"In
Vredespaleis zocht
40 jaar naar recht
zij
CasteUa-Vfaatwas
ek1
Persoon van de Bondskanselier
zou niet beslissend zijn
Enkele stemmen over de Geref.
oecumenische synode
951 nieuwe leidsche courant
5
dinsdag 25 augustus 1953
De mensheid is nog jong
Gelderland helpt a.s.
promovendi
Gedeputeerde Staten van Gelderland
willen een provinciale bijdrage beschik
baar stellen voor een academisch proef
schrift. in het bijzonder aan de Land
bouwhogeschool te Wageningen. over een
Dor Gelderland belangrijk onderwerp.
G. S. staat een bedrag van ƒ2 500 voor
ogen, waarmee de provincie in de kosten
een proefschrift zou kunnen bij
dragen.
Bovendien achten zij het niet uitgeslo-
:n, dat een promovendus, bij wie be
langstelling voor Gelderse landbouwpro
blemen bestaat, na zijn promotie voor een
functie in Gelderland in aanmerking kan
komen.
Congres P.T.T.-personeel
in Kurhaus geopend
Onder voorzitterschap van de heer C.
J. Geddes uit Londen is in het Kurhaus
Scheveningen gistermorgen het 14e
congres van P.T.T.-personeel begonnen.
In zijn openingswoord sprak de voorzit
ter de hoop uit, dat de organisaties be
trokken zullen worden bij het overleg ir
de wereldpostvereniging, die bestaat uil
vertegenwoordigers van de P.T.T.-bedrij-
;n uit de diverse landen.
Gasten waren gistermorgen de heer L.
Neher, directeur-generaal van de P.T.T..
verschillende kamerleden en vertegen
woordigers van het gemeentebestuur van
Den Haag en buitenlandse mogendheden.
S Ieder kent het gebouw doch
weinigen de bewoners
nie O
n dj (Van een onzer verslaggevers)
nerij WHE 'S MORGENS met grote haast over het Carnegieplein fietst of
'aret W loopt, en in het voorbijgaan een vluchtige blik op de Zwitserse klok
oUej werPt, zal niet beseffen welk een groots bouwwerk hier door internationale
I samenwerking, en bovenal door de grootmoedigheid van Andrew Carnegie,
tot stand kon komen. Maar wie, zoals premier Mossadeq van Perzië negen
maanden geleden, door de Duitse smeedijzeren hekken gaat, de 's Graven-
(1601 haagse trappen bestijgt en via de Belgische deur de hal van het Vredes-
■ing| paleis binnenkomt, die zal onder de indruk komen van wat mensenhanden
kunnen maken. De prachtige decoraties van de gangen, alle ontworpen
door de toen 24-jarige Nederlandse kunstenaar Herman Rosse, de door
Engeland geschonken glas-in-lood ramen, de Franse gobelins in de kleine
rechtzaal, zullen hem stil van bewondering en dankbaar voor de man,
die dit mogelijk maakte: Andrew Carnegie, doen zijn.
Maar het waren anderen dan Carnegie,
die het plan opperden het „Palais de la
1 Palx" te bouwen. Naar alle waarschijn-
I lijkheid zijn dit geweest: Andrew D.
White, leider van de Amerikaanse dele
gatie op de Haagse Vredesconferentie
van 1899 en ambassadeur van de Verenig-
de Staten in Berlijn, alsmede prof. De
f ei Martens, verbonden aan de Russische am-
Jv*?' bassade in de Duitse hoofdstad. Volgens
een brief van White aan dr Alfred H.
itelt' Friecl- de bekende Oostenrijkse pacifist,
voor sPrak De Martens tijdens een bezoek aan
i1CTnt hem de wenselijkheid van een permanent
gebouw voor het Internationale Hof van
jj Arbitrage in Den Haag uit. Hierdoor
etitel
t HJ
In 1907 begonnen
In 1907 begon de Nederlandse bouw-
w€t meester ir J. A. G. van der Steur met de
bouw van het Vredespaleis, naar een ont-
werp van de Franse architect L. M. Cor-
Imv» donnier.
nadi Uit 31 landen over de gehele aardbol
reclj stroomden de giften binnen. Enkele hier-
plijm van noemden wij reeds. Voegen wij hier
thans nog de grond bij, een geschenk ter
veesj waarde van f 700.000 van de Nederlandse
ipg hj regering. Toen de „Tempel des Vredes"
ewu in 1913 zijn voltooiing bereikte, waren
im e dan ook kosten noch moeite gespaard aan
zijl dit monumentale bouwwerk, dat nog
steeds in het centrum der internationale
regi belangstelling staat. Nog immer worden
b« hier geschillen tussen de landen in der
hei minne geschikt, en nog immer stromen
d duizenden uit binnen- en buitenland door
de poorten van het paleis.
tu Den Haag één vlaggenzee
Op Donderdag 28 Augustus 1913, des
middags om half drie, vond de plechtige
s. opening plaats. Het zon-overgoten Den
Haag was één vlaggenzee. Een nog kleur
rijker schouwspel leverde de grote rechts
er-, zaal, waar de opening zou plaats hebben,
oemi op- met de vele gala-uniformen en Prach
tige damestoiletten. Behalve de gezanten
van de verschillende regeringen in Ne
derland en vele hoge Nederlandse autori-
in teiten waren de bekende vredestrijders
Alfred Fried en Bertha von Suttner aan
wezig. Om half drie precies arriveerden
intei Koningin Wilhelmina. Koningin-Moeder
1 Rei Emma, en Prins Hendrik, gevolgd door
hi de heer en mevrouw Carnegie. Tijdens
hun binnenkomst zong een capella koor
Nel het Wilhelmus,
Jhr mr A. P. C. van Karnebeek sprak
het openingswoord. Hij droeg het beheer
hf van het Vredespaleis, dat hij niet alleen
als werkplaats voor vrede door recht
zag. maar ook als symbool van het voor-
vooi uitstreven van het mensdom naar het
uit*' ideaal der beschaving, waarin de oorlog
onbekend zal zijn, over aan het Inter
nationaal Hof van Arbitrage. Als ideaal
zag hij een bijzondere rechtbank naast
het Permanent Hof van Arbitrage, ter
i voc regeling van internationale geschillen,
ilwej Met een woord van hulde aan Carnegie
filial eindigde hij zijn toespraak, die luide bij-
ited- val vond,
31 R(.
1 C«
„De belangstelling van de meeste be
zoekers van het Vredespaleis gaat uit
naar de Japanse zaal. Zij komen altijd
onder de indruk, van de exotische pracht
van dat vertrek". Dat vertelde deze week
de gids. die vreemdelingen in het Vredes
paleis pleegt rond te leiden.
Doch er zit aan het Vredespaleis ook
een menselijke kant. Het hoge gebouw
met zijn koperen tinnen verheft zich
boven een aantal wetsgeleerde koppen,
de knapste van onze tijd. die er het in
ternationaal recht bouwen. Een moeilijke
en ondankbare taak. Wat zien de bezoe
kers ervan, die dag in dag uit het Vredes
paleis binnen drommen? Niets. Hoogstens
een auto met het nummerbord CD-J en,
als ze boffen, een enkele keer een heer
in toga, maar dan moet het hof juist zit
ting houden. Overigens vinden zij de weg
naar het Internationale Hof versperd door
een bordje: Verboden toegang. Het is zo
Nederlands als het maar zijn kan. Zelfs
op dit plekje grond, dat in feite niet eens
Nederlands is, doch ex-territoriaal gebied..
De rechters zijn ook
mensen
Met de president mee zijn er op
het ogenblik vijftien rechters. Sir
Arnold McNair, de president, is een
Schot. Als hij in Nederland verblijft,
woont hij in een Haags hotel of in
een Haags flatgebouw, dat wisselti
nog al eens. Hij heeft een salaris van
f 60.000.- per jaar, vrij van belasting,
waarbij nog f 20.000.- komt voor re
presentatiekosten. In vroeger jaren
placht de president van het Interna
tionale Hof binnen Den Haag een
grote staat te voeren.
Dat was nog in de idealistische periode
van de internationale rechtspraak, toen
iedereen in het „alle mensen worden broe
ders" geloofde en z'n best deed die illu
sie waar te maken. De leden van het In
ternationale Hof waren minder juristen,
dan wel internationale figuren van naam
en reputatie. De term excellentie was
aan hen wélbesteed. Zij waren excellente
mannen in elk opzicht cn de representatie
toelage beantwoordde aan haar bestem-
Niet alzo de taak van het hof. Mense
lijk gezag is onvoldoende om rechterlijke
uitspraken kracht bij te zetten als er
geen straffende hand achter staat. De
internationale figuren hebben, mèt hun
reputatie, na de oorlog plaats moeten
maken voor de vakmensen van het recht
die. wetend dat vele uitspraken acade
misch zijn, zich toch beijveren een Inter
nationaal rechtsgebruik te scheppen.
Minder dan de uitkomst achten zij het
doel. Zij doen hun uitspraken in vertrou
wen. dat eens een tot zelfrespect komen
de wereld ze niet naast zich neer zal leg
gen, zoals thans zoveel gebeurt en ze
diepen zich in de talloze documenten die
de zaken, welke aan hen voorgelegd
Het Vredespaleis, dat op 28
Augustus 1913 geopend werd.
Duizenden toeristen komen het
jaarlijks bekijken, maar deze
bemerken nauwelijks iets i
de belangrijke arbeid, die hier
voor het internationale recht
verricht wordt.
den, beschrijven. Het zijn geleerden, uit
blinkend in hun vak, maar overigens een
voudige mensen.
President Mc Nair loopt dikwijls var
zijn woning naar het Vredespaleis en de
tijd dat hij thuis is. brengt hij groten
deels in zijn studeerkamer door.
Dat laatste geldt ook voor de andere
leden van het hof: de Franse professor
Basdevant, die met zijn vrouw in Den
Haag woont, in zijn verschijning dooi
door Frans bleef, maar een rustig Hol
lands bestaan voert. De Pool B. Winiarski
'oont met vrouw en kinderen hiei
Canadees J. E. Read heeft op Schevenin-
een eenvoudige flat betrokken.
Breiende toeschouwster
Westduitse veikiezingen in zicht
DE GEDACHTE aan de zesde September a.s., de dag waarop dertig mil-
lioen Westduitse'stemgerechtigden een nieuw parlement zullen kie
zen, schijnt op bepaalde Westerse staatslieden en met name op de Ameri
kaanse buitenlandse politiek een verlammende uitwerking te hebben.
Washington is nl. zeer bezorgd over de mogelijke invloed van een te vroeg
bijeengeroepen viermogendhedenconferentie op de kansen van dr Adenauer.
Deze beoordeling van de betekenis van de zesde September zou wel eens
op een verkeerde opvatting kunnen berusten, nl. dat de Westerse politiek
ten aanzien van Duitsland slechts gered kan worden, als Adenauer op
nieuw Bondskanselier wordt.
Berust deze bezordheid niet op Influis
teringen van Bonn? Gaat het er inder
daad om of Duitsland nazistisch dan wel
communistisch wordt? Of gaat het er om
of de sociaal-democraten, zodra zij alleen
aan de macht zijn, gewaagde experimen
ten op touw zullen zetten en afscheid van
het Westen zullen nemen?
Het Westduitse blad National Zel-
t u n g, waarin bovenstaande beschouwing
voorkomt, meent dat van dit alles niets
te verwachten is. Het schrijft, dat men
in het buitenland er goed aan zal doen,
de betekenis van de verkiezingen niet te
overschatten. Het vraagstuk van Duits-
lands oriëntatie vormt geen punt van
bespreking. In genen dele zal op 6 Sep
tember worden beslist over de eenwor
ding met het Westen en de hereniging
Oost- en West-Duitsland. De beslis
sing hierover wordt genomen achter de
n van het Kremlin en wellicht
oene tafel van een viermogendheden
conferentie.
De Amerikanen vergissen zich op
gevaarlijke wijze, indien zij menen,
slechts de persoon van de volgende
bondskanselier zal beslissen over de
komstige Westduitse politiek. Het hangt
de houding der Russen af
Adenauer (als nieuwe bondskanselier)
tenslotte zal besluiten de Europese Defen-
Uit de kerkelijke pers
Wire-recorders kunnen sprekers wat
voorzichtiger maken
Vorige week plaatsten wij in deze rubriek een uitlating van prof. dr D.
Nauta in het Centraal Weekblad, waarin hij opmerkte dat van de Geref.
Oecumenische Synode tevoren weinig inlichtingen aan de pers zijn ver
strekt. Maar ook de kerken zelf blijken maar matig op de hoogte te zijn
geweest, althans zo schrijft (ds P.) van S(trien) in de Gereformeerde
Kerkbode van Delft onder het hoofd „Ongezonde Toestand".
Ongezond is dat aan de kerken het
meewerken en meeleven practisch onmo
gelijk werd gemaakt. Onze kerken zijn
daar vertegenwoordigd en góed vertegen
woordigd. Maar in welke Gereformeerde
kerk in ons vaderland weet men, wat
daar nu precies aan de orde komt? Wie
over de acta van de vorige Synode be
schikt, weet dat daar toen al een rapport
had moeten zijn over de inspiraties. Is het
er nu misschien? Wie in Nederland heeft,
het gezien? Heeft iemand het gezien?
Heeft één kerkelijke vergadering hier het
dóór kunnen spreken?
Een ander punt. Op de vorige Synode
is besloten dat er een rapport en voor
stellen komen moeten inzake de bevoegd
heid en het karakter van de oecumeni
sche synodes. Is het verschenen? Heb
ben de kerken in Nederland er geen recht
op daarvan kennis te nemen en dat on
derling door te praten en daarover een
kerkelijk oordeel te geven? Moeten een
paar afgevaardigden dat allemaal uit
maken, afgevaardigden die nota bene zelf
vertrokken zijn naar de vergadering ir
Schotland zonder dat ze één rapport ir
handen hadden of onder ogen hebben ge
had? Moeten deze vragen ergens in on
zichtbaar hoge regionen uitgemaakt wor-
De rechters van het Internationaal Hof van Justitie in plechtige zitting
bijeen. Geheel rechts de griffier, de heer E. Hambro. Bij de laatste
openbare zitting van het Hof, had de griffier een apart tafeltje
gekregen.
end aan een eindeloze reeks van kle
dingstukken, variërend van zacht-
blauwe babykousjes tot felgekleurde
grote shawls. Zo wordt de plechtig
heid van de statige zaal wat opge
fleurdTrouwens een enkele maal zit
ten er op de stoelen, die voor het Corps
Diplomatique gereserveerd zijn zoveel
elegante vrouwen, dat het wel een
show van de nieuwste Parijse hoedjes
lijkt, in plaats van een zwaarwichtige
rechtszitting.
Al die eenvoud en gewone menselijk
heid maakt nu, dat men in Den Haag van
het Internationale Hof evenveel merkt
als b.v. van de Hoge Raad. Het hof, zijn
leden en personeel zijn een normaal on
derdeel geworden van de Haagse samen
leving. Vele rechters en employé's van
het hof zijn zeer aan ons land gehecht,
maar als het hof vacantie neemt, stappen
zij in het eerste het beste vliegtuig en
trekken naar hun land van herkomst.
Waaruit dus volgt, dat ze nog al eens
buitenslands zijn, wellicht op een enkele
rechter na, die de situatie hier prettiger
vindt dan thuis!
Wie de levensbeschrijvingen van deze
rechters leest komt onder de indruk van
de belangrijke staat van dienst, die zij
hadden, vóór zij deze functie aanvaarden.
Na 40 jaar
Dat het Vredespaleis, waarin nu behalve
het Hof van Arbitrage het Permanente
hof van Internationale Justitie en de Aca
demie van Internationaal Recht zijn on
dergebracht, 40 jaar bestaat is alleen
buiten het gebouw bekend. Er binnen zijn
het enkele Nederlandse employé's
ervan gehoord hadden", „doch het staat tc
bezien of de leden van het Hof er iets var
weten", zo zeiden zij.
Het zal wel niet. Vrede en recht zijr
waarden waarvoor langer dan 40 jaren ge
worsteld moet worden. Dat er, na zoveel
eeuwen geschfedenis nog maar viei
cennia een vredespaleis bestaat bewijst,
hoe jong de mensheid overigens is.
En in die 40 jaar is het werk in het
Vredespaleis nog tweemaal gewelddadig
onderbroken. Een jaar na de opening brak
de wereldoorlog uit. Tot de eerste slacht
offers behoorde de jonge Franse kunste
naar la Roche van wie men in de kleine
rechtszaal nog steeds een muurschildering
kan zien. Zij was aanvankelijk bedoeld als
tekening voor een wandtapijt. Maar het
bleef bij een ontwerp, omdat de vrede
een te grote opgaaf bleek voor de rr
heid. La Roche viel bij Verdun.
In 1939 werd het werk van het Hof
de tweede maal onderbroken. Seys
Inquart opperde het idee om in het
Vredespaleis het Germaanse Instituut on
der te brengen.
In het jaar waarin de wapenstil
stand in Korea een feit werd, bestaat
het Vredespaleis 40 jaar. Zelfs een
stad als Den Haag heeft geen aanlei
ding gevonden het feit groots te vie
ren. Misschien is het wel verstandig.
Vrede viert men niet, die beleeft
men. Omdat zij niet berust op men
selijke waarden of daden maar slechts
op Gods genade.
krijgen de kerken eenvoudig te
prijzen wat de broeders afgevaardigden
wijzen? 'k Heb alle respect voor die af
gevaardigden en alle vertrouwen in hen,
e dat nadrukkelijk vastleggen. Dat
niet weg, dat deze toestand onge-
'k Weet wel: er z(jn verontschuldi
gingen. De hele zaak van een oecumeni
sche synode moet nog op toeren komen,
't Zijn jeugdziekten. Maar ze moeten toch
bestreden worden. Men zal ter oeci
nische synode moeten beseffen dat deze
onderneming op de duur niet slagen zal,
's ze niet echt wortelt in de kerken.
Ingetogen Schotten
Prof. dr Herman Ridderbas, die een
de afgevaardigden der Geref. Kerken
Edinburghse synode was, schrijft daar
over in het Geref. Weekblad. Er
heerste, zo zegt hij, een eigenaardige
eigen sfeer, waarop niet name de Schotse
kerk haar stempel heeft gezet en die i
als vreemdeling uit Nederland sterk
dergaat.
De Schotten hebben een ik zou
gen: meer spirituele wijze van verga
deren. Iedere avondzitting wordt geopend
met een „devotional address", d.i. 'n korte
Schriftoverdenking en bidstond, waarin
een van de afgevaardigden voorgaat. Alle
zittingen worden door de praeses gesloten
met een ambtelijke zegen. Typisch is ook,
dat zowel de Synodezittingen als de
kerkdiensten 's Zondags het beslist zon
der orgel moeten doen. De Free Church
handhaaft hierin een oude traditie. En
derhalve treedt bij ieder psalmgezang
(geen gezangen!) een „presenter" of v
zanger op, die luidkeels leiding geeft
het gezang.
In het algemeen kan men zeggen, dat
de toon en de omgang ernstiger en inge
togener zijn dan men elders dikwijls aan
treft en dat ook in hun kleding de Schot
ten meer aan de Geref. vaderen herinne-
p dan hun Amerikaanse en Nederland-
broeders. Men krijgt over het algemeen
ae indruk, dat de grens tussen kerk en
wereld hier scherper zichtbaar is dan bij
Enerzijds ligt daarin iets buitengewoon
aantrekkelijks. Er komt, ook in de ge
wone omgang, een eenvoudige, hartelijke
vroomheid aan de dag, waarvan wij in
onze misschien wel eens al te Neder
landse nuchterheid wat kunnen leren,
vooral ook omdat zij zo natuurlijk en on
gekunsteld is. Anderzijds gevoelt men
hier ook hoe nodig het is dat een kerk
wil zij haat vat op het volk en op de
jeugd met verliezen, zich niet buiten de
omwikkeling van het moderne leven kan
plaatsen, doch daarin op de een of andere
wijze moet ingaan. In dit opzicht hebben
onze kerken zonder twijfel iets vóór op
sommige van haar zusters in deze Geref.
familie, en kan men, alle critiek ten spijt,
met dankbaar genoeg zijn voor de weg
die een vorige generatie ons in dezen
heeft gewezen.
Gemeenschap aan
schenken en als Rijkskanselier in Berlijn
plaats te nemen; of dat een Ollenhauei
rieuwe bondskanselier) moet beslui
ten de hoop op een herstel van de een
heid te laten varen en op grondslag var
de Duitse deling de verdragen met het
Westen af te sluiten.
De Amerikanen zouden er beter a
loen, de kloof in het Duitse volk niet
•erdiepen door openlijke steun a
Adenauer. In plaats daarvan zouden
goed aan doen te bedenken, dat de
oppositie er niet aan denkt, zich
laten met de Russen ondanks de
zijdige houding der Amerikanen.
Vrees
In werkelijkheid vrezen de Amerikanen
echter, dat een Ollenhauer of Reinhold
Maier als bondskanselier zullen ingaan
;n Russisch aanbod, de Oostduitse
af te staan in ruil voor de neutrali-
van geheel Duitsland. De Amerika-
bedriegen zichzelf, indien zij den
ken, dat Adenauer zich onder alle om
standigheden zal kunnen verzetten tegen
verleidelijke Russische aanbiedingen.
Het ontbreken van duidelijke tegen
stellingen opent bij de verkiezingen de
weg voor demagogie. Adenauer voelt zich
in zulk een situatie in zijn element; hij
is altijd een meester geweest in de kunst
zijn politiek met onverwachte argumenten
te verdedigen. De oppositie is nu ook wel
niet van porcelein, maar Ollenhauer, aan
wie het demagogische in wezen vreemd
is. zal zijn natuur geweld moeten aan
doen. wil hij niet op dezelfde gronden
falen als b.v. Adlai Stevenson, temeer om
dat de sociaal-democraten geen alterna
tief voor de buitenlandse politiek hebben.
Tenslotte gaat het bij de verkiezingen
ook om binnenlandse politieke vraag
stukken. De C.D.U. heeft haar zege in 1940
niet slechts te danken aan kerkelijke
steun, maar vooral ook aan de minister
van Economische Zaken, prof. Erhard.
Deze won de massa door de argumenta
tie, dat de sociaal-democraten de geleide
economie en de rantsoenering weer zou
den invoeren.
Met het ook op de grote successen van
Erhards politiek zal het de oppositie
moeilijk vallen, kiezers te winnen door te
wijzen op bepaalde sociale schaduwplek
ken in de economische politiek. De so
ciaal-benadeelden stemmen toch wel op
de socialisten, terwijl de middenstand
zich in tijden van goede conjunctuur
nooit heeft bekommerd om de achterge-
Raad v. d. Scheepvaart over
mijnongeluk met Cornelia B II
De Raad voor de Scheepvaart is van
oordeel, dat de mjjnontploffing, die de
Cornelia B II (499 tor.» op 12 October jl.
heeft getroffen, terwijl het schip langs
de geveegde route benoorden de Wad
deneilanden voer. een uitzonderlijk geval
is, waaruit weer oliikt, dat het vegen
volstrekt atdoende is. Aan de be
vaarbaarheid van net vroegere mijnen-
gebied wordt telkens opnieuw grote zorg
besteed, zodat de Raad geen nadere aan
wijzing behoeft te geven.
Juriste stal ringen en
ging er van door
Na haar opleiding tn Nijmegen en
Utrecht met succes te hebben voltooid
kon de Haagse juriste, mr A. L. J. L. C.
geen werk krijgen, „vrouwelijke meesters
de rechten kunnen zc alleen gebruiken
met steno en typen. Als U soms een
baantje voor me hebt", zei ze tegen de
Haagse politierechter. Ze stond terecht
voor diefstal van enkele ringen. Na deze
daad was ze naar Zwitserland vertrok
ken en uiteindelijk was ze wegens een
vervalste pas terechtgekomen in een
Duitse gevangenis.
Verd. vertelde een ziekte te hebben
gehad, waardoor ze het geleerde had
vergete.„Ik ben een slecht juriste", zei
Na een eis van drie maanden voor
waardelijk met een proeftijd van drie
jaar en toezicht van het Ned. Genoot
schap van reclassering.
Bedrijfsleven zoekt contact
met handelsattaché
Een veertigtal Nederlandse handels-
diplomatieke ambtenaren, die over de
hele wereld gestationneerd zijn, zullen
van 2125 September voor dienstbespre-
kingen in Nederland vertoeven. Teneinde
een zo ruim mogelijk contact tussen de
Nederlandse industrie en deze functio
narissen te bevorderen, wordt in overleg
met de Ministeries van Buitenlandse
Zaken en Economische Zaken, door het
Verbond van Nederlandse Werkgevers,
het Katholiek Verbond van Werkgevers-
Vakverenigingen en het Verbond van
Protestants-Christelijke Werkgevers in
Nederland een contactbespreking belegd
op Woensdag 23 September in de
Wittebrug
Oorkonde voor hulpverlening
in rampgebied
De provinciale diaconale commissie
der Ned. Herv. Kerk in Zeeland heeft
allen, die van buiten de provincie
in kerkelijk verband hulp geboden
hebben bij de leniging van de gevolgen
de watersnood een herinnering doen
toekomen in de vorm van een oorkonde.
De praeses van de provinciale kerk
vergadering van Zeeland, ds A. W. M.
Odé uil Goes zal op Zondag 30 Augustus
het IKOR te 11.50 een dankwoord
richten tot allen, die in de watersnood
ramp behulpzaam zijn geweest
bleven sociale groepen. Bedriegen de
tekenen niet, dan zal de S.P.D. bij de
verkiezingen een zware krachtproef moe
ten doorstaan.
Rechtbank tikte Adenauer
op de vingers
Ook rechtbanken spreken een woord
lee in de Westduitse verkiezingscam
pagne. Thans heeft zelfs de civiele Kamer
het Gerecht in Bonn niemand minder
dan Bondskanselier Adenauer veroor
deeld. De Bondskanselier had in een ver
kiezingsrede van twee socialistische pro
pagandisten beweerd, dat zij tienduizend
mark voor de partijkas uit de Sowjetzone
in ontvangst zouden hebben genomen. Een
der socialisten. Heinrich Schroth uit
gen, heeft deze bewering onwaar ge-
d en een klacht tegen Adenauer in
gediend. De rechtbank heeft de bonds
kanselier nu het recht ontzegd, de ge
wraakte bewering te herhalen.
Naar twee zijden
Zoals men weet heeft de Geref. Oecu
menische Synode, wat betreft de Wereld
raad van Kerken en de I.C.C.C., naar
beide zijden een min of meer afwijzend
advies gegeven (al was er meer sympa
thie voor deze laatste). Ook daarover
schrijft prof. Ridderbos in het Geref.
Weekblad.
Deze discussies noemt de schr. vrucht
baar. Hij acht het nodig dat de grotere
kerken die, zoais bjjv. de onze in Neder
land de strijd tegen het modernisme en
tegen de vermenging van geloof en on
geloof in eigen kring reeds in een verder
verwijderde tijd hebben uitgevochten,
leren hun waakzaamheid niet te verliezen.
Daarvoor is het goed. dat wij in gemeen
schap staan met kleinere en grotere
Geref groepen in andere landen en
werelddelen, voor wie deze kerkstrijd nog
een grote mate van actualiteit heeft.
Er is een gevaar dat degenen, die. zo
als bijv. de tegenwoordige generatie in
onze kerken, deze strijd niet meer zelf
gestreden hebben en die voor de erken
ning van het Koningschap van Christus
de. k"k z*,f nooit pen persoonlijk
offer hebben behoeven tc brengen, de
lauweren rusten. Dit is het respectabele
motief, dat sommigen ook onder ons
drijft om voor de I.C.C.C. te pleiten.
Anderzijds is op deze Synode echter
ook duidelijk geworden vooral uit de
ervaringen die verschillende kerken in
Amerika met de I.C.C.C. hebben, dat
niet iedere bestrijding van het moder
nisme of van een kerkelijke en theologi
sche vermenging verantwoord en heil
zaam geacht kan worden. Hier ligt een
ernstig gevaar voor sectarisme en extre
misme, waartegen de echt-gereformeerde
traditie ook in het verleden altijd op haar
hoede heeft moeten zijn en waardoor de
Geref. kerken in de wereld zich niet
mogen laten compromitteren. Het
een opmerkelijk en verheugend
schijnsel, dat de in Edinburgh vergader
de kerken zich met betrekking tot deze
beide gevaren in grote meerderheid één
Komende Synode
t nu toe citeerden wij persstemmen
de Geref. Oecumenische Synode. Ten
besluite van deze synodalia een gedeelte
:en artikeltje van (prof. L. H.) van
der M(eiden) in De Wekker. Hij en
W. Kréfner van Apeldoorn schrijven
ir de generale synode der Chr. Geref.
Kerken, die in September gehouden
It en waarnaar in en buiten deze
kerken misschien met meer belangstel
ling dan ooit wordt uitgezien.
Er wordt ontzaglijk veel gesproken;
naar het ons voorkomt veel te veel, aldus
de hoogleraar. Wij hebben in veertig
jaren al onze Gen. Synoden meegemaakt
en het heeft ons vaak getroffen dat
geveer altijd dezelfde afgevaardigden op
elke Synode over elk onderwerp het
woord voerden. Ook hebben wij het be
leefd dat afgevaardigden, die voor he
eerst een G S. meemaakten, bij schier elk
onderwerp het woord vroegen. Dat is
zeker niet altijd te rechtvaardigen. Laat
men niet spreken, wanneer dit niet direct
nodig is.
Wanneer de wire-recorder eens werd
aangezet ora al het gesprokene op te
nemen en daarna uitgerekend werd hoe
veel tijd sommige sprekers in beslag ge
nomen hebben, zouden de resultaten
wat verwondering wekken En dat raakt
dan nog alleen maar de tijd van spreken.
O. wanneer die wire-recorder eens
klapte alles wat er gezegd wordt en
het gezegd wordt, gij zoudt dikwerf
baasd staan. De broeders afgevaardigden
vergeten wel eens dat er van elk ijdel
woord rekenschap moet worden afgelegd
voor Gods aangezicht. Laten wij het nooit
vergeten. Dat zal op de GS. de sfeer
vaak veraangenamen en veel tijd en geld
(dus) sparen.
Nu wy het toch over de wire-recorder
hebben, willen wij nog een opmerking
maken in dit verband. Het Is voo
scribae vaak moeilijk om een en ander
zuiver weer te geven. Wanneer de draad
alles opneemt, gaat het heel gemakkelijk.
En de sprekers zullen wellicht ook
voorzichtiger zijn ln het gebruiken
hun woorden. Het is van betekenis
schien dat onze Theol. School zulk
wire-recorder bezit. Er kan gebruik
gemaakt worden wanneer de G.S. te
Apeldoorn vergadert.
Otn^elUe\ing
de keuken
blinkender vaat en
zachtere handen!
Dubbel pok 45 een!
K.L.M.-bemanning voor
de Christchurch-race
De directie van de K.L.M. heeft de
volgende bemanning aangewezen vooi
Christchurch-race, waaraan de K.L.M.
met de DC-6A Liflmaster dr ir M. A.
Damme, de PH-T.G.A., zal deelnemen:
Gezagvoerder H. A. A. Kooper, le of
ficier J. F. Griffith, tweede officier P. A.
Aarts, derde officier J. I. Noomen, eerste
radio-telegrafist J. M. C. Kiepe, tweede
radio-telegrafist J. van den Bos. eerste
boordwerktuigkundige H. van den Ham.
tweede boordwerktuigkundige W. F. J.
Tieiman.
Op twee punten ln de route zullen
twee stewards en een stewardess ver
wisseld worden. Uit Londen vertrekken
de eerste steward L. J. M. Hermans, ae
tweede steward J. H. Hoftijzer en de
stewardess E. M. L. Pinault, op een derde
van de route zullen instappen eerste
steward J. Stil. tweede steward W. J.
Jobse en stewardess N. T B. Jaspers: in
Christchurch zullen aankomen eerste
steward M. de Jongh. tweede steward J.
A. van Praagh en stewardess M. S. J.
Kremer.
