijn mening schuld droeg aan de watersnoodramp. „Uw nota had beter in de pen kunnen blijven", zo voegde mr Kolff de heer Louwes toe. Bij zijn bestrijding speelde mr Kolff handig allerlei uitlatingen van de fractiegenoot van de heer Louwes, dr baron de Vos van Steenwijk, voorzitter van de Raad voor de Waterstaat en van de commissie voor de Waterstaatswet geving, tegen de steller van de nota uit. Prof- Molenaar (WD) wilde ©raag een wat helderder geluid horen over de on verbreekbaarheid vam de economische die politieke integratie van West- Europa.. Mr In 't Veld (PvdA) verwachtte geen CTisis-vensChijnselen van enige omvang vóór 1960, maar voordien wilde hij reeds maatregelen genomen zien, waarbij hu dacht san de vervanging van 20 000 krot woningen per jaar. Nationale feesfdag Ook roerde hij de kwestie var. ce natio nale feestda-g op 5 Mei aan- Deze dag zou uiting gegeven kunnen worden aan cU tionale eenheid. Waar men de zaak goed aanpakte is de feestviering wel geslaagd Hij voerde het pleit voor het organise ren van feestelijkheden, die samenval len met een aotie ten behoeve ven zgn ..displaced persons". Bij de herden king van de bevrijding moet ook gedacht worden aan hen. die nog niet zijn bevrijd, die achter het IJzeren Gordijn verblij- Mr Kropman (KVP) had de indruk, dat bij benoemingen een niet-opzettelijke discriminatie v&n de Itooms-Kaliholi bestaat. Hij vroeg zich af, of de maatre gelen legen excessen, voortvloeiende uit de vrijheid van drukpers wel ver genoeg gaan. Een schrijver kan allerlei walge lijkheden, die de R-K. bevolkingsgroep beledigen, publiceren', zolang hij ze maar laat zeggen door een romanfiguur- Tot slot nog iets over de financiële be schouwingen- De hoogte van de staats uitgaven stond hierbij in het middelpunt. Prof. Hellema (AR) vond1, dat een terug gang in de conjunctuur niet kan uitblij ven. Onzeker is alleen maar, wanneer Ber oepin gs werk Ned. Herv. Kerk Beroepen: te Kamperveen, cand. J. A. de Bruyn te Bodegraven; te Mole naarsgraaf (toez.), cand. W. van Herpen te Rotterdam. Bedankt: voor 's Grevelduin-Ca- pelle, H. A. vati Slooten te Wierden: voor Huizen N.-H- (vac. W. Vroeginde- wey). P. P. J Monster te Katwijk aan Zee; voor Vinkeveen. R. de Bruyn te Barneveld: voor Huizen (N-H.), H- G. Abma te Rotterdam-Delfshaven. Toegelaten: tot de Evangeliebe diening: G. J- Droppers. Rodenburger straat 5. Leiden; W. J H. Hubeek. Witte Singel 53. Leiden; P Sierat. Maurits- straat 4, Leiden: J. W. van der Heide. Dammenseweg 41, Koudum; P. Meyboom. Adrianalaan 218, Rotterdam; D. Schnei der. Eykmanhuis. Driebergen; W. S. Evenhuis. Ged- Boterdiep 8. Groningen; H. Hoeksema. Grootzand 31. Sneek: A. S. v. d. Woude. Nieuwe Boteringestraat 23a. Groningen; H. J. Bos. Raadhuisstraat 73. Heemstede- Beroepbaar: A. P. Peschar. Gan zenmarkt 194, Ootmarsum; J. Strikwerda, Celebesstraat 71. Groningen; J. W. v. d. Heide, vicaris te Gaast (Makkum). Geref. Kerken Tweetal; te Utrecht (vac. K. Hart) J. G. Marseille te Groningen en J. Plomp te Leiden. Beroepen; te Zwartebroek, J. A. v. d- Peppel te Hijken. Chr. Geref. Kerken Beroepen: te Dokkum, J. M. Vis ser te Enschedé; te 's-Gravenzande. D. Slagboom te Middelburg; te Grand Rapids (V.S. Neth. Ref. Church), C. Smits te Sliedrecht. Geref. Gemeenten Beroepen: te Enkhuizen en tt Meliskerke. cand. T. Cabaret te Rotter dam: te Wageningen. F. J. Dieleman te Ierseke. die bedankte voor Scherpenisse; te Dordrecht, cand. T. Cabaret te Rotter dam. Ds C. L. A. M. van Puyvelde ernstig ziek Ds C. L. A. M. van Puyvelde. emeritus predikant van de Geref. Kerk te Ant werpen, Is in Sens (Yonne, Fr.) ernstig ziek geworden. Hij was naar Sens ge gaan om de eveneens ernstig ongestelde ds H. J. Winter voorlopig te vervangen Na eenmaal in de kerkdienst te zijn voorgegaan, stortte ds Van Puyvelde in. Ds Winter, die een ernstige maagopera tie onderging, is herstellende, maar zal zijn werk voorlopig niet kunnen hor vatten. Dr J. Verkuyl zegt: Interkerkelijke lectuurdienst heeft 3 ton nodig Dr J. Verkuyl, de alg. secretaris van de Interkerkelijke Lectuurdienst voor In donesië, heeft voor zijn terugkeer naar Djakarta tijdens een bijeenkomst in de Geref. Keizersgrachtkerk te Amsterdam medegedeeld, dat deze dienst, die voor het werk van de Zending van het grootste be lang is, op korte termijn ƒ300.000 nodig heeft. Duitse Kerk vraagtLaat gevangenen vrij Brief aan die Grote Vier De dadelijke vrijlating van alle poli tieke gevangenen aan de regieringen der gebieden' voor te stellen, heeft de leiding der Evantg- Kerk in Duitsland de Grote Vier in Berlijn gevraagd- nieuwe brief vam deze kerk aan die ministersvraagt voorts o-a. om voortzetting van de pogingen tot eenma king van Oost- en West-Duitsland. De Ëvang. Kerk verzoekt de ministers, de meningsverschillen over vrije verkiezin gen. die zonder gewetensdwang en v ten kunnen geschieden, te oven en naar opbouwende oplossingen veiligheidsprobleem te zoeken- vrede in Europa en in de wereld is (aldus de brief» in gevaar, zolang het Duitse vraagstuk niet opgelost is. In vogelvlucht Het civiel studenten-gezelschap Prac-J tisché Studie van de afd. weg- en water bouwkunde der T.H. te D e 1 f t viert Vrij- ag en Zaterdag zijn twaalfde lustrum. De versierselen van het comman deurschap in de orde van Oranje-Nassau werden uitgereikt aan - - - - mm te Helsinki, die een Ned. lectoraat aan de universiteit aldaar vestigde. In Axel is een nieuwe Geref. Kerkj in gebruik genomen. De Ver. voor Statistiek houdt 10 Maart in de Jaarbeurs te Utrecht haar Statistische Dag 1954. De Chr. Kweekschool voor K 1 e u- teronderwijzeressen te Rotter-1 dam heeft een nieuw schoolgebouw be trokken aan het Maastunnelplein. Onder leiding van ds en mevr; Waardenburg zal In het landhuis Rhijns] burg te Heerde onder de naam De Her derhof een interkerkelijk Bijbel- centrum ter opleiding voor zending en evangelisatie worden opgericht. GOUDEN DOCTORAAT Op 20 Februari is het 50 jaar geleden, dat aan de Leidse universiteit promoveerde tot doctor in de scheikunde, dr G. C. A vanl Dorp. geboren te Arnhem, thans wonende; te Katwyk aan den Rijn. ACADEMISCHE EXAMENS LEIDEN, 17 Febr, Geslaagd doet ex geologie de heer F R van Veen, Oegstgeest;! geslaagd doet ex biologie mej E Brink-man! Leiden; geslaagd cand ex J wis e kunde de heer T H Tan. GRONINGEN, 17 Febr. Geslaagd voor! cand wis-en natuurkunde (I): WA Knaap, n bijdrage tot sme ln Neder- (geb. te Mep- (Advertentie.j Griepbestrijding mei 4 middelen iegelijk! Elk tablet Chelarine „4" bevat 4 ge neesmiddelen, die in de gehele wereld beroemd zijn geworden en millioenen mensen al baat brachten. >m n Verstopping (Advertentie). inregelmatlge Het lied der aethergolven 5. Vóór ik wist wat er gebeurde werd ik of ik wilde of niet naar mijn kamer gebracht door de klerk en het heertje in de geklede jas, elk aan een kant. „Hoe treurig!" zei het heertje; „het spijt mij héél, héél erg." Eerst later vernam ik, dat het meneer Moto was, die tot mij sprak. Tot op heden weet ik niet welke rang hij eigenlijk bekleedt, maar hij was een gentleman, al was hij dan ook geel. „Het spijt mij", herhaalde meneer Moto weer; .spijt mij erg. Slaap zal u misschien goed doen." Hij sprak kortaf tot de hotelklerk; de man boog op ccn wijze, die mij ondanks mijn toe stand deed beseffen, dat meneer Moto een per soon van gewicht moest zijn. „Je kunt nu gaan", zei hij tot de klerk, „be grijp goed, dat deze heer alles moet hebben, wat hij wenst." De deur viel zachtjes achter de klerk dicht en ik zag mezelf op de rand van het bed zitten, ter wijl de kleine mr. Moto oplettend voor mij stond. Ik had mij nog nimmer zozeer een vreemdeling gevoeld; ik gevoelde steeds sterker, dat alle oude banden waren doorgesneden. Ik, een man zonder vaderland, bevond mij in een der wonderlijk ge meubelde vertrekken van het hotel Imperial met die Japanner, die precies in de omgeving paste. Toen ik opzag bleek hij me nog steeds peinzend aan te staren. Ik vroeg mij af wat hij wilde.Ik wenste plotseling vurig, dat hij zou weggaan. Het meubilair bestond uit lichtgekleurd gever nist hout. Er was een ingebouwde kleerkast, ver schillende stoelen, laag genoeg voor een klein ras, en een schrijftafel, bedekt met hotel-voorschriften in Japans en Engels. Naast het bed stonden een paar pantoffels, die mij eraan herinnerden hoe veel tijd de Japanners besteden aan het verwisse len van hun schoeisel. Weer keek ik de man aan en wenste nog steeds, dat hij nu maar zou weg gaan. „Mag ik u misschien in bed helpen?", vroeg hij. „Nee", zei ik. „Hoe is uw naam?" Hij glimlachte verontschuldigend. „Moto. Zo heet ik, alstublieft, en ik zou u graag helpen. Ik ben vroeger kamerdienaar geweest van verschei dene Amerikaanse heren in New York." Hij knielde neer en begon mijn schoenen los te rijgen. „Alstublieit zei hij. „Dank u wel. Ameri ka is een prachtland." „Kan zijn. Maar mij heeft het lelijk laten zit ten, meneer Hoe-heet-u-ook-weer." „Moto", herhaalde hij geduldig. DE JACHT NAAR HET marine-document Kort na eerste Wereldoorlog 1914'18 „Nu, maar hier in Japan bent u toch geenka merdienaar." „Nee", erkende meneer Moto; „maar ik stel al tijd belang in Amerikanen. Ik zag, dat u zich niet goed voelde en dat uw vrienden waren wegge gaan." „Leer dat van mij, meneer Moto", zei ik:„als er niets meer van je te halen valt, gaan Ameri kanen altijd weg „Het was niet aardig van hen", meende mr. Moto. „Het spijt me." „Meneer Moto, houd alstublieft op met zeggen, dat het u spijt. Wat wilt u van mij?" „Enkel u helpen", legde hij uit. „U bent een buitenlander, een gast in mijn land, die tegen slag heeft ondervonden. Iedereen weet natuurlijk wie u bent. Wij hebben grote bewondering voor Amerikaanse vliegers" Hij siste een beetje tus sen de tanden. Hoewel hij kleding en manieren van een Europeaan had, waren hem toch enkele van de onbewuste beleefdheden van zijn land bij gebleven. „Ik heb u al eerder gezien; ik meen, gisteravond. Ik zag u in gezelschap van een meis je een heel mooi meisje met blonde haren. Was zij geen Russin?" Moeizaam dacht ik na en poogde, mij de vage gebeurtenissen van de vorige avond te herinne ren. Tot mijn schande was de herinnering aan de laatste dagen slechts heel vaag. „Blond haar?", vroeg ik. „O ja, die heb ik ergens ontmoet. Ja, zij heette Sonja. Haar ach ternaam ben ik vergeten zo'n Russische na Het was heel gezellig, todat... nu, ik was gister avond niet mezelf. Zij liet me in de steek. Iedereen heeft me nu in de steek gelaten." „Alstublieft!", zei mr. Moto, door de tanden sissend. „Hier is uw pyjama". „Ik ben je zeer dankbaar, maar ik zou willen, dat je nu maar wegging. Ik wil slapen". Op dat ogenblik moet ik al half in slaap ge weest zijn, maar het scheen mij toe, dat ik me neer Moto behoedzaam door het vertrek zag lo pen. Ik moet half verdoofd zijn geweest, zo tus sen waken en slapen, terwijl de dampen van Ja panse whiskey mijn bewustzijn benevelden. Ik verbeeldde mij op het vliegveld te zijn, in de cockpit van een militaire machine, gereed om over de Oostenri)kse linies te vliegen. Toen zat ik, zonder redelijke overgang, ineens op de neer gelaten kap van een automobiel en reed langs Broadway, terwijl de lucht vervuld was van tik ker-stroken en snippers van telefoongidsen. Ik hoorde de menigte juichen en een meneer in een geklede jas, net als meneer Moto, hield een rede voering. „Amerika is trots op je, Casey Lee", riep hij. De mensen waren trots op mij in die dagen. Ze waren er trots op, mij hun nieuwe, drie-motorige vliegtuigen te vertonen. Ze waren er trots op, mijn handtekening te bezitten. Eerst later drong tot mij door, dat.zij er trots op wa ren mijn geld aan te nemen. dieze komt en m welke omvang. Men moet echter op die teruggang voorbereid ziiu daarmee met het uitgavenpeil reke ning houden. Hier moet de regering de aandacht op gevestigd houden- Tal van wenselijke uitgaven zullen achterwege moeten blijven en een zuinig beheer t» nodig. Prof- Hellema was er niet gerus; op. dat de nodige terughoudendheid door de gemeenten enz. wordt betracht ten aanzien van de uitvoering van minder urgente objecten. Hij dacht daarbij o.a. aan de plannen tot stichting van een Cultureel Centrum te Den Haag (kosten f 40 millioen) en de bouw van een. nieuw politiebureau te Haarlem. Ook vonid prof Hellema-. doit meer inzicht gegeven' moet worden- in die gam© van zaken by de overheidsbedrijven- De PTT heeft od de radiodistributie verliezen geleden, waar bij diat van de HAWOMA te Den Haag maar een kdemiigheid is- Efficiency r te weimig risicodragend kapitaal prof- Hellema aan de fiscale druk. hetgeen mr Teuldmgs (KVP) met hem al zag de laatste ook structu rele oorzaken- Prof. Molenaar (VVD) wilde graag een nadere uiteenzetting me: betrekking tot de plannen om tot meer efficiency te komen en mr Pollema (CH) vond het stijgen van de overheidsuiig; de helft van de toename va het nationale inkomen allesbehalve roo; kleuig. Het hoge niveau der rijksuitgaven erhindert het voeren van een effectieve begrotingspolitiek. Hij wilde in ove ging geven onze kapibaaiexport te ruimen- Hij had vertrouwen in minister Van de Kieft, jegens wie prof. Molenaar (VVD) een veel critischer geluid deed horen- De heer Van "Tilburg (PvdA) vond, datt bezuinigingen niet voor het grdj-pen lagen en toonde zich bezorgd' voor de investeringen: verbeteringen van hel belasti-mgiklimaat helpt hier niet veeL doch de moeilijkheden vloeien, voort uit de veranderde sociale structuur- De heer Teulimes (KVP) tenslotte was van deel. dat men door efficiency en het uit sluiten van verspilling (hoe nodig ooki geen honderden mi'Mioenem zal kunnen bezuinigen. Het regeringsapparaat is zo groot, dat er altijd fouten rullen blijven particulier bedrijf trouwens ook het geval, maar daar treedt zoiets buiten. Ten aanzien vat in de geldmarkt vond hy. dat minister Van de Kieft de Kamer met heel klein kluitje in het riet had gestuurd in de schriftelijke stukken. Hy verwacht te nu een beter antwoord Dat antwoord aai vanmiddag zijn ge geven. Vanmorgen kwamen nog enkele Kamerleden aan het woord. Daarna was eerst de beurt aan de minister-president, dr Drees en vervolgens aan de minister van Financiën, de heer Van de Kieft- Elf ministers en twee staaTssecreta rissen zaten gisteren achter de regeringstafel, die voor deze gelegenheid een iets girotere hoefijzer-vorm had gekregen. De bewinds lieden, die vandaag niet aan het woord komen zullen nog wel aan de tand voeld worden bij de behandeling hun eigen begrotingshoofdstukken- Hllvc 7.10 Gram. VPRO; 7.50 Dagopening AVRO; o nn 8 J5 Gram. 9.00 Morgenwijding |.25 Voor de vrouw 9.35 Gram 10.50 Voor de kleuters 11.00 Cabaret 11.35 Gram. 12,00 Zang en piano 12.25 In 't spion- *7.30 Land. en tuinbouwmededelingen spel 2.30 Tenor, piano en voordracht - - - i. 4.15 Voordracht jeugd 5.30 Gram, Rijksdelen Over- i: J. R. Meyer Ranneft; ..De Wisselmeren J "00 Nieuw» gitaar 6.4c Reportage of gram. 6.45 Bill Sheriff e Prairie-duivels, hoorspel met muziek 7 06 Voor de kinderen 7.05 Gesproken brief iil! Londen 7.10 Dansmuziek 7.40 Rondetafel- parlement 8.00 Nieuws 8.05 Omroeporkest en sol. 9.10 „De onzichtbare verzameling", hoor spel 9.50 Gev. muziek 10.46 Sportactualiteiten 11.00 Nieuws 11.15 Avro's Jazz Competitii 11.4612.00 Gramofoonimuziek. Hilversum II. 298 m. KRO: 7 00 Nieuwi 10 Gram. 7.16 Gymnastiek 7.30 'Gram 7.44 torgengebed 8.00 Nieuws 8.15 Gram. 9.00 oor de huisvrouw 9.40 Schoolradio NCRVj 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst KRO: 11.04 Voor de zieken 11 45 Klein koor 12.00 Ange lus 12.03 Lunchconcert (12.30 Land- en tuin' bouwmededelimgcn 12.33 Voor de boeren) 12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws 1 20 Ter tegen pijnen en griep. 20 tabletten 85 ct. i piano 1.46 Gram. NCRV; 2.00 Gra 2.4! r 3.15 Gram. 3.35" Alt en piano Voor de 4.00 Bijl gamba i ikapel 6.15 Zang en voordracht 6.35 Raadhuispraat 6.45 Gram. 7.00 Nieuwi "0 Voor de jeugd 7.30 Gram. 8.00 Radio- int 8.20 Gev. programma 9.46 Gram. 9.K c denk er zo over.en U?" 10.00 Amuse- :ntsmuziek 10.20 Orgelconcert 10.45 Avond, overdenking 11.00 Nieuws 11.15—12.00 Gram Engeland. BBC. 330 m. 1.00 Orgelspel 1.2 Voor de arbeiders 2.00 Nieuws 2.10 Mede delingen 2.20 Concert 3.00 Voor de scholei 4.00 Gram. 4.30 Hoorspel 6.00 Voor de kint ren 7.00 Nieuws 7.15 Causerie 7.25 Sport 7 Grant. 8.00 Hoorspel 8.30 Donderdaga —12.03 Nieuw: Engeland; BBC. 1500 en 247 m. 12.00 Mn Dale's dagboek 12.15 Concert 12.45 Voor dracht 1.00 Parlementsoverzicht 1.15 Dans 2.45 Voor de kinderet Hoorspel 8.00 Nieuws 8,25 Sport 8.31 programma 9,00 Brievenbeantwoording 9.3( Hoorspel 10.30 Gev. programma l'l.OO Nieuw 1-1.15 Actualiteiten 11.20" Lichte muziek 12.0! Voordracht 12.20 Dansmuziek 12.56—1.« Nieuws. Brussel. 324 m. 12.00 Omroeporkest 12.2 Gram. 1 00 Nieuws 1.15 Muziek voor mill lloenen 2.00 Engelse les 2.15 Gram. 2.31 Franse les 2.45 Gram. 3.00 Kamerorkest ei solist 4.00 .L'Elisir d'Amore", opera 5.W Nieuws 5.10 Voor dc kleuters 5.15 Voor di kinderen 6.16 Koorzang 6.30 Voor de soldij ten 7.00 Nieuws 7.40 Gram. 7 50 Vrije polk tiekc tribune 8.00 Verzoekprögramma 9.:! Ethnologlsche muziek 10.00 Nieuws lO.lj Gram. 10.55—11.00 Nieuws. Brussel. 484 m. 12.00 Lichte muziek l.Of i Gram. 1 30 Voor de jeugd 2.31 - - - - 3.3 Nlei Gram. 3 00 Groot symphonie-orkes Gram. 4.06 Lichte muziek 5.00 Nieuws 0.» Gram. 7.30 Nieuws 8.00 Hoorspel 10.0< Nieuws 10.16 Gram. 10.55 Nieuws. BBC Uitzending voor Nederland: 10 00- 10.30 n.m. Nieuws; Beste Allemaal; Engels» liter*v:--.--:. SPIERPIJN, SPIT... eral. De weldadige v njnstlllende Thermc Ie snerpende pijn. ÊWERM0GÈNF

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 2