Eerste Kamer accepteert nieuwe Zondagswet Met P.B.O. niet op de goede weg? Strubbelingen over materiële oorlogsschade Toch is het zo Opheffing van Nat. Spaarraad thans voorgesteld De betere haven WOENSDAG 14 OCTOBER IS A.R.-fractie bij eindstemming verdeeld (Van onze parlementsredactie) De Eerste Kamer heeft gisteravond om kwart over tien het wetsontwerp Zondagswet zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Aantekening van tegenstemming verkregen de heren Algra en Tjalma (A.R.), de Vos van Steenwijk en Molenaar (V.V.D.) en Brandenburg en Geugjes (Comm.). Het is wel duidelijk, dat de motieven, die dit heterogene gezelschap tegenstem mers bewoog hun houding zo te bepalen zeer verschillend waren. De voornaamste verdediger van het ontwerp was Prof. Dr I. A. Diepenhorst (A.R.), die in een uitvoerig betoog, dat waarschijnlijk eerlang een plaats krijgt in de bibliotheek van elke Jongelingsver eniging, uiteen zette waarom de oude Zondagswet vervangen moet worden door een nieuwe. Hij had hele reeksen voor beelden uit een ver en recent verleden, die alle aantoonden, dat wetgevers, rech ters en onderdanen van tijd tot tijd met de naleving en decretering van de Zon dagswet in de knoop gezeten hebben. Hij bestreed de opvatting van hen, die menen, dat de staat op dit gebied alge hele verboden moet opleggen en hij be toogde, dat een wet moet opvoeden en kerstenen. Zij moet het Christelijk besef omtrent de Zondag verduurzamen. Al had wel bezwaren tegen de wijze waarop de uitzonderingsmaatregelen gehanteerd kunnen worden, hij verklaarde toch vóór te zullen stemmen. Zijn fractiegenoot, de heer Algra, volgde hem niet. Mede namens de heer Tjalma maakte hij er bezwaar tegen, dat de Zondag practisch in tweeën ge sneden wordt. Bovendien houden de ar tikelen twee en vier van de wet de mo gelijkheid in, dat zij direct kan worden verzwakt. Om die redenen verklaarde hij te zullen stemmen. De heren de Vos van Steenwijk (WD) en prof. Molenaar (VVD) meenden, dat de wet onnodig was, omdat, hetgeen de wetgever hier wil met enkele artikelen in het wetboek van Strafrecht geregeld kan worden. Een opvatting, die prof. Beel, minister van Binnenlandse Zaken bestreed, door op te merken, dat de al gemene lijn ten aanzien van het Zondags- beleid van de centrale overheid moet uitgaan. communisten verdedigden standpunt, door hun partijgenoot Haken in de Tweede Kamer uiteengezet nl„ dat de wet „de kerkelijken" bevoordeelt en de niet-kerkelüken achteruit zet. Prof. dr J. de Zwaan (CH) verklaard! zich in een kort betoog gaarne accoord met het wetsontwerp. De heren Teulings (KVP) en Van Wal. im (PvdA) stelden enkele vragen, de uitvoering van de wet betreffend. In antwoord daarop deelde prof. Beel ee. dat de alg. maatregel van bestuur, die de uitvoering van de wet zal inleiden, voorbereid wordt. Daarin zullen, naar de minister mee deelde, buiten de vergunningen vallen: processies, optochten zonder muziek en bijeenkomsten buiten kerkgebouwen te houden, die een zedelijk of godsdienstig karakter dragen. Die zullen dus zonder mogen worden gehouden. Tweede Kamerhet gemak dient de mens Parlementsstukken weer op de oude manier uitgeven Algemeen blyk-t in de Tweede Kamer leven dat zowel de „hande lingen" (het officiële verslag van de ver gaderingen der kamers) als de „witte stukken" (wetsontwerpen en wat verder met de schriftelijke voorbereiding ha-ragt) weer op de oude manier worden uitgegeven. De kosten, die daaraan ïiijn opvatting verbonden, wegen ruimschoots op tegen maatschappij". (Vervolg van pag. 1) orde zijn. is niet beoogd. Zelfs zal ik mij veroorloven, de vraag te laten rusten of het betoog overal aansluit bij de prac- tijk van vandaag en zo niet, hoe die aan sluiting te vinden is. De opmerkingen zijn bedoeld als een illustratie van mijn nieuwe wegen in het grotere n-ut. dat aan de verschijning op de oude wijze was verbonden, aldus TJET ZAL BLIJKEN, dat wij, na lezing het verslag over het ontwerp van wet tot I AJ- van hetgeen hierop in het boek var vaststelling van de begroting van het de schr. volgt, zo in de knoop zijn ge- Staatsdrukkerij- en Uitgeverijbedrijf voor I raakt, dat we straks toch onze xf agen 1954. De indeling van de „Handelingen" in drie afzonderlijke delen achtte men alge meen nu men daarmee voldoende er varing had opgedaan onbevredigend. Men zou het op prijs stellen, indien zo 6poedi-g mogelijk tot de verschijning van een doorlopende tekst zou worden terug gekeerd. Ook de verschillende proef nemingen met de „witte stukken" hadden geen bevrediging kunnen wekken. Het tussenvoegen van blanco vellen bleek indertijd geen succes, maar ook tegen de methode die tegenwoordig gevolgd wordt, bestonden bezwaren: o a. wordt het op een behoorlijke manier opbergen van de stukken sterk bemoeilijkt doordat de ene helft daarvan dikker is dan de andere. Tot de nieuwe indeling werd indertijd uit een oogpunt van bezuiniging (volgens de regering ongeveer f 128.000 per jaar) overgegaan. Tegenstand in Eerste Kamer „Wat de juristen van het departement uitdenken, is ongezonde lectuur" TJET WETSONTWERP tot wijziging van de wet op de materiële oorlogs schaden heeft gistermiddag de tongen in de Eerste Kamer weer in beweging gebracht. Dit ontwerp, dat ten doel heeft de tekst te verduide lijken, stuitte indertijd in de Tweede Kamer niet op moeilijkheden, maar gaf daarna in de Eerste Kamer aanleiding tot strubbelingen met de toen malige minister Lieftinck. Volgens deze wet kan de minister bepalen dat de aanvullende rijksbijdrage wordt onthouden aan belanghebbenden, waar- •an men, aan de hand van winstuitkeringen of reserveringen, kan aanne men, dat zij zelf tot financiering in staat zijn. De Eerste Kamer beschouwde de be- Hij zei. zich node met het voorstel te zullen stellen. Bovendien geeft de schr. soms zulke concrete aanwijzingen of levert hij zodanige critiek op de gang zaken in ons land, dat hij dan ook moet verwachten dat hem op zijn minst nadere inlichtingen zullen worden ge- Besproken worden immers: het vraag stuk van de massificatie, de verhouding invloed van wetenschap en techniek, de loonpolitiek, de P.B.O.de Kolen- Staalgemeenschap. de winkelsluitingswet Wanneer deze problémen besproken -orden in een hoofdstuk, dat handelt WIE KOFFIE ZET denkt aan BUISMAN, omdat lekkerder èn goedkoper koffiedrinken samengaan met Weekstaat Ned. Bank Meer goud, minder deviezen, minder bankbiljetten de Blijkens de weekstaat der Nedcrland- sche Bank van 12 dezer Is de goudvoor raad met 38.5 millioen tot 2775.3 min aangegroeid, doch de netto-deviezen reserve is met ruim 43 min tot 1514.7 min gedaald, zodat tenslotte goud en deviezen samen met 5 min tol 4290 min verminderd zijn. De vorderin gen en papier in buitenlands geld zijn namelijk met 40 min tot 1511 min toe genomen, doch de vorderingen in guldens wegens betalingsaccoorden van 273 min tot 226 min gedaald, ui ccu iiuuiuaiun. u» liailucl Het tegoed van het Rijk maatschappij dertoekomsL dan Drie maanden en ontslag geëist tegen kapitein Rijksmateriaal gebruikt voor eigen werk Drie maanden met aftrek en ontslag uit de militaire dienst (zonder ontzetting uit het recht om bij de gewapende macht te dienen) is gisteravond, voor de krijgs- ïaad -te velde Oost te Arnhem geëist tegen de kapitein, W. J. van den IJ., voor malig commandant van de technische werkplaats te Ede. Verleden jaar moest beklaagde (die vjnkelijk geschorst was door generaal Hasselman), reeds terechtstaan voor vals heid in 'geschrifte en „joyriding", maar de krijgsraad sprak hem vrij, waarna de auditeur-militair in hoger beroep ging. De punten uit de tenlastelegging, op grond waarvan beklaagde thans terecht stond, waren o.m.: het door een onder geschikte in de technische werkplaats van rijksmateneel laten maken van vlieringtrap en het laten repareren een keukenstoel, het zich wederrechtelijk toeëigenen van planken en schroot plus het laten verhuizen van meubelen een aalmoezenier. Tf/"ANNEER u niet een al te grote griezel voor spinnen heeft, zult u waarschijnlijk ook wel eens gekeken hebben naar de manier, waarop een spin haar web vervaardigt. Maar zodra dit karweitje achter de rug is, ont breekt het ons gewoonlijk aan het geduld om getuige te zijn van het van gen van de prooi. Een dergelijk ge duld behoeft "de spin echter niet op te brengen, want zij zou bij wijze van spreken in haar web kunnen slapen zonder dat de vangst daardoor Wordt beïnvloed. Zodra er iets aan de hand is wordt zij immers als het ware door telefoontje gewaarschuwd? spinnen houden er een. schikking van minister Lieftinck, waarbij aanvullende bijdragen werden gelijkge steld met reserveringen en winstuitke ringen, als in strijd met de wet. De mi nister wilde hierdoor voorkomen, dat oorlogsslachtoffer in totaal meer zou kunnen ontvangen, dan hij schade heeft geleden. Ook het Scheidsgerecht voor de Oor logsschade zag in de wet geen mogelijk heid tot het uitvaardigen van deze be schikking. De Eerste Kamer wilde het ontwerp gewijzigd zien, maar de nieuwe concept beschikking van minister Van de Kieft greep volgens vele Kamerleden opnieuw naast de wet. Met deze voorgeschiedenis voor ogen trok prof. Molenaar (WD) nu van leer tegen de juristen van het departement. „Wat die uitdenken, is ongeronde lec- zullen verenigen. De Kamer heeft, betoogde hij, niet de macht de minister te vragen met een nieuw ontwerp te ko- i. Hij ontraadde het de bewindsman dan ook ten sterkste de gevraagde toe zegging te doen. De heer In 't Veld (P vdA) vond dat er tegen de inhoud het wetsontwerp weinig steekhoudends as ingebracht. Daarna kreeg minister Van de Kieft tot vanochtend de gelegenheid zijn antwoord voor te bereiden. Ook Spierpijn I en rheumatische pijnen DAMPO i. We moeten ons dan ook niet voorstellen, dat een spin haar web kan Zodra een insect in de kle verige draden is beland, snelt de spin op af, niet omdat ze haar slachtoffer ziet spartelen, maar omdat de door dit diertje opgewekte trillingen zich langs de draden voortplanten en aan de spin vertellen, dat ze beet heeft. Zelf heb ik eens kunnen waarnemen hoe een in het web gevangen insect doodstil bleef hangen, zodat de ogenblikkelijk in gekomen spin naar haar uit gangspunt terugkeerde, eenvoudig om dat de eerste schok niet door verdere trillingen werd gevolgd. arlng weten we allen, dat niets bijzonders gebeurt, wanneer de draden van een web aanraken. De schok, die daardoor wordt te weeg bracht beantwoordt niet aan de t dingsinstincten van de spin. Maar trillende stemvork, die voor ons de lage g doet horen, brengt de spin onmiddellijk in actie, zodra we dit in strument tegen de draden laten trillen. Dan gedraagt de spin zich alsof zij met een insect te maken heeft: zij wil de stemvork doden, inspinnen nodig opeten: uiteraard zonder enig succes. De spin reageert dus zeer actief op een trillingsfrequentie van 48 per conde. maar daarentegen laten alle andere met de voeding verbandhou dende gebeurtenissen haar volkomen koud. Zouden we haar in een royale bui een smakelijke vlieg vlak mond houden, zij zou op geen enkele wijze op ons. aanbod reageren, doch hoogstens wegvluchten voor dit spook achtige gedoe. Want een vlieg buiten het web is voor de spin geen vlieg en daarmee is alles gezegd. Zij heeft het vermogen om een bepaald trillings getal van de draden als een signaal op te vatten en onmiddellijk door vanghandelingen te beantwoorden, maar we mogen niet van haar wachten, dat zij zich begeeft buiten dit schema. Dit laatste woord herinnert ons aan webben, die door iedere spinnen- soort volgens een ander schema den gebouwd. Maar nu' het merk waardige: een spin dié één of meer poten kwijt is. maakt een ander web Daarover morgen- (Nadruk verboden) hebben op maatschappelijk gebied, erg nieuwsgierig, in hoeverre zij van de schrijver richtinggevende voorlichting lor hun handelen zullen ontvangen. Natuurlijk is de schr. vry, al de voor behouden te maken, die wij zo even op somden. Maar dan zijn wij ook vrij om nadere opheldering te vragen, ja, zelfs om op te merken, dat illustraties va- be doelingen die niet bij de practijk van vandaag aansluiten, slechts betrekkelijke waarde hebben. Heeft de schr. zelf niet het pleit gevoerd voor een zich aanslui ten bij de werkelijkheid omdat zij wer kelijk is? (blz. 280). In een volgend artikel hopen wij sa men te vatten hetgeen de schr. opmerkt over de P.B.O. en onze vragen te stellen. PROF. DR W. RIP. Visstand in Overijsel opnieuw bedreigd Voor de tweede maal in twee jaren wordt de visstand in het binnenwater groot deel van Overijssel met de dood bedreigd. In de grote watervlak ten van de industriehaven te Deventer zoekt de vis, het water van het Over ijssels Kanaal ontvluchtend, naar zuurstof in de havenkommen, die enige verversing krijgen uit de Gelderse IJssel. Bij dui zenden ziet men de vissen echter naar de oppervlakte komen om wat lucht ademen. De meeste vis sterft evenwel door bedwelming en verstikking en drijft dan. bü het spuien door de havensluizen, dood de IJssel af. Een paar jaar geleden zijn reeds mil- lioenen vissen in het Overijssels Kanaal omgekomen. Aal en paling schijnt de „dodendans" te ontsnappen, door in de modder te kruipen. banken versterkten haar saldo met 78 min tot 340.8 min, weinig minder dan het record van 24 Augustus jl., toen het 358 min bedroeg. De geldmarkt blijft zeer ruim en daggeld noteert nog steeds Vi pet. De bijzondere rekening var Rijk is met 6 min vergroot 1200.5 min. Voor het eerst in October valt er een ontspanning op te merken, die blijkt uit een lagere bankbiljettenomloop ƒ3116 min tegen vorige week ƒ3161 min. Verkorte balans In millioenen guldens, ctiva: 12/10 5/10 Schatkistpapier overgen. v. d. Staat 216.6 216.6 Voorschotten In rek. crt. 35.5 36.0 Waarvan aan Indonesië 23.7 23.7 Boekvord. op de Staat 1.000.0 1.000.0 Gouden munt en mat2.775.3 2.736.9 Zilveren munt en mat. 15.4 15.8 Vord. en papier in buitenl. geld 1.511.1 1.471.4 Buitenl. betaalmiddelen 0.8 0.9 Vord. in guldens uit betalingsacc. 226.0 273.4 Diverse rekeningen 34.9 34.5 Van het eri van School en Kei 31.2 31.2 187.1 173.3 145.7 146.0 tuur", zei hy. Het uitstel van drie jaar in deze kwestie weet hy aan koppig heid van het departement. De door de juristen bedachte constructie krijgt een toepassing die niet 'door de beugel kan, Prof. Molenaar vroeg van minister Van de Kieft de zeer uitdrukkelijke toezeg ging, dat hij verder geen experimenten zal wagen. Als stok achter de deur dreig de hij met een motie, waarin het tegen de bedoeling van de wetgever wordt ge noemd, meer dan de volledige vergoe ding van geleden schade te geven. De heer Kraayvanger (KVP) onder steunde het betoog van prof. Molenaar, kon deze spreker toch niet volgen deze pleit voor algehele bevrijden de werking van de bijdrage. Prof. Hellema (AR) had er bezwaar tegen dat gebruik wordt gemaakt van ministeriële beschikking, -welke de bevoegdheden die de wet aan de minis ter geeft, te buiten gaat. Volgens hem is deze beschikking in strijd met het systeem en de tekst van de wet. Prof. Hellema kondigde aan. dat zijn fractie zich haar oordeel zal voor behouden tot na het antwoord van de minister. Dan is misschien ook duidelijk, n welke bedragen het gaat. De heer Pollema (CH) noemde de gang in zaken onbevredigend, maar merkte op. dat een beslissing niet kan worden uitgesteld. Bij de sociale fondsen, de pensioen fondsen en de levensverzekeringmaat schappijen, bedroeg het premie-inkomen, verminderd met kosten en regelmatige uitkeringen, in millioenen guldens de boekjaren 1947 tot en met 1952: 400, 500, 550, 620, 670, 800. Wefsonfwerp ingediend Spaarzin is sinds 1947 zó gestegen, dat de raad niet meer nodig is De regering heeft thans, zoals reeds as aangekondigd, een wetsontwerp in gediend, waarin wordt voorgesteld de Nationale Spaarraad op te heffen. De Nationale Spaarraad werd in 1947 opgericht. Op 23 Juli j.l. spraken de leden eenstemmig uit, dat het overwe ging verdient, tot opheffing over te gaan. Minister-president, dr W. Drees, die als plaatsvervangend minister van Financiën optreedt, deelt de mening van de Spaar- radd, dat de spaarzin van het Neder landse volk thans weer in voldoende mate is teruggekeerd, zodat geen be hoefte bestgat aan een speciaal orgaan om deze spaarzin te bevorderen. Zulks te minder, omdat de internationale waar dering van de munteenheid en de devie- zenpositie van het land het vertrouwen in de waardevastheid der bespaarde gelden hebben doen terugkeren. Niettegenstaande schommelingen, veroorzaakt werden door internationale politieke spanningen, waarbij de oorlog in Korea van bijzondere invloed was, zijn sinds het jaar 1947 de spaarcijfers belangrijk gestegen. Bij de Rijkspost spaarbank, de bijzondere spaarbanken en de boerenleenbanken bedroeg het saldo tegoed op het einde van de boekjaren 1946 tot en met 1952 resp. in millioenen guldens: 4.112. 4.119, 3.988. 4.108, 4.062. 3.990, 4.246. Bij genoemde spaarinstellingen be droeg dus het verschil tussen het saldo tegoed der spaarders aan begin en eind van de boekjaren 1947 tot en met 1952 resp. in millioenen guldens: 7. 131. 120, 46, 72. siv Bankbiljetten (oude) Bankbiljetten (nieuwe) Rek. crt. saldo Schatkist Id. bijzondere rekening Saldo's banken in Ned. Saldo's uit betalingsacc. Andere saldo's niet- ingezetenen Andere saldo's Saldo's in buitenl. geld rekeningen Circulatie muntbiljetten Schatkistpapier, waarin guldenssaldo's uit beta lingsacc. zijn gelegd Optreden tegen speelclubs in Baarle-Hertog Het gemeentebestuur van Baarle-Hertog, het stukje België in Nederland, heeft aan het Belgische ministerie van Justitie ver zocht uitwijzingsmaatregelen te nemen tegen sommige Nederlanders, die overdag roulettes komen installeren en daarna verdwijnen. Daar deze Nederlanders echter niet in België woonachtig zijn, is het volgens het ministerie moeilijk hen te identificeren. Beioepingsweik Ned. Herv. Kerk Dep en: te Wageningen, G. Boer te Gouda. roepen: te Bleskensgraaf (toez.) d. Ent Braat te Opheusden. .roepen: te Huizen (N.-H.) (2e pred. pi.) A. J. de Jong te Scheveningen, te Huizen (N.-H.) (3e pred. pi.) J. G, Abbringh te Oosterwolde. »nomen: naar Everdingen, W. G. G. van Voorthuysen te Zeist; naar Ritthem, J. P. van 't Hof, luchtmachtpred. te Den Haag, die bedankte voor Hinde- lopen; naar Kollum, P. J. de Ridder, te Ruinen. Bedankt: te Wyckel L. Hylarides te Augustinusga; voor Nieuwe Tonge W. van Tuyl te Lopik. Benoemd: tot vicaris te Meppel, J. Tammeling, cand. te Groningen. Beroepbaars tel ling: A. Ploeger, zendingspredikant. Heideweg 34 te Soest. Geref. Kerken Beroepen: te Bazum, Th. Vollen hoven, cand. te Amsterdam. De mededeling inzake de beslissing van ds A. Broek te Onstwedde voor B koop is voorbarig. Ds Broek zal niet vi a.s. Zaterdag beslissen. Oud-Geref. Gemeenten Beroepen: te Papendrecht, J. d. Poll te Giessendam. Prof. Ridderbos neemt waar voor prof. De Bondt Naar wij vernemen geeft prof. dr NIeJ H. Ridderbos, hoogleraar in de Oud-Tes- tamentische vakken aan de V U. te Am sterdam, thans ook colleges aan de Theol- Hogeschool te Kampen, ter vervanging prof. dr A. de Bondt. die, zoals men weet. zeer ernstig ziek is. Belijdende omschrijving Geloofsbelijdenis Het veertiendaags orgaan Eenijl des Geloofs is thans begonnen melf publicatie van een „belijdende ving" van de Ned. Geloofsbelijdenis,I schreven door een dertiental predikaj uit de Ned. Herv., Geref. en Chr. C kerken. Elk van de gepubliceerde s n product van samenwerkifl de grootst mogelijke eenstemmigheid deze publicatie in het blad zal nadero een conferentie volgen om zo mogl te komen tot het resultaat, dat all«| menstellers metterdaad hun elk stuk hechten. Dr F. L. Bos te 1 dingen, de initiatiefnemer, fungeert secretaris. Doopsgezinden schrijv aan aartsbisschop I Over verdwenen loodse kindei| Dertig predikanten en leden Doopsgezinde Broederschap hebbenl de aartsbisschop. Coadjutor t een open brief gericht over nen Joodse pleegkinderen, Anneke 1 man en Betty Milhado. Zij dringen er o.m. bij deze opB alsnog een duidelijke uitspraak te dat het geloofsplicht is aan het opspl van achtergehouden Joodse kind! mede te werken. De brief is o.a. ondertekend doorf; W. Hooykaas, 's-Gravenhage; P. C. 1 Leiderdorp en mevr. G. Veer-De 1 Leiderdorp. Inaugurele rede dr Hui» te Utrecht TRIO VISSERS. DE LEUR. THOLEN in „*t OLDE BINNENHOFJE" Slngtl 449. Amjlord»m, Re». 63892 JAAP MOLENAAR. BOB SCHOORL in Jt SU/ARTE SCHAEP" Leldtopleln 11 Mi, Rh. 49178 wijsbegeerte te Utri e oude talen en letterkunde olken. zal Maandag zijn a iet het uitspreken van een r» het groot auditorium. inaugurele! Ji Eerste subsidie-boerderij in ruilverkaveling Te Dreumel, in het gebied van de ruil verkaveling Maas-en-Waal-West. is gis teren de eerste steen gelegd voor de eer ste boerderij in een ruilverkaveling, waarvoor subsidie is verleend. Het was de boerderij van de landbouwer Th. Sas. De plechtigheid werd verricht door dr ir F. P. Mesu, directeur van de Cultuur technische Dienst. De Regering heeft zoals men weet langs een regeling getroffen en gelden beschikbaar gesteld, waardoor voor het bouwen en verplaatsen van boerderijen op ontginningen en i-n ruilverkavelingen subsidie kan worden verleend Kerstpost voor Nieuw-Guinea Correspondentie voor Nieuw-Guinea, die per zeepost wordt verzonden ei de geadresseerden met Kerstmis of Nieuwjaar moet bereiken, dient uiterlijk 17 October as. ter pqst te worden be- Êen oude Een nieuwe tafel! Voor hertst en winter Damestassen van f 4,50 tot f 504 (Van onze A'd'amse correspondent) De Stichting Le-derwarenmodete Am sterdam heeft gistermiddag getoond op het gebied van lederbewerking te reiken is. Detaillisten, importeurs fabrikanten van koffers en lederwaren hebben zich beijverd een fraaie collectie te tonen. Nagenoeg uitsluitend waren hel damestassen die de aandacht vroegen, ir prijzen van f4,50 voor een eenvoudig ge val van plastic tot f504 voor een kroko- ddMederen tas. Tussen deze uitersten in valt wel keus te maken voor het aanstaand seizoen, te- r omdat niet alleen met de smaak de grote stad maar ook met die de provincie is gerekend. Ideeën van Italiaanse ontwerpen Weense ambachtslieden spelen in. nieuwe modellen een grote rol. Kleuren zijn overwegend zwart, voorts Bordeaux, grijs en cognacbruin. De kwaliteit van het leder wordt beter. De vraag naar laktassen en linnen tas sen neemt toe. In het algemeen, zei men ons, staat de Nederlandse vrouw entisóh tegenover de afwerking en het binnen werk. Zij gaat niet maar zo mee en laat zich minder door het model doch door gevoel en verstand leiden. Ambtsaanvaarding dr ir A. M. fyd Dr ir A. M. Haas, die benoemd i hoogleraar in de afdeling der WejT Waterbouwkunde om onderwijs te in het gewapend beton, zal Donderdimf October 's middags om half vier in j c openbare senaatsvergadering in de de T.H. te Delft zijn ambt i rede aanvaarden. Promoties AMSTERDAM, 14 Oct. Op proef e antieke daemonologle en Augi""— shrift De Dlvlnatione Daemonu eert H. J. Geerlings, geb. te Gron n Vrijdag 30 Oct. tot doctor in de Academische examenvi here rdt Kleine. E W Kuypers. M M A C L#n?' huysen, J v Londen. N J v Rhijn, C 1 H Speelman. J v d Zee. LEIDEN. 14 October. Geslaagd dcxEi Ned. recht de heren A. Katan Leeuutft G. J. Puister Soestdijk: doet. ex. sch de heer A P. Zcelenberg Rotterdai G. L Spoek Den Haag. - ee' s- «der rurkunde (C) de heer H. Cornet Leiden! GRONINGEN. 14 Oct. Geslaagd m wijsbegeerte (Nederland., Het lied der aethergolven DONDERDAG 15 OCTOBER 1953 Hilversum I. 402 m. KRO; 7.00 Nieuws Gram. 7.45 Morgengebec" Gram. 9.00 Voor de radio NCRV; 10.00 KRO: M.OO Vooi 12.00 Angelus 12.03 Lur newijzer 1.00 Niev r de jeugd 5.30 Koor zang 5.40 Voordracht 6.00 Gram. 6,15 Piano recital 6 35 Raadhuis-praat 6.45 Gram. 7.0C Nieuws 7.10 Voor de jeugd 7.30 Gram. 8.0C Radiokrant 8.20 Gev. idoverdenking lil .00 Nieu' nofoonmuziek. m II. 298 m. AVRO; 7.00 Nieuw 7.15 Gymnastiek 7.30 Gran ting AVRO: 8.00 Nieuw VPRO: 7.50 D; 8.15 Graiï 9.30 Voor Gram. 9.00 Morgenwijding 9.15 G 'e vrouw 9.35 Gram. 10.50 Voor 11.00 Lichte muziek 11.50 Voor- Aai en Teun waren flinke jongens. Maar Olga was luchthart en treurniet. Dobbe Taalwas n^et opa's jongste dochter Kniertje getrouwd. Met die keus was opa tevre den. Doch 't zinde hem niet, dat Kniertje boette. Een vrachtauto stopte voor 't huis. ,,Dat 's moeder... gelukkig", zei Aag. Jonge en oudere boetsters vormden op de wa gen een dubbele rij. Hun voeten, in grove kou sen, waren in witte klompen gestoken. Hun ge zichten waren vuurrood of verbrand. Dat van Kniertje Taal was het donkerst. Ze gleed van de wagen. Haar bloed kookte als een ziedende zee. De doek, die haar in het veldje tegen de felle zon had beschermd, droeg ze nu niet over het witte kapje, doch hield die in de hand. ,,Tot morrege, Kniertje", zongen de boetsters. ,,Tot morrege", zei Kniertje Taal. De klompen liet ze in het portaaltje. Met de warmte had ze opa Mink niet verwacht. ,,Wat 'eb je een moed, vaeder", zei ze. Kniertje viel op een stoel. Ze strikte de muts banden los. Het liefst had ze de armen op tafel gelegd, om zo te slapen. ,,'t Was in 't veldje bekant 'onderd graeden. Ik docht, dat 'k een zonnesteek kreeg! Wat 'eb ik een dorst, m'n tong kleeft in m'n mond. Schenk es gauw thee, jonkie van me..." Job bracht haar een kopje. Kniertje dronk gre tig. Als ze in 't veldje wou deserteren, had ze aan de vissende mannen gedacht. Zonder een goede vleet begonnen ze niets. ,,Had je 'et zwaer, moeder?" vroeg Aag be zorgd. ..Het viel niet mee, Aeg. Schenk nog es in, Job..." zei Kniertje. Opa schudde het hoofd. ..Waerom gae je niet liever uit werreke? Dat dee je moeder vroeger i ook, Kniertje..." ,,Ze 'ebben me graeg as boetster en 'et wordt best betaeld. Ik moet aen de gouwe bruiloft ook denken, vaeder. En Dobbe, 'eb weinig zegen..." „Je moeder en ik verlangen geen grote ge schenken. We zien je niet graeg zo afgebeuld, kindVroeger 'adden we ok wel es schraêle vangsten, 'oor Kniertje. En de vrouwen moesten 'et toen zonder garantieloon stellen. Toen ik met je moeder vree, verdiende ik een schimmetje, kind. En toch 'adden we zoveel schik.... We kuierden door de duinen naar Katwijk, naemen ons brood mee en een flesje cider of spuitwaeter, om de dorst te verslaen. Door 't lachen kreeg je moeder die glaezen kogel nooit ANNIE VREELAND naer omlaeg. Ze lachte nog 'arder, as dat prik- kelgoed in er keel en neus kriebelde. Je kuierde vroeger vrijer as nou door de dui nen. Langoren trippelden voor onze voeten, met lichtbak en strikken beleefden stropers toen goeie daegen. Bij tante Kniertje, naer wie jij vernoemd bent. aeten we in Katwijk ons brood. In de nae- middag ging 'et door de duinen op 'uis an. As de zon aen de kim zonk was 'et, of er een gouwe zee naer 'et strand vloeide, Kniertje... In een slop begon ik met je moeder de trouw dag. Ze ging nae een poosje uit werken, of met garnaelen. 'aering en vis naer de stad. As ze erg moe was, kwam ze met de paerdetram of omnibusknol weer naer 'uis, anders tippelde ze over de Hoge Weg, Kniertje.." „Wij moesten ook jong aenpakken, vaeder. Ik ben voor een gymuitvoering nooit in de Kur- zael, voor een feestaevond in Paedro geweest, We pelden uit te treure garnaelen, dat 'eb onze Ploon nog op er ziekbed gedaen. Nou zou niet kunnen, je wordt nou eerst medisch ge keurd..." zei Kniertje. „Gebrek 'ad je niet, kind, een visje was e: tijd in de pan. We waeren niet rijk, maer lukkig..." ,,'s Zondags kon je ons door een ringetje 'aelen..." „En was ik op zee, dan viste ik niet. Zonder raedio 'adden we kerk aan boord. Met ziekte kwam 'et Kerkhospitaelschip De Hoop ons te hulp. Dat schip 'eb veel voor de vissers gedaen." „Maer nou verouwert 'et, vaeder..." „Het loopt voor de moderne vloot te langzaem. De kost is best voor de zieken, maer 'et schip komt een operaetiekaemer tekort. Toch doet 'et me altijd goed, as ik De Hoop as een blanke zwaen tussen de loggers in zie..." „Mij ook, vaeder", zei Kniertje. Ze schoof haar kopje nog eens naar Job. „In uw jonge jaren deden ze voor de volksge- zond'eid niet veel. 't Vissersvolk 'eb telang in krotten ge'uisd. En de badgasten vonden aerig om naer te kijken. In een zonniger 'uis was onze Ploon misschien niet gestorreven „Dat docht ik soms ook. Maer de moderne por- tiek'uizen in Duindorp bennen voor de ziekte evenmin veilig. Kinderen van nog geen jaer gaen met t.b. naer 't Kinderzieken'uis, Kniertje..." „Daeran 'eb de oorlog schuld, vaeder..." „Misschien 'ebben we 'et teveel van die m 'uizen verwacht. As God niet mee bouwt, is werk vergeefs..." „Er is in menig opzicht veel voor de vissers verbeterd. We 'ebben voor de visafslag ook een ruimere loods, maer een betere haeven 'eb Sche- velinge nog niet. Hoe lang zullen de loggers met laeg waeter nog voor de kust moeten zwalken? aoht 12.00 Orgelspel 12.25 In 't spio i 1.15 Mededelingen 1.25 Gev. r Mag ik mij even voorstellen? is Cox!", hoorspel 2.30 Sopra 7.10 Jazzmuziek 7.40 Rondetafeli t 8.00 Nieuws 8.05 Residentie Orke te 9.10 „Koers West", hoorspel imuzlek 10.45 Sportactuallteitcn ws 11.15 Reportage 11.20—12.00 Gr iccland. BBC. 330 m. 12.00 Voor de Hoorspel 1.0 Voor de arbeider 3 W)UVoor d spel 6.00 Vt kinderen 7.00 Nieu< r.20 Causerie 7.30 Dansmuzie il 8.30 Strijkkwartet en sopra; ;eland. BBC. 1500 cn 247 m. 12,00 Mr s dagboek 12.15 Gev. muziek 12.45 Voor t 1.00 Lichte muziek 1.45 Orkestconcer Leeuwarden: (1): mej. B. 5. Hoekei latuurkunde Gaardingen NIJMEGEN. 14 Oct. Geslaagd doet. en C. A. A Delen (Gendrlngen), G. <T Pijnenbore (Nijmegen). J J. M. G. Sittard). J. W. M. v. d. Grinte Postbeambte tusser- trams bekneld 10.00 Gev. programma Actualiteiten 11.20 Gev. l 12.05 Voordracht 12.20 Gev. pro- ïmma 12.56—1.00 Nie ïrussel. 324 m. 11.45 Gram 5 Gram. 2.00 Engelse 2.15 Volksliederer t 3.30 „De Muske tiers in het klooster", opera 4.15 Concer 4.45 Gram 5.00 Nieuws 5.10 Gram. 5.15 Voo: de kinderen 6.15 Gram 6.30 Voor de sol daten 7.00 Nieuws 7.40 Gram. 7.50 Politieki causerie 8.00 Gram. 8.10 Klankeeld 8.40 Ver zoekprogramma 9.15 Gram. 10.00 Nieuw piano 10.45 Gram. 10.50—11.0! Nieuws. 484 m 1.15 Grai en soliste 7.30 Nieuw Aanhoudende hoest Ge hebt kou gevat, ge hoest en een scheurende pijn van het vele hoesten beklemt Uw borst. Reinig Uw luchtwegen van het gevaarlijke slijm met De 17-jarige hulptelegrambesteller 1 J. Schuren, is op het Stationsplr0" Amsterdam bij het ledigen van'5 trambus achter lijn 1 bekneld ge1*' doordat een remmende wagen t over boombladeren doorgleed. De man is in het O.L.V.-Gasthuis verwondingen bezweken. De 63-jarige veehouder W. Dijki uit Schiedam, die gistermiddag rijksweg Den Haag—Rotterdam fiet(5 door een auto gegrepen. Hij werd gewond naar het ziekenhuis Bef" te Rotterdam overgebracht, waar birr- komst bleek, dat hij was overledeezi In Dubbeldamisde 58-jarige arbeider J. Hendrikse van een paa^' wagen met aardappelen gevallen e zijn hoofd onder het wiel geraak'-fel man was onmiddellijk dood. Het 5 offer was ongehuwd. Op de grote verkeersweg 1 naar Roosendaal is gisteravond d iei jarige G. P. M. C. uit Essen (Blc met zijn motor in volle vaart tegel, geparkeerde vrachtauto gebotst, D n' overleed ter plaatse. Zijn vrouvlj. passagier werd in zorgwekkende to^aa naar het ziekenhuis gebracht. De musicus, die. zoals we reeds den, bij een aanrijding in Vlissingen 1 gewond, is de heer A. Houbolt 1 sterdam. Hij is sedert kort aan h terdams Kamerorkest verbonden aioe violist Zijn toestand is ernstig. Hij 01 verscheidene hoofdwonden e dat hij ook inwendige heeft opgelopen. Vluchteling gesnapt nieuwe inbraak De 51-jarige G. H. uit Rotterdai ruim twintig jaren achter de tralies doorgebracht en de laatste tijd in richting verbleef, was reeds enige zoek. Tharis heeft de politie de ontv teruggevonden in de Apeldoornse nagefabriek Acarti, waar hij druk was een kraakje te plegen. Een lid van de nachtveiligheids te Apeldoorn bemerkte tijdens zijn gang, dat aan de achterzijde van briek een ruit was Ingedrukt en waarschuwde hij onmiddellijk de H. werd gegrepen en is in een cel Apeldoornse politiebureau opgesloti De hertog van Edinburgh, van de Britse koningin, zal van tot 17 Augustus 1954 een officieel brengen aan Canada, zo verneem

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 2