[jmuidense „raplot" voor de scheepvaart
van onschatbare waarde
BEURS VAN AMSTERDAM
1953 heuwe leidsche courant
7
DINSDAG 17 NOVEMBER 1959
WONDER DER TECHNIEK
Schepen kunnen bij nacht en
ontij binnenkomen
een broeiwarm hokje, afgeschoten van de ruimte bovenin de kustwacht -
ost op de kop van IJmuidens haven, waar de pieren als het „verste"
ukje Nederland in de Noordzee vooruitsteken, zwaaien twee lichtende
repen over twee fluorescerende cirkels. Op de ene cirkel staat de kaart
an IJmuiden en het nabije zeegebied tot op een afstand van 15 kilometer
it de kust in vaag lichtende lijnen, op de andere is de schaal veel groter
n bestrijken de pieren bijna de hele rondte van het radarscherm het
ebolde oppervlak van de ka^hodestraalbuis, om het helemaal precies te
eggen. Boven het schakelbord brandt een afgeschermde lamp en gedempt
linkt de radio van de kustwacht door een gesprek met de loodsboot, die
uitengaats ligt en de afhaler verwacht met de aflossing voor een loods
Jan boord.
der Diezelfde loodsboot wordt door het
weer idarscherm (met de grootste reikwijdte)
s een flinke stip, telkens fel-oplichtend
s de ^ntennestreep er over glijdt, weer
geven. Hij ligt stil, volgens het beeld,
ver bakboord komt echter een ander
hip op de haven af en dat vaart. Ach-
de lichtende stip is namelijk een vaag
agloeien zichtbaar van de vorige keren,
at de antennestreep het raakte en wie
kleine aardigheidje even „door"
eeft, ziet het hele havenverkeer tot op
kilometer voor de havenmond zich
spelen in stippen en „zoglijntjes", in
inuscule bewegingen als in een water-
■oppel onder een sterk vergrotende mi-
De gloeiende lijn van de antenne
vonkt rusteloos rond. Over belde
hermen. Chéf-radarwaarnemcr P. Lief-
t aan: de betonning binnen de
wrakboei bij de Baloeran en
tlfs de streep van de branding or.der de
ist. Het wonder van radar blijft
scinerend wonder, elke keer weer, dat
geconfronteerd wordt.
Het „oude" oog van IJmuiden zag er
genoeg naar de zin van de
tperts en na de havenradar, die inder
d door Prins Bernhard in dienst is ge
de „raplot" op de installatie
ingebracht, een zo gevoelig en ingenieus
iparaat, dat die „gewone" radar al
r vergelijkenderwijs gaat lijken op
doosje met spoelen, waar onze vade-
n trots de Big Ben uit hoorden komen,
opzichte van de super-drukknopra-
i van dit moment.
Binnen prikken
De taak van de radarwaarnemer aan
muidens havenmond is veelomvattend
ntwoordelijk. want al heeft hij
schts een informatieve stem in het ka-
ttel der binnenkomende of uitgaande
hepen; op zijn aanwijzingen wordt
indelings vertrouwd, dat de dichtste
geen beletsel meer vormt voor dc
hepen, om het gaatje tussen de pieren
nen te prikken en zich weinige mmu-
later tussen de remmingswerken var
Noordersluis te bevinden, daarbii al-
n maar netjes uitvoerend, wat de mar
ihter de radar dwars door die mist heep
et gebeuren op het wonderlijke scherm
tor ziel}.
De oorspronkelijke radar van IJmuiden
rtoonde een aantal foutjes en onvol-
imenheden. Het bereik was niet groter
n 10 kilometer, maar dat was zo erg nog
et: erger bleek in de praktijk de
de parallax te zijn. Als e
gelijke als onduidelijke vertaling
t begrip ..parallax" zou het woord
erschilzicht" kunnen gelden, maar
misschien beter, oven uit te leggen,
at de optische wetenschappen onder
arallax" verstaan.
Wanneer men met het oog loodrecht
iven een niet-gebogen vlak komt e
:h op dat vlak een waarneembaar beeld
vindt, is dat beeld er ook werki
nneer het vlak echter gebogen is
bij een radarscherm, dat in w
gebogen eind van een reusachtige
ip een kathodestraalbuis is, gaat
parallax optreden: het beeld is
er precies daar, waar men het
oedt. Wanneer dus de radarwaarnemer
et loodrecht boven het beeld kijkt,
ordt hij lichtelijk beetgenomen en dat
erd gevoeld als een bezwaar, waar het
kwetsbare zaak als het
ilig binnenbrengen van schepen.
Het atstandsmerk
Ge kunt deze uitweiding nu weer rus-
Ig vergeten, als ge van ons wilt aan-
«men, dat de optische fout in het af-
kzen van het radarscherm bij raplot
hdervangen is. Men vond de oplossing
I de vorm van een (eveneens lichtende
gillijn, die over het scherm van d<
Mot getrokken kan worden en die uit-
pat van het belangrijkste punt in IJmui-
lens haven: het centrum van de opening
lissen de pieren. De radarwaarnemer kan
Set een pedaal di'e lijn op het scherm
rengen en het pleizlerige ls. dat deze
Ireep er een poosje op blijft, voor hij
fcrflauwt.
Die peillijn nu, omzwaaibaar van dat
fcntrale punt uit over het hele scherm,
taakt een directe aflezing van de af-
het scherm in één oogopslag deze onder
linge afstand bepaalt, als hij de afstand
tot de pieren heeft gemeten.
Er staan twee radarschermen in de
cabine oo de somafoorschermen. d:e on
afhankelijk van elkaar op verschillende
reikwijdten tussen 2 en 15 kilometer kun-
worden ingesteld, elk voorzien var
electroriische peillijn en elk boven
dien aan te sluiten op een reserve-zend-
ontvanginstallatie, wanneer er zich eer
defect mocht openbaren. Als het schaal-
bereik van het apparaat veranderd wordt,
naar van 15 tot 10 kilometer, dan
verandert natuurlijk het „kaartje" op het
scherm; het wordt groter. De nieuwe
raplot heeft in dat geval het bijkomende
voordeel, dat het uitgangspunt var
electronische peillijn op precies dezelfde
plaats op het scherm blijft ondanks
de verandering van het beeld en de daar-
lit voortvloeiende verschuivingen op het
Maar de afstanden, die de peillijn dan
noet verraden, wisselen uiteraard ook
het zal wel aan ons liggen, maar hebben
verbaasd gestaan over de doordacht
heid van deze installatie, toen bij wisse-
van schaalbereik het instrumenten
bord onmiddellijk een andere kilometer-
aanwijzing liet oplichten.
Geleidehond
Het hele spel van schepen voor de ha-
sn is tot op een halve meter nauwkeu
rig vast te stellen. En als het nodig
zelfs de snelheid van elk schip ve
SCHIP OP HET
STRAND
Voor het geval er zich op een
afstand van ongeveer 20 kilometer
uit IJmuiden een stranding mocht
voordoen, kan de nieuwe radar
installatie op de kustwachtpost on
schatbare diensten bewijzen De
electronische peillijn, waarvan in
bijgaand artikel sprake is, kan
namelijk naar believen ook langs
de kust gelegd worden en als de
waarnemer achter het scherm dan
het beeld van IJmuiden naar de
uiterste hoek van zijn scherm ver
plaatst. bereikt hij ongeveer 20
kilometer kustlijn. Dan is het mo
gelijk, het gestrande schip ten eer
ste precies zijn positie op te geven
en ten tweede de reddingboot zo
nodig er heen te geleiden.
in die pieren tot een schip of
Inder zich op zee bevindend voorwerp
jiogeHjk, want over de peillijn kan
worden verschoven, een lichtende
- itip, die we gemakshalve het „afstands-
herk" zullen noemen. Wanneer de radar-
waarnemer zijn peillijn over het te peilen
jchip legt en het afstandsmerk laat sa
menvallen met dat schip, vertelt het in-
Itrumentenbord hem op de centimeter
sauwkeurig, hoe ver dat schip nog uit de
Inonding der pieren verwijderd is. Theo-
fetisch is het ook mogelijk de peillijn
lussen twee schepen te leggen en aldus
fle onderlinge afstand direct te bepalen,
Inaar in de praktijk komt het er op
pat het geoefende oog van de man
EVEN EEN TORN...
Er ligt een visserman „voor".
Het schip wil de vissershaven bin
nenvallen, maar de wereld zit dik
in de mist en alleen het klaaglijk
roepen van de misthoorn geeft de
schipper enig houvast. De radar
zal dus moeten bijspringen. Maar
op het scherm ziet de waarnemer
zo'n dertig stipjes, die allemaal die
ene visserman kunnen zijn. Dus
krijgt de man aan het roer via
Scheveningen radio ,,'t vriendelijk
verzoek om even een rondtorn
over stuurboord te maken dan
herkennen we u wel. Maar denk er
om, dat twee kilometer Noord
Noord West een ankerende collega
ligt. Vaar hém niet in' twééën".
De schipper maakt zijn rondtorn
over stuurboord en de radar ziet
het kringetje draaien op het
scherm. Ik heb u. Daar gaan we
gesteld kunnen worden. Doordat de ra
darpost regelrecht contact heeft met de
loodsboot buiten de pieren en de loods,
en schip gaat-binnenbrengen en bo
vendien een portofoon, oftewel draagbare
zender-ontvanger bij zich heeft, kan de
radarpost nauwkeurige en zeer gewaar
deerde informaties geven bij het belood-
van een schip, waarbij verantwoor
delijkheid ten slotte toch altijd blijft be
rusten bij de gezagvoerder.
De leidsman op de radarpost ksn eer
prachtige „geleidehond" zijn voor eer
blindeeen blinde, als het mist. De
loodsboot wordt in zo'n geval met de
radar naar het te beloodsen schip ge
bracht, de positie wordt nauwkeurig
doorgegeven en als de loods aan boord
is, begint het ooggetuige-verslag van
nemer dat ten slotte het schip
in de remmingswerken bij de sluizen moét
brengen.
Samenwerking
En dan is het bij dichte mist een
wonder. Als een krentenbrood zie
voor IJmuiden er dan vaak
overal lichtende vlekjes, die stuk
stuk naar de nauwe invalspoort tot het
Noordzeekanaal gebracht dienen te
den. De loods of de gezagvoerder vraagt
;en peiling en om de juiste afstand
de pieropening. Onmiddellijk komt
antwoord: „U zit in peiling 85 op
afstand 6300 meter". De kapitein zet de
peiling uit op een „plotkaart", die ook de
radarwaarnemer voor zich heeft liggen
dan ontstaat de mooiste samenwerking
welke de moderne techniek maar kar
opleveren: die van twee mannen die el
kaar niet kennen, noch elkaar kunnen
zien, maar volledig op elkaar inspelen.
Het wordt een lopend verhaal in korte
zinnen. De loods en de kapitein krijgen
de radar de situatie voor zich, zoals
:e zien (dus in „spiegelschrift" vooi
de radarwaarnemer aan de wal), zij ont
vangen netjes de afstanden tot naburige
schepen, de benaderde koers van andei
vaartuigen en de positie van eventuele
-anker-liggers. Dan wordt het schip,
dat dus op die ruime zes kilometer af
stand ligt. behoedzaam naar binnen ge
bracht. Het scherm met het grootste be
reik staat „bij" tot de boot op 5 kilometer
uit de pieren is gekomen. Het andere,
vijf-kilometer-scherm gloeit op e:
waarnemer loodst het vaartuig tot op
duizend meter uit de pieren. En dan
Scholen voor amateur
toneelspelers
De Ned. Amateur Toneel Unie en t
Werkverbond Kath. Amateurtoneel heb
ben in Amsterdam een nieuwe fase
hun gemeenschappelijk werk ingeluid
met de stichting van de eerste van
aantal amateur-toneelscholen. Deze scho
len ,die voorlopig in de vier grootste
steden van ons land komen, zullen
zien in de steeds stijgende behoefte bij
de amateur-toneelspelers aan een betere
basis. Als docenten treden het eerste
seizoen op Elise Hoomans en Karl Gutt-
mann (spelvorming). N. H. Sieuwertsz
van Resema (spraak techniek). Karei
Poons en mevr. Jodjana (bewegingsleer)
en Ben Albach (stijl- en repertoire-ge
schiedenis).
President Eisenhower is Zondag
per speciale trein van zijn bezoek
Canada in Washington teruggekeerd.
Dank zij de medewerking van de
directie loodswezen in het derde
district, dank zij ook de loods,
commissaris te IJmuiden, maar
vooral dank zij de gastvrijheid van
de chef-radarwaarnemer op de
IJmuidense havenradarpost, de
heer P. Liefting. ontstond bij
gaand verhaal over een onderwerp,
dat voor de meesten een mysterie
is: het mysterie van het alziend
oog van de „radar" Men heeft op
de radarpost in IJmuiden, bij het
radarproefstation te Noordwijk en
in de Nederlandse Seintoestellen-
fabriek te Hilversum langdurig
proeven genomen ter verbetering
van de bestaande "-adarapparatuur
op de IJmuidense semafoor Thans
is de zaak zover, dat de verbeterde
radar, die de naam „raplot" draagt,
overgedragen kan worden aan de
gemeente Amsterdam, die de bevei
liging van IJmuidens haveningang
op haar beurt weer zal doen be
heren door het loodswezen.
De belangrijke en belangwekken
de technische verfijningen, die
raplot voor heeft op radar, zullen
de lezer af en toe meenemen naar
het rijk van de electronische tech
niek. maar als beloning komt daar
dan een beter begrip van de mo-
gelijkheden der moderne nautische
hulpmiddelen achteraan.
wordt het overgenomen op het scherm
het grootste schaalbereik, dat van
kilometer.
een fikse vlek verschijnt de bin
nenkomer onder de rondwaaierende an
tennestreep. De man achter de radar
heeft inmiddels de electronische peillijn
op de zogenaamde „lichtenlijn" gelegd.
dus de denkbeeldige streep, die
tussen de grote en de kleine vuurtoren
getrokken is eti die een. correcte benade
ring van de haven garandeert. Hij geeft
het schip voortdurend op, hoe het zich
ten opzichte van deze lichtenlijn, die voor
hem dus zichtbaar is geworden, bevindt
dan koerst de boot veilig naar de sluis,
terwijl de radar voortdurend de bijzon
derheden van de omgeving vermeldt.
Deze triomf der techniek, met al haar
scherpzinnig-uitgekiende mogelijkheden,
maakt IJmuiden tot de eerste haven ter
wereld, die een zo grote mate van vei
ligheid bezit. Vele mensen hebben er vele
maanden aan gedokterd en er over ge
dacht. De scheepvaart en de visserij zijn
er ten zeerste mee gebaat en de beide
lichtende schermen in het kleine hokje
op IJmuidens kustwachtpost mogen met
recht genoemd worden de alziende ogen
van een moderne haven scherpe ogen
met een sterke kijker er voor.
De strijd tegen de opzetjes
bij aanbestedingen
Adviescommissie ingesteld
Zijlstra en Witte hebben
ingesteld, die tot taak
heeft te onderzoeken of de wijze, w
op bij -aanbesteding van werken vraag
aanbod elkaar ontmoeten, leidt
economisch verantwoorde prijsvor
ming. In haar schriftelijk uit te brengen
advies dient de commissie voorts
oordeel uit te spreken over de verschil
lende meldings-. opzet- en prijs-correc-
tiesystemen alsmede eventueel voorstel
len te doen tot verbetering of afschaffing
deze gewoonten en practijken. Bij
het uit te brengen advies dient de i
tevens acht te slaan op de vraag
stukken, die uit het aanbestedingswezen
ior de onder-aannemer voortvloeien.
Voorzitter is prof. mr F. de Vries,
hoogleraar te Amsterdam. Het Secreta
riaat is gevestigd: le v. d. Boschstraat 15.
Den Haag.
Baan van Mercurius voerde
langs de zon
Ongeveer dertien maal in een eeuw
voert de baan van Mercurius deze pla
neet langs de oppervlakte van de zon
Dit was ook Zaterdag gedurende twee
uur en 36 minuten het geval. De pla
neet was als een zwarte stip op de
waar te nemen. Slecht weer heeft in
le gedeelten van de Ver. Staten
goede waarneming belet. De voorlaat
ste waarneming in Noord-Amerika da
teert van 1894 en de volgende zal in
Sterrenkundigen hebben belangstelling
voor waarnemingen van het passeren
van Mercurius en de tijd waarop dit ge
schiedde, zulks in verband met bereke
ningen waarmede men nagaat, of de
omwentelingssnelheid der aarde blijft
afnemen.
Ds G. Verdoes Kleijn
(74 jaar) overleden
Te Voorburg is, 74 jaar oud. overleden
de vooral in Dordrecht zeer bekende er
geziene emeritus-predikant, ds G. Ver
does Kleijn. Gijsbert Verdoes Kleijn werd
in 1879 te Rotterdam geboren. In 1902,
dus 51 jaar geleden, werd hij predikant
in de Ned. Hervormde Gemeente
Acquoy (gem. Beesd in Gelderland).
1908 vertrok hij naar Wageningen, wa
hij van 1920 tot 1944 predikant is geweest
in Dordrecht. Ruim 23 jaar heeft hij dus
in deze gemeente, die hem zeer lief
gearbeid. Door zijn kanselgaven had hij
daar steeds volle kerken. Een bijzondere
prestatie is wel, dat hij bijna twintig jaar
lang elke week een Bijbellezing verzorgde.
Ds Verdoes Kleijn had zitting In het
classicaal bestuur en was voorzitter
het college van kerkvisitatoren in Zuid-
Holland. Na zijn emeritaat arbeidde hij
nog als hulpprediker te Delft en vestigde
hij zich in Rijswijk, later in Voorbur
Zijn stoffelijk overschot wordt mor.
genmiddag om 3 uur op de Algemene
Begraafplaats aan de Kleiweg te Rijswijk
ter aarde besteld.
Kloos-plaquette onthuld
Gistermorgen werd in Den Haag een
„tachtiger" geëerd. Willem KIoos, die in
het huis Regentesselaan 176 heeft ge
woond. In tegenwoordigheid van een aan
tal genodigden, gasten van de Jan Cam-
pertstichting, werd een Willem-Kloos-
plaquette onthuld. Prof. Stuiveling sprak
een rede uit, w arin hij zei, dat Kloos be
tekenis heeft gehad voor heel het cultu
rele leven. De plaquette wordt later
de woning aangebracht.
Met ingang van gisteren hebben de Óost-
duitse politiebureaux nieuwe identiteits
kaarten verstrekt aan alle Oost-Duit
sers boven de 14 jaar. Vóór 31 Maart van
het volgende jaar moeten de betrokkenen
—naar schatting 14 millioen een nieu
we kaart in ontvangst hebben genomen
Levensverzekering nam
in 1952 grote vlucht
Bedrijfsomvang in Indonesië
is miniem
Het jaarverslag der Verzekerings
kamer over 1952 meldt, dat de Neder
landse levensverzekeringmaatschappijen
in 1952 voor f2,5 milliard hebben gepro
duceerd tegen f2.3 mid in 1951. De netto
vooruitgang was f 1.6 mld, waardoor het
totaal verzekerde bedrag steeg tot f 17.7
mld. De vooruitgang in 1951 was groter
tengevolge van de overdracht der Neder
landse portefeuille van de Nillniij te Dja
karta aan de Nederlandse Nillmij te
Gravenhage. De totale premie-reserve
bedroeg einde 1952 f4 mld en er was nog
extra-zekerheid van 4.7 pet der pre
serve. De extra-reserve kon in 1952
met f30 min uit de bedrijfswinst
den versterkt. In 1952 werd voor f700
min belegd, waarvan de helft uit nieuwe
gelden De beleggingen bedroegen f4.2
mld, waarvan f275 min in vaste goederen,
f 597.6 min in hypotheken, f 573 min in
effecten, f 1763 min in leningen op schuld
bekentenis, f86.2 min in polisbeleningen
f933 min in verdere beleggingen.. Het
aantal polissen vermeerderde met 157.221
tot 3.3 min voor individuele, met 86.515
tot 940686 voor collectieve en met
440 542 tot 15.6 min voor volksverzeke
ringen. Door overlijden verminderde het
ntal polissen met resp. 13.191, 3969. en
106 904. De portefeuille van buitenlandse
maatschappijen nam weer in omvang toe
f75.2 min verzekerd bedrag Het aan
tal onder toezicht staande maatschappijen
verminderde tot 62 door de overdracht
der portefeuilles van de Nijmegen en de
Veenkoloniale. Van het totale verzekerde
bedrag der levensverzekeringmaatschap
pijen had slechts 1.5 pet Indonesië als be-
drijfsgebied. De spaarkassen hadden een
goed jaar, doch dit wil niet zeggen, dat
de tot verdeling komende kassen altijd
bevrediging schonken. Er zijn grote ver
schillen tussen de resultaten der jaar-
kassen. Het ingeschreven bedrag steeg
f 234,7 min tot f267.6 min of met 14
pet De productie neemt nog steeds in
omvang toe. Het tegoed der jaarkassen
steeg van f95.4 min tot f 103.3 min. De
interest bedroeg f 3.5 min. de kosten waren
f4 min, de uikeringen f6,7 min. De beleg
gingen bedroegen einde 1952 f101 min.
De om-vang der portefeuilles van de fond
sen was f 15.1 min. Einde 1951 waren bij
7 bedrijfspensioenfondsen 395 000 mannen
2000 vrouwen als premiebetalend inge
schreven. De kamer klaagt over onvol
ledigheid der gegevens en niet invulling
der staten. De uitkomsten van het rente
loze bouwkassenbedrijf blijven in het
algemeen onbevredigend. Hun productie
liet veel te wensen over en het aantal
royementen was groot.
Dr C. N. Impeta 40 jaar
predikant
Dr C. N. Impeta, Geref. predikant te
Dinteloord, zal op 7 December de dag
herdenken, waarop hij 40 jaar geleden
het predikambt aanvaardde in Avereest.
Later stond hij in Purmerend en Kampen.
(Dus niet te Katwijk aan Zee. zoals eer
der gemeld. Wel stond de vader van dr
Impeta daar). Van Kampen vertrok dr
L .peta na ruim 26 jaar naar zijn tegen
woordige gemeente. Dr Impeta, die 69 jaar
oud is, heeft vele jaren een vooraanstaan
de plaats ingenomen in de Ned. Bond van
U ^verenigingen.
Thans is hem eervol emeritaat ver
leend. Hij gaat zich in Nunsptet vestigen.
Dr Impeta is op 27 November veertig jaar
getrouwd.
Kota Inten beschadigd bij
binnenkomst
Een van de drie sleepboten die het
(1.8. Kota Inten van de Kon. Rott. Lloyd
Zaterdagavond binnenloodsten, in
Schiehaven te Rotterdam, geraakte
klaar en moest daarom losgooien. Daar
door voer de Kota Inten tegen de kade
muur. Het schip kreeg een deuk
vijftig centimeter diepte over een vlak
drie meter. De gording werd
afstand van acht meter, de kade
muur over vijftien meter beschadigd.
Do vermiste straaljager
Helicopter wierp boei
bij Lelystad
Gisteren zijn uit Amsterdam twe
marinesleepboten vertrokken om op het
IJsselmeer in de buurt van Lelystad te
dreggen naar de sedert vorige i
Donderdag ve.miste Thunderjet-straei-
jager. Een helicopter heeft op een
stand van ongeveer 6 kilometer Oostelijk
van Lelystad een boei geplaatst bij „iets"
dat mogelijk op het. wrak kan wijzen.
Het zoeken boven het IJsselmeer is ge
staakt.
Tweede KLM-Liftmaster
aangekomen
De tweede Liftmaster van de KLM, de
PH-TGB Generaal C. J. Snijders, ls
gistermorgen op Schiphol aangekomen
Zoals men weet had de KLM twee
Douglas Liftmaster-vliegtuigen, speciale
vrachttoestellen, besteld. Met de PH-TGA
Dr ir M. H. Damme won de KLM de eer-
te prijs in de handicap-afdeling van de
Christchurch vlucht.
Bommen onder schouwburg
in Dresden (O.-Duitsland)
„Die Neue Zeitung", het te West-
Berlijn verschijnende dagblad der Ame
rikaanse Hoge Commissie, meldt dat de
Oostduitse politie de vorige week onder
de Staatsschouwburg van Dresden eer
lading bommen heeft aangetroffen, vol
doende om het gehele theater in d(
lucht te doen vliegen.
Het blad maakt voorts melding van
andere sabotagedaden m het gebied v;
Dresden, zoals brandstichtingen.
Aartshertog Josef vierde
diamanten bruiloft
In Regensburg hebben de 81-jarige
Aartshertog Josef van Oostenrijk en "de
78-jarige Prinses Auguste van Beieren
deze week hun diamanten bruiloftsfeest
gevierd. De aartshertog is een kleinzoon
de stichter van de Hongaarse cak
het Huis Habsburg-Lotharingen. Hij
eldmaarschalk van het Koninklijke
Hongaarse Leger geweest.
Goed prijshoudende
stemming, scheepvaart
vast
Amsterdam 16 Nov. De nieuwe week
ter beurze ingezet met een zeer rustig»
stemming, waarbij de ondertoon niet on
vriendelijk bleek. De activiteit was ech-
r.iet overmatig groot. Unilever, die
Vrijdag j.l.' met f 310.000 Individueel de
grootste omzet heeft behaald.lag weer
in de markt. Hoewel van officiële»
zijde nog niets gepubliceerd is. blijven
de geruchten over een interimdividend
van 6 pet (vorig jaar 4V£ pet) hardnek
kig aanhouden en dit veroorzaakte een
stijging van 215 tot 217, tegen slot volgd»
achteruitgang tot circa 216. Kon. Olie
had een stille markt waarbij van 341 «i
tot 343-K betaald werd. de slotnotering
bleef ongeveer een half punt beneden di*
van Vrijdag. AKU en Philips verbeterd»
een fractie.
De scheepvaartsector kenmerkte zich
vanmiddag opnieuw door een vaste s
ming. Het gehele beursuur was dez»
hoek goed bezet en winsten tot punt
maximaal kwamen vrij veelvuldig 1
Cultures licht verdeeld en uitermat»
stil". Amsterdam. Rubber noteerde pa»
tegen slot en verbeterde ruim 1 pun«
HVA "prijshoudend"^öch Dell een 'fractie
luier. De gehele middag bleef de markt
een zeer kalm aanzien behouden waarbij
de hoogste noteringen niet gehandhaafd
werden. Het slot was echter nog goed
prijshoudend. Staatsfondsen stil en onvt
anderd. Prolongatie 24pct.
Nieuwe trainer volleybalteams
Tot trainer van de bondsplogg van
Ned Volleybal Bond ls benoemd de heer
H Hoogerwaard. hoofdagent van politie
te Voorburg.
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
AAGTERERK
AAGTED1JK IS
AARDIJK 15 ti
ABBEKERK 15
AMSTELDIEP r
BENNEKOM 15 te
BLOEMFONTEIN f
BL1JDENDIJK 15
BONAIRE 15 500 m
BORNEO 15 tc Sei
BORCULO 16 te A
BOSKOOP 15 tc Ci
BOSCHFONTEIN II
CALTEX LEIDEN i
CALLISTO 15
CERON1A 15
CIRRUS (wee
CLAVELLA I
CALTEX DELFT p IS Algl
CALTEX UTRECHT 15 O I
CLEODORA 15 te New Orl.
CORNELIA B 1 14 N Heb
CORRIE B 15 Malta
DELFLAND 16 te Amslerda
DELFT IS te Placo
DONGEDIJK 15 ZZW Flon
DU1VEND1JK IS te Balbao
DELFT 15 v Ilo
DUIVENDRECHT 15 ZW L.
DRACO is v Carthageni
DE NI 15 dw Barrrreads
FELIPES 16 te Pulu Bukoi
EEMLAND p 15 Finlsterre
GAASTERLAND I!
GOOILAND 15 v
JOHAN V OLDENBARNEVEL't
JAPARA (KPM) 16 te Palcm-
JONGKIND 16 te Oporto
INSP MELLEMA 15 lri Golf V
LEKHAVEN 1
LEMSTERKERK p
L1SSEKERK IS v
LUNA p 14 Glbri
LUCITA 15 v Hes
MAASHAVEN I
NIGER STROOM 1.
i NW Pltboel
AMSTERDAM 15 Z Kp
ID. WILLEM 15
1 willem"1^"^
RIJNDAM 16 te New York
SARANGAN IS v Manilla
SAROENA 16 te Singapore
SLIEDRECHT IS NO E
STAD MAASTRICHT p 15 Kp
STAD LEIDEN p 15 San Fran
STRAAT BANKA 15 ZW Dlege
Garcia
SUNETTA 1
STAD BREDA 15 Z Kp Lepalk.
STAD AMSTERDAM 15 WZW
SIRRAH IS W t Z Galapagos ell
STANVAC DJIRAK 16 te Sg
TARA ie Rio «^Janeiro verw
TAMO 16 te St Vincent
TERO 15 v Bremen
TERNATE p 14 Guardaful
THALATTA 14 v Suez
T1BA 15 Z Bahla
Georgetown
TROMPENBERG 15 OZO
OBLIGATIES
:d S 47 3%
:d '53 341»
id. 1951 3Va
id. 1953 3%
MAANDAG 16 NOVEMBER 1953
Al we co45* 45%° Douglas
DRU95%*-
zlectr. Zuurfabr. 186/ l
Electr Dordt 105
Emoail. Houth. 125
Nat Can 10
Nat. Distiller» 18%
Packard6. ...7.Ï. 4A
Procter en Gble 6j
St. Brandt C.'26%
Un. Aircraft43
U S Steel CCS*
El. Mo An NB «Ui
Overz Gas Mti 39
Am. Tel St T ....160
Columbia Gas 14%
Int. Tel en Tel... 14%
Radio Jorp 23Va
7 3-3%.. 101 100»;
HoU. Beton181
Holland Draad 309
Holl. Kunstzude
lelmUei
D -nnen H .v
_aJ127 Vi
W. Pont ..121 121»
149%
t. Onr. Z. 4-'37 53% 54
Bink 395% 95',i
es-Gr. DE 3% 99%t 98%
U. HB K 3% 97U 97%
t Hyp.B 3... 94%
sU. HB 4% 104 104t
st. HBN0 3% 99 99
1, Papier 136 137%
4 104 A 104%
PhlUps'48 3% 101« 101H
Philips dollar -%10i% lOlt
Stokvis 3 Va106% 106/
Un. ever 49 3% 103% 103%
Cockerill 4101%* 102»%
Kon Ver.^TapUt 181* 182-
Kon. Ketjen174 17.4%
Koudljs139% 138
Leid Textiel 77% 77%
Leid Wolsp 177 177
Lettere A'dam 223»»
mpf135 135%
111 NB UvA 226* 234
ib.w. Cv A 102 f1021 i
rflenChem F. 162% 162%
N -A. f. Vredest. 159%* 159%
Ned fitting fabr 28% 28%
Nedap106% 106%
Ned. Dok Ml)166 165%
Ned Kaiser Fr. 102* 105%
Ned Scheepsb ...158% 158
bataafsch 3% 101% 101%
K. Petr Conv 3% 123%* 124t
Arnat. Olymp. o 128% 129
A'd. prj, 2% f 100 131% 131%
Pr 1. R'dam i 3% 134t 134i
AANDELEN
Twent. Overzee 132%
Z.-Afr Handelh. 157'%
Alg. Expl. Mij 111 vi
lutcb. 63 624
S|v. Mn Zeeland 92
Vredest 184 184
is Bier 144%
le K M.N.B.' 106% lOOVa
betoi104% 103%
ens aard.m. 143% 146/
!*c0105
a lil
iniaard 97%*
en Co143% .Tjj*
nel
Ubbin
en Dm
265
V.K- 14.30 Unilever 7«fc OP 155%,
Axnat. Barvk179* 179% "nl'ever £P 135*
Amst.Gued.Bk 134% 135r CP
ÏEüSS&ï" 8* St 1
HoU Bank (J C. 220 219% y.er Rubb-
_dy Fin. N. Herst 90%S90% Ver Phairmac 1
Ned. Bk Z -Air. 180 uf, ilo
Ned. Cr. Bank 116% 117 VHasingen Katoen 159 1
Rptt. Bank174 174 -rRfP°°r J
Slavenburgs Bk 130%* 131 2, 15Ï.
TwentscheBkC. 172* 172 -•-•••
AK Unites419% 417 Znanenb. Organ. 1.6% I
lil terunie186'. 2 186'i Hnltenl Infl.ictru
i. C. 208% 209
-a. Rilt, Mo Ad. 63%
laUFieUC. 255
i. Ward 58%
CC'vP 7H
Tel. Elec
AJig,ri en Co95%
Am Car
■it C30%
•1 30%
la C32%*
eelC. 50'%
4%t 137%f
8%t-130%f
VJC 1430 Dorc
Cult. Ind. Banx 68
Nat. Handelsbank 116%
N Hand Mo Cv A 168
'bw 3240* 1247.50
Cafve'uém'uvA iai*
Fokker N Vliegt 130%
177 Vit
281%
117%
Nea f ora231
Nea Kabelfabr. 228%
PhlUps c m Bei. 183%
Philips Gem. BP 153
Java-China P Cv 113
NAGEKOMEN NOTERINGEN
OBMGATIëN
14 30 Ad. Droogd3
V.K 14.30
VJC 14.30
Gelderl. '52 4% ...107% 107%
Grav. '52 4%108% 108%
N -boU '47 3 101'.» 100%
Z.-HoU. 52 4% 108|J»
Kopenhagen'08 4 114
Deens Rwon '37 4 102% 102%
Hyp. Banken
•g-Grgv. HBK 3% 98 96
102+
Rd. Sch. Hypb 4>.1102%|
A.K.U.3%103 103%t
Dr. Hoef 3%ju.-,
W. Gusto 4%108/, 108/,
WUton3%102%* 102'.
N. Hydro 4101'-• 101%*
r. N. T«v 4% 106%
•-tiravenn 13% 130», ïaot
•-Gravonn U kV, i2y% 125% Ark. ts
Rotterdam u 2% lau%r ijot Comm
utreen! 100 2% 132 i32t Cousol
Kruis18U% !M% N -Am
AANUkUU)
A Vlij
H V-^ '*-* bolle
H. Di*c Mo118%* 118',
N.B lose«3\4 J} v
N Mjaaenst B. 119 120% w'v J
557 560
M. Enlmopaana 7335*;
Panolan205 1
Perlak42%*
CaJveCJ»1345 1345
Care Schotten 236»
Drie Hoef.1ö3u> 162%
Enkea108% :09%
Flgee133% 133
Goud. ApoUo 288% 188%
Kromhout141% 1435
St.O.NJersey 72%
b9}
Nd SL D.
Rommenn.
RUsdUK afgest. 1855
Stokvis W. J931.
Sp. 1 Wen te154
1 Philips 45
...149 148/
435 43»
73% 73»
31 Va29%
Tanaj Prllu% uo'*
Tr. Heeren7IV» -jw
IWunair pref. ...I36s
al'- 21H
1205
Uep.,1
Bei. N Binn.'.'.'
BJ4 Overs.li
Int Berg 1:
O.-Borneo56/
Slngkep95%
Onr Goederen
Cham fund.21% 21% Wabo37
1 1 31A 31V» Gem Eig ab 52*
VEKKLAfUNULN; weden, lalen, en 0
Socon> Vacc.35 35%
stuaeo 24% 24%
U-»Geath
I ge<l. en uiten, x ex-div.
e Sg Gerong WILLEM BARENDSZ 1
WILLEMSTAD 1
WATERMAN 17
WESTERDAM 1
WOENSDRECHT p
ZEELAND KRL 1
ZONNEWUK 16 t
ZUIDERKRUIS 16