Jlicutuo £eilisrlje GTmtraitl
Vermogensdans
aniel herhaalt: eerst de stakingen op
heffen dan onderhandelen
^■Vakbonden hebben regeringsvoorstellen
J gisteren tóch afgewezen
De Sjah met gemalin naar
Europa gevlogen
Wist U
Meisje vermoord in duinen
bij Castricum
Ministersreizen en
nationaal belang
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1953
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6,— per kwartaal;
2,— per maand; 0,47 per week.
ADVERTENTIËN: 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Vier en dertigste jaargang No 9815
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTELI1K-NAT10NAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stantuastfcfj Is qhebleoen
mQn bert la trgtjeospott'
Slechts gezond geld" kan redding brengen
»SPfc,RANKRIIK is sinds gisteren de tweede week ingegaan der stakingen.
sse4 In de overzeese bezittingen, speciaal in Marokko, duren de moei-
'f- Rijkheden voort en in Indo-China woedt de oorlog. Derhalve ziet Frankrijk
geplaatst voor een economische catastrofe. Het gaat hard tegen hard
in Frankrijk. Ondanks de optimistische verwachtingen van gisteren, werd
rJog geen accoord tussen de regering en de vakbonden bereikt. De arbei-
72i jlers hebben een aantal regeringsvoorstellen, beogende het conflict te
beëindigen, afgewezen. Laniel heeft in een krachtige rede geëist, dat het
«rerk terstond moet worden hervat. De regering zou niet meer bereid zijn
~~^e onderhandelen met hen, die vandaag niet aan het werk zijn gegaan.
■iet principe van Laniel is, dat er eerst in Frankrijk „gezond geld" moet
Zoals Frankrijk thans leeft, kan het alleen gered worden door voort-
eejezette, eventueel verhoogde buitenlandse hulp. Zonder deze hulp zou
n ale franc reeds lang totaal zijn ingestort.
va. Ons land, aldus Laniel. heeft al zijn
^jracht en al zijn presage in de wereld
5°dig; de eer der Franse republic* staat
6ip het spel en daarover kan de regering
'een compromis aangaan. Vandaar het
ZTarool: eerst het werk hervatten. Na
Vjëze toespraak, heeft de vakbond Force
e *Yuvrière gezegd, dat in de bedrijfstak-
iee.sfen, waar reeds gestaakt wordt, de sta
ding zal voortduren. De Christelijke
De tekbond van metaalbewerkers nam een
zelfde houding aan evenals de vakbond
lderjgr postbeambten van de C.G.T. De
e- We Ouvrière zal in een nota gericht
:bonden willen de onmiddellijke bij-
van de „nationale raad voor
collectieve arbeidsovereenkomsten"
nneim een onderzoek in te stellen naar
ha^uidige peil van lonen en prijzen.
Ten tweede, eisen zij van de regering
|e belofte, dat geen arbeider vervolgd
ry ral worden voor handelingen in verband
rdagiet de staking. Ten derde, verlangt men
singjen reeks afzonderlijke loonsverhogingen
derioor verschillende takken der openbarr
^'„famen voor 27 nieuwe
oorlogsbodems
Plaatsnamen, O-serie
en roofdieren
Kondngln Juliana heeft thans namen
leven aan een aantal in Amerika ge-
twdè nieuwe schepen voor de Koninfc-
jjke Marine, t.w. aan veertien kust-
1 w)ijnenvegers (400 ton), zes oceaananijnen-
(700 ton) en zeven fregatten (600
C).
P -fAan de kustmijnerwegers zijn toege-
jend de namen: Borne, Brummen, Breu-
i leien, Blaricum, Brielle, Breskens, Brui-
isse, Boxtel, Brouwershaven, Bolsward,
borjeilen, Borculo. Beemster en Bedum. Zo
Zitk#rmen zij een B-plaatsnamenserie om
in Amerika gebouwde, schepen te
5.7pderscheiden van de overige mijnen-
LeiiAan de oceaan-mijnenvegers zijn toe-
Dpstikend de namen: Onversaagd, On.be-
reesd, Onverschrokken, Onvermoeid,
invervaard en Onverdroten. Deze
iijnenvegers vormen een ,,0"-serie ter
nderscheiding van de kleinere kust-
igd iijnenvegers.
bij'Aan de fregatten zijn toegekend de
veenamen: Panter, Jaguar, Lynx, Wolf, Fret,
termelijn en Vos. waarmede de vroegere
le ifoofdier"-serie herleeft. Overeenkom-
silveiige namen droegen de schepen van de
jen trate serie van 8 torpedobootjagers der
Opmnklifke Marine tussen 1910 en 1930.
garj
Brazilië eert onze vorstin
Koningin ontvangt
b™ onderscheiding
yjKoningin Juliana zal morgen op het
[leis Soestdijk de heer Jose Roberto de
gjacedo Soares, ambassadeur van Brazi-
A.ontvangen ter overhandiging van he
collier in de orde van het Zui-
Galtrkruis, welke onderscheiding enige tijd
len fleden aan H.M. is toegekend,
ntie.
Nederlandse eieren
naar Engeland
Het Britse ministerie van Voedselvoor-
ëning heeft bekendgemaakt, dat het een
Igeling heeft getroffen voor de aankoop
in 7.500.000 eieren uit Nederland. De
zullen deze week worden ver-
jeept en door het ministerie aan de
indel worden verkocht tegen dezelfde
als gelden voor Deense eieren,
listerie deelde mede, dat waar-
iijnlijk nog meer aankopen zullen wor-
i gedaan, wanneer het aanvaardbare
ibiedingen ontvangt.
Frank C. Grismer naar
Den Haag
Opvolger van Clarence Hunter
is een zakenman
•jarige Amerikaanse zakenman
rank C. Grismer uit Cleveland is be-
lemd tot hoofd van de missie van het
nerikaanse bureau voor buitenlandse
;den (F.O.A.) in Nederland als
volger van de op 30 Juni afgetreden
larence Hunter. De heer Grismer zal
ilf September in Den Haag arriveren.
16 directeur van de F.O.A., Stassen, ver
aarde, dat de heer Grismer voor deze
ilangrijke post gekozen is wegens zijn
ikwaamheden als zakenman.
S3Üt
Groningse kustvaarder had
aanvaring
het Kiel-Holte-
maifukanaal een aanvaring gehad met een
i-jjj iepboot. Er ontstond schade zowel
ven als onder de waterlijn. Persoonlijke
WOtj^elukken deden zich niet voor. Het
Rdhip ligt thans in Kiel-Holtenau in
1 zal over ongeveer twee weken zijn
^is kunnen hervatten,
Het Nederlandse schip Annie, dat op
was van Rotterdam naar Figueria-
afaz in Portugal, is met een gebroken
throef de Franse haven Brest binnen
slopen.
i)
diensten. Laniel heeft er echter op ge
wezen, dat de „nationale raad voor col
lectieve arbeidsovereenkomsten" eerst op
30 September bijeenkomt. Hierin kan
geen verandering worden gebracht.
Inmiddels heeft Herriot, de voorzitter
van de Nationale Vergadering, nu in
totaal 215 telegrafische verzoeken ont
vangen van afgevaardigden, om de leden
van recès terug te roepen, ter bespre
king van de nijpende toestand. Wij her
inneren er aan, dat voor bijeenroeping
van het parlement de ondertekende ver
zoeken van 209 afgevaardigden nodig
zijn. Hier en daar zijn de stakingen dus
nog in volle gang, maar elders wordt het
werk gedeeltelijk hervat. De kolenmijnen
in het Saarland moesten wegens tran
sportmoeilijkheden gesloten worden. De
vakbonden van het personeel der Pa-
rijse Métro en bussen besloten, met uit
zondering van de onafhankelijke en de
Christelijke vakbond, de staking met 24
uur te verlengen. In het Franse departe
ment Hautes Alpes werden rotsblokken
op een spoorlyn gelegd en olie op de
rails gegoten, naar welke daden van
sabotage een onderzoek wordt inge
steld.
De vijf P.T.T. beambten, die op 11 Aug.
werden gearresteerd, omdat zij weiger
den het werk te hervatten, zijn gisteren
te Parijs tot acht dagen gevangenisstraf
veroordeeld. De vijf veroordeelden ver
klaarden, dat zij het regeringsbevel aan
hun vakbondleiders voorgelegd hadden
en dat deze het standpunt innamen, dat
het regeringsbevel alleen van kracht was
in tijd van oorlog. Aan Ass. Press ont
lenen wij, dat het Franse Opperste Ge
rechtshof onlangs beslist heeft, dat de
betreffende wet ook in vredestijd van
toepassing is. Zo juist ontvingen wij nog
het Reuterbericht, dat de treinverbinding
ParijsBrussel niet is hersteld. De Sa-
bena-dienst op Parijs blijft overbelast.
Op Le Bourget is het grondpersoneel nog
in staking.
Uit een later Reuterbericht blijkt, dat
het bureau van de Franse Nationale
Vergadering op Vrijdag 21 Augustus zal
bijeenkomen, en dé verzoeken tot bij
eenroeping van het parlement te be
spreken. Het desbetreffende besluit werd
door Herriot genomen.
Als symbool van premier Mossadeqs macht staan op de strategische punten
van Teheran, de Perzische hoofdstad, tanks en militairen opgesteld. Bij de
aanblik van deze gevaarten en de honderden soldaten wordt eventuele be
togers tegen de dictatuur de lust tot demonstreren wel benomen. Intussen
is de Sjah piet zijn gemalin onderweg naar Europa.
Nieuwe demonstraties te Teheran
Premier Mossadeq beschouwt zich als onbe
twiste heerser van Perzië
"P\E SJAH VAN PERZIë had in Bagdad, waarheen hij gevlucht was, laten
weten, dat hij Mossadeq niet zal toestaan, Perzië als dictator te re
geren. Hij zal slechts naar Perzië terugkeren, wanneer Mossadeq het mi
nister-presidentschap op zijn bevel, overdraagt aan generaal-majoor
Zahedi. Met nadruk verklaarde de Sjah, geen afstand van de troon te
hebben gedaan. Gisteren bracht de Sjah een bezoek aan koning Feisal II
van Irak. Daarna is-de Sjah met zijn echtgenote per vliegtuig uit Bagdad
naar Europa vertrokken.
Aan latere telegrammen ontlenen wij:
Het keizerlijk paar wordt vergezeld
door twee adjudanten. De „Argonaut''
van de B.O.AC., waarmee de reis wordt
gemaakt, vliegt via Jordanië en Rome.
Politieke en religieuze leiders, die te
Bagdad door de Sjah werden ontvangen,
verklaarden, dat de vorst hun had mee
gedeeld, dat hij uit eigen vrije wil Tehe
ran had verlaten, na dr Mossadeq als
eerste minister te hebben ontslagen, en
generaal-majoor Zahedi tot diens opvol-
te hebben benoemd. „Generaal-
majoor Zahedi voerde geen militaire
staatsgreep uit, doch poogde alleen Mos
sadeq van mijn besluit in kennis te stel-
aldus de Sjah, die hieraan toevoeg
de. dat hij Zahedi nog steeds beschouwt
als de wettige premier van Perzië.
De Perzische minister van Buiten!
Zaken, dr Fate mi, heeft meegedeeld, dat
premier Mossadeq bezig is een regen-t-
schapsraad te vormen, nu de Sjah zich
het buitenland bevindt.
De minister maakte voorts bekend,
it naar aanleiding van de mislukte
staatsgreep door de keizerlijke garde, tot
dusverre o.a. twee generaal-majoors,
kolonels en zes lagere officieren zijn
aangehouden.
Inmiddels wordt nog steeds gezocht
naar de leider van de opstandelingen,
generaal-majoor Zahedi. die zich,
men vermoedt, in het heuvelachtige ge
bied ten Noorden van de hoofdstad
schuil houdt.
Dr Mossadeq heeft in Noord-Perzië, In
het gebied van de Kaspische Zee, de
staat van beleg afgekondigd voor de
havenstad Pahhelvi en het textielcen
trum Resjt.
Intussen heeft Perzië de Iraakse auto
riteiten gewaarschuwd, dat elk onver
wacht politiek incident, van welke aard
ook, tussen de twee landen voorkomen
moet worden.
In Teheran hebben zich gisteren weer
incidenten voorgedaan. Honderden
schreeuwende jongelieden vernielden
het standbeeld van de vader vai
Sjah. terwijl de politie stond toe te
kijken. Ook een ander standbeeld werd
het mikpunt van de woede der demon
stranten, die onder het zingen van „anti-
Sjah-leuzen" door de straten van Tehe-
zwierven en elke foto van de Sjah
vernielden. Zal Perzië het keizerschap
afschaffen? In Londense diplomatieke
kringen acht men het mogelijk. Voor
lopig is één ding duidelijk: Mossedeq is
de onbetwiste heerser van Perzië gewor-
Functionnarissen van de Perzische
bassade te Rome hebben verklaard, dat
de Sjah waarschijnlijk enige dagen
Italië zal doorbrengen en daarna n
Zwitserland zal gaan. Zij verwachten, dat
de Sjah zijn Intrek zal nemen in een
hotel te Rome. De Sjah zou de Italiaan
regering om toestemming hebben ver-
zoiht voor een verblijf van enige dagen
in Italië.
DAT ook ons land deelneemt aan de
11e St Eriks Massa, een jaarbeurs, die
van 22 Aug.6 Sept. in Stockholm, wel
ke stad dan haar 700-j. bestaan viert, ge
houden wordt.
DAT vandaag het door H. E. Mees ge
schilderde portret van Koningin Juliana
door de H.A.L. aangeboden is aai
Netherland Club of New York, t.g.v
50-j. bestaan van deze club.
DAT het onlangs In de zeedijk bij de
Flauwersinlaag op Schouwen-Duiveland
geslagen gat dezer dagen 20 meter gro
ter is geworden en men nu eerst de ei
achter liggende inlaagdijk versterkt
DAT morgen in de Amersfoortse Ju
liana v. Stolbergkazerne om 10.30 ui
nieuwe reserve-officieren van de genees
kundige dienst worden beëdigd.
DAT de IJmuidense sleepboot Noord-
Holland uit Delfzijl is vertrokken met
2 in Foxhol gebouwde lichtschepen
Birma.
-
Tragedie in prille ochtend
Vriend schoot haar met revolver dood
en werd later gearresteerd
TN EEN VRIJ DICHT BOS van loofhout langs een zandweg midden in de
verlaten duinen tussen Castricum en Bakkum, bij een secundair water
pompstation, is in de prille morgenuren van Maandag de 23-jarige mej.
Miriam T. uit Amsterdam met een revolverschot dwars door haar schedel
om het leven gebracht. De 25-jarige-kantoorbediende W. J. Th. H. uit Am
sterdam, is vannacht in een klein hotel bij het Thorbeckeplein te Amster
dam, gearresteerd. Hij legde onmiddellijk een bekentenis af. De dader was
een vriend van het meisje, dat met hem in hotel De rustende Jager te Cas
tricum haar vacantie had doorgebracht. Het stoffelijk overschot van het
meisje werd gistermiddag om half drie ontdekt door de heer Van der Plaats,
opzichter van het duinterrein. Vóór die tijd hebben talloze wandelaars óver
de zandweg gelopen zonder dat zij het meisje hadden gëzien.
opzichter, die in 'dit particuliere van het meisje werd spoedig' vastgesteld
duingebied controleert of de wandelaars
in het bezit van de vereiste toegangs
kaarten zijn, g-ing op onderzoek uit na
dat hij de verlaten fiets van het meisje"
langs de weg had aangetroffen.
De zandweg komt uit op de Van 01-
denburgweg, een stenen straat tussen
Wijk aan Zee en Egmond, die de grote
zeeweg van Castricum naar Bakkum
Zes nieter van de zandweg af vond
opzichter Van der Plaats het stoffelijk
overschot van het meisje, gekleed in een
rode japon, waaronder een pyjamabroek
uitstak. Zij droeg bovendien een wollen
vestje en een kort jasje. Ter verwarming
had zij over haar kousen in haar schoe
nen om haar voeten kranten gewikkeld.
Ze lag op een jas. Vlak bij haar trof de
opzichter een koffer aan, waarin, naar
de politie later bleek, haar overige kle
ren en eigendommen waren gepakt.
De gehele middag en avond hebben de
rijkspolitie en het parket uit Alkmaar
onderzoek ingesteld. De identiteit
Dit is de nieuwe Italiaanse forma
teur, Pella, die zijn thans beëdigde
kabinet morgen aan de volksver
tegenwoordiging zal voorstellen als
een interim-regering. De communis
ten en links-socialisten zullen Pella
geen vertrouwen schenken. Niette-
i verwacht men, dat Pella een
vertrouwensmotie zal krijgen.
DAT de traditionele A'damse Hartjes
dag. waarbij straatvuurtjes worden ge
stookt, gisteren een rustig verloop heeft
gehad en brandweer en politie vrijwel
niet hoefden in te grijpen.
DAT de geheime zender Mona Lisa in
ïn kippenhok van een villa te Haren
3r.) is opgespoord en de 3 exploiten,
K. B. en P. P. uit HoogezandSappe-
en H. L. uit Slochteren later zijn
gearresteerd.
DAT de augurkenoogst in Noord-Lim
burg, ondanks de strenge nachtvorsten in
Mei. meevalt en er op de Venlose veiling
dag. aanvoeren van 500.000 kg voorkomen.
DAT het echtpaar E. van RooyMerks
te Schijndel (N.-Br.) 24 Aug. 60 jaar
getrouwd.
DAT minister Algera thans officieel de
Belgische luchtvaartmaatschappij Sabe
na vergunning heeft verleend voor de
helicopterdienst Brussel—Luik—Maas
trichtKeulenBonn vice-versa.
DAT in het voormalig hoofdkwartier
van de Airborne-divisie te Renkum een
hotel-restaurant is gevestigd en generaal
Urquhart 17 Sept. bij de Airborne-her-
denking aldaar aanwezig zal zijn.
daar zij haar paspoort bij zich had. In
een agenda trof men tevens de naam van
hotel De Rustende Jager aan.
De recherche wendde zich tot de eige
naar van dit hotel, de heer L. Eggers.
Uit het gastenboek bleek, dat het meisje
met haar vriend haai- vacantie in dit
hotel te Castricum had doorgebracht en
dat het tweetal Zondagavond was ver
trokken-
Spoorloos
Onmiddellijk daarna begon men een
een speurtocht naar de vriend, die ech
ter niet op zijn adres in Amsterdam aan
wezig was. Dinsdagmorgen vroeg was hij
nog steeds spoorloos.
Volgens een voorlopige reconstructie
van de recherche heeft het tweetal de
nacht van Zondag op Maandag samen
in de duinen op de bewuste plek door
gebracht. Dit verklaart waarom het
meisje, dat het koud moet hebben gehad,
de pyjamabroek heeft aangetrokken en
haar voeten met papier heeft trachten te
verwarmen. Dat zij het hotel verlaten
hebben, kan mogelijk verklaard worden
door geldgebrek.
Vroeg in de morgen heeft, naar men
met vrij grote zekerheid meent te mogen
aannemen, de vriend het meisje dood
geschoten. Ook voor de redenen, die hij
hiervoor zou hebben, heeft de recherche
een aanwijzing.
Op de bewuste plek waren geen spo
ren van een worsteling te zien.
De dader verklaarde vanmorgen, dat
hij, na het- meisje te hebben doodgescho
ten op zijn fiets de zandweg was afge
reden. Ongeveer anderhalve kilometer
van de plek, waar hij zijn slachtoffer had
achtergelaten, wierp hij zijn wapen, een
legerpistool in zee.
De ouders van het meisje wonen in
Hilversum. Het meisje zelf, had haar in
trek genomen bij kennissen in Amster
dam. Zij voorzag in haar onderhoud door
kantoorwerkzaamheden op een bank.
Het meisje had een spaarbankboekje
in haar koffer, waaruit bleek, dat zij
kort voor haar vacantie het aanzienlijke
bedrag, waarvoor zij jarenlang had ge
spaard, in zijn geheel had opgenomen.
Aangezien de hotelrekening van De Rus
tende Jager te Castricum vrij hoog was
opgelopen en betaald, zal van dit bedrag
weinig of niets meer over zijn geweest.
Dit laatste hangt af van het aandeel, dat
de man al of niet uit eigen middelen
heeft bijgedragen.
Vanochtend is de dader op transport ge
steld naar Castricum, om te worden ge
confronteerd met het stoffelijk overschot
het meisje en nader zal worden ver-
DAT minister Algera Woensdag 2 Sept.
te Eindhoven het 6e Beroepsvervoercon-
gres zal openen.
DAT in het Venlose Klein Park Za
terdag 3 Oct een door Charles Vos ver
vaardigd standbeeld voor de priester
staatsman, mrg dr A. Nolens, onthuld zal
worden.
DAT bij het staatsdrukkerij- en uitge
versbedrijf te 's-Gravenhage. onder de
titel Vijftig jaar openbare Arbeidsbemid
deling. een gedenkboek verscheen t.g.v.
het 50-j. jubileum van de Schiedamse
arbeidsbeurs, en minister Drees hierin
een wobrd vooraf schreef.
DAT blijkens een in de prov. Utrecht
gehouden onderzoek, van alle bejaarden
8.1 pet geen enkel abonnement op krant
en tijdschrift heeft, maar dit percentage
voor alleenstaande Hervormde
16,7 pet is.
DAT vanmorgen in het kader
Edese heideweek het garnizoen e
met défilé heeft gehouden.
DAT de Chr. Onthouders Jeugd Orga
nisatie deze week op haar kampterrein
te Beekbergen een int. conferentie houdt
Een fraaie luchtopname (lucht
foto N.F.P.) van het nog steeds
geïnundeerde Duiveland ten Oos
ten van Zierikzee. Op de voorgrond
ziet men de 96 noodwoningen die
gebouwd zijn voor de bevolking
van het geëvacueerde Ouwerkerk
en Nieuwerkerk. De witte streep
op de achtergrond is de veel ge
noemde Rampaartse Dijk. Het
geïnundeerde gebied wordt nog
steeds overstroomd door het water
dat door de gaten bij Ouwerkerk
binnenstroomt.
Praten te Londen over
Oostenrijk
Voorstel der Westelijken aan
de Russen
De Westerse „Grote Drie" hebben gis
teren de Russen voorgesteld op 31 Aug.
te Londen de besprekingen over het Oos
tenrijkse vredesverdrag te hervatten. Zij
hebben zich bereid verklaard het door
hen voorgestelde „verkorte verdrag" te
laten vervallen, mits de Sowjet-Unie geen
kwesties te berde brengt, die aan de zaak
vreemd zijn. Zij doelden hierbij op het
Duitse vredesverdrag, dat niet gekoppeld
moet worden aan het Oostenrijkse.
Men ziet dit te Londen als een Wester
se concessie aan de Sowjet-Unie. ingege
ven door de wens, niets te doen wat de
pnafhankelijkhefd van Oostenrijk in de
iweg zou kunnen staan.
Brit Sanders eindelijk
vrijgelaten
Was 3Vz jaar gévangene in
Hongarije
Edgar Sanders, een Brits zakenman,
die in Februari 1950 door een Hongaarse
rechtbank wegens spionnage tot 13 jaar
gevangenisstraf werd veroordeeld, heeft
gratie gekregen en is onderweg naar
Engeland. Aldus riep radio-Boedapest
gisteravond om.
De 49-jarige Sanders was vertegen
woordiger van de Amerikaanse Standard
Electric in Hongarije. Samen met de
Amerikaan Robert Vogeler, die later
door zijn regering werd vrijgekocht, werd
hij door de communisten gegrepen en
veroordeeld.
Onmiddellijk na de arrestatie van San
ders werden reeds verzoeken om vrij
lating ingediend, doch al deze verzoeken,
van welke zijde ze ook kwamen, werden
afgewezen.
Eerst in het begin van dit jaar kwam
de zaak-Sanders weer in de belangstel
ling. toen de Hongaarse regering voor
stelde. Sanders uit te wisselen tegen de
eommunistenleidster Lee Meng, die op
Malakka in Britse handen was gevallen
en zou worden gefusilleerd. De Britse
regering wees toen deze uitwisseling als
„mensenhandel" van de hand.
In het begin van deze maand beloofde
de scheidende Hongaarse gezant te Lon-
Drie-en-een-half jaar heeft deze
Britse zakenman, Edgar Sanders, in
Hongaarse gevangenschap gezeten,
beschuldigd van spionnage. Sanders
is nu op weg naar Engeland, waar
een gelukkige echtgenote hem wacht
den aan de echtgenote van Sanders, dat
hij haar dringend, schriftelijk gratiever
zoek aan de Hongaarse president zou
overbrengen. Dit heeft de gezant inder
daad gedaan; voor de zekerheid schreef
mevrouw Sanders de president bovendien
nog een aparte brief.
Tegelijk met Sanders werd volgens
radio-Boedapest de Italiaan Vieenzo
Sciotti vrijgelaten. Sciotti werd in 1951
tot vier jaar gevangenisstraf veroordeeld,
wegens medeplichtigheid aan spionnage.
IE REIS van minister Luns door Zuid-
Oost-Azië hij bezocht intussen
Ceylon, Indo-China en de Philippijnen
bliikbaar niet de reis van minister
Kernkamp naar Nieuw-Guinea en
Australië, deze beide tochten hebben bij
het Nederlandse publiek niet de aandacht
gehad, welke zü verdienen.
Eerstgenoemde minister wordt nu eens
aangeduid als minister zonder porte
feuille, dan weer als minister voor Bui
tenlandse Zaken: elders als „de minister
zonder portefeuille, minister voor BZ."
Deze betitelingen geven duidelijk aan,
hoe onduidelijk zijn positie is en hoe
vreemd, zelfs voor Nederlandse bladen,
het unieke feit is, dat Nederland twee
schippers op dezelfde boot heeft ge
plaatst. Wie is de „schipper naast God"
zal men, sinds Jan de Hartog, zich in het
buitenland afvragen, zo vaak men hoort
van Beyen of Luns of beiden tegelijk.
Hoe dit zü. zowel minister Luns als mi
nister Kernkamp zün al weer veilig op
Schiphol aangeland.
Minister Luns toonde zich, zoals de
pers dat pleegt te zeggen „zeer voldaan"
bü zün aankomst.
lY-TISSCHIEN mag wel uitdrukkelük ge-
constateerd worden, dat de oriënte
rende reis van een Nederlands minister
naar de nieuwe staten van Zuid-Oost-
Azië: Pakistan. India (Beharat), Birma,
Siam en Indonesië, op zichzelf be
schouwd, alle welmenende Nederlanders
zeker voldoening schenkt. En wel om
een hele reeks redenen: allereerst, omdat
Nederland, hetzü mèt, hetzü zónder de
Nederlands-Indonesische Unie. nog zulk
een uitzonderlük belang juist bü de voor
spoed en de welvaart van de tegenwoor
dige Republik Indonesia heeft.
Dit te zeggen, lükt ietwat gevaarlik.
e nieuwe staat beschouwt elke band
als een inbreuk op zün souvereiniteit,
waarvan men daar een begrip verdedigt,
dat niet meer van deze tüd is. Terwül
de onverbiddelüke tü'deisen der wereld
politiek, der economie en der militaire
techniek oude en krachtige staten der
Westelüke wereld steeds meer doen zoe
ken naar grotere verbanden en naar een
gemeenschappelük middelpunt, tonen de
nieuwbakken staten van Zuid-Oost Azië,
onvast van bouw en onzeker van de toe
komst, niet de minste neiging, zich te
realiseren, dat de tüd combinaties eist.
In het bijzonder geldt dit helaas
voor het officiële Indonesië, dat aan zijn
historische banden met het Westerse Ne
derland liefst niet herinnerd wordt. Wij
mogen verwachten, dat dit anders zal
worden, al zal dit niet zonder leed en
tranen gaan. Intussen zal misschien pas
door een Kamerdebat duidelijk worden,
wat de betekenis is van minister Luns'
bezoek aan Java.
"Y/TAAR in de tweede plaats afgezien
van Indonesië Nederland heeft
sinds eeuwen commerciële en economi
sche belangstelling voor geheel Zuid- en
Oost-Azië; belangstelling, die gewekt is
door de Oostindische Compagnie, welke
haar factorüen eenmaal had zowel op dè
Perzische kust als in Voor- en Achter-
Indlë, tot Formosa en Japan toe. Men
mag zich dat wel herinneren. Het altijd
op koopmanschap en zeevaart bedachte
Nederland dient geporteerd te zijn en
is het ook— op spreiding van zijn al te
sterk op de Archipel gerichte belangen.
Ook daarom is de reis van minister
Luns verheugend.
Evenwel, er zijn nog andere zaken dan
belangen. Er zün rechten en plichten.
Over de Nederlandse rechten kan men
kort zijn. Zij waren eenmaal veel groter.
We behoeven ons niet weer te verdie
pen in de vraag, of ze aan Nederlandse
zijde goed gehanteerd en verdedigd zijn,
of ze te juister tüd in de juiste handen
overgegaan zün. Vast staat, dat ze, in
de jaren, die achter ons liggen, in de in
ternationale wereld bitter weinig erken
ning hebben gevonden. Een fundamenteel
feit dat zich elke dag weerspiegelt (en
in 't bijzonder op de 17e Augustus) in 't
onvriendelijke politieke gelaat van de Re
publiek Indonesia. Er zijn dan thans nog
de rechten, voortvloeiende uit de Haagse
overeenkomsten. Er is dan nog Nieuw-
Guinea. En er is voor Nederland, wat dit
betreft, de grote zekerheid, dat het Fran
se spreekwoord ..Qui se fait brebis, le
loup le mange" (wie zich als een schaap
aanstelt, wordt door de wolf opgevreten)
zeer goed een Aziatisch gezegde zou
kunnen zün.
(Voor vervolg zie pagina 2).
Moorden en plunderingen
in Indonesië
Een bende van 80 man heeft op Java
de theeonderneming Tjipetir Mangale in
het Soekaboemise geplunderd en twee
ongewapende wachters bij Koebang ver
moord. In dezelfde streek werd een wach
ter door terroristen neergeschoten. Vele
ingezetenen vluchtten weg van de nabij
gelegen onderneming Soekamadja. De
loerah van Tjiboentoe bij Waroeng Kiara
aan de weg naar Pelaboean is vermoord.
In het Tasikse is de kampong Tjiparioek
in de desa Tjibatoeireng geplunderd door
een geüniformeerde bende van 30 man.
Op Borneo heeft een geüniformeerde ben
de van 40 man op de weg tussen Marta-
poera en Hoeloe Soengai een bus bescho
ten en daarna de inzittenden beroofd.
Vervolgens plunderde zij nog twee bussen.
Wisselend bewolkt
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Wisselende bewol
king. met hier en daar een
bui. Matige, in het Noorden
nu en dan vrij krachtige
wind in hoofdzaak tussen
West en Zuid-West. Onge
veer dezelfde temperaturen
als vandaag. (Opgemaakt om tien uur).
ZON EN MAAN
Woensdag: Zon: 5.30 tot 19.56 uur; Maant
16.36 tot 23.29 uur. Op 24 Augustus V.M.