Vrouwen voerden strijd om het kiesrecht leuktllwhuid iVi Toch is het zo DÉBRALIIME Zware fabrieksbrand in A'dam Tegen getuige in zaak-Samuels twaalf jaar geëist NIEUWE LEIDSCHE COURANT 5 VRIJDAG 12 FEBRUARI 1954 KANTTEKENINGEN BIJ EEN JUBILEUM Bereikten zij het resultaat, dat zij zich voorstelden? INGEWIJDEN HADDEN het elkander reeds toegefluisterd: De Koningin heeft belangstelling voor de herdenking van de oprichting der Ver eniging voor Vrouwenkiesrecht. Wat gehoopt werd, is gebeurd. Onze Ko ningin was Zaterdag te Naarden, toen de tegenwoordige presidente van de Vereniging voor Vrouwenbelangen, Gelijk Staatsburgerschap en Vrouwen arbeid, mevrouw dr H. Verwey-Jonker, haar gedachtenisrede uitsprak. Wat zouden de vrouwen, die indertijd moeizaam de weg opgingen, die nog vol versperringen lag, zich intens verheugd hebben, èn over het feit, dat het nageslacht haar werk niet vergeten heeft, èn over het feit, dat de Vorstin tegenwoordig veel dichter bij leven en werk van Haar volk leven kan. vorstin en volk sedertdien een ontwikke ling heeft doorgemaakt. „Toen wij eindelijk, stijf van het opge drongen stilstaan, vermoeid van het in spannen luisteren naar de niet zeer dui delijke stem van hem, die afriep en na benauwde, hete lucht te heb ben moeten inademen, ook aan de beurt kwamen, wat kregen we toen te zien? Ka merheren, die ons precies aanwezen tot hoever we mochten gaan, die ons deden stilstaan op een vloermat, ongeveer 5 me- tr verwijderd van de Koningin. Eene Koningin, die op een verhevenheid stond, die misschien luisterde naar de na- die haar werden gezegd, misschien keek naar de voorgestelde personen en die hunne buigingen met een hoofdbui ging beantwoordde, waarschijnlijk echter weinig bespeurde van wat op eenige me ters afstand van haar gebeurde. Nog een kamerheer, die ons adres in ontvangst tafel neerlegde, ons-a; wijzende door welke deur we ons te v wijderen hadden. En daarna een gang trappen, waarin op elke hoek een lakei geposteerd, die ons met een handge baar wees langs welke weg we verder hadden te gaan. Dat was het eind tocht, die zoo lang had geduurd was geweest. Het was al iets bijzonders, dat dames het waren mevrouw Annette Versluys— Poelman, presidente van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht en mejuffrouw Hisselink op 7 September 1898 toegang hadden gekregen tot de audiëntie van de jonge Koningin Wilhelmina, aan Wie zij bij die gelegenheid een verzoekschrift wilden aanbieden. Men had daar een zwaar hoofd in gehad. Over het verloop van de audiëntie be staat een uitvoerig verslag waaruit we hier even citeren, omdat er zo aardig uit blijkt, dat niet alleen de positie van de vrouw, maar ook de verhouding tussen -pEN ONGEDULDIGE lezer schreef eens, dat al het gewroet in de bodem waaraan we menig stukje gewijd hebben hem volslagen nut. teloos toescheen, en dat we liever maar eens moesten vertellen, hoe we aan de dagen der week kwamen, want in het heden bevinden zich nog heel wat meer vraagstukken dan we denken! Zo op het eerste gezicht lijkt dit een opmerking, die steek houdt, maar de daaraan gekoppelde vraag was wel licht de ongelukkigste, welke de lezer had kunnen uitkiezen. Want juist om te weten hoe de dagen der week hun namen kregen, moesten de archaeolo- gen de bodem van Babylonië omspit ten. een bewijs te meer. hoe het schijn baar alledaagse in het verleden wor telt. Al dit archaeologisch onderzoek geschiedt dus werkelijk niet alleen om wat bezeten gravers gelegenheid te geven hun stoffige schimmen na te jagen, maar vindt plaats om ophelde ring te geven aangaande de meest uit. eenlopende vraagstukken, zelfs tot de draaiing van de aarde toe! Daarom is het van uitermate veel betekenis, dat Arnold en Libby kort geleden een methode hebben ontdekt, waardoor de ouderdom van allerlei voorwerpen en overblijfselen van or ganische aard uit de oudheid met grote nauwkeurigheid kan worden bere kend. Deze methode berust op de hal veringstijd van radioactieve koolstof. In alle levende organismen schijnt zich nl. steeds èen bepaalde hoeveel heid radioactieve koolstof te bevin den. welk percentage gedurende het leven constant blijft, maar na de dood afneemt met een snelheid, die samen hangt met de halveringstijd van deze radioactieve stof. In 5700 jaar valt één gram radioactieve koolstof, onder het uitzenden van stralen, uiteen tot Vz gram; na wéér 5700 jaar is er nog maar Vi gram over, enz. Door de uit gezonden straling gedurende een be paald tijdsverloop te meten, kan men dus inzicht krijgen in de vraag in welk ..stadium van verval" de radioactieve koolstof zich bevindt. Met een Geiger teller wordt bijv. gevonden, dat de radioactieve koolstof in het levende organisme 10.5 deeltjes per minuut uitzendt. Geeft het opgegraven orga nisme nu een straling van 5.2 deeltjes per minuut, dan zijn dus 5700 jaar sedert het intreden van de dood ver- streken. Dit beginsel, toegepast op allerlei organische resten, of daaruit vervaar digde bijv. houten voorwerpen, die zich in de grond bevinden, kan dus met een vrij grote mate van nauw keurigheid de ouderdom der vondsten aan het licht brengen. Over de perio de van de laatste 5000 tot 15000 jaar, hoopt men hierdoor een nauwkeurig heid met een relatieve fout van 2 tot 4"o te bereiken. Uiteraard heeft men de juistheid van deze methode direct getoetst aan organisch materiaal, waarvan de ouderdom door historische of botani sche gegevens met vrij grote zeker heid bekend was. Het acaciahout van de graftombe van pharao Zoser. het cederhout van de lijkboot van Sesostris III, een mummiekist uit de ptolemaeï- sche tijd, en nog vele andere voorwer pen werden in het kernphysisch la boratorium te Chicago op hun ouder dom onderzocht, en gaven resultaten, die vrijwel overeenkwamen met de tijden, die uit historische gegevens bekend zijn. Behalve hout kunnen echter ook tanden, kiezen, schelpen en ook de in onze veenlagen voorkomende orga nische restanten op hun absolute ouderdom worden onderzocht, zodat we mogen verwachten, dat door deze methode een geheel nieuw terrein vgn onderzoek is open -gelegd. Over openleggen gesproken, weet u, dat het een onzinnig verhaal is, dat kamelen door dorstige woestijnreizi gers worden geslacht vanwege de waterreserve die zich in hun lichaam bevindt? eniging, was ook de initiatiefneemster in dezen geweest. En het blad Evolutie dat beide verenigingen samen uitgaven, be vatte soms artikelen, geschreven van uit een geestelijke gesteldheid, welke heel erg ver verwijderd was van die waarin Christenvrouwen zich konden vinden. Bo vendien, het was alsof de meeste vrouwen in Christelijke kringen zich zozeer koes terden in de knusse geborgenheid van het huiselijk leven, dat zij er. zelfs minder dan haar moeders en grootmoeders, toe kwamen, haar geestelijke horizon uit te breiden. Dieper gravend nog vindt men de belangrijkste oorzaak van de afwijzen de houding aanvankelijk in een onbewuste identificatie van het 19de eeuwse beeld van de plaats der vrouw in het leven met de Schriftuurlijke opvatting van plaats en taak met betrekking tot de vrouw. Men kon toen nog niet begrijpen, dat, wat men als de Christelijke opvatting over plaats en taak der vrouw zag, niet de enig mogelijke Christelijke opvatting is; dat de verantwoordelijkheden ook voor het vrouwelijke deel der mensheid in de verschillende perioden der bescha vingsontwikkeling niet gelijk blijven. Juist doordat zij als hulpe bedoeld is voor de man, is zij altijd mee betrokken in de dynamiek der verhoudingen. Resultaat Heeft het vrouwenkiesrecht gebracht, wat de voorvechtsters er zich van heb ben voorgesteld? Het stemrecht voor de vrouw heeft geen enkele wereldschokken de verandering gebracht. Het heeft de V Bestrijd die afschuwelijke kwelling grondig met het huidgeneesmiddel dat alle =- schadelijke kiemen doodt i het af-ebben zijn En hebben spijt genwoordigende en besturende func ties is nog steeds niet groot. Zelfs in' partijen waar het getal in vergelij king met andere partijen belangrijk is, is het dat, absoluut gezien, nog niet. Hoe komt dat? Daar zou heel wat over te zeggen zijn. Thans slechts enkele facetten. Het voir van mannen, waaruit geput kan wor den, is veel groter. Huwelijk en gezins vorming houdt een man zelfs niet enkele jaren van het bekleden van poli tieke functies af. De meeste vrouwen, die zeker fond hebben verkregen, wat maatschappelijke en staatkundige ontwikkeling betreft, krijgen, Indien zij trouwen, een langere of kortere periode, waarin de gesponnen draad afgeknapt blijft liggen. De gezins- drukte moet eerst en ongetrouwde vi aanmerking zouden komen, ontbree tal van mannen hebben: carrière. De eerzucht der zij natuurlijk evengoed als ben ligt gewoonlijk in e< niet in een prestatie-drang. Het is ook niet nodig, dat er bij benadering evenveel vrouwen als mannen op het staatkundig erf in verantwoordelijke posities 6taan. Maar het is wèl belangrijk, dit er ook vrouwen onder zijn. Het gaat er Juist om, dat de vrouw, heus wel alsmaar lerend van de mannen, zich zelf blijft en als vrouwelijk verantwoordelijk lid haar bij drage levert. Eigen bijdrage Vraagt men nu, wat is dan die eigen niet mogelijk gemaakt, allerlei bijdrage, dan luidt het antwoord: deze hervormingen met spoed er door te sto- onttrekt zich ten dele aan exacte for ten. Dat is ook begrijpelijk: de directe mulerlng. Het is net als wanneer men invloed van het stemrecht kan in dit op- I kennis maakt met de eigen stijl van een zicht niet groot zijn. En voor hervormin- j gezin en zich afvraagt: wie heeft deze stijl gen langs wettelijke weg is een meerder- nu aan dit gezin gegeven: de man of de heid nodig. i vrouw? Men zou licht mis kunnen raden. Toch heeft het ijveren voor het straf-Misschien, als men belde ouders van kind baarstellen van het houden van bordelen, af aan kent, zou men bemerken, dat eerst voor opheffing van het verbod tot onder-die ouders de invloed van elkander on- zoek naar het vaderschap en voor ophef- dergaan hebben en dat, wat nu opper- fing van de dubbele moraal, ontzaglijke vlakkig gezien aan het stempel van een invloed gehad op de totstandkoming van van beiden wordt toegeschreven, bij na- de diverse wettelijke regelingen. dere beschouwing op een gezamenlijke In- Het lag in de ontwikkeling der dingen, werking is terug te voeren. dat dï ",°uwin ha" da """H Het collegiale interne overleg, dat woordelijkheid van het volk voor het;. maatschappelijk leven gingen dragen. Kenmerkend is adres te hebben aangeboden? In geenen deele. We hebben nu gezien, hoe totaal de Koningin is afgescheiden van elke aan raking met de buitenwereld; hoe ze om ringd is met een muur van conventie en vormen en hoe hoogstwaarschijnlijk het is, dat ze niets weet, dat niets tot haar doordringt van wat hare omgeving voor haar verborgen wil houden". Waarom Hoe kwamen die vrouwen destijds tot oprichting van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht? Kiesrecht was toch maar één van de vele verlan gens, die op het program van de vrouwenbeweging stonden? Inder daad, maar een verlangen, dat pers pectieven opende in zake inwilliging van andere wensen. En: uitbreiding het kiesrecht zat in de lucht. Er bestond daar algemeen grote belang stelling voor. Dat was wel gebleken in de grote kiesrechtbeweging van 1889—1893, waarbij zich naast de vele mannen ook een aantal vrouwen gevoegd hadden. Het speciale punt van vrouwenkiesrecht interesseerde buiten de vrouwen echter vrijwel niemand. Het ontwerp-Tak Poortvliet, nadien in 1893 aangeboden, hield zich er niet mee op. Door dez geleerd, had het bestuur van de in opgerichte Vrije Vrouwenvereniging be sloten, zich met een adres tot de leden van de Tweede Kamer te wend< in gewezen werd op de in het wetsont werp-Tak voorkomende leemte. In zulk een situatie werd de behoefte aan een aparte vereniging gedoeld. Na tuurlijk vond Aletta Jacobs daarin haar plaats. Al spoedig was ze presidente v; de Amsterdamse afdeling en later, in 1903, kwam zij aan het hoofd van de landelijke organisatie te staan en tot de invoering van het vrouwenkiesrecht een voldongen feit was, bleef de leiding stevig in haar handen. Wie zich herinnert dat de gemeenti raadsleden van Amsterdam zich in 1883 vrolijk hadden gemaakt over een brief van deze jonge doctor, behelzende het verzoek alsnog op de kiezerslijst geplaatst te worden, aangezien zij aan alle bij de wet bepaalde voorwaarden voor de kies bevoegdheid voldeed, begrijpt, dat Aletta Jacobs, die de weigering zonder resul taat overigens tot voor de Hoge Raad op haar juistheid of onjuistheid liet toet sen, in de strijd om het kiesrecht levendig Waren er nu onder de m traden, ook van uitgesproken Christelijke levensopvatting? Inderdaad, zij het gen. Vrouwen als de gezusters Van Ho- gendorp, niet slechts van edele van edel karakter en edele daden tevens waardige dochters van haar Moeder welke laatste tezamen met haar vriendin Betsy Groen van Prinsterer, de vroi Van onze Groen, zoveel goeds in tal v vrouwenlevens had weten te brengen. 't Was overigens best te begrijpen, dat niet velen van het Christelijk erf deden. Wilhelmina Drucker, oprichtster van de nogal radicale Vrije Vrouwen Ver dat, Men denke ook a - de fracties van in de maat-j onze partijen, nfeakt enerzijds, dat de jonge vrouwen enmoeilijk aanwijsbaar is. wat nu pre- ac.ii «ei aan iiiteraitelt winnend vereni-i gingsleven, waardoor da medevarantwoor-cles hel aandeel van de vrouw 18, en delijkheid voor het geheel veel meer aan- anderzijds, dat een aandeel nemen dacht kreeg. van vrouw slechts aan de veel- delijkheid dlent'mrt groot' pl£htebèï3°tê '*iid'*heid van het beraad ten snede worden vervuld. Dat weten vele vrouwen, kan komen, omdat de vrouw veelal Reden om dankbaar voor te zijn. nog een9 op aspecten let, waar de En de verkiesbaarheid? Het aantal i man uit zich zelf licht over heen ziet. vrouwen, dat zitting heeft in verte-1 Dr f. t. DIEMER—lindeboom Kermis-attracties in vlammen opgegaan Zware, bruingrijze rookwolken hebben vanmorgen de omgeving van het Prin seneiland in Amsterdam gealarmeerd een grote brand die omstreeks 8 40 was ontstaan dn een zakkenfabriek A. Roseboom C.V. aan de Grote Bickersstraat. De brand is vermoedelijk door broeiing ontstaan op de zolder, waar zich de zakkennaaierij bevindt, die tegelijk als opslagplaats wordt gebruikt. Verlies 1 millioen) voor Ned. cacaohandel Door speculatie van firma uit Zwitserland Dé Nederlandse cacaohandel heeft door de unfaire speculatie van de Zwitserse cacaofirma H. Wohlgemut Co, verlies van ongeveer 1 millioen gulden geleden, aldus De Tel. Vrijwel alle be langrijke cacaohandelaren delen In deze Naast de handel zijn er nog drie grote cacaoverwerkende industrieënocdye..a.de, cacaoverwerkende fabrieken bij de af faire betrokken. Eén van deze fabrieken heeft zelfs een verlies van onge' U millioen gulden te incasseren. De Zwitserse firma verwachtte blijk baar een prijsdaling en verkocht daarom enige partijen cacao voor latere levering zonder daartegenover zelf gedekt te zijl door een koopcontract. Toen ongunstige oogstramingen eer prijsstijging veroorzaakten, heeft d« firma verzuimd de enig juiste consequen tie van haar speculatie te trekken, n.l met verlies tegen prijzen van bv. Sh. 30( per 50 kg de op termijn verkochte cacao alsnog in te kopen. Integendeel, vasthoudende aan wachting van lagere prijzen, ging over tot verdere verkopen op termijn zonder dekking. Deze contracten stonden in geen ver houding tot het kleine eigen vermogen van de cacaofirma, zodat de verliezen thans terechtkomen bij de relaties var Zwitserse firma, vooral in Londen Amsterdam. De Ned. Int. Wegvervoer Organisatie (N.I.W.O.) deelt mee, dat wegens opdool in België geen vrachtauto's worden toe gelaten met een totaal gewicht dat vijf ton overschrijdt. het pon prompt F De kantoormeubelen werden ijlings ln veiligheid gebracht. Om kwart over negen sloegen de vlammen al uit het dak van het gebouw, dat aan de achterkant 15 mieter hoog Is. In NieuWlande, gemeente Hoogeveen, ls gisteren een boerderij afgebrand door dat een bus met teer, die op de kachel was gezet, vlam vatte. Het uit dertien personen bestaande gezin van de land bouwer Slot is hierdoor dakloos gewor den. Van de inboedel kon slechts weinig worden gered. Bij de reddingspogingen liepen man en vrouw brandwonden op. Huis en inboedel waren beide laag ver zekerd. Te Puirmerend is gistermiddag een pak huis van de heer Adam van Veen, uit vinder van kermis-attracties, tot de gTond toe afgebrand. In het pakhuis bevonden zich kermifibenod'i gdheden ter waarde van ongeveer 100.000. Enige nieuwe uit vindingen op kennisgebied, o.a. eer ..cocktail" en een „cyclotron", verbrand den eveneens. Al trachten de Parijse mode koningen zo nu en dan op- ziênbarend" nieuws te brengen voor de komende mode, het re sultaat blijft, dat de vrouw- van-vandaag trouw blijft aan het eenvoudige japonnetje, het vlotte jasje en de roklengte tot de kuit. De drie Franse model len, die u hier ziet zijn v.l.n.r.: een wollen ensemble, waarbij het mantelje met de japonstof is gevoerd van Berde gladde rok met een wijd vallend jasje van doorgestikte grove stof ont wierp Gattegno, terwijl van Ber weer de geklede japon is van katoen met kantbroderie: een model dat aan het dimal-cos- tuum doet denken. Voor roofoverval 3 jaar geëist Chauffeur langs zijn route opgewacht En loen met tang op het hoofd geslagen Wegens mishandeling en poging tot diefstal is gisteren voor de Rotterdamse rechtbank tegen de 36-jarige koopman D. van der W. uit Vlaardingen drie jaar gevangenisstraf geëist. Verdachte was op de hoogte van het feit, dat elke week een chauffeur van de American Cleaning Service uit Apel doorn in Rotterdam langs de verschil lende filialen reed, o.a. om geld te innen Op die bewuste nacht had hij de chauf feur Brandwijk, die hij kende, voor een pand aan de Beukelsdijk opgewacht. Toen de man de deur van het huis op slot wilde doen, had hij hem van ach teren met een tang op het hoofd gesla gen. Brandwijk werd bloedend gewond, riep „moord" en greep naar de achter zak van zijn pantalon alsof hij een re volver wilde trekken. „Wanneer je niet weggaat, schiet ik je kapot", rièp "hij. Verdachte liep toen naar zijn auto en reed weg. B. die verdachte niet had her kend, omdat deze een doek voor zijn mond had gebonden, kan het nummer van de auto noteren en zo kon verdachte worden opgespoord. Hij is al 15 maal eerder veroordeeld. Uitspraak over 14 dagen. De Ned. fabrikanten van hoeden, die in A'dam exposeerden, hebben bij d< regering een verzoek ingediend om bi de eerstvolgende wijziging van de om zetbelasting de weeldebelasting op hoe den te laten vervallen. „Als je goud nodig hebt. neem het maar" Gesmokkelde juwelen verduisterd door Amsterdams koopman Voor benadeling van Tsjechische oud-nazi's opnieuw een jaar geëist „Als jé wat goud nodig hebt, neem het dan maar", zou de 64-jarige Amster damse koopman J. F. G. een keer tegen zijn vrouw hebben gezegd Het goud stond in de brandkast van de koopmans woning. maar de koopman zou het duisterd hebben van een partij van zestig juwelen en gouden sieraden, die hy in- 1946 voor twee Tsjechische dames Tsjechoslowakije naar Nederland had ge smokkeld. Daarom werd de Amsterdam- indertijd door de rechtbank tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld en werd gisteren voor het Amsterdams gerechts hof bevestiging van dit vonnis geëist. Op verzoek van een zakenrelatie, die beide Tsjechische dames (moeder dochter) kende en wist dat zij in moei lijke omsta-ndlglheden verkeerden, ging de koopman- ze in 1946 bezoeken om i gaan of hij iets voor haar zou kunnen doen. Var. wie het initiatief tot het naar Nederland in veiligheid brengen der ju welen was uitgegaan, werd ter zitting niet duidelijk. De koopman verstopte een deel de sieraden in zijn koffer en stak de rest los bij zich. Van Praag vloog hij naar Schiphol en passeerde zonder moeilijk heden de douanecon-tróles. De afspraak mnw Gevolgen van de motorisering Cowr^' P I B Ba. was dat -hü de sieraden vóór de dames ln Nederland in een safe zou opbergen. In October 1946 werden beide dames oud-Nazi's door de toenmalige demo cratische regering van president Benesj uit Tsjechoslowakije gewezen. De dochter, die speciaal voor deze zit ting uit het buitenland was overgekomen, vertelde dat zij eerst na herhaaldelijk aandringen in 1949 in Zürich een aantal van de sieraden had teruggekregen een jaar later nog een party. Er ontbrak volgens haar nog een dozijn. De oud-secretaresse van de koopman, als getuige gehoord, verklaarde dat zij het doosje met de sieraden in de brand kast van de woning van haar patroon had zien staan. Verder had zU de koopman een keer tegen zijn vrouw horen zeggen: „Als je wat goud nodig hebt, neem het dan maar". De echtgenote die voor een reparatie toen wat goud nodig had, had inderdaad uit het doosje wat genomen. Volgens de getuige lagen In het bewuste doosje verscheidene stukjes goud van ge broken sieraden. De verdachte hield vol dat hij In 1949 een deel van de sieraden en een jaar later de rest aan de dochter had teruggegeven De procureur-generaal achtte de ver duistering bewezen, maar zag op grond van het feit.'dat het zo lang geleden ge beurd was. ervan af een hogere straf te eisen dan de rechtbank had opgelegd. De raadsman van verdachte begon zijn pleidooi met de. mededeling dat de beide dames nazi's zijn geweest en op grond daarvan na de bevrijding van Tsjecho slowakije het land moesten verlaten Hun zaak werd onder beheer gesteld en de goederen geconfiskeerd en de sieraden, die zij verborgen hadden, behoorden dus aan de staat. De koopman, aldus pleiter, had dua door misdrijf verkregen goederen onder zich. zodat er geen sprake is van verduistering en hij derhalve dient te worden vrijgesproken Het hof zal op 25 Februari uitspraak Merkwaardig licht op chauffeur Wegens diefstal, bedreiging, ontucht en overtreding vuurwapenwet TEGEN DE MAN, wiens getuigenis indertijd de voornaamste grond was voor de blijvende schorsing van de bekende Amsterdamse kanker specialist dr J. Samuels, is gisteren voor de Haarlemse rechtbank in totaal 12 jaar en 3 maanden gevangenisstraf geëist.. Aan deze man, de 48-jarige chauffeur-monteur H. J. B. uit Haarlem, waren thans vier delicten ten laste gelegd, die niets met de zaak-Samuels te maken hadden, maar een merkwaardig licht op hem werpen: poging tot doodslag op of bedreiging van zijn huishoudster, overtreding van de vuurwapenwet, diefstal van brandpompen en voorts het plegen van ontucht met minderjarige meisjes (in twee gevallen). teur P. L. A. L H. De officier van Justitie, mr G. W. F. van de Valk Bou- man. achtte voldoende gronden B. is indertijd kroongetuige geweest in het rechtsgeding over de schorsing van dr Samuels door de Kon. Ned. Maatschap- Dij tot Bevordering der Geneeskunst. Dr Sdie tegen de schorsing had geprotes teerd. werd voornamelijk op grond van het getuigenis van B. door het Amster dams gerechtshof in het ongelijk gesteld. Dr S. heeft daarna B. laten dagvaarden onder beschuldiging van meineed. De chauffeur-monteur werd door de Am sterdamse rechtbank veroordeeld, maar door het gerechtshof vrilgesproken. Voor de Haarlemse rechtbank stond B. gisteren nu terecht op grond van een viervoudige beschuldiging die andere za ken betrof. Allereerst werd de kwestie van de diefstal behandeld, waarbij ook een medeverdachte voor het beklaagden- hekje verscheen, n.l. de Haarlemse mon- Ook Spierpijn en rheumatl8che pijnen wrijft U weg met i-iAïi Ter nagedachtenis van DrJ.J. C. van Dijk Voorman in het Kerkelijk Verzet tegen de verdachte B. drie en tegen verdachte H. twee maanden te eisen. Daarna kwam de poging tot doodslag aan de orde. Hier werd als getuige ge hoord de 38-jarige huishoudster. Zij ver klaarde. dat B. op de avond van 1 Augus tus beschonken was thuisgekomen en na haar dreigement, dat zij zou weggaan, een geweer had gegrepen en op vijf meter afstond een schot had gelost. Een kogel kwam dertig centimeter naast haar te recht. Een bij B. inwonende oud-politie man bevestigde de lezing van deze ge tuige. Hij had verdachte het geweer af genomen. Bij het onderzoek was komen vast te staan, dat B. ook een aantal handgranaten in huls had. Voor de recht bank had hij beweerd deze van een oud- Inspecteur van politie te hebben ontvan gen, doch daar verder niets over te kun nen zeggen, omdat deze zaak in onder zoek is. De officier van Justitie meende, dat poging tot doodslag niet bewezen was en nam aan. dat verdachte zijn huishoudster had willen intimideren. De overtreding van de vuurwapenwet was wel bewezen en hij eiste dus wegens bedreiging en voor deze laatste overtreding een ge vangenisstraf van vier jaar. De ten laste gelegde oratuchtzaken wer den gisteren behandeld achter gesloten deuren. Er werd acht Jaar geëi9t. In alle vier zaken zal d^ rechtbank over veertien dagen uitspraak doen. Op vele qualltelten van de dezer dagen overledene, dr J. J. C. van Dijk, ts in verschillende artikelen gewezen. Maar wat deze eminente Nederlander in het kerkelijk Verzet heeft bete kend, kwam nog weinig naar voren. Een getuigenis van Hervormde zijde moge doen uitkomen, hoe veel in opzicht de gezamenlijke Kerken deze wakkere strijder hebben danken. Al spoedig, toen de Kerken elkaar de hand gingen reiken onder de druk der bezetting, werd dr Van Dijk door de Geref. kerken afgevaardigd, eerst naar het Convent der Kerken, toen naar het daaruit voortgekomen I(nter) K(erkelijk) O(verleg). Krachtens zijn ervaring en gaven had hij tn die ver- gaderingen een vooraanstaande plaats, het feit, dat de vliegas het tot uiterst Nuchter en onverzettelijk, klaar en fijn poeder vermalen residu, dat resoluut, met een duidelijke achter-1 blijft na verbranding van o.a. steenko- grond van geloofsmoed en geloofsrust voldoende vochtaantrekkend ia. Uitspraak geweigerd in zake vliegas «Verstuiven wordt door vocht genoeg voorkomen" De president van de Amsterdamse rechtbank heeft zijn tussenkomst gewei gerd in het kort geding dat twee fabrie ken te Dlemen aanhangig hadden ge maakt tegen een aannemersfirma te Pur- merend, die op een terrein aan het Mer- wedekanaal onder Muiden vliegas stort. Deze vliegas verstuift bij droog weer cn veroorzaakt overlast aan de fabrieken en de bewoners van de Kanaalbuurt te Diemen. De president grondde zijn weigering op zo deed h(j zich kennen in de dik wijls bewogen discussies. Geen toon der, dat voor de kritieke besprekin gen: b(j Secretaris-Generaal Schrieke, bfj Seyss-Inquart, bij Gen. Kommls- sör Schmidt, keer op keer dr Van Dijk mede afgevaardigd werd. Zijn stijl van oud-militair gaf gezag t woord, ook bij de tegenpartij. En wat zo naar buiten tot uiting kwam, bij het verzet tegen Joden- ma lgaidebr.eatregeen z durtdn maatregelen, arbeidsdienst, deportaties en zoveel andere schending van recht en barmhartigheid, dat bereidde h(J mee voor in menig intiem gesprek. Schrijver dezes denkt met dankbaar heid aan meer dan één samenzijn, op Van Dijk's tudeerkamer, waar van dt Vrije Universiteit, de Geref. Krank zinnigenverpleging, en zoveel méér de bescheiden hem omringden één der belangrijkste en laatste bastions wan het kerkerlijk Verzet. Van zijn heldere ogen en klare stem ging iets uit dat goed deed en bezielde. Die zijn hem gebleven, ook in en na zijn gevangenschap, waarmee hij dit alles bekocht! Bij al die principiële, tactische practische overleggingen was het een vreugde, de geloofsgemeenschap te ervaren, die ook hij gaarne in brede kring zocht. Daarom blijve de gedachtenis van dr Van Dijk in ere bij het volk en de Kerken van Nederland. Maar vooral zij God gedankt voor wat Hij hun in hem gaf! H. J. D. A. A. Groenewegen (100) te Nootdorp overleden De oudste Inwoner van Nootdorp, de heer A. A. Groenewegen. die 8 Dec. 100 Jaar geworden was, is aldaar overleden. De heer Groenewegen stond jarenlang ln Delft en hef Westland bekend als aan nemer. Hij bouwde ln het Westland een aantal grote boerderijen cn in Hillegers- berg een complete molen. zodat het verstuiven daardoor wordt voorkomen. Toen het kort geding diende, had een deskundige verklaard dat de vliegas, die met gelijke delen-water vermengd op het tot bouwgrond bestemde terrein wordt gebracht, zelfs bij grote droogte voldoen de grondwater aantrekt De vorstperiode had echter een spaak ln het wiel gestoken. De raadsman van de eisende partij deelde mede. dat hij nu eerst zal trach ten bij de president van het gerechtshof een voorziening bij kort geding te ver krijgen. Indien dit niet gelukt, zal hij een procedure bij de gewone rechter begin- Vijf jaar niet meer achter het stuur De kantonrechter te Winschoten heeft gisteren Jan H. T. uit Scheemda bij ver stek veroordeeld tot f 10 boete met ont. zegging van de bevoegdheid tot het be sturen van een motorrijtuig voor de tijd van vijf jaar. De eis was f 100 boete met ontzegging voor een half jaar. T. had in Januari 1953 'savonda met een personenauto langs de hoofdweg te Beerta twee palen van het electriclteits- net geraakt. Het gevolg was, dat een deel van Beerta zonder stroom geraakte. De auto vloog na de botsing in brand en werd geheel vernield. De bestuurder had zich na het ongeluk uit de voeten ge maakt, maar werd enkele uren later on der invloed van sterke drank in een wo ning te Winschoten aangetroffen. was al verschillende malen wegens verkeersovertreding veroordeeld. f Advertentie.) Goedennrrrht Slaapt U slecht door rheumatlek, rpit. Ischias, hoofd- en zenuwpilnen. neemt dan Toga!. Verdrijft tn al die revalkn snel en afdoende die pijnen *n U slaapt heerlijk. Toga! baat Pulvert door de nieren en la on schadelijk voor hart en maajr Bij apotheek en drogist f 0 98, f 2.40, f 8-88

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 5