Jlieutue geitectfe (fiemrant
125-Jarige man
overleden
Is u vóór of tegen deelneming van Duitse
troepen in Europees leger?
De tegenstanders hebben geleidelijk
terrein moeten prijsgeven
Los autowiel kaatste op dak
van andere auto: 1 dode
Nederlandse ondernemers
met geld hebben kans
Wist U
VRIJDAG 11 DECEMBER 19S3
BUREAUX: Steenstraat 37.
Tirectie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN (vanaf 1 Jan. 1054):
6.40 per kwartaal; 2.15 per maand;
0.50 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Vier en dertigste jaargang No 9913
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHR1STEL11K-N ATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Staat vastlctj h gfjetlrttn
mgn hert In (eg^enspaet*
Gewetensvraag voor bevolking Bondsrepubliek
ER ZIJN heel wat discussies gevoerd en heel wat artikelen geschreven
over het brandende vraagstuk van de deelneming van Duitse troe
pen in West-Europees verband. De bevolking van de Bondsrepubliek
werd de concrete vraag voorgelegd: „Bent U vóór of tegen deelneming
van Duitse troepen in een West-Europees leger?" Hierop antwoordden
de ondervraagden op drie verschillende tijdstippen als volgt:
in November 1950: vóór 38 pet, tegen 46 pet, geen mening 16 pet;
in Juli 1952: 44.pct, 36 pet, 20 pet; in October 1953: 46 pet, 33 pet, 21 pet.
de sociaal-democratie georiënteerd zijn,
waren voor 60 pet vóór dienstweigering.
Van de officieren uit de'laatste wereld
oorlog stemden 28 pet vóór en 47 pet tegen
dienstweigering, terwijl 25 procent beslui
teloos bleek.
De tegenstanders van de Duitse deel
neming in een Europees leger verliezen
terrein, maar ook het aantal diergenen
stijgt, die hierover geen mening hebben
of willen uiten.
De aartsbisschop van Keulen, kardinaal
Frings, heeft in een herderlijk schrijven
in de vasten van 1951 gezegd:
„Wie de vrede wil, moet ook to
verdediging er van bereid zijn. Vrede
onder communistische dwangheerschappij
is geen vrede. Het zou zeker het ideaal
zijn, indien de gehele wereld ontwapenen
en de zwaarden tot sikkels omsmedi
zou. Zolang echter op deze oplossing niet
kan worden vertrouwd, moeten de vrede
lievende volkeren doen blijken, dat zij
tot alle offers bereid zijn, die tot de
dediging hunner vrijheid en menselijke
waardigheid noodzakelijk zijn".
En in April 1952 sprak kardinaal Frings
op een grote bijeenkomst van jeugdorga
nisaties in de Bondsrepubliek:
„Terwijl de bond van R.-Katholieke
Jongeren en van de landbouwjeugd ir
deelneming aan het Europees leger toe
stemt, spreken de vakverenigings- e
socialistische jeugdorganisaties zich hier
tegen uit. De meeste jeugdorganisaties
leggen echter de nadruk op het recht
dienstweigering".
Het vraagstuk van het recht tot dienst
weigering in geval van oorlog is in
algemeen een uitstekende barometer
de stemming in Duitsland. Indien „de
Duitsers" zo militaristisch zouden zijn, als
vaak wordt beweerd, dan zou op de vraag
het recht van dienstweigering voor
de volle honderd procent een „neen" moe-
weerklinken. Intussen is het resultaat
r een opinie-onderzoek echter geheel
Op de vraag:
„Indien iemand in geval van oorlog
weigert aan het front te gaan, wat zou U
daarvan zeggen?", luidden de antwoorden
in November 1951 als volgt: instemmend
(9 pet., afkeurend 30 pet., besluiteloos 16
pet., geen mening 5 pet.
Bij het opinie-onderzoek bleek, dat de
Rooms-Katholieken .zich vaker vóór het
recht van dienstweigering uitspraken dan
Protestanten. Personen, die politiek op
Theodora Versteegh
Zondag 65 jaar
De bekende Ned. Altzangeres Theodora
Versteegh (van Beuningenstraat 75, Den
Haag) hoopt Zondag a.s. haar 65ste ver
jaardag te vieren. Bij haar 60ste verjaar
dag hebben we in een artikel de grote
capaciteiten van deze kunstenares be
schreven. Toen nam zij afscheid van het
concertpodium, niet alleen om zich te wij
den aan de zangpaedagogie, maar ook om
jongere krachten een kans te geven. In j
deze vijf jaren heeft Theodora Versteegh
reeds verschillende leerlingen afgéleverd,
die een grote naam verwierven.
Treinen rijden 2 Januari
als op Zondag
Op Zaterdag 2 Januari rijden de treinen
als op Zondag, d.w.z. een trein, die vol
gens de dienstregeling alleen op Zater
dag rijdt of stopt, rijdt of stopt niet op
Zaterdag 2 Januari.
Daarentegen zal een trein, die dagelijks,
behalve des Zaterdags rijdt, wel rijden
op 2 Januari.
Naaldwijker schoot beverrat
van 5 kilo
De heer H. van Luik uit Naaldwijk,
een verwoed jager, schoot gisteren in de
Boschplaat te Honselersdijk een bever-
rat. Het dier had een nest bij een sloot
gemaakt. De rat had een lengte
cm en wook 5 kg. Vermoedelijk
dier uit een kwekerij ontsnapt.
Zal Indonesië de Prins
nu uitnodigen?
Een Indonesische persvertegenwoor
diger heeft gistermiddag op de pers
conferentie. die Z.K.H. Prins Bernhard
over Ethiopië gaf. gevraagd: „Uwe
Koninklijke Hoogheid reist naar allerlei
landen waar voor Nederland, na de ver
anderde verhouding met Indonesië eco
nomische mogelijkheden liggen. Waarom
bent U nog niet eens naar Indonesië ge
gaan? Een dergelijk bezoek zou vele mis
verstanden uit de weg kunnen ruimen"
De Prins antwoorde: ..Omdat ik nog
nooit uitgenodigd ben. Dat is het ant
woord op die vraag. Het initiatief gaat
steeds van de bezochte landen uit"
De vraag of de Prins een eventuele
uitnodiging zou aanvaarden werd daarna
niet gesteld.
Nekkramp in kazerne
te Amersfoort
Bij het vierde escadron depot lichte
luchtdoelartillerie in de Prins Willem III-
kazerne te Amersfoort is een geval var
nekkramp geconstateerd. De militairen
van de lichte luchtdoelartiLlerie, die
een aparte barak zijn gelegerd, wore
in quarantaine gehouden. Alle vereiste
maatregelen zijn genomen.
Willy Lages is Rooms
geworden
leider van de Duitse Sicherheitsdienst,
Amsterdam, toegetreden tot de R.K.
Kerk. De gevangenisleiding weigerde dit
bericht te bevestigen. Zü deelde ons
mede: „Over gedetineerden worden geen
inlichtingen verstrekt".
Oudste inwoonster van het
Westland wordt 103 jaar
Mevrouw A. van Velde-Monquil te
Honselersdijk hoopt Zondag 20 Decem
ber 103 jaar te worden. Zij is de oudste
inwoonster van het Westland. Haar ge
zondheid is niet zo goed meer als toen
zij 100 jaar werd.
Vreemd ongeluk in het Gooi
Chauffeur verloor macht over het stuur
en reed sloot in
Een ingewikkeld auto-ongeluk heeft gis
teren op de rijksweg Amsterdam—het
Gooi bij de Hakkelaarsbrug te Naarden
het leven gekost aan de 54-jarige heer L.
A. Everts uit Amsterdam.
Van een vrachtauto met oplegger, ko
mende uit de richting Amsterdam en ge
laden met een 15 tons vracht liep, ter
ihoogte van de zeepfabriek De Toren, een
Whterwiel af. Tezelfdertijd naderde uit
Hij wil blijkbaar ook
iets bijdragen
de tegen-overgestelde richting een mili
taire vrachtauto, die aan de voorzijde
door het losgeraakte wiel geraakt werd.
Door de klap sloeg het wiel meters de
lucht in en kwam toen terecht op het
dak van een derde auto, die in de file
reed achter de auto die het ongeval ver-
Het dak van deze auto werd ingedrukt,
zodat het wiel de bestuurder raakte. De
heer Everts, die alleen in de wagen zat,
verloor de macht over het stuur. De wa
gen reed de berm van de weg af en kwam
in de sloot terecht. De heer Everts kreeg
een schedelbasisfractuur en Is enige mi
nuten na het ongeluk overleden.
Op het spoorwegemplacement Noord te
Rotterdam was gisteren de 46-jarige weg
werker J. van Herk, uit tfe Doormanstraat
in Capelle aan de IJssel, bezig met het
lossen van rails, toen een losschietend
wrikijzer hem tegen het hoofd sloeg. De
wegwerker viel op de wagon en moest
direct naar het ziekenhuis Bergweg wor
den gebracht. Bij aankomst bleek, dat hij
was overleden.
In Amsterdam is gisteren overleden de
49-jarige C. A. L., die op 4 December op
de Rozengracht met zijn bakfiets in aan
rijding kwam met een tramwagen van
lijn 17. De heer L. had een schedelbasis
fractuur opgelopen.
Nu 5 doden door botsing
bij Hardinxveld
De 59-jarige mevr. A. Visch uit Rotter
dam, die Zondagmorgen zwaar werd ge
wond bij de autobotsing onder Hardinx
veld is gisteren in het Dordtse gemeente
ziekenhuis overleden. Het aantal doden
ten gevolge van dit ongeluk, dat aa
mist moet worden geweten, is daarmede
tot 5 gestegen.
Mevr. Visch is de echtgenote van de
eveneens omgekomen heer L. C. Visch,
die werkzaam was by de N.V. Lak- en
Verffabriek Premier te Loosduinen.
Z.K.Ii. Prins Bernhard heeft
gistermiddag op een persconfe-
rentie in het gebouw van de
Rijksvoorlichtingsdienst te Den
Haag de aanwezige journalis
ten een en ander verteld van
zijn jongste reis naar Ethiopië.
Op de foto Z.K.H. de vragen
van verschillende journalisten
beantwoordend. Links de di
recteur van de R.V.D., dr G. J.
Lammers, rechts de secretaris
van Z.K.H.mr F. A. H. de
Graaff.
Rumoer in Oslo
Ernstig incident tijdens
Nobelprijs-uitreiking
Communisten riepen luidt
„Ga naar huis Marshall"
Omtrent de uitreiking van de Nobel
prijzen voor de vrede te Oslo, waarvan
wij gisteren in een deel onzer edities
reeds melding maakten, is door Reuter
en A.P. een ernstig incident gemeld.
Op het ogenblik, dat aan generaal
Marshall de medaille en oorkonde wer
den ter hand gesteld, veroorzaakte een
twintigtal jonge communisten op de pu
blieke galerij een luide verstoring. De
demonstranten -riepen in koor: „Dit is
geen vredescandidaat! Maarschalk, ga
naar huis!" Kleine strooibiljetten met de
kop „Wij protesteren" fladderden naar
beneden op de hoofden der aanwezigen,
onder wie koning Haakon en kroonprins
Olav.
Volgens A.P. bevatten de pamfletten de
volgende inhoud: „Wij protesteren tegen
de beslissing, de Nobelprijs voor de
vrede te misbruiken om de organisatie
van de oorlog te belonen. Marshalls
werk is oorlog en voorbereiding tot oor
log. Hij droeg bij tot de atoomdood van
100.000 mensen in Hiroshima en Nagasaki
en verdeelde door zijn plan de wereld in
twee vijandige blokken."
Politie en enige personen uit het pu
bliek overmeesterden de herrieschoppers
zetten ben uit de zaal. Eén van de ge
arresteerde demonstranten, een jonge-
ongeveer 20 jaar. kromp ineen
onder de harde greep van een politie-
tar weigerde, zijn naam op te
geven. Volgens Reuter bevonden zich
onder de gearresteerden drie journalis
ten van communistische en radicale
bladen.
Tegen borgstelling
Auteur Jef Last weer
op vrije voeten
De 55-jarige Nederlandse schrijver Jef
Last. die Woensdag in Rotterdam is
arresteerd, toen hij met de Willem Ruys
uit Indonesië terugkeerde, is tegen borg
stelling vrijgelaten, in afwachting
het verdere onderzoek. Het staat nog
geenszins vast, dat een strafbaar feit is
gepleegd.
Kolendamp in school
te Hilversum
Vervroegde vacantie voor
250 kinderen
Ongeveer 250 Hilversumse schoolkin
deren genieten van een vervroegde Kerst-
vacantie. Gistermorgen moest nl. het hele
gebouw aan de Van de Sande Bakhuy-
z?nsti-aat. waac'5-. d? Valeriusscbool en
kleutérklasje zijn gevestigd, worden
ontruimd, wegens kolendampvergiftiging.
Verscheidene leerlingen, die op een
bovenverdieping zaten, werden onpasse
lijk, anderen kregen last van hoofdpijn
ook enkele onderwijzers gevoelden
zich niet geheel in orde. Het hoofd der
school besloot daarop het gehele gebouw
te ontruimen. Enige deskundigen consta
teerden dat er kolendamp uit de verwar
mingskelder opsteeg. De toestand werd
gevaerlijk geacht, dat men de school
kinderen met vervroegde Kerstvacanlie
stuurde.
Prins Bernhard over Ethiopië
De Keizer heeft eigen goudmijn in het
binnenland
(Van een onzer verslaggevers)
„De dokter had mij aanvankelijk verboden om naar Ethiopië te gaan, doch
later gaf hij toch zijn toestemming en ik kan u zeggen, ik ben beter terug
gekomen van mijn tocht, dan ik heen ging." Dit zei gistermiddag in het
gebouw van de Rijksvoorlichtingsdienst in Den Haag Z.K.H. Prins Bern
hard, toen hij er de Nederlandse en buitenlandse pers informaties gaf over
zijn jongste reis naar het land van Keizer Haile Selassi.
De prins had grote waardering
:t werk, dat de H.V.A. in Wonji
richtte. Er wordt daar een grote suiker
plantage in de woestijn aangelegd onder
zeer moeilijke omstandigheden. Er rr
ten wegen en bruggen, waaronder
hele grote worden aangelegd. De be-
DAT minister Suurhoff aan de Tweede
Kamer heeft voorgesteld, het voor 1954
uitgetrokken bedrag voor het revalidatic-
■um De Hoogstraat in Leersum met
83.200 te verhogen tot 405.370, daar het
aantal patiënten de verwachting overtreft.
DAT de kolonel der infanterie b.d. jhr
D. de Brauw is overleden
DAT het zweefviiegcentrum Teriet
van het rijk een renteloos voorschot van
f 30.000 kreeg voor verbetering van de
toegangsweg en de gemeente Arnhem bij
de terugbetaling financieel behulpzaam
wil zijn.
DAT de prov. staten van Overijssel be
sloten de jaarwedden van de leden vi
gedep. staten te verhogen van f 7200 tot
f 9500.
DAT gisteren in Stavenisse dé eerste
4 na de ramp gebouwde traditionele wo
ningen onder de kap kwamen en het hier
een gedeelte betreft van 50 woningen
voor de rampslachtoffers.
DAT in een bijvoegsel van de Staats
courant van gisleren de beschikking
bouwkostenberekening vervangingswaar
de is opgenomen.
DAT Venlo en Tegelen gezamenlijk een
compotverwerkend bedrijf volgens het
Deense Dano-systeem willen oprichten en
de kosten hiervoor op f 690.000 worden
begroot.
DAT gisteren op de markt te Zierikzee
een uit Zweden en Denemarken afkom
stige geschenkzending van landbouw
werktuigen en machines door het Rode
Kruis is overgedragen.
DAT een Haagse diplomatenfamilie
huize Manpad in Heemstede wil gaan
bewonen en de restauratie van het his
torische gebouw f 63.000 kost, waarover
men met rijk. provincie en gemeente
overlegt.
DAT prof. Van Giffen aan de Zwaag-
dijk bij Wewershoog (N.-H.) bij een proef
onderzoek e engrafheuvel uit de bronstijd
ontdekte en men in het voorjaar de vondst
verder zal onderzoeken.
DAT gedeelten van de landgoederen
Broerink onder Winterswijk en 't Huys
te Warmont onder Warmond voor het pu
bliek zijn opengesteld.
DAT de A'damse K. v. K. schriftelijk
bij B. en W. van A'dam protesteerde teeen
de verkoopafdeling van het Stedelijk Mu
seum. die zich op het terrein van de
kunsthandel zou begeven en door ver-
koop op Zondag de winkelsluitingswet zou
overtreden.
DAT de arts J. Ris te Schiedam be
noemd is tot directeur-geneesheer van
het ziekenhuis te Vlaarciingen.
DAT vanmorgen het nieuwe wegge
deelte van de rijksweg SneekHeeren
veen, ivan Stobbenga naar het ver
keersplein Terbant) in gebruik geno
men is.
DAT de spits op de Utrechtse Jacobi-
toren gisteren door het comité aan het
gemeentebestuur is overgedragen.
DAT B. en W. van Arnhem graag de
medisch-physische afdeling van de ge
zondheidsorganisatie T.N.O. willen huis
vesten in het gemeenteziekenhuis aldaar
en de verbouwingskostcn hiervoor ruim
f 30.000 bedragen.
DAT het Rotterdamse maritieme mu
seum Prins Hendrik tegen Kerstmis e«n
expositie inricht gewijd aan de geschie
denis van het Zuid-Hollandse rivieren
gebied.
DAT de nieuwe Amerikaanse ambassa
deur in ons land, H. Freeman Matthews,
gisteren in A'dam recipieerde voor leden
van de American's Businessmen's Club,
van welke club hij beschermheer werd.
DAT de K. v. K. voor A'dam besloot
gezamenlijk met de andere K. v. K.'s
van Noord-Holland bij minister Algera
aan te dringen op bespoediging van d«
tunnelbouw te Velsen.
langstelling en waardering voor dit Ne
derlandse werk is bij de Ethiopische
gering zeer groot. Vooral daar de Neder
landers niet begonnen zijn met voor
ziohzelf te zorgen. Zü bouwden eerst
woningen voor de Ethiopische arbeiders,
die dan ook uit heel het land kw
toestromen. Het was de prins opgevallen,
dat het geld, dat deze mensen verdienden
besteed werd voor het kopen van artike
len, die tot verhoging van de levens
standaard bijdroegen
Grote mogelijkheden
Ethiopië Is een land van grote moge-
lykheden. De bevolking, aldus de Prins
is zeer leergierig en zy heeft zeer intel
ligente leiders. Nederland zal er op het
gebied van tropische landbouwvoorlich
ting zeer veel kunnen doen. Ook voor
haven-, bruggen- en wegenbouwers llg-
er grote kansen, omdat het trans
portprobleem het grootste is. Er is maar
één spoorlijn, nl., die van Djibouti naar
Addis Abeba.
De consul-generaal van Ethiopië, de
heer J. J. Vürthelm, die het onderhoud
met de Prins ook bywoonde, vertelde
ons. als illustratie van de prinselijke me
dedelingen, dat de vrachtkosten New
York-Djibouti lager zyn, dan die van
Djibouti-Addis Abeba. Wel een bewys.
dat er op het gebied van het vervoer wat
gebeuren moet.
Prins Bernhard geloofde niet, dat de
individuele Nederlander een kans heeft
in Ethiopië. Wel de groep, die bereid is
geld in ondernemingen te steken en die
op te bouwen.
Zoals men weet bevindt zich thans een
groep Nederlandse ondernemers in
Ethiopië, die er. met behulp van de
Ethiopische regering, de mogelijkheid
het stichten van koffie-, cacao- en
andere cultures bestudeert.
Er moeten ook grote bodemschatten ln
Ethiopië zyn. dooh de ontginning daar
van wacht ook op de ontsluiting van de
betreffende gebieden. De Keizer heeft
een eigen goudmijn en er moeten zich
schatten bevinden in het binnenland De
Prins herinnerde eraan, dat de K.L.M
onderhandelingen voert met de Ethiopi
sche regering over de luehtkartering van
het land. De financiering is de voor
naamste zorg.
De invloed van de Italianen is nog zeer
sterk. Wie met de bevolking wil spreken,
moet eigenlijk wel Italiaans kennen. De
verhouding tot de vroegere bezetters is
goed.
De journalist, die de vraag stelde, was
de correspondent te Amsterdam van Mer-
deka, de heer Rinto Alwi.
Politieke koks te Parijs
Vóór Berlijns gerecht
wordt aangesneden
In Parijs zullen vertegenwoordigers
van de Westelijke „Grote Drie" voorbe
reidende besprekingen voeren over de
Berlijnse conferentie van de „Grote
Vier", die op 4 Januari moet beginnen.
In de Amerikaanse delegatie zullen zit
ting hebben mevrouw Douglas Mac
Arthur, alsmede Brewster Morris en Ray
Thurston, beiden van de Europese afde
ling van het departement.
Intussen heeft de Westduitse Bonds
dag er in een resolutie op aangedron
gen. dat de „Grote Vier" te Berlijn, het
besluit zullen nemen. Duitsland te her
enigen en daarmede een bydrage te leve
ren voor de wereldvrede. December E.K.
Sprookjessfeer in Den Haag.
Deze foto werd onlangs
's avonds om elf uur genomen
van de Hofvijver en omgeving.
Regering stelt voor
Meisjes van 14 jaar
niet het bedriji in
Geen verbod van werk in
gezin of landbouw
Een verbod van bedrijfsarbeid voor
14-jarige meisjes is het doel van een
wetsontwerp tot wijziging van de Arbeids
wet, dat staatssecretaris Van Rhijn nu bij
de Tweede Kamer heeft ingediend.
Het verbod geldt niet voor arbeid in de
landbouw, aangezien op dit werk de Ar
beidswet nog niet van toepassing is. De
leeftijd, waarop kinderen tot het verrich
ten van landarbeid kunnen worden toe
gelaten, zal bepaald kunnen worden bij
de in voorbereiding zijnde regeling van
werk- en rusttijden in de landbouw. Ook
zal het verbod niet gelden voor huishou
delijke arbeid. Bij werk in het gezin
wordt het 14-jarige meisje immers niet
bedreigd door die gevaren, die in het be
drijfsleven bestaan.
Het aantal meisjes, dat op 14-jarige
leeftijd in een onderneming gaat werken,
bedraagt ongeveer 6500 per jaar. De
staatssecretaris verwacht, dat de bestaan
de onderwijsgelegenheid in het algemeen
voldoende zal zijn om deze meisjes op te
vangen.
Kolendamp in huiskamer
Vrouw en twee kinderen
aan de dood ontsnapt
Een vrouw en twee kinderen zyn gis
teren in Apeldoorn op het nippertje aan
de dood door kolendampvergiftiging ont
snapt, dank zy de oplettendheid van de
buren. Deze buren bevreemdde het na-
melük, dat het bü de familie H zo stil
was. Zy gingen op verkenning uit en tot
hun grote schrik zagen zy, dat de vrouw
van 35 jaar en de twee kinderen van
twee en zes jaar in de huiskamer bewus
teloos op de grond lagen. De vrouw en
de kinderen werden snel naar buiten ge
bracht, terwijl de G.G.D. werd gewaar
schuwd. Met behulp van een zuurstof
apparaat waren de slachtoffers spoedig
>veer by kennis gebracht.
De kolendamp is vermoedelijk ontstaan
door de slechte trek in de schoorsteen en
door het feit, dat de kachel geheel was
afgesloten terwijl er verse kolen op
lagen.
IN EUROPA
hedenmorgen 7 i
Iets meer wind
Het K.N-M.I. te De Bilt
verwacht tot morgenavond:
Zwaar bewolkt met enkele
verspreide opklaringen en
vooral aanvankelijk op veie
plaatsen nevel of mist.
Overwegend droog. Zwakke tot matige
wind tussen Oost en Zuid. Dezelfde of
iets lagere temperaturen. lOpgemaakt
hedenmorgen te 10 uur).
Zon en maan