Minister Cals:
laging van
Achterstand scholenbouw en tekort aan
onderwijzers eerst inhalen
in 1955 nog geen ver-
de leerlingenschaal
SLOAN'S liniment*
Wijziging der pensioenwetten
vroeg weinig debat
Toch is het zo
Trawlvisserij vangt te weinig
verse vis, meent minister
AVONTURIERS
2
DONDERDAG 10 DECEMBER 19SJ
De Arabieren versloegen de Romeinen
WZ
(Van onze Parlementsredacteur)
IGENS GEBREK aan leerkrachten zal in 1955 nog geen verlaging van
het gemiddelde aantal leerlingen per klas by het lager onderwijs
kunnen worden bereikt. Gisteren is het Kweekschoolbesluit getekend. De
schoolgeldwetten en de nieuwe omroepwet zijn de ministerraad gepasseerd.
Het ontwerp-monumentenwet verlaat dezer dagen het departement. De
salarissen der hoogleraren worden met terugwerkende kracht tot 1 Januari
1953 verhoogd en met inbegrip van de bekende vijf procents-verhoging
zullen deze op 1 Januari a.s. f 17.000 per jaar bedragen. Ziedaar enige me
dedelingen, die minister Cals gisteravond in de Tweede Kamer deed bij
de behandeling van de begroting van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen.
De bewindsman erkende, dat er bij
het lager onderwijs sprake is van een
noodtoestand. Hij herinnerde er echter
aan, dat ook vóór de oorlog de leerlin
genschaal zeer hoog was. Fel keerde hij
zich tegen het demonstratieve congres,
dat op 28 November te Utrecht is ge
houden en waar het werd voorgesteld, als
of de bewindsman als een „onbewogen
sfinx" in Den Haag zat. Alsof ik geen
familieleden heb, die onderwijs geven
aan zeer grote klassen en alsof mijn
eigen kinderen niet in dergelijke klassen
zitten, zo riep de minister uit. Hij meen
de echter, dat men hem en zijn voor
gangers niet al te veel verwijten mag
maken. Het is moeilijk het tekort aan
schoolruimte in te lopen, waar er ook
zo'n enorm woningtekort is. terwijl na
de oorlog ook in vele andere noden
moest worden voorzien. Bovendien is het
aantal geborenen per jaar na de oorlog
met sprongen omhoog gegaan, hoewel er
de laatste jaren weer een niet onbelang
rijke teruggang ds. In 1952 is er f óO min
uitgegeven voor scholenbouw en in 1953
zal dit f DO min zijn. Voor 1954 zijn er
3900 schoollokalen in nieuwbouw voor
voor subsidie in aanmerking kan komen,
omdat de school niet aan de wettelijke
eisen voldoet: de leraren hebben de ver
eiste bevoegdheden niet.
Ook was er op gewezen, dat in Rotter
dam geregeld 40 klassen naar huis moeten
worden gestuurd wegens gebrek aan per
soneel. De bewindsman verklaarde hier
omtrent, dat, wanneer Rotterdam gebruik
had gemaakt van de bevoegdheid, de toe
latingsleeftijd te verschuiven, er 36 onder
wijzers minder nodig zouden zijn geweest.
Salarissen
Wat de lerarensalarissen betreft was de
bewindsman opnieuw van oordeel, dat
niet gesproken kan worden van een trage
gang van zaken. Hij voelde weinig voor
een vergelijking met ingenieurs van de
rijkswaterstaat: er is te groot verschil in
vacanties, diensttijden en aard van de
werkzaamheden. Ook voelde de be
windsman weinig voor rechtsherstel 1947.
In dat jaar ging de salarisverbetering
voor het nijverheidsonderwijs in op 1
Januari en voor het VHMO op 1 Septem
ber. De heer Tilanus opperde de moge
lijkheid dat dit verschil te wijten wa;
ambtelijke vergissing,
De regering moet maatregelen nemen i Aan het departement zullen vijf chefs
voor hert opvoeren van het aantal onder- van afdelingen worden benoemd t<
wijzers. De besprekingen met minister
Staf over uitstel of vrijstelling van mili
taire dienst voor onderwijzers worden
voortgezet. De minister hoopte op een
rog groter verruiming dan reeds is aan
gekondigd. Ook zal de bewindsman po
gingen voortzetten om te komen tot ver
lening van fictieve diensttijd aan hen,
die bij het onderwijs willen terugkeren.
De verhoging van studietoelagen is op
genomen met de minister van Financiën.
De afschaffing van de gemeenteclassifi
catie kan niet los worden gezien van het
algemene probleem en geeft bovendien
op het totaal geen enkele onderwijzer
meer. Van het doen herleven van een
spoedcursus voor bezitters van een diplo
ma HBS of Gymnasium verwachtte de
bewindsman niet erg veel toeloop. Bo
vendien zijn er thans een aantal goede
avond-kweekscholen. In dit verband
wees de bewindsman er op, dat de Gere
formeerde Kweekschool te Krabber.dijke
het troetelkind van ds Zandt; (SpP) niet
Een man over
mannen
Mevr. FortanierDe Wit had in
de Tweede Kamer haar blijdschap
er over uitgesproken, dat er achter
de regeringstafel ook een vrouw
zat, n.l. de staatssecretaris van on
derwijs, mej. dr De Waal.
Gisteravond dankte minister Cals
voor deze waardering. De vreugde
de de bewindsman, wel in de eerste
plaats gelden het feit, dat een
vrouw deze plaats van staatssecre
taris bekleedde, maar hij meende
toch de veronderstelling te mogen
uitspreken, dat er ook een tikkeltje
waardering in lag voo:
die de benoeming van
hebben bevorderd
directeursrangen zullen met arabische
cijfers worden aangeduid. De Romei
zyn daardoor Arabieren geworden, zij het
hoog genummerde
Meer vrijheid
Vóór de bewindsman aan het woord
kwam had nog de heer Stapelkamp (AR)
een lans gebroken voor een betere behan
deling van het prot. christelijk nijverneids-
onderwijs, had magister Stokman (KVP)
gepleit voor meer vrijheid t.a.v. leerplan,
vakken en examens en zich gekeerd tegen
de heer Van Sleen (PvdA) met betrekking
tot de beheersvorm van de openbare scho
len (die beslist openbaar moeien bhiven
en waarbij geen overdracht van over-
heidsbevoegdheden aan de ouders mag
plaats vinden), had de heer Lucas (KVP)
gezegd, dat het resultaat met betrekking
tot de lerarensalarissen maar half werk
was, had de heer Gortzak (Comm.) de gel
den van de oorlogsbegroting willen beste
den voor onderwijs, had de heer Peters
(KVP) zijn standpunt kenbaar gemaakt
met betrekking tot de leerlingenschaal,
de scholenbouw en de onderwijzers-op
leiding en had de heer Engelbertink
(KVP) het zijne gezegd over nijverheids-
onderwijs-vraagstukken.
Maandagavond ral minister Cals zijn
rede voortzetten. Daarna komt de staats
secretaris, mej. dr De Waal aan het
woord, voor de eerste maal bij een be
grotingsbehandeling.
Gistermiddag maakte de Tweede Kamer
nog een begin met de behandeling van de
begroting van Sociale Zaken. Alleen de
heer Zegering Hadders (VVD) voerde het
woord, waarbij hij met name critiek uit
oefende op de werking van de wachtgeld
en werkloosheidswet. Hierop komen wij
nog nader terug. Vanmiddag werd het
Ttiwumattek
Bij rheumatiek, licht, spit en spierpijn
geeft de genezende 'warmte van
SLOAN'S LINIMENT direct verlichting.
Deze warmte dringt diep door. In ons
gure klimaat moet U SLOAN'S
LINIMENT altijd in huis hebben.
Van hei erf van School en Kerk
Beroepingswerk
Kamer accoord bij wijze van voorschot
Arbeidscontractanten, wachttijden, cumulatie,
invaliditeit en verhoogde maxima
(Varronze Parlementsredacteur)
DE TWEEDE KAMER heeft zich gistermiddag zonder hoofdelijke stem
ming verenigd met het omvangrijke wetsontwerp, dat wijzigingen
brengt in een aantal bepalingen van verschillende pensioenwetten. Deze
wijzigingen hebben betrekking op de .pensioengerechtigdheid van arbeids
contractanten, de wachttijden voor het recht op pensioen, de maxima der
pensioenen, de minima, der invaliditeitspensioenen en de cumulatie
beperking.
mee het totaal aan pensioen en arbeids
inkomen deze basis overschrijd»!, wordt
de helft niet voor aftrek in aanmerking
gebracht. Van de andere helft, die dus
aanvankelijk wel voo.r korting in aan
merking komt, wordt tel'kenjare 2 pet
vrijgegeven, zodat na 25 jaar de cumula
tie-beperking tot het verleden behoort.
Daarnaast is echter de bepaling gehand
haafd, dat generlei cumulatie-beperking
wordt opgelegd na het bereiken van de
65-jarige leeftijd. Voor oorlogsinvaliden
het plafond beneden hetwelk geen
mindering op het pensioen wordt
■ast gesteld op f 2500.
groot belang
zonder dat die afdelingen
den omgezet in directoraten. De bewinds-
vond, dat hij hiermee laat i
dcre departementen kennen deze rang
al lang. In het oude bezoldigingsbesluit
komen vier directeursrangen voor, dit
worden aangeduid met romeinse cijfers
De andere rangen worden aangeduid me
arabische cijfers. Men spreekt in de amb
telijke wereld dan ook van Romeinen er
Arabieren.
In de wijziging van het bezoldigings- debat voortgezet
besluit dat binnenkort afkomt, hebben Vanavond beantwoordt
echter, aldus de bewindsman, de Ara-j de verleden week gemaakte opmerkingenblijft ongewijzigd,
bieren de Romeinen verslagen: ook dei over zijn gas-beleid.
Allereerst geven wij
samenvatting van de
zijnde „nieuwigheden".
ARBEIDSCONTRACTANTEN. Burger
lijke arbeidscoritractanten worden onder
de werking van de Pensioenwet 1922 ge
bracht, wanneer zij een niet-onderbroken
diensttijd van 2 jaren hebbën bij een of
andere overheidsinstantie. Een onderbre
king van -maximaal twee maanden wordt
niet als onderbreking gerekend. Bij alge
mene maatregel van bestuur kunnen
categorieën worden aangewezen, die pas
onder de pensioenwet zullen vallen na
een diensttijd van 5 jaar. Het ligt in de
bedoeling, deze „langere" diensttijd te
doen gelden voor personen," voorzover in
dienst voor de uitvoering van een bepaald
werk,- als leerling of voor waak- en
schoonmaakdiensten. De termijn van vijf
jaar zal tevens gelden voor vrouwe
lijke personen, die belast zijn met een
mechanische of administratieve hulptaak.
Het verhalen van de nodige inkoopsom
men wordt verplicht gesteld. Deze worden
verrekend met het spaartegoed van da
arbeidscontractanten.
WACHTTIJDEN. Bij ontslag op eigen
verzoek dan wel bij oneervol ontslag moet
men thans 15 dienstjaren hebben, wil men
recht hebben op zgn. uitgesteld pensioen,
waarvan men op 65-jarige leeftijd kan
profiteren. Deze termijn is teruggebracht
tot 10 jaar. Bij eervol ontslag, niet op
eigen verzoek verleend (bijv. wanneer een
ambtenares huwt) móet men thans 10
dienstjaren hebben, wil men recht op uit
gesteld pensioen krijgen. Deze wachttijd
wordt verkort tot 7 jaar. Onmiddellijk in
gaand Invaliditeitspensioen kan men nu
pas krijgen na 7 dienstjaren. Deze wacht
tijd wordt ingekort tot 5 jaren. De wacht-
ister Zijlstra i tijd voor vervroegd ouderdomspensioen
HET KAN ONS INDERDAAD soms
toeschijnen of de regen in wer
kelijke stralen neervalt. Maar dat is
slechts schijn. In werkelijkheid zijn
het altijd afzonderlijke druppels, die
echter met een zo grote snelheid val
len, dat het oog ze als een lijn ziet.
Nu ia het grappige van regendruppels,
dat zij een maximale grootte niet kun
nen overschrijden, welk verschijnsel
een zekere geruststelling kan geven
met het oog op alle mogelijke zomer-
vacanties die we nog in het vooruit
richt hebben.
Laten we echter beginnen met het
begin, en opmerken dat op een val
lende druppel verschillende krachten
inwerken. In de druppel zélf werkt
de cohesie, die verhindert dat de vloei
stof in afzonderlijke moleculen uit el
kaar valt. Maar aan de andere kant
is de druppel in zijn val onderhevig
aan de wrijving van de lucht. Dit is
dus een uitwendige kracht die voort
durend tracht kleine stukjes water van
de druppel af te trekken wanneer
we het zo althans eens mogen uit
drukken.
Omdat de wrijving van de lucht ge
weldig toeneemt naarmate de val
snelheid groter wordt, begrijpt een
ieder dat een vallende druppel van
grote afmetingen het zwaar te ver
antwoorden heeft en dat zijn valsnel
heid op een gegeven moment zó groot
kan worden, dat de cohesiekrachten
de watermassa niet meer bij elkaar
kunnen houden, zodat de druppel in
kleinere deeltjes uiteen valt. De groot
ste doorsnede die een druppel kan be
reiken, bedraagt ongeveer 0.5 cm.
Wordt deze grens overschreden, dan
verliezen de druppels de bolvorm en
splitsen zich in afzonderlijke, kleinere
druppels.
Dit is op zichzelf reeds een plezierig
ding. Maar er is nog een andere ver
rassing die ons vrolijk moet stemmen.
Regendruppels kunnen n.l. niet met
een onbeperkte snelheid vallen, of in
andere woorden, hun valsnelheid is
gelimiteerd. Een bom gedraagt zich in
dat opzicht veel onvriendelijker. In
dien een dergelijk stuk oorlogstuig op
een hoogte van 2000 meter wordt los
gelaten, treft hij de grond met een
snelheid van ongeveer 200 meter per
seconde. Zouden regendruppels zich
ook op deze wijze gedragen, dan moes
ten wij in Nederland voortdurend met
stalen helmen op het hoofd lopen,
want iedere regenbui zou in dat ge
val vergeleken kunnen worden met
een waar mitrailleurvuur.
Stelt u zich echter gerust: regen
druppels kunnen u slechts treffen met
een valsnelheid van 8 meter per se
conde, want bij die snelheid is de
wrijving die de druppel van de lucht
ondervindt juist zo groot als de aan
trekkingskracht van de aarde. Hij kan
dus niet harder vallen, zelfs al zou
hij het willen. Gelukkig!
Zojuist hadden we het over de co
hesie, dus de inwendige krachten in
de druppel die er voor zorgen dat de
waterdeeltjes bijeen blijven. Deze
krachten maken het ook mogelijk
zeepbellen te blazen die maandenlang
bewaard kunnen blijven.
Daarover morgen
(Nadruk verboden).
Geen bezorgdheid over snelle opbouw van
de Duitse trawlervloot
INVALIDITEITSPENSIOEN. Het mini'
mum invaliditeitspensioen ondergaat eor
verbetering. Een invalide, die niet ir
staat is voor tenminste 1/3 gedeelte ir
zijn levensonderhoud te voorzien, krijgt
één tijdelijke aanvulling bestaande uit
het versohil tussen zijn ipensioen en
pensioen, dat zou zijn verkregen bij
diensttijd van 30 jaar.. Zo-dra de leeftijd
van 60 jaar wOldit bértfikt komt de aan
vulling te vervaillien cul wordt het pen
sioen berekend naar éen diensttijd
Kort debat
Lang heeft de Kamer over dit ingewik
kelde wetsontwerp niet gedebatteerd. Het
gaat hier immers om incidentele regelin
gen, welke getroffen worden in afwach
ting van een algehele herziening en ver
eenvoudiging van de pensioenwetgeving
De Kamer aanvaardde het wetsontwerg
dan ook bij wijze van voorschot, zonder
zich hiermee ook maar in enig opzicht te
binden met betrekking lot de grote her
ziening. die door de staatscommissie-V
Poelje wordt voorbereid. Er werden wel
enige nadere wensen geuit. Zo bepleitten
de heren Van der Zanden (KVP). Becr-
nink (CH) en Weiter (KNP) een algehele
afschaffing van de cumulatieregeling. De;
heer Reuter (comm) wilde het pensioen
gerechtigd worden van de arbeidscon-j
tractanten facultatief stéllen, waar mi
nister Beel echter niets van wilde weten.
Ook enkele eigenlijk buiten dit wets-l
ontwerp liggende vraagstukken werden
Ned. Herv, Kerk
Aangenomen: naa Bergharen M. J.
Pool te St. Maarten (toez,).
Geref. Kerken
Beroepen: te Amsterdam-W. (vac.
F. Guillaume) Dr P. H. v. Meyenfeldrt
te Amersfoort;
Bedankt: voor Nieuw-Loosdrecht
O. van Noort te Nieuwerdijk (N.Br.).
Oud Geref. gemeenten
Tweetal: te St Philipsland M. A.
Mieras te Krimpen a.d. IJssel en E. du
March ie van Voorthuysen te Leersum.
Waarschuwing van Am.
Presb. kerken
De Nationale Raad van de Presbyte-
aanse Kerk in de Ver. Staten heeft eer
ernstige waarschuwing gepubliceerd
in o a. wordt gezegd: „Ei gebeuren
dingen in ons nationale leven en
internationale sfeer, die ons met diepe
zorg moeten vervullen". Hoewel voort
durende waakzaamheid tegenover he
nunisme geboden is, waarschuwt de
raad, dat er „begunstigd door een atmos-
van intense onrust en achterdocht
sluwe krachtige aanval wordt ge
daan op de fundamentele rechten van d<
i Sommige onderzoeken van he
Congres leken duidelijk op inquisities.
een bedreiging beginnen te vormer
de vrijheid van denken in dit land
Het heiligdom van het geweten
het persoonlijke oordeel, waar God alleen
het recht heeft om binnen te treden,
wordt overschreden". De raad vraagt, dat
alle Presbyterianen aandacht zullen ge
ven aan drie fundamentele beginselen:
1. De Christelijke Kerk heeft een profe
tische taak te vervullen in iedere i
schappij en in iedere tijd; 2 De majes-
t van de waarheid moet te allen tijd»
tot elke prijs worden bewaard; 3. Gods
ïvereine heerschappij is het leidende
element in de geschiedenis.
Receptie prof. dr G. Révesz
(75 jaar en 50 jaar doctor)
Aan prof. dr G. Révesz, emeritus-hoog
leraar in de psychologie aan de gemeente
universiteit van Amsterdam, die gister
zowel 75 jaar oud als 50 jaar doctor
geworden, is door oud-leerlingen in 1
psychologisch laboratorium te Amster
dam een receptie aangebeden,
len van de gelegenheid gebruik hebben
gemaakt hem geluk te wensen. Verschil
lende korte toespraken werden gehou
den. De jubilaris, die in Hongarije gebo
ren is en al 33 jaar in ons land woont,
dankte voor de hem gebrachte hulde.
Ook de Kerk betrokken bij
Rotterdam Lichthoven
Gedurende de lichtweken, die van
avond in Rotterdam beginnen onder het
aangesneden. Wij beperken'ons hier tot!motto: -Rotterdam lichthaven", laten de
hetgeen de bewindsman hieromtrent heeftlterlten 21ch n'et onbetuigd. Door bemid-
gezegd. I deling van de afdeling Rotterdam van de
De verhoging ven de pensioenen mei 5 9ecumenisch» Raad Kerken
procent in verband
?n de consumptiebeperking zal wordei
berekend Zowel over het grondbedrag va
het pensioen als over de toeslagen. Voo
de pensioenen tot 5050 wordt deze ver
hoging .aldus berekend. Voor de hogere
pensioenen zal de grondslag worden ver
hoogd mèt 5 pet. Binnenkort zal hi er-
wetsontwerp worden ingediend.
Na negen jaar
Kerk van Zevenbergen in
oude luister hersteld
Onder grote belangstelling is gisteren
t Zevenbergen de herstelde Hervormde
kerk plechtig in gebruik genomen
kerkgebouw dat uit de 14e eeuw dateert,
de oorlog zeer zwaar beschadigd,
toen de bezetter overging tot het afbre-
en van de toren. Thans is het gebouw
et uitzondering evenwel van de toren,
oude luister hersteld.
Vele sprekers voerden het woord o.
de directeur van Monumentenzorg, jhr|
dr E. O. M. van Nispen tot Sevenaer,
ns de Herv. Bouw- en Restauratie-
lissie mr G. A. J. Ter Linden. Ds
in Heyst, Herv. predikant te Om-
sprak namens de Ring Ommen, di
de gemeenten Zevenbergen en Willem
stad heeft geadopteerd. Namens de kei
keraad der Geref. Kerk sprak de hee:
n Hinten. Voorts brachten noj
vele andere sprekers, onder wie 3 oud
predikanten, hun zegewensen aa
Hervormde gemeente van Zevenbergen
Niemöller niet naar Sowjet-Unie,
maar naar Oostzone
Ds Martin Niemöller maakt op hel
ogenblik een preek- en voordrachtstour-
née door de Duitse democratische repu
bliek. Als uitgangspunt heeft h(j Erfurt
gekozen, waarna o.a. Leipzig, Dresden,
Halle, Gotha en Eisenach bezocht zullen
worden. De reis zal tot 20 December
duren. Ds Niemöller maakt dus geen reis
naar de Sowjet-Unie, zoals dezer dagen
abusievelijk werd gemeld.
In China geen Nederlandse
missionarissen meer
De apostolisch administrateur van
bisdom Yungpingfu in Noord-China,
lazarist J. Herrijgers is op terugreis
China naar het Lazaristenklooster w
Nijmegen. Hij is de laatste Nederlandse
missionaris, die China heeft verlaten; de
anderen waren reeds eerder verdreven
PROMOTIES
- 10 Dec Geslaagd doet cx Nb
recht de heren H van Vloten. Wageninee
en R H Knegtmans. Den Haag. 8 L
AMSTERDAM, 9 December. Geslaaa
voor het candidaatsexamcn rechten me)
J- C. A. Raval (Bussum) en de heer I. K fc
Schuilwerve (Amsterdam); voor het candi I
daatscxamen Engels mej. H. M. Wijnne a ft
de heer C. J. J. S. Humpig (Amsterdam),
T"\E SOCIAAL-ECONOMISCHE toestand in de visserij is over het alge- j ^De^reeds verleende itwal-iditeitópcn-
meen bevredigend, maar in economisch opzicht moet worden betreurd, |sioenen worden aan deze nieuwe regeling
dat de nadruk bij de grote trawlvisserij te veel ligt op de uitoefening van
de haringtrawlvisserij en te weinig op de uitoefening van de visserij op j a]J^S\v^wen- en wezen-peiwioenen
j verse vis. Dit zegt minister Mansholt in zijn antwoord op het voorlopig
verslag van de Tweede Kamer over de begroting van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening.
De uitkomsten
mogen zonder
den genoemd. In sociaal opzicht is de toe
stand iri deze sector in de jaren na de
bevrijding geleidelijk aan verbeterd. Niet
temin vragen verschillende kwesties om
een oplossing, o a. de dikwijls minder
goede accommodatie aan boord van de
oudere vaartuigen, de samenstelling van
de voedingslijst benevens het verlangen
van vele opvarenden om per reis een
loonafrekenirag te mogen ontvangen.
De toegezegde nota inzake het visserij
beleid heeft de Staten-Generaal nog niet
bereikt, omdat het overleg nog gaande is.
De minister hoopt evenwel, dat dit over
leg zeer binnenkort tot een goed resul
taat zal leiden.
De minister deelt niet de bezorgdheid
over de snelle opbouw van de Duitse
trawlervloot. Inderdaad heeft West-
Duitsland in de afgelopen jaren een flink
aantal grote trawlers gebouwd, doch het
is de vraag, of deze schepen economisch
verantwoord zijn.
De Westduitse regering heeft onlangs
bekend gemaakt, dat zij eveneens steun
wil verlenen bij vernieuwing en verbete
ring van de Westduitse loggervloot. Het
is nog niet duidelijk, waaruit deze steun
zal bêstaan. Niettemin is de minister van
De vraag of de maatregelen, die blij
kens de Troonrede in voorbereiding zijn
tot verbetering van de zeevisserij, ook
hierin zullen bestaan dat weldra weer
een nieuwe regeling wordt getroffen met
het oog op de maaswijdte, beantwoordt
de minister ontkennend.
Een advies tot instelhóg van een pro
ductieschap voor visserijproducten is nog
bij de S.E.R. in voorbereiding. Het is uit
gesloten,dat dit productschap nog vóór
15 Februari a.s. tot stand zal kupnen
komen. Aan een- tijdelijke verlenging van
de werkingsduur van het huidige Bedrijf
schap voor Visserijproducten is dan ook
niet te ontkomen.
Voor de electrovisserjj liggen, in ver-
Voor militaire invaliden eindigt jge verhoging der mechanische pensioen
i 'wordt direct uitbetaald. De verhoging van
de ingewikkelder pensioenen wordt uit
betaal d in het eerste kwartaal van 1054.
Bij de Pensioenraad wordt op de nodige
spoed aangedrongen.
De kwestie van de oud-gepensionneer-
den achtte minister Beel zeer urgent,
waarom de zaak dan ook met spoed wordt
bekeken. De regeling, die voor deze ca
tegorie uit de bus zal komen zal ook
gelden voor de voorlopige gepension-
neerden van 1947/'48.
ijn op het ogenblik, behala-e aan procen
tuele maxima, gebonden aan absolute
maxima. Krachtens het wetsontwerp zul
len nu die absolute maxima vervallen.
De reeds verleende pensioenen., zullen
volgens de nieuwe normen odduouw
worden berekend.
CUMULATIE. Verbetering wordt ge
bracht in de beperking van gelijktijdig
genot van pensioen en inkomsten uirt of
in verband met arbeid of bednjf. Als
basis wordt genomen dé laatstelijk geno
ten wedde, eventueel aangepast in ver
band met later plaats gehad hebbende
loonsverhogingen. Van het bedrag.
band met de geleidbaarheid van het zee
water. de mogelijkheden bij de binnen
visserij gunstiger dan bij de zeevisserij.
In het komende jaar zullen met een ap
paraat dat in ons land -zal worden ge
bouwd verdere proefnemingi
gedaan.
Amerikaanse studiebeurzen voor
Nederlandse leerkrachten
De Amerikaanse regering heeft voor
If" 1^55 weer een aantal studiebeurzen
en reistoelagen beschikbaar voor Neder
landse leerkrachten bij het l.o., m.o.,
v.h.o. en nijverheidsonderwijs. Zij wor
den in de gelegenheid gesteld in de VS.
onderwijsmethoden te bestuderen. Een
aparte regeling is er voor leraren Engels.
Er zijn bovendien dertien uitwisselings
beurzen voor leraren m.o. Zij zullen dan
op een school in Amerika een jaar lang
gewoon les geven in hun vak. Inlich
tingen voor 29 December bij het Neder
land-Amerika-Instituut. Museumplein 4.
Amsterdam-Zuid.
Het lied der aethergolven
Sergeant-majoor tot
1 jaar veroordeeld
Wegens verduistering van
duizenden guldens
De krijgsraad te velde West te 's-C
venhage heeft de 39-jarige, thans
groot verlof zijnde, sergeant-majoor
J. S., wonende te Amsterdam gist<
middag veroordeeld tot één jaar geva
genisstraf (m.a.), waarvan zes maancl
en één week voorwaardelijk met e
proeftijd van drie jaar, ter zake vi
verduistering .van ettelijke duizend
guldens. S. werd onmiddellijk in vrühi
gesteld, omdat de onvoorwaardelijke J
vangenisstraf gelijk was aan het ondeJ
gane voorarrest.
Op verzoek van de verdediger, majo
k K j ,er Ult Hilversum, geschiedde
behandeling van de zaak met geslot
deuren.
was te.n laste gelegd dat hij, i
ser^eant-majoor-administrateur van i
3e compagnie A.D.K.L. te Schoonhof
soldugelden had verduisterd, die haddei
moeten worden uitbetaald aan des
trnrs, die met van het hun, voordat
naar Indonesië, moesten vertrekken v
JjJJJj^ïnschepingsverlof waren teruffj
Het juiste bedrag van deze verduish
vast te stellen g? ed
bleken. De dagvaarding tegen S noemi te
..een gezamenlijk bedrag van meerde:
duizenden guldens" meeree.
De auditeur-militav had tegen S di
w? f®" veroordeling op zijn naai
heeft staan, een gevangenisstraf van
ÏI,aZJ?v:! waarven drie maanden vooi
waardelok met een proeftijd vai
jaar geretireerd.
VRIJDAG 11 DECEMBER
Diversion I. «02 m. NCRV: 7 00 Nieuws
Gewhde muziek 7.45 Een woord voor de
8.00 Nieuws 8.15 Grain. 8.30 Tol uw
nst 8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken 9 30
5r de vrouw 9.40 Concertgebouworkest en
st 10 30 Morgendienst 11 00 Omroeporkest
solist 11.35 Gram 1230 Land- en tuin-
iwmededelingen 12.33 Lichte muziek 12 59
semble 4.35 Strijkkwin
latje
Weer stond hy stil. Dat was waar ook! „Geloof
aan heksen is bijgeloof", heeft vader gezegd. Dus
dat praatje over grootmoeder is onzin.
Maar toen bedacht hij weer, dat moeder lang
zo zeker niet was en hij zelf kende verscheidene
Protestanten, die wel degelijk aan heksen en tove
naars geloofden. Hoe was dat nu?
Weer dacht hij na. En even later had hij zijn
conclusie gereed. Laten er zoveel heksen en tove
naars zijn als de mensen beweren, grootmoeder
was geen heks, dat stond vast.
Hij liep mee met de stoet naar het kerkhof,
want de Roomse ceremoniën waren hem vreemd,
hy was er nieuwsgierig naar. De plechtigheid
boeide wel, maar toen een paar druppels wijwater
hem in 't gezicht spatten, veegde hij ze gauw weg,
want aan bijgeloof wou hij geen deel hebben!
Dat geval met vader was heel iets anders. Dat
had met bijgeloof niets te maken. Dat geval met
vader moest hij weten. Die Roomse knecht van
Vogelwald kon hij niet vertrouwen, dus hij zou
het moeder vragen.
„Moeder, u komt uit Waldeck, niet waar?"
„Ja, daar ben ik geboren".
„Maar vader is toch hier geboren?"
„Zeker. Wat zou dat?"
„Waarom ging hij dan naar Waldeck?"
Moeder Liese keek ontstemd. „Daar ging hij
werk zoeken", zei ze kort.
Moeders bitse toon prikkelde Rem. Ik laat me
niet afschepen besloot hij. En hij zei er bot over
heen: „Ik heb gehoord, dat vader de galg ver
diend heeft".
De uitwerking vam zijn woorden deed hem
schrikken. Moeder stond eensklaps verstijfd. Mid
den in haar bewegingen bleef ze staan in de hou
ding, die ze toevallig had. Haar ogen werden groot
en met knokige vingers kneep ze de aarden scho
tel, die ze in handen hield.
„Wie zegt dat?" hijgde ze.
„De oude Horst van buur Vogelwald".
Dit scheen haar tc kalmeren. Ze zette de scho
tel neer en vroeg: „Heeft hij je ook verteld, dat
je vader in een stormnacht het leven van de Vogel-
walds gered heeft, door hen te waarschuwen, toen
hun huis in brand stond?"
„Nee".
„En ook niet, dat we hen allen in huis hebben
genomen, tot er een noodwoning was gebouwd?*'
„Ook niet".
„Dat alles had hij ér wel bij mogen zeggen!"
„Er bij mogen zeggen? Het is dus waar, wat
hij zei van vader?"
UIT HET LAND VA'N
PRINS BERNARD
door K. JONKHEID
„Ik zal het hem vragen".
Van dat ogenblik af had Adolf geen rust.
Zijn moeder ook niet. De meisjes ouder dan
Adolf, hadden nooit iets gevraagd. Zij wisten nog
niets. Maar Adolf was een zwerver. Hij zocht het
gezelschap van mensen, hij praatte, hij onderzocht,
hij wilde de dingen weten. Hij was geen driftkop
zoals zijn vader, maar ze vreesde, dat hij een
vasthouder zou worden zoals zij zelf. Dat was
goed voor een boerenvrouw, die hard werken en
de boel bij elkaar houden moest, maar gevaarlijk
voor mannen en vooral voor jongens. Als die
jongen zijn vader ging uitvragen, wat zou er dan
gebeuren? Ze moest hem waarschuwen.
„Albrecht", begon ze, toen haar man bij 't vallen
van de avond met de schapen thuiskwam „het
schijnt dat er iemand is, die met Adolf over die
oude geschiedenis heeft gepraat".
„Wat is er dan?" Zijn stem klonk toornig.
Moeder Liese zweeg een ogenblik.
„Waarover hebben ze gepraat?" vroeg Albrecht,
zijn toon verbeterend.
„Over dat oude geval, waarvoor jij indertijd
naar Waldeck bent gevlucht".
„Wat heeft hij daar mee te maken?" riep Al
brecht, ophieuw zich opwindend.
„Niets...Maar ze hebben het hem verteld. Dat
kan hij niet helpen", kalmeerde Liese.
„Wie heeft het hem verteld?"
„Ze hebben niet alles verteld, alleen maar dat
er iets gebeurd is. En nu wil hij weten, wat dit
is geweest".
„Daar heeft hij niets mee nodig. Laat hem liever
de handen uit de mouwen steken, inplaats van
rond te lopen en allerlei dwaze verhalen te ver
zinnen en aan te horen".
Moeder Liese kreeg spijt, dat ze over het ver
haal begonnen was. Ja. Adolf bedacht soms vreem
de dingen. Het kon haar onrustig maken. Hij werd
binnenkort vijftien jaar en moest nu toch wijzer
wezen.
„Ik zal hem wel tevreden stellen", zei ze. „Maar
nu weet jij er ook wat van".
Haar man plukte een grasspriet en stak die
tussen zijn lippen, om zijn ergernis af te leiden.
's Avonds zaten ze bij elkaar. Moeder had ver
stelwerk, de oudste dochter liet het spinnewiel
snorren en Adolf zat iets te prutsen met een mes
en een dikke tak, die hij van een boom had gekapt.
Het was een heerlijke zomeravond, de ramen en
de deur stonden open, de natuur was rustig, de
hemel onbewolkt en toch hing er iets dreigends.
Zou er onweer komen? Neen, buiten was alles in
rust, de dreiging hing alleen in het lage huisver
trek-.
Albrecht'.Wam de Bijbel. Het werd schemer, de
nachten waren kort genoeg en de kaarsen duur-
„We zullen "naar bed gaan".
(Wordt vervolgd)
krant 8.20 Radio Philh Orkest
en solisten 9 50 ..Christelijk
caus. 10.10 Promenade-orkest en
Avondoverdenking 11.00 Nieuws
Nieuws 8.1-8 Gram
0.00 Gymnastiek 9
VPRO: 10.00 „Kin
10.05 Morgenwijd»
10.40 Klei
VARAlO^O^VÓor-3 de
koor en konerensemble
AVRO;
1 20 .Gra
11.00 Rad: JMRP
12,00 Piano en orgel 12~.30 La'nd-
bouwmededelingcn 12.33 Sport en prognose
12.48 Gram, 1.00 Nieuws 1.15 Mededelingen
1 20 Metropols Orkest 2.00 Kookpraatje 2.20
2.50 Voordracht 3.10
lusette-orkest VARA;
Blokfluitensoi
4.00 Gram. 4.30 Muzikale ca
de jeugd 5.40 Lichte muziek
Gev. muziek 6.45 „De hav.
3.00 Nier
8.30 ..Bene-
jeugd 9.35
5.15 Critieken 6.00
7 30 Gram. 8 00 Gev.
lankbeeld 9.30 Gev.
leuws 10.16 Causerie
11.00 Pianorecital
■ht 12.00—12.03 Nieuv
iziek 5.16 Mr
8.25 Sport 8,
Gev. muziek
ten 11.20 Cc\
tsoverztcht 1.15
.45 Voor 'de kin-
4.00 Dansmuziek
Dale's dagboek
6 45 Klankbeeld
rspel 8.00 Nieuws
5 Discussie 10.00
11.15 Actualitei-
Voordracht 12.20
1.00 Niei
3.30 Gra
Lichte nr
4.30 Concert 5.00 1
iek 6.00 Gram. 6.10 C
iaardmuziek 6.30 Voc
5.30 Zang 5.50 Gram. 7.30 Niei
s 10.00
tyaden het zier
Tclevisieprog
1 Actualitciter
egelen
intsmunek; 4. Cabaret.
10.55 Nieuws.
ding voor Neder-
ws; Hoe de week-
oneel (op 224 m.).
RA; 8.15—9.45 n.m.
ichting financiële
tri 1954; 3 Amuse-
2 Toe
Raadsvergadering te Mhee
ging eindelijk door
v.n'hrt „Vi" de «nwntmJ
is aisfAren i rgSe Pla3tSJe Mh«
IS gisteren zonder moeilijkheden
pen Tweemaal moest deze vergaderinie'
wCn ïïe,et; worden uitgesteld on
dat het wettelijk voorgeschreven aant lee
leden met was verschenen. Gisterochten eri
waren er echter zes van de zeven lede
aanwezig. Trouwens, indien het vereis! Wt
aantal leden weer niet was opgekome n«
zou de vergadering toch zijn gehoude:'ti
Volgens de wet is dit namelijk na twef
maal uitstel mogelijk.
De eerste raadsvergadering kon
doorgaan, omdat vier van de zever
den. waaronder de beide wethoude*en
verstek hadden laten gaan. Er was
misverstand gerezen over de toepassii
van het reglement van orde.
De tweede maal waren drie leden wfer
gens werkzaamheden verhinderd
een vierde lid ziek.
Makelaars smolten twee
bonden samen
In Amsterdam is gistermiddag opji"»,
richt de Nederlandse Bond van Mak |jer
'a.ars Onroerende Goederen,
zijn opgenomen de Nederlandse Bo:
van Makelaars en de Ned. Ver.
keiaars en Tussenpersonen.
Met de Amsterdamse Makelaarsve
eniging heeft de bond een toporgaan f t
vormd, de Ned. Makelaarsfederatie, o
meer dan 1500 leden telt. In het bestul
van de Nederlandse Bond van Makelaa^
hebben zitting de heren A. van Lo
voorzitter. F. van der Stijl, secretaris
H. L. M. Winkelman, penningmeester.
Ontploffingen op schip
De explosies, die zich Dinsdag
en hebben voorgedaan aan
de Nederlandse kustvaarder Jor d
Swenden. blijken te zijn ontstaan doo oe
dat zich in de kolenlading gassen haddr
gevormd, die door de afgedekte luchtk
kers geen uitweg hadden. Aangenor
wordt, dat de explosies zijn ontstaan
het openleggen van het ruim, doord
in vonk bij de gassen kwam.
Zoals we reeds meldden, werden bij
ontploffingen twee matrozen overboo
geslingerd en liep de scheepsjong!
lichte verwondingen op.
Seri.
eid
-
8ke
ber
