Wie wordt er beter, wat gebeurt er en
wat is het resultaat?
Herstel niet „op het gebed", maar via het
in de ruimste zin
geloof
Protest van onderwijzers en
ouders tegen te grote klasse
kwestie Saar
Toch is het zo
Heel Eindhoven feestte voor
het hoogspoor
VAL DA
De betere haven
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 30 NOVEMBER 1
Ver. voor Geestelijke Volksgezondheid
(Van onze Kerknieuws-redacteur)
"P^EN ARTS EN EEN PREDIKANT hebben Zaterdag in Utrecht op de
jaarvergadering van de Vereniging tot bevordering van de geestelijke
volksgezondheid op Geref. grondslag, referaten gehouden over de gebeds
genezing en in de discussie die er op volgde, waren het ook met name
medici en theologen die over dit actuele onderwerp nader van gedachten
wisselden. De referenten waren de Haagse arts J. A. v. d. Hoeven en dr
J. L. Koole, Geref. predikant te Bloemendaal.
Wie wordt genezen, wat gebeurt er en j der niedisohe 'hulp, genezen zouden z\jn.
wat is het resultaat? Deze vragen zal de! Dokter v. d. Hoeven wilde overigens
eerlijke medicus moeten stellen, zo be- geenszins het bestaan van wonderlijke
daar het gevaar van een volkomen inner
lijke ontreddering, wanneer üe genezing
uitblijft, hetgeen in de kringen van Zaiss
o.a. een gevolg wordt genoemd van ge
brek aan geloof.
Theologisch
j^"A DIT boeiende, vanuit de practijk
gon dokter Van der Hoeven; het zot
hoogmoedig zijn, wanneer de „officiële'
geneeskunde zonder meer een andere
geneesmethode zou afwijzen. Spr. bezag
de zg. gebedsgenezing inderdaad als
methode; het gaat om het gebed, toege
past in een bijzondere sfeer, op bijzondere
gevallen.
Men kan gemakkelijk tot een objec
tieve beoordeling komen door een goede
observatie van hetgeen in Lourdes ge
beurt, de beroemde r.k. bedevaartplaats
in Z.-Frankrük. Dr v. d. Hoeven had
Lourdes zelf bezocht en wees op de ge
weldige betekenis van de massa-sugges
tie. Het is bekend, dat door suggestie zeer
veel in het lichaam kan gebeuren, en
het massale versterkt dit. Men is in Lour
des echter niet gevallen in de fout, die
in Protestantse kringen (Zaiss e.d.) wèl
gemaakt wordt, nl. het achterwege blij
ven van wetenschappelijke, medische
controle. Slechts na een zeer strenge
keuring kffn een genezing te Lourdes pas
als miraculeus worden erkend; in tien
jaar tljds (19391949) erkende de R.K.
Kerk slechts vier van deze genezingen,
op de tienduizenden zieken, die jaarlijks
naar Lourdes gaan en van wie er veel
meer genezen huiswaarts keren. Deze
laatsten zijn dus door „natuurlijke oor
zaken" beter geworden. Precies hetzelfde
zal men dus moeten aannemen t.a.v. de
Protestantse centra als Möttlingen en
Wuppertal: velen genezen van hun inge
beelde ziekte (en dat hoeft men niet te
onderschatten) en velen keren genezen
huiswaarts, die ook zonder dat, en zon-
nezingen ontkennen: de voorbeelden
Lourdes zijn duidelijk genoeg, en ook in
Den Haag worden na het bezoek van Her
mann Zaiss vier gevallen genoemd van
gedeeltelijke genezing ook van organi
sche ziekten.
Maar waardoor worden zij génezen?
Spr. wees er op, dat men bij Zaiss hoort,
wat men in Lourdes ziet: eerst de Kerk,
dan het badwater (Lourdes); eerst de
Kerk, dan de handen (Zaiss). Zaiss past
de magie toe; de bidders, die elkaar de
hand geven, vormen een „magische
kring". Daarbij zijn de zieken één in hun
grote vertrouwen op de man die helpen
kan. Vele gebedsgenezers, aldus spr., zijn
tovenaars. In iedér mens is immers de
mogelijkheid aanwezig om vatbaar te zijn
voor suggestie en magie, en spr. wilde
dat niet geringschattend beoordelen. En
het heeft ook zijn waarde, een schijnbaar
zieke (hysterica bijv.) te genezen.
De referent meende dat men niet
dient te spreken van gebedsgenezing,
maar van geloofsgenezing, geloof in de
ruime zin van het woord, geloof aan
Allah. Boeddha, een kwakzalver of ge
loof in Christus. En dit is niets boven
natuurlijks, maar ligt in de menselijke
natuur. De Christen zal in zijn gebed
dankbaar erkennen dat God zo grote
kracht heeft gelegd in de psyche van de
mens én dat hij de artsen hun kennis
heeft gegeven, en door dat te geloven
kan de weg naar de genezing geopend
worden. Dit is iets anders dan een spec
taculaire vertoning.
Dan zal men ook niet in het gevaar val
len, dat bij de zogenaamde gebedsgene
zing dreigt; het gevaar n.l. dat de mens
het gebed zal krijpen zonder de mid
delen (vooral waar medische controle
achterwege blijft, is er ruimte voor de
grootste fantasiën). En verder bestaat
Nieuw hoek over,
Chuzchill
President Eisenhower en bijna
veertig personen, die een bijdrage
hebben geleverd1 voor een nieuw
boek over Sir Winston Churchill,
hebben hun handtekeningen gezet
in een speciaal gebonden exem
plaar, dat de premier zal worden
aangeboden. Het boek, „Churchill,
gezien door zijp tijdgenoten" ge
heten. zal vandaag, op de 79ste
verjaardag van de staatsman, wor
den gepubliceerd. Het bevat bio
grafieën van de band van personen
die Ohurohill op een of ander ge
bied goed hebben gekend.
Tot de bijdragers behoren de de
tective, die in de tweede wereld
oorlog voor Churchills welzijn
waakte, en Paul Reynaud, aan wie
de Britse premier kort na de. val
van Frankrijk, in 1940, een Brits-
Franse Unie voorstelde.
dr J. L. Koole. Hij sprak
het verband tussen heiliging
en genezing.
Het was de jierontdekking van de Re-I
formatie, dat Jezus Christus pas in ons
kan zijn als hij eerst vóór ons is, en spr.
noemde het doodgevaarlijk, de physische
categorie te hanteren en de forensische,!
juridische, te vergeten. Gevaren zijn er, weten dat de mens een levende ziel ls,
wanneer in angelsaksische en Duitse krln-1 o m. dank zij de psychosomatische genees-
gen der gebedsgenezing gesproken wordt kunde) en ten derde de macht van het
van „kanalen der genade", „stromen van j gebed. Want hoe profuus de zaken lig-
genade" als een geheimzinnig fluïdum, j gen mogen, het is weer duidelijk geble-
met genezende kracht, want dit ken dat het gebed niet is een subjectieve
bijbels. uiting waarop geen antwoord wordt ge-
exegese van devraagd. Nooit kan 't geloof te veel ver-
wachtenl
Uitvoerig gaf spr.
bekende pericoop Jacobus 5, waarin de
zieke gemeenteleden wordt aangeraden,
naar de oudsten te gaan om genezen te
worden op het gebed. Dr Koole conclu
deerde dat dit gebod niet kan gelden voor
de gehele Kerk of in de tegenwoordige
tijd. maar allren gold voor da verstrooide] TOrden"g0edgekeMd
Aan deze referaten, die in druk zullen
verschijnen, ging een korte huishoudelijke
vergadering vooraf, waarin de jaarver
slagen van de secretaris-penningmeester,
j ter, de heer H. Bouman uit Bennebroek,
prof df j Wa_
de oudsten in terink als bestuurslid werd herkozen.
Er dreigt een chaos, maar „de siinx in Den Haa
blijit zwijgen
Christen-Jood, die
Jeruzalem moesten gasn.
Ook de opdracht Mn'de discipelen om de
te genezen, gold alléén Israel, omdat aanHaag
Israël was beloofd dat de Messias herkend
zou worden als de wonderlijke Genees-1
heer. In Paulus brieven aan de gemeen
ten der vroegere heidenen komt de aan
wijzing van Jacobus dan ook niet voor.I m
Testament niet willen continueren tot op^^^P Wittebrug toenadering over
de huidige dag; zij waren signalen van de j
komende Heiland en in de Bijbel staat
dan ook niet één mislukte genezing!
Ministers naar huis
eerlijkheid tegenover zichzelf en ont-|
leningleding van eigen daden en motie-' tVan een onzer verslaggevers)
ven; deze bidder is zijn eigen psychiater, Zaterdagmiddag en Zondag zijn de ver
en hoopt op de kracht van een Opper-schillende deelnemers aan dc Haagse
wezen doet leven! Zo komt er een bepaal-ministerconferentie weer naar hun lan
de prae-dispositie. Maar het gebed dessen teruggegaan. De laatste, met zijn
geloofs wil geen psychische voorwaarden j grote gevolg, om half zeven per auto.
scheppen, maar alleen en uitsluitend ge-1 ProL Hallstein, Adenauers staatssecreta-
nezing vragen als genédegave. Is het won
dergeloof vaak een bepaalde geladenheid,
zaligmakend geloof is een
Zo moet men scherp uit elkaar
houden: de wonderen uit het Nieuwe Tes
tament, de psychise behandeling (en spr.
begroette gaarne de
klein
TT WEET, dat de mens
slaapcentrum beschikt
gebied dat diep verborgen in de her
senen, de slaap regelt. En u weet óók,
dat de slaap een belangrijke en nood
zakelijke levensfunctie is, omdat de
lichaamscellen zich in die rustperiode
herstellen en energie vergaren. Maar
hiermee zijn we er nog niet, want
danks deze aanduidingen blijft de
slaap een gecompliceerd verschijnsel.
De mens kent eigenlijk twee slapen,
n.l. de lichaamsslaap, waarvoor de ze
nuwcellen in de hersenstam gelocali-
seerd zijn, en de geestelijke slaap die
geregeld wordt door cellen, in de her
senschors gelegen. De Bus Pawlow
heeft ontdekt dat de slaap plaatselijk
in een deel van de hersenschors
vangt en zich uitbreidt tot de alge
mene slaap. We kunnen het ook aldus
uitdrukken: er ontstaat in een gedeel
te van de hersenschors een inwendige
remming, waarmee een daling van het
bewustzijn gepaard gaat welke de al
gemene slaap inleidt. Dit inslapen, de
ze daling van het bewustzijn, is een
opzettelijk bewerkte voorwaarde voor
het doorslapen van geest en lichaam.
En omgekeerd, gaat opstuwing van
het bewustzijn gepaard met een ster
ker functionneren der hersencellen,
welke activiteit eveneens plaatselijk
begint en zich uitbreidt tot algemene
tegenwoordigheid van geest ofwel:
waaktoestand
De hersenslaap en lichaamsslaap tre
den in het algemeen gezamenlijk en
ongeveer gelijktijdig op maar bij som
mige ziekten treedt een uiteengaan
van beide toestanden op zodat de
lichaamsslaap zich openbaart bij waak
toestand der hersenen of omgekeerd
Voor de bepaling van de diepte van
de hersenslaap heeft men de wekbaar-
heid genomen waarbij gehoorprikkels
als toets dienen. De diepte van de
lichaamsslaap wordt gemeten naar ge
lang van het koolzuurgehalte van de
uitgeademde lucht. Wordt de slaap-
diepte door lijnen weergegeven dan
blijken er in het algemeen twee diepe
dalingen te zijn, t.w. één vóór midder
nacht en één tegen de ochtend, terwijl
er voorts nog enige kleinere toppen en
dalingen zijn op het niveau van ge
ringere slaapdiepte. Dat zijn de mo
menten die de katten in Maart hebben
uitgekozen om u met hun afgrijselijk
gejammer tot volledig waakbewustzijn
te brengen, zodat u aan de tweede
diepte van uw slaap niet meer zult
toekomen.
Hoewel het ons in het algemeen wel
duidelijk zal zijn dat door een daling
van het bewustzijn .aanvangende in
de hersenschors, de geestelijke slaap
wordt ingeleid en dat deze zich uit
breidt tot de tweevoudige slaap, blij
ven er nog vele verschijnselen over.
die om een verklaring vragen Want
de moeder, wier bewustzijn zodanig
is gedaald dat zij tijdens de slaap de
knetterende slagen van het onweer
niet eens hoort, wordt direct wakker
van het tere kindergeschrei dat twee
minuten later uit het wiegje klinkt.
En eerlijk gezegd, waarde lezer, is
het niet heerlijk dat deze verschijnse
len van het leven nooit door grafieken
en hersenschorscellen en wekprikkels
en uitgeademde koolzuur kunnen wor
den verklaard?
Er zijn echter nog wel wat andere
dingen met betrekking tot de slaap,
die evenmin duidelijk zijn. Zoals bijv
het plantengeheugen" dat zich daar
bij openbaart.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
Heel Eindhoven heeft Zaterdag, opge
lucht feest-gevierd ter ere van de inge
bruikneming van het nieuwe „Hoogspoor"
jen het verdwijnen van de beruchte Woen-
selse overweg. Om 10 uur in ae ochtend
vertrok van het station Eindhoven een
ouderwets stoorotreintje naar Boxtel met
vooraanstaande figuren uit de stad aan
boord. Terwijl de meters lange „spoor
wegreus" Jan de Keienlegger in onver
valst Brabants het gezelschap toesprak,
rolde de officiële feesttrein uit Den Haag
binnen. Die voerde o.m. ir F. Q. den Hol
lander, de president-directeur van de
Spoorwegen en de ministers Van de Kieft
en Witte mee.
Deze trein werd even buiten Bata-dorp
al opgewacht door honderden kinderen,
die met vlaggetjes zwaaiden en hoe ver-;
der men kwam, des te meer steeg de'
belangstelling. Voorbij Acht stond
boemeltreintje op de weg, bemand door
bruiloftsgasten in originele Brabantse
kledij. Dit treintje reed verder met
„echte" trein op. Bij het eerste viaduct
in de hoge spoorbaan stopte de trein
onthulde ir Den Hollander een steen, die
herinnert aan het steken van de eerste
Op het viaduct aan de Elisabethslaan.
de volgende halte, bood ir F. Philips de
directie der N.S. een oorkonde aan, w
hij de toezegging verbond, dat de
Eindhovense fabrikanten een beeldhouw
werk beschikbaar stellen voor het nieuwe
station, dat nog gebouwd moet worden.
Enkele minuten later stopte de trein
bij het viaduct Demer. Deputaties van
buurtverenigingen klommen over een
brandweerladder naar de hoge spoorbaan,
ze ir Den Hollander en drs Wan-
sink, directeur van de N.S., een hoge hoed
aanboden, die nog pasten ook. De hoeden
n producten van de oudste Demerse
industrie.
Om 12 uur was dan eindelijk het eind
punt bereikt, de nieuwe perrons van
hoogspoor. Een jongetje en een meisje,
die op Brabantse boerenmanier hun brui
loftsgang maakten, stonden hier al te
wachten. Ir Den Hollander werd vereerd
met het bruidsboeket en twee ferme zoe-
van het meiske.
ging naar Schiphol, vanwaar hij ter
stond doorreisde naar New York
het bureau van de Ver. Naties de kwestie
der nog niet gerepatrieerde lu-jjgsgevan-
genen te bespreken.
Van vier tot zes heeft een léger jour
nalisten Zaterdagmiddag in hotel de
Witte Brug in Den Haag op het comr
niqué. dat verstrekt zou worden over
besprekingen, die de Franse minister
buitenlandse Zaken, George Bidault,
dr Adenauer daar over de Saarkwestie
zouden hebben.
Wie meende, dat deze witte brug, ge
spannen over dé Saar, éen gunstig punt
zou zijn voor beide staatslieden
elkaar te komen, kreeg weinig uitsluit
sel. Het communiqué, dat na twee uur
wachten werd uitgegeven door de heer
Francois Pöncet vóór Frankrijk en door
dr Diehl voor Duitsland vermeldde, dat
.".speciaal in het kader van de Frans
Duitse betrekkingen- over de Saar
j gesproken". Toch was men elkaar op de
jmMMeMu» Mn afbMldin» wit| B j*. nad„. gekomm, /.„t
overhandigd van hal m™ stat.onsce- Dc gezichtspunten itfn tot elkaar geko-
bouw. Op zijn beurt bood burgemeestermen in een mate_ die de minjst€rs vol-
Kolfschoten de directie van de N.S. een|doende lijkt o.m het overleg voort te zet-
foto-album aan, dat een beeld geeft van ten volgens de tot dusver gebruikte pro-
de historie van de spoorwegovergang. cedure. Op 11 December a.s. zullen de be-
Een défilé, dat een historisch overzichtsprekingen tusen de ministers worden
gaf van de ontwikkeling van het verkeer.kervat-
trok daarna langs de autoriteiten, die zich j
niet onbetuigd lieten en ten slotte in een j
open koets achter de stoet meereden, dej
vlaggende binnenstad door, naar Woensel.
Daar werden meegevoerde overwegattri- j bereiken
buten, als een seinhuisje en overwegbo- kardinale punten van groot belang ge-
men, onder groot gejuich verbrand. lacht. Dank zij de inschikelijkheid van
Dat was het einde van het' olfictele jNederland Hjn de zes regeringen het ge-
feest, maar niet van de feestdag, want
Eindhoven had nu eenmaal de smaak te
Zaterdag is in een demonstratieve ver
gadering te Utrecht, uitgaande van de
Ned. Ouderraad opbaar lager onderwijs,
de Ned. Onderwijzersvereniging en de
Ver. Volksonderwijs, door 8000 leerkrach
ten en ouders bezooht, een resolutie aan
genomen, waarin de regering er
volksvertegenwoordiging met de meeste
klem wordt verzocht met dé grootste
spoed maatregelen te teffen, opdat
een onwaardige toestand afdoende
.betering zal komen. De resolutie doelt op
een groot tekort aan schoollokalen
leerkrachten.
De demonstratieve bijeenkomst
deelde 'in deze resolutie, dat de opeen
volgende regerangen, hebben nagelaten
voldoende maatregelen te treffen ter
Overwegleed is geleden
Hoge hoed en twee zoenen van „bruidje" voor
ir F. Q. den Hollander
Tijdens een lunch heeft Ir Den Hollan-
Meningen over de
conferentie
feestelijke
Dean gaat accoord met
neutrale deelnemers
Tijdens de voorbereidende besprekin
gen voor een politieke conferentie over
Korea, heeft ae speciale V.N.-afgevaar-
digde, Dean, zich accoord verklaard met
de aanwezigheid van neutralen op de
definitieve conferentie. Deans verklaring
heeft de instemming van de 16 landen
met troepen op Korea en Zuid-Korea,
zo meldt Reuter.
De communisten hadden India, Birma,
Indonesië, Pakistan en Rusland als neu
trale deelnemers voorgesteld. Aan de
voorbereidende besprekingen neemt op
het ogenblik van deze landen alleen India
deel.
heel met elkaar eens omtrent de instel
ling van een Volkerenkamer. Zij zal vol
gens algemeen kiesrecht worden gekozen,
zodra het verdrag van kracht zal zijn (en
niet pas na drie jaar zoals Nederland
eerst had gewenst).
De studiecommissie, die de overgeble
ven problemen zal hebben te bestuderen
(de oprichting van een Europees Hof
Justitie, waarover men het im principe
eéns werd en het gehele complex
economische vraagstukken) zal worden
voortgezet door de Nederlandse gedele
geerde, jhr Tjarda van Starkenborgh
Stachouwer.
Oordeel der Kamerleden
Een aantal Kamerleden, leden vai
Raad van Europa, heeft het volgende
de conferentie gezegd. Mej. dr M. A.
M. Klompé (KVP) was verheugd over
het aanvaarden van de Volkerenkamer.
Zü wil er zich van overtuigd houden, dat
de ministers inderdaad voornemens zijn
bovennationale bevoegdheden aan het
gezagsorgaan toe te kennen.
Dr G. M. Nederhorst (P.v.d.A.) meen
de, dat. hoewel de ontwikkeling iets
vertraagd is, de vaart er toch niet uit is.
Dr J. A. H. J. S. Bruins Slot (AR)
noemde het resultaat teleurstellend. Maar
men geeft de moed niet op en blijft ver
der werken.
Jhr mr M. van der Goes van Naters
(P.v.d.A.) achtte een gemeenschap zon
der zelfstandige bovennationale excutie-
ve en zonder een uit werkelijke volks
vertegenwoordigers bestaande senaat on
aanvaardbaar.
De heer H. W. iTlanus (CHU) die
geen lid is van de Raad van Europa
oordeelde, dat, door de beslissing omtrent
de Volkerenkamer, de betekenis van de
senaat in een nog sterker licht is komen
te staan. De ontwikkeling in Frankrijk
is voor het geheel van grote betekenis,
zo zei hij.
Voor drs H. A. Korthals (VVD) is de
door minister Beyen gedane concessie
met betrekking tot de directe verkiezin
gen niet begrijpelijk. Hij zeide zich zijn
oordeel te willen voorbehouden tot de
debatten over de Begroting van Buiten
landse Zaken, die binnenkort in de
Tweede Kamer zullen plaats hebben.
De conferentie zelf was naar zijn me--
fting niet goed voorbereid. -De commissie
van deskundigen, tot welker instelling
thans besloten is, had eerder moeten zijn
ingesteld, zodat reeds op deze conferentie
van haar arbeid geprofiteerd had kannen
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen; ite Zuid'hom e
Gravenzande (Evangelische Alliantie)
W. de Weerd te Nu-is.
Aangenomen: naar Grijpskerke
(toez.) I. J. Wisse vicaris te Axel.
Geref. Kerken
Beroepen: te
Evang. pred.) W. v
d: tot Evarng. pred. te Vlis-
singen G. J. Pontier a 6. em. pred. var
Dornbuirg en West-Capelle
voor Castricum E. J. Nu-
huis <e Valkenburg (Z.H.): voor Pernis
(vac. W. de Graaf) H. R. Zijlstra te Wil.
Koudekerk aan de
Rijn ds S. de Vries te Sellingen.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
n genomen: naar Wezep (2e
pred.pl.) J. van Bruggen te Assen.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt; voor Nieuwe Pekela R.
Slofstra te Veenendaal.
Prof. Kluyver kreeg onder
scheiding
De Royal Society of Scientists te Lon
den heeft haar Copley-medaille
jaar toegekend aan prof. A. J. Kluyver,
hoogleraar te Delift in de microbiologie.
De medaille wordt elk jaar uitgereikt
voor wetenschappelijk werd van buiten
gewoon grote vérdienste.
Promotie
^UTRECHT, 27 Nov. Op proefschri
6 December 1813'
lel
:ia (jusqu au retabllsse-
l'indépcndance) 9 September 1769—
oveerde tot doctor
wijsbegeerte mej. M E
Kluit, geboren te Utrecht.
BIJ VERKOUDHEID
PASTI LLE S
S VALDAMILD
wordena Dat jhr Tjarda van Starken
borgh Stachouwer er voorziter van zal
zijn, waarborgt bekwame en gezagheb
bende leiding, zodat hij wilde beginnen
met vertrouwen in deze
stellen.
(Advertentie)
ONDERWI1S-1NSTITUUT BINDT STR11D AAN
TEGEN DURE SCHRIFTELIJKE LESSEN
Het Instituut AABO, dat enige tüd
geleden is opgericht, heeft in de be
trekkelijk korte tijd van zijn bestaan
bewezen in een behoefte te voorzien.
Uit het grote aantal cursisten, dat
zich heeft aangemeld, blijkt wel, dat
het door AABO gevolgde systeem
voor het geven van gedegen onder
wijs voor weinig geld dringend no
dig was.
De duidelijk en klaar geschreven
lessen van bevoegde, ervaren onder
wijskrachten brengen de cursisten
op populaire wijze de vereiste ken
nis bij voor de officiële examens in
Boekhouden, Middenstand., Handels
correspondentie Nederlands, Frans,
Duits en Engels. Ook zij, die de no
dige kennis van Nederlands en de
moderne talen wensen te bezitten
kunnen daarvoor bij AABO een
cursus volgen.
Het uitvoerige prospectus NL4 ont
vangt U gratis als U even een brief
of briefkaart zendt aan AABO,
Smidswater 10, Den Haag.
Het lied der aethergolven
DINSDAG 1 DECEMBER
Gram. 3.00 Parijse'
3.30 „Ben je zestig?" 4.00 Voor de ziekei
ilof 5,00 Voor de jeugd 5.15 Feli
>r de jeugd 5.45 Regeringsuitzen
ding: J. G. J. Kuiper; Nederland en Grie-
g 20 Sportpr
Nieui
7.10 Grf
actualiteiten 7.00
3ek de
8.30 Radio Phllh. Orkest, groot koor e
9.45 „Ken een haan een el liggen"
Orgelconcert 10,20 Gram. 10.23 „Oude
kinderen", caus, 10.35 Gram, 10.45 A
gebed 11.00 Nieuws 11,15 Kamerkoor 1
12.00 Pianorecital,
42.
„Da* zal wat voor Dien zijn en de grootjes zul
len ook schrikken. Alles komt nu gelijk. Job haast
verdronken, ik zieken nou dit met Dien
't Is of we 't gouden feest niet met elkaar mogen
vieren. Ik ben op Diens voorspoed wel eens af
gunstig geweest, daar schaam ik me nou voor. Als
dit het einde voor Dien moet zijn, zou ze in de
betere haven dan landen? En hoe sta ik er zelf
voor? Ik was in de tegenspoed niet geduldig
Aan Gods Vaderzorg heb ik getwijfeld. Zelfs in
Zijn huis bleef ik m'n vrachtje torsen. Zonder
zegen voor je vader te zien, wou ik niet geloven.
Ik heb m'n levenshuikje nog niet volkomen aan
de hemelse Loods toevertrouwd, Aag. Ik ben niet
beter dan Dien. Heer, wees Dien. maar ons ook
genadig", zei Kniertje.
Het was voor Tijmen en de jongens geen blijde
terugkomst. Dien was bij kennis gekomen. Ze
bleef echter verlamd. Ook haar tong weigerde
dienst. Met gekwelde ogen zag zij haar man en
kinderen aan. Zij zaten stom bij haar bed. Diens
machteloosheid greep hen sterk aan. Als een kind
werd ze door de zusters verzorgd. Dien uitte, als
een doofstomme, onverstaanbare klanken. De
stoere visser kon zijn tranen haasit niet bedwin
gen. Dit sprakeloos leed was ook leed voor hem.
En Olga hield zich van dat leed afzijdig. Ze was
zo verwend. De ernst des levens was ze lachend
ontvlucht. Een ijdel en eigenzinnig meisje gewor
den. Ook dit deed Tijmen verdriet.
Met haar luchthartigheid had hij geen vrede
gehad. Voor de jongens was hij een goede vader,
voor Olga slap als Eli geweest. Hij had niet ge-
,/lnoeg ernst met de Doopbelofte gemaakt en ook
Dien had dit niet gedaan. Misschien werd Olga
anders, als zij een poosje onder betere leiding
verkeerde.
Tijmen sprak met zijn zuster Sien over Olga.
Toen had hij een onderhoud met de dokter. Hij
vroeg, of er voor zijn vrouw nog hoop op volledig
herstel was. „Die is er, doch er zal veel geduld
worden gevraagd
„Ik moet weer met de jongens naar zee. Kan
m'n vrouw in het Nebo verder worden verpleegd?
DOOR
ANNIE VREELAND
Dan gaat Olga naar een van mijn zustersdok
ter", zei Tijmen.
Het werd zo geregeld.
„Tijmen, jongen, vergeet niet, dat Gods slaande
hand ook kan helen. God zal Zijn waarheid niet
krenken, maar Zijn Verbond ook gedenken", zei
Opa Mink.
„Ik kwam veel te kort, vader", zei Tijmen.
Hij ging nog naar Kniertje. Zwijgend zat hij
eerst aan haar bed. En zij keek zwijgend naar
hem.
Nieuwe kleren zou Tijmen niet kopen. En toch
vloog het geld hem nu door de vingers. Kniertje
schaamde zich weer om haar jaloersheid.
„Hoe is 't nou met jou, zus?" vroeg Tijmen.
„Ik luier maar, jo. En ik heb veel te denken.
„Dobbe vangt nu niet veel.
„Vanaf het begin van de teelt niet
„Kun jij er van het garantieloon komen, nou je
niet boet?"
„Job heeft ook wat verdiend.
„Hoe moet het in de toekomst met Job?"
„Job wil, wat de weg voor hem is- Over het
cadeau voor de gouden bruiloft tob ik niet meer.
Eer 't zover is, kan er nog meer gebeuren. Hoe
moet 't nou met Olga"
„Ze gaat naar Sien, Kniertje."
„Beter kan 't niet, Tijmen. Weet je nog, dat je
me vroeger in de logger achter de olievaten ver
stopt hebt? En vader maar zoekenOm die
jeugdherinnering glimlachte Tijmen. Hij stopte
Kniertje iets in de hand. „Voor een eitje.
„De boetsters hebben me bloemen en vruchten
gebracht. Het beste maar, ook voor Dien, Tijmen",
zei Kniertje.
„Ik denk er nou telkens aan, dat bij óns thuis
éérst 't koninkrijk Gods werd gezocht, Kniertje",
zei Tijmen.
Toen ging hij, gebogen en ouder geworden.
Kniertje dacht dikwijls aan Gonda.
Ze kwam op een middag. Haar ogen straalden
Ze had nu werkelijk bericht van Rinus gehad.
Hij had haar geschreven, het was zijn eigen hand- v
schrift geweest- Rinus was opgepikt en in Rus-1 Elke dag
land lang ziek gebleven. En ook gevangen. Hij ^®w^nd®'
had veel doorgemaakt, maar nu kwam hij thuis.
En Gonda boette niet meer. carter'
9.00 Morgenwijding 9.15 Grar
8.15 G:
9.30 Voor de huisvrouw 9.35 Gram.
Voor de kleuters 11.00 Vooi
Alt en piano 11.45 Blokfluit
piano 12.00 Amusementsmu;
en tuinbouwmededelingcn
platteland 12.40 Piano en o
1.15 Mededelingen 1.30 Lie
strijdinig van dit tekort. De organi:
'hebben tijdig en voortdure nd aatigedi
gen op verbtering. Het gevolg
houding der regerin-g is, dat er e
dreigt te ontstaan, zoals 'het ondei
sedert 1920 nog niet heeft gekend
dus de resolutie) nu reeds zijn di
den klassen volgepropt met een onv<
woord hoog aantal kinderen. Het
-tal leerkrachten is op dit ogenlbli'k al]
taal onvoldoende. Aan behoorlijke
ruri-mte bestaat een groot gebrek,
voortdurende stijging van
leerlingen zal in de komen-de jaren,
on dei-wijs in nog slechter omstandig
den brengen, waardoor de chaos grt,
■wordt, aldus sprak het congres uit. Vt|
het tot deze resolutie kwam, hebben
sprekers namens de genoemde org;
ties 'het woord gevoerd
De eerste spreker J. C. de Glopper
te weten, dat ook veel ouders
bijzonder onderwijs naar dit
kijken.
De heer Alib. Boogaard ivenmeld'de
in 1930 nog 27 pet van de Nederl. bt__
ting bestemd was voor onderwij sd%
einden doch nu in 1954 nog geen 9 j,
Van elke tien Ned. kinderen zitten
zeven in een klasse die te groot is,
een kindenpakhuis. Maar de „sfinx
Den Haag"" doet niets anders dan toez
en zwijgen.
Van 1938 tot 1946 we-rd er in Nederig
geen school gebou-wd. Is het dan nu i
nod'ig dat met de huizen tegelijker
ook 6cholen worden gebouwd; vroeg
heer O. van Thuijl, de derde spréli
Bisschop Berggrav tot
Herv. synode
..Eerbiedige dank" voor
oproep lol barmhartigheid
1
Het moderamen van de generale i
node der Ned. Hervormde Kerk
dagen een schrijven ontvangen
bisschop Eivind Berggrav van Nooi
aanleiding van de oproep li
barmhartigheid, die de synode dl
imer tot de kerkeraden richtte.
De synode vroeg in deze oproep s
gemeenten, haar innerlijke houding tt
genover de politieke delinquenten te zc
n wraakgevoelens en voorts o;
hebben voor de stoffelijke
geestelijke noden, waarin zich de gezii
en der gedetineerden bevinden.
De Lutherse bisschop Berggrav, 4
>n belangrijke rol heeft gespeeld in hi
verzet, schrijft, dat hij met dankbul
heid van het schrijven' heeft kennis pi
nomen. Zelf heeft hij in zijn eigen laz|
onlangs eenzelfde woord moeten lat»!
horen en, zo schrijft hij, „uw woordtl
versterken mij in mijn geweten." ;j
ij vervolgt dan: „Wij hebben hier l!
Noorwegen op verzoek van de Keil
na de veroordeling van de ongev«
50.000 „Quislings" zeer spoedig een wi
gekregen, waardoor de duur van P
straffen voor allen, die tot minder dl'
jaar gevangenisstraf veroordeel
en, tot de helft werd teruggebrach. -
Later werd een gratie-commissie ing».
steld. Het resultaat is, dat thans n<
slechts 52 veroordeelden in de gevang
nis verblijven (de verantwoordelijke
zij, die zich aan ergerlijke
4 30 Voor de jeugd 5.25
7.10 Fanfare-orkest 7.35 Vioolrecital 8.00
Nieuws 8.05 Gev. programma 9.15 Lichte
muziek 9.35 Mededelingen 9.40
heden hebben schuldig gemaakt). Thas
gaat het er om de rest van de politieü
gevangenen vrij te laten. Doch
sterke en verbitterde oppositie vi.„
zich daar fel tegen. De Overheid get!
11 niet toe en zal verder gaan rm -
lenen van gratie (individueel, nft
algemeen).
De opneming van de ontslagen gevat
genen in het arbeidsproces en in de g»
meenschap is onverwacht glad verlopa
Ailleen de verbitterde Nazis willen nle
zij isoleren zich en zoeken slechts elka»
dere gezelschap.
Zowel om het gevoel voor werkelijk
heidszin als uit Christelijk oogpunt heti
het schrijven van de synode mij verheug:
en ik wil daarvoor mijn eerbiedige dan
betuigen."
Akte-examens Wiskunde M.O., K V
DEN HAAG. 2ï Nov. Ge.D.M
te AmseterdamVagCningCn: C M A Teunls«:
In vogelvlucht
Ds A. H. Algera, missionnair pre!
io m t ,dlkant vanwege de Geref. kerken (ar,
:i2 33 Voo^het ko)' heeft thans officieel toestem
- ming gekregen om in Indonesië te kt
men. Hij hoopt in Maart of April 19H
naar Borneo te vertrekken.
De jaarlijkse week der gebeden voe;
de eenheid der Christenheid, uitgeschut
ven door de commissie voor Geloof ei
Kerkorde van de Wereldraad van Kei
ken, zal van 1825 Januari 1954 in 4
gehele wereld worden gehouden.
Lichte
3.30 Bui
1.00 Nicu'
10,30 Buitenlands
tslnrlchting K'XI; W~Th~Hoflan
r m Lieve, Blaricum.
30 Nov. Geslaagd vooi,
ihting KXI: C Havclaar I'
Klankbeeld 9.30
8.00 Ge».
Gev. programma 10.00 Nieuws 10.15 Cause
rie 10.30 Gev. programma 8.30 Klankbe»
9.30 Gev. programma 10.00 Nieuws 10
Causerie 10.30 Gev. programma 11.00 Ca
serie 11.10 Recital 11.45 Parlcmentsoverzic
12.00—12.03 Nieuws.
Brussel. 324 m. 11.45
1.15 Omroeporkest 1.45 Gi
1.00 Nieuws
2.00 School,
el 4.00 Gram. 4.30 Orgel-
5.10 Gram. 5.15 Voor de
ikbespreki
:ang 10.00 Nieuws 10.15 Jazzmuziek 10.45
10.5511.00 Gramofoonmuziek.
ssel. 484 m. 12.00 Omroeporkest 1.00
us 1.20 Gram. 4 05 Concert 5 00 Nieuws
'erzoekprogramma 6 30 Gev. muziek 7.15
Gram. 7.30 Nieuws 8.00 Gram. 10.00 Nieuws
10.15 Gram. 10.55 Nieuws.
Engeland. BBC. Uitzendingen voor Neder
land: 10.00—10.30 i
ws; Vraaggc-
fop 224 m.).
NCRV; 8.15—9.45: 1.
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
morgen» „kiplekker"
uw'^éver een liter gal In uw
Broshuis, Naardcn.
GRONINGEN, 28 Nov G-
irtsex le ged.: mej A E Dekker
Luijckx, 's Heerenl
LEIDEN. 30 Nov. Geslaagd candidaaU-
ixamen Oosterse taal- en letterkunde
leer E F Tijdens. Maastricht.
ROTTERDAM, 27 Nov. Geslaagd vee-'
loet ex in de econ. wetcnsch.: H de Tomln
in D van der Top, beiden te Leiden.
UTRECHT,.29 Nov. Geslaagd
:htsgeleerdheid vrije studierichting:
"ae.
'trecht
Soeït
kleren worden
gemaakt. Want verloren zonen kwamen meestal I plantaardig zacht
1VERPILLETJES om die liter
wekken en uw spijsvertering er
irlljke wijze te regeler
niet rijk naar huis.
j eal te doen stromen. Elat Carter'* LeverplUetje».
UTRECHT. 29 Nov. Geslaagd i
semi-artsex.: C Th F van Esch. Utree
E W Breunink. Enschede: A H van Soeit
en F Ton. beiden Utrecht; Artsex.: J J A
Pijnenburg. Den Bosch; P J A de Wal'
Kloosterzande; A E M Maas, Utrecht; me
Chr J Macssen, Roermond- C Vermeer. Ro
zenburg; Doet ex: H S Bartlema, Zeist; 5
Bossenbroek, VoorthuizenH Bouter Berj-
acht; H J van Erven. Utrecht; H H He)-!
s. Utrecht; J G Verhoeven, Asten; K
Vessem, Utrecht; F J Voorhuis. Henge
lo; M J Wiskerkc, Kortgenc: Veeartsex.: 8
C Koeslag. Hardenberg; Doet ex rechten::
H M 3 van Overeem en J de Ruiter, bei]
Utre
Cand -
G Cox. Utrecht.
e sociale gcoegralie; mej V