E
&«A
a f# m
n
Mm mm
A
f
iEwwi mm
i mm »b
m w
VOOR öe VROUW
De weg van de meeste weerstand
Correspondentie en oplossingen
aan de heer H. i. J. Slavekoorde.
fioudreinetstraat 125, Den Haag.
De match Botwinnik
Taimanov
Er zou, op zichzelf bezien, wellicht
niet, zovéél reden bestaan aan de malen
tussen Botwinnik en Taimanov be-
slissingsmatch om het kampioenschap
oer Sowjet-Unie, welke Botwinnik, zo
als men weet. met 3 te2 te won
bijzondere aandacht te wijden, ware
het niet. dat wij in CHESS WORLD,
het Australische schaaktijdschirft. thans
deze partijen aantreffen, voorzien van
een commentaar dat ons bijzonder hel
der toescheen. Commentaar ook, dat
ons zeer geschikt leek om aan een
schaakpubliek te brengen, dat in over
grote meerderheid niet van een schaak
club lid is en daarom uit den aard
der zaak minder in aanraking komt met
de „officiële" schaakliteratuur.
Hoewel dit niet uitdrukkelijk is ver
meld kan men veilig aannemen, dat de
commentaren zijn van de hand van
Purdy. wiens naam wij in deze ru
briek bij herhaling hebben genoemd als
die van een der beste schaakauteurs
ter ivcicld. Wij hopen dat onze lezers
ons inzicht delen en dus op hun beurt
van de hieronder volgende partij plus
toelichting met genoegen kennis zullen
nemen. Het is de eerste matchpartij.
Wit: Taimanov. Zwart: Botwinnik.
Slavische verdediging.
1. d4 Pf6 2. c4 ct».
Meni-i schaakspeler zal zich afvra
gen of e»- een aiepe betekenis schuilt
in dc»e volgorde der zetten. Welnu, niet
écht. Er blijkt alleen maar uil, dat Bot
winnik 1. Pf6 speelt om Wit hel
kleine probleempje voor te leggen of
hu met 2. Pf3 of 2. c4 zal voortzetten.
3. l'cS d5 4. pfj eS 5. e3 6. Ilc
Sommige theoretici verklaren dat het
„beste" voor Wit is de Meraner variant
toe te laten: 6. Ld3 dxc4 7. Lxc4 b6j.
Zulke beweringen kunnen echter niet
bewezen wdrden. We weten het eenvou
dig niet. Het is echter wél zeker, dat
het uitermate moeilijk is een nieuw
iaee te introduceren in zulk een „ver
sleten" variant als de Meraner. Een
practisch speler zal er altijd op bedacht
zijn een nieuwtje in het spel te bren
gen, al is het alleen maar om zijn te
genstander te dwingen bedenktijd te
verbruiken. De zet 6. Dc2 is natuurlijk
al oud, maar dc mogelijkheden hiervan
zijn op geen stukken na zo ver onder
zocht als die van de Meraner.
6. Ial6
De beste zet. omdat bet enige agres
sieve antwoord hierop met succes kan
worden bestreden: 7. e4 dxe4 8. Pxe4
Pxe4 9. Dxe4 e5! 10. dxeS 00!. waar
mede zwart een tijdelijk en gezond pion-
offer brengt.
7. Ld? 9—8. t 4 I.
Deze zet is algemeen afgekeurd, maar
als we alle factoren zorgvuldig afwegen
kunnen we alleen maar zeggen dat de
zet tweesnijdend is. De reden waarom
Lfl zo lang mogelijk op zijn standplaats
wordt gehouden is natuurlijk om zwart
te verlokken een tempo te verliezen
met dxc4; Wit kan dan met tempo
winst terugslaan.
8. c5
De andere manier om de lange rocha-
de te bestrijden in het geweigerd da
megambiet. n I. dxc4. gevolgd door b5
en a5. is hier slecht, omdat Zwarts loper
op d6 staat en dus bloot staat aan ae
dreiging met een vork ie4 en e.ö>. waar
van het vermijden een tempo zou kos
ten. En met tempi moet uiterst zuinig
worden omgesprongen indien de spe
lers aan verschillende zijden gero-
cheerd hebben.
9. rxd5 exdf» 10. Kbl
Té schematisch gespeeld. De zet is
gebaseerd op de verwachting, dat de
r-lijn zal worden geouend hetgeen ech
ter verre van zeker it. Botwinnik en
Kan wijzen er in bhakmat..op. dat
10. Lel' veel agressiever is; deze zet
dreigt onmiddellijk de zwarte dume-
pion te winnen. Op 10. c4 voiet
dan II. g4. met een stelling zoals x»k
in de partij voorkwam, waarbij Wits
zwarte loper dan echter veel beter
staat, zoveel beter, dat Botwinnik dan
het plan had moeten vaarwel zeggen,
dat ttii in de partij in feite uitvoert.
Met andere woorden, de zet 10. Lel
zou een heel andere partij hebben doen
ontstaan en hieruit vloeit weer voort,
dal de merites van Wits idee om lang
te rochcren niet aan de hand van de
onderhavige partij kunnen worden be
oordeeld. Het is van groot belang dat
lerende schakers zich realiseren hoe
weinig bekend is. of bekend kan zijn.
van de openingen; dat zij alle dogma
tische verklaringen over de openingen
ontvangen niet met eerbied de ge
bruikelijke houding maar met de
grootste achterdocht.
Waarschijnlijk vermeed Taimanov 10.
Lel op grond van de algemene overwe
ging dat men moet proberen zijn torens
te Verbinden in plaats van het tegen
overgestelde te doen. Maar een zorg
vuldiger voorbereiding, zo voor het
bord nauwelijks denkbaar, zou hem
overtuigd hebben, dat we hier te doen
hebben met een uitzondering welke de
reeel bevestigt.
a«
Dreigt b5. en de zwarte pionnen-
storm is al onder weg terwijl wit noe
niet een- begonnen i«. Taimanov heeft
hie-on echter gerekend.
II. Lel
Hetzelfde idee aIs 10. Lel. maar. zo-
^Cinderópel
pruttelen géén zin heeft, gaat ze zich
heel gehoorzaam uitkleden
Treuzelen doet ze niet. want ze heeft
nog méér te doen vóór ze in bed stapt:
haar pop krijgt óók een beurt en Miesje
grijpt haar kans. want nu is zij de
baas. We luisteren even!
..Kom kind, nu niet langer zeuren,
't is al laat genoeg en je moét naar
bed. Vooruit, vlug uitkleden, je weet
het, Pappie wil óók, dat jij op tijd sla
pen gaat." gepruttelPas op, als
jij brutaal bent hoor!"
Met een vermanend gebaar gaat haar
wijsvinger omhoog. ..Ziezo, nu nog even
je toet en je handjes wassen. Bang voor
water zeg stel je niet zo aan hè
d3t kennen wij hier niet. Géén mallig
heid hoor." Ze fronst haar wenkbrauw
tjes en met een kletsnatte washand mei
flink zeep erop. bewerkt ze poppenge-
zicht en armen, daarna nog even flink
a/boenen met tie handdoek, dan de pop-
penpyjama aan en klaar is Miesje.
Dan stapt ze samen met haar pop in
bed. dekt haar kind toe en wacht zelf
op moeder, die haar komt toedekken
en goedennacht kussen.
Bij deze kleine bed-comedie hebben
wij werkelijk moeite gehad ons lachen
te bedwingen, want Miesje's houding,
gebaren- en gezichtsexpressies waren
zó echt. dat het was of wij haar moe
der voor ons zagen staan.
Kinderen vinden het imiteren van voir
wassenen heerlijk. Zij bestuderen ons
voortdurend, horen alles wat wij zeg
gen en zien alles wat wij doen en zij
onthouden óók alles.
Van spelende kinderen kunnen wij
zelf nog héél veel leren, want zij hou
den ons zo nu en dan een flinke spiegel
axEODconririiTrfxxTinrmxicx]
De straat schrobben net als moeder.
als gezegd, nu met het „voordeel" dat
de torens verbonden zijn Zo gezien was
dus de zet 19. Kbl een combinatie van
ae gedachte om de koning in veilig
heid te brengen en getijktijdig plaats
te snaken voor de loper. Zo ziet men:
een denkbeeld kan keurig berendeneerd
et het beste zijn.
de aantekening bü de 13e zet van wit.
25. gxf« LfSt 28. Kat LdS 27. Ddl Pxc3
28. bxe3
11.
c4
Pion d5 was bedreigd.
li. g4.' Pb6
Nagenoeg gedwongen. Wit slaakt een
zucht van verlichting. Op het uiterste
nippertje heeft hij het vernietigende
65 weten te voorkomen.
13. h3
In geen geval nu reeds g4gó, omdat
Zwarts Lc8 dan begerige blikken op
het veld 15 zou gaan werpen.
14Tc8 14. Lg2 Lb4
Geen erg pleizierige zet voor zwart,
inaar wit dreigde Pd2, een zet die veel
erger is dan hij er uitziet wegens e3
e4. Merk op. dat velden in het cen
trum die niet door pionnen bezet of be
waakt worden, de neiging hebben bui
tengewone betekenis te krijgen. Het is
waar. dat Botwinniks zet zulk een
veld verzwakt (e5). maar daar kan hij
15. Pc5 Lxc3
U ziet wel hoe dwaas dit alles zou
zijn indien Wits loper nu op el
stond in plaats van op cl (zie de aan
tekening bij de 10e zet van wit). Daar
om zei ik (d.i. Purdy) dat Botwinnik
dan een heel ander plan had moeten
beramen.
16. DxrS Pe4
Deze zet sluit een pion-offer in
17 Lxe4 dxe4 18. Pxc4 Pd5 waarvan
de aanvaarding zwart echter een ster-
nf mmé-
A A
ffe
f A
J|'£g,
O SS
A A
I AS
mm
m
Zwart i
i zet.
ke
nval
gevt
17. Dc2 Pd6!
Dit is zwarts ware bedoeling: hij wil
het veld e4 bewaken, niet dat veld be
zetten. Maar de bewaking van e4 van
f6 uit was niet vol te houden zolang de
zet g4—g5 in de lucht hangt. Zwart
overweeg! ook f7f6 Izie de laatste zin
van de aantekening bij zwarts 14e zet)
en dit doet de vraag rijzen of tenslotte
15. Pd2 niet sterker zou geweest zijn
dan het voor de hand liggende 15. Pe5.
18. Ld2 a5
Ter voorkoming van de dodelijke pen
ning 19. La5. Zie de aantekening bu de
15e zet.
19. Lel
Daar komt hij eindelijk, zelfs hoe
wel de loper de Iwee torens van elkaar
scheidt (een errkenning achteraf, dat 10
I-el een goede zet zou zijn geweest).
Neem me niet kwalijk als ik dit nog
eens zeg. Maar. als gevolg van de vele
verloren tempi, vormt de zet nu een
deel van de worsteling van materiaal-
verlies te voorkomen.
1». f6 28. PI3 Ld7 21. Tel La4
De 19e en de 21e zet van wit waren
er op gericht dit te voorkomen Het
initiatief is nu kennelijk naar zwart
overgegaan.
22. I>r2 Lb5 23. Lc3 Pal
Met één slag bevrijdt zwart zijn b-
pion enigszins en rekent hij boven
dien af met het schrikbeeld der „twee
lopers", die altijd bijzonder onaange
naam kunnen worden als u probeert te
winnen, zelfs als ze voor hel ogenblik
zwak genoeg schijnen. De reden is. dat
u. om te winnen, als regel liinen moet
openen, en dan krijgen de lopers be
wegingsvrijheid.
24. g5 Ld7:
Hoe onverbiddelijk men kan zijn! De
onverstoorbare Botwinnik reageert on
middellijk op de suggestie vervat in
Hier moeten wij, tcrwille van de
ruimte, deze bespreking onderbreken.
Wij hopen haar in de volgende rubriek
te voltooien. Intussen is de diagramstel
ling de moeite van het bestuderen
meer dan waard, te meer. omdat zwarts
28e zet gelijk in de volgende rubriek
zal blijken, niet de sterkste is.
Onze opgaven
Wij ontlenen onze opgaven ook dit
maal aan een pas verschenen boek:
„Lerne kombinieren" van de Oosten
rijker Hans Miiller.
„De pion".
w
A A
A* AA
A
m m
JlW
b c d p 1 b
„Koning in het midden".
il
AA AA
A
I M.Ê.f9 O
PUZZLE
van de week
Kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. Punt van geschil; 7.
heks; 9. schoon, proper; 13. gezinslid; 14.
grauwe erwt; 15. bladgroente; 16. bij
woord; 18. roe; 19. spoirtterm; 21. spits;
23. bedrijvigheid: 25. voedsel; 27. voeg
woord; 28. voorzetsel; 30. klas; 31. uit
roep; 32 ouderloos kind; 34. zacht meta
len buisje; 36. ontberen; 37. vreemde
munt; 38. schoorsteenzwart; 40. Rege
ringsopdracht; 41. achting; 42. borstbeeld;
45. boom; 47 gezinslid; 49. vermoeid; 51.
vervallen.
Verticaal: 2 Flauw; 3. lust; 4. ar
beidsvermogen; 5. lorediet; 6. maat; 8.
vogel; 9. gewas; 10. maanstand; 11.
naakiboom; 12. figuurraadsel; 13. zode;
15. punt; 17. onbedorven; 18. loopstok;
20. voorzetsel; 22. bovenrand van een
dak; 24. plantenziekte; 26. aanvoer; 29.
snijgereedschap; 31. chef-kel!ner; 32.
zeegras; 33. inentstof; 35. gekheid; 36.
gerecht; 38. tablet; 39. godin; 43. schoon
maakartikel; 44. en dergelijke; 46. kou
de; 48 bijb. hogepriester; 49 onderwijs;
Inzending per briefkaart uiterlijk
Donderdagmorgen a.s. aan het bureau
van dit blad. In de linkerbovenhoek aan
de adreszijde vermelden: „Puzzle-oploo-
sing". Er zijn drie prijzen: 1. 5.2.
2.50. 3. 2,50.
OPLOSSING DOORLOPEND
KRUISWOORDRAADSEL
21 NOVEMBER.
Horizontaal: 1. Verwilderd; 2 ree; 3 R.
M.; i kolder; 4 iet ceder; 5. berk P.S.;
6. roemen- mat; 7. star para; 8. R.O.
el L.O in; 9. apin soes; 10. fel
stoter; 11. in smet; 12. sleep Ier; 13.
triest pa; 14. put; 15. bevrachten.
Verticaal: 1. Krib grafiet; 2. meer
open ree; 3. er tros LI. si; 4.
rek keten ale; 5. we mal F.sla;
6, keper stoet; 7. lood loo PH;
8. lek poets rut; 9 Dr. I ma semi
te; 10. roe pari reep; 11. restant
tras.
A IA
■•VA A s
■,,Ki
mmm
M
f
De oplossingen
Ziehier de oplossingen der opgaven
uit onze rubriek van 14 November j.l,
welke wij alle ontleenden aan Rich
ters „Der Schachpraktiker".
KcrrsKaila: Er volgde 1De3t
2. Khl Lxg2t! 3. Kxg2 Dxb3ü (de poin
te). Op 4. axb3 volgt Pe3t en zwart wint
de dame terug. Ook 4. Ph6t gxh6 5. Dg4f
Kli8 6. axb3 Pe3t kan daar niets aan
Aljechinilftfoljubov: Met de konihg
op g4 zou volgen If4 S. Kd5 13
3. Kei f2 4. Tf8 Kg3 5. Ke3 en zwart
geeft het op. Met de koning op o4
(de juiste plaats!) zou de partij remise
geworden zijn en wel aldus: 1f4
2. Ko5 f:: 3. Kc4 (Op Tc8t moet zwart
niet KM? spelen want dan ver
liest hij wegens Kd4l. maar Kd3!> fï 4.
TbI (Tf8 Kc3. of Tc8l Kf3. is niet oeter)
Kc3! (Niet KR? Kd3!> 5. Kc3 Ke2 Re
mise. Altijd zó spelen dat de vijande
lijke koning het naderbij komen zo
moeilijk mogelijk wordt gemaakt.
V. Koaek: 1. Dc5t Db5 2. Dd4! (dreigt
Dal tl Ka6 3. Df«f K»7 4. Dalt Da6 5.
Dd4f Ka8 6. Dd8t en mat in twee zetten.
f)AAR ik de volgende week waar
schijnlijk gelijk met de goede,
oude Sint uw huiskamer kom binnen
vallen en ik niet veronderstel, dal
u van heerlijk avondje" nog tijd af
zult nemen voor een tóch iedere week
weerkerend Zondagsblad, dit stilletjes
voor de Zondag, waarop het behoort
gelezen te worden, bewaart. tuil ik
tin de komst van deze oude vriend
van iedere rechtgeaarde Nederlander,
vast bij u voorbereiden.
Misschien herinnert u het nog
wel, dat er 't vorige jaar nog onder
onze lezers waren, die niet aan Sint
Nicolaas geloofden en het heel erg
vonden, dat tuy dit wél deden. Wy
waren rooms en wij klopten de men
sen het geld uit de zak, wij bedrogen
onze kinderen
Ja, en nu is er een heel jaar over
heen gegaan en ons geloof in die goed
heilig man is ongeschokt gebleven.
Toen hij gisteren op een hoge wagen
langs ons huis reed, kroop er weer een
rilling van ontzag langs m'n rug. Dc
anti-Sinterklazen moeten het mij maar
vergeven, dat ik in dit opzicht onver
beterlijk ben en dat dit me nog tot
blijdschap stemt óók.
Vrienden van Sint Nicolaas, begint
er in tito huis óók alweer die verwach
tingsvolle geheimzinnigheid rond te
waren? Dan bent u gelukkige men
sen, daar u bezig bent om van 't klei
ne beetje geld, dat tot uu> beschik
king staat, wonderen te doen.
Op 8 December 1952 ontving ik van
éen uit Sir.t's vriendenkring een brief,
waarin hij schreef over de oprechte
dankbaarheid tn zijn gezin, na ,J\et
heerl{jk avondje". Maar hij en zyn
t'rottu' hadden zich dan ook grote zorg
en inspanning getroost, om met weinig
geld iets goeds ran deze avond te ma
ken. De heer P. v. d. V. noemde mt
de weg van de meeste weerstand en
signaleerde de weg van veel geld. gro
te cadeaux waar niets eigens ran «e
gever bij was, als die van de minste
weerstand èn. een koude boel.
Inderdaad. Zó gaat het ook met ate
cadeautjes-geverij op onze scholen.
Met de Franse slag wordt alles uit
gepakt. hoe eerder de kinderen het
cadeautje in handen hebben, hoe be
ter èn.... dan zijn ze klaar. „Dank
je wel hoor" en daar is 't mee afge
lopen.
Kinderei% die thuis Sint-avondjes
(Vervolg van pagina 2)
Een klein
brengt hem i
ALS de jongste bediende de post bin
nenbrengt, zit meneer Jongsma ge
bogen over zijn bureau. Niet dat hij
werkt, maar hij peinst. Hij moet nu al
dagen,ang denken aan wat die vrouw
uit de Schoolstraat hem heeft gezegd.
..Gor" zorgt voor U"... Die overtuiging
van die eenvoudige vrouw Dat berus
ten in wat haar was overkomen, ter
wijl het toch de schuld was van een an
der 't Heeft hem diep aangegrepen.
Hij heeft zich voorgenomen tóch nog
eens terug te gaan naar dat kleine zol
derkamertje. Hij wil die eenvoudige te
kening nog eens terugzien. Hij wil die
zachte stem weer horen vertellen over
wal aar gelukkig maakt...
Hij denkt nu al dagen na over zijn
levensgeluk. Hij vraagt zich af. of hij
werkelijk wel gelukkig is. Hij heeft wel
een goede zaak, maar het geluk Hij
ziet weer vóór zich die kleine voetjes,
die hen. voorgingen de trap op. naar
het zolderkamertje. Die voetjes waren
bloot Hij vond het armoedig Hij
ziet weer die zieke moeder Rusten
Weken rusten... En tóch was er in dat
huis iets wat hij nergens heeft gc
ichtip ffeltik
T-TlJ schrikt op. wanneer de stapel brie-
ven voor hem wordt neergelegd.
Werktuigelijk neemt hij de post eerst
even door. om de meest belangrijke
brieven er uit te halen. Hij laat de brie
ven vlug door zijn vingers gaan, tot...
't Komt hem zo onwezenlijk voor
Maar zijn naam staat er toch op, cn
zijn adres... 't Is een enveloppe, waar
op het adres staat geschreven met on
beholpen en grote letters. Maar zijn
naam staat er op...
Hij scheurt de enveloppe open. De
brief is groot; verschillende keren dub
belgevouwen... Hij vouwt hem open, ze
nuwachtig...
Er begint in hem iets te trillen... Hij
zou kunnen huilen... Hij zou willen
lache i Huilen en lachen van ontroe
ring. van geluk...
Ei zitten twee gaatjes in de tekening.
Punaisegaatjes. De woorden zijn zorg
vuldig getekend. Hij hoort weer die
zachte sten. als hij fluisterend leest:
..God zorgt voor U
mee maken, waarop ieder gezinslid en
met name de ouders hun fantasie eens
heerlijk uitgeleefd en hun geest ge
scherpt hebben, avonden, waarop
plaats is voor de lach en voer,- de
traan. Déze kinderen vinden er r.p
school niets aan. Daar is het eenvou
dig een ruil-partijtje.
Dit feest is ook bij uitstek geëigend
voor de gezinnen. De vorige week
hadden wij het over de goede rfe.cr
daarin. Hier op het Stnt-avondie en
het daaraan voorafgaande schoenen-
zetten hebben wij Moeders een pracht
kans. Met een kleine gave en wat mil
de humor in enkele kreupele rijm
pjes neergelegd, kunnen wij paedago-
gische wonderen doen.
Het zit 'm immers allerminst in gro
te cadeaux. Begin daar niet aan. Uw
kind wordt blasé en de stakkerd kan
nooit meer blij zijn met de kleine din
gen. Voor zoèên valt er zo bitter wei
nig meer te genieten in de toekomst.
Zoals ik deze week hoorde van
een Moeder, die haar vijftienjarige
zoon nu alvast voor z'n Sint een gra-
mofoon met 25 platen had gegeven.
Je reinste kolder! Met zo'n kind kun
nen we medelijden hebben.
Nee, weinig geld hebben en tóch
een teil of een mand vol pakjes te
voorschijn toveren, dat is kunst.
Iedere Moeder, die een beetje han
dig is met de naald of met de brei
pen kan van onnozele vodjes iets aar
digs voor de pop van Marietje maken.
Als zij in November ziet, dat Jan wan
ten, Piet een wollen das en Marietje
een flanellen nachtjapon nodig heeft,
dan bewaart zij deze dingen, die dus
tóch nodig zijn, voor Sint-Nicolaas. Zó
groeit de stapel pakjes.
Ik weet niet of uw kinderen óók
slordig zijn en alles achter zich aan la
ten slingeren? Hebt »t op Maandag
morgen óók zoveel op te
het de omvang ran een baza
taris nabij komt? Dan heb ik een tip.
Wat ze met direct nodig hebben,
(voor school b.v.) stop dat weg. U
weet natuurlijk niet waar het is. Laren
ze zich maar eens blauw zoeken.
En clan blijkL op 5 December c(a<:
Sint Nicolaas het gevonden heeft! D,c
lieve man heeft er een beeldig pukje
van gemaakt, dat héél wat verwach
ting wekte en de sloddervos neemt
vet een beteuterd gezicht en een
scheef lachje vanwege het vermanend
gedicht, dat zwarte Piet erbij gevoegd
had, zijn (haar) verloren voorwerp m
ontvangst. De broertjes en zusjes, die
nü pleizieihebben om de gefopte, zal
straks het lachen vergaan, als zij op
gelijke wijze door Sint getracteerd
worden.
Jammer dat marsepein, banket en
chocola zo duur is. Ook dlidr kun
nen handige vrouwen een mouw aan
passen. Zélf borstplaat maken, truf
fels, marsepein en er zijn zelfs bolle
bozen. die het tot banketstaven kun
nen brengen. Of bak een apoeltaart,
kruidkoek enz Legio mogelijkheden.
Wie er wél geld voor heeft, ga naar
de banketbakker. Deze mensen moe
ten óók leven en Moeders hebben
éven al genoeg te doen.
Als n deze week de stad ingaat, om
Sint Nicolaas een handje te helpen,
koon dan met verstand!
't Is me je even een verleiding voor
de dochteren Eva's, al die begeerlijke
zak"n in de hei-verlichte étalages!
Ik vind mezelf tenminste een hete
,.Piet". als ik wérkelijk alles met ver
stand gekocht heb.
U denkt tegen 5 December toch óók
wel om die kennis in zijn of haar
eenzaamheid, om dat echtvaar zonder
kinderen, om die weduwe?
MARGARITHA
Aan de vrottw, die ondanks alle
doorstane ellende en nóg te doorstane
verguizing, haar gezin niet in de steek
laat. maar er biddend voor leeft cn
werkt, óók voor de trouweloze bidt,
toil ik vanaf deze plaats graag mijn
respect en meeleven betuigen. De
Here zal het alles nog wél maken in
uto leven. Daar kunt u op vertrouwen,
want Hij is een waarmaker van Zijn
Woord. Zegene en sterke Hij u in al-
Kunstproducten van „Leerdam
Prachtig voorbeeld van moderne Hollandse kunst
r\E lezer vergunne mij. dat ik nog
eenmaal het kristal van Leerdam
als voorbeeld neme. Het product heeft
zijn eigen wezen; het wordt in Leer
dam gemaakt; het dient zich ook aan
als geboren in een bepaalde tijd, op
een bepaalde plaats, vanuit een bepaal
de belevingsstructuur. Daarom heeft het
karakter. Niemand wenst in het ding
het ..alsof". Het ding moet zijn eigen
zelf zijn altijd openbaren Wie het Leer-
dams product koopt, koojit het als zoda
nig. Het wil Leerdams glas zijn. niet
imitatie van een kunstopvatting van een
ander deel van de wereld. Daarom is
het geheel enig; het kan wel worden
nagemaakt, maar door n<,«mand wor
den gemaakt dan alléén door Leerdam
Evenmin als de „kains" van het eiland
Soemba zinvol zouden zijn. indien zij
geweven en versierd werden naar de
mode in Europa, zou Leerdams glas
zinvol zijn. wanneer het zichzelf poog
de te hullen in de vormbeleving, die er
spreekt uit het Soembanees aardewerk.
Daardoor is zulk een product, waarin
de volle aesthelica van de edelste am
bachtskunst uitgedrukt werd door mid
del van voor', brenging smogelijkheden
van de moderne industrie, een product
van alle landen en alle tijden. Het
krijgt door zijn wording een historische
en tegelijkertijd een cultuur-psychologi
sche zin."
Zo schrijft prof. dr. J. Waterink.
hoogleraar aan de Vrije Universiteit, in
een zeer interessant artikel, getiteld:
..De psychologie van de industriële
de X knipt
Keurig deux-piece
Al jaren is het deux-piece een popu
lair kledingstuk geworden. Voorai voor
zwaardere figuren is het zeer aan te
bevelen, daar het de h 'upwijdte ver
zacht.
We kunnen het pakje .naken in yersey,
wollen stof of tweed. We hebben nodig
2.75 meter van 1 30 met?' breed.
Ons patroon 154 is verkrijgbaar in de
maten 44. 46 en 48. Het voorradig aan
onze bureaux tot 5 December a f 0 40.
Ook kan het worden toegezonden na
ontvangst van f 0.50 aan postzegels, ge
plakt aan de voorzijde van een brief
kaart. naast de normale zegel voor
franke ring.
Bestellingen na 5 December kunnen
niet worden aangenomen.
in koperdiepdruk bij Joh. Enschedé c..
Zonen te Haarlem, loont u de bekende
drinkserviezen Daphne en Folium, Gil
de. Boccale. Palma en Chalice. Voorts
zijn opgenome.i afbeeldingen van likeur-
stellen, bloemvazen. bloempotten, boka
len. drijfschalen. ontbijtserviezen, fruit
schalen enz. Verder treft men in dit al
bum o.m. foto's aan van abstracte
composities, gekleurd glaspaneel, kris
tallen kroonlamp. plastieken, gezand-
|j geëtst glasraam, kristallen
Pnmula-ontbijtserv.es;
opwekkend gezicht.
straald
erebokaal.
Het album wordt geopend met een
foto van Koningin Juliana en Prins
Bernhai I tijdens hun jongste bezoek
aan de N V Nederlandse Glasfabriek
„Leerdam". Ook ziet men afgebeeld
twee glazen van het vorstelijk servies,
dat docr de Nederlandse regering ten
geschenke werd aangeboden aan Ko
ningin Elizabeth van Engeland bij ge
legenheid van haar huwelijk.
Deze foto-introductie bevat afbeeldin
gen van werk van de kunstenaars K.
P. C. de Bazel, Lucienne Bloch, A D.
Copier. Willem Heesen, Floris Meydam,
Stef Uit rwaal en Iep Valkema.
De producten van „Leerdam" zijn in
binnen- en buitenland bekend, gezocht
en beroemd. En dat is waarlijk geen
wonder. Dit album bevat enige In kleu
ren uitgevoerde foto's. Wie de kristal
foto's met aandacht bekijkt, wordt stil
van bewondering. Want hij ziet een
bloem van wonderlijke stralen en von
ken. die schijnen rond te spatten als
een vuurwerk van tot de essentie ver-
puurd licht.
Maar ook de geestige dierfiguurtjes,
die mei. in vele etalages kan bewonde
ren. leggen een welsprekend getuigenia
af van wat moderne Hollandse kunst
Deze prachtige „introductie" zal on
getwijfeld voor velen aanleiding zijn tot
nadere kennismaking.
Sla van witte of savoyekool
en wortel
De kool en de winterpeen schoonma
ken. de kool zeer fijn snijden of scha
ven. de peen raspen. Een saus maken
van ca. 3 delen olie en 2 delen azijn.
De groenten er door scheppen cn de sla
na enkele minuten op smaak afmaken.
(Van een paar takjes peterselie de
blaadjes afsnijden, deze fijnsnijden en
over de sla strooien).