Jlicume £riltsrl)e ÖTouraitl ashington en Londen protesteren tegen aggressieve daden van Israël ïerikaan Johnston naar gevaarszone, waar Arabieren vergelding eisen Sierhek in Haags stadhuis Zware explosie op Amerikaans vliegtuigmoederschip Motorrijtuigen worden gekeurd met het oog op vordering Wist U Naar subsidie voor kerkbouw? ÏRDAG 17 OCTOBER 1953 IJHEAUX: Steenstraat 37. i Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel. 31441. Postrekening: 58936. BONNEMENTEN: 6,— per kwartaal; 2.— per maand; 0,47 per week. hVERTENTIËN: 0,18 per millimeter. 1 (By contract belangrijke korting). Vier en dertigste jaargang No 9866 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .Stant.astlct Is mgn btrt ia ttjljtnspmi' Vier eeuwen narigheid! Bedenkelijke situatie in Nabije Oosten t VERHAAL IS EENTONIG I Ook de spanning tussen de jonge staat Israël en de Arabische landen neemt met de dag toe. Israë- i troepen, vielen Jordaans gebied binnen en hebben in het dorp jh, op 30 km afstand ten Noordwesten van het omstreden Jeruzalem, irsonen gedood. Het Amerikaanse ministerie van Buit. Zaken, dat jiaruit ontstane situatie van zeer nabij volgt, heeft de aanval ver leid. De voortdurende grensschendingen hebben ernstige ongerust- verwekt. President Eisenhower heeft Eric A. Johnston naar het Ie Oosten gezonden, teneinde beide partijen tot matiging aan te In. Amerika hoopt, dat Israël en de Arabische landen uiteindelijk en vorm van samenwerking kunnen geraken, die de algemene (ie in het betrokken gebied ten goede zal komen. Ook Engeland leen krachtig protest ingediend bij Israël tegen de ongerechtvaar- 5 aanval op drie Jordaanse dorpen. mbassadeur in Tel Aviv kreeg op- dus Foster Dulles. Eden en Bidault, het 1 aldus Reuter, om de afschuw van incident „als zeer ernstig" beschouwen. deze berekende aanval Er is nog geen beslissing genomen ten aanzien van het denkbeeld de kwestie aan de Veiligheidsraad voor te leggen. Minister Eden ontbood de Israëlische am bassadeur, teneinde hem op de hoogte te brengen van zyn standpunt. Londen ver wacht, dat de Israëlische regering de schuldigen zal berechten en de slacht offers schadeloos stellen. De gemengde „bestands-commissie" kwam in spoedzit ting bijeen en kwalificeerde het optre den van Israël als „aggressie tegen Jor danië". In een Britse protestnota tot Israël gericht, wordt uiting gegeven aan grote bezorgdheid over „Israëls politiek van vergelding, welke de vrede in Nabije-Oosten in gevaar brengt". [drukking te brengen. Syrië heeft jacht ingediend tegen Israël bij de Eeidsraad Wat deze klacht van [betreft, de Veiligheidsraad wordt jht. het Israëlische plan om de loop j rivier de Jordaan (in de gedemili- rde zone tussen Syrië en Israel) te fn, onder de loupe te nemen. Syrië [van een „flagrante schending" van. [taande bestandsovereenkomst. De [ter van de bestands-commissie, lal Bennike, had reeds de Israëli- tegenng gelast, het werk aan dit zetten, doch Israël weigerde i gevolg te geven Wij wijzen ei t ook de „Grote Drie", die momen- j Londen de brandende internatio. westies 'bespreekt, de situatie IraëlischJordaanse grens onder leeft genomen. [woordvoerder van het Foreign verklaarde, dat de drie ministers, Kleine zelfstandigen en vrijstelling van 'ereveningsheffing gering handhaaft haar afwijzend standpunt verwezenlijking van het denkbeeld riige Tweede-Kamerleden om de zelfstandigen, die niet in de in- ënbelasting worden betrokken, vrij lien van vereveningsheffing voor Iste f 10.000 van de jaarlijkse loon- ïou voor de schatkist een verlies tiige tientallen millioenen guldens jnen. Een door andere leden aan- fn beperking van deze vrijstelling Hernemingen die een loonsom van leer dan f 50.000 per jaar uitkeren, it verlies met ongeveer 25 pet ver gen. Tegenover deze voorstellen 'minister Van de Kieft en staats luis Van den Berge afwijzend, o.a. i zij met het oog op de concurrentie- pdingen het onjuist achten, een be- p groep van ondernemers te be- plen. Dit delen de bewindslieden n een nota naar aanleiding van het Ig over het mondeling overleg om- 'de belastingontwerpen. I zodanige wijziging van de oplopen- laai der inkomstenbelasting, dat een i werkelijke belastingdruk zou wor- rerkregen als in 1946, zou waar lijk leiden tot een enigszins hogere Bngopbrengst dan het thans gel tarief oplevert. Hierbij is er van taan, dat de oplopende schaal zou fn aangepast aan de stijging der tijfers voor de kosten van levens- houd. .opvatting van enkele kamerleden, wetsontwerpen in zake de algehele [ning van de belastingwetgeving jn worden voorgelegd aan de So- •Economische Raad, kunnen de be llieden niet onderschrijven. lank vraagt zijn ontslag inst meer zelfstandigheid inzake defensie todor Blank, de adviseur van de bondskanselier Adenauer, defensie-aangelegenheden, heeft j>ntslag aangeboden. Zo verneemt r uit kringen* die in nauw contact regering staan. zou nl. van oordeel zijn, dat reau voor defensiezaken dat [uitmaakt van Adenauer's kanselarij r onafhankelijkheid moet bezitten ins het geval is. s nog niet bekend, of Adenauer bntslag heeft aanvaard. Tijdens verblijf in Parijs bningin Juliana bezoekt historisch kasteel Kien de zuiver particuliere aard va (bezoek van Koningin JuQiana e s Bernhard aan Parijs, zullen ze niet Ie Elysée ontvangen worden, ins Bernhard zal met president lol gaan jagen by Marly-le-Roi Ingin Juliana zal met mevroi lol een historisch kasteel bezoeken. Undagmorgen vertrekken Koningin kna en Prins Bernhard weer [eau Rambouillet, het verbiyf Jdent Auriol. WEERBERICHT Weinig wind morgenavond verwacht De Bilt: Zwaar bewolkt met tijdelijk regen of motregen, maar jj later ook verspreide opkla- ringen. Vanavond' en van- B nacht hier en daar mistvor- Pt ming. Weinig wind. Onge- 7 veer dezelfde temperaturen als vandaag. (Opgemaakt tien uur). Inandddels hebben een vijftiental Jor daanse Kamerleden een verklaring ge publiceerd, waarin aan het volk van Jordanië verzekerd wordt, dat het land zioh schrap zal zetten tegen verdere Joodse aanvallen en verraad, „totdat het ogenblik is aangebroken om de Joodse terreurbenden een les te geven". De De zwart-omrande Arabische kranten roepen op tot gebed in de moskeeën en eisen wraak voor de vermoorde dorpsbe woners van Qibyah. Ook werden de ver loven by het Arabische legioen ingetrok ken. In Amman vonden demonstraties plaats tegen Israel gericht Het is onder deze omstandigheden, waar de vrede tn het Nabije Oosten op het spel staat, dat Johnston als vertegenwoordiger van Eisenhower, naar het bedreigde gebied vertrekt. Hij heeft de rang van ambassa deur en speelde in aangelegenheden be treffende de technische bijstand aan mim- der-ontwikkelde gebieden reeds een be langrijke rol. (Wij herinneren aan de verklaring van Lord Balfour, als Engelse minister van Buit. Zaken, die in 1917 in een schrijven gericht tot Baron Edmond Rothschild het initiatief nam tot de stichting van een „nationaal tehuis" voor het Joodse volk im Palestina. Voorwaarde was echter, dat niet getornd zou worden aan de civiele en godsdienstige rechten van bestaande niet-Joodse gemeenschappen in Palestina, noch aan de politieke status. Zowel Frankrijk en Italië als Amerika ver- klaaden zioh tenslotte accoord mat de Balifour-declaratie. In 1920 werd, bij be sluit van de opperste raad der Geallieer den. Palestina onder Brits mandaat ge steld. Het is nooit Engelands bedoeling geweest, dat geheel Palestina in eer Joods ..nationaal tehuis"' zou worden her- schapen. Merkwaardig is het nu wee: een Brits minister, die Israel tot de orde De Haagse Kamer van Koophandel bood voor het nieuwe stadhuis op het Alexanderveld een fraai bronzen hek aan, dat de vertrekken, be stemd voor B. en W., afsluit van de overige lokaliteiten. Het embleem van de K. v. K. is erin verwerkt. Minstens 30 doden en 40 gewonden De reusachtige Leyte waarde van 250 Een hevige ontploffing heeft het 27.000 ton metende Amerikaanse vliegdekschip Leyte (bouwkosten ruim 250 millioen gulden) ernstig beschadigd. De voorlichtingsdienst van de marine meldt minstens 30 doden en een veer tigtal gewonden doch wellicht zullen er nog meer slachtoffers zijn. Na de ontploffing brak brand uit. Alle beschikbare ambulances werden naar het schip gezonden, dat te Boston in dok ligt. De brandweer moest van gas maskers gebruik maken, wegens een ontwikkeling van giftige rook. Volgens de voorlichtingsdienst vond de explosie vertegenwoordigt een millioen gulden plaats „óf in één der machinekamers óf De Leyte behoort tot de Essexklasse. Het schip, dat 90 vliegtuigen kan voeren en een bemanning van 1617 kop pen heeft, liep van stapel in 1948 Het schip heeft in de Koreaanse wate ren dienst gedaan en was, na een repa ratie-periode van tien maanden, bijna weer gereed om het ruime sop te kiezt Op 16 Nov. in Den Haag Koningin opent Assem- blée oudstrijders H.M. de Koningin zal de vierde Assem- blée van de „World Veterans Federation" openen, welke op 16 November a s. in Den Haag begint. Zoals is gemeld duurt deze Assemblée tot en met 19 November. De Fransman Albert Morel, die een bekende leider van oudstryders is, is nog steeds voorzitter van de federatie, die 17 millioen leden telt. Schout-bij-nacht H. A. Romswinckel overleden In Den Haag is, 74 jaar oud, overleden de gepensionneerd schout-by-nacht titu lair H. A. Romswinckel. De thans ont slapene was officier in de orde van Oranje Nassau. Maandagmorgen zal de crematie te Velsen plaats hebben. Angstvallig w>. den op de ere begraafplaats in Overveen de gedenkstenen verborgen ge houden, die ter ere van het ver zet zijn aangebracht. Het mo nument blijft afgedekt, tot het op 31 October door minister president dr W Drees zal wor den onthuld. Amsterdammers te Bremen gepakt Wegens diefstal van ruim 50.000 De Duitse politie heeft gisteren te Bremen twee jonge Nederlanders ge arresteerd, die door de internationale politie gezocht werden in verband met een recente diefbtal van 5045 gulden te Amsterdam. De 17-jarige R. van A. en M. K., bei den Amsterdammurs, verdwenen op 10 October, nadat Van A. het geld verduis- d had, dat hy van de bankrekening n zijn patroon had moeten opnemen, aldus de politie. Op K.'s motorfiets reden beiden naar Duitsland. Zy onderbraken de reis in Oldenburg en n^men vervolgens onder valse namén hun Jntrek iii een hotel te Bremen. 'ee Duitse meisjes, die verstomd stonden van de grote bedragen, die de jongens uitgaven, lichtten de politie in. Zy zeiden te geloven, dat de bankbiljet- De politie van Bremen ging op de mwijzing in en arresteerde de Neder- nders, nadat hun paspoorten uit een sofa tevoorschyn gehaaild waren. Vol gens de politie hadden de jongens nog 3.325 gulden in hun bezit. Verplichte aangifte met mogelijkheid van schadeloosstelling BINNENKORT WORDT BEGONNEN met de keuring van de motorrij tuigen die in aanmerking komen om bij mobilisatie door de minister van Oorlog in eigendom te worden gevorderd. De nieuwe inkwartieringswet (1953) biedt hiertoe reeds in vredestijd de mogelijkheid. Onder de inspec teur van het verkeerswezen is de door de minister van Oorlog benoemde vorderingscommissaris motorrijtuigen belast met de uitvoering van deze nieuwe dienst. zal worden in de gemeenten Amsterdam. 's-Gr a ven h a g e, Utrecht. Deventer en Tilburg Het ter keuring aanbieden van de motorrytuigen is wettelyk ver plicht. Het niet voldoen aan deze ver plichting wordt beschouwd als misdrijf. Strafbepalingen zijn opgenomen in de artikelen 53 en 54 van de inkwartierings- Hij beschikt daartoe over een vijftal keuringsploegen. Aan het hoofd van elke keuringsploeg is een keuringscommis saris geplaatst, aan wie een bepaald district is toegewezen. De houders van auto's die moeten wor den gekeurd (en daarby tevens worden getaxeerd), ontvangen van de burgemees ter een oproeping om het motorrijtuig op een bepaald tijdstip en een bepaalde plaats ter keuring aan te bieden. Deze op roeping wordt ten minste zeven dagen vóór de keuring toegezonden. De keuring geschiedt door de mobiele keuringsploe gen, zoveel mogelijk per gemeente, en heeft tweemaal per jaar plaats. Begonnen Minister Zijlstra (rechts) was gisteren in Amsterdam aanwezig op de receptie ter gelegenheid van het feit dat prof. dr H. Thierry zijn ambt van gewoon hoogleraar aan de economische faculteit van de Vrije Universi teit te Amsterdam aanvaardde. Zoals men weet, is minister Zijl stra zelf ook hoogleraar aan deze faculteit geweest. (Zie ook pag. 2) „Grote Drie" te Londen wikt en weegt In een communiqué van de „Grote Drie" wordt gezegd: Beraadslaagd werd r het antwoord op de Russische nota 26 September, het probleem-Triëst de toestand aan de Israëlisch-Jor- daanse grens. De ministers Dulles. Eden en Bidault kwamen niet gereed met het opstellen van een antwoord op de Rus- siche nota. De tekst moet worden ge- wyzigd, in verband met de bezwaren van Adenauer tegen, een non-aggressie pact". Echter zal aan Moskou een con ferentie der ministers van Buit. Zaken van de Grote Vier op 9 November te Lugano worden voorgesteld. Volgens A.P. kwamen de ministers overeen tóch de hand te houden aan het Brits-Ameri kaanse besluit, de zone A van Triëst te ontruimen en aan Italië over te dragen. Turkye heeft by monde van zijn am bassadeur te Londen by de „Grote Drie" bepleit, het voorstel van Zuid-Slavië, beogende cph viermogendheden-confe- rentie over Triëst, te accepteren. Aan de Vrije Universiteit te Am sterdam promoveerde gistermid dag de heer J. J. van Norren tot doctor in de letteren en wijsbe geerte op het proefschrift Plau- tianus, de commandant van de lijfwacht van keizer Septimius Severus. (Zie ook pag. 2) DAT de commissaris der Koningin, mr L. A. Kesper, Maandag de nieuwe zuiveringsinstallatie van de Rotterdamse drinkwaterleiding in bedrijf stelt. DAT de opsporing wordt verzocht van de 29-j. kantoorbediende Wencelaus Hen- drikus Hendriksen, die sinds 12 October niet in zyn woning aan de Steffenkamp 12 te Laren is teruggekeerd. DAT te Gorssel, 65 jaar oud, is over leden dr P. S. L. Kosters, die 30 jaar lang chirurg in het St Geertruidengast- huis te Deventer is geweest en twee jaar geleden zyn functie neerlegde. DAT de gemeente Bergen (L.) f500.000 crediet verleent aan jonge tuinders voor de bouw van 25 tuinbouwkassen. DAT Venlo van 23 Oct. lm. 4 Nov. feest viert in verband met het gereed komen van de nieuwe toren by de St. Martinuskerk aldaar. DAT te Nymegen, 83 jaar oud, is over leden dr W. J. van Gulik, gepension neerd generaal-majoor-titulair by de Militair Geneeskundige Dienst van het voormalige K N.I.L. en de crematie in alle stilte heeft plaats gehad. DAT de gemeentespaarbank Maastricht op 5 November haar 100-jarig bestaan gedenkt. DAT de Franse mynenveger Ailette. die dienst doet als visserij-politievaar- tuig, van 29 Oct. t/m 4 Nov. een bezoek aan Amsterdam brengt. DAT minister Suurhoff op 10 Nov. in Arnhem op de jaarvergadering van het Centraal Sociaal Werkgeversverbond zal spreken over: De sociale aspecten van het vraagstuk van de werkgelegenheid. DAT het op 21 October 100 jaar ge leden is, dat de spoorweg Maastricht Aken (de derde spoorlijn in Nederland) in gebruik werd gesteld. DAT burgemeester J. E. Boddens Ho- sang van Doetinchem op 27 October wordt gehuldigd wegens zyn zilveren ambtsjubileum. DAT ook Zwolle bereid is aardgas af te nemen en de besprekingen hierover in een ver gevorderd stadium zyn. DAT onder voorzitterschap van gene raal J. H. Couzy in Assen de jaarvergade ring is gehouden van de Ver. v. Officie ren der Kon. Landmacht en het ledental in het afgelopen jaar met 115 (d.l. 15 pc*) is toegenomen. DAT mr J. Berger namens minister De Bruyn het productiviteitscentrum voor de vlasindustrie heeft geïnstalleerd met ir J. C. Butler, directeur van het Ned. Vlasinstituut, als voorzitter. DAT de havendyk by Spykenisse, die onder de druk van een laag slib bezweek. gedicht is en men nu voorzichtig verder gaat met het opspuiten industrie-terrein. DAT gisteren het 40-jarig besti het sanatorium Dekkerswald te Groes- beek, waarin 530 zieken kunnen worden opgenomen, op eenvoudige wyze is ge vierd. DAT morgen in Zeeland de melkpryzen worden verhoogft: f lessen melk met 1 cent per liter en losse melk met 2 cent per liter, behalve op Walcheren, waar de losse melk slechts 1 cent duurder wordt DAT plannen voor een nieuwe gemeen- teiyke schouwburg in Nymegen klaar liggen, maar het wachten nog is op gezond financieringsplan. DAT in November wordt begonnen met het gereedmaken van het nieuwe stations plein in Rotterdam en men het gehele werk in Juli 1954 voltooid hoopt hebben. Voor het ter keuring aanbieden eer. motorrijtuig kan de houder recht doen gelden op een schadeloosstelling volgers een tarief dat door de minister van Oorlog is vastgesteld. In dit tarief is eventuele bedrijfsschade inbegrepen. Binr.en 14 dagen, na de keuring kan de houder een declaratie indienen by burgemeester, die de oproeping deed. De gemeente zorgt daarna voor uitbetaling an de schadeloosstelling. Voor militairen Nieuwe verlofregeling blijft van kracht De minister ven Oorlog, ir C. Staf, vindt geen aanleiding, de nieuwe verlof regeling voor militairen op te heffen of ■yzigen. Dit telegrafische antwoord heeft de minister gegeven op een gram van het algemeen Nederlands Jeugdverbond. Het verbond heeft daarop de minister om een audiëntie verzocht. Zoals men weet, is de nieuwe verlofre geling de aanleiding geweest tot onge regeldheden in enkele kazernes. DE stad Nymegen ligt in de provincie Gelderland. Dit mag bekend geacht worden, maar niettemin achten wij het dienstigbaar. er aan te herinneren. Daar toe is ditmaal enige byzondere aanleiding. In Maart van dit jaar nam de gemeente raad van Nijmegen een merkwaardig be sluit. Hij besloot namelyk een subsidie var. 20T (zynde 64.000 gulden) te ver strekken op de bouw van een nieuwe r.k. kerk. Daaraan ging vooraf verzet van Protestants-Christelijke, liberale en Socialistische zyde. doch tegenover ce grote r.k. meerderheid kon geen vol doende gewicht in de schaal worden gelegd. Thans echter hebben Gedeputeerde Staten van Gelderland aan dit besluit van de Nijmeegse gemeenteraad hun goedkeuring onthouden. Vandaar onze simpele geografische opmerking aan het begin. Want hadde Nijmegen in de pro vincie Noord-Brabant of in de provincie Limburg gelegen, dan ware de beslissing van Gedeputeerde Staten vermoedelyk anders uitgevallen. IN de discussie rondom het Nymeegse raadsbesluit toch is ervkele malen naar voren gebracht, dat in deze zuideiyke provincies gemeervteiyke subsidies aan de r k. kerk of aan rJc. bedienaren van de godsdienst niet ongebruikelyk is. En Ge deputeerde staten in die provincies ple gen aan zulke gemeenteraadsbesluiten hun goedkeuring ook niet te onthouden. We kunnen nog een stap verder gaan. Het is ons ook niet gebleken, dat de Kroon (na Gedeputeerde Staten het be roepsorgaan) de Noordbrabantse en Lim burgse besluiten heeft vernietigd. Dit verdient daarom vermelding, omdat men te Nymegen van het afkeurend oordeel van Gelderlands .Gedeputeerde Staten waarschijnlijk bij de Kroon in beroep zal komen. Dan zal eerst recht moeten blij ken. of Gelderland dan wel Noord-Bra bant en Limburg in het geiyk wórden ge steld. T"VIT alles intussen voorop. Maar het is ■*-* al genoeg om te doen uitkomen, dat er reeds naar het uiterlyk aan een en ander kwalijke kanten zitten. Want de vraag, of een gemeente aan een kerk in haar gebied subsidie mag geven (subsi die voor kerkbouw of in het algemeen voor een tak van kerkelyke arbeid), is maar niet een vraag, die behoort toe te komen aan de gemeente zelf of desnoods aan Gedeputeerde "'aten binnen de pro vincie, waarin de gemeente ligt. De ene gemeente zal er zó en de an dere zal er zus over denken en by de provincies zal het niet anders zyn In Noord-Brabant en Limburg liggen de zaken wat dat betreft tamelijk eenvou dig. Dat wil zeggen: voor dé r.k. kerk. Maar meent men, dat in een stad als M-.istricht de gemeenteraad ook bijvoor beeld de bouw van een hervormd of van een gereformeerd kerkgebouw voor 20"*. zal subsidiëren? Van deze zaken geldt, dat we ze liever pas geloven als we ze zien. En te zien valt er in dit opzicht oog niet veel "DELANGRIJKER is intussen de vraag, hoe we tegenover subsidiëring van k kbouw door de burgeriyke overheid hebben te staan. Dan willen we wel dade lijk. blijkbaar mèt Gedeputeerde Staten van Gelderland, zeggen, dat het stand punt afwijzend behoort te zyn. Wel degelyk begrypen we de moeilijk heden. die hier liggen. Ook voor de ker ken is het leven duur en de kosten van nieuwbouw en uitbreiding of herstel zyn zeer hoog. Daarbij komt, dat In onze dagen het be grip .subsidie" wel een sterke uitbrei ding heeft ondergaan. Er wordt veel meer dan voorheen voor allerlei zaken subsidie (Voor vervolg zie vagina 21. Vrienden en na in volle ernst myn oprechte dank voor al hetgeen U in de afgelopen wervings-periode hebt gedaan om de Nieuwe Leidsche groter te maken dan ooit tevoren. U kunt er van overtuigd zyn, dat ik Leidsche zal bew lede door Uw hulp een krant kan zyn. Voo alle Nieuwe Leidsche spreek, wanneer ik U op deze plaats hulde breng voor Uw spontane medewerking. De tyd. In die rotsvaste overtuiging neem ik afscheid van U met mjjn zwanenzang: VOLGT HET IDEE VAN WELTEVREE EN ZENDT EEN NIEUWE ABONNE! Weltevr ee. Ik doe mee aan de wervingsactie. Noteer de volgende week/maand/ kwartaal abonné als mijn aandeel. S.v.p. doorhalen wat niet juist is. Afzender: abonné

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 1