Jlicutuo £eilisrlje GTmtraitl Vermogensdans aniel herhaalt: eerst de stakingen op heffen dan onderhandelen ^■Vakbonden hebben regeringsvoorstellen J gisteren tóch afgewezen De Sjah met gemalin naar Europa gevlogen Wist U Meisje vermoord in duinen bij Castricum Ministersreizen en nationaal belang DINSDAG 18 AUGUSTUS 1953 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel. 31441. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 6,— per kwartaal; 2,— per maand; 0,47 per week. ADVERTENTIËN: 0,18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Vier en dertigste jaargang No 9815 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK CHRISTELI1K-NAT10NAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .Stantuastfcfj Is qhebleoen mQn bert la trgtjeospott' Slechts gezond geld" kan redding brengen »SPfc,RANKRIIK is sinds gisteren de tweede week ingegaan der stakingen. sse4 In de overzeese bezittingen, speciaal in Marokko, duren de moei- 'f- Rijkheden voort en in Indo-China woedt de oorlog. Derhalve ziet Frankrijk geplaatst voor een economische catastrofe. Het gaat hard tegen hard in Frankrijk. Ondanks de optimistische verwachtingen van gisteren, werd rJog geen accoord tussen de regering en de vakbonden bereikt. De arbei- 72i jlers hebben een aantal regeringsvoorstellen, beogende het conflict te beëindigen, afgewezen. Laniel heeft in een krachtige rede geëist, dat het «rerk terstond moet worden hervat. De regering zou niet meer bereid zijn ~~^e onderhandelen met hen, die vandaag niet aan het werk zijn gegaan. ■iet principe van Laniel is, dat er eerst in Frankrijk „gezond geld" moet Zoals Frankrijk thans leeft, kan het alleen gered worden door voort- eejezette, eventueel verhoogde buitenlandse hulp. Zonder deze hulp zou n ale franc reeds lang totaal zijn ingestort. va. Ons land, aldus Laniel. heeft al zijn ^jracht en al zijn presage in de wereld 5°dig; de eer der Franse republic* staat 6ip het spel en daarover kan de regering 'een compromis aangaan. Vandaar het ZTarool: eerst het werk hervatten. Na Vjëze toespraak, heeft de vakbond Force e *Yuvrière gezegd, dat in de bedrijfstak- iee.sfen, waar reeds gestaakt wordt, de sta ding zal voortduren. De Christelijke De tekbond van metaalbewerkers nam een zelfde houding aan evenals de vakbond lderjgr postbeambten van de C.G.T. De e- We Ouvrière zal in een nota gericht :bonden willen de onmiddellijke bij- van de „nationale raad voor collectieve arbeidsovereenkomsten" nneim een onderzoek in te stellen naar ha^uidige peil van lonen en prijzen. Ten tweede, eisen zij van de regering |e belofte, dat geen arbeider vervolgd ry ral worden voor handelingen in verband rdagiet de staking. Ten derde, verlangt men singjen reeks afzonderlijke loonsverhogingen derioor verschillende takken der openbarr ^'„famen voor 27 nieuwe oorlogsbodems Plaatsnamen, O-serie en roofdieren Kondngln Juliana heeft thans namen leven aan een aantal in Amerika ge- twdè nieuwe schepen voor de Koninfc- jjke Marine, t.w. aan veertien kust- 1 w)ijnenvegers (400 ton), zes oceaananijnen- (700 ton) en zeven fregatten (600 C). P -fAan de kustmijnerwegers zijn toege- jend de namen: Borne, Brummen, Breu- i leien, Blaricum, Brielle, Breskens, Brui- isse, Boxtel, Brouwershaven, Bolsward, borjeilen, Borculo. Beemster en Bedum. Zo Zitk#rmen zij een B-plaatsnamenserie om in Amerika gebouwde, schepen te 5.7pderscheiden van de overige mijnen- LeiiAan de oceaan-mijnenvegers zijn toe- Dpstikend de namen: Onversaagd, On.be- reesd, Onverschrokken, Onvermoeid, invervaard en Onverdroten. Deze iijnenvegers vormen een ,,0"-serie ter nderscheiding van de kleinere kust- igd iijnenvegers. bij'Aan de fregatten zijn toegekend de veenamen: Panter, Jaguar, Lynx, Wolf, Fret, termelijn en Vos. waarmede de vroegere le ifoofdier"-serie herleeft. Overeenkom- silveiige namen droegen de schepen van de jen trate serie van 8 torpedobootjagers der Opmnklifke Marine tussen 1910 en 1930. garj Brazilië eert onze vorstin Koningin ontvangt b™ onderscheiding yjKoningin Juliana zal morgen op het [leis Soestdijk de heer Jose Roberto de gjacedo Soares, ambassadeur van Brazi- A.ontvangen ter overhandiging van he collier in de orde van het Zui- Galtrkruis, welke onderscheiding enige tijd len fleden aan H.M. is toegekend, ntie. Nederlandse eieren naar Engeland Het Britse ministerie van Voedselvoor- ëning heeft bekendgemaakt, dat het een Igeling heeft getroffen voor de aankoop in 7.500.000 eieren uit Nederland. De zullen deze week worden ver- jeept en door het ministerie aan de indel worden verkocht tegen dezelfde als gelden voor Deense eieren, listerie deelde mede, dat waar- iijnlijk nog meer aankopen zullen wor- i gedaan, wanneer het aanvaardbare ibiedingen ontvangt. Frank C. Grismer naar Den Haag Opvolger van Clarence Hunter is een zakenman •jarige Amerikaanse zakenman rank C. Grismer uit Cleveland is be- lemd tot hoofd van de missie van het nerikaanse bureau voor buitenlandse ;den (F.O.A.) in Nederland als volger van de op 30 Juni afgetreden larence Hunter. De heer Grismer zal ilf September in Den Haag arriveren. 16 directeur van de F.O.A., Stassen, ver aarde, dat de heer Grismer voor deze ilangrijke post gekozen is wegens zijn ikwaamheden als zakenman. S3Üt Groningse kustvaarder had aanvaring het Kiel-Holte- maifukanaal een aanvaring gehad met een i-jjj iepboot. Er ontstond schade zowel ven als onder de waterlijn. Persoonlijke WOtj^elukken deden zich niet voor. Het Rdhip ligt thans in Kiel-Holtenau in 1 zal over ongeveer twee weken zijn ^is kunnen hervatten, Het Nederlandse schip Annie, dat op was van Rotterdam naar Figueria- afaz in Portugal, is met een gebroken throef de Franse haven Brest binnen slopen. i) diensten. Laniel heeft er echter op ge wezen, dat de „nationale raad voor col lectieve arbeidsovereenkomsten" eerst op 30 September bijeenkomt. Hierin kan geen verandering worden gebracht. Inmiddels heeft Herriot, de voorzitter van de Nationale Vergadering, nu in totaal 215 telegrafische verzoeken ont vangen van afgevaardigden, om de leden van recès terug te roepen, ter bespre king van de nijpende toestand. Wij her inneren er aan, dat voor bijeenroeping van het parlement de ondertekende ver zoeken van 209 afgevaardigden nodig zijn. Hier en daar zijn de stakingen dus nog in volle gang, maar elders wordt het werk gedeeltelijk hervat. De kolenmijnen in het Saarland moesten wegens tran sportmoeilijkheden gesloten worden. De vakbonden van het personeel der Pa- rijse Métro en bussen besloten, met uit zondering van de onafhankelijke en de Christelijke vakbond, de staking met 24 uur te verlengen. In het Franse departe ment Hautes Alpes werden rotsblokken op een spoorlyn gelegd en olie op de rails gegoten, naar welke daden van sabotage een onderzoek wordt inge steld. De vijf P.T.T. beambten, die op 11 Aug. werden gearresteerd, omdat zij weiger den het werk te hervatten, zijn gisteren te Parijs tot acht dagen gevangenisstraf veroordeeld. De vijf veroordeelden ver klaarden, dat zij het regeringsbevel aan hun vakbondleiders voorgelegd hadden en dat deze het standpunt innamen, dat het regeringsbevel alleen van kracht was in tijd van oorlog. Aan Ass. Press ont lenen wij, dat het Franse Opperste Ge rechtshof onlangs beslist heeft, dat de betreffende wet ook in vredestijd van toepassing is. Zo juist ontvingen wij nog het Reuterbericht, dat de treinverbinding ParijsBrussel niet is hersteld. De Sa- bena-dienst op Parijs blijft overbelast. Op Le Bourget is het grondpersoneel nog in staking. Uit een later Reuterbericht blijkt, dat het bureau van de Franse Nationale Vergadering op Vrijdag 21 Augustus zal bijeenkomen, en dé verzoeken tot bij eenroeping van het parlement te be spreken. Het desbetreffende besluit werd door Herriot genomen. Als symbool van premier Mossadeqs macht staan op de strategische punten van Teheran, de Perzische hoofdstad, tanks en militairen opgesteld. Bij de aanblik van deze gevaarten en de honderden soldaten wordt eventuele be togers tegen de dictatuur de lust tot demonstreren wel benomen. Intussen is de Sjah piet zijn gemalin onderweg naar Europa. Nieuwe demonstraties te Teheran Premier Mossadeq beschouwt zich als onbe twiste heerser van Perzië "P\E SJAH VAN PERZIë had in Bagdad, waarheen hij gevlucht was, laten weten, dat hij Mossadeq niet zal toestaan, Perzië als dictator te re geren. Hij zal slechts naar Perzië terugkeren, wanneer Mossadeq het mi nister-presidentschap op zijn bevel, overdraagt aan generaal-majoor Zahedi. Met nadruk verklaarde de Sjah, geen afstand van de troon te hebben gedaan. Gisteren bracht de Sjah een bezoek aan koning Feisal II van Irak. Daarna is-de Sjah met zijn echtgenote per vliegtuig uit Bagdad naar Europa vertrokken. Aan latere telegrammen ontlenen wij: Het keizerlijk paar wordt vergezeld door twee adjudanten. De „Argonaut'' van de B.O.AC., waarmee de reis wordt gemaakt, vliegt via Jordanië en Rome. Politieke en religieuze leiders, die te Bagdad door de Sjah werden ontvangen, verklaarden, dat de vorst hun had mee gedeeld, dat hij uit eigen vrije wil Tehe ran had verlaten, na dr Mossadeq als eerste minister te hebben ontslagen, en generaal-majoor Zahedi tot diens opvol- te hebben benoemd. „Generaal- majoor Zahedi voerde geen militaire staatsgreep uit, doch poogde alleen Mos sadeq van mijn besluit in kennis te stel- aldus de Sjah, die hieraan toevoeg de. dat hij Zahedi nog steeds beschouwt als de wettige premier van Perzië. De Perzische minister van Buiten! Zaken, dr Fate mi, heeft meegedeeld, dat premier Mossadeq bezig is een regen-t- schapsraad te vormen, nu de Sjah zich het buitenland bevindt. De minister maakte voorts bekend, it naar aanleiding van de mislukte staatsgreep door de keizerlijke garde, tot dusverre o.a. twee generaal-majoors, kolonels en zes lagere officieren zijn aangehouden. Inmiddels wordt nog steeds gezocht naar de leider van de opstandelingen, generaal-majoor Zahedi. die zich, men vermoedt, in het heuvelachtige ge bied ten Noorden van de hoofdstad schuil houdt. Dr Mossadeq heeft in Noord-Perzië, In het gebied van de Kaspische Zee, de staat van beleg afgekondigd voor de havenstad Pahhelvi en het textielcen trum Resjt. Intussen heeft Perzië de Iraakse auto riteiten gewaarschuwd, dat elk onver wacht politiek incident, van welke aard ook, tussen de twee landen voorkomen moet worden. In Teheran hebben zich gisteren weer incidenten voorgedaan. Honderden schreeuwende jongelieden vernielden het standbeeld van de vader vai Sjah. terwijl de politie stond toe te kijken. Ook een ander standbeeld werd het mikpunt van de woede der demon stranten, die onder het zingen van „anti- Sjah-leuzen" door de straten van Tehe- zwierven en elke foto van de Sjah vernielden. Zal Perzië het keizerschap afschaffen? In Londense diplomatieke kringen acht men het mogelijk. Voor lopig is één ding duidelijk: Mossedeq is de onbetwiste heerser van Perzië gewor- Functionnarissen van de Perzische bassade te Rome hebben verklaard, dat de Sjah waarschijnlijk enige dagen Italië zal doorbrengen en daarna n Zwitserland zal gaan. Zij verwachten, dat de Sjah zijn Intrek zal nemen in een hotel te Rome. De Sjah zou de Italiaan regering om toestemming hebben ver- zoiht voor een verblijf van enige dagen in Italië. DAT ook ons land deelneemt aan de 11e St Eriks Massa, een jaarbeurs, die van 22 Aug.6 Sept. in Stockholm, wel ke stad dan haar 700-j. bestaan viert, ge houden wordt. DAT vandaag het door H. E. Mees ge schilderde portret van Koningin Juliana door de H.A.L. aangeboden is aai Netherland Club of New York, t.g.v 50-j. bestaan van deze club. DAT het onlangs In de zeedijk bij de Flauwersinlaag op Schouwen-Duiveland geslagen gat dezer dagen 20 meter gro ter is geworden en men nu eerst de ei achter liggende inlaagdijk versterkt DAT morgen in de Amersfoortse Ju liana v. Stolbergkazerne om 10.30 ui nieuwe reserve-officieren van de genees kundige dienst worden beëdigd. DAT de IJmuidense sleepboot Noord- Holland uit Delfzijl is vertrokken met 2 in Foxhol gebouwde lichtschepen Birma. - Tragedie in prille ochtend Vriend schoot haar met revolver dood en werd later gearresteerd TN EEN VRIJ DICHT BOS van loofhout langs een zandweg midden in de verlaten duinen tussen Castricum en Bakkum, bij een secundair water pompstation, is in de prille morgenuren van Maandag de 23-jarige mej. Miriam T. uit Amsterdam met een revolverschot dwars door haar schedel om het leven gebracht. De 25-jarige-kantoorbediende W. J. Th. H. uit Am sterdam, is vannacht in een klein hotel bij het Thorbeckeplein te Amster dam, gearresteerd. Hij legde onmiddellijk een bekentenis af. De dader was een vriend van het meisje, dat met hem in hotel De rustende Jager te Cas tricum haar vacantie had doorgebracht. Het stoffelijk overschot van het meisje werd gistermiddag om half drie ontdekt door de heer Van der Plaats, opzichter van het duinterrein. Vóór die tijd hebben talloze wandelaars óver de zandweg gelopen zonder dat zij het meisje hadden gëzien. opzichter, die in 'dit particuliere van het meisje werd spoedig' vastgesteld duingebied controleert of de wandelaars in het bezit van de vereiste toegangs kaarten zijn, g-ing op onderzoek uit na dat hij de verlaten fiets van het meisje" langs de weg had aangetroffen. De zandweg komt uit op de Van 01- denburgweg, een stenen straat tussen Wijk aan Zee en Egmond, die de grote zeeweg van Castricum naar Bakkum Zes nieter van de zandweg af vond opzichter Van der Plaats het stoffelijk overschot van het meisje, gekleed in een rode japon, waaronder een pyjamabroek uitstak. Zij droeg bovendien een wollen vestje en een kort jasje. Ter verwarming had zij over haar kousen in haar schoe nen om haar voeten kranten gewikkeld. Ze lag op een jas. Vlak bij haar trof de opzichter een koffer aan, waarin, naar de politie later bleek, haar overige kle ren en eigendommen waren gepakt. De gehele middag en avond hebben de rijkspolitie en het parket uit Alkmaar onderzoek ingesteld. De identiteit Dit is de nieuwe Italiaanse forma teur, Pella, die zijn thans beëdigde kabinet morgen aan de volksver tegenwoordiging zal voorstellen als een interim-regering. De communis ten en links-socialisten zullen Pella geen vertrouwen schenken. Niette- i verwacht men, dat Pella een vertrouwensmotie zal krijgen. DAT de traditionele A'damse Hartjes dag. waarbij straatvuurtjes worden ge stookt, gisteren een rustig verloop heeft gehad en brandweer en politie vrijwel niet hoefden in te grijpen. DAT de geheime zender Mona Lisa in ïn kippenhok van een villa te Haren 3r.) is opgespoord en de 3 exploiten, K. B. en P. P. uit HoogezandSappe- en H. L. uit Slochteren later zijn gearresteerd. DAT de augurkenoogst in Noord-Lim burg, ondanks de strenge nachtvorsten in Mei. meevalt en er op de Venlose veiling dag. aanvoeren van 500.000 kg voorkomen. DAT het echtpaar E. van RooyMerks te Schijndel (N.-Br.) 24 Aug. 60 jaar getrouwd. DAT minister Algera thans officieel de Belgische luchtvaartmaatschappij Sabe na vergunning heeft verleend voor de helicopterdienst Brussel—Luik—Maas trichtKeulenBonn vice-versa. DAT in het voormalig hoofdkwartier van de Airborne-divisie te Renkum een hotel-restaurant is gevestigd en generaal Urquhart 17 Sept. bij de Airborne-her- denking aldaar aanwezig zal zijn. daar zij haar paspoort bij zich had. In een agenda trof men tevens de naam van hotel De Rustende Jager aan. De recherche wendde zich tot de eige naar van dit hotel, de heer L. Eggers. Uit het gastenboek bleek, dat het meisje met haar vriend haai- vacantie in dit hotel te Castricum had doorgebracht en dat het tweetal Zondagavond was ver trokken- Spoorloos Onmiddellijk daarna begon men een een speurtocht naar de vriend, die ech ter niet op zijn adres in Amsterdam aan wezig was. Dinsdagmorgen vroeg was hij nog steeds spoorloos. Volgens een voorlopige reconstructie van de recherche heeft het tweetal de nacht van Zondag op Maandag samen in de duinen op de bewuste plek door gebracht. Dit verklaart waarom het meisje, dat het koud moet hebben gehad, de pyjamabroek heeft aangetrokken en haar voeten met papier heeft trachten te verwarmen. Dat zij het hotel verlaten hebben, kan mogelijk verklaard worden door geldgebrek. Vroeg in de morgen heeft, naar men met vrij grote zekerheid meent te mogen aannemen, de vriend het meisje dood geschoten. Ook voor de redenen, die hij hiervoor zou hebben, heeft de recherche een aanwijzing. Op de bewuste plek waren geen spo ren van een worsteling te zien. De dader verklaarde vanmorgen, dat hij, na het- meisje te hebben doodgescho ten op zijn fiets de zandweg was afge reden. Ongeveer anderhalve kilometer van de plek, waar hij zijn slachtoffer had achtergelaten, wierp hij zijn wapen, een legerpistool in zee. De ouders van het meisje wonen in Hilversum. Het meisje zelf, had haar in trek genomen bij kennissen in Amster dam. Zij voorzag in haar onderhoud door kantoorwerkzaamheden op een bank. Het meisje had een spaarbankboekje in haar koffer, waaruit bleek, dat zij kort voor haar vacantie het aanzienlijke bedrag, waarvoor zij jarenlang had ge spaard, in zijn geheel had opgenomen. Aangezien de hotelrekening van De Rus tende Jager te Castricum vrij hoog was opgelopen en betaald, zal van dit bedrag weinig of niets meer over zijn geweest. Dit laatste hangt af van het aandeel, dat de man al of niet uit eigen middelen heeft bijgedragen. Vanochtend is de dader op transport ge steld naar Castricum, om te worden ge confronteerd met het stoffelijk overschot het meisje en nader zal worden ver- DAT minister Algera Woensdag 2 Sept. te Eindhoven het 6e Beroepsvervoercon- gres zal openen. DAT in het Venlose Klein Park Za terdag 3 Oct een door Charles Vos ver vaardigd standbeeld voor de priester staatsman, mrg dr A. Nolens, onthuld zal worden. DAT bij het staatsdrukkerij- en uitge versbedrijf te 's-Gravenhage. onder de titel Vijftig jaar openbare Arbeidsbemid deling. een gedenkboek verscheen t.g.v. het 50-j. jubileum van de Schiedamse arbeidsbeurs, en minister Drees hierin een wobrd vooraf schreef. DAT blijkens een in de prov. Utrecht gehouden onderzoek, van alle bejaarden 8.1 pet geen enkel abonnement op krant en tijdschrift heeft, maar dit percentage voor alleenstaande Hervormde 16,7 pet is. DAT vanmorgen in het kader Edese heideweek het garnizoen e met défilé heeft gehouden. DAT de Chr. Onthouders Jeugd Orga nisatie deze week op haar kampterrein te Beekbergen een int. conferentie houdt Een fraaie luchtopname (lucht foto N.F.P.) van het nog steeds geïnundeerde Duiveland ten Oos ten van Zierikzee. Op de voorgrond ziet men de 96 noodwoningen die gebouwd zijn voor de bevolking van het geëvacueerde Ouwerkerk en Nieuwerkerk. De witte streep op de achtergrond is de veel ge noemde Rampaartse Dijk. Het geïnundeerde gebied wordt nog steeds overstroomd door het water dat door de gaten bij Ouwerkerk binnenstroomt. Praten te Londen over Oostenrijk Voorstel der Westelijken aan de Russen De Westerse „Grote Drie" hebben gis teren de Russen voorgesteld op 31 Aug. te Londen de besprekingen over het Oos tenrijkse vredesverdrag te hervatten. Zij hebben zich bereid verklaard het door hen voorgestelde „verkorte verdrag" te laten vervallen, mits de Sowjet-Unie geen kwesties te berde brengt, die aan de zaak vreemd zijn. Zij doelden hierbij op het Duitse vredesverdrag, dat niet gekoppeld moet worden aan het Oostenrijkse. Men ziet dit te Londen als een Wester se concessie aan de Sowjet-Unie. ingege ven door de wens, niets te doen wat de pnafhankelijkhefd van Oostenrijk in de iweg zou kunnen staan. Brit Sanders eindelijk vrijgelaten Was 3Vz jaar gévangene in Hongarije Edgar Sanders, een Brits zakenman, die in Februari 1950 door een Hongaarse rechtbank wegens spionnage tot 13 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld, heeft gratie gekregen en is onderweg naar Engeland. Aldus riep radio-Boedapest gisteravond om. De 49-jarige Sanders was vertegen woordiger van de Amerikaanse Standard Electric in Hongarije. Samen met de Amerikaan Robert Vogeler, die later door zijn regering werd vrijgekocht, werd hij door de communisten gegrepen en veroordeeld. Onmiddellijk na de arrestatie van San ders werden reeds verzoeken om vrij lating ingediend, doch al deze verzoeken, van welke zijde ze ook kwamen, werden afgewezen. Eerst in het begin van dit jaar kwam de zaak-Sanders weer in de belangstel ling. toen de Hongaarse regering voor stelde. Sanders uit te wisselen tegen de eommunistenleidster Lee Meng, die op Malakka in Britse handen was gevallen en zou worden gefusilleerd. De Britse regering wees toen deze uitwisseling als „mensenhandel" van de hand. In het begin van deze maand beloofde de scheidende Hongaarse gezant te Lon- Drie-en-een-half jaar heeft deze Britse zakenman, Edgar Sanders, in Hongaarse gevangenschap gezeten, beschuldigd van spionnage. Sanders is nu op weg naar Engeland, waar een gelukkige echtgenote hem wacht den aan de echtgenote van Sanders, dat hij haar dringend, schriftelijk gratiever zoek aan de Hongaarse president zou overbrengen. Dit heeft de gezant inder daad gedaan; voor de zekerheid schreef mevrouw Sanders de president bovendien nog een aparte brief. Tegelijk met Sanders werd volgens radio-Boedapest de Italiaan Vieenzo Sciotti vrijgelaten. Sciotti werd in 1951 tot vier jaar gevangenisstraf veroordeeld, wegens medeplichtigheid aan spionnage. IE REIS van minister Luns door Zuid- Oost-Azië hij bezocht intussen Ceylon, Indo-China en de Philippijnen bliikbaar niet de reis van minister Kernkamp naar Nieuw-Guinea en Australië, deze beide tochten hebben bij het Nederlandse publiek niet de aandacht gehad, welke zü verdienen. Eerstgenoemde minister wordt nu eens aangeduid als minister zonder porte feuille, dan weer als minister voor Bui tenlandse Zaken: elders als „de minister zonder portefeuille, minister voor BZ." Deze betitelingen geven duidelijk aan, hoe onduidelijk zijn positie is en hoe vreemd, zelfs voor Nederlandse bladen, het unieke feit is, dat Nederland twee schippers op dezelfde boot heeft ge plaatst. Wie is de „schipper naast God" zal men, sinds Jan de Hartog, zich in het buitenland afvragen, zo vaak men hoort van Beyen of Luns of beiden tegelijk. Hoe dit zü. zowel minister Luns als mi nister Kernkamp zün al weer veilig op Schiphol aangeland. Minister Luns toonde zich, zoals de pers dat pleegt te zeggen „zeer voldaan" bü zün aankomst. lY-TISSCHIEN mag wel uitdrukkelük ge- constateerd worden, dat de oriënte rende reis van een Nederlands minister naar de nieuwe staten van Zuid-Oost- Azië: Pakistan. India (Beharat), Birma, Siam en Indonesië, op zichzelf be schouwd, alle welmenende Nederlanders zeker voldoening schenkt. En wel om een hele reeks redenen: allereerst, omdat Nederland, hetzü mèt, hetzü zónder de Nederlands-Indonesische Unie. nog zulk een uitzonderlük belang juist bü de voor spoed en de welvaart van de tegenwoor dige Republik Indonesia heeft. Dit te zeggen, lükt ietwat gevaarlik. e nieuwe staat beschouwt elke band als een inbreuk op zün souvereiniteit, waarvan men daar een begrip verdedigt, dat niet meer van deze tüd is. Terwül de onverbiddelüke tü'deisen der wereld politiek, der economie en der militaire techniek oude en krachtige staten der Westelüke wereld steeds meer doen zoe ken naar grotere verbanden en naar een gemeenschappelük middelpunt, tonen de nieuwbakken staten van Zuid-Oost Azië, onvast van bouw en onzeker van de toe komst, niet de minste neiging, zich te realiseren, dat de tüd combinaties eist. In het bijzonder geldt dit helaas voor het officiële Indonesië, dat aan zijn historische banden met het Westerse Ne derland liefst niet herinnerd wordt. Wij mogen verwachten, dat dit anders zal worden, al zal dit niet zonder leed en tranen gaan. Intussen zal misschien pas door een Kamerdebat duidelijk worden, wat de betekenis is van minister Luns' bezoek aan Java. "Y/TAAR in de tweede plaats afgezien van Indonesië Nederland heeft sinds eeuwen commerciële en economi sche belangstelling voor geheel Zuid- en Oost-Azië; belangstelling, die gewekt is door de Oostindische Compagnie, welke haar factorüen eenmaal had zowel op dè Perzische kust als in Voor- en Achter- Indlë, tot Formosa en Japan toe. Men mag zich dat wel herinneren. Het altijd op koopmanschap en zeevaart bedachte Nederland dient geporteerd te zijn en is het ook— op spreiding van zijn al te sterk op de Archipel gerichte belangen. Ook daarom is de reis van minister Luns verheugend. Evenwel, er zijn nog andere zaken dan belangen. Er zün rechten en plichten. Over de Nederlandse rechten kan men kort zijn. Zij waren eenmaal veel groter. We behoeven ons niet weer te verdie pen in de vraag, of ze aan Nederlandse zijde goed gehanteerd en verdedigd zijn, of ze te juister tüd in de juiste handen overgegaan zün. Vast staat, dat ze, in de jaren, die achter ons liggen, in de in ternationale wereld bitter weinig erken ning hebben gevonden. Een fundamenteel feit dat zich elke dag weerspiegelt (en in 't bijzonder op de 17e Augustus) in 't onvriendelijke politieke gelaat van de Re publiek Indonesia. Er zijn dan thans nog de rechten, voortvloeiende uit de Haagse overeenkomsten. Er is dan nog Nieuw- Guinea. En er is voor Nederland, wat dit betreft, de grote zekerheid, dat het Fran se spreekwoord ..Qui se fait brebis, le loup le mange" (wie zich als een schaap aanstelt, wordt door de wolf opgevreten) zeer goed een Aziatisch gezegde zou kunnen zün. (Voor vervolg zie pagina 2). Moorden en plunderingen in Indonesië Een bende van 80 man heeft op Java de theeonderneming Tjipetir Mangale in het Soekaboemise geplunderd en twee ongewapende wachters bij Koebang ver moord. In dezelfde streek werd een wach ter door terroristen neergeschoten. Vele ingezetenen vluchtten weg van de nabij gelegen onderneming Soekamadja. De loerah van Tjiboentoe bij Waroeng Kiara aan de weg naar Pelaboean is vermoord. In het Tasikse is de kampong Tjiparioek in de desa Tjibatoeireng geplunderd door een geüniformeerde bende van 30 man. Op Borneo heeft een geüniformeerde ben de van 40 man op de weg tussen Marta- poera en Hoeloe Soengai een bus bescho ten en daarna de inzittenden beroofd. Vervolgens plunderde zij nog twee bussen. Wisselend bewolkt Tot morgenavond verwacht De Bilt: Wisselende bewol king. met hier en daar een bui. Matige, in het Noorden nu en dan vrij krachtige wind in hoofdzaak tussen West en Zuid-West. Onge veer dezelfde temperaturen als vandaag. (Opgemaakt om tien uur). ZON EN MAAN Woensdag: Zon: 5.30 tot 19.56 uur; Maant 16.36 tot 23.29 uur. Op 24 Augustus V.M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 1