Zwemmend en op vlotten staken Groene
Baretten de Maas over
Drietand zorgde voor warme ontvangst,
die verwachtingen overtrof
Toch is het zo
Apartheidspolitiek in Z.-Afrika
in discussie
Puistjes
DD»
DEZE KINDEREN
HEBBEN GEEN VADER
2
MAANDAG 10 AUGUSTUS 1953
Stoimboten zelfs veismaad
(Van onze Drietand-verslaggever)
HIER AJAX één, hier Ajax één, hoort u mij? Hier Ajax...
„Hier Zonnestraal, geef uw bericht...."
„Vijand zeer actief in Zuidelijk vak. Verhoogde activiteit van vijande
lijke vrachtauto's. Kleine groepjes willen rivier oversteken. Neen, nog
niet vertrokken."
Het is stil in de commandopost, als deze informaties via de kleine draag
bare radiozenders van de meest vooruitgeschoven verkenningsposten bin
nendruppelen. De compagniescommandant zit voorovergebogen over zijn
kaarten, waarop hij een paar cijfers krast. „Geef mij Zonnestraal eens
zegt hij een ogenblik later tot de man, die naast hem hurkt in een bosje,
dat kunstig gecamoufleerd is ingericht tot commandopost van deze infan-
terie-compagnie. Een ogenblik later wordt de bataljons-commandopost
opgeroepen. „Hier Zonnestraal, -activiteit aan Maasoever groeit per minuut.
Infiltraties nog niet begonnen
Dan geeft de kapitein, een blonde
Leeuwardenaar, de veldtelefoon terug
aan zijn verbindingsman.
Het is nacht om ons heen. Mijn hor
loge wijst tien voor drie. Op de andere
Maasoever wordt in ijltempo gereden.
Groene Baretten zullen nu elk ogenblik
kunnen toeslaan om het bewakings
systeem van de Derde Divisie aan t«
Het embleem van de Derde Divisie, dc
Drietand, vinden we overal terug ir
deze zwak verlichte commandopost. Het
is zelfs in het etensblik van de koffie
ingeslagen. De koffie is nauwelijks op,
of de radio knettert weer. Ajax één heeft
zwemmende mannen waargenomen. „De
Maas treedt buiten haar oevers," voegt
Ajax er aan toe....
Doffe knallen weerklinken. De
commandotroepen, die het tegen 20.000
man van de Derde Divisie opnemen,
houden niet van half werk. De com
pagniescommandant wordt geen rust
meer gelaten. De radio en veldtelefoons
staan wit-gloeiend. De Zonnestraal
spreekt in twee toestellen tegelijk.
Krijgsgevangenen
De half-afgeoogste velden liggen in de
donkerte stil en verlaten. In de duister
nis proberen we ons te oriënteren. Een
luitenant maakt ons wegwijs. Ongeveer
achthonderd meter doorlopen, dan bij
viersprong linksaf. Vijfhonderd meter
voorbij een maïsveld bent U in de eerste
linie.
Schoten weerklinken van verscheidene
kanten. De commando's zijn blijkbaar op
gemerkt bij hun eerste pogingen om de
Maas over te steken.
esjes. Een nlouw vloeibaar
verde wonderolie. Jodium en het pijnstillende
benzocaïno. Een Hesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van L L36 bespaart
TN het midden is elke magneetstaaf
on-magnetisch. Maar snijden we
de staaf in het midden door, dan krij
gen we na de scheiding twee magne
ten, beide volledig met een noord
en een zuidpool. Het neutrale midden
van de magneet blijkt na de deling
dus in een duidelijke noord- en zuid
pool te zijn overgegaan. Men kan
deze deling voortzetten zo vaak men
wil, maar zij komt nooit tot een ein
de, m.a.w. we slagen er niet in de
magnetische noordpool van de zuid
pool te scheiden.
In zekere zin is dat wel jammer.
Want konden de magnetische polen op
zichzelf bestaan, dan zouden we daar
uit grote voordelen kunnen trekken,
bijv. bij postverbindingen in Noord
of Zuidwaartse richting. We zouden
dan- een luchtballon slechts van een
magnetische noordpool behoeven te
voorzien om zeker te zijn dat de bal
lon zij het met schommelingen
in het Noorden van Canada zou be
landen. Maar goed, dit zijn onmoge
lijke fantasiën, omdat een magneet
nu eenmaal niet te splitsen is.
Hoewel we er niet aan denken te
trachten de biologische verschijnse
len te verklaren door natuurkundige
krachten, willen we in dit geval toch
eens een vergelijking maken tussen
de magneet, die nimmer" in een noord
en zuidpool is te scheiden, en de plan
tendelen die niet in een boven- en
onderzijde kunnen worden verdeeld.
Snijdt men bijv. een stengel van een
kiemplant boven de wortel af, dan
zouden we veronderstellen het boven
stuk van de plant in handen te heb
ben, omdat hieraan in normale geval
len bladeren en géén wortels
groeien. Het blijkt echter dat de af
gesneden stengel van de kiemplant
na de amputatie nieuwe wortels gaat
vormen. U ziet hierin waarschijnlijk
niets bijzonders, omdat u dit reeds
zo vaak hebt kunnen constateren.
Welsprekender is wellicht het vol
gende voorbeeld. Wanneer een wil-
genspruit in een vochtige ruimte
wordt opgehangen, zullen aan het
ondereinde wortels gaan uitlopen en
aan het boveneinde knoppen waaruit
zich spruiten ontwikkelen. Hangt men
de stek nu ondersteboven, dan is het
resultaat hetzelfde, echter met dit
verschil, dat de boven uitgelopen wor
tels onder invloed van de zwaarte
kracht naar beneden groeien, terwijl
de onderaan uitlopende spruiten zich
naar boven krommen. Er is dus func
tioneel een duidelijke onder- en bo
venzijde bü deze stek waar te nemen.
Maar waar houdt nu de onderzijde
op, en waar begint de bovenzijde?
Nergens! Snijdt men de stek in een
groot aantal stukken, dan zal men
constateren, dat elk stukje zich op
precies dezelfde wijze gedraagt, d.w.z.
aan het topeinde der stukjes ontlui
ken steeds spruiten (ook al zouden
daaruit bij de oorspronkelijke stek
wortels gekomen zijn) en aan de ba
sis van elk stukje groeien steeds wor
tels, óók wanneer deze basis uit de
top afkomstig is en dus in normale
gevallen spruiten zou hebben doen
ontstaan. Deze eigenschap duidt men
aan met de naam polariteit, die men
aan elke afzonderlijke cel toekent.
Waarop dit verschijnsel berust, is nog
niet geheel bekend.
Waarschijnlijk is het u ook niet be
kend, dat onze huizen door toevoe
ging van suiker aanzienlijk steviger
kunnen worden?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
Nog voordat we de rivier hebben be
reikt, doemen plotseling twee groene
schimmen op. We houden ons schuil
het maisveld. De groene figuren houden
hun handen omhoog en hebben gezichten
als oorwurmen. Twee Drietanders lopen
met geweren In de aanslag achter hen
aan. „Krijgsgevangen!" verduidelijken de
soldaten, een tikje overbodig, met
wereld van overwinnaarsvreugde in de
„Ze hadden een radio-verslaggever bij
zich. Ze zwommen als ratten en wilden
ït hun schoenen aantrekken, toen
sn overvielen. Die gabbers dachten dal
s ons konden krijgen!" verklaart onze
gsman. terwijl hij, vol ingehouden trots,
zijn buit voortdrijft naar de verscholen
commandopost
Brug opgeblazen
Verder achter aan het „front" is het
re van rustig. In het vroege
een patrouille Drietanders
in contact gekomen met een afdeling
„vijandelijke parachutisten",
vrachtauto zijn „gedropt". Het spel wordt
"at helemaal echt gespeeld. Want anders
ïs de brug, waar zij hun bazooka'
•trailleurs en mortieren in stelling
brengen, al lang versplinterd. Scheids
rechters maken uit, dat de brug door de
vijand is opgeblazen, al raast ee:
later 'n zwaar beladen burgerlijke melk-
de stad.
e geratel van een verkennings
eskadron bewijst, dat de aangevallen
Drietand-Divisie er geen gras over laat
groeien. „Wat is er aan de hand? Zoek
uit," is hun opdracht, verstrekt
door de divisie-staf, die door het opbla-
:n van de brug is verontrust.
Jeeps gaan links en rechts van de
hoofdweg het veld in. De lichte tanks
mogen niet van de weg af, hoe graag de
commandanten ook willen meegaan.
Dat de zorg voor het economische
leven de militaire chefs niet koud
laat, blijkt wel uit de duidelijke op
drachten aan alle militairen om bur
gereigendommen zo veel mogelijk te
ontzien. Natuurlijk hadden die tanks
in echte oorlogsomstandigheden da
delijk in de velden rondgereden om
parachutisten te zoeken. Maar zo lang
het gelukkig niet „echt" is,
laat men dit.
De hele dag hebben kleine schermut
selingen plaats gehad langs de „front"-
lijn. Van twaalf uur tot vier uur 's mid
dags zijn de oefeningen gestaakt
's avonds
ketend.
Voor het eerst is in deze oefening ge
bruik gemaakt van de nieuwste Ameri
kaanse geluidmeettoestellen,
vijandelijke mortieren en 8 stukken ge
schut kunnen worden gelocaliseerd. Via
microfoons in het voorterrein en geluids
banden kan met deze kostbare ap
paraten, die kort voor de oefening uit
Amerika zijn aangekomen, binnen enkele
minuten na het vuren door vijandelijke
stukken de plaats van die stukken
den bepaald.
Rustige Zondag
Advertentie
Niet langer
noodzakelijk kwaad
Thans op prettige, vlugge
wijze gedaan.
Is het wel tot iedere Nederlandse huis
vrouw doorgedrongen, dat er nu eer
nieuw middel uitgevonden is om hel
huishoudelijk werk te vergemakkelijken
en veraangenamen? Dat het thans afge
lopen is met het dagelijks geploeter aan
de afwas en een keuken vol vuil vaat
werk, waaraan vaak geen doorkomen
schijnt? Want waar Castella Vaatwas, het
nieuwe afwasmiddel van de Castella-
fabrieken, in de keuken de scepter
zwaait, is de huisvrouw in een oogwenk
door deze rijstebrijberg heen. Een lepel
Castella Vaatwas en U hebt teilen vol
actief schuim, dat alle vet en vuil doet
verdwijnen als sneeuw voor de zon en
waaruit de hele afwas glanzend en flon
kerend te voorschijn komt. En voor ze
het weet, zit de huisvrouw weer gezellig
i"n de huiskamer en kijkt tevreden en
dankbaar naar haar fluweelzachte han
den, die geen enkel spoor vertonen van
de grote afwas. Want dit wondermiddel
(25 at. per pak) is niet alleen ideaal voor
de vaat, maar heeft ook voorgoed een
einde gemaakt aan de ruwe „afwas-
handen".
Zaterdagavond om 12 uur had de laat
ste vijand zich al dan niet vrijwillig op
de Oostelijke oever van de Maas terug
getrokken en daarmee kwam het einde
de strijd, die niet altijd heet
weest door de onverbiddelijkheid
de wapens zijn gehanteerd, ma
door de zon, die vriend en vijand menig
druppeltje heeft doen zweten en die deze
laatste dagen van de oefening geen mi
nuut verstek heeft laten gaan.
Zondag was het „op de plaats rust"
sor iedereen. Duizenden militairen
woonden de godsdienstoefeningen bij, die
het merendeel in de openlucht wer
den gehouden. Tot 's avonds 12 uur kon
wat worden ingehaald van de vele uren
slaap, die de Derde Divisie van hoog tot
laag de laatste dagen is tekort gekomen.
Toen begon een nieuwe krachtproef. Vóór
hedenmorgen acht uur moest de kilo
meters lange karavaan van duizenden
voertuigen zich weer in beweging heb
ben gezet om de 20.000 militairen naar
de mobilisatie-centra terug te brengen.
gehele divisie werd over de weg ver
voerd. De spoorwegen hebben op deze
Maandag midden in de vacantietijd geen
wagens vrij kunnen maken. Inplaats van
treinen reden er honderden autobussen
Oefening geslaagd
„Het 16 niet mogelijk met eenheden van
enige betekenis te infiltreren in een linie,
zoals Vrijdag en Zaterdag door de Derde
Divisie langs de Maas was ingenomen."
Deze conclusie heeft de commandant van
de Derde Divisie, generaal-majoor J. G.
Warringa, na afloop van de oefening
meegedeeld. Generaal Warringa zei, dat
ook tijdens de veldoefening de prestaties
i de troepen zijn verwachtingen heb-
i overtroffen. Niet in de laatste plaats
dit te danken aan het enthousiasme,
de manschappen van hoog tot
laag hun taak hebben verricht. Zelfs
weigerden de commandotroepen de door
generaal Warringa aangeboden stormbo-
Zwemmend en op geïmproviseerde
vlotten staken zij de Maas ovef.
Naar generaal Warringa meedeelde,
hadden deze aanvallen, die met kleine
groepen werden gedaan en slechts infil
traties ten doel hadden, weinig
Het merendeel van de aanvallers werd
teruggedreven of gevangen genomen. Za
terdagavond wisten zij bij een groeps-
aanval, een bruggenhoofd van 400 meter
diep te vormen, dat echter met behulp
:rve-tankbataljon kon
den vernietigd.
Om negen uur 's avonds staken afde
lingen commandotroepen zonder tegen
stand te ontmoeten de Maas over, waai
half uur tijd kregen om zich te
verspreiden en in en achter de linies te
opereren om de paraatheid van de
schillende onderdelen te beproeven.
Naar generaal Warringa nog meedeel-
e, was bij de proefmobilisatie Dinsdag
avond 96 procent van het personeel
Derde Divisie in de mobilisatiecentra
aanwezig. Ongeveer twee procent had
vrijstelling gekregen en naar schatting
een procent verbleef in het buitenland en
behoefde dus niet op te komen. De op
zettelijke afwezigheid was dus zeer ge-
De K.S.G.-conferentie te
Baden-Baden geëindigd
Hoge Autoriteit bestaat een jaar
Tijdens hun eerste conferentie op
Duitse bodem zijn de zes ministers var
de K.S.G.-landen niet tot belangrijke be-
sluiten gekomen. Vrijdag en Zaterdag
werd te Baden-Baden in totaal zes
geconfereerd., vrijwel uitsluitend over
ontwerpstatuut voor een Europese poli
tieke gemeenschap in verband
nog vele moeilijkheden, te
Het enige besluit, dat op de thans be
ëindigde conferentie is genomen, was de
vaststelling van de procedure voor ver
dere behandeling van het ontwerp. De
ministers zuilen op 20 October in Den
Haag bijeenkomen. Dain zijn door de des
kundigen vermoedelijk nieuwe vorderin
gen gemaakt.
Vandaag is het een Jaar geleden, dat
de Hoge Autoriteit van de K.S.G, In
Luxemburg met 'haar werkzaamheden be
gon, Op 10 September zal dit feit wor
den herdacht, al zijn het Hof van Justl-
m het raadgevend comité eerst op
later tijdstip met kun werkzaam
heden begonnen.
Acht Kamerleden zijn gistervond
van Schiphol naar Nieuw-Gui-
nea vertrokken, waar zij zich on
geveer een maand lang op de
hoogte zullen stellen van de toe
stand. Hier zien we de volksver
tegenwoordigers „op de valreep"
Kamerleden vertrokken
naar Nieuw-Guinea
Parlementaire commiessie
een maand op expeditie
„De kamers wensen uit eigen aanschou.
wing op de hoogte te zijn van zaken.
zij moeten beslissen in verband
met b.v. het wetsontwerp Bewindvoering
Nieuw Guinea en de begrotingen
1953 en 1954". Dit zei de heer F. H.
de Wetering, voorzitter van de parlemen
taire commissie, die gisteravond met de
K-L.M.-ConsteWation Enschede naar Nw-
Guinea is vertrokken.
..Wij gaan een uitgebreide reis maken
zullen Hollandia. Biaik, de Wisselme-
n, SeroeL Fak Fak, Manokwari, Sorong
(waar de Nederland-Nieuw Guinea Pe.
troleummaatschappij is gevestigd), de
nieuwe steenkoolterreinen'. Dhoom
Merauke bezoeken. Op 14 September
hopen wij weer thuis te zijn, een deel
van de commissie misschien al op 7 Sep
tember", aldus de heer Van de Wetering.
imissie bestaat uit de Eerste-
Kamerleden jhr mr G. A. M. J. Ruijs de
Beerenbrouck (K.V.P.). H. Aligra (AR.)
H J de Dreu (P v d A) en de
Tweede-Kamerleden dr W.. L, G Le-
maire (K.N.P.). mr Th M J. de Graaf
(KVP), J de Kadt (P v d A), F. H. var
de Wetering (C H U.) en J. G. H Corne-
lissen (WD) en de commies-griffier van
de Tweede Kamer, mr G. M. A. M, Hui-
gens.
Zij werden op Schiphol uitgeleide ge
daan door de heer J. M Kiveron, secre
taris-generaal van het departement voor
Overzeese Rijksdelen, mr J. A. Jonkman,
voorzitter van de Eerste Kamer, en Jkvr
mr C W. I. Wttewaal van' Stoetwegen,
lid van de Tweede Kamer.
De sneltrein van Londen naar Schot
land, de „Royal Scot", is gisteravond bij
Abington. II) km ten' Zuiden van Glas
gow. ontspoord. Zeventien passagiers
werden hierdoor gewond, van wie twee
ernstig.
Officiële verklaring
Minister Mansholt gaf
het juiste antwoord
Over stopzetting van de
tomatenexport
Het ministerie van Landbouw heeft
thans officieel de perscommentaren
tegengesproken, waarin werd gezegd dat
minister Mansholt een onjuist antwoord
heeft gegeven op de vragen van hel
Tweede-Kamerlid Biewenga (AR) ovei
de stopzetting van de tomateninvoer ir
Engeland.
„In de avond van 7 Juli werd het Be
drijfschap voor Groenten en Fruit van df
zijde van dit ministerie tijdig, telefo
nisch. op de hoogte gebracht van het
Temen vdn de Engelse autoriteiten,
ivoer van tomaten stop te zetten.
Genoemd bedrijfschap heeft deze t
schuwing onmiddellijk, eveneens
fonisch, doorgegeven aan de belangheb
bende organen van het bedrijfsleven.
Hierbij wordt slechts de vraag opge
wekt of in deze waarschuwing voldoen
de duidelijk tot uitdrukking werd ge
bracht dat Engeland de grens om 24.00
zou sluiten, hetgeen overigens
de tijdigheid, noch aan de volledig
heid van deze waarschuwing enige af
breuk doet. Immers, ook al zou de w
sohuwing op het punt van het uur
sluiting niet duidelijk zijn geweest,
kan van het georganiseerde bedrijfsleven
worden verwacht, uit eigen ervaring ge
heel op de hoogte te zijn van de Engelse
gewoonte inzake het uur van sluiting
de grens. Bovendien is bekend, dat
de organisatie van de veilingen diezelfde
avond ook door haar eigen relaties in
Engeland was ingelicht, dat in die nacht
de tomateninvoer zou worden verboden'
aldus het ministerie.
Gerei. Oecumenische Synode
Met kleurlingen dringen heidense en
atheïstische stromingen binnen
(Van een speciale verslaggever)
De Gereformeerde Oecumenische Synode, die Woensdag in Edinburgh
(Schotland) is geopend, is na enkele voorbereidende werkzaamheden en
een kleurrijke ontvangst door het gemeentebestuur van Edinburgh, haar
eigenlijke werkzaamheden begonnen. Het eerste netelige probleem, waar
mee de synode te maken kreeg, was de vraag van de Orthodox-Presby
terian Church (V.S.) over de houding der Zuidafrikaanse kerken inzake
de apartheidspolitiek van de regering-Malan.
„apantheids"-politiek was begonnen, maai
ZOMERDAG
Zon en strand
Zee en zand
Blauw azuur
Zonnevuur
Pa en Moe
Zeewaarts toe
Kind'ren mee
Naar de zee
't Hele land
Dag aan 't strand
Geen verschil in rang en stand:
Ieder even bruin gebrand.
Badgasten die FLYER roken
genieten dubbel
Treinstoring in Utrecht
door defecte centrale
Ook radiozenders vielen uit
Van 2.15 tot 3.42 uur gistermiddag l
door het uitvallen van de Peguscentrale
van het Prov. Utrechts Electriciteitsbedrijf
het treinverkeer in de gehele inspectie
Utrecht gestoord geweest. De kracht
stroomvoorziening op de bovenleiding er
de stroomvoorziening voor de knipper
lichten, lichtinstallaties, electrisch be
diende ovenvegen en lichtseinen is uit
gevallen. De bovenleiding kreeg na korte
tijd weer stroom door overschakeling op
de centrale Nijmegen. Hierdoor konden
de treinen weer rijden, zij het met een
vertraging van 10 tot 25 minuten.
Ook de radiozenders Hilversum I en
Hilversum II zijn gistermiddag om 13.08
uur plotseling uitgevallen. Zij bleven niet
minder dan 36 minuten uit de aether. Ook
het zenderpark in Lopik was van stroom
verstoken. De programma's in de studio's
te Hilversum werden normaal voortgezet
ten behoeve van de radiocentrales, die
via lijnverbindingen worden gevoed.
Zaterdagavond- om even voor achten
is ook de noodzender Hilversum I uit
gevallen, waarvan gebruik wordt gemaakt
tijdens de periode van revisie der beide
andere zenders. Deze storing werd ver
oorzaakt door het uitvallen van een eind-
lamp. Het euvel was in ongeveer een
kwartier verholpen.
Prof. dr N. Stonehouse lichtte deze
vraag toe. In verschillende Amerikaanse
bladen was de politiek van dr Malan in
een niet te gunstig daglicht gesteld e
wist spreker wel, dat de regeringspolitiek
niet door de kerk bepaald en waarschijn
lijk ook niet beïnvloed wordt, maar hij
zou toch de 'houding van de beide ter
syn-ode aanwezige kerken uit Zuid-Afrika,
de Nederduitse Gereformeerde kerk en
de Gereformeerde Kerk van Suid-Africa,
willen weten.
De Zuidafirikaanse afgevaardigden, dr
B J. Marais, prof. dr W. J. Snijman en
dr P. J. Coetzee, voerden hierover het
woord. Zij stemden hierin overeen,
zij het zouden- toejuichen als de synode
haar oordeel over het probleem zou wil
len geven. Tegelijk lieten zij niet in
onzekere, dat de beoordeling van 't vraag
stuk voor hen, die er niet in betrokken
zijn, uitermate moeilijk is.
Het bloed verenigt
Ook legden zij er de nadruk op, met
ame dr Coetzee, dat het rassenvraag
stuk overal aan de orde is of komt. Prof.
Snijman verklaarde dat de kerken In
Zuid-Afrika in elk ge-val uit de overtui
ging leven dat alle mensen uit enen
bloede geschapen zij-n en dat het bloed
ons niet verdeelt zoals de Nationaal-
Socialisten leerden, maar verenigt.
Dr Marais oordeelde, dat de tegenwoor.
dige regering in Zuid-Afrika niet de
HUIDAANDOENINGEN
Beioepingswetk
Ned. Herv. Kerk
iepen: te Wageningen H. A.
Labrie te Den Ham (Ov.).
Aangenomen: naar Ultwierda
(toez.) H. E. K. Vegter. cand. te Gronin
gen, die bedankte voor Grijpskerk (toez.).
Chr. Geref. Kerken
nomen: naar Doesburg cand.
A.'Rebel te RotterdamZuid.
Baptisten Gemeenten
n o m e n: naar Treebeek: W.
Veenstra te Musselkanaal die bedankte
oor Enschede.
Reünisten-SSR gaan naar
Woudschoten
De jaarlijkse zomerconferentie van de
Reünisten-organisatie van S.S.R. wordt
27 tot 29 Augustus op het conferen
tieoord Woudschoten gehouden. Sprekers
zijn dr M. Kruiswijk en prof. dr S. U.
Zuidema.
Kerk van Calvijn wordt
gerestaureerd
De kerk in Genève waarin Calvijn zijn
studenten placht te onderwijzen, de
-De Amerikaanse film over het leven
Maarten Luther, die onlangs ii Min
neapolis de wereldpremière beleefde,
thans in Trondheim voor het eerst
Europa gedraaid. Vele opnamen er vc
zijn gemaakt in Duitse kloosters, met toe
stemming van de R.-K. kerkelijke autori-
Zondag 16 Augustus zal de Noord-
westduitse televisie enkele momenten
uitzenden van de Kirchentag in Ham
burg: dat is de eerste keer dat de Duitse
televisie een grote Ikerkelijkè bijeenkomst
uitzendt.
Onderwijsbenoemingen
Jenoemd tot onder wijzer (es); te Leimui-
1 de heer Kuiper te Sassenheim; aan de
isersschool te Sassenheim mej C M Oprei
Oóstburg; aan de dr A Kuypi
Schiedam (tijd.-) G de Jóni
Wurmen
't Verklaarde
uitzicht
Kort
IJmuiden;
i Waper
TOLK-VERTALER
AMSTERDAM. 7 Aug. Geslaagd voor
Engels tolk-vertaler A J J Sprenkels
Het lied der aethergolven
DINSDAG 11 AUGUSTUS 1953
9.35 Gram. 9.40 Caus. 10.00 Voor de
irs 1015 Gram 10.30 Idem. 11.00 Voor
ouw. 11.30 Gram. 12.00 Angelus. 12.03
12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws. 1.20
1.25 Amus, muz. 2.00 Lichte muz. 2.35
300 Gram. v. d. Jeugd. 3.30 „Ben jc
lioht progr. 4,00 Voor de zieken 4 30
ilof. 5.00 Voor de jeugd. 5.15 F
voor de jeugd. 5.45 Regeringsultz
londorgelspel. 6.20 Sportpraatje.
Voor de jeugd. 6.52 Act. 7.00 Nieuws
Caus. 7.15 „Uit -het Boek der Boeken'
Gram. 8 25 De gewone man. 8.30 Grarr
Caus. 10.15 Viool en plano. 10.45 Avondge
bed. 11.00 Nieuws. 11.1512.00 Gram.
Hilversum II. 298 m. AVRO: 7.00 Nieuw:
7.10 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRC
8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.45 Idem. 9.00 Moi
42.
Dit is Eline's wanhoop: dat zij onmachtig is de
duivel van haar jaloezie te keer te gaan. Zij móet
Tornberg kwetsen, hoewel zij zelf heeft gezien,
dat zijn ogen haar hebben geëerbiedigd en dat
hij niet de spot dreef met de blijdschap van haar
verwachting. Ze wil hem geen pijn doen. Maar
ze móet. Ze wil Hannie zeggen, dat ze naar Oom
moet gaan. Maar als zij in de keuken komt en
de hunkering naar de grote, sterke vriend in de
kinderogen ziet, zwijgt zij...
Eline zweeg...
Zij sprak wel tot Rick, doch haar spreken was
vormelijk en bepaalde zich tot de weinige tref
punten van elkanders leven. Het waren zakelijke
en geen persoonlijke aangelegenheden. Zij had
haar zwijgen als een muur rondom zich opge
trokken. En nu ging ieder zijn eigen weg.
Daarom had Eline niets gezegd van haar ver
jaardag. Rich had gehoord, dat zij in de achter
kamer de kachel aanmaakte, en hij had tevre
den bij zichzelf vastgesteld, dat zij eindelijk,
midden November, haar kinderen zou bevrijden
uit de enge ruimte van haar keuken. Zijn wach
ten op de vrolijke stemmen, die hij zo lang had
gemist, bleef evenwel vergeefs.
Doch toen hij des avonds de Leemannen en de
Stevensen de jarige hoorden gelukwensen was
het raadsel opgelost. Er waren ook vreemde
stemmen, vroegere vrienden uit het dorp. Zij
werden hartelijk welkom geheten. Eline verze
kerde hun telkens weer, het aardig te vinden,
dat ze haar niet hadden vergeten. En die vrien
den betuigden van het medeleven der collega's
„van je onvergetelijke man". Het speet hun
slechts, dat dit zo weinig tot uiting kon komen:
„want je begrijpt wel, hè? de beslommeringen
des levens, en de verre afstand... Maar neen,
deze avond hebben we gezegd: daar moeten we
heen!"
Dit alles verstond Rick, alsof hij er bij zat. Hij
hoorde hen spréken, de boeren en de onderwij
zers over de kerk, de politiek, de school en het
werk op het land, terwijl het vrouwelijk deel van
het gezelschap veel bewondering aan de dag leg
de voor het op deze avond gebruikte servies. Ref-
tings laatste geschenk aan zijn vrouw. Toen daal
den de vrouwenstemmen en volgde de informatie
naar de tijd der verwachting. En uit de mond
van Eline zelf vernam Rick, dat die dag niet ver
meer was: eind Januari...
door
CAREL VAN DER HOEK
Rick luisterde een tijdlang niet, noch had hij
enige aandacht voor zijn studie, want die vastge
stelde tijd was een concreet punt, een absoluut
heid, waarvan niemand zich kon losmaken. Die
dag stond in het verschiet als een poort. En daar
moest hij door. En de kinderen. Maar hij ook.
Dat ogenblik zou aan niemand van hen zo maar
voorbij gaan. En hoe zou dat zijn?
„Komt meneer Tornberg niet?"
Leeman vroeg het aan Eline. maar Rick schrok
er van op, alsof hij zelf het antwoord moest ge
ven. Zij scheen echter de vraag niet te hebben
gehoord, want een der andere gasten merkte op:
„Ja, zeg... we hadden vast verwacht hem te zul
len ontmoeten. We zouden graag kennis gemaakt
hebben."
Het was Rick, alsof hij door de suitedeuren
heen Eline's gebaar zag: pas op, hij hoort alles.
Maar in de gevallen stilte kon zij zelf zó zacht
niet spreken, of hij verstond woord voor woord
haar leugen: „Meneer Tornberg had het te druk
met zijn studie en heeft zich verontschuldigd."
Het grote stuk taart, dat Jeltien hem tegelijk
met zijn koffie bracht, kon de pijn van deze ver
loochening niet verdoven. Hoe groot en eerlijk
hadden haar prachtige, donkere ogen hem aange
keken op de avond van hun eerste ontmoeting.
Hoe goed was alles begonnen. Zij had alles ge
daan om hem het verdriet van zijn alleen-staan
lichter te maken. En toch had ze ook toen conse
quent een gepaste afstand bewaard. Zij was zelfs
volkomen vrij geweest die afstand te vergroten,
zo haar dit. gewenst voorkwam. Maar dit... deze
leugen had ze hem moeten besparen. Zij was im
mers niet verplicht hem te laten deelnemen aan
haar huiselijke gedenkdagen? Hij had zelf twee
maanden geleden zijn eigen verjaardag voor haar
verzwegen, omdat hij niet wist( wat hij er mee
moest beginnen. Maar zij had niet het recht hem
tegenover haar gasten te beschuldigen van een
grofheid, waaraan hij zich niet had schuldig ge
maakt.
Rick voelde zijn oude drift omhoog laaien. Wat
bezielde hem eigenlijk, dat hij zo maar kalmweg
elke belediging slikte? Wat belette hem naar de
achterkamer te gaan, zichzelf te rehabiliteren en
de jammerlijke armoede van haar kleine ziel te
kijk te zetten? Moest dit armetierige stuk gebak
deze gemeenheid goed maken? Welnu, hij zou het
haar morgenochtend teruggeven en haar zeggen,
wat hij van zulke banale opvattingen dacht! Hij
zou geen blad voor zijn mond nemen. Hij zou...
land. 12.40 Hai
1.15 Meded. of
2.00 Amerikaanse
,d. 3.00 Hoe
5-3" -
"Pianosp. f
Land-
2.33 Voor het platte'
mondorgelspel. 1.00 Nieuws.
:ugd. 5.30 Zlgei
parle". 6.55 Mil. ork. 7.15 Ka-
muz. /.ó0 Caus. 8.00 Nieuws. 8.05 Gevar
8,50 Cabaret. 9.25 Oude en nieuwe
les. 10.00 Amus. muz, 10.30 Buitenl
zicht. 10,45 Gram. 11.00 Nieuws. 11.15
York Calling. 11.20—12.00 Gram.
igeland, BBC 330 m. 12.00 Orgelspel. 12.
7.40 Volksliederen. 8.00 Klankb. 9.00 Niet
9.15 Buitenl
Caus. 10.15 Plan
Engeland 1500
12.45 Schots ork
9.30 Gevar.
:lo. 11,00—11.03 Nieuws.
247 m. 12.00 Lichte mu
.45 V. d, kind. 2.00 V.
Frankrijk,
12.30 Gram. 1.00 Ni
Nieuws. 2.05 Gram.
8 02 Honegger Fes
I Gevar. Progr. 9.00 Hoo
■s. 10 15 Dansmuz. 11.i
ar. muz. 11.56—12.00 Nw
naai pre
1.55 Gra
im. uitz. 7.
9.50 Intc
Inbouwei
.45 Pla
2.55, 3.00, 3.15 3.
12.55 Gra
vers
1.45 Planoi
3.45 en 4.00
Jeugd en
7 40 Oper;
9.00 „Wat
muz. 6.30 V. d. sold. 7.00 Nieuws,
i-aria's. 7.50 Caus. 8 00 Jazz-muz.
is dat!" 9.30 Poolse ve>lksmuz.
10.00 Nieuws. 10.15 Gram. 10,5»—
n 3,00 Gram. 4 00 Liche muz, 5.00
.5 Gram. 6.30 Cello en piano. 6.50
Idem. 7.45 Nieuws. 8.00 Gevar
Gram. 10.00 Nieuws. 10.10 Licht»
dat alle regeringen sedert 1910 welbewi
een politiek van segregatie (afzondering)
en separatie hadden gevolgd, Het scheer
hem moeilijk toe voor iemand
politiek een Bijbelse grondslag
maar hij achtte haar wel eis van prac
tisch en wijs beleid.
Dr Coetzee wees vooral op de histoid
sche taak van de Calvinisten en Zuid
Afrika en op de roeping van dit Westers'
Christelijk bevolkingsdeel stand te
den tegenover de wassende vloed van
heidense en atheïstische stromingen, die
met de kleurlingen uit Azië en Afrikaj
het land binnendringen, Hij deed
krachtig beroep op de synode te helpen
het woord te spreken, dat vreemd
moet zijn aan elke rassen-discriminatie,
maar tegelijk de Christelijke Kerk en
beschaving in Zuid-Afrika sterkt en 'oe-
schermt.
Alzo sprak Malenkof
("TERWIJL AMERIKA, Engeland en
-1- Frankrijk nog werken aan het diplo
matieke kunststuk, als antwoord aan
Moskou voor een conferentie op hel
allerhoogste niveau, heeft premier Malen-
kof wederom gesproken, Veel verschil
met hetgeen hij de wereld omstreeks hall
Maart mededeelde, is er niet, of het
„toon" moeten zijn. Men moet (hier
onmiddellijk de vraag stellen, waa:
juist nu een tweede exposé gaf, al
dat zijn woord de Opperste
Sowjet meerdere luister moest bijzetten
In zijn rede kan men twee elementen
onderscheiden.
Ten behoeve van de binnenlandse con
sumptie heeft deze rede vooral propagan
distische en suggererende betekenis. De
van Beria", deze fascistische vijand,
noodzakelijk; ter verhoging van het
welvaartspeil zullen concessies worden
gedaan; de Russische bevolking kan zich
veilig voelen bij het bewind; kortom
alles is in orde.
Het andere element
- n s e of life" van Malenkof heeft
betrekking op het buitenland. De Weste
lijken. zoals reeds
gezegd, zijn nog
bezig over het ant
woord op de jong
ste nota van Mos
kou te beraadsla
gen en Malenkof
oefent nu enige druk uit. Immers de toon
tegenover Amèrika is wat heftiger gewor-
het doet enigszins ridicuul
dat zegevierend wordt geproclameerd „de
beschikken nu ook over de water
stofbom". Men kan hier een verscholen
dreigement in zien, waarbij wij opmer
ken, dat wie zich zeer zelfbewust, machtig
voelt, helemaal niet nodig heeft, deze
troef uit te spelen. Malenkofs rede beves-
indruk, dat de Russen wel dege
lijk willen „praten", omdat de positie var
totalitair Rusland, na de dood van Stalin,
verzwakt is.
Er zij hiernogmaals aan herinnerd
dat voor de Westelijken een antwoord op
de jongste Russische nota daarom
moeilijk is, daar de Russen als eis w
steld hebben, dat ook „communistisch
China aan een conferentie van de „Grote
Vier" zou moeten deelnemen. Het in
de maak zijnde E.D.G. en het Atlantisch
Pact zijn de Russen een doorn in het
oog, terwijl Moskou aandringt op verbod
van militaire bases op buitenlands ter
ritorium. De Russen steunen de leuze
„Azië voor de Aziaten", waarbij in het
Verre-Oosten de Amerikaanse invloed
moet worden teruggedreven. Het is ten
aanzien van de Aziatische politiek, dat
Amerikanen en Britten contrasteren,
want de Britten stellen hier matiging der
conflicten voor, hebben communistisch
China reeds de jure erkend, terwijl
Amerika op dit punt krachtiger stelling
neemt, in verband met de defensielinie in
de Stille Oceaan. De woorden van Malen
kof hebben daarom vooral propagandisti
sche waarde en voorlopig slechts theore
tische betekenis, aangezien men tot nu
toe nog niet weet of er een conferentie
van de „Grote Vier" komt.
Wij herhalen, wat wij reeds eerder
schreven, dat de Westelijken op hun
beurt Moskou dienen te antwoorden, dat
overleg op hoog niveau mogelijk is, maar
tegelijkertijd moet men de puntjes op
de i zetten. Geef Malenkof een kans, zijn,
beoogde „vredespolitiek" in. daden om ta
zetten, al is daar, afgezien van noodzake
lijk geworden concessies in de satelliet
staten, nog niet veel van te bespeuren.
Herinneren wij ons goed, dan liet Stalin
(toen hij nog leefde), omstreeks Kerstmis
1952, via James Reston van de New
fork Times een zelfde geluid horen;
ook hij geloofde, dat een oorlog tussen
Amerika en Rusland niet als onvermijde
lijk moest worden beschouwd en de lan
den in vrede konden blijven leven".
Weer heeft Malenkof de lieflijkheid ge
debiteerd, dat het communistische en
kapitalistische stelsel naast elkaar kun-
bestaan. Wat dit laatste be
treft, moet men zich dan toch afvragen,
beland is sinds de reeks: Marx,
Lenin, Bucharin, Stalin, Malenkof, om
slechts enkele namen te noemen. Volgens
het werk van Bucharin, betekent het com-
omwenteling op elk gebied,
dus de politiek, economie, rechtswezen,
onderwijs, godsdienst, de kunst etc. wor-
door aangetast. Welke waarborgen
biedt Malenkof, dat straks toch weer niet
gebieden in Azië of Europa het
toneel worden van revoluties en de Chris
telijke kuituur aan vernietiging wordt
prijsgegeven. Gaat Malenkof soms door
het communistisch manifest van 1919 een
rode streep geven? Toen heette het „de
strijd ter vernietiging van het kapita
lisme is de gemeenschappelijke taak,
arbeiders van West-Europa
sten werken met de millioenen-
volken van Azië". Sinds 1919, heeft de
Westelijke wereld meer dan genoeg ge-
koloniale bevrijdingsoor
logen", staatsgrepen, burgeroorlog, sta
kingen en terreur.
Zelfs al zou de export van het com-
unisme beëindigd worden, hoe kan men
dan voorkomen, dat geheime agenten van
het Kremlin hun cellenbouw opnieuw
kraohtiger ter hand nemen, als „kapita
lisme" en communisme broederlijk hand
hand gaan. Zelfs bij een andere
kwestie, namelijk de uitbreiding der han
delsbetrekkingen tussen de Sowjet-Unie
en de Westelijke landen, dient men het
hier aangestipte gevaar niet te onder
schatten, De politiek van Amerika en de
Westelijke partners zal, ondanks verschil-
het eigen kamp, niet verflauwen in
waakzaamheid en opbouw der Atlantische
defensie, na deze dubbelzinnige woorden
Malenkof.