Jlktttue griterfp GTouranl
Boven de Poolcirkel
Admiraal Mountbatten: Hier moet de
hele wereld direct helpen
Koning Paul en gemalin diep ontroerd
na bezoek aan noodgebieden
Op stakingsvloed volgt
thans de eb
DE
Moord op agent Van Eek
eindelijk opgehelderd
wist r
VA MI - IJS
Machtsconcentratie
op kapitaalmarkt
Ju
O
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1953
BUREAUX: Steenrtraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441
Postrekening: 68936
ABONNEMENTEN: f 6.per kwartaal;
2.per maand; 0.47 per week.
AD VERTE NTIËN: 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Vier en dertigste Jaargang No 9813
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
,StiMt»astfcfr fs gfreMwii
mgn bert ia iegfjcaspott"
De ontzettende Tamp in Griekenland
DE AARDBEVINGEN, die de Griekse eilanden Zante, Cephalonia en
Ithaka deze week zo ontzettend hebben getroffen, hebben een inter
nationale hulpactie ontketend, die de campagnes na de watersnood in
Nederland in herinnering brengt. Een enorm militair apparaat, waarbij
Grieken, Britten, Amerikanen en ook Israëlische matrozen zijn ingescha
keld, biedt hulp, waarbij het oog gericht is op: materiaal, tenten, kleren,
dekens, verbandmiddelen, bedden, huisraad. Allereerst moeten de
wegen worden vrijgemaakt van de honderden tonnen aarde en rotsblok
ken; nood-onderkomens ingericht en gewonden behandeld. Koning Paul
van Griekenland, die met koningin Frederika en kroonprins Constantijn
de geteisterde gebieden bezocht, verklaarde, diep ontroerd: „De ramp is
onbeschrijfelijk, de verliezen zijn niet in cijfers om te zetten; welvarende
steden liggen in puin; het aantal doden en gewonden is schrikbarend".
Reuter spreekt van honderden en honderden doden, 2000 gewonden, 3000
daklozen. De havenstad Argostoli van het eiland Cephalonia is geheel
verwoest.
nood op de getroffen eilanden hon-
Tweehonderd-en-vijftlg gewonden
den hier reeds weggevoerd, terwijl er
zeventig op transport wachten. Op de
kade wachten duizenden inwoners op het
verdere verloop der reddingswerkzaam
heden. Voorts zijn op Cephalonia de ste
den Lixouri en Sami, op het eiland Zante
de stad Zakinthos en op het eiland Ithika
de hoofdstad Vathy verwoest.
De bergbewoners van Cephalonia wei
geren hun beschadigde huizen in de berg
dorpen te verlaten om levensmiddelen er
kleding van de kust te halen. Eén var
„Wij blijven in de bergen, want
als de eilanden wegzinken, is het alleen
ier maar veilig."
Admiraal Mountbatten, die de leiding
heeft van de reddingsoperaties, zei op
Malta dat hulp van de gehele wereld
nodig is voor het herstel van de eilanden.
Uit vele delen der wereld zijn reeds
aanbiedingen voor hulpverlening ontvan-
Regeringen zenden oorlogsschepen,
transportvliegtuigen en hefschroefvlieg-
tuigen. Ook stellen zij geld en voorraden
ter beschikking voor de rampgebieden.
Het Rode Kruis in vele landen heeft
reeds hulp toegezegd in de vorm van
geld, levensmiddelen, kleding, medi
camenten enz. Honderd goed-uitgeruste
Italiaanse brandweerlieden zijn ter be-
ichikking van de Griekse regering ge
steld. Uit verscheidene landen wordt mel
ding gemaakt van inzamelingen.
Ned. regezing schonk
100.000
Koningin Juliana en Prins Bern-
hard hebben gisteren aan de koning
en koningin van Griekenland tele
grafisch hun medeleven betuigd met
de ontstellende ramp, die Grieken-
ind heeft getroffen. Ook stelden de
;oningin en de prins een aanzienlijk
bedrag beschikbaar voor de „hulp
actie-Griekenland" van het Neder
landse Rode Kruis. De Nederlandse
regering schonk ter leniging van de
Stand der stakingen
Spoorwegen: Op enkele hoofd
lijnen was enig spoorwegverkeer,
ofschoon de tijden van vertrek
en aankomst niet konden worden
gegarandeerd. Het verkeer naar
de Parijse voorsteden lag nog ge
heel stil. Later meldde Reuter,
dat 13 treinen uit Parijs ver
trokken.
Mijnen: In het Noorden van het
land werd vrijwel in alle mijnen
voor de derde achtereenvolgende
dag gestaakt. In Oost-Frankrijk
moest in vele kolenmijnen het
werk worden neergelegd, wegens
gebrek aan vervoersmiddelen.
Posterijen: Volgens het ministerie
van Posterijen had gisteren on
geveer de helft van de 220.000
employé's van de PTT het werk
hervat.
Openbare vervoer: In Parijs is het
bij de onafhankelijke vakorgani
saties aangesloten personeel van
de „Métro" weer aan het werk
gegaan, na een staking van 48
uur, doch het overige personeel,
alsmede vrijwel al het personeel
van de busdiensten, bleef thuis.
Gas en electriciteit: De gasdruk
bleef tot een minimum beperkt,
terwijl de stroomvoorziening vele
malen werd stopgezet.
Radio en televisie: De technici, het
administratief personeel en de
musici van. de radio- en televisie
stations zullen vanavond waar
schijnlijk weer naar het werk
terugkeren. Enkele streekzenders
waren gisteren uit de aether ver
dwenen. doch de uitzendingen
van Radio-Parijs werden nor
maal voortgezet.
Openbare diensten: Het personeel
van de ziekenhuizen, de vuilnis
mannen, straatvegers, begrafenis
ondernemers, doodgravers en
veel administratief persoeel van
de openbare diensten zette de
staking voort. De grensovergan
gen waren overal geopend, waar
het douanepersoneel in staking
is gegaan. Van het rijkspersoneel
heeft slechts een klein gedeelte
gestaakt, ondanks het stakings-
parooL
Particuliere bedrijven: De metaal
arbeiders, die gistermorgen weer
aan het werk zouden zijn gegaan,
staken in steeds groter getale.
De katholieke en communistische
vakbonden hebben een 24-uur-
staking afgekondigd voor de
bouwvakarbeiders.
De katholieke bonden riepen
ook de arbeiders in de chemische
industrie op tot een staking van
48 uur. De andere vakorganisa
ties steunen deze laatste oproep
nog niet.
derdduizend gulden.
Minister Luns stelde de Griekse gezant
hiervan persoonlijk in kennis.
Intussen is vanochtend een Dakota van
de Kon. Luchtmacht naar Athene ver
trokken met Rode Kruis-goederen aan
boord. De tocht gaat via Rome waar een
tussenlanding zal worden gemaakt.
Collecten vóór 1 September
De directeur van het Nederlandse Rode
Kruis zond aan alle afdelingen van het
Rode Kruis en aan alle burgemeesters
een circulaire betreffende de hulp voor
Griekenland. Hierin wordt gevraagd
eventueel voor dit doel te organiseren
collecten vóór 1 September a.s. te hou
den opdat de hulp zo spoedig mogelijk
kan worden verleend.
Fokker-straaljagers
voor Duitsland?
Van de ongeveer 470 Hawker Hun-ter
straaljagers, die Fokker in licentie gaat
bouwen, zullen volgens berichten, die
Avia-Vliegwereld uit Belgische bron
heeft ontvangen, 100 toestellen worden
bestemd voor de toekomstige Westduitse
bijdrage in de luchtmacht van de Euro
pese Defensiegemeenschap.
Van welingelichte zijde wordt verno
men. dat er van de hele serie 112 voor
Amerikaanse rekening zullen worden ge
jouwd en dat de rest" bestemd is voor de
Nederlandse en Belgische luchtstrijd
krachten.
De 112 Huters worden bekostigd uit
Amerikaaanse „offshore"-fondsen. ma;
zijn nog niet aan bepaalde landen toeg<
In bepaalde luchtvaartkringen is me
er al zeker van, dat dit honderdtal bij
Fokker te bouwen Hunters voor de toe
komstige Duitse „Luftwaffe" zal dienen,
aldus De TeL
Ackermann is van zijn
functie ontheven
Als directeur van het Oostduitss
Rode opleidingsinstituut
Anton Ackermann. wnd Oostduits mi
nister van Biiit. Zaken, is ontheven var
zijn functie als directeur van het cen
trale opleidingsinstituut van de Oostduit-
se communistische partij. De leiding var
he<t instituut is voorlopig toevertrouwd
aan de onderdirecteur. Einicke.
In de bekendmaking werd niet gespro
ken over o Ackermanns positie als wnd
minister van Buitenlandse Zaken en zijn
lidmaatschap van het partijbestuur.
Verleden maand werd Ackermann ont
heven van zijn post in het Oostduitse
„Politbureau",
Deze radiografisch overgebrachte foto werd genomen op het grootste
plein van de Griekse stad Zakynthos op het zwaargetroffen eiland
Zante, in de Ionische Zee.
Situatie in Frankrijk iets gunstiger
Arbeid door bepaalde groepen hervat, nu
Laniel van geen wijken weet
E REGERING-LANIEL wijkt geen duimbreed van haar standpunt.
Ofschoon het hoogtepunt van de stakingen voorbij schijnt te zijn,
want geen nieuw stakingsparool werd uitgegeven en zelfs de C.G.T.
(communistisch) heeft zich bereid verklaard tot overleg met de regering,
is de situatie in Frankrijk nog chaotisch. Maar, inderdaad hebben de
socialistische, confessionele en onafhankelijke vakbonden op verscheidene
punten water in hun wijn gedaan. Het personeel van de stadsreiniging en
der drinkwatervoorziening kreeg opdracht het werk te hervatten.
In strijd met de houding der com
misten tot „overleg" is de onthulling
Paris Presse, dat de extremisten op de
bevrijdingsdag vam Parijs, welke op 18
Augustus plaats vindt, een massale de
monstratie zullen houden.
Inmiddels heeft de voorzitter van de
Franse Nationale Vergadering, Herriot.
reeds 201 verzoeken van afgevaardigden
het parlement bijeen te roepen, ont
vangen. Er zijn er 209 nodig. De voorzit
ter van het Amerikaanse vakverbond A.
F, L., de heer Meamy, verklaarde te Chi
cago. dat de hogere klassen in Frankrijk
meer van de Amerikaanse hulp hebben
geprofiteerd dan de arbeiders en hij wees
er op, dat de sociale omstandigheden van
grote groepen Franse arbeiders ongunstig
zijn.
De gestrande Nederlanders
Voor de ongeveer 600 Nederlanders, die
dit weekeinde met reizen van de Neder
landse Reis Vereniging via Frankrijk
naar Zwitserland zouden gaan, zijn maat
regelen genomen om hen via Duitsland
te vervoeren. Op het station in Bazel zijn
Nederlandse functionarissen gestation-
neerd om de Nederlanders, die op de
terugreis zijn en via Frankrijk zouden
reizen, op te vangen. Zij worden dan ge
holpen aan reisbiljetten die via Duitsland
geldig zijn. Speciale maatregelen maken
deze wijze van terugkeren, zonder bijbe
taling, op grote schaal mogelijk.
Een groep reizigers van de Nederlandse
Christelijke Reis Vereniging was in Cha-
monix in Frankrijk gestrand. De N C R V.
houdt een autobus ter beschikking, maar
de groep, waarmede men via Genève con
tact heeft gehad, schijnt op eigen gelegen-
hled via Zwitserland en Duitsland te 'kun-
nen terugkeren.
Zon-express
Uit Ventimiglia is telegrafisch bericht
ontvangen, dat de zg. Zon-express,
waarmede ongeveer 400 Nederlandse
toeristen reeds Woensdagavond uit de
Rivièra in Amsterdam hadden moeten
aankomen, gistermiddag omstreeks 12 uur
uit Ventimiglia naar Amsterdam is ver
trokken. Gereden werd over Milaan-
Bazel-Keulen.
De trein rijdt volgens een nog niet be
kende dienstregeling, doch zal waar
schijnlijk vanavond over Kaldenkirchen-
Venlo ons land bereiken.
Na negen maanden speurderswerk
Scherpschutter uit Bodegraven pleegde
al eerder soortgelijke aanslag
T~\E REEDS GERUIME TIJD te Utrecht gedetineerde C. J. B. uit Bode-
LJ graven heeft thans een volledige bekentenis afgelegd. B. heeft er
kend, dat hij, in November, na inbraken gepleegd te hebben te Harmeien,
bij aanhouding te Woerden op de politieman Van Eek, die hem aanhield,
heeft geschoten, waardoor de agent dodelijk werd getroffen. De man blijkt
reeds eerder een soortgelijke aanslag te hebben gepleegd.
B. werd reeds op jeugdige leeftijd in
het opvoedingsgesticht Valkenheide te
Maarn ondergebracht. Eenmaal weer
de maatschappij teruggekeerd, ging hij
spoedig weer het verkeerde pad op. Hij
behoorde op den duur tot het vaste in
brekersgilde en werd onder zijn kamera
den „Chris" genoemd. Samen met zijn
broer Jan, die ook in arrest zit. pleegde
hele serie imbrakeni. Hun stroop
tochten strekten ®ich zeer ver uit.
Chris werd op een van die tochten
door een agent aangehouden en had, t
dat hij toen op de politieman schoot,
nog drie jaar voorwaardelijk te goed.
In de beruchte nacht van de dertiende
November pleegden de twee broers B.
drietal inbraken in Harmeien. Chris,
die vaak een vuurwapen bij zich droeg,
heeft toen op de Woerdense agent Van
Eek geschoten. Hij trof deze in de buik
en de politieman overleed aan de gevol
gen, De spoorwegman Van de Broek, die
eveneens aanwezig was toen Chris en zijn
„maat" zonder licht aan kwamen fietsen,
kreeg een kogel in zijn been.
De Woerdense politie arresteerde in
verband met de moord op Van Eok een
tweetal ingezetenen van Woerden, zekere
Verhoef en de ex-politieman Van Hunen.
Drie maanden hebben deze twee mannen,
's met de moord uitstaande had-
de cel moeten verblijven. Toen
en hen wegens gebrek aan bewijs
loslaten. Tal van nuttige sporen
die drie maanden uitgewist. Het onder
zoek werd nu opgedragen aan de rijks
recherche.
Deze ging aandacht schenken aan een
punt, waaraan tevoren geen waarde was
gehecht.
Laatste woord
De agent Van Eek had, voordat hij
stierf, alleen nog het woord „Bodegraven"
kunnen fluisteren. Aanvankelijk was ge
dacht. dat hij daarmee wellicht bedoeld
had. de politie in Bodegraven ter assisten
tie op te laten bellen. De rijksrecherche
echter zocht achter deze woorden een heel
andere bedoeling Waarom zou Van Eek
met zijn laatste krachten niet getracht
hebben nog een aanwijzing te geven? HIJ
kende immers vele mensen in de streek.
Wellicht had hij de daders herkend en
wast hij niet hun naam, maar wel hun
woonplaats.
In deze richting verder werkend, kwam
en ertoe, in Februari de ©ebr. B. aan te
Meer tomaten naar
Engeland
De Engelse autoriteiten hebben besloten,
de toegestane invoer van tomaten met
1000 ton te verhogen tot 3300 ton voor de
maand Augustus. Het bedrijfschap voor
Groenten en Fruit heeft zich belast met
de bewaking van dit contingent en de
verdeling over de exporteurs.
houden. Al spoedig bleek, toen het onder
zoek tot in de details werd voortgezet,
dat de beide broers een hele serie inbra
ken op hun kerfstok hadden. En niet lang
duurde het ook, aleer men de eerste, zij
het nog zeer zwakke bewijzen tegen Chris
in handen kreeg.
Dat Chris de schutter was geweest werd
waarschijnlijk geacht, aangezien hij uit
zonderlijk vaardig was met het pistool.
Maar ook Jan had een reputatie als
schutter. Tal van bijzonderheden, die in
het eerste stadium van het onderzoek
waren voorbijgegaan, werden nu bekeken,
/an minuut tot minuut werd het doen en
laten der gebroeders in de bewuste nacht
nagegaan Chris en Jan ontkenden, iets
met inbraak op moord uitstaande te heb
ben. Chris had- voldoende ervaringen
bij politie-ondervragingen. Hij was er
door en door op getraind. Maar stukje
voor stukje kwamen de bewijzen op de
tafel. Eindelijk hadden deze zich zo opge
stapeld., dat ontkennen niet meer baatte.
Vandaag viert de lieftallige prin
ses Anne, dochter van de Engel
se vorstin Elizabeth en de hertog
van Edinburgh, haar derde ver
jaardag. Deze foto werd speciaal
voor deze gelegenheid gemaakt.
Het prinsesje draagt het japon
netje, dat zij op de kroningsdag
van haar moeder aan had. Om
haar hals heeft zij een snoer van
acht prachtige parels aan een
platina ketting. Haar broche, een
ring van diamanten en andere
edelstenen, was een geschenk
van koningin Mary aan konin
gin Elizabeth, toen deze nog een
meisje was.
DAT van 14 tot 26 Sept. op de volks
hogeschool Overcinge te Havelte (Dr.)
een cursus voor mannelijke deelnemers
wordt gehouden over de samenwerking
Ln en buiten het bedrijf.
DAT het hoofd der afd. mechanisatie
van de staatsmijnen, ir P. Velzenboer.
m.i.v. 1 Sept. in dienst treedt bij de
National Coalboard, het bestuursapparaat
van de Engelse genationaliseerde kolen
mijnen.
DAT in de Bommelerwaard de bramen-
oogst begonnen is en er tot midden Sept.
dagelijks ciroa 20 ton op de veilingen
zal worden aangevoerd.
DAT men geleerd door de ontploffing
van 24 Juni in de springstoffenfabriek te
Ouwerkerk. de ketels, als zij niet in ge
bruik zijn. met verdund zwavelzuur ge
vuld zal houden.
DAT gisteravond op de Hilversumse
Straatweg een van de weinige herten, die
de Baarnse bossen rijk zijn. door mevr.
W. uit Baarn met haar auto is doodge-
DAT gisteravond in het nieuwe dienst
gebouw de gemeente Ede de tentoonstel
ling Scheppend Ambacht is geopend, die
t/m 22 Aug. duurt.
DAT kap. luit. t.z.-vlieger-waarnemer
L. J. Fritz Donderdag 20 Aug. het com
mando over de vliegbasis Woensdrecht
overdraagt aan kapt. It. t.z.-waarnemer
W. Bierenbroodspot.
DAT in A'dam op de Franse mijnen
veger Bisson aan kapt tz. b.d. J. S. Bax
de commandeursversierselen in de orde
van L'Etoile noir zijn uitgereikt en aan
luit. t.z. Ie kl. W. v. d. Tol het officiers
kruis in deze orde.
DAT de grote boerderij van ae land
bouwer Kalis aan de Hallinxweg te Nu-
mansdorp gistermiddag is afgebrand.
DAT het comité R'damse bloemencorso
22 Aug. het 25e corso houdt en aan dit
corso een wedstrijd voor amateur-foto
grafen is verbonden.
DAT een onbekende insluiper bij land
bouwer V. aan de Grentelseweg te Apel
doorn f4300 wegnam en bij V.'s buurman
5 spaarpotten met in totaal f 114 ledigde.
schorst.
DAT gisteravond 16 mijl Z.Z.W. van
Texel in zee een drijvende mijn werd
opgemerkt
DAT het Groningse m.s. Bornrii (300
ton) gisteren in de Baltisohe Zee lichte
motorschade opliep en voor reparatie de
haven van Visby iZw.) is binnengesleept.
DAT in Almelo een 17-jange Duitser'
is aangehouden, die dezer dagen te Zand-1
voort een bromfiets had gestolen.
Tijdens oefeningen van di
Amerikaanse luchtmacht nabij
de kust van Virginia dook een
piloot na .het starten van een
vliegkampschip met zijn toestel
in zee. Juist toen een reddings-
helicopter een lijn had uitge
worpen om de piloot op te pik
ken, ging diens parachute open,
waardoor de vlieger in zee werd
getrokken, weg van de helicop
ter. 'n Torpedoboot jager schoot
te hulp en redde de piloot.
Evacué's uit Kruiningen
kunnen weldra terug
De commissaris der Koningin in Zee
land heeft machtiging verleend tot het
doen terugkeren van de bevolking var
Kruiningen op voorwaarde, dat er eer
duidelijke alarmeringsinetallatie aanwe
zig is. Deze installatie is thans nog niet
gereed maar getracht zal worden een er
ander zo spoedig mogelijk klaar te krij
gen. De bevolking kan aus binnenkort
terugkeren, voorlopig echter nog voor
eigen verantwoordelijkheid.
De hoofdingenieur-directeur van de
Rijkswaterstaat ir Heyiblom, heeft ver
klaard, dat de -dijken vooralsnog niet be
trouwbaar zijai. Hij is va-n mening, dat pas
na 1 October a.s. de djjiken voldoende
verstevigd zullen zijn-
Onweersachtig weekeind
verwacht
Een vrij krachtig hogedrukgebied
boven de Oostzee, dat ons eerder in
deze week enkele warme dagen be
zorgd heeft, is nu naar het Noorden
van Rusland getrokken, aldus deelt De
Bilt mede. Wel kwam gisteren
nieuw hoge-druk-kemtje afkomstig
van de Azoren, over ons land te
gen, maar dit trok met vrij grote snel
heid door in Noordoostelijke richting
en is van te weinig betekenis om
land te vrijwaren voor de invloeden
van een onweersdepressie, die boven
Frankrijk is ontstaan.
Een eerste storing, die zich uit dit
Franse onweersgebied los maakte,
heeft vanochtend in het Zuid-Oosten
van het land reeds onweer ve
zaakt. Het laat zich aanzien, dat ge
durende het week-einde meer van
dergelijke onweders zullen optreden,
die dan ook over andere delen van
het land kunnen trekken.
Nieuwe botsing in
Tunesië
In Zuid-Tunesië is een afdeling van het
leger en de gendarmerie, bij Medenine, in
gevecht geraakt met een groep van zeven
Tunesiërs. Vijf van hen kwamen on
leven. De twee andere, waarvan er
gewond was, wisten te ontkomen. Aan
de zijde van de ordetroepen waren twee
doden te betreuren. Eén van de dodelijk
gewonde Tunesiërs verklaarde voor hi,
stierf, dat de groep waarvan hy deel uil-
maakte, een sjeik met steenworpen had
gedood in de streek van Gabes De groep
beraamde ook verdere aanslagen, o.
de streek van Medenine.
Maar hij reed wel
per Franse trein...
Ondanks de staking, is gisteren
een heer per trein uit Parijs in ons
land aangekomen.
Het was hem gelukt, via een
achteringang op het Gare du Nord
te komen, waar een arbeiders
treintje met oude wagens onder
stoom stond. Hij werd door het
treinpersoneel zeer voorkomend
behandeld en heeft, na eenmaal te
zijn overgestapt, de Belgische
grens bereikt. Daar stond de
expresse naar Nederland gereed.
De reis had slechts één uur
langer geduurd dan normaal
Iets lagere temperaturen
Veranderlijke bewolking met
enkele regen- of onweers
buien. gevolgd door opkla
ringen. Zwakke tot matige
wüid uit uiteenlopende rich
tingen. Over het algemeen
iets lagere temperaturen dan
vandaag. (Opgemaakt om 10
uur).
3w rUAtc, tv
r-c.+1-
allengs de geld- en kapitaalmarkt be
heersen en er toe meewerken dat de
rentestand laag blijft, lager dan die in
andere landen is en lager dan in deze
tijd redelijk kan worden genoemd.
Wanneer bedacht wordt, dat ook van
de rente van staats- en andere inkom
stenobligaties door de particuliere beleg
ger inkomstenbelasting moet worden be
taald, kan worden gezegd, dat bij een
rendement van 3'1 procent, gelijk dit
thans voor de meeste staatsfondsen geldt,
in de meeste gevallen niet meer dan 2
procent netto overblijft, een beloning
de beschikbaarstelling van kapitaal
welke wel in een zeer scheve verhouding
staat tot de beloning van de arbeid, waar
van wij niet zeggen dat ze te hoog is.
TJET staat thans zo, dat niet meer de
particuliere belegger beslist, of een
obligatielening van staat of gemeenten
zal slagen, maar dat de .beslissing hier
onbetwist bij de institutionele belegger
ligt. Het is zelfs zo, dat de particuliere
belegger soms aan een uitgifte van een
staats- of gemeentelijke lening in het
geheel niet meer te pas komt. De open
bare emissies zijn een zeldzaamheid ge-
'orden. Veelal worden door de institutio
nele beleggers de gelden op onderhandse
schuldbekentenis aan gemeenten ver
strekt en de staat houdt er een zgn. vóór-
Inschrijf rekening op na, waarop de in
stitutionele beleggers hun voor belegging
beschikbare gelden kunnen 6torten in af
wachting van een nieuwe staatslening.
Vandaar de mededeling bij de uitgifte
van staatsleningen, dat voor de inschrij
ving reeds een belangrijk bedrag is ge
plaatst. Wat er dan over is, wordt op
de vrije markt gebracht, maar de vraag
is zó groot, dat men twee of driemaal
zoveel moet inschrijven als men wenst
A LSOF dit nog niet erg genoeg is, komt
daar nu nog bij, dat de grote banken
de institutionele beleggers een handje
komen helpen om hun de verkrijging
van staats- en gemeente-obligaties te
verzekeren. Vóór-financiering noemt men
dat. De institutionele beleggers weten,
dat zij maandelijks op een bedrag van
70 a 80 millioen nieuw geld kunnen
rekenen. Normaliter zouden zij dus, ook
ir niet meer dan dat bedrag op een
uwe lening kunnen inschrijven, terwijl
dan moeten afwachten, welke beleg
gingen er beschikbaar zijn, als in de toe
komst nieuwe gelden ter beschikking
er nu een lening aan de markt, die
de institutionele beleggers aantrekkelijk
lijkt en waarin zij ook de in de toekomst
beschikbare gelden zouden willen beleg
gen, welnu, dan zijn daar de grote ban
ken, die zich gróte bedragen van zulk
een lening verzekeren en deze voor de
institutionele beleggers beschikbaar stel
len, zodra dezen de gelden daarvoor be
zitten. Na een bepaalde tijd, een half of
heel jaar, of twee jaar, dragen de banken
de obligaties dan aan de institutionele
beleggers over en zelfs beneden de emis-
siekoers, zodat dezen 'n hoger rendement
maken dan de particuliere belegger, ter
wijl de banken voor een bepaalde, maar
korte tijd, een zeer rendabele belegging
hebben voor hun creditgelden, welke
~^rs niet meer dan 1 a l)a procent
TfTAT zien we dus? Dat de banken de
hun door de bedrijven toevertrouw
de gelden gebruiken om de institutionele
beleggers in staat te stellen de in de
toekomst beschikbaar komende gelden te
beleggen tegen een rente, welke hoger
is dan die op de kapitaalmarkt geldt. Het
aanbod van geld voor obligaties op lange
termijn, waarvoor onder normale omstan
digheden alleen zgn. lang geld mag wor
den gebruikt, wordt dus vermeerderd door
ook geld aan toe te voegen, dat alleen
ar belegging op korte termijn, zgn.
kort geld, bestemd is. Daardoor ontstaat
op de kapitaalmarkt een verwrongen
beeld dat uiteraard resulteert in een
daling van de rente, waarvan de parti
culiere belegger de dupe wordt.
gIJ al het goede, dat men van de sociale
fondsen en het gezamenlijk sparen
kan zeggen, treedt hier een verschijnsel
aan de dag, dat niet alleen uit de ge
zichtshoek van de particuliere belegger
nadelig gevolgen heeft, maar ook een
ernstige politieke kant heeft.
Het is daarom goed gezien van de pre
sident van de Nederlandsche Bank, dat
thans maatregelen worden genomen om
de opbrengst van exporten naar en dien
sten aan het buitenland ln vreemde va
luta bij een bank te kunnen aanhouden,
dus wil zeggen, dat de banken over
minder grote bedragen in Nederlands geld
de beschikking zullen hebben.
Nog beter is het, de Nederlandse ka
pitaalmarkt allengs ook weer voor het
buitenland open te stellen, waardoor, als
gevolg van een grotere vraag naar geld,
de rentestand ongetwijfeld zal stijgen, ge
zien het hogere niveau dat in de meeste
landen daarvoor bestaat.
HET WEER IN EUROPA
Weerrapporten van hedenmorgen 7 nur:
Helsu
Stockholm
Luxemb.
PartJ»
mbew.
licht bêw.
haU^bew.
windstil
windstil
windstil
z ZO
|1 sj
24 0
28 0
28 0
32 0
31 3
27 O
31 0
30 0
28 0
27 0
31 0
32 0
ZON EN MAAN
Zondag: Zon 5.25 tot 20.03 u
13 05 tot 21.39 uur.
Maandag: Zon 5.27 tot 20.01 li
14.19 tot 22.04 uur.
Maandag E.K.