De Sjah: Help ons, want de
schatkist is leeg!
Toch is het zo
Stop met brommen.
sta op STERUNG!
s tit op
STERUMt
De ambten: niet voor de kerk,
maar voor de wereld
Een Russisch eitje:
voor Grotewohl
DEZE KINDEREN
HEBBEN GEEN VADER
2
MAANDAG 24 AUGUSTUS 1953
De olie blijlt genationaliseerd
Geen geld aanwezig om de salarissen
der ambtenaren te betalen
IN ZIJN PALEIS SAADABAD, ten Noorden van Teheran, heeft de Sjah
nadat de Perzen hem in triomf hadden ingehaald, verklaard, dat de
schatkist van zijft land volkomen leeg is. Perzië heeft direct financiële en
economische hulp nodig. Het vraagt geen bepaald land om steun en op
een desbetreffende vraag of de Sjah bereid zou zijn ook hulp van Rusland
te accepteren, zei de Sjah op ernstige toon: „Wij zijn bereid hulp van
iedereen te aanvaarden, want het land moet worden gered." Hij beschul
digde Mossadeq er van, de noodlottige situatie te hebben veroorzaakt.
Zo staat Perzië nu voor het probleem,
hoe geld te vinden om de salarissen der
regeringsambtenaren uit te betalen over
de maand Augustus! Een nieuw sociaal-
economisch en agrarisch program is
nog.... toekomstmuziek. Het program be
helst o.a. de verdeling van kroondomeinen
onder behoeftige boeren. Wat de buiten
landse politiek betreft, legde de Sjah er
de nadruk op, dat het nog wat te vroeg
is om de onderhandelingen met Engeland
over de oliekwestie te hervatten, maar de
naasting zal niet ongedaan worden ge
maakt. Dit is een belangrijk punt, dat de
olie genationaliseerd blijft.
Inmiddels zijn, zoals gedeeltelijk reeds
gemeld, een aantal ambassadeurs ontsla
gen, bijvoorbeeld de Perzische zaakgelas
tigde te Rome en de ambassadeur te Bag
dad. die beiden de Sjah op zijn vlucht van
de vorige week hadden genegeerd. Zulks
is ook het geval met de diplomatieke ver
tegenwoordigers in België, Frankrijk en
de Ver. Staten. Opnieuw is een aantal
personen gearresteerd, vooraanstaande
aanhangers van ex-premier Mossadeq,
maar de ex-minister van Buit. Zaken, Fa-
temi, heeft men nog steeds niet te pakken
kunnen krijgen. Honderden politiemannen
en militairen zijn bij deze klopjacht inge
schakeld.
Zaterdag vonden toch nog ongeregeld
heden plaats. Fanatieke aanhangers van
Mossadeq bestormden in Centraal-Perzië,
Hoofdkwartier Darul
Islam veroverd
Dertig bendeleden gedood
Zowel uit Bogor als uit Tjilatjap
(Noord- en Zuid-Java) komen berichten
binnen over grote en langdurige zuive
ringsacties van Indonesische legereenhe
den tegen Darul Islam-benden. In het
gebied ten Noorden van Kavunganten
werd tijdens een tiendaagse zuiverings
actie van drie bataljons tegen het hoofd
kwartier van de Darul Islam een be
langrijk resultaat geboekt.
Men dreef de bende op de vlucht en
veroverde het hoofdkwartier. Daarbij
vlelerf meer dan dertig doden aan de
zijde van de bende. Het leger kon beslag
leggen op veertig ton rijst. 500 stuks vee,
patromaxlampen, naai- en schrijfmachi
nes en documenten. Ook in het gebied
van Bogor werd een bende uit haar
pleisterplaatsen verdreven en konden
levensmiddelen, huisraad, munitie en
uniformen in- beslag genomen worden.
Het aantal doden en gewonden werd nog
niet medegedeeld. Aan de zijde van de
strijdkrachten werden geen verliezen ge
leden.
HOEWEL de planeet Venus nog met
vele raadselen is omgeven en de
astronomen er zelfs nog niet in zijn
geslaagd haar omwentelingssnelheid
vast te stellen, zijn door vele onder
zoekingen toch zoveel feiten bekend
geworden, dat men zich een flauwe
voorstelling kan maken van de om
standigheden waaronder deze planeet
zich bevindt. Er is bijv. vastgesteld
dat Venus een dampkring bezit en
omgeven is door een wolkendek
(waardoor juist haar asdraaiing nim
mer kon worden geconstateerd).
Voorts werd door radiometrische
temperatuurmetingen proefondervin
delijk een warmte aangetoond van 57
graden Celsius en voor het donkere
halfrond werd 25 graden vorst waar
genomen, welke beide bedragen wat
hoger liggen dan de temperaturen
onder overeenkomstige omstandig
heden hier op aarde.
Dampkring, bewolking, hoge voch
tigheidstoestand en een tropische
warmte, ziedaar de omstandigheden
die Venus geschikt zouden doen zijn
voor de ontwikkeling van het leven,
gelijk wij dat hier op aarde in het
welige klimaat van het tertiair heb
ben gekend .toen de brontosaurus en
nog enkele andere vóór-historische
monsters temidden van een tropische
plantengroei tierden. In deze fanta
sieën heeft men zioh een tijdlang ver
meid. tot er feiten aan het licht tra
den die aan alle romantiek een einde
maakten. De dampkring van Venus
blijkt nl. bezwangerd te zijn met
koolzuur, terwijl de zuurstof onge
veer geheel ontbreekt.
Een weinig opwekkender beeld
geeft onze naaste buur, Mars, te zien,
welke planeet door de ontdekking der
zgn. Marskanalen zich een tijd lang
in een geweldige belangstelling heeft
mogen verheugen. Nadat de machtig
ste telescopen en de gevoeligste tech
nische apparaten veel van de gehei
men van deze planeet hadden onthuld
en de kanalen naar het rijk der zins
begoocheling hadden verwezen, is wel
de kennis aanzienlijk vermeerderd,
maar de belangstelling van het pu
bliek is daarmee evenredig gedaald.
Want ook de toestanden op Mars ma
ken het niet waarschijnlijk dat de
stoutmoedige dromen van een con
tact met een bewoonde buurtplaneet
in vervulling zullen gaan.
Mars heeft, evenals de aarde,
sneeuwkappen aan de polen. De
ultra-gevoelige thermometers hebben
mthuld, dat de sneeuwkam 's zomers
bij nul graden smelt, maar dat de win
terkoude 70 graden onder het vries
punt bedraagt, hetgeen niet zo erg veel
verschilt met onze aardse ervaringen.
Bij de Mars-evenaar is het echter wel
wat anders dan bij ons in de tropen,
want aan de evenaar wordt daar
weliswaar een middagtemperatuur van
20 graden Celsius gemeten, maar bij
zonsopgang wordt 50 h 60 graden vorst
geconstateerd, waaruit volgt dat de
tropennacht -op Mars even koud is als
bij ons de poolnacht. Leuk vooruit
zicht!
Is er dan in het geheel geen leven
op andere planeten mogelijk?
Voor zover de mens dat op dit mo
ment vermag te beoordelen, misschien
toch wel, maar dan in een geheel an
dere vorm dan de meesten aanvanke
lijk gedacht (en gehoopt) hadden.
I Daarover morgen.
(Nadruk verboden',
in Semirom, circa 800 km van Teheran, de
politiekazernes. Het waren leden van de
Ghasjghaistam, die altijd tot de trouwste
aanhangers van Mossadeq hebben be
hoord. Perzië heeft nu een nieuwe rege
ring en er zullen zo spoedig mogelijk
kiezingen worden gehouden.
Ook met de berechting van ex-premier
Mossadeq wordt grote haast gemaakt
hij zal voor het Hooggerechtshof moeten
terechtstaan, wegens het in verzet komen
tegen de wettige regering. Mossadeq
wordt er van beschuldigd, honderden per-
te hebben laten neerschieten on
zijn bewind, na zijn ontslag door de Sjah,
handhaven. Vermelden wij nog, dat het
paleis van de Sjah door tanks blijft be
waakt. Zahedi is nu de „sterke man", die
in het gevormde kabinet tijdelijk de por
tefeuilles van Binnenlandse Zaken, Buit.
Zaken, Justitie en Economische Zaken be-
Wie aanwijzingen weet te geven, leiden
de tot de arrestatie van Hoessein Fatemi
is goed af, want hij krijgt een beloning
10.000 realen, (circa ƒ1200).
Japanner door twee Ned,
soldaten beroofd
Zij' moeten zich voor krij'gsraad
verantwoorden
Twee Ned. soldaten van het Korea -
detachement, die met het Franse
Vietnam uit Kobe (Japan) zouden repa-
m en door de Japanse politie ach
tervolgd werden, zijn na een verhoor
door de havenpolitie vrijgelaten en met
het schip, dat 18 uur vertraging had
wegens machinepech, naair Euiropa ver
trokken. Zij zullen zich in ons land voor
de krijgsraad moeten verantwoorden,
omdat zij een Japanner van een horloge
hadden beroofd.
Eis in Assen
Woeste rijder vijf jaar
niet achter het stuur
Tegen de 29-jarige koopman H. J. ,van
P. te Emmen, die in beschonken toestand
op 15 Mei na een aanrijding in Nieuw-
Dordrecht (Dr.) was doorgereden er
Emmen in opschudding had gebracht
door met een vaart van 80 km door de
straten te rijden op vlucht voor de politie
auto, is dezer dagen in Assen een jaar ge-
eist, benevens ontzegging ven de rijbe
voegdheid voor de tijd van vijf jaar, als
mede verbod voor cafébezoek en alcohol
gebruik gedurende drie jaar.
Geallieerde luchtmachtchef
naar ons land
Luchtmaarschalk Sir Basil Embry van
de R AF., de nieuwe commandant van
de geallieerde luchtstrijdkrachten in
Centraal Europa, zal Donderdag een be
leefdheidsbezoek van een dag aan Ne
derland brengen. Hij zal een onderhoud
hebben met minister Staf en met luit.-
gen. I. A. Aler. de commandant van de
Kon. Nederlandse Luchtmacht.
Ambtenarensalarissen
in cijfers
Het index-cijfer van de salarissen van
lagere rijksambtenaren is in 1953. ver
geleken met 1952, met 1.3 pet gestegen:
an middelbare ambtenaren steeg met
2.7 pet en dat van hoger personeel met
59 pet. Het indexcijfer der rijkswerklie-
den (uitsluitend PTT) is met 2,6 pet toe
genomen, aldus het Centraal Bureau voor
de Statistiek.
Wanneer men. de indexcijfers, berekend
op basis 1947 100, beschouwt, ziet
dat het niveau in 1953 voor de groepen
hoger, middelbaar en lager personeel
geveer gelijk is geworden. Vorig jaar
lagen de cijfers van hoger en middelbaar
personeel nog resp. 5 en 3 punten be
neden dat van de lagere ambtenaren.
Indexcijfers bezoldiging rijkspersoneel:
Werklieden Ambtenaren
lagere middelb. hogere
Basis: Juli 1947 100
Tegenslag bij dijkherstel
te Ouwerkerk
Elementen van caisson braken
tot tweemaal toe af
De onverdroten krachtsinspanning van
de dijkwerkers die zijn ingeschakeld bij
de sluiting van het Westelijke gat van
Ouwerkerk op Schouwen-Duiveland is
gisteren en in de afgelopen nacht onbe
loond gebleven. De poging om het be
ruchte gat met een grote caisson van 55
lengte (vijf elementen van elk 11
meter) te sluiten is tot twee maal toe
mislukt.
Om drie uur Zondagmiddag werden
vee caissons, elk lang 55 m, breed 7Vz m
hoog 8 m, met de stroom mee in het
gat geduwd en tot zinken gebracht. Aan
vankelijk leek het goed te gaan. Enkele
minuten nadat beide caissons op de bo
dem van het sluitgat stonden, braken
echter van het Westelijke twee en van
het Oostelijke één element af.
De afgebroken delen verzakten enkele
eters en verdwenen na enige uren in
de diepte.
Vannacht zag men tengevolge van het
slechte weer en de duisternis geen kans
ns bijtijds te belasten. Vier van
de vijf elementen verzakten en verdwe
en in de diepte.
Vanmiddag omstreeks vier uur zou op-
ieuw een poging worden gedaan de ope
ning tussen de reeds geplaatste elemen
ten af te sluiten.
AVRO-voorzitter moet
linkerbeen missen
De voorzitter vam de AVRO, de heer
G. de Clerq, is op 13 Aug. in de kliniek
van prof. dr I. Bberema in heit Amster
damse Wilhelminagasthuis ter observatie
opgenomen wegens ernstige vaatkram-
pen in het linkerbeen.
Een verkalking in de slagader van
been veroorzaakt hevige pijn in kuit
Linkervoet. Prof. Boerema heeft getracht
met een vaatverwijdend middel het euvel
verhelpen, maar deze behandeling
leverde geen resultaat op.
Bij römtgen-onderzoek bleek, dat de
beenslagader van boven tot onder de
knie verstopt is over vrij grote afstand.
Prof. Boerema heeft nu besloten, het
linkerbeen van de heer de Clercq te
amputeren. De operatie zal morgen plaats
hebben.
Venvacht wordt, dat het ongeveer vier
weken zal duren, voordait de heer de
Clercq met een noodprothese het zieken
huis zal kunnen verlaten om zijn werk
zaamheden. zij het op bescheiden schaal,
voorlopig te hervatten.
Minister Suurhoif naar
Canada vertrokken
Op bezoek bij' Ned. emigranten
De minister van Sociale Zaken cn
Volksgezondheid, de heer J. G. Suurhoff,
is Zaterdagavond met het K.LM.-lijn-
toestel van Schiphol naar New York ver
trokken, vanwaar hij terstond naar Ca
nada zou doorreizen.
De minister zal een werkbezoek van
2J/4 week aan Canada brengen. Het doel
van de reis is, zo vertelde de minister
voor zijn vertrek, zich er van op de
hoogte te stellen hoe het de Nederland
se emigranten in hun nieuwe vaderland
gaat, in het belang van de Nederlandse
emigratie-politiek.
Minister Suurhoff zal de Canadese mi
nister van Immigratie ontmoeten, als
mede enkele andere ministers van
nieuwe Canadese kabinet. Ook zal de
nister met vertegenwoordigers van de
verschillende kerkgenootschappen, die
de geestelijke belangen van de Neder
landse emigranten door middel van plaat
selijke comité's en contactpersonen be
hartigen, besprekingen voeren. De minis
ter hoopt op 8 September as. naar ons
land terug te keren.
Op de luchthaven werd de bewinds
man behalve door zijn familieleden onder
meer uitgeleide gedaan door staatssecre
taris mr dr A. A. van Rhijn, de secretaris
generaal van het ministerie van Sociale
Zaken, mr J. H. Klatte, en mr R. B. W.
Haveman, commissaris voor de emigratie.
123
Zeepost voor Oost en West
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moei
zijn. bezorgd, staan tussen haakjes, ach
ter de naam vam het schip vermeld:
Indonesië: s.s. Riouw (3 Sept.); Ned.
Nieuw Guinea: m.s. Peleus (11 Sept.);
Ned. Antillen: m.s. Oranjestad (1 Sept.);
Suriname: m.s. Bonaire (2 Sept.); Unie
van Z.-Afrika en Z. W. Afrika:
Edinburgh Castle (5 Sept.); Canada:
Westerdam (3 Sept.); Zuid Amerika:
Eva Peron (5 Sept.)Australië: viia Enge
land (5 Sept.); Nieuw Zeeland:
Engeland (29 Aug.).
Onderwijsbenoemingen
t tijd onderwijze
aan de Julianaschool (uj - -
Smit te Rotterdam.
Benoemd tot onderwijz
School Vlnkenstraat Zaandam, mej J C Seij-
monsbereen te Zaandam (tijd).
te Ermelo,
Srmelo; aan de Paul
te Coevorden N J F Broei
.an de Herv school te Almkerk
Rijswijk N-Br en D Toenkes
Krugerschool
Van het ert van School en Kerk
En of ik er op sta, want Sterling is de^
beste shagDaarover is ieder het eens:
als j'e een werkelijk goede Virginia sigaret
wilt draaien, moet het
Sterling zijn.
World Presbyterian Alliance
Indrukwekkende rede van prol. dr A. A. v. Ruler
over ambt en gemeente
Met de lezingen gedurende de bijeen
komst der Oostelijke sectie van de World
Presbyterian Alliance op „Woudschoten"
is Zaterdag een begin gemaakt. De Ne
derlandse theologie werd op wel heel
markante wijze vertegenwoordigd door
prof. dr A. A. van Ruler, hoogleraar te
Utrecht.
De rede van prof. Van Ruler handelde
over de verhouding van het ambt des
Woords en de gemeente. Hij legde er de
nadruk op. dat het ambt niet zozeer in
de gemeente en in de Kerk, maar meer
in het Koninkrijk Gods geschiedt, in de
wéreld. De drie ambten, die de refor
matorische kerken hebben, dragen van
dit „er-voor-de-wereld-zljn" duidelijk de
sporen. De prediking van de dienaar des
Woords, de heiliging die door de ouder
ling wordt doorgevoerd en de uitoefe
ning van de gerechtigheid door de dia
ken, die allen behoren meer tot het Rijk
van God dan dat zij tot de Kerk inge
snoerd zouden mogen worden.
De „wijding", die de „Katholieke" ker
ken voor hun dienaren hebben, lijkt op
het eerste gezicht een hoogachten van
het ambt te betekenen. Maar in werke
lijkheid is de enig mogelijke waardering
van het ambt gelegen in het Protestan
tisme, dat weet, hoezeer God een wel
gevallen heeft aan het hele 'bestaan. En
op dat hele bestaan zijn de ambten ge-
Dat wordt nooit helemaal duidelijk
aan de figuur van de predikant. Hij zou
het in zijn ambt er nog op toe kunnen
leggen, de mens aan zijn aardse bestaan
Kerkscheuring IJsselmuiden
in hoger beroep
Zaterdagavond is te IJsselmuiden de
vergadering gehouden van mannelijke
lidmaten van de Vrije Hervormde Ge
meente aldaar, die door de Zwolse recht
bank was gelast in verband met de ge
rezen kerkelijke moeilijkheden.
De ouderlingen B. van Dijk, J. Boer
en Stam werden uit hun ambt ontzet,
evenals de diaken H. van Hasselt, ter
wijl de diaken J. Doorn werd geschorst.
Hierna werd een nieuwe 'kerkeraad ge
kozen. De schorsing van de voorganger
ds G. Wakker werd door de vergadering
ongedaan gemaakt. De opheffing van
deze schorsing is dus in overeenstemming
met het besluit van de Zwolse rechtbank.
De oude kerkeraad heeft nu evenwel
meegedeeld, dat de gehele kwestie
hoger beroep door het GereohtShof
Arnhem zal worden behandeld.
te ontheffen. Pas bij de ouderling is
geen misverstand meer mogelijk.
staat volop (niet minder dan de predi
kant) in het ambt en is tegelijkertijd
gemeentelid en burger.
In het huidige Protestantisme dreigen
gevaren. De predikant dreigt een gewij
zigde uitgave van de bisschop te worden.
Alleen door er ons rekenschap van
geven dat er meer ambten zijn, dat
ook een diaken is en een ouderling, die
tevens burger zijn, kunnen, we aan deze
gevaren ontkomen.
Het Protestantisme mag de wijdheid
van het Rijk Gods nooit vergeten, het
mag zich nooit opsluiten in de kerk.
Naast de' betrekkelijke begrensdheid
de kerk heeft men de absolute wijdheid
van het Rijk Gods nodig om geheel
al te verstaan -wat dat is: dienst aan
het Woord.
Deze lezing bracht voor de buitenlan
ders een van de eerste gelegenheden,
kennis te maken met deze door een Ne
derlands theoloog ondernomen poging
tot hernieuwde vormgeving van het re
formatorische geloofsdenken. Tijd voor
discussie was er hoegenaamd niet. De
vragen die gesteld konden worden ge
tuigden echter van zowel uiterste ver
wondering als grote dankbaarheid over
dit geluid.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
oepen: te Kollum P. J. Ridder
te Ruinen.
Geref. Kerken
n: te Wateringen L. F. A.
Bötticher. "caind. te Rotterdam.
Beroepen: te Koudekerk aan den
Rijn L. Zwanenburg te Schoonebeek.
Surhuisterveen J.
Kuntz te Tzum.
enomen: hot beroep tot bij
stand in het pastoraat te Rheden (Gld.)
W. A. Hoek, em. pred. te Amsterdam.
Geref. Kerken art. 31
pen: te Nijverdal J. Bomhof,
cand. te Hasselt.
Chr. Geref. Kerken
kt: voor Oosterbeek P. H.
Seggelink te Zaandam.
Bedankt: voor Harderwijk (vac. C.
d. Weele) J. P. Geels te Rotterdam-C.
Presb. Herv. Gemeenten
Aangenomen: naar Tiende veen en
Nleuw-Balinge P. van Oosterom, evan
gelist aldaar.
Baptisten Gemeenten
pen: te Hoogeveen-Assen H.
Jut te Nieuwe Pekela.
Moderne methoden ver
eist voor Gereformeerd
jeugdwerk
Einde van internationale conferentie
op „De Witte Hei"
Nadat gisteren de heer R. Postma uil
Grand Rapids een lezing had gehouden
over de internationale samenwerking der
Geref. jeugdorganisaties, waarin
sultaten der conferentie werden
gevat, hebben de afgevaardigden op de
conferentie van het „Internationaal Geref.
Jeugdwerk" op „De Witte Hei" te Huls
r Heide vandaag de conclusies aange-
Behalve een beginselverklaring waarin
het Woord van God en de belijdenisge
schriften weer als basis worden aange
nomen, bevatten de conclusies o.
volgende artikel:
Het congres richt zich tot de jeugd
an de gehele wereld met de dringende
bede, Jezus Christus te volgen als Hei
land en Heer.
De Geref. jeugdorganisaties behoren In
al haai* werk moderner methoden
Oud-Kath. bisschop Kreuzer
overleden
Bisschop Erwin Kreuzer, hoofd van de
Oud-Katholieke Kerk in Duitsland, is
Donderdag in de leeftijd van 75 jaar
overleden. Zijn zetel was te Bonn ge
vestigd. Reeds sedert het einde van de
oorlog was hij ziek en daarom was hem
coadjutor ter zijde gesteld. De over
ledene heeft zich met name verdienste
lijk gemaakt op het gebied van vraag
stukken van grondverdeling en sociale
verzorging.
Eerste int. congres voor i
Bijbelonderzoek
Het eerste internationale congres vooï
Bijbelonderzoek zal morgen in de uni- F
versiteit te Kopenhagen worden geopend, j
Er zijn 175 afgevaardigden uit vele lain-
den, o.a. Amerika, Zuid-Afrika. Austra- 11
Israël, Framikrijfc, Enigeland, Duits- b
land en Nederland. Het congres, dat drie y
dagen zal duren, wordt gehouden op int-
tiatief van de internationale organisatie K
van onderzoekers van het Oude Testa-]
ment, die onder voorzitterschap staat vam n.
prof. P. A. H. de Boer. hoogleraar tew
Leiden. Een andere Nederlandse af ge- m
vaardigde is prof. Th. C. Vriezen, hoog-
leraar te Groningen. Het voornaamst*
onderwerp van bespreking is de oor-H
sprong van „De Boeken van Mozes'
NOTARIEEL EXAMEN
•s-GRAVENHAGE. 21 Aug. Geslaagj^
voor het notarieel examen, tweede gedjer
H D von Meijenfeldt. Alkmaar. ze
DEN HAAG. 22 Aug. Geslaagd: A Ca-dc
pelle, Amsterdam (2e ged.); L B v d Kool er
Zuldhorn (le gedeelte). jee
be.
psychologische aanpak te gebruiken, op- deel der
dat zij doeltreffend mogen werken ln
deze tijd en haar rechtmatige plaats mo
gen innemen onder de andere instituten.
Het is noodzakelijk, dat de Chr. jeugd
worde voorbereid om te strijden voor
haar geloof, en opdat het Geref. karakter
van het jeugdwerk duidelijker worde, is
een speciale vorming van jeugdleiders
in het grootste belang.
„De Witte Hei" zal het organisatorisch
centrum der internationale activiteiten
zijn. In het comité, dat een zittingsduur
van twee jaar heeft, zal de heer R.
Postma als voorzitter, de heer Ad. Kui
per, directeur van het Geref. jeugdcen
trum, als secretaris en een nog nader
aan te wijzen Fransman als penningmees
ter optreden. In het Nederlands comité
kregen zitting mej. E. G. van Egmond
(Geref.), de heer L. van Valen Pzn (Chr.
Geref.) en de heer G. C. Schalk (Herv.)
TN DE NEW YORK HERALD TRIBUN^
beschrijft Stewart Alsop ons het vol.'
gende tafereel: Aan een lange tafel, ij.
een tuin van een oud vervallen huis
Berlijn, zitten een dozijn mannen, zenuw*^.
achtig trekken doende aan hun sigaret.
Zij hebben deelgenomen aan de opstanLr(
in de Oostzone van Duitsland, die op lge
Juni plaats vond en slaagden er in, d^e
veilige haven van West-Berlijn te berejac
ken. Uit spontane antwoorden op desberei
treffende vragen blijkt, dat het overgrotbrs
sa in de Oostzone bereid idel
het juk van het Kremlin van zich af 1pv«
schudden. Toen in stad na stad de °ï?eI?
stand uitbrak, namen de communistisch?61
regeringsautoriteiten de benen; vele lede?6
der Volkspolitie wierpen hun wapens |oc
het kanaal en ook waren er onder <#er
de Volkspolitie, die zich b
de opstandelingen voegden. De schrijvF
in het gezaghebbende Amerikaanse
kreeg de indruk, dat hier door deze vlucO
telingen de waarheid verteld werd, ha^,
ongelofelijk die ook schijnt, omdat <jp^;
Oost-Duitsers zonder wapens, zondag
organisatie vooraf, in opstand kwamefegj
Binnen enige uren brak het gezag van d
.politiestaat" aan stukken, totRuJ
sische tanks en troepen arriveerden.
Zuid-Afrikaans eredoctoraat
voor prof. Van Winter
Aan prof. jhr dr P. J. van Winter,
hoogleraar in de geschiedenis te Gro
ningen, zal bij de eerstvolgende promo
tieplechtigheid van de universiteit van
Stellenbosch in Zuid-Afrika een doctors
graad in de wijsbegeerte worden toe
gekend. Deze onderscheiding is bedoeld
als blijk van erkentelijkheid voor de
studies die prof. Van Winter heeft ge
wijd aan de rol, die door Nederlanders
in Zuid-Afrika is gespeeld.
Het lied der aethergolven
DINSDAG 25 AUGUSTUS
Hilversum I. 402 m. KRO: 1
7.15.Gym
engebed 8.00 Ni
.Lichtbaken'
'kind. 10.15 Gram. 11.00 V. d. vroin
12.03 Metropole Orkest. 12.3
2 55 Zonnewijzer.
Idem 3.50
iz, 2 CH
.00 Niet
Lichte muz. 2.35 Grar
:stig?" 4 00 V. d.
Ziekerilof. 5.00 V. d. kind. 5.15 Feil
taties v. d. kind. 5.45 Rog. uitz,: Dr Ir J.
Ossewaarde: „Mechanische landbouw in
tropen". 6.00 Hammondorgel. 6.20 Sport-
praatje. 6.30 „Dit is leven". 6,45 Gram. 7.00
Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 „Uit het Boek der
Boeken". 7 30 Gram. 8.25 De gewone man.
8.30 Omr. ork. en solist. 9.45 Viool cn piano.
10.15 Gram. 10.30 Wereldkampioenschap wiel
rennen. 10.45 Avondgebed. 11.00 Nieuws.
11.15—12.00 Gram.
54.
VergetenWant hij mocht dan regelmatig
schrijven, zijn brieven waren zo koel als een
krant. Wat had zij aan zijn uitgebreide be
schrijvingen van Heivelde, zijn kantoor en zijn
pensionkamers, wanneer er alleen maar uit blij
ken kon, dat niets in Zegge met zoveel schoons
te vergelijken viel? Ze wist heel goed, dat hij zo
onpersoonlijk schreef, omdat hij haar niet wilde
kwetsen. En tóch.. Zij kende „Huize Marianne"
alsof zij het had gezien. Ze wist, dat het een
voorname behuizinge was, gelegen in een grote
bloementuin aan een deftige laan. Ze wist, dat
hij er twee ruime aaneengesloten kamers be
woonde, dat er de maaltijden uitstekend waren,
dat geen hinderlijke etensgeuren uit de in het
souterrain gelegen keuken naar de vertrekken
kon doordringen, dat er een perfect functionne-
rende verwarmingsinstallatie was, waardoor iede
re gast zijn of haar kamers op elke gewenste
temperatuur kon brengen. Ook wist zij, dat hij
slechts op een schelknop behoefde te drukken om
elke bestelling uitgevoerd te krijgen. Dikke lo
pers en zware portières garandeerden de rust
zo waardevol voor zijn studie.
Had hij hiermede één woord ten kwade van
Bosrust gesproken? Zijn lichte spot met de ge
woonte van zijn nieuwe hospita, mevrouw De-
laert, die elke maand „met een onnavolgbare
nonchalance" de nota presenteerde als iets bij
komstigs, doch heel belangstellend informeerde
naar wensen of klachten, behoefde Eline het
bloed niet naar de wangen te jagen. Dat dit toch
gebeurde, was geheel te wijten aan haar eigen
gevolgtrekking dat zij ook hierin was tekort ge
schoten. Zij had dus verkeerd gedaan door zo
gierig elke Zaterdagavond om de betaling te ko
men en nooit te vragen naar de mogelijkheden
om zijn belangen te dienen. Er was in zijn brie
ven nimmer een teruggaan naar het verleden,
geen woord van waardering meer voor haar zor
gen, geen enkel blijk van verlangen naar de kin
deren. Waarom ook? Deze dingen waren voorbij.
Hij ging geheel op in zijn nieuwe werkkring en
omgeving, die meer in overeenstemming was
met zijn afkomst. Bovendien stond hij aan het
begin van een schitterende carrièrre.
Maar daaraan had zij geen deel. Zij had het
hem eigenlijk alleen maar moeilijk gemaakt
met haar scènes, haar hartstochtelijke, misplaats
te jaloersheid. Zij had hem in niets geholpen,
zelfs niet in het handhaven van de stilte, die hij
zo dringend nodig had gehad. Hij wist het niet
eens. Gelukkig maar. Want voor zichzelf was zij
door
CAREl VAN DER HOEK
er van overtuigd, dat het haar schuld was, toen
hij zakte voor dat laatste examen. Zij had des
noods met Willy, die halve nachten gehuild had
van haar tandjes, op de vliering moeten gaan
slapen om hem althans zijn nachtrust niet te ont
nemen.
Neen, aan haar dankte hij niets. Zij had deze
kille brieven, waar zijn werkelijke persoonlijk
heid buiten bleef, verdiend. Het was natuurlijk
mooi, dat ze zijn ganse leven, zoals hij daar
werkte en woonde, kende. Het was belangrijk,
dat hij haar op de hoogte hield van zijn liefheb
berijen. Hij had nog steeds geen vrienden ge
zocht noch gevonden. Hij deed veel aan kamer
gymnastiek. Hij had zich geabonneerd op bui
tenlandse tijdschriften om zijn talenkennis te ver
rijken. Hij bracht de Zondagen tussen de kerk
diensten meestal lezende door. Maar zijn echte
„ik" stond er buiten, zelfs toen hij schreef over
de bezoeken van de wijkpredikant en de ouder
lingen.
En omdat Eline slechts naar Ricks gedachten
raden kon, legde zij alles ten nadele van zichzelf
uit. Zij vergeleek haar van weinige gemakken
voorziene woning aan het smalle zandpad met
de luxueuze villa aan de Obergonlaan in Heivel
de, waar vlugge dienstertjes geluidloos gingen
door de brede, zwaar beloperde gangen. En te
genover de statige voornaamheid van mevrouw
Delaert stelde zij haar eigen armetierige burger
lijkheid.
Maar zijn brieven beantwoordde zij altijd
trouw. Ook zij schreef niet over zichzelf. Ze liet
de kinderen voor hem leven, ze sprak van de bu
ren, de tuin, het dorp, de buurtschap en het bos.
Maar haar hart was bedroefd, omdat zij deze
vriend toch eenmaal zou verliezen, wanneer zijn
verdwijnende belngstelling geheel geweken zou
zijn. En zij vroeg zich af, of zij niet verstandi
ger deed door zich op de toekomst te richten en
niet meer om te zien naar het verleden.
Hierin had Eline gelijk: dat er bij Rick geen
gedachte was aan een weg terug. Zijn werk bij
de translatie-afdeling van Herwaardens Staalbe-
ton Industrie had zijn volle belangstelling. En hij
was er zijn vroegere chef heel dankbaar voor,
dat deze hem bij de machtige personeelschef van
het gigantische bedrijf had geïntroduceerd. Het
werk en de omgeving bevielen hem bovenmate.
De brede ramen van zijn lichte werkkamer op
de hoogste verdieping van het kantoorgebouw,
die hij met drie collega's deelde, gaven uitzicht
op de uitgestrekte fabrieksterreinen, de smelte-
rijen, laboratoria, gieterijen en verladingsempla-
cementen. Rick was er trots op als medewerker
aanvaard te zijn en hij liet niets na om het in
hem gestelde vertrouwen te bevestigen. Met zijn
kamergenoten kon hij het uitstekend vinden en
hij had alle lof voor de wijze, waarop iedereen
hem over zijn eerste moeilijkheden met de
technische termen heen hielp.
Hllvers
II. 298
7.10 Gram. VPRO:
8.00 Nieuws 8.15 Gram. 9.00 Morg<
9 15 Gram. 9.30 V. d. hui
10.50 V. d. kleuti
'ijdini
9.40 Gram.
.00 Cabaret: (Inter-
Hé. zijn die getrouwd?) 11.30 Alt en
piano 12.00 Gram. 1233 V. h. platteland 12.40
Orgelspel 1.00 Nieuws 1.20 Promenade ork.
2.00 Am muziek-kalcidoscoop 2 30 V. d.
jeugd 3.00 V. d. vrouw 3,03 Operettemuziek
3.55 Gram. 4.45 V. d. Jeug"
Nieuws 6.15 Pianospel 6.30
Musette ork. 7.10 Gram. 7.50 „Van Groen-
landers en Eskimo's" 8.00 Nieuws 8.05 Amus.
muz. 8.55 „Het open balconraam" hoorspel
9.15 Beyreuther Festspiele: „Siegfried" ope
ra (3e act H m|
Nieuws 11,
Engeland. BBC 330 m. 12.00 Sport. 12.25
V. d. arb. 12.55 Wcerber. 1.00 Nieuws 1.10
Gram. 1.40 Lichte muziek 1.55 Sport 2.00
BBC Schots ork. 3.00 Vespers 3.45 Voordr.
4 00 Pianorecital 4.30 Sport 5.00 V. d. kind.
5 55 Wcerber. 6.00 Nieuws 6.15 Spoi
-?r. 7.40 Lichte
glCaus. S. WM
inorecital 11.00
I Nieuws.
nd, BBC 1500 cn 247 m. 12.00
muziek 12.45 Concert 1.45 V, d. kind.
d. vrouw 3,00 Amus. muziek 3.45 Lich-
iek 4.15 Mrs Dale's Dagb. 4 30 Orgel-
00 Concert 5.45 Rep. 6.00 Dar
jorspel 7.00 Nieuws 7.25 Sport
wedstrijd 8.00 Gevar. progr. 9 00 Gc-
Idem 8.02 Concert 9.50 Intern muz
10.50 Gram. 11.46—12.00 Nieuws.
11.45 Gram. 12.30
spr. 6.00 Kar
Nieuws 7.40 Gra
8.45 Gram. 9.00
10 55—11.00 Nie
Nieuws 5.15 V d. Sold. 5.45 „Götterdam-
ing". opera
n.) 10.50 Nl<
(Om 7.45 Nieuws
LTItz. v. Nederland. 10.00—10.30 Nieuws
Vraaggesprek met onze luisteraars. Boeken
n schrijvers. (Op 224 en 49 m),
TELEVISIE LOPIK
Jlnsdag: KRO: 20.15—21.45 Actualiteiten.
Veeroverzicht. Ballet.
WONDEROLIE
Weg met onhandig* Ukdoornrlngen en ge
vaarlijke scheermesjea. Een nieuw vloeibaar
middel, NOXACORN. neemt de pUn weg f-
Jen. Eeltplekken i
eksterogen
echrompelen met wortel en al. Bevat gezu
verde wonderolie. Jod lum en het pijnstillende
benzocaïne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van 11.35 bespaart
U veel ellende.
half Juni in herinnering te brenge"P
r thans een speciale Oostduitse dele
gatie in Moskou nieuwe instructies kree^!
Door de jongste gebeurtenissen is vor
het forum der wereld het prestige nif-,
slechts van Grotewohl, maar ook vi
Malenkof ondermijnd; de Sowjet-zone vr
Duitsland
't Verklaarde
uitzicht
de indruk
wankele,
ziekte" staat. Ge
wonder,
lenkof thans trac
politiek
zwakte Grotewohl met een Russis|
eitje te versterken! De Oostzone
Duitsland moet een jeugdiger, vitaler a
zien krijgen. Het spoedrecept va:
cialist Malenkof, dat eventueel,
herhaald, mag worden, luidt: financiL
concessies, geen herstelbetalingen meL
geen bezettingskosten, een streep door F
na-oorlogse schulden, terwijl de Duij^
gevangenen in de Sowjet-Unie
worden vrijgelaten. Hetzelfde
kwam voor in de jongste Russische n4_.
aan de Geallieerden. Nadat Rusland C1
Oostzone van Duitsland aan een bij:
dodelijke financiële aderlating had ondt
worpen, mag men zich afvragen of 1
met dat beoogde „herstel" van Oost-Duika1
land wel zo'n vaart zal lopen. De opstap
van midden Juni heeft dit Oost-Duitsla^
physiek en psychisch een knauw gegewrt
en nu moet €"- 4
toegepast en
steld. \"g'.
PSYCHOLOGISCH is het tijdstip dl
-*• Moskou uitstekend gekozen, nu
verkiezingsdag, 6 September, vbor J
Westduitse parlement met rasse schrec*
nadert. Geen middel laat het Kremli
onbeproefd om de historisch zeer nat
naai voelende Duitsers te verzekeren,
de hereniging van Duitsland tegengehg
den wordt door het Westen en juist r
vorderd wordt door het Oosten. Zuj
was ook de tendenz van de laatste Rje
sische nota, die door Washington, Lonc-coi
en Parijs reeds als „onaanvaardbaboi
werd gecritiseerd. Stelt men de vraid:
wat willen Bonn, alsmede dc Westeliioo
Geallieerden en welk oogmerk heeft Mter
kou. dan zou men. in het kort. het i
gende kunnen antwoorden: Het Wesu£
wil per se een democratisch Duitsland
zonder communisme, zonder neo-nazisto
een Duitsland dat deel uitmaakt van fi,
democratisch West-Europa. Moskou j 3,
slechts een verenigd Duitsland met Bp,
sisth etiket, een Duitsland dat dezel 2
weg moet opgaan als bijvoorbeeld T|ek
choslowakije, Hongarije, Roemenië. 2
pOLITIEK, economisch, militair on<4jj
-*■ gaat de Oostzone nu de hers0i
injecties van Malenkof, maar West-Di»ógl
land mag in geen geval de versterig 3
ondergaan door de nauwere alliantie »ogi
het Westen en de inschakeling bij y
E.D.G. De Westelijke mogendheden wi^
wel marchanderen over een vredes^j
drag voor een herenigd Duitsland, n^
dan moet er toch a priori eJ
beide zones van Duitsland moge
zijn. Moskou doet de zonderlinge off
van een regering, die uit leden vanski
Westduitse en Oostduitse „volksvertei q
woordiging" zou moeten bestaan. R^aa
merende, is er ook thans nog geen stew.
basis voor vruchtbare 'besprekingen )jg
sen het Westen en Moskou „op I
niveau". Russische concessies zijn „sclu,
concessies" en de Stalinistische poli» O
leeft voort in Malenkof. Nu de' ver!
zingen in West-Duitsland vóór de c
staan, waarbij het niet zeker is, L
Adenauer de zege zal behalen, kan Sh
in de Russische nota over een hereli
Duitsland slechts verkiezingspropaga^
zien, teneinde de positie van Aden(~
zeer te bemoeilijken, en velen er toCj'
bewegen, hun stem te geven aan de
tremisten of socialisten. Ook het jon
accoord te Moskou, tussen de Sow
Unie en Oost-Duitsland, is gericht
hetzelfde doel: de politiek van Boni*1"
ondergraven.
