De Amerikaanse tabaksoogst was
fl.R. deputaten trekken besluit van 1921
i.z. passieve vrouwenkiesrecht in
Eenparig voorstel van Centraal Comité
behaalde grote meerderheid
en
Toch is het zo
dit jaar minder overvloedig dan verwacht werd.
CABALLERO-rokers behoeven zich
echter niet ongerust te maken. Caballero's
grote buffer-voorraden garanderen hun ook
in de toekomst constante kwaliteit.
Er worden te veel kleine
woningen gebouwd
DERMA
RHEUMIN
De betere haven
2
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1953
HISTORISCHE DAG TE UTRECHT
(Van een onzer, verslaggevers)
Met zeer grote meerderheid (van de omstreeks 1200 stemmen waren er
slechts 125 tegen) heeft de gisteren te Utrecht gehouden buitengewone
deputatenvergadering der A.R. Partij besloten, het besluit van 1921 inzake
het passieve vrouwenkiesrecht in te trekken. De deputatenvergadering
grondde dit besluit op de overwegingen, dat de vrouw weliswaar in het
algemeen een andere taak heeft dan haar bij de toepassing van het passieve
vrouwenkiesrecht wordt toegedacht; dat echter de Bijbel geen gebod of
verbod inzake dit kiesrecht bevat; dat de Bijbel wel melding maakt
van uitzonderingen op bovenstaande regel; en dat daarom gebruik
making van het passieve vrouwenkiesrecht in bijzondere gevallen niet be
hoort te worden afgesneden. Over de candidaatstelling van een vrouw
voor de Tweede Kamer zullen de deputatenvergaderingen hebben te be
slissen (evenals trouwens over de mannelijke candidaten) en voor ge
meenteraden en provinciale staten de daarvoor bevoegde partijorganen.
Aan dit besluit Is een lange, in broeder
lijke geest gehouden bespreking vooraf
gegaan, waarbij de inzet was het boven
aangegeven voorstel, dat namens het g e-
hele Centrale Comité van A.R. Kies
verenigingen aan de deputatenvergade
ring was voorgelegd. Bij de bespreking
hadden zowel voor- als tegenstanders
ruimschoots gelegenheid, het hunne in het
midden te brengen, waarna in een krach
tig en bezielend betoog dr J. Schouten
namens het Centraal Comité van ant
woord heeft gediend.
Aan het begin van de vergadering had
dr Schouten een welkom toegeroepen aan
minister mr J. Algera {minister Zijlstra
kon tot zijn leedwezen niet aanwezig zijn),
aan mr J. A. de Wilde en aan de heer
Duymaer van [Twist, die vorige week de
88-jarige leeftijd mocht bereiken. Met een
hartelijk applaus deed de vergadering van
haar instemming met dit welkom blijken.
Bij de ingang van de zaal was een
enquête-formulier uitgereikt, betrekking
hebbende op de samenstelling var
A.R. Partij en opgesteld door de hoog
leraren J. J. de Jong en R. van Dijk van
de Vrije Universiteit.
Bedenkingen
Eerste spreker over het onderwerp van
de dag was de heer Koekoek uit Gorcum,
mond
$W//
-'Ikeel//
LL//
(de Grote) in de middeleeuwse
Karelromans in een strijd gewikkeld
met zijn edelen, die hem zelfs be-
hoorfijk in het nauw weten te bren
gen en aan wie ook in vele zevallen
de mooie rol is toebedeeld. In wer
kelijkheid hield Karei de Grote ech
ter nogal van forse maatregelen en
hij genoot een gezag in West-Europa,
waarvoor een leenman zioh wel zou
wachten dit aan te tasten. De Fran
kische romans die het verzet van ae
leenmannen tegen de leenheer tot
motief hebben, kunnen dan ook niet
in verband gebracht worden met Ka-
rel de Grote, die een krachtig ge
centraliseerd rijk schiep, dooh moe
ten betrekking hebben op één of meer
van zijn opvolgers en naamgenoten,
zoals Karei de Kale en Karei de Dik
ke. die te zwak waren om het rijk
bijeen te houden en die herhaaldelijk
overhoop lagen met de adel die er
voortdurend op uit was zich onaf
hankelijk te maken.
Ook wanneer in de Karelromans bij
herhaling de zusters van Karei wor
den vermeld die getrouwd zijn met
Eggheric van Egghermonde. met Roe
land. of met nog weer andere helden,
wordt het ons steeds duidelijker dat
de grote kring van zwagers die hier
door ontstaat, zich beslist niet om
Karei de Grote heeft gegroepeerd,
want hij had slechts één zuster, Gisla
of Gisela genaamd, welk kind op de
veelbelovende leeftijd van dertien
jaar in aanmerking kwam om te hu
wen met de koning der Longobarden.
Dat paste toen in het spelletje van
haar grote broer Karei die destijds
toenadering tot de Longobarden
zocht. Nóg eerder had haar Papa
Pippijn het kind toegezegd aan
de Byzantijnse keizer. Nu, na bijna
1200 jaar, kan het ons onverschillig
laten te weteo hoe Gisela over cm
politieke wenselijkheden van haar
tijd heeft gedacht, maar in ieder geval
heeft zy het leven in een klooster
verkozen boven de bruidssluier en
Karei de Grote had te veel genegen
heid voor zyn 15 jaar jongere zuster
en was een te groot aanhanger en
verbreider van het geloof, om deze
wens niet te respecteren Geen van
de in het uitzicht gestelde huwelijken
ging door en Gisela heeft haar hele
leven in het klooster te Chellcs door
gebracht. waar zij als abdis groot
aanzien heeft genoten.
Wanneer we in de ridderromans
'dus zusters van Karei als echtgenote
tegenkomen, zijn dit geen zusters van
Karei de Grote geweest, maar van
een andere Karei, die abusievelijk
mot zijn grote voorzaat wordt ver
ward. Een uitzondering moet hier
gemaakt worden voor het Roeland's
lied1, dat wél «p Karei de Grote be
trekking heeft, al wordit Roeland dan
ten onrechte als de zwager van Ka-
rel voorgesteld.
Zo sprekend over enkele onjuiste
voorstellingen in de middeleeuwse
litteratuur, mogen we wellicht wel
eens overstappen op het verstrekken
van onware foto's en afbeeldingen in
deze tijd?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden).
die kon meedelen, dat de grote meerder
heid van zijn kiesvereniging wél vóór in
trekking van het besluit-1921 was, maar
bij de minderheid bestonden zulke zwaar
wichtige bezwaren, dat de meerderheid
besloten had die te eerbiedigen. Gorcum
daarom tegen het voorstel van het
C.C. stemmen.
Ook de volgende spreker, de heer Van
der Graaf uit Krimpen aan de Lek. bleek
tegen. De partij handelt, meende hij, te;
veel onder de druk der omstandigheden.
Eerst was het actieve vrouwenkiesrecht
opgedrongen en nu stond men voo
beslissing over het passieve vrouwenkies-,
recht. Hij zag hierin een voortzetting var
•n nivelleringsproces.
De heer C. J. van den Heuvel var
Moercapelle, die zich bij vorige gelegen
heden reeds als tegenstander had doen
kennen, bleek zich te kunnen verenigen
met het voorstel zoals het door het C.C.
geformuleerd. Dit voorstel stond op
zichzelf en was los van het rapport, dat
>mmissie-Donner over deze zaak had
ingediend. Wel bepleitte hij een duide
lijker formulering op enkele punten. Hij
deed een krachtig beroep op degenen, die
nog bezwaard waren met het voorstel
het C.C. accoord te gaan.
Nadeie beperking
De heer Koning uit Enschedé bleek be
denkingen te hebben tegen de gevolgde
procedure. De kiesverenigingen hadden,
meende hij. de tegenvoorstellen niet kun-
bespreken. Intussen was ook hij van
oordeel, dat in het voorstel van het C.C.
- zowel als tegenstanders elkaar kun-
vinden. Slechts wilde hij de „bijzon
dere gevallen" alsnog tot „zeer bijzondere
gevallen" beperkt zien.
De heer Gootjes uit Bergen bepleitte
handhaving van het besluit-1921 en
vooruitgaan in het oude spoor. De heer
Van Dalen uit Apeldoorn (Apeldoorn had
soortgelijk voorstel ingediend als dat
het C.C.) kon mededelen, dat hij vóór
het voorstel van het C.C. zou stemmen,
doch achtte daarin vermelding van 1
besluit-1921 overbodig. De heer Jungeri
Waardhuizen sprak van verschillen,
er ten aanzien van deze kwesti
schijnen te bestaan tussen stad en platte
land. De heer F. Born uit Berlikum bleek
het bezwaarlijk te achten, zo er steeds
nagegaan moet worden, of er vrou-
zijn, die gelden kunnen als de uit
zondering die de algemene regel beves-
gt. Of die vrouwen er zijn, zou wel,
meende hij onder algemene vrolijkheid,
blijken, indien „de nood aan de man
De heer Hogeweg uit Rotterdam wilde
i zijn afwijzing van het passieve vrou-
enkiesrecht niet uitgedrukt zien, dat hij
e vrouw als minderwaardig beschouwt.
Komt politieke activiteit van de vrouw
et ten nadele van haar gezin? De
rouwen worden al te veel uit het gezin
gehaald. In de conclusie wilde deze spre
ien beperking zien opgenomen tot de
ongehuwde vrouw.
Bewogenheid
Mevrouw prof. dr G. H. J. van der Mo
len, die nu aan het woord kwam, tekende
dit ogenblik als een van grote bewogen
heid voor haarzelf. Voor het eerst, zei
lij, voert nu een Nederlandse vrouw op
•en deputatenvergadering het woord. (Op
•en vorige deputatenvergadering had
•eeds een Duitse vrouwelijke afgevaar
digde namens de Chr. Dem. Union ge
sproken). Mevrouw Van der Molen herin
nerde aan de tijd, waarin haar vader
haar al als jong meisje meenam naar de
deputatenvergaderingen, waar zij dr Kuy-
per vaak heeft gehoord.
Op deze deputatenvergadering had zij
32 jaar lang gewacht. Al die tijd was de
partij haar lief geweest, ondanks bezwa-
die haar nimmer gebracht hadden tot
revolutionnair optreden en haar dienst
baarheid aan de partij nooit in de weg
hadden gestaan.
Mevrouw Van der Molen zette uiteen,
dat de plaats van de vrouw, vergeleken
met voorheen, een andere is geworden.
Ieder kan dit bij zich thuis constateren.
De vrouwen willen meer dan voorheen
mogelijk was de haar geschonken ga
ten nutte maken aan de komst van Gods
Koninkrijk in het openbare leven.
Wijs voorstel
Dat het bij dit onderwerp om uitzon
deringen gaat, deed mevrouw Van dei
Molen nog eens duidelijk uitkomen. Wan
neer een vrouw met bijzondere gaven i:
toegerust, mogen wij geen verbodsbepa
lingen uitvaardigen. Het voorstel van hel
C.C. prees zij als een wijs voorstel, „al
is het alleen maar door mannen opge
steld". Vandaag gaat de grendel
deur. De deur is wel is waar i
open, maar de mogelijkheid is nu toch
gegeven, dat zij eens open gaat.
Met dit woord van mevrouw Van der
Molen bleek de heer J. A. van Dijk
Amsterdam-Oost hartelijk te kunnen in
stemmen. In het vervolg van het debat
'isselden voor- en tegenstanders zich
der af. Mevrouw TonkensKaajan uit
Amsterdam herinnerde aan de strijd,
reeds in de vorige eeuw door zovele
Groen van Prin-
sterer) gestreden tegen allerlei onrecht.
Hoe is het werk van deze vrouwen ge
zegend. De overheidsbemoeiing op maat
schappelijk gebied zou vandaag heel wat
geringer zijn, Indien tijdig de vrouwer
veel werk, waarvoor zij zo bijzon
der geschikt zijn, waren ingeschakeld.
De tijd
Prof. dr J. J. de Jong was vóór het
voprstel van het C.C., doch aarzelend,
aangezien hij hierin een verwijzing naar
de tijd had gemist. De ontwikkeling van
het maatschappelijk leven speelt in deze
zaak een rol en er kan een ti
breken, waarin een ruimere formulering
wenselijk is.
Dr N. J. Hommes van Rotterdam-Noord
wilde opmerken, dat velen nu dezelfde
bedenkingen aanvoeren als dertig jaar
geleden tegen het actieve vrouwenkies
recht werden aangevoerd. Wanneer het
voorstel van het C.C. betoogde, dat de
Bijbel geen gebod of verbod inzake het
kiesrecht bevat, zag hij hierin een te ge
makkelijk verband leggen tussen de Bij
bel en de begrippen waarmede wij ir
onze tijd te maken hebben.
Hij betreurde het. dat we niet eerder
aan zaken, als nu aan de orde, zijn
gekomen. Zou bijv. de Chr. Vrouwenbond
vijftig jaar vroeger zijn opgericht,
dan zouden we nu niet in dezelfde mate
zuchten onder de ellende van de Holly-
wood-cultuur. Het zijn immers juist de
vrouwen, van wie het verzet daartegen
uitgaat.
De heer Beenakker uit Sliedrecht
ried aanvaarding van het voorstel
het C.C. De partij, meende hij, mag niet
rl6kéren, dat een aantal trouwe leden
heengaat.
Om de zaak zelf
Mevrouw dr F. T. Diemer—Lindeboom
istigde de aandacht op structuurvei
ringen in de maatschappij, die aar
s aan de vrouw, hulpe te zijn van
an. een grote uitbreiding heeft gegeven.
Wanneer een vrouw deel uitmaakt
openbaar college, is er geen sprake
heersen, maar van een dienen samen
de man. Waar opgemerkt was, dat
bij het lidmaatschap van een vrouw van
de Tweede Kamer het gezinsleven ont
wricht kon raken, merkte mevr. Diemer
op. dat zij om deze reden zulk een can-i
dldatuur dan ook niet wenste te am
biëren, doch geheel handelde in het be
lang van de zaak zelf.
Het bleek, dat de heren Muilwijk uit
Hoog-Blokland en Kemp uit Kamerik,
met name uit overwegingen van partij-
beleld, tegen waren. De heer P. Boer uit
Soestdijk bepleitte aanhouding.
Een andere tegenstander, de heer Vis
ser uit Stellendam, vroeg, of er dan geen
mannen beschikbaar waren om in open
bare colleges zitting te nemen.
Mejuffrouw Bronkhorst uit Amsterdam
beval de lezing van het boekje „Man en
vrouw in het volle leven" van mevrouw
DiemerLindeboom aan.
De heer C. Smeenk uit Arnhem ver
heugde zich over het voorstel van het C.
C., al had hij tegen enkele overwegingen
bedenkingen. We moeten, zei hij, werken
aan de best mogelijke samenstelling van
de vertegenwoordigende colleges en ook
daarbij kan de vrouw de man tot een
hulpe zijn.
De ervaring leert, dat de vrouw in pu
blieke lichamen een nuttige rol kan ver
vullen. De heer Smeenk vestigde de aan
dacht op de ongehuwde
T
meende, dat er buitendien tal van func
ties door vrouwen vervuld kunnen wor
den, zonder dat het gezin wordt
Juist standpunt
Nadat op deze wijze velen van het
3ór en tegen hadden kunnen doen blij-
sn, was de beurt aan dr Schouten,
wiens overtuiging in het debat was be
vestigd. dat het C.C. in zijn voorstel het
juiste standpunt had ingenomen, niet om
dat het een middenstandpunt zou zijn,
- als nauwkeurige formulering van
zaak, die tot afsluiting behoort te
worden gebracht.
Dr Schouten noemde het onjuist, zo er
deputaten waren gekomen met een bin
dende opdracht van hun kiesvereniging.
Met bindende opdrachten zou men de za
ken ook wel schriftelijk kunnen afdoen.
Ook dr Kuyper was van oordeel, dat de
putaten vrij behoren te zijn.
Wat de procedure betreft, was dr
Schouten overtuigd, dat de juiste weg
gevolgd. De kiesverenigingen hadden
waarlijk ruimschoots tijd gehad om tot
besluit te komen. Van het voorstel
het C.C. zei dr Schouten, dat het
beslissing was, In eenstemmigheid
genomen en in aanwezigheid van alle
stromingen, die ook gisteren ter deputa-
?rgadering aan het woord waren ge-
Uiterste gedaan
Dr Schouten zette vervolgens uiteen,
dat de zaak niet zo kon blijven als zij
was. Om één punt te noemen: de samen
werking met de C.H.U. op gecombineerde
lijsten leverde moeilijkheden op. In zijn
voorste] had het C.C. het uiterste gedaan
ien formulering voor te leggen, waar
mede allen zouden kunnen instemmen.
Na een voorstel van het C.C. nader te
hebben toegelicht en daarbij het verband
tussen de onderdelen te hebben aange
geven, zei dr Schouten het te willen toe
juichen, zo de mannen de vrouwen eens
zouden willen zien ook als een verrijking
van het politieke leven. Hij pleitte er
voor, dat de vrouwen meer in het werk
van de kiesverenigingen (ook in het huls-
bezoek) zouden worden betrokken.
Bovendien mogen we het oog niet slui
ten voor de ontwikkeling in het leven,
waarin zich naast de verwording ook de
gunst Gods openbaart en waarin de vrouw
haar deel heeft. Evenmin als wij willen
dat de Indische Nederlander tot een kam-
pongpeil vervalt, wensen wij, dat onze
jeugd tot een lager cultuurpeil wordt
teruggebracht. We zullen met de ontwik
keling rekening blijven houden; dat is het
„tijdsmoment" in 't voorstel van het C.C.
Aan het slot van zijn betoog drong dr
Schouten aan op een zoveel mogelijk een
parig aanvaarden van het aan de verga
dering voorgelegde voorstel. Dank bracht
hij aan de bezwaarden voor de wijze
waarop zij hun bedenkingen naar voren
hadden gebracht, maar hij vroeg erken
ning, dat het C.C. alles heeft gedaan om
een zo groot mogelijke eenstemmigheid te
bereiken.
Nadat namens de kiesvereniging te
Apeldoorn-Noord haar voorstel was inge
trokken (reeds eerder hadden Haarlem en
Hoogeveen dit met soortgelijke voorstel
len gedaan) kwam bij zitten en opstaan
het voorstel van het C.C. In stemming,
dat toen met de reeds vermelde over
grote meerderheid werd aangenomen.
De deputatenvergadering werd besloten
met gebed van prof. dr K. Dijk, waarna
nog een tweetal coupletten van het Wil
helmus werd gezongen.
Minister Witte in Tweede Kamer:
Zorg voor juridisch onderwijs geen taak
meer voor 0., K. en W.
(Van een onzer verslaggevers)
In de Tweede Kamer was gistermiddag het woord aan de minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting, ir Witte, om de vragen te beantwoor
den, die de Kamerleden over de begroting van zijn departement haddén
gesteld. Veel nieuwe gezichtspunten kwamen bij deze beantwoording niet
naar voren, zodat bijna onmiddellijk na de rede van de minister de be
groting zonder hoofdelijke stemming werd aangenomen. Alleen de com
munisten wensten aantekening dat zij tegen waren.
Bij de verdediging van zijr begroting
ees de minister er op dat het practisch
onmogelijk was te voorspellen, wanneer
woningtekort zou zijn opgeheven
Emigratie, industrialisatie, voorkeur om
:n bepaalde plaats te wonen,
persoonlijke en onberekenbare factoren,
waardoor elke schatting van het einde
an het woningtekort min of meer op
losse schroeven komt te staan.
Voordat het woningtekort is verdwe
en, kan er redelijkerwijs nog geen sprake
jn van krotopruiming, modernisering
verbouwingen om aan hygiënische eisen
voldoen.
Minister Witte was het eens met vele
Kamerleden dat de particuliere woning
bouw diende te worden bevorderd. Dit
behoort echter niet te geschieden dooi
ruimere premie-regeling, maar door
de huren op een peil te brengen, dat het
bouwen voor particulieren weer lonend
aantrekkelijk maakt, merkte de mi
nister op.
,Dat de particulieren zich voornamelijk
op de bouw van middenstandswoningen
toeleggen, wil ik niet zonder meer aan-
lemen", aldus minister Witte. „In de Jaren
'óór de oorlog zijn bijv. in Rotterdam een
;root aantal arbeiderswoningen door par
ticulieren gebouwd".
Kleine huizen
De woningdifferentiatie, d.w.z. de ver
deling van het bouwvolume over de ver
schillende woningtypen, achtte de mi
nister in sommige gemeenten van ons
land onbevredigend. In bepaalde gemeen
ten bleek het merendeel der woningwet
woningen uit 1- of 2-slaapkamerwoningen
te bestaan. „Hierin dient, aldus de mi
nister, verandering te komen, omdat deze
bouwpolitiek een ongunstige invloed op
de normale gezinsvorming in de hand
Enige Kamerleden waren door de ant
woorden van dé bewindsman nog niet ge
heel tevreden gesteld De heer Stapel
kamp (AR) vond dat het aantal woningen,
dat de minister denkt te latèn bouwen
65.000)wel wat hoger kon, maar de mi
nister meende toch aan zijn eigen schat
ting te moeten vasthouden. Weersomstan-
Van het eri van School en Kerk
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Huizen (Z.H.) (vac.
W. Vroegindewey) J. van den Heuvel,
Schoonhoven: te Aalst J. G. Abbringh
te Oosterwoide (G.).
Bedankt: voor Zalk en Veecaten
J. de Haan te Aarlanderveen.
Chr. Geref. Kerken.
Tweetal: te Harderwijk G. Bilkes
te Mussel en G. de Vries, te Steenwijk.
Beroepen: te Elburg P. Zwier te
Zwaag westeinde.
Geref. Kerken Art. 31 K.O.
Beroepen: te Almelo W. G. Raven
te Voorthuizen.
Ned. Prot. Bond.
Aangenomen: de benoeming tot
voorganger te Rijssen S. Gosses, Doops-
gez. predikant te Almelo.
digheden o.a. zijn van grote invloed op
de bouwbedrijvigneid en daarom moei
men bij schattingen over verwachte resul
taten aan de voorzichtige kant blijven.
Aan de heer Van Vliet (KVP) zegde de
minister een nota toe over de stand
de oorlogsschadeuitkeringen.
Justitie
esüng kon de Kamer gistermiddag ook
nog een begin maken met de algemene
Beraadslagingen over de begroting
Jusutie. De eerste spreker die met
nisier Donker hierover in het krijt, trad,
was de heer "Oud (VVD). Spreker
van mening dat de huidige opleiding
Juristen niet meer aansloot bij de eisen
van de maatschappij van vandaag.
HU vroeg zich af, of het niet gewenst
zou zUn het juridisch onderwys niet
onder het departement van O., K. e
te doen valien, maar de zorg hiervoor
aan het ministerie van Justitie op te dra
gen. Dit is ook gebeurd met het land-
oouwonderwys en opleiding van hogere
belastingambtenaren, die respect, onder
toezicht van de ministeries van Landbouw
en Financiën zyn gesteld.
Evenals de heer Oud, achtte ook de
heer Van oer Feltz (CH) ae promotie-
Kansen van juristen by de Rechterlyke,
macht te gering Veelal worden nieuwe
rechters van buiten de rechterlijke macht
aangetrokken, waardoor de kansen
«eden van de rechterlijke macht op hogere
posities verkleind worden.
De heer Van der Feltz vroeg dé bijzon
dere aandacht van de minister voor d£
lagere politie-ambtenaren. Aan deze on-
misoare dienaren der wet worden zeei
hoge geestelijke en lichamelijke eisen ge
steld, doch hun salariëring laat veel te
wensen over. Dit was volgens de heer
Van der Feltz de voornaamste oorzaak
van het gebrek aan voldoende geschikte
sollicitanten voor een aanstelling by de
politie. Verbetering van de salarisschaal
was volgens hem hier dan ook dringend
geboden.
Het lied der aethergolven
7.45
15 Gi
Gram 9.45 Sch
in.30 Strljkkwa
ZO NOVEMBER
i 1 402 m: KRO: 7.00 Nieu
ingebed en lit kalei
.00 V d I
lio 10.00 Gevar r
11.00 V d zieken
ngelus 12.03 Met
12.33 Salonorkest 12.55 Zonne
.20 Zang en orgel
2.00
piano 2.25 „Hlei
i 8.30 Politiek
>rkest 10.40
34.
Ik heb horen zeggen dat je in Griekenland met
je geld niet veel doet. Met stapels briefjes begin
je toch weinig.
Ik verlang al weer naar een brief van jou, Aag-
Zul je proberen, wat kalmpjes te werken? Ver
geet me niet, al ben ik ver van je weg. De zon
bakt me bruin en er staat een fyn briesje.
Zorg goed voor je zelf en denk veel aan je
Berend
HOOFDSTUK 6
Licht en schaduw
„Wat is 't warm! In ons landje is 't hollen of
stilstaan. Zo vernikkel je van de kou en dan vallén
de mussen opeens door de warmte van 't dak.."
en had de tuindeuren open gezet. Ze keek in
svu zware fauteuil naar de bloemen. Dan blikt»
ze zelfvoldaan naar de pompeuze meubels. Naar
schilderstukken in zware lijsten. Ze had het meu
bilair bij de koperen bruiloft vernieuwd. Bij
Kniertje was alles hetzelfde gebleven. Met Knier
tje zou Dien niet willen ruilen. Ze sloofde zich
uit voor d'r jongen en als Job ging verdienen zou
hij door een meisje ingepalmd worden. Dan had
Kniertje nog niets. De zegen hield voor Diens
man en de jongens nog aan. Straks zouden hun
beurzen zwaar van het zilvergeld zijn.
„Dan kopen we nieuwe kleren. Op 't go'«den
feest wil ik uitblinken. Kniertje pronkt met haar
knappe Job nu zullen wij 't met de kleren
eens doen
Diens kin zakte lager. Gisteren was Olga met
Aag en Job naar het Westland gewees^. De broer
van Dien had hen in een Ford meegenomen. Ze
hadden de warenhuizen bezichtigd en op een
schuit gevaren Bij de tuinder gegeten en zakken
vol fruit meegekregen. Zelfs Olga had ook geno
ten. Door Morgenstond en de Moerwijk was de
terugtocht geweest. Thuis had Olga verteld, dat
Job bij een slager een baantje aanvaard had. En
dat hij elke avond bij die geredde jongen in de
villa verzocht werd. Job had het baantje genomen
om zyn moeder wat met de verdiensten te helpen.
Nee, met Kniertje zou Dien niet willen ruilen!
DOOR
ANNIE VREELAND
Kniertje ging nooit uit. Ze was van het kaartspel
al even huiverig als de grootjes. Maar wat stak er
voor kwaad in, om ook op Zondag de tijd met een
kaartje te korten? Ze zondigde óók, als je elkaar
bekletste. Daar kreeg Dien bij 't kaarten geen
kans voor. Dari moest ze opletten. Over de betere
haven kon opa ook zo geestelijk spreken. Maar
als je in deze tijd met beide benen niet op dé
grond bleef, kwam je er niet.
Wat was Olga vanmorgen weer lui! Ze kon
wel eens koffie zetten. Dien had trek in een bakje.
Als 't op de gouden bruiloft maar wat vrolijk zou
toegaan De bakkér belde „Olga, neem er eens
brood
„Ik ben nog met m'n haar bezig, moe.„Dat
is toch bar, 't heeft al tien uur geslagen
Dien schommelde door de gang. Olga ergerde
zich aan haar gestommel. De bakkér légde een
gesneden tip top brood in 'i mandje. „Nog moor
koppen, mevrouw? Ze zyn in de reclame goed
koper „Ik mag niet veel snoepen... Dien
nam de moorkoppen toch
„Olga, zet nu eens koffie
„Dadelijk, ik moet een nieuwe slag in m'n haar
hebben, moe
„Ijdeltuitje
„Ik wil er goed uit zien
„Als Aag zoveel tijd aan haar zélf besteedde
kwam er geen werk uit haar handén
„Aag is zo styf
„Wat de trouwdag betreft, komt ze misschien
beter dan jij weg, Olga.
„Aag denkt alleen maar aan Berend! En Berend
is stapel op Aag. Hij mag haar hebben, hoor, moe.
Berend is ook al zo'n stijve hark. Ik wil een vlot
ventje."
„Als jij niet veranderd, krijg je de kous op de
kop. En zet nu maar eens koffie.
Dien zonk weer in de fauteuil weg. Vandaag
was het voor veel beweging te warm. Ze moesten
haar in een draagstoel naar 't strand kunnen bren
gen. Dan zou ze op de Boulevard koffie drinken.
De bel tingelde weer.
„Olga, doé jy nu eens open
„Ik ga zo 't is Job maar
„Zou Job zo attent zijn, om ons te komen be
danken?"
„Job is met de bakfiets. Ja, nu ga ik al hoor
De deur werd luidruchtig door Olga opengerukt.
„Dag Job, wou je m'n nieuwe kapsel eens zien?"
„Ik wou je spreken en tante Dien ook. Ze
is toch wel thuis"? zei Job wat gejaagd.
Nieuws 8.18 Gram 8 45 V d I
Gymnastiek 9.10 Gram 9.4
VPRO: 10.00 „Thuis", causerie
wijding VARA: 10.20 V
11.00 Radiofei.
latje 2.20 Alt, viool.
bedreigde kind", caus VARA: 9.00 Vd.
9.35 Lichte muziek 9.55 Bultenl overzicht
10.10 Strijkorkest VPRO: 10.40 „Vand
caus 10 45 A vond wijding VARA: 11.00 Ni
Engeland BBC 330 i
.25 Gevar muziek 1.5!
.10 Gram 2.40 Hoors
.00 Concert 5.00 Hoi
Bible Study Group-
pel 3.00 V d
irspel 5.30 Gra
1.00 V d kinder
7 15 Sport 7.2i
10.15 Buiten! overzicht 10.30 Gevar prof
.00 Pianorecital li.45 Pari overzicht 12.00-
12 03 Nieuws.
Engeland BBC 1500 en 247 m: 12.00 Mi
lale's Dagboek 12.15 Gram 12.45 Voordrac!
.00 Pari overzicht 1.15 en 1.45 Concert 2 4
d kinderen 3.00 V d vrouw 4.00 Dansmu
45 Gevar muziek 5 15 Mrs Dale's Dagboe
5 30 Orgelspel 6 00 Concert 6 45 Klankbeel
Twintig vragen 7.45 Hoorspel 8 00 N\v
lek 8.15 Symph
5.00 Nleuv
iccrt 6.30 V
m 8.00 Film-
Gram 10.65—11.00 Nleu'
Brussel 484 m: 12.00 Grai
1 2.00 Gram 3.00 Concert 3.55 Gi
ichte muziek 5.00 Nieuws 5 15 Gi
Viool en plano 7.15 en 7.25 Gram 7.3C
ïevar muziek 10.00 Nieuws 10.-
Nieuws 1.20
Ds Boertien naar Presbyterian
gemeente te Hamburg
Ds M. Boertien, predikant van de Chr.
Geref. gemeente WormerveerWormer,
benoemd tot predikant van de Ierse
Presbyterian Church te Hamburg. Deze
dertigjarige predikant is gekozen omdat
in Ierland geen predikant kon vin
den die de Duitse taal voldoende be
heerst. Voorts achtte men een Duits pre
dikant in dit geval minder gewenst, om
dat de Presbyterian-gemeente te Ham
burg voor een deel uit Christenen van
Joodse afkomst bestaat. Voor deze stand
plaats te Hamburg is het nodig, dat ds
Boertien eerst, en wel in Januari a.s„ een
beroep aanneemt van de Chr. Geref. Kerk
te Groningen, waarheen de uitnodiging
aanvankelijk officieel was gezonden.
Jubileum Heilsofficier te Soerabaja
Op 10 November j.l. was het 25 jaar
geleden, dat brigadier G. J. Jansen van
het Leger des Heils en mevr. T. J. Jan-
sen-Huijsink, voor de eerste maal naar
Indonesië kwamen. Zij hebben gewerkt
in Tegal, Solo, Poerworedjo, Pekalongan,
Rembang. Djakarta, Bandoneg en de laat
ste 6 jaren in Soerabaja. De brigadier
was een bekend werker onder de ge
vangenen en zit in de Nederlandse so
ciale raad. Mevr. Jansen is bekend om
haar maandelijkse rondgang op de kan
toren om geld op te halen.
Zilveren jubileum prof.
dr L. v. d. Horst
Het zal Maandag a.s. 25 jaar geleden
zyn, dat prof. dr L. van der Horst het
hoogleraarschap in de psychiatrie
experimentele psychologie aan de Vrije
Universiteit aanvaardde. Deze hoogls-
rar neemt mede als directeur van de be
kende Valeriuskliniek in-Amsterdam een
ruime plaats in het wetenschappelijke en
sociale leven in. Collega's vrienden eri
leerlingen zullen hem Maandag huldigen
in het I.C.C. te Amsterdam, waar hem'
een bundel studiën wordt aangeboden;
Prof. v. d. Horst ls ridder in de Orde
van de Ned. Leeuw. Sinds 1946 is hy
ook hoogleraar in de psychiatrie aan de
Gemeentelijke Universiteit te Amster
dam.
Predikant begeleidt met
zingende zaag
In de Chr. Geref. Kerk aan de Nieuwe*
weg te Wormer zal ds J. van Dalen, pre
dikant te Den Oever, de zang tijdens de
evangelisatiebijeenkomst van morgen
avond begeleiden op zyn zingende zaag.
De predikant leerde het bespelen van de
zingende zaag toen hij als evangelist in
België werkzaam was.
75e Uniecollecte
in sport vorige lijst: .69.788.29: Stsds-
Bornwird f 132,25; Boxum f 402 50'
309.05; Gauw f 182,60; Gorre-
i f 150.76; Nijawter
Droge!
dijk f 390; St Joh
f 355; Oudeschoot f 313.40; Tijnje t 24b-
o*,. den t 4]701. Hardenberg
f 80.91; Hattem f 576,84;
Tzum f 331; Coe\
*570,35; Itiers—.
Beverwijk f 710.63; IJmui'den-Öos.
Heinenoord f 414.50; Mijnsheerenland f 46*
Rockanje f 329: Schipluiden f 143,08; Stol
wijk f 421; Rotterdam Terbregge f 350,10.
Totaal van 200 loc. comité's t 78.402,42.
PROMOTIES
LEIDEN. 19 Nov. Gepromoverd tot doc
tor in de geneeskunde op proefschrift geti
teld ..Post-traumatische dystrophic" de heer
tude de revolution du
arucuiaire aigu sous l'influence
lent hormonal" is gepromoveerd
in de geneeskunde de heer W
Benoemingen Chr. onderwiji
Benoemd tot hoofd der te ooenen 2e Herv
Ermelo A Kroon, hoofd te Aalst
(Gld);
Stolbergsehool te Den
IJmuiden-O.; Chi
de Jul. i
i bij Delft J Till
Nat Uloschool
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. 18 Nov. Geslaagd vóór
cand politieke en sociale wetenschappen
(sectie A) mej FAN Bruins en de heer
C R Bagchus, beiden A'dam; en voor cand
Nederlands; P C Riesebos. Amsterdam.
AMSTERDAM. 17 Nov. (V.U.) Geslaagd
voor cand ex geschiedenis: mr C A v Swig-
chem. Santpoort.
GRONINGEN. 18 Nov. Geslaagd voor
cand econ wetenseh.; G ter Veer. enUGH
van der Werff. belden te Groningen: Cand
- 'uurkunde (F); B A RHkens.
J Euwema. Hoog.
vis- -
Zeist; Doi
J H de Jong. Boerakker; G c
Bosman. Groningen.
Nov. - Geslaagd voor
Sterkenburg, Uti
UTRECHT. 1
echten: A J A
G L Nolst Trenité Worn
„Oranje" vertrekt morgen
naar Indonesië
Het motorschip Oranje van <?e N.V.
Stoomvaart Maatschappij Nederland zal
morgen van Amsterdam naar Djakarta
vertrekken. De inscheping van de passa-
tussen 10 en 13 uur plaats heb
ben. Het schip wordt 11 December in
Tandjong Priok verwacht, Te Amsterdam
schepen zich 640 passagiers in en te
Southampton nog 152.
Honderdjarige in Heeze
Op 3 December zal eén inwoner van
Heeze (N-Br.), de heer A. Wijnen, zijn
honderdste verjaardag vieren.
Bromfietsen Fuchs en Sachs
gelijk met rijwielen
De motoren van het merk HMW-Fuchs
pen HMW-50 ET en HMW-50E en mo
toren van het merk Sachs, type Sachs-50,
zijn gelijkgesteld met rijwielen.