Jlieutue geitectfe GTouranl
legering schakelt 3000 militairen in
voor benzine-bevoorrading
iensten openbare vervoersbedrijven
met een kwart ingekrompen
Vreselijk ongeluk veroorzaakt
door Duitse drempelmijn
VAN EEN STOEE EN EEN
TOLERANTIECONGRES
Palestijns probleem reeds
Dinsdag aangesneden
Wist U
TERDAG 24 OCTOBER 1953
jBUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6,— per kwartaal;
2,— per maand; 0,47 per week.
ADVERTENTIËN: 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Vier en dertigste jaargang No 9872
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHR1STEL1JK-NAT10NAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stanloasticli fsghrtlettrti
ragn 6<rt In tegfjenspoet"
Onze
prijsvraag
Communistische invloed bij staking te Londen
LONDEN zijn vanmorgen 3000 militairen in actie gekomen, teneinde
e benzine- en olievoorziening gaande te houden. Zulks als gevolg
het feit, dat de 6000 tankautochauffeurs, ondanks de aansporingen
hun vakbonden, het werk te hervatten, de staking voortzetten. De
ibare vervoersbedrijven in de Britse hoofdstad hebben hun diensten
een kwart ingekrompen en er dreigen chaotische toestanden. Zelfs
olksgezondheid begint gevaar te lopen als gevolg van het gebrek
benzine. De reinigingsdiensten zijn eveneens gehandicapt, waardoor
vuil zich voor de huizen op straat opstapelt, evenals indertijd te
s het geval was, tijdens de algemene stakingskoorts. De Royal Air
en de Marine zijn ingeschakeld, nu de verkeersontwrichting alar-
nde vormen heeft aangenomen. Er is een rantsoenering ingevoerd.
laai benzine en olie krijgen toegewezen.
eerste'teken, dat de staking zich meer te leggen, zodra de benzinevoorzie-
•Tyne, ning door militairen zou worden ver
zorgd. Het Londense publiek ondervindt
reeds grote last en vanmiddag waren
geen extra bussen beschikbaar voor de
toeschouwers bij de sportwedstrijden. De
situatie was gisteren als volgt: de knal
rode bussen en de groene treinen van
de ondergrondse reden 's avonds volgens
beperkt schema. Vrijwel alle taxi's
in van de weg verdwenen en de bus
diensten met een kwart ingekrompen.
In de stations stapelden de goederen
zich op. De hoofdstraten boden een lege,
verlaten aanblik. De aflevering van
idde, kwam uit Newcastle-!
Noordoostkust van Engeland,
e honderden arbeiders van een
ledepöt het werk neerlegden uit
ithie met de 6000 Londense stakers,
gering besefte onmiddellijk het ge-
Churchill liet zich in zijn land-
Jhequers van de ontwikkelingen op
ogte houden. De minister
Sir Walter Monckton, heeft de sta-
ictie op de scherpste
hij verklaarde, dat er gegronde
hier de hand in het spel heb-
Labouroppositie gaf toe, dat de
ng geen andere keuze overbleef dan
n in te schakelen. De staking dreigt
ildus Reuter, uit te breiden tot het
ieel van de autobus-ondernemingen,
gaat hier weer hard tegen hard,
van de zijde der autobus-organisa-
erd geadviseerd, ook hier het werk
De watersnood in Italië
>t nu toe 49 lijken
geborgen
vlag halfstok in Reggio
di Calabria
de Zuid-Italiaanse stad Reggio di
hangen vandaag de vlaggen
voor de 49 geboren slachtoffers
ie watersnood en de tientallen die
liet gevonden zijn. In nood-onder
van het Rode Kruis en het Ita-
leger zijn tot nu toe ruim 1000
_.n tijdelijk geïnstalleerd,
dorpen Girella en Croce Valanide
en door twee grote aardverschui-
n bedreigd. De bewoners van deze
sen zijn reeds voor een deel geëva-
d. Door het water geïsoleerden wor-
met hefschroefvliegtuigen van de
e levensmiddelen voorzien.
Italiaanse regering "heeft een be-
ruim 700 millioen lire (onge-
millioen gulden) uitgetrokken
hulp aan de getroffenen. De Ame-
u„_ vloot in de Middellandse Zee
steun toegezegd.
Amerikaanse consul-generaal in
Is, Nester, bracht gisteren een be-
het rampgebied om de uitdeling
van de door de Amerikaanse
ssade gezonden goederen.
Verzet in Oost-Duitsland
'artisanen doodden
10 communisten
de afgelopen twee weken hebben
;anengroepen negen Oost-Duitse
emannen en een communistische
functionaris gedood, aldus ver-
t A.P. in West-Berlijn.
communisten hebben echter hard
geslagen: dn het gebied van Cottbus
staat van beleg afgekondigd en zijn
vijf verzetsstrijders voor het vuur-
gevallen.
do Cottbus controleert de volkspo-
gewapend met machinepistolen, alle
iwegen en doet in steden en dorpen
oekingen.
gewelddadigheden rond deze stad
reeds omstreeks 10 October zijn
ito tegen boom: een
de en een gewonde
vrachtauto van de expediteur Be
an uit Enschede, bestuurd door
H. Visser, is gisteravond in Dijker-
(gemeente Holten) tegen een boom
ien die daar de scheiding vormt tus-
twee weghelften. De 20 ton we-
lading schoof naar voren, waar
de chauffeur en zijn naast hem
moeder in de cabine bekneld
ikten. De vrouw is bij de landbou-
Reijlink naar binnengedragen en kort
op overleden. De bestuurder, die na
moeite werd bevrijd, is ernstig ge-
31-jarige wielrijdster J. H. v. d.
-it de Kremersstraat te Haarlem
haar woonplaats door een personen-
aangereden en overleden. De auto
bestuurd door de 39-jarige verte-
mordiger A. F. uit Zwolle.
7-jarige Zwolse meisje S. Visser
r. Vrijdagmorgen bij het knikkeren
traat onder de wielen van een vracht-
met aanhangwagen. Het meisje
op slag gedood. Zij speelde bij de
g van een fabriek met eep vriendin
toen de auto de ingang van deze
ik indraaide.
brood, melk, vlees en kruidenierswaren
is 'in en om Londen tot de helft terug
gebracht, terwijl het gevaar dreigt dat
de aflevering geheel zal worden stop
gezet.
De boeren zitten zonder benzine voor
hun melkinstallaties en de bakkers heb
ben om voorrang verzocht bij de benzine
distributie, aangezien zij anders het werk
in de ovens moeten stilleggen. Wij heb
ben reeds melding gemaakt van het ben
zinetekort bij de luchtvaartmaatschap
pijen. Ook de watervoorziening van Lon
den wordt bedreigd, want het water moet
met grote pompen uit de grond worden
opgezogen. Indien niet snel de benodigde
motoren wordt aangevoerd,
dan kunnen deze pompen tot stilstand
worden gedoemd. Het gebrek aan ben
zine was gisteravond merkbaar tot ruim
60 km buiten Londen. Tot binnen een
straal van circa 60 km rijden do auto
mobilisten het land af, „op jacht" naar
benzine.
Ook Londen ervaart evenals Parijs, dat
;n metropolls het zonder benzine niet
bolwerken kan. Inmiddels heeft Churchil'
groep van vijf ministers belast met
het zoeken naar een oplossing voor
conflict. Voorlopig poogt men zoveel
gelijk met behulp van de legerdiensten
het belangrijkste vervoer gaande te hou
den en het publiek is aangeraden,
mogelijk per autobus te reizen. Wij wijzen
er op, dat ook Labour achter de regering
staat. Een lid der oppositie in het par
lement, Alfred Robens, keurde het inzet
ten van de troepen goed, overtuigd, dat
de regering niet anders kon handelen.
Een tankstation moet men zien in daverende activiteit, van rijdende
auto's en uit de pompen stromende benzine. Dit tankstation te Londen,
een van de vele, biedt een aanblik van leegte en verlatenheid en het
troosteloze valt temeer op door de herfstblaren, die her en derwaarts
liggen verspreid. De tankauto chauffeurs zijn in staking gegaan en
de regering heeft militairen ingeschakeld. Het bordje op de voorgrond
„No petrol", geen benzine, spreekt boekdelen!
De ontploffing in Arnhem
Drie puinruimers waren op slag dood, drie
anderen werden zwaar gewond
EEN DUITSE DREMPELMIJN, die na de oorlóg op een stortplaats voor
puin is terechtgekomen, blijkt het vreselijke ongeluk te hebben ver
oorzaakt dat gisteren te Arnhem, zoals we nog in het kort konden melden,
drie doden heeft geëist. Arbeiders, die in het kader van werkverruiming
in Malburgen, het overrijnse deel van de stad, bezig waren met puinrui
men, vonden een langwerpige, platte metalen doos. Bij het openen schijnt
een der arbeiders aan. een loszittend draadje te hebben getrokken. Dit
bracht het projeotiel tot ontploffing. De 26-jarige ongehuwde A. Korne-
lissen, de 35-jarige G. van Liende'en de 51-jarige E. van de Vlag, vader
van acht kinderen, wercfèn deerlijk verminkt en waren op slag dood.
Door de geweldige luchtdruk en rond
vliegende stukken steen werden de 64-
jarige G. Kramer, de 28-jarige C. M. J.
Dekker en de 38-jarige G. Gerritsen
zwaar gewond. Zij moesten naar een
ziekenhuis worden vervoerd.
t is merkwaardig, dat andere arbei
ders die eveneens vlak bij de plaats van
de explosie werkten.' geen enkel letsel
opliepen.
De knal van de ontploffing werd in de
stad gehoord, maar van de huizen in de
nabijheid sprong zelfs nog geen ruit.
Het ongeluk gebeurde op een groot
open terrein, gelegen aan de Meijners-
wljkseweg. Men is hier bezig het puin
van de in de oorlog verwoeste Arnhemse
gebouwen te sorteren en de nog goede
stenen uit te zoeken. Daaronder lag de
mijn, die bedoeld was om tanks op te
blazen en dus een geweldige kracht ont
wikkelde bij de ontploffing. Waarschijn
lijk was de ontsteking reeds eerder ver
wijderd. De explosieve lading was echter
De droeve lijst
van Korea
Volgens de laatste gegeven, die thans
zijn verzameld uit rapporten van officiële
zijde en uit de door de delegaties bij
de V.N. verstrekte inlichtingen, zijn in
totaal meer dan drie millioen personen
slachtoffer geworden van de Koreaanse
oorlog.
Het aantal slachtoffers aan Geallieerde
zijde wordt vastgesteld op 1.474 269. w;
van 1.312 836 Zuid-Koreanen... 144173
Amerikanen en 17.260 soldaten van
dere anti-communistische landen.
Het Amerikaanse ministerie van
log schat het aantal gesneuvelden er
wonden aan vijandelijke zijde op 1420.000
waarbij 120.000 krijgsgevangenen
voegd kunnen worden tot een totaal
1.540.000 man.
De Nederlandse verliezen zijn:
doden, 589 gewonden en 4 vermisten.
blijven zitten e
voldoende c
oorzaken.
Het mag een gelukkige omstandigheid
worden genoemd, dat een vlak in de
buurt staande school nog niet uit was,
want de kinderen spelen regelmatig, zo
wel voor als na schooltijd in het puin.
Verschillende arbeiders hebben het stel-
hun tegenwoordigheid van geest
te danken dat zij gespaard bleven. Bü
het zien van de blauwe steekvlam waar
mee de ontploffing gepaard ging. lieten
zU zich onmiddellijk vallen. Enkelen van
hen vertelden dat zij van blijdschap had
den gehuild, omdat zij het leven er af
hadden gebracht. Het puinruimen is
voorlopig stopgezet, in afwachting van
een onderzoek dat de Mijnopruimings-
dienst zal instellen.
In een overvalwagen
Vrijgelatenen zijn naar
Norg overgebracht
In een overvalwagen van het ministerie
van Justitie zijn gisteravond de vijftien
teruggekeerde vroegere krijgsgevange
nen, die in Rusland hebben gezeten,
Oldenzaal naar het kamp te Norg in
Drente overgebracht. Hun bagage volgde
in een vrachtauto, het geheel bewaakt
door rijkspolitie.
Zij waren met een kwartier vertraging
met de D-trein op het station te Olden
zaal aangekomen; dat voor die gelegen
heid door politie en marechaussee
afgezet.
Van de achttien in West-Duitsland
achtergebleven ex-krijgsgevangenen zijn
ir zeven ln een ziekenhuis opgenomen.
Weer uitstel Berkelse
moordzaak
Het ontbreekt niet aan sensatie rond
de Berkelse moordzaak, welke op 9 No-
ember voor de Haagse rechtbank zou
dienen, maar die nu weer een wending
door een request van de verdedi
ging. De verdedigers van de Berkelse
arts O. menen n.l. enige documenten in
hun bezit te hebben gekregen, die een ge
heel ander licht op het geval van de ver
giftiging van de jonge doktersvrouw zul
len werpen. Mr Huygens en mr Van
't Hoff Stolk dringen nu aan op een des
kundig onderzoek naar de authenticiteit
deze documenten. De rechtbank zal
Dinsdag in raadkamer het request in be
handeling nemen. Het gevolg hiervan zal
kunnen zijn, dat de zaak weer moet wor
den uitgesteld.
Wrak van straaljager
bij Vlieland gevonden
Het wrak van de Zaterdag jl. tijdens
een schietoefening bij Vlieland in ze<
gestorte straaljager van de vliegbasii
Leeuwarden is gisteren met het stoffe
lijk overschot van de hierbij om het levei
gekomen le luitenant-vlieger L. Deibei
uit Leeuwarden gevonden. De reddings
boot Rosilee van Vlieland en een vlet
de Koninklijke Maréchaussée hebben
met een sleepkabel het gebied waar het
vliegtuig in zee was gevaillen, afgezocht.
Op ongeveer drie km uit de kust werd
wrak gevonden. Het is door de mij-
•eger Texelstroom geborgen.
Massa-ontslag Am.
ambtenaren
McCarthy's apparaat draait
op volle toeren
In de maanden Juni. Juli, Augustus en
September zijn in iotial ruim 1400 em
ploye's van de Amerikaanse regering oir
veiligheidsredenen ontslagen, of tot ont
slagneming gedwongen.
Voorts zijn 145-000 federale employé's
uit bezuinigingsoogpunt ontslagen, se
dert president Eisenhower aan het be
wind is gekomen, aldus de persvertegen
woordiger van het Witte Huis, James
Hagerty.
Senator McCarthy heeft bekendge
•maakt, dat 20 communistisch-gezinde bur
gers, die werkzaam waren op „een leger
basis waar een geheim radar-laborato
rium is," zijn ontslagen. De senator
noemde deze maatregel zeer bemoedi
gend voor de veiligheid op Fort Man-
mouth, vanwaar enige tijd geleden
uiterst geheime radar-geheimen zijn
dwenen.
McCarthy maakte voorts bekend, dat
zijn commissie Woensdag zal beginnen
met een aantal verhoren inzake Rus
sische spionnage, zo verneemt Reuter. De
verhoren zullen openbaar zijn
Televisie in dienst
van de politie
Na Engeland en Duitsland heeft nu ook
Nederland voor het eerst de televisie in
dienst gesteld van het politioneel onder
zoek. Voor Nederland heeft de KRO de
primeur. Aan het begin en het einde van
het televisie-programma werd gister
avond op het beeldscherm de foto ge
toond van de 18-jarige Hendrika van Gel-
lekum, die door de Amsterdamse kinder
politie wordt gezocht. Terwijl de foto in
de Nederlandse huiskamers verscheen,
werd het signalement van het meisje ver
meld. De KRO had de Amsterdamse po
litie op deze mogelijkheid attent gemaakt.
Het aanbod werd door haar ln dank aan-
Ned. boter naar Japan
Het Japanse ministerie voor Handel
•n Industrie heeft bekend gemaakt, dat
Japan vóór het einde van het jaar 200.000
pounds boter, kostende ruim 350.000 gul
den. uit Nederland, Australië en Nieuw-
Zeeland zal invoeren.
Prins Bemhard jaagt
in de Ardennen
Prins Bernhard is gisteren voor een
bezoek van drie dagen naar België ver
trokken om in de Ardennen een jacht
partij mee te maken.
Het eerste atoom-kanon dat uit
de Ver. Staten in Europa is aan
gekomen, werd gisteren in het
Amerikaanse legerdepót te
Mainz, in West-Duitsland, aan
de pers getoond. Militairen, die
speciaal zijn opgeleid voor de
ingewikkelde bediening van het
kanon, richten het gevaarte op
een denkbeeldig doel. Dit ka
non is van kaliber 280 mm. De
granaten die het afvuurt, heb
ben dezelfde uitwerking als de
atoombom die op Hirosjima
werd geworpen en in 1945 Ja
pan tot capituleren dwong.
(Telefoto)
Echtpaar omgekomen
door gasverstikking
Het echtpaar Van den H., wonend in de
Heuvelstraat te Breda is door gasverstik
king om het leven gekomen.
De gasslang was van de buis afgescho
ten, waarschijnlijk doordat de bewoners
wasgoed aan deze slang te drogen hebben
gehangen.
(Door Dr N. J. HOMMES)
ELKE bezoeker van Genève
een geesteskind van de Reformatie
bewaart de herinnering aan twee monu
menten.
Daar is allereerst het machtige monu
ment der grote Reformatoren met zijr
meer dan levensgrote gestalten. Wie ei
voor staat, voelt zich klein worden te
genover deze mannen, die in de worste
ling der geesten zulk een geweldige rol
hebben gespeeld en een onuitwisbaar
stempel hebben gezet op onze Europese
samenleving.
Wie Europa wil verstaan, moet het
land van deze mannen bezoeken, dat wil
zeggen: teruggaan naar de 16e eeuw
wie van hun levensstrijd afweet,
zich enigszins vertrouwd gemaakt heeft
met hun arbeid en geschriften,
nog tot ons spreken nadat ze gestorven
zijn, die kan niet zonder ontroering
hun gestalten opzien.
De gedachten vermenigvuldigen zich,
als men denkt aan de titanenstrijd dezer
mannen, die zo verbeten en geladen ge
streden hebben, niet voor vergankelijke
rijkdom en roem. maar v
tastbare heerlijkheid van het Evangelie
der verzoening met God door het ge
loof in Jezus Christus-
Veiligheidsraad in actie
Israël en Jordanië worden gehoord over
de aanval op Qibyah
De Veiligheidsraad zal Dinsdag twee
maal vergaderen om het Palestijnse
vraagstuk onder de loupe te nemen. In
de ochtendvergadering zal de Syrische
klacht tegen Israël worden .behandeld,
zijnde het uitvoeren der bevloeimgswer-
in het stroomgebied van de Jcrdaan.
Daarna, 's middags, wordt apart de
raëlische aanval op het Jordaanse dorp
Qibyah als geding ter tafel gebracht,
waarbij de twee partijen hun zienswijzen
kunnen geven. Het zal er spannen,
middels is generaal Van BenniKe,
hoofd van de bestandscommissie te New
York aangekomen.
Dr Charles Malik van Libanon,
enige Arabische vertegenwoordiger va
Veiligheidsraad, heeft verklaard, dat de
Arabische ledenstaten der V.N. hun
aparte klachten tegen Israel niet hand
haven op de toch al omvangrijke agenda,
Hierdoor is de vrees voor een te lange
procedure-strijd weggenomen. Israël
de Arabische landen worden uitgeno
digd, de debatten op Dinsdag bij
Johnston, de persoonlijke vertegen-
DAT ir A. H. W. Hacke. voorz. van de
Ziekenfondsraad, gisteren aan de Mag
noliastraat de eerste steen heeft gelegd
voor een tandheelkundig centrum in
Amsterdam-Noord, waar 20 tandartsen
fondspatiënten kunnen behandelen.
DAT door verkoop van De Bisschops-
berg in de gemeente Havelte dit land
goed aan de werking der natuurschoon-
et is onttrokken.
DAT het oudheidkundig rijksmuseum
te Nijmegen wordt uitgebreid n
ontvangstzaal en expositiehallen.
DAT in het zogneaamde Meer, i
arm van de Waal, die zich tot het Duitse
grondgebied bij Kleef uitstrekt, veel
dode vis drijft, waarschijnlijk door ver
giftigd water.
DAT de 29-j. koopman G. H., die on
langs btj een inbraak in Vlaardingen op
heterdaad werd betrapt, 6 inbraken in
Vlaardingen en 17 in Schiedam blijkt te
I hebben gepleegd.
DAT twee Nederlanders, die zich
Broekman en Broks noemden en zich uit
gaven voor reporters van de Wereldom
roep, in Keulen spoorloos zün verdwenen,
nadat zü door de Duitse omroep officeel
ontvangen waren er. verschillende per-
nen hadden opgelicht.
DAT H. C. Honegger, erevoorzitter en
oprichter van de Amerikaanse Pestaloz-
zistiohting, die jeugdige slachtoffers van
de watersnood heeft geholpen, in New
York de versierselen van ridder O.-N
heeft ontvangen.
DAT B. en W. van Arnhem ƒ350.000
willen uittrekken voor de bouw van een
nieuwe hal en een kelder/koelhuis met
een capaciteit van ruim 400 ton voor de
Gelderse Fruit- en Groentenveiling.
DAT de Kamer van Koophandel te Nij
megen n.a.v. vele klachten een onder
zoek zal instellen naar de instituten die
opleiden voor het middenstandsexamen.
DAT bü de Rotterdamse brandweer
nevelblusspuiten worden ingevoerd, het
alarmstelse] wordt veranderd en de slan
genwagens worden afgeschaft.
Schuldeisers Waldorp
op 19 Nov. bijeen
(Van een onzer verslaggevers.)
Donderdag 19 November wordt in he
gebouw van de Haagse rechtbank om 1
'ergadering belegd door de
schuldeisers der N.V. Waldorp Ned. In-
rumentenfabriek.
De arbeiders van Waldorp zijn deze
week uitbetaald en zullen ook volgende
-eek het werk normaal kunnen voort
zetten. Het is moeilijk om thans over
langere periode iets te voorspellen.
DAT de nieuwe havenvakschool te
Rotterdam haar cursus is begonnen met
24 leerlingen van 14 tot 17 jaar.
DAT thans 70 tandheelkundige studen-
:n van de Groningse universiteit een
bezoek aan de legerplaats Steenwijker-
'old brachten.
DAT minister Suurhoff gisteravond,
aan de vooravond van de 8ste verjaar
dag der Ver. Naties, voor de radio heeft
gesproken over het kindernoodfonds der
V.N.
DAT mr B. Th. W. van Hasselt, oud-
directeur-generaal van de Kon. Ned, Pe-
troleummü, vandaag de nieuwe vleugel
van het herstellingsoord Dennenheuvel
te Ossendreeht (N.-B.) officieel opende,
DAT mr Ph. de Vries te Hilversum
aangewezen is als gedelegeerde in tele
visiezaken en o.a. belast is met het toe
zicht op het financiële beleid van de Ned.
Televisie Stichting.
DAT de rükszuivelconsulent ir C. Ver
schoor te Hoorn benoemd is tot directeur
van de Rijks Middelbare Zuivelschool
Bolsward.
woordiger van Eisenhower, die thans het
Midden-Oosten bereist, met het doel ver
betering in de economische toestand
brengen, had IsraëL Syrië, Libanon
Jordanië voorgesteld, om gezamenlijk
het water van de Jordaan en de Jarmoek
voor waterkrachtwerken te gebruiken.
Dit zou dan ongeveer het „ei van
lumbus'1 moeten zijn, om de spanning
weg te nemen. Helaas hebben de Arabi
sche staten dit voorstel verworpen,
dat zij van oordeel zyn, dat Israël
het meest van zou profiteren.
De „Politieke Commissie" van de Ara
bische Liga heeft te Amman stelling
genomen tegen Israël en het rapport zal
spoedig worden gepubliceerd. Bnjkbaar
wil men afwachten, wat de Veiligheids
raad oplevert, alvorens tot represailles
jegens Israël over te gaan.
't Atoomkanon
Bij de demonstraties voor de pers
van het eerste atoomkanon, dat
uit de V.S. in Europa is aange
komen, werd de loop in de steil
ste stand gedraaid, waardoor
doelen op betrekkelijk korte af
stand onder vuur kunnen wor
den genomen. Met het atoom
kanon kunnen ook gewone gra
naten worden afgeschoten.
ZON EN MAAN
Zondag, Zon op 7.22, onder 17.26.
Maan op 18.49, onder 11.37.
Mandag. Zon op 7,24, onder 17.24.
Maan op 19.51, onder 12.39.
stellig Johannes Calvyn. deze aris
tocratische Fransman, die in een weer
galoze klaarheid en scherpte van geest
de strijd tegen leugen en dwaling heeft
gevoerd en Gods souvereme genade voor
zondaren weer te voorschijn heeft ge
haald van onder het stof van menselyke
doe- en werkheiligheid.
Hij is de grootste der Reformatoren en
tegelijk de meest gesmade. Reeds tijdens
zyn lever, en tot op de huidige dag.
Zelfs grote moderne romanschrijvers la
ten zich verleiden om als dilettanten in
theologie en kerkgeschiedenis op te trp-
den.
Ik denk aan Stefan Zweig. die daar
voor weliswaar door bekwame en des
kundige kerkhistorici pijnlijk werd afge
straft, maar niettemin bij de brede massa
van „algemeen ontwikkelden" zyn fatale
invloed heeft.
Het jaar 1953 zal zich weer bij uitstek
lenen om op allerlei wijze de grote Re
formator zwart te maken en Zyn persoon
en theologie wanhopig te vertekenen
Het zal op 27 October van dit jaar im
mers vier eeuwen geleden zijn, dat even
buiten Genève de Spanjaard Servet werd
verbrand. En het' slappe aftreksel van
historisch inzicht, dat "de moderne mens,
die aan alles even nipt, op dit punt zich
laat inschenken, bestaat dan meestal in
de diepzinnige historische dronk: „Dat
heeft Calvijn gedaan". Hiermede is de
zaak dan afgedaan en wordt Calvijn
meestal opgeruimd en gevoegd bij de
duistere rij van beulen en tyrannen der
mensheid.
TTET jaar 1953 is in bepaalde kringen
-T als een soort heilig jaar van het mo
derne humanisme en protestantisme aan
gediend. Mede in verband met de her
denking van Servets verbranding werd
deze zomer te Genève een „internationaal
congres voor tolerantie" gehouden- Daar
over schreef in Kerk en Wereld uit
voerig dr. De Wilde. Hy voert ons daar
bij ook naar het tweede indrukwekkende
monument der Reformatie, n.l. de Saint
Pierre, de kerk waarin Calvijn honder
den malen het Woord Gods heeft gepre
dikt en waar nog steeds de stoel zich be
vindt, waarin de Reformatie uitrustte na
de predicatie.
By zijn bezoek aan de beroemde kerk
mediteert dr. De Wilde als volgt
„We zijn in de grootse, wijdse kathe
draal van Genève, de Saint Pierre. Het
is de Sint Pieter van het Calvinisme. Van
deze kansel heeft Calvijn zijn strenge en
harde leer de wereld ingeslingerd. Nog
zweeft hier de geest van Calvijn. Sober
cn streng is alles. Geen versieringen in
de kerk, slechts grote ttrakke lijnen
spreken.
hoek staat nog de stoel van
Calvijn, een ongemakkelijke houten ze
tel Het Calvinisme is sterk gegrepen
door het tremendum (het ontzagwekken
de. de majesteit) van de werkelijkheid
Gods. Van het fascinosum (de lieflijk
heid) voelt het minder".
In het zelfde nummer van Kerk en
W e r e 1 d schrijft dr. Smits in een ar
tikel over Bultmann:
„Alleen een vryzinnig Protestant, die
geboeid en innerlyk open kan zitten luis
teren naar het getuigenis van bijv. een
Gereformeerde over zijn geloofsvisie op
de Bijbel, mag denken, dat hij zelf iets
van de ware liberaliteit bezit, ja van het
echte Christendom".
TET is ds. J. J. Buskes, die in In de
-•■Waagschaal deze beide schrij
vers op kostelijke wijze als volgt van
repliek dient:
„Moet ik nu geloven, dat hier een vrij
zinnig Protestant spreekt, die geboeid en
innerlijk-open heeft zitten luisteren naar
het getuigenis van Calvyn over zijn ge
loofsvisie? Ik geloof er niets van, dat De
Wilde, voordat hij deze opmerkingen
over het Calvinisme neerschreef, eerst
geboeid en innerlijk-open naar Calvyn
heeft zitten luisteren. Ik heb in de loop
der jaren zo een en ander van Calvijn ge
lezen. Laat De Wilde niet denken, dat
ik geen bezwaren heb. Maar wie naar
Calvijn ook maar een heel klein beetje
geboeid en innerlijk open heeft zitten
luisteren en zich een heel klein beetje in
zyn leven verdiept heeft, zal het wel
laten, te schrijven, dat hij van de kansel
in de Saint Pierre zijn strenge en harde
leer dc wereld heeft ingeslingerd. In
zulke woorden proef ik verzet en ressen
timent. maar merk ik niets van geboeid
innerlyk open luisteren
(Zie vervolg pao. 2).
Zuidelijke wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Veranderlijke bewolking met
vooral aanvankelijk flinke
opklaringen. Overwegend
Matige, later vrij
krachtige Zuidelüke wind.
Iets koudere nacht, morgen
overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. (Opgemaakt
uur).
Tot morgenavond
Verande
éSL vooral
opklarin
droog wi
krachtig
Iets kou