Naar een bejaardencentrum
in Oegstgeest
«■«.Mm™
LEIDSE BLAZERSCORPSEN
op Amateur-Festival
Tentoonstelling in Lakenhal
gisteren geopend
Corrie ran der Baan ziet en
tekent Paramaribo
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
VRIJDAG 12 FEBRUARI 19S4
GELUKKIGE GEDACHTE
Plan van 30 woningen en een
verzorgingstehuis
Woningnood! Een woord, dat in de tegenwoordige tijd gedachtenassociaties
oproept aan jongelui, die jaren wachten moeten alvorens zij een woning
en dan nog meestal een gedeelte van een woning kunnen betrekken.
Doch niet alleen de jonge generatie kent dit probleem. Ook de ouden van
dagen, worstelen er mee, zij het in een andere vorm. Wat Oegstgeest be
treft kan zonder twijfel worden aangenomen, dat de meeste bejaarden veel
te grote huizen bewonen, die op de duur, naarmate de bewoner ouder
wordt, een steeds grotere financiële last worden, en bovendien voor de
huisvrouw een te groot probleem opleveren wat het schoonhouden en der
gelijke betreft.
Pensiontehuis
De huisvesting, en de daarbij aanslui
tende verzorging van bejaarden, stelt de
hedendaagse maatschappij voor een com
plex van stoffelijke, geestelijke, sociale en
economische vraagstukken. De sociale
ontwikkeling en de verdieping van de in
zichten hebben er toe geleid, dat aan hun
geestelijke en stoffelijke behoeften thans
meer aandacht wordt geschonken dan
vroeger het geval was, en dat thans mo
gelijkheden bestaan, dat zij hun persoon
lijke zelfstandigheid langer kunnen hand
haver
r gezie
i de
Het staat vast, dat
steeds hoger wordende maximum leeftijd
van de bevolking voortdurend sterker
met het probleem van de bejaardenhuis
vesting zal worden geconfronteerd. Publi
caties van het Centraal Bureau voor de
Statistiek tonen aan, dat de grote meer
derheid van de bejaarden tot het voeren
van een zelfstandige huishouding in
De bejaarden kunnen gesplitst worden
in twee hoofdgroepen: zij, die geen of in
cidenteel hulp behoeven en in de tweede
plaats dé hulpbehoevenden. Aan een
sociaal en economisch verantwoorde
hulsvesting van beide categorieën be
jaarden bestaat grote behoefte. Niet
alleen de bestudering van deze materie
is van groot belang, meer nog is het
noodzakelijk, dat er metterdaad iets wordt
gedaan, dat bijdraagt aan de oplossing
van het bejaardenprobleem.
Initiatiei
Bezield door deze gedachte hebben
enkele inwoners van Oegstgeest het
initiatief genomen in onze gemeente in
dit opzicht werkelijk iets te doen. Zij zijn
van mening, dat 'n bejaardencentrum ge
sticht kan worden, bestaande uit 30 afzon
derlijke woningen voor hen, die in staat
zijn een eigen zelfstandig huishouden te
hebben en een verzorgingstehuis voor 50
bejaarden, die voornamelijk alleen staan
en'of min of meer hulpbehoevend zijn.
Oegstgeest kan als woongemeente, die
bijzonder in trek is, gelegen in het dichtst
bevolkte gedeelte van ons land. aange
merkt worden als woonplaats bij uitstek
geschikt voor bejaarden.
Gebleken is, dat van de zijde van het
gemeentebestuur op grote medewerking
mag worden gerekend, ofschoon nog heel
wat moet worden gedaan, voordat alle
overheidsinstanties, die bij de bouw en
de huisvesting betrokken zijn, hun fiat er
aan zullen geven. Helaas draaien ambte
lijke molens meestal langzamer dan men
wel zou wensen; bovendien zijn er enkele
wettelijke termijnen in acht te nemen, die
nu eenmaal niet verkort kunnen worden.
Ideaal
De stichting hoopt, dat het terrein, ge
legen nabij het Hazenbos, waarop de aan
dacht is gevestigd, ook inderdaad door
de gemeente zal worden toegewezen, om
dat dit terrein een ideale plek voor een
bejaardencentrum is. Immers, het zou
komen te liggen, temidden van parkaan-
leg, moderne wegen en vijvers, aanslui
tend op ae in het karakter van Oegstgeest
passende villabouw. De ligging is boven
dien zodanig, dat binnen enkele minuten
de bushalten kunnen worden bereikt, ter
wijl de afstand naar kerken en winkels
niet langer is dan circa 10 minuten gaans;
zo blijft het contact met de maatschappij
bestaan.
Het ligt in de bedoeling de 30 afzonder
lijke woningen te projecteren ln de on
middellijke omgeving van het pension-
tehuis. In de eerste plaats is dit gedaan,
omdat elke woning centraal verwarmd
zal Worden vanuit het Verzorgingshuis, en
en in de tweede plaats, omdat in geval
van nood incidenteel eerste hulp ver
leend kan worden door de staf uit het
pensiontehuis aan de bewoners van de
afzonderlijke woningen. De woningen, die
naar de eerste voorlopige tekeningen
laten zien, een inhoud zullen hebben van
ongeveer 166 kubieke meter, bevatten een
woonvertrek, een twee-persoons slaap
kamer of twee eenpersoonsslaapkamers,
een keuken, douchegelegenheid, tollet,
bergruimte en gang of portaal. Aangezien
sommige bejaarden gebruik maken van
een fiets, wordt een gemeenschappelijke
rijwielbergplaats gemaakt voor elke
groep van tien woningen. Aan warmte-
isolatie en tocl vrijheid van de woningen
zal bijzondere zorg worden besteed. Na
tuurlijk komt er bij ieder huisje een tuin.
Het plan is voorts onder de kap zoveel
ruimte te maken, dat daar óf voldoende
koffers e.d. kunnen staan, óf een of twee
ledikanten voor logés. Alle woningen
worden zodanig ingedeeld, dat het woon
vertrek aan de zonzijde ligt.
PUZZLE
PROMINENTEN
1 A Nygh Tadamastraat 11, Kat
wijk aan Zee; 2 G. Booden, San. Beek
bergen, zaal 5, Beekbergen; 3 W. La-
terveer. Munnikenstraat 97, Leiden.
Het pensiontehuis wordt een volkomen
modern ingericht gebouw van beperkte
omvang. Het karakter van een pension
tehuis wordt zodoende volledig gehand
haafd. Bij tehuizen voor enige honderden
personen ontstaat onwillekeurig de ge
dachte aan wat men vroeger een „ge
sticht" noemde. Bij dit tehuis is daarv
echter geen sprake, daar bij een capaci
teit van 50 bewoners het alleszins moge
lijk is het karakter van een massaal
woongebouw te ontgaan, omdat het a;
tal woonlagen tot twee is beperkt.
Het woongedeelte van de bejaarden,
het complex dienstruimten en de perso
neelsafdeling zullen duidelijk gescheiden
zijn en op doelmatige wijze ten opzichte
van elkaar zijn gegroepeerd.
Gebleken is, dat het merendeel
der bevolking van een pensiontehuis
wordt gevormd door alleenstaanden. Bij
de bouw van dit tehuis zal echter reke
ning worden gehouden met een aantal
echtparenkamers. Iedere bewoner krijgt
de beschikking over een beknopte kook-
en afwascombinatie. Een zekere hand
having van de persoonlijke zelfstandig
heid wordt hiermede beoogd. De 'verzor
ging zal volledig en de voeding goed er
voldoende zijn. De was gaat voor reke
ning van het tehuis de deur uit. Beschik
baar worden gesteld voor ieder bejaar
denappartement: overgordijnen, vitrage,
Behalve 30 afzonderlijke woningen zal.
als de plannen doorgaan, in Oegstgeest
ook een pensiontehuis voor bejaarden
verrijzen. Men heeft getracht, het karak
ter van een massaal ivoongebouw te ver
mijden, zodat het aantal woonlagen tot
twee is beperkt. De capaciteit zal vijftig
personen bedragen.
roeden, vloerbedekking, lakens, slopen en
handdoeken. Zelf zullen de bewoners
voor meubilair moeten zorgen, waardoor
men dus zoveel mogelijk in eigen ver
trouwde omgeving blijft.
Geen winst
De opzet .der stichting is, dat de
inkomsten de uitgaven dekken. Het
maken van winst wordt niet beoogd.
Daar momenteel nog teveel moet
worden gewerkt met schatting is het
nog niet mogelijk de kosten van huis
huur van de afzonderlijke huisjes en
bewoning van het pensiontehuis te
noemen. Eventuele gegadigden, die
zich melden, kunnen t.z.t. hierover
uitvoerige inlichtingen verwachten.
Het stichtingsbestuur bestaat voorlopig
uit de volgende personen: prof. dr P. J.
Gaillard, D. Held, arts; B. J. van Linden
van den Heuvel, Jac. J. Vos en N. van
Weizen, allen te Oegstgeest. De bedoe
ling is het bestuur uit te breiden tot
zeven personen. Verwacht mag worden,
dat twee personen zullen toetreden als
afgevaardigden van het gemeentebestuur.
De architect, die de voorlopige plannen
heeft gemaakt, is de heer H. Lamberts te
Leiden. Zowel hij als verschillende be
stuursleden hebben reeds bezoeken ge
bracht aan bejaardencentra elders in one
land en zullen daarmee doorgaan.
Het stichtingsbestuur is van mening,
dat er zoveel gegadigden, zowel voo
afzonderlijke woningen als voor het pen
siontehuis, zullen zijn, dat een wachtlijst
zal moeten worden aangelegd. Alle be
langstellenden en gegadigden, ook
buiten de gemeente Oegstgeest, kunnen
zich voorlopig uitsluitend schriftelijk
wenden tot het bestuur der stichting:
Nassaulaan 35, Oegstgeest.
Jaarvergadering van C.H.
jongerengroep
Gisteravond hield de Leidse Chr. Hist.
Jongerengroep in Rehoboth haar jaarver,
gadering. Voorzitter A. Stikkelorum. die
in zijn openingswoord speciaal de heer
Verhoeven, de nieuwe secretaris van de
afdeling Leiden van de Unie, begroette,
gaf allereerst een summier overzicht van
de internationale gebeurtenissen van het
afgelopen jaar. De huidige toestand be
sprekend zei hij o.m., dat het soms net
is. of de mens op een kruispunt van we
gen staat. Welke weg zullen we nemen?
Op dit critieke moment bestaat er be
hoefte aan geestelijke voorlichting. De
heer Stikkelorum besloot met de v
dat de Chr. Hist, jongeren hun deel
gen bijdragen tot het vormen van
betere samenleving.
Vervolgens was aan de orde het
slag van de penningmeesteresse, die haar
kassaldo met f 1,79 zag vermeerderd. Be
gonnen met acht gulden, sloot zij op
31 December haar kasboek af met 19,79.
De voorzitter kon hier echter de verheu
gende mededeling aan toevoegen, dat de
afdeling van de Unie jaarlijks
subsidie van vijftig gulden zal bijdragen.
Uit het jaarverslag van de secretaresse
wij, dat in het verslagj;
vijf vergaderingen werden gehouden, die
gemiddeld werden bezocht door ongev
tien leden, terwijl de groep vijftien leden
telt. Zij was niet tevreden over de groei
en de bloei van de groep. Men zal met
alle krachten moeten werken om deze in
stand te houden. Een persoonlijk gesprek
met jongeren uit de naaste omgeving
achtte mej. Zilverentant de beste methode
om tot medewerking te bewegen.
De voorzitter onderstreepte dit door
nog eens een dringend beroep te doen op
de jongeren om propagandist te zijn. Het
is nodig, zei hij, dat de rijen worden ver
sterkt. Ook de kiesvereniging kan hier
toe haar steentje bijdragen
Twee zaken heropend
Gistermiddag heropende de firma J. J.
v. d. Wiel haar geheel herbouwde op-
ticiensbedrijf Nieuwe Rijn 62.
Garage Bonnet zal morgenmiddag het
gemoderniseerde bedrijf Levendaal 132
heropenen.
Tegen
pijnen
verkoudheid
Muzikanten bliezen geanimeeid en bezoekers
luisterden graag
De derde muziekavond van het amateur-Festival bood aan de Leidse har
monie- en fanfarecorpsen gelegenheidhun capaciteiten te tonen. Het
bestuur van K. en O. had er blijkbaar op gerekend, dat dit zeldzame samen
treffen van de stedelijke blaasgezélschappen voldoende aantrekkingskracht
op de muziekminnaars zou uitoefenen, om daarvoor de Gehoorzaal te re
serveren. Bovendien hadden de organisators deze parade als een „Groot
Muziekfeest" opgevat en als zodanig ook geannonceerd. De toeloop was
in elk geval belangrijk groter dan naar de voorafgaande zangersavonden;
de stemming in de zaal was uitstekend en de aandacht ongeveinsd.
samengenaald uit afval van de „grand
opéra".
Enfin, niemand ook wij niet!
Zoals eigenlijk vanzelf spreekt, hoorde
men vanavond ook zes marsen, want ieder
corps begon er mee. De zevende blies
„Werkmans Wilskracht" bij wijze van
toetje. We hopen altijd, dat een of ander
blazerscorps nog eens de originele inval
zal krijgen, het voor één keer zonder
mars te doen. Overigens gunnen we ieder
gaarne het genoegen, marsen te spelen
of aan te horen, maar er zijn maar zo
weinig werkelijk goede geschreven. En
wat het ergste is: ze zijn hoegenaamd niet
bevorderlijk voor de muzikale smaak. De
Florentiner mars van Fucik en in min
dere mate „Mijn Regiment" van Blan
kenburg kunnen echter toch wel onder
de geslaagde specimina worden gerekend.
Niet minder dan vier composities van
Gerard Boediln kon men beluisteren. De
ouverture „Narcissus en Echo" stak in
bouw en originaliteit boven de wat on
duidelijke en zwaarwichtige Oosterse
Suite en de Introductie en Polonaise
(opus 119) niet onbelangrijk uit. Merk
waardig intussen is de evolutie in het
klankidioom, die men in Boedijns oeuvre
kan opmerken. Hoe wijd en diepgaand de
Invloed is. die deze pionier, paedagoog en
pur-sang-muzikant door zijn werk heeft
uitgeoefend, nog uitoefent, is thans nog
zelfs niet bij benadering te schatten.
Zéker is wel, dat onze blazers hem niet
dankbaar genoeg kunnen zijn. Terecht
was deze avond aan zijn werk ruim
schoots aandacht besteed.
We zullen ons daarentegen maar niet al
te veel opwinden over de drie slecht ge
troffen programmatische schetsen, die de
„Lilneburger Suite" van F. Jakma sr
samenstellen. Wat althans de componist
met het oosterse gedoe om de Hamburger
St Michaelskirche voorheeft, bleef ons
een raadsel. Ook de beide andere delen
waren zonderlinge brouwsels. De Mari-
narelle-ouverture van Fucik is veel meer
„vakkundig" geschreven, maar is toch
maar een wonderlijk bonte lappendeken,
heeft ach deze avond behoeven te verve
len. De corpsen bliezen geanimeerd en
het publiek luisterde met zichtbaar ge
noegen. De deelnemers allen ln keu
rige uniformen waren: de R.K. Har
moniekapel, het Politie-muziekgezel
schap, „Concordia", „Nieuw Leven", „De
Post" en „Werkmans Wilskracht".
Joh. van Wolfswinkel.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Wilhelmdna B. M. dr van
H. P. M. Meskers en A. v. d. Luit; Helena
M. dr van A. van Haarlem cn G. v. d.
Neut; Cornells W. zn van M. J. Torre-
man en J. K. Dogterom; Jan W. L. zn
van N. v. d. Dop cn E. v. d. Vliet; Pieter
zn van T. v. d. Plas cn E. Jonker; Hen-
ricus C. M. zn van W. J. M Nieuwesteeg
cn M. T. v. d. Heuvel; Elizabth M dr
van G. A. Montanus en J. M. Schrijvers;
Geertruida M. dr van J. Jaspers en G.
M. Bonnet; Petronella Th. M. dr van L
de Lange en C. J Balvcrt; Lucia M. dr
van H. J. v. d. Weijdcn cn J. M. G. van
Bers; Jan N. zn van N. J. Sibie en M.
ONDERTROUWD: D. F. van Nes cn
E. F. van Oijen; H. A. Akerboom en M
M. A Kaulingfreks; S. J. Pijnacker en
E. Orth; J. H A. Goddijn en M. J. T.
Meijer: F. W. Eckenhausen en M M.
Lips; M. J. A. Basseleur en C. W. Da-
mave: D. M. Optendrees en J. de Ruiter;
T. Levenaar en N Klinkhamer; F. Vink
en P. T. Nagtegaal; B. F. Kemper en J
M. Kerstens; T. de Mooij en J. C. Vyl-
brief; J. L. F. v. d. Meijden en A. v. d.
Walle; G. J. Simonis en G. A Blaauw;
C. W Vendrig en A. P. v. d. Helm
OVERLEDEN: M. J A. Soetekouw.
wed van Vellekoop, 81 jr; A. A. C. van
Son, man, 66 Jr.
Ontspanning koksschool
„De onzichtbare familie", een toneel
stuk. dat gisteravond in het Antoniusclub-
huis voor de koksschool werd opgevoerd
door het Amstel-toneel. was het werke
lijke talent van de schrijver van dit stuk.
zo hij het bezit of bezat, even onzichtbaar
als de familie. De enige goede kwalificatie
voor dit toneelstuk is dan ook. dat het
zielloos is. Het heeft zuiver en alleen het
amusement kunnen dienen.
Het Amstel-toneel zorgde er voor
het dat goed deed. Wie er op uit
tijdpassering te vinden, heeft niet zonder
resultaat hoeven zoeken.
Th. I. Hannema 25 jaar
bij Leidsch Dagblad
Bij het Lcidsch Dagblad is hedenoch
tend een zilveren jubileum gevierd er
wel van de heer Th. J. Hannema. die op
de dag van de stadhuisbrand in dienst
trad van dit blad.
Eerst werd hij redacteur buitenge
meenten maar al spoedig viel hem daar
naast de taak te beurt muziekrecensies
te schrijven. Nu verzorgt de heer Han
nema de rubrieken kunst en binnenland.
Hedenochtend is hij op warme wijze
door de directie, commissarisen er
personeel gehuldigd. De heer J. W.
Henny, directeur, drukte zijn waardering
uit voor het werk van de jubilaris
noemde hem een voorbeeld van humor
en fijn menselijk gevoel. Spr. bood
bromfiets aan, met het boekje „Rijdt
Daarna spraken nog de heer I
Menkhorst, één der hoofdredacteuren,
Hie een fauteuil aanbood, de heer W.
Kramer, namens het technisch personeel
en de correctie-afdeling, de heer J. Ver
ver namens de administratie, waarna hel
jongste lid van het personeel een viool
stukje ten gehore bracht: de Hannema-
symphonic.
Vanwege zijn drukke werkzaam
heden hééft de heer L. Neher, direc
teur-generaal van de PTT het voornemen
tc kennen gegeven af te treden als
ziltcr van de afdeling 's-Gravenhage van
het Koningin Wilhelminafonds. De heer
J. H. A. K. Gualthérie van Weezei, hoofd-
commissaris van politie is bereid gevon.
den het voorzitterschap op zich te nemen.
Ars Aemula Naturae
De tentoonstelling van het genootschap Ars Aemula Naturae in de Laken
hal is gistermiddag officieel door burgemeester jhr mr F. H. van Kinschot
in de Grote Pers geopend. Tevoren spraken de directeur van de Lakenhal,
drs J. N. van Wessem, en de voorzitter van het genootschap, de heer J. B.
Volkers. Uit hun aller woorden bleek wel, dat het eeuwenoude genootschap
thans nog springlevend is, ja, wellicht voor een nieuwe lente staat.
Drs Van Wessem noemde Ars Aemula
Naturae een grote rijkdom
raad voor een stad met de rijke tradities
van de nationale schildersschool als Lei
den. Het genootschap kan 'bogen op
traditie van eeuwen, en het is niet n
dan natuurlijk, dat ndet steeds meester
werken uit de handen van zijn leden zijn
gekomen. Maar alleen het levend hou
den van "de traditie' is al een. dankbare
De nu tot uiting komende nieuwe en
levende tendenzen in de kunst zullen
ieder met vreugde vervullen, zo ging drs
Van Wessem voort. Het gehele aspect
van de 'kunst, het .tentoonstellingswezen
en het kunstbeleid is op weg naar een
nieuw seizoen. Zoals de wegen' tussen
winter en lente aanleiding geven tot
grote moeilijkheden en veel botsingen,
zo is het ook op de wegen van het kunst
leven, dat een nieuwe lente tegemoet
gaat.
De taak van het genootschap is echter
meer dan sneeuwruimen. Met de herin
nering aan de grote bloei in een vorige
zomer zal de nieuwe lente zich baan-
breken. Spr. hoopte, dat de Lakenhal
niet alleen tentoonstellingsruimte
Ars zou zijn, doch ook zijn
Daardoor kan een groter bloei worden
bereikt en het doel dichter benaderd;
La joie de peindrel
Trots
Na eerst zijn dank aan het gemeente
bestuur en de directie en het personeel
van de Lakenhal te hebben uitgesproken,
verklaarde de voorzitter van Ars, de heer
J. B. Volkers, dat het bestuur is getrof
fen door de wijze, waarop de leden ge
volg hebben gegeven aan de uitnodiging
werk voor de tentoonstelling in te zen
den. „Ars is oud, maar nog springlevend.
Met rechtmatige trots kan ik getuigen,
dat de sfeer op de bijeenkomsten zeer
is. Er heerst grote activiteit en met
ernst wordt er gewerkt. Onder deskun
dige leiding werken de adspirant-leden
op de cursus en zij plukken de vruchten
in gestage arbeid", aldus spr.
Het accent ligt op het doen en het
peilen van een eerlyke overtuiging. Ve
len erkennen hun eigen beperktheid,
maar ze wenken met vreugde.
Taak
Het leven in Leiden op kunstgebied
an men zich niet voorstellen zonder deze
tentoonstelling, aldus burgemeester Van
Kinschot in zijn openingsrede. Het ge
nootschap heeft hier een taak, én voor
zichzelf ènvoor het Leidse publiek. In
Leger des Heils Leiden
65 jaar
Het Leger des Heils te Leidon bestaat
65 jaar. Dinsdagavond half acht wordt,
ter herdenking van dit feit. een grote
Jubileumsamenkomst gehouden in 'de
Burchtzaal. Deze staat onder leiding van
de nieuwe veldsecretaris van het Leger,
luitenant-kolonel W. Hoenderken, bijge
staan door divisie-officier brigadier A
Gladpootjes. Mevrouw Sr kapiteine L. Ie
RoyVos. de bekende Leger des Hcils-
zangeres van de radio, verleent solisti
sche medewerking. Kerkelijke en maat
schappelijke autoriteiten zullen het
woord voeren. De bijeenkomst is voor
leder toegankelijk.
VOORSCHOTEN
Auto ln brand
Gistermiddag is een Hazcrswoudse
vrachtauto, geladen mot kisten sinaas
appelen, komende uit de richting dorp.
ter hoogte van de Zilverfabriek gekan
teld en in brand gevlogen. De chauffeur
kon tijdig de cabine verlaten en had de
tegenwoordigheid van geest, zo vlug mo
gelijk de lading m veiligheid te bren
gen. De brandweer o-Lv. de heer Lek-
kerkerker was binnen vijf minuten ter
plaatse en bestreed het vuur met een
schuim blusser en later met een water
straal- De materiële schade is vrij groot,
hoewel de lading sinaasappelen er tame
lijk goed is afgekomen.
de Gouden Eeuw is de behoefte aan dil
genootschap ontstaan. Toen zijn veel ge
nootschappen op allerlei terrein opge
richt. Ars is een van de weinige, die zijn
overgebleven. Dat is een kenmerkende
eigenschap van het genootschap: de taak
wordt levend gehouden door het beoogde
doel.
De burgemeester verklaarde de indruk
te hebben gekregen, dat de 'kwaliteit
het wenk van de leden er op vooruit
gaat. „Moge Ars zijn goede naam blijven
behouden en jonge mensen opleiden tot
goede Leidse schilders en tekenaars", al
dus besloot de heer Van Kinschot zijn
rede.
De genodigden maakten hierna
rondgang door de expositiezaal. De ten
toonstelling kan elke dag van 10 tot 4
uur worden bezichtigd. Zij blijft open tot
en met 12 Maart.
Agenda vaar Leiden
Vrijdag
Gerecht 10, 8 uur: K- cn O- sociologische
cursus van prof- dir F. van Heek c
de vereenzaamde moderne mens en
toekomst verwachti ngen.
Zuiderkenk. 8 uur: Commissie voor
Evangelisatiewerk. „Eén Heiland
allen", m.m.v. Anton Marco en G. Brucks.
Café Aniba, 8 uur: Leidse tuiniers- er
bloemistenvereniging ..Door Eendrachl
Verbonden", jaarvergadering.
Hotel Cènlraal, 7.30 u.: Leidse Schaak-
bond, finale persoonlijke kampioenschap
pen.
Burcht, 8 uur: Ontspanningsavond Geref
jeugd.
Koor Pieterskerk, 7.15-7-45 uur
Avondgebed-
Zaterdag
Doelen, 3 uur: Chr. onderwijzers, Sj.
Wijnia over tekenen, met expositie.
Gulden Vlies, 45 uur: Vereniging Ko
ninginnedag, receptie 25-jarig bestaan (3
jr: kranslegging op Rhijnhof).
Leids Volkshuis, 4 uur: dr A. J. Ch.
Haex over de vorderingen in de genees
kunde van de laatste tijd, met film.
Aula gymnasium, 4 uur: officiële ope
ning van het werelddamtournooi 1954 en
eerste ronde.
Toonkunst, Rapenburg 22, 8 uur: Man-
nen-dubbel-kwartet „Sempre Avanta'
jubileumconcert en receptie (25 jaar).
Zuiderkerk, 8 uur: Commissie voor het
Evangelisatiewerk, Eén Heiland
allen, m.m.v. Anton Marco en G. Brucks.
Schouwburg, 7.30 uur: Litteris Sacrum
met „De Patriot" van Alfred Neumann;
afscheid Han de Wilde.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Tot Ieders Ge
noegen met „Vakwerk" door Ab van der
Linden en „Aardappelen" door Jacques
van Tol.
Burcht, 7.30 uurt zieken/vereniging
.Ondersteuning zij ons doel", feestavond
60-jarig bestaan.
Zondag
Luxor-theater, half 11: samenkomst
voor iedereen (behalve voor kerkgan
gers), dr P. L. Schoonheim over „Welke
godsdienst heeft gelijk", met zang.
Herengracht 68-70, 7 uur: De Kerk
spreekt naar buiten, dr H. J. Westerink
over „Lot of lot!"
Maandag
De Doelen, 3-5 uur: receptie firma M.
Langezaal en Zoon (110-jarig bestaan).
Burcht, 5 uur: Werelddamtournooi
1954, tweede ronde.
Snouck Hurgronje-huis, 8 uur: K. en
O., cursus „Pen cn penseel" door drs F,
P. Huygens.
Leids Volkshuis. 8 uur: K. en O., cur
sus „Kookgeheimen" door mevrouw D.
L. Creyghton-Eldering.
Schouwburg. 8 uur: Leidse balletschool
Ann ter Haar-Pasman, leerlingenuit
voering.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
Steonstraat la. zeven eeuwen Chinese
calligraphic en schilderkunst (collectie
dr R. H. van Gulik), 10—4 uur (tot 28
Februari).
Lakenhal, expositie „Nood" (foto's van
Martlen Coppens), 10-4 uur (tot 1 Maart).
Prentenkabinet. 2—5 uur: Het landschap
in de Noord-Ned. prentkunst (eerste
helft 17de eeuw). t.m 27 Februari.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Van Driesum, Mare 110, tel.
20406. en de Zuider-apotheek. Lammen-
schansweg 4, lel. 23553.
Waf aan mijn raam voorbijgaat
Surinaamse figuren doen haar sterk denken
aan gestalten uif de Bijbel
TV; AT AAN MIJN RAAM VOORBIJGAAT schreef ik op een blad teken-
papier, dat op mijn tafel ligt. Geleidelijk aan ontstonden er allerlei
tekeningen van de meest uiteenlopende typen, want wéar ter wereld ziet
men zo'n verscheidenheid van rassen en worden oude gebruiken zo in stand
gehouden als hier in Suriname
Mijn raam #iet uit op één van de straten van Paramaribo, die met haar
gelig-wit zand ligt te blinkeren in de zon. Van onder de statige mahonie-
bomen kijk ik op de huizen met hun Wit-geschilderde planken, bruin-rood
geroeste zinken daken en fleurige balcons vol planten. Op de achtergrond
verrijzen de koningspalmen, die aan de ingang van de cultuurtuin staan.
Over de open vlakte van de begraafplaats waait de noord-oost-passaat en
brengt wat koelte aan.
Naast de muur van de begraafplaats ligt al wekenlang een verlepte
rouwkrans met wit en paars lint. Kinderen spelen over de wortels van de
mahoniebomen, maar geen enkel kind zal deze krans met linten meenemen
of er mee spelen. Hoe de krans over de muur gekomen is, weet ik niet,
maar hij heeft iets met de dood te maken en daaraan raakt men niet.
Het is het leven, dat hier aan mijn raam voorbijgaat. Het leven van
het Surinaamse volk in al zijn schakeringen. Het leven van alle dag.
Nauwelijks is het dag, of de ezelwagentjes (tekening 1) komen langs
om naar de markt te gaan. Volgeladen met vruchten en groenten en ook
wel manden met kippen of andere koopwaar. Hindoestaanse boeren lopen
er naast of zitten schrijlings op de kar.
Donkere Creolen in keurig witte pakken (2), jonge meisjes in fleurige
japonnetjes (3) haasten zich naar de kantoren, die om zeven uur beginnen.
Later komen de kinderen (4) voor de scholen van half acht en acht uur.
Keurig in schone jurkjes en blousjes. De kroesharen kunstig gevlochten
vlak tegen hun ronde kopjes, terwijl de Hindoestaanse meisjes hun glan
zend zwarte haar in lange vlechten op de rug dragen. (Zie ook onderste
tekening, 5 en 6). Ze hebben mooie strikken in, deze meisjes, en het is een
plezier om naar hen te kijken. Met lachende ogen en blinkende tanden roe
pen de kwetterende stemmetjes in zangerig Nederlands mij een goede
morgen toe.
Dan wordt het even stil op straat;maar in de verte hoor ik al de
roep van de fruitverkoper (7). Een oude Brits-Indiër, die prompt op de
zelfde tijd voorbijkomt met een mand op 't hoofd. „Grapefruit bacoven
kousebandjès persinéét", roept hij in één adem, met de klemtoon op het
eind van zijn roep. (Bacovèn is de naam voor onze gele bananen, kouse
bandjes zijn een soort lange boontjes, en persina zijn sinaasappels).
Ook de vrouwen keren weer naar huis, met haar inkopen op haar hoofd
(8). Soms is het een waar schilderij van kleurig fruit op een grote platte
schaül of mand, die de hele weg op 't fier geheven hoofd gedragen wordt.
Gaan de meeste vrouwen niet meer in „kotto-missie"-dracht, wel ziet men
nog veel de kunstig gevouwen hoofddoek. In wiegende gang, pratend of
naar elkaar roepend in grappig Neger-Engels, komen zij terug van de
markt aan de Watergang.
Ook een enkele Javaanse vrouw met een baby in haar schouderdoek
of een mand op haar heup (9). Of het mooie profiel van een Hindoestaanse
vrouw, haar orni sierlijk over het hoofd geslagen (10). Haar blote voeten
met de slanke enkels schrijden over de zandweg (11). Ook zij dragen vaak
haar mand op het hoofd, maar toch vertegenwoordigen zij een geheel andere
wereld.
De ezelwagentjes komen nu leeg voorbij en de voerman zit schrijlings
op de boom. Iets van de dromerige blik van deze ezeltjes, die geduldig op
de marktplaats hebben staan soezen en nu weer stilaan naar hun grondje
gaan, ligt ook in hun zwarte ogen. Heeft hij goede zaken gedaan? Heeft
hij misschien weer geld op de bank kunnen brengen
Cörvit
fftn/ni
Deze Oosterse figuren met hun peinzende blik doen mij vaak sterk
denken aan de gestalten uit de Bijbel. Het diep-menselijke van lijden en
verdriet, weemoed en verlangen, maar ook blijdschap cn vreugde, extase
en uitbundigheid, gaat hier zo aan mijn raam voorbij. Soms zie ik met be
klemming hoe de volksziekte „filaria" doorvreet en ledematen verminkt
(12). Maar dit wordt minder, zegt men. En dan zijn er de ranke mooie
mengrassen, die een lust voor het oog zijn en het straatbeeld hier zo aan
trekkelijk maken.
En als in de donkere avond de ranke figuren langs mijn raam gaan,
dan weet ik, dat ondanks wat zich hier allemaal afspeelt, een volk toch aan
zijn toekomst bouwt en ik denk aan het gedichtje, dat Anne de Vries mij
schreef bij mijn aankomst in dit land:
„O God, schenk mij een grote liefde tot de mensen,
Zij zijn dan blank of bruin of geel of zwart,
Want door de huidskleur heen ziet gij hun driften en hun wensen.
Bij U telt slechts het hart
Paramaribo. Corrie van der Baan