Bestrijding moet het veld ruimen
onderlinge wedijver
Departement Leiden van Nijverheid en
Handel over de eenwording
voor
Ds L. A. Snijders te Zwolle
doctor in godgeleerdheid
Residentie-Orkest met Lola
Bobesco voor K, en O.
Corrie van der Baan kreeg uitnodiging
voor Suriname
Met Keist en Oud en Nieuw op
reis naar de tropen
Zaalberg: gang van zaken
bevredigend
NIEUWE LEIDSCHE COUEAWT
3
VEIJDAG 18 DECEMBER 1953
De weg naar integratie
De studies en rapporten van de organisatie voor Europese economische
tamenwerking te Parijs en van de economische commissie voor Europa te
Genève, evenals die van andere organen en organisaties, hebben duidelijk
ïtoond, dat de zwakte van West-Europa vooral uit zijn huidige struc
tuur voortkomt en dat dus ingrijpende structurele veranderingen nodig
lijn. Aldus mr J. Linthorst Homan, directeur voor integratie van het di
rectoraat-generaal der buitenlandse economische betrekkingen, die gister
middag in de bovenzaal van de Turk na een maaltijd sprak voor de af
deling Leiden van de Ned. Mij voor Nijverheid en Handel.
Ons gebied met zijn dichte bevolking
lijn gebrek aan eigen grondstoften moet
het vooral hebben van intensieve
buiting van zijn bodem en intensieve be
werking van de eigen en geïmporteerde
p-ondstoffen.
Nu onZe rijkdommen aan natuur e
kapitaal betrekkelijk gering zijn, moet
hoge intensivering en specialisering van de
i productiefactor: „arbeid" ons redden, al
dus de heer Linthorst Homan Men
rer eens, dat dit moet geschieden
vervanging van het geldende sys
teem van elkaar bestrijdende nationale
eenheden door een systeem van onderlin
ge wedijver en specialisatie in een
meenschappelijke Europese markt,
vrij verkeer bestaat van goederen, kapi
taal, personen en diensten en die in
open mogelijke verbinding met de bui-
tenwereld staat.
De weg kan niet leiden langs de
genaamde functionele integratie
sector naast sector, daar de sectoren on-
derling afhankelijk zijn en het vooral
de opening van de markt als geheel gaat.
Dit is dan ook de conclusie van d
landen van het zogenaamde „Kleine
Europa", die er dankbaar voor zijn, dat
r zij hun gemeenschap voor kolen en staal
6llc reeds hebben, maar verder de weg der
algemene integratie willen volgen.
Nu helaas voorlopig geen andere lan-
den deze weg willen of kunnen volgen
aldus spr., zal Klein Europa de kern ,,nn'
bet latere grote Europa moeten vor
De moeilijkheid ligt niet in de e<
tJjj mische noodzakelijkheden, omdat die wel
,ror; worden erkend, maar in de politieke wij-
prt aij, waarop zij moeten worden gereali-
Douane-unie
Het witte schaap van
de familie
Door „Nut en Vermaak"
De familie Winter is naar we hopen
Jeen uitzondering. Bezorgt in de meeste
t i familie 'het zwarte schaap de meeste last,
Tei bij de Winters is dat anders. In deze fa-
D mllie van zwarte schapen geeft Peter,
.ecS de zoon, door zijn goed gemeende poging
j om een wit schaap te worden de meeste
C I rorg.
Ieder heeft zijn eigen liefhebberij, de
.één breekt in, een ander rolt wat ze
maar grijpen kan en zoonlief maakt pa-
js pieren geld. Dat geeft naturlijk noga)
Tri vat verwikkeling, vooral wanneer Peter
ap nch gaat verloven met Angela, dochter
Vul ran een commissaris van Scotland Yard.
ird Gelukkig blijkt ze expert te zijn in het
openen van brandkasten, zodat alles op
^•"n zwarte pootjes terecht komt.
Van dit stuk, geschreven door L. du
Garde Peach en Jan Hay, heeft „Nut en
Vermaak" onder regie van Hans Paar-
iekooper een opvoering gegeven die zoal
x tiet in alle delen, dan toch als geheel
bevredigend was. Men heeft dit stuk
de voorzitter meedeelde, in een gefor-
D ceerd tempo moeten instuderen. Men
xai teeft daardoor aan verschillende onder
delen niet genoeg aandacht kunen be-
l* iteden. Zo was het spreken van
ltcb ten niet gearticuleerd genoeg, waardoor
r reel tekst verloren girng en de intrigue
'4 Dnduidelijk werd. Het tempo had ook nog
el wat opgevoerd kunnen worden.
Ons voornaamste bezwaar evenwel ls.
niet altijd de goede sfeer
Ki vas, het had veel lichter gekund
door meer variatie waren de pointes
Uffl dan vanzelf uitgesprongen.
Bij de dames speelde mevrouw Lenie
de Jong-de Haas, haar rol als de doch-
het meest vrij, zij sprak ook goed.
H Mevrouw Annie van Nierop-Schreuder
Jj üs vrouw des huizes speelde niet or
J iienstelijk maar sprak onduidelijk. Het-
"ïlfide geldt voor Piet Bulthuis, die de
)1 van haar echtgenoot, James Winter,
"jj«peelde. Spel en gebaar waren goed.
x i naar het zeggen van de tekst moet dui
delijker.
Jan Fuchs, het witte schaap, wa.
it opzicht veel beter. Bram Harteveid
s gaf een goed getypeerde „internationale
nakelaar". De dominee werd. voorzover
lat in dit stuk mogelijk is, door J. G.
I 'aardekooper aanvaardbaar gesneld, de
jj; Plastische uitbeelding kon hij evenwel
l^jbiet consequent volhouden.
Allen speelden met animo en deden
I un best een zo goed mogelijk resultaat
'k te krijgen. We hebben van N. en V. ®ch-
b; ter betere opvoeringen gezien.
:m'Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Fiona, d v C Cazemier
a M L v d Hove; Johannes A, z v J H
de Rooij en T J de Does; Louise, d v F
en J D Hemmes; Cornelia M, d v
GH Oudshoorn en C A v d Post; Jan, z
P L den Boer en E Parmentler; Anna
E, d v D v d Vijver en G A Snijder.
OVERLEDEN; M Westerman, hulsvr v
,De Jong, 64 Jr; J Adrianl, hulsvr v Hanni-
M voort, 80 jr; W C Galjaard, hulsvr v
Looijen, 57 jr; C Kooijman, wednr, 80 jr;
;3D G v d Hooft, man, 71 jr; C H Verboom,
Vrouw, 75 jr; C Duindam, man, 84 jr.
ONDERTROUWD: A Landwaart en E
van Weizen; H J de Jong en M van
Royen; A L Guleij en M C Oudwater;
.J J Brugman en E C P Keijzer; J de
-j Mooij en W Reveling; H J Flanderhijn
M J Neuteboom; A Bustraan en
d Woerd; A J van Gils en G J v d
Berg; S Tegelaar en S van Es; H v d
Hoogt en J Serdijn; J F A Peterse en
1 Riet
PUZZLE
PROMINENTEN
1. Mevr. N. Koenen—van Zij 11,
Hoogmadeseweg 48, Leiderdorp; 2.
G. van Es, Herenweg 10, Warmond;
3. J. W. v. d. Horst, Lorentzkade 2,
in geldende specialisatie het beste kun
nen worden bereikt door een begin te
maken met het vrijmaken van het goe
derenverkeer, welks belemmeringen in
dertijd ook de eerste stap naar afsluiting
en isolatie van de nationale markten
hebben gevormd. Het plan-Beyen wil dan
ook eerst een douane-unie doen vormen.
Dat is ook de methode van de samenwer
king in Benelux-verband geweest. Dat
daarbij een zekere mate van geleidelijke
aanpassing van de nationale stelsels van
economische, sociale, financiële, fiscale
en monetaire politiek moet en zal ont
staan, is vanzelfsprekend.
Sommigen willen echter die har
monisatie op het algemene of op het
monetaire gebied laten voorafgaan.
Vermoedelijk zullen de komende Pa-
rijse studies over de Europese
meenschap juist dit verschil in op
vatting moeten trachtfen op te lossen.
Het wordt steeds duidelijker, zo ver
volgde de heer Linthorst Homan, dat
hierbij ook een rol wordt gespeeld
door de uiteenlopende opvattingen
over vrije concurrentie en ordening,
ofschoon dit bij de bestaande pro
blematiek niet noodzakelijk is; het
bereiken van de gemeenschappelijke
markt via vrij goederenverkeer
strijdt niet met een systeem van
sitieve sociaal-economische o
heidspolitiek.
Dat de leden van de assemblee ad hoe
wel binnen de gestelde termijn (van
maanden) een ontwerp-verdrag hebben
kunnen ontwerpen, maar dat de regerin
gen van de zes landen de gestelde ter-
miin (van drie maanden) reeds belang
rijk hebben overschreden, behoeft
niet te verbazen als wii zien naa
moeilijkheden in Frankrijk. Wel zal juist
die moeilijkheid ook de komende studies
te Parijs beïnvloeden. Nederland blijft
van mening, dat de in het plan-Beyen
aangegeven weg de juiste is, zo besloot
de inleider zijn betoog.
Na deze gewaardeerde uiteenzetting
volgde nog een levendige discussie.
Promotie te Leiden
Gistermiddag om vijf mmutep over vier ontving ds L. A. Snijders, Her
vormd predikant te Zwolle, in de senaatskamer van de Leidse universiteit
de waardigheid van doctor in de godgeleerdheid, nadat hij gedurende drie
kwartier zijn proefschrift tegen de bedenkingen van de faculteit der god
geleerdheid had verdedigd. De titel van het in het Engels geschreven proef
schrift was „De betekenis van „outsider" in het Oude Testament.
De promotor was prof. dr P. A. H. de
Boer. Als paranimf fungeerden dr M. H.
Bolkestein te Zeist, oud-rector
theologische school te Djakarta.
C. L. Tuinstra. Hervormd predikant te
Zwolle. Aan het debat werd deelgeno
men door de hoogleraren A de Buck. J.
N. Bakhuizen van den Brink. G. Seven-
er en P. A. H. de Boer.
Het proefschrift werd begeleid door
:n twaalftal stellingen, waarvan wij er
twee noemen. Stelling 9: De uitspraak
Odo Casel „De uitdrukking „kerke
lijk jaar" mag geen aanleiding zijn om de
begrippen, die eigen zijn aan het louter
natuurlijke, in het rijk van God binnen
wordt in een belangrijke mate
teruggenomen in de door hem hierbij ge
voegde aantekening „Hiermee is vanzelf-
Propaganda-avond Leids
drankweercomité
Misbruik betekent ondergang
Het Leidse drankweer-comité hield gis
teravond in de Jacobazaal van de Burcht
zijn jaarlijkse propaganda-avond. De
voorzitter, de heer H. van Duren Jr,
opende de bijeenkomst met een opwek
king om het werk van het drankweer-
té r.iet zo maar aan zich voorbij te
laten gaan.
De heer J. van Straten, hoofdbestuurs-
d van de internationale orde van goede
Tempelieren hield een korte propaganda-
rede. Spreker noemde niet minder dan
tien argumenten voor de geheelonthou
ding of drankbestrijding, waar
1voornaamste even willen aanstippen.
De heer Van Straten zei, dat men
voorbeeld geheelonthouder kan zijn
gezondsheidsredenen. De statistieken heb
ben uitgemaakt, dat de geheelonthouder
levenskans heeft dan zelfs de meest
matige gebruiker van alcoholhoudende
dranken. Ook kan de veiligheidsover
weging een rol spelen bij de geheelont
houding. Iemand, die niet drinkt maakt
geen kans ooit drankzuchtig te worden.
bied voor het leven is ook een ar-
t voor de geheelonthouding. Di
drank verlaagt een mens. Een mooi argu
ment noemde spr. om uit verantwoorde
lijkheidsbesef voor de medemens tot ge
heelonthouding over te gaan. Tenslotte
noemde hij het argument, dat geheelont
houding de eerste stap is op de weg naar
betere samenleving,
it er niet meer mensen tot de rijen
der drankbestijding toetreden komt hoofd
zakelijk, omdat men dikwijls niet de
moed heeft om anders te zijn dan
grote massa. In Nederiand zijn er
25.000 drankzuchtigen. Wel een bewijs,
dat de drankbestrijding bestaansrecht
heeft. Iedereen behoort geheelonthouder
te worden, zo zei de heer Van Straten
tenslotte, de matige zowel als de on
matige alcoholgebruiker, want geheel
onthouding is een menselijke eis.
De heer J. Harders vertoonde enkele
films van het reizend drankweer-
museum, ondermeer de in drankbestrij
derskringen welbekende film „Onder
gang".
Ook een tentoonstelling
in het Prentenkabinet
Noordnederlandse etsen
Ook in het prentenkabinet zal in de
Kersttijd een tentoonstelling te zien zijn.
Men heeft er nl. uit eigen bezit een serie
prenten geëxposeerd, Noord-Nederlandse
landschapsetsen uit de eerste helft van
de zeventiende eeuw.
De tentoonstelling omvat o.a. werk van
ïn van de Velde, Esaias van de Velde,
Jan Porcellls, Hondius en Vinckboom,
om maar de bekendste te noemen. Er
hangt ter vergelijking ook een klein
schetsje van Rembrandt.
De lijn, die door deze tentoonstelling
loopt is: te laten zien, hoe de Vlaamse
Italiaanse kunst onze landschapsschil
ders en -etsers beïnvloedde, vóórdat er
typisch Hollandse landschaps
kunst sprake was. We zien er het ma
nierisme, dat bij Jan van de Velde al
imtelijker wordt, we zien een nacht
prent van Esaias van de Velde, één van
de eerste uit die tijd, we zien. hoe de
opvatting die Elsheimer van het Italiaanse
landschap had, hier doorwerkte en we
zien, hoe de Brueghel-opvatting na-
Voor de kenners van de kunst van die
]d een interessante tentoonstelling om
de probleemstelling, maar voor ieder, die
technisch knap en aesthetlsch verant
woord werk houdt, ook een aantrekkelijke
tentoonstelling, die gedurende de gehele
maand Januari te zien zal zijn.
C. Th. R.
sprekend de natuursymboliek niet van de
hand gewezen, integendeel zij is van de
grootste betekenis tfoor het kerkelijk
jaar". En stelling 12: Het verdient aan
beveling. het kerkboek van de Neder
landse Hervormde Kerk (Kerkorde der
Ned. Herv. Kerk art. 131) aldus samen
te stellen, dat daarin door de opname van
een bundel kerkliederen het onderscheid
tussen psalm- en gezangboek wegvalt.
Prof. De Boer was na de promotie de
eerste, die dr Snijders gelukwenste met
de verkregen waardigheid. Hij herinner
de er aan. dat het veertien jaar geleden
was, dat deze predikant bij hem kwam
om 'n afspraak te maken voor 't doctoraal
examen met als hoofdvak het Oude Tes
tament. Zeven jaar heeft hij zich op dat
examen voorbereid en weer na zeven jaar
vond dan de promotie plaats. „Twee maal
zeven jaar hebt u dus gediend", aldus
prof. De Boer, „de vergelijking ligt voor
de hand.
De promotor was er van overtuigd, dat
het boekje van dr Snijders geraadpleegd
zal worden. De beperking, die er in
wordt aangetroffen, vraagt om een brede
behandeling. Spr. hoopte, dat de doctor
zal voortwerken in het oudtestamenti
sche onderzoek.
Namens de senaat sprak prof. mr J. M.
van Bemmelen een kort woord van ge
lukwens.
Vermelden wij tenslotte, dat namens
de generale synode van de Herv. Kerk
dr E. Emmen aanwezig was.
Agenda voor Leiden
Vrqdag
uur: K.
cabaret-avond „Midden in de Roos" met
Cees de Lange.
Rehoboth, 8 uur; Christen-'
bond, Kerstfeestviering.
Schuttershof, 8 uur: Leidse smalfilm
liga, filmgroep „De Kern" uit Amsterdam.
Turk, 8 U;: Ned. Reisvereniging, Simon
de Waard. Zwerftocht door Joegoslavië.
Rijksmuseum van natuurlijke historie.
Lange Raamsteeg 2a, 8 uur: Afdeling
Leiden der Kon. Ned. natuurhistorischi
vereniging, dr P. Korringa uit Bergen op
Zoom over: Flitsen uit de Amerikaanse
natuur (met projectie).
Zaterdag
Zoeterwoudseweg 1, 2 uur: VOLA, be
zoek aan Holl. Constructiewerkplaatsen.
Muziekschool Toonkunst, half 3: open
bare les van eerstbeginnenden.
Stadsgehoorzaal, 8 uur; Tieleman en
Dros, jubileum-feestavond.
Burcht, 8 uur: ontspanningsvereniging
S.R.O., „De man in de rolstoel".
Antoniusclubhuis, 8 uur: mondaccor-
deonvereniging „Crescendo", jaaruitvoe
ring.
Zondag
Marekerk. 7 uur: bijzondere kerkdienst,
ds A. Dronkers van Utrecht over: „De
luipaard en het Kind".
Maandag
Stadhuis, 2 uurj gemeenteraad.
Marekerk, 8 uur: Leidse oecumenische
spelgroep met Kerstspel „De ster van
Bethlehem" van M. Nijhoff.
Rem. kerk, 8 uur: Kerstspel (zonder
naam) van Magda Berg.
Oegstgeest, W. de Zwijgerkerk, 8
uur: Kerstwijding.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor de geschiedenis der
natuurwetenschappen, Steenstraat la,
104 uur (behalve 's Maandags): Werk
van prof. dr Willem Einthoven (tot 10
Januari).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdingh en Blanken, Hoge-
voerd 171, tel. 20502. en apotheek Reijst,
Steenstraat 35. tel. 20136.
Filmavond voor ouden
van dagen
De algemene bond van ouden van da
gen afd. Leiden had voor de leden een
feestavond belegd in Prediker. Waar
schijnlijk had het goede weer van deze
winter erg meegewerkt, want de zaal
stampvol. De voorzitter, de heer
Oppelaar, sprak hier zijn vreugde over
deelde verder mede, dat in dit
eerste lustrumjaar een geweldige aan-
leden had plaats gevonden. Het
aantal was gestegen tot 600, wat wil
zeggen, dat er tiwee nieuwe leden per
week waren ingeschreven.
Dit is blijkbaar toch niet genoeg, ver
volgde spreker, want we hebben nog niet
veel zeggenschap in Leiden. Dat was
wel gebleken bij de laatste goederenuit
deling. Daarom wekte hij de vergadering
op, zoveel mogelijk nieuwe leden aan te
brengen. Als er in 1954 duizend leden
zijn kunnen we misschien wat meer be
reiken. Wij hoeven niet te gaan staken,
want dat heLpt ons tooh niet, verklaarde
de heer Oppelaar onder grote hilariteit.
Vervolgens bracht spreker dank aan
het comité, dat in drie maanden tijds 300
prijzen voor een loterij had weten los te
krijgen. Vooral dfc 78-jarige mevrouw
Boersema had veel gepresteerd op dit
gebied.
lichtfabrieken hadden
films en de benodigde apparatuur ter be
schikking gesteld om de avond verder
op te luisteren. Voor de pauze werd het
.Electroblijspel" gedraaid. Hierna kregen
de aanwezigen een versnapering en werd
de verloting afgewerkt. Verder genoot
de natuurfilm „Het wonder
der bloemen" en zag men de 3-October-
optocht „Plus en Min" uit 1935 aan zich
voorbijtrekken. Enkele tekenfilms vorm
den de rest van deze genoeglijke avond.
Violiste bracht met Mozart en Barber
zaal in verrukking
Onder auspiciën van K. en O. verzorgde gisteravond in de stampvolle
Gehoorzaal het Residentie-Orkest het tweede abonnementsconcert voor
de leden van de Muziekkring. Het programma was zeer instructief. Een
dergelijke samenstelling is bijzonder waardevol voor alle ernstige muziek
liefhebbers. Het gaat er in een concert toch immers niet om, de luisteraars
uit en te na dezelfde overbekende kost voor te zettenmaar veel meer
moet altijd weer de bedoeling voorzitten, hun litteratuurkennis te ver
rijken en hun onderscheidingsvermogen te scherpen.
De violiste Lola Bobesco is al sedert
lange tijd één van de internationaal
bekende en hogelijk gewaardeerde po
diumvirtuozen. Over haar technisch kun-
te schrijven is feitelijk overbodig;
zij beheerst het métier volkomen. Men
gevoelt zich, al luisterend, in de hoge
school der vioolspelkunst. Maar de op
vattingen en inzichten, ook die der al
ler grootsten, kunnen verschillen, zelfs
méér dan menig luisteraar vermoedt. Het
ls bovenmate belangwekkend, van
onderscheidene interpretaties kennis te
nemen en ze te confronteren met
idealen, die componisten van allerlei pe
rloden en culturen zich stelden.
Reeds na beginmaten van de solopartij
ln Mozarts Vioolconcert in A wist m<
met grote zekerheid, dat Lola Bobes
zich met de geest van de componist ten
innigste assimileerde. Dit Concert, da
terend uit 1775 (in dit jaar en in 1777
schreef Moeart al zijn soloconcerten
viool) kan voor dit wonderlijke genie
negentien jaar oud nauwelijks
als een jeugdwerk gelden. Het is volrijp
en steekt reeds qua structuur en inner
lijke gesteldheid duidelijk uit boven de
grote Italiaanse voorbeelden. Zo'n inter
pretatie. als Bobesco gaf, is in elk op
zicht ideaal te noemen De toon was
kristalscherp, bekorend licht en glansde
subtiele klaarheird, maar bleef steeds
omwaasd door de sfeer van jeugdige,
lichtgevoelige romantiek, die de cultuur
periode van het Oostenrijk uit het derde
kwart van de galante eeuw eigen was.
Hoe nauwlettend en bewegelijk ook
het gereduceerde orkest (op twee con
trabassen) de violiste begeleidde, het
bleek toch nog iets te zwaar in omvang
aanpassing. Eerst in het wonderlijk
aetherische, bijna vergeestelijkte slotdeel
(in menuet-tempo) werd een schier vol
maakte eenstemmigheid tussen de beide
concerterende partijen bereikt.
In het Vioolconcert in G van Samuel
Barber, dat verleden jaar in Rotterdam
de Nederlandse première beleefde, lag de
verhouding van meet af aan anders. Hier
men een bewonderenswaardige een
heid in aanvoelen constateren. Deze
Amerikaanse componist, wiens papieren
zijn vaderland hoog genoteerd staan,
doet zich in dit werk kennen als iemand,
HALF JAAR NAAR DE WEST
Ofschoon het kind als zodanig ondanks nationale verschillen en rasver
schillen zichzelf gelijk blijft en dus de opvoedings- en onderwijservaring
in het algemeen op alle kinderen van toepassing is, moet de inhoud van
dat onderwijs toch in ieder land weer anders zijn, omdat de levensom
standigheden nu eenmaal niet dezelfde zijn en onderwijs op het leven
dient te worden afgestemd.
Met deze algemene opmerking zal ieder
die iets van onderwijs weet het een*
zijn. Toch heeft men de kleine Creool-
Javaantjes in de West en in dt
Oost tienlallen van jaren in lezen er
schrjjven onderwezen aan de hand var
voortreffelijke, maar oer-
Hoüandse Ot en Sien. Die Ot en Sien,
eigen kinderleven weerspiegel
den, die met dikke dassen om buiten
liepen en schaatsen reden, die juichten,
als het ging sneeuwen en gezellig om de
kachel konden kruipen, die van aardbezen
hielden enblond waren. Voor die
kleine Creooltjes en Javaantjes een to
verland, iets uit een sprookje, iets uit die
grote en voor hen onbereikbare wereld
de blanken, waar zij eigenlijk tóch
geen deel aan konden hebben. En daarom
hen als opvoedkundig materiaal
waardeloos.
In een rede voor de radio-rubriek
.Rijksdelen overzee" heeft de schrijver
Anne de Vries deze Ot en Sien voor de
jeugd van Suriname zelfs afbrekend ge
noemd, omdat dit soort boekjes in feite
het toch al bestaande minderwaardig
heidsgevoel aankweekt: „Alleen de we
reld van de blanken schijnt waard te zijn
in boeken beschreven te worden".
Sinds korte tijd heeft het thans
zelfstandige rijksdeel Suriname daar
in verandering gebracht. De lands-
minister van onderwijs en volksont
wikkeling heeft het initiatief geno
men voor een eigen, Surinaamse ver
sie van de overigens voortreffelijke
methode. Bij de uitgeverij Dijkstra in
Zeist wordt een serie van acht lees
boekjes voor de lagere school gereed
gemaakt, geheel in Surinaamse trant.
De illustraties van die boekjes worden
verzorgd door een Leidse kunstenares:
Corrie van der Baan, die het eerste deel
reeds gereed heeft. Bij haar werken aan
dit boekje bleek echter, dat hier in Ne
derland nooit de juiste sfeer zou kunnen
worden weergegeven. Ondanks de r
treffelijke hulpbronnen, die men vooral
in Leiden kan aanboren, zoals in dit geval
het zoölogisch museum en de hortus bo
tanicus. Het is namelijk helemaal niei
hetzelfde, of je een bananenboom in dt
kas van de hortus ziet of in de tuin
van een Hindoestaanse familie in Suri-
Op reis
Het Surinaamse gouvernement heeft
daarom Corrie van der Baan uitgenodigd
voor een half jaar naar het land van de
Commewijne en de Marowijne te komen.
Daar kan zij een Kiskissie in levende
lijve tekenen en behoeft zij geen in 1835
opgezet aapje uit een museum voor zich
neer te zetten. Per s.s. Langkoeas
trekt zij nu Dinsdag 22 December van
Rotterdam naar het verre tropenland.
Wij spraken haar gisteravond bij
haar ouders thuis, waar moeder aan
de garderobe bezig was en Corrie
druk doende was met opdrachten, die
zij intussen óók nog moet afmaken.
Corrie van der Baan is namelijk op
weg een bekend illustratrice te wor
den en heeft nog verschillende an
dere opdrachten lopen. Maar daar
voor gebruikt zij gedeeltelijk de veer
tiendaagse zeereis, die gemaakt wordt
op een vrachtschip met passagiers
accommodatie, waar de sfeer altijd
gezellig is, huiselijk, en geen grote
festiviteiten de aandacht afleiden.
Wie overigens denkt, dat deze reis
Corrie niets „doet", dat zij het zuiver als
„business" ziet. heeft het ook weer mis.
Corrie van der Baan is een jonge vrouw
met veel fantasie, die geniet van het
vooruitzicht iets van de grote wijde we
reld te zien. Het Kerstfeest op zee, Oud
en Nieuw, het is niet leuk dit niet thuis
te kunnen meemaken, maar het is toch
aantrekkelijk dit óók eens een keertje
op zee te kunnen beleven. En wat zal het
tropische land een bron van inspiratie
zijnVooral juist dit tropische land met
zijn vele schakeringen en tegenstellln-
Goede greep
De Leidenaars kennen Corrie van der
Baan (die haar artistieke opleiding aan
de Haagse academie ontving) misschien
wel van het Leids Kunst-Centrum, waar
zij enige tijd lid van was. Zij is een uit
gesproken verteltalent, een geboren illu
stratrice, die bovenal met de paplepel in
onderwijsproblemen is opgevoed, waar
immers haar vader vele jaren lang hoofd
was van de school m het Plantsoen.
De samenwerking met de tekstschrij
ver, Anne de Vries, is buitengewoon goed
zodat Suriname terecht iets van dit werk
verwacht. Corrie van der Baan verzorgd
ook de by de leesboekjes behorende
wandplaten en waarschijnlijk zal ook de
samenstelling van een tweede serie
boekjes door haar en Anne de Vries
worden verzorgd.
„De tekst", zegt Corrie, „is buitenge
woon, boeiend geschreven, echt een kin
derroman. En dat. waar er in het eerste
deeltje maar 23 woordjes verwerkt zijn.
die in zijn scheppingen niet de bruggen
achter zich wil verbranden. Hij gevoelt
zich nog in behoorlijk sterke mate aan
getrokken tot het laat-romantische
idioom, hoewel hij dat in verschillende
onderdelen typisch Amerikaans toepast.
Zijn melodieën zijn aantrekkelijk en
warm gevoelig, zijn samenklanken alles
behalve gewild modern Maar in het
laatste deel verandert de physionomie.
Het „Presto in moto perpetuo" in
eeuwige beweging) heeft een mechanisch
obsederend karakter, dat de toehoorder
hypnotiseert. De vioolpartij is zeer dank
baar geschreven en verraadt de hand
van de vakman, die o.a. weet, dat het
begeleidende of liever: meewerkende
apparaat de solist niet mag overspelen.
Soliste en orkest gaven van dit werk
dat niet zonder meer een geniaal
meesterwerk mag genoemd worden, on
danks de uitstekende kwaliteiten een
sublieme vertolking. Publiek en orkest
leden waren in hun bewondering voor
Bobesco's fenomenale en aristocratische
spel al even geestdriftig. De kunstenares
werd herhaaldelijk teruggeroepen.
Willem van Otterloo vierde met zijn
directie ware triomfen in de Suite van
Albert Roussel (in F, opus 33) en La
Het gebeurt maar heel zelden
en het is de heer A. Bos, hoeve
Dijkzicht, Achthovenerweg 15
te Leiderdorp, nog nooit over
komen, dat in December lam
metjes worden geboren. Maar
het jaar 1953 heeft hierop een
uitzondering gemaakt. De heer
Bos heeft de gelukkige moeder
tijdig naar binnen gebracht,
maar gisteren mocht zij met
haar twee lammetjes een uur
tje in de wei. Dat is vooral voor
het schaap zo gezond, zei
boer Bos.
Foto N. van der Horst
Valse van Ravel. Roussel, de voormalige
zeeofficier, die aanvankelijk zich o.a.
sterk liet beïnvloeden door de Oosterse
betovering van Cochinchina, is in deze
suite tot de jeugdinvloeden uit de in
dustriestad Tourcoing teruggekeerd. In
strakke classieke vormen (Prélude, Sa
rabande. Gigue) geschreven, openbaart
dit werk een openhartige nuchterheid,
die door de vorm een rechtstreeks con
tact met de moderne luisteraar bewerk
stelligt.
Vooral het derde deel is prachtig van
felle klankkleur De Sarabande voert
een geladen melodie met een sterk aan
zwellende en wegebbende climax. Het
orkest was het meest bewonderenswaar
dig in La Valse, die apotheose van het
Weense „Dreitakt", gezien door de
(Franse) bril van de klanktovenaar Ra-
vel. Hoe men dit werk ook interpreteert,
als (volgens de componist zelf) een fan
tastische en tragische duizeling of wel
als een roes van vermoeidheid, het blijft
een overmachtige, schokkende klanken-
orgie, die de toehoorder verbijstert Het
orkest realiseerde deze pracht in over
weldigende extase.
Joh.
i W.
In de gisteren te Leiden gehouden jaarlykse algemene vergadering van aan
deelhouders der N.V. Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Wollen Dekens
voorheen J. C. Zaalberg en Zoon zijn de jaarstukken goedgekeurd. Voorts werd
de procuratiehouder, de heer H. I. J. Schrandt, tot directeur en de heer H. M.
Burghard te 's-Gravenhage tot commissaris der N.V. benoemd.
Het bestuur deelde mede: „Ofschoon
het publieke financiële belang bij de N.V.
uiterst gering mag worden genoemd, mag
Zaalberg zich verheugen in een grote pu
blieke belangstelling. Teneinde aan deze
belangstelling te voldoen, ware het denk
baar geweest, in plaats van de thans ge
volgde weg: algehele afschrijving der ge
maakte overbrengings-, rebuildings-, ver-
nieuwings- en inbedrijfstellingskosten
de spinnerij te Vlijmen, deze kosten
niet onmiddellijk af te schrijven, doch te
kapitaliseren. Fiscaal zou dit echter een
offer van aandeelhouders hebben ge
vraagd. Het bestuur acht waar verder
de belastingen eerder neiging hebben tot
daling dan tot stijging de thans gevolg
de weg de juiste en in overeenstemming
de steeds gevolgde zeer conserva
tieve waardering der activa.
Immers alle gebouwen te Leiden wer
den geheel afgeschreven, en eveneens de
machines te Leiden, die voor 1948 zijn af
geschaft. De machines, na 1948 aange
schaft, staan thans voor 46 pet der aan
schaffingswaarde geboekt. Op de machi
nes, voor de fabriek te Vlijmen aange
schaft, werd inmiddels 78 pet afgeschre
ven; op de gebouwen te Vlijmen
nieuwbouw sinds 1948 35 pet,
Verheugend is het. dat de gang vai
ïn in 1953 alleszins bevredigend kan
worden genoemd, niettegenstaande in de
eerste drie maanden van dit jaar te Vlij-
nog kinderziekten moesten worden
overwonnen. Hierdoor is bewezen, dat de
winstcapaciteit van Zaalberg niet alleen
onveranderd gunstig is gebleven, doch i!
vergroot. Terwijl de positie van Zaalberg
krachtig is, bestaat er een behoefte
GEMEENTE LEIDEN
Otiiciële publicatie
VERORDENING OP HET BEGRAVEN
VAN LIJKEN
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter openbare kennis, dat met
ingang van heden gedurende drie maan
den voor een ieder op de secretarie dezer
gemeente ter lezing ligt de door de Ge
meenteraad in zijn vergadering van 9
November 1953 vastgstelde verordering
op het begraven van lijken.
Leiden, 18 December 1953.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
De Secretaris, De Burgemeester,
J. Bool. F. H. van Kinschoten
Benoeming onderwijs
en W. stellen de Leidse raad voor,
te benoemen tot onderwijzeres aan de op
leidingsschool Kernstraat: mej. P. R. Lan-
termans te Leidschendam, en tot onder
wijzer de heer R. Niggebrugge te Den
Haag.
die de kinderen aan het einde geacht
worden te kennen. Geniaal eenvoudig.
Wie zó over zyn werk spreekt, moet
wel iets goeds tot stand brengen. Per
soonlijk interesseert ons. hoe dc beleve-
van deze reis en de indrukken, die
maanden lang op haar zullen af stor-
1, haar als künstenares zullen beroe-
Linnen, verf en penselen gaan in
ieder geval óók mee
bedrijfskapitaal ten gevolge van het
ter hand nemen der fabricage van wol
len stoffen. Deze nieuwe tak van het bij
kans twee eeuwen oud bedrijf is een suc-
:s geworden.
Dat met het verkrijgen van credieten,
teneinde de sterk vergrote omzetten te
financieren, generlei moeilijkheden wor
den ondervonden, behoeft geen betoog".
Aldus het bestuur.
Maarse en Kroon verhoogt
tarieven
Tot nu toe heeft de N.V. autobusonder
neming Maarse en Kroon, ondanks de stij
ging van allerlei kosten, de kort na de
oorlog vastgestelde tarieven kunnen
handhaven. Aangezien de kosten voor
lonen en sociale lasten per 1 Augustus
j.l. echter opnieuw zijn gestegen met on
geveer zeven procent, en per 1 Januari
nog eens zullen stijgen, werd deze bus
onderneming tot haar spijt genoodzaakt,
het ministerie toestemming te vragen en
kele lijndiensttarieven te verhogen.
Het resultaat hiervan is, dat met in
gang van 1 Januari 1954 de lijndienst-
tarieven van retours, maandkaarten en
weekkaarten iets worden verhoogd. De
tarieven voor de enkele reizen en scho-
lierkaarten blijven ongewijzigd
Evangelistenspekten
eigen zak
De rijksrecherche van Leiderdorp heeft,
in samenwerking met de Leidse politie,
de hand weten te leggen op J. H. uit Lei
derdorp en M. v. H. te Voorschoten, die
de laatste jaren in Noord- en Zuid-Hol
land op een zeer listige manier aan geld
wisten te komen. Gekleed in het uniform
dat deed denken aan dat van het Leger
des Heils, en gewapend met godsdienstige
geschriften, togen zij op het „evangelisa-
De opbrengst van de geschriften zou ten
bate komen van liefdadige doeleinden,
doch de twee staken het geld in eigen
zak. Op deze wijze hebben ze tienduizen
den guldens bij elkaar gehaald. De beide
oplichters zijn ingesloten in het politie
bureau aan de Zonneveldstraat.
Een week gratis inspectie
De Morrisdaeler voor Leiden en om
streken, de N.V. automobielhandel Vree
ken en Schudel aan de Papenstraat heeft
de eigenaars van Morrisauto's deze week
het genoegen van een gratis inspectie van
hun voertuigen bereid. Dit is de eerste
gratis-inspectie week na de bevrijding.
Vijf monteurs hebben he. deze hele week
druk gehad met het inspecteren van on
geveer twintig Morrisauto's per dag.
Deze servlceweek werd door de N.V.
Vreeken en Schudel georganiseerd in
samenwerking met de importeur van de
Morriswagens. Molenaar's Nederlandse
automobielfabrieken. Een service-inspec
teur van deze fabriek is de hele week in
het bedrijf geweest om goede raad te
geven.
Van de Morriseigenaars, die var deze
gratis service-beurt gebruik maken, om
ringt niet iedereen zijn eigendom met
tere zorg. En hoewel deze wagen heel
wat kan verdragen, bleken sommige wa
gens. door onachtzaam gebruik, toch wel
bepaalde gebreken te vertonen. Met het
organiseren van deze servlceweek is,
de Morriseigenaars hopen, een goede
traditie begonnen.
