Zwemmend en op vlotten staken Groene Baretten de Maas over Drietand zorgde voor warme ontvangst, die verwachtingen overtrof Toch is het zo Apartheidspolitiek in Z.-Afrika in discussie Puistjes DD» DEZE KINDEREN HEBBEN GEEN VADER 2 MAANDAG 10 AUGUSTUS 1953 Stoimboten zelfs veismaad (Van onze Drietand-verslaggever) HIER AJAX één, hier Ajax één, hoort u mij? Hier Ajax... „Hier Zonnestraal, geef uw bericht...." „Vijand zeer actief in Zuidelijk vak. Verhoogde activiteit van vijande lijke vrachtauto's. Kleine groepjes willen rivier oversteken. Neen, nog niet vertrokken." Het is stil in de commandopost, als deze informaties via de kleine draag bare radiozenders van de meest vooruitgeschoven verkenningsposten bin nendruppelen. De compagniescommandant zit voorovergebogen over zijn kaarten, waarop hij een paar cijfers krast. „Geef mij Zonnestraal eens zegt hij een ogenblik later tot de man, die naast hem hurkt in een bosje, dat kunstig gecamoufleerd is ingericht tot commandopost van deze infan- terie-compagnie. Een ogenblik later wordt de bataljons-commandopost opgeroepen. „Hier Zonnestraal, -activiteit aan Maasoever groeit per minuut. Infiltraties nog niet begonnen Dan geeft de kapitein, een blonde Leeuwardenaar, de veldtelefoon terug aan zijn verbindingsman. Het is nacht om ons heen. Mijn hor loge wijst tien voor drie. Op de andere Maasoever wordt in ijltempo gereden. Groene Baretten zullen nu elk ogenblik kunnen toeslaan om het bewakings systeem van de Derde Divisie aan t« Het embleem van de Derde Divisie, dc Drietand, vinden we overal terug ir deze zwak verlichte commandopost. Het is zelfs in het etensblik van de koffie ingeslagen. De koffie is nauwelijks op, of de radio knettert weer. Ajax één heeft zwemmende mannen waargenomen. „De Maas treedt buiten haar oevers," voegt Ajax er aan toe.... Doffe knallen weerklinken. De commandotroepen, die het tegen 20.000 man van de Derde Divisie opnemen, houden niet van half werk. De com pagniescommandant wordt geen rust meer gelaten. De radio en veldtelefoons staan wit-gloeiend. De Zonnestraal spreekt in twee toestellen tegelijk. Krijgsgevangenen De half-afgeoogste velden liggen in de donkerte stil en verlaten. In de duister nis proberen we ons te oriënteren. Een luitenant maakt ons wegwijs. Ongeveer achthonderd meter doorlopen, dan bij viersprong linksaf. Vijfhonderd meter voorbij een maïsveld bent U in de eerste linie. Schoten weerklinken van verscheidene kanten. De commando's zijn blijkbaar op gemerkt bij hun eerste pogingen om de Maas over te steken. esjes. Een nlouw vloeibaar verde wonderolie. Jodium en het pijnstillende benzocaïno. Een Hesje NOXACORN Anti septisch Likdoornmiddel van L L36 bespaart TN het midden is elke magneetstaaf on-magnetisch. Maar snijden we de staaf in het midden door, dan krij gen we na de scheiding twee magne ten, beide volledig met een noord en een zuidpool. Het neutrale midden van de magneet blijkt na de deling dus in een duidelijke noord- en zuid pool te zijn overgegaan. Men kan deze deling voortzetten zo vaak men wil, maar zij komt nooit tot een ein de, m.a.w. we slagen er niet in de magnetische noordpool van de zuid pool te scheiden. In zekere zin is dat wel jammer. Want konden de magnetische polen op zichzelf bestaan, dan zouden we daar uit grote voordelen kunnen trekken, bijv. bij postverbindingen in Noord of Zuidwaartse richting. We zouden dan- een luchtballon slechts van een magnetische noordpool behoeven te voorzien om zeker te zijn dat de bal lon zij het met schommelingen in het Noorden van Canada zou be landen. Maar goed, dit zijn onmoge lijke fantasiën, omdat een magneet nu eenmaal niet te splitsen is. Hoewel we er niet aan denken te trachten de biologische verschijnse len te verklaren door natuurkundige krachten, willen we in dit geval toch eens een vergelijking maken tussen de magneet, die nimmer" in een noord en zuidpool is te scheiden, en de plan tendelen die niet in een boven- en onderzijde kunnen worden verdeeld. Snijdt men bijv. een stengel van een kiemplant boven de wortel af, dan zouden we veronderstellen het boven stuk van de plant in handen te heb ben, omdat hieraan in normale geval len bladeren en géén wortels groeien. Het blijkt echter dat de af gesneden stengel van de kiemplant na de amputatie nieuwe wortels gaat vormen. U ziet hierin waarschijnlijk niets bijzonders, omdat u dit reeds zo vaak hebt kunnen constateren. Welsprekender is wellicht het vol gende voorbeeld. Wanneer een wil- genspruit in een vochtige ruimte wordt opgehangen, zullen aan het ondereinde wortels gaan uitlopen en aan het boveneinde knoppen waaruit zich spruiten ontwikkelen. Hangt men de stek nu ondersteboven, dan is het resultaat hetzelfde, echter met dit verschil, dat de boven uitgelopen wor tels onder invloed van de zwaarte kracht naar beneden groeien, terwijl de onderaan uitlopende spruiten zich naar boven krommen. Er is dus func tioneel een duidelijke onder- en bo venzijde bü deze stek waar te nemen. Maar waar houdt nu de onderzijde op, en waar begint de bovenzijde? Nergens! Snijdt men de stek in een groot aantal stukken, dan zal men constateren, dat elk stukje zich op precies dezelfde wijze gedraagt, d.w.z. aan het topeinde der stukjes ontlui ken steeds spruiten (ook al zouden daaruit bij de oorspronkelijke stek wortels gekomen zijn) en aan de ba sis van elk stukje groeien steeds wor tels, óók wanneer deze basis uit de top afkomstig is en dus in normale gevallen spruiten zou hebben doen ontstaan. Deze eigenschap duidt men aan met de naam polariteit, die men aan elke afzonderlijke cel toekent. Waarop dit verschijnsel berust, is nog niet geheel bekend. Waarschijnlijk is het u ook niet be kend, dat onze huizen door toevoe ging van suiker aanzienlijk steviger kunnen worden? Daarover morgen. (Nadruk verboden) Nog voordat we de rivier hebben be reikt, doemen plotseling twee groene schimmen op. We houden ons schuil het maisveld. De groene figuren houden hun handen omhoog en hebben gezichten als oorwurmen. Twee Drietanders lopen met geweren In de aanslag achter hen aan. „Krijgsgevangen!" verduidelijken de soldaten, een tikje overbodig, met wereld van overwinnaarsvreugde in de „Ze hadden een radio-verslaggever bij zich. Ze zwommen als ratten en wilden ït hun schoenen aantrekken, toen sn overvielen. Die gabbers dachten dal s ons konden krijgen!" verklaart onze gsman. terwijl hij, vol ingehouden trots, zijn buit voortdrijft naar de verscholen commandopost Brug opgeblazen Verder achter aan het „front" is het re van rustig. In het vroege een patrouille Drietanders in contact gekomen met een afdeling „vijandelijke parachutisten", vrachtauto zijn „gedropt". Het spel wordt "at helemaal echt gespeeld. Want anders ïs de brug, waar zij hun bazooka' •trailleurs en mortieren in stelling brengen, al lang versplinterd. Scheids rechters maken uit, dat de brug door de vijand is opgeblazen, al raast ee: later 'n zwaar beladen burgerlijke melk- de stad. e geratel van een verkennings eskadron bewijst, dat de aangevallen Drietand-Divisie er geen gras over laat groeien. „Wat is er aan de hand? Zoek uit," is hun opdracht, verstrekt door de divisie-staf, die door het opbla- :n van de brug is verontrust. Jeeps gaan links en rechts van de hoofdweg het veld in. De lichte tanks mogen niet van de weg af, hoe graag de commandanten ook willen meegaan. Dat de zorg voor het economische leven de militaire chefs niet koud laat, blijkt wel uit de duidelijke op drachten aan alle militairen om bur gereigendommen zo veel mogelijk te ontzien. Natuurlijk hadden die tanks in echte oorlogsomstandigheden da delijk in de velden rondgereden om parachutisten te zoeken. Maar zo lang het gelukkig niet „echt" is, laat men dit. De hele dag hebben kleine schermut selingen plaats gehad langs de „front"- lijn. Van twaalf uur tot vier uur 's mid dags zijn de oefeningen gestaakt 's avonds ketend. Voor het eerst is in deze oefening ge bruik gemaakt van de nieuwste Ameri kaanse geluidmeettoestellen, vijandelijke mortieren en 8 stukken ge schut kunnen worden gelocaliseerd. Via microfoons in het voorterrein en geluids banden kan met deze kostbare ap paraten, die kort voor de oefening uit Amerika zijn aangekomen, binnen enkele minuten na het vuren door vijandelijke stukken de plaats van die stukken den bepaald. Rustige Zondag Advertentie Niet langer noodzakelijk kwaad Thans op prettige, vlugge wijze gedaan. Is het wel tot iedere Nederlandse huis vrouw doorgedrongen, dat er nu eer nieuw middel uitgevonden is om hel huishoudelijk werk te vergemakkelijken en veraangenamen? Dat het thans afge lopen is met het dagelijks geploeter aan de afwas en een keuken vol vuil vaat werk, waaraan vaak geen doorkomen schijnt? Want waar Castella Vaatwas, het nieuwe afwasmiddel van de Castella- fabrieken, in de keuken de scepter zwaait, is de huisvrouw in een oogwenk door deze rijstebrijberg heen. Een lepel Castella Vaatwas en U hebt teilen vol actief schuim, dat alle vet en vuil doet verdwijnen als sneeuw voor de zon en waaruit de hele afwas glanzend en flon kerend te voorschijn komt. En voor ze het weet, zit de huisvrouw weer gezellig i"n de huiskamer en kijkt tevreden en dankbaar naar haar fluweelzachte han den, die geen enkel spoor vertonen van de grote afwas. Want dit wondermiddel (25 at. per pak) is niet alleen ideaal voor de vaat, maar heeft ook voorgoed een einde gemaakt aan de ruwe „afwas- handen". Zaterdagavond om 12 uur had de laat ste vijand zich al dan niet vrijwillig op de Oostelijke oever van de Maas terug getrokken en daarmee kwam het einde de strijd, die niet altijd heet weest door de onverbiddelijkheid de wapens zijn gehanteerd, ma door de zon, die vriend en vijand menig druppeltje heeft doen zweten en die deze laatste dagen van de oefening geen mi nuut verstek heeft laten gaan. Zondag was het „op de plaats rust" sor iedereen. Duizenden militairen woonden de godsdienstoefeningen bij, die het merendeel in de openlucht wer den gehouden. Tot 's avonds 12 uur kon wat worden ingehaald van de vele uren slaap, die de Derde Divisie van hoog tot laag de laatste dagen is tekort gekomen. Toen begon een nieuwe krachtproef. Vóór hedenmorgen acht uur moest de kilo meters lange karavaan van duizenden voertuigen zich weer in beweging heb ben gezet om de 20.000 militairen naar de mobilisatie-centra terug te brengen. gehele divisie werd over de weg ver voerd. De spoorwegen hebben op deze Maandag midden in de vacantietijd geen wagens vrij kunnen maken. Inplaats van treinen reden er honderden autobussen Oefening geslaagd „Het 16 niet mogelijk met eenheden van enige betekenis te infiltreren in een linie, zoals Vrijdag en Zaterdag door de Derde Divisie langs de Maas was ingenomen." Deze conclusie heeft de commandant van de Derde Divisie, generaal-majoor J. G. Warringa, na afloop van de oefening meegedeeld. Generaal Warringa zei, dat ook tijdens de veldoefening de prestaties i de troepen zijn verwachtingen heb- i overtroffen. Niet in de laatste plaats dit te danken aan het enthousiasme, de manschappen van hoog tot laag hun taak hebben verricht. Zelfs weigerden de commandotroepen de door generaal Warringa aangeboden stormbo- Zwemmend en op geïmproviseerde vlotten staken zij de Maas ovef. Naar generaal Warringa meedeelde, hadden deze aanvallen, die met kleine groepen werden gedaan en slechts infil traties ten doel hadden, weinig Het merendeel van de aanvallers werd teruggedreven of gevangen genomen. Za terdagavond wisten zij bij een groeps- aanval, een bruggenhoofd van 400 meter diep te vormen, dat echter met behulp :rve-tankbataljon kon den vernietigd. Om negen uur 's avonds staken afde lingen commandotroepen zonder tegen stand te ontmoeten de Maas over, waai half uur tijd kregen om zich te verspreiden en in en achter de linies te opereren om de paraatheid van de schillende onderdelen te beproeven. Naar generaal Warringa nog meedeel- e, was bij de proefmobilisatie Dinsdag avond 96 procent van het personeel Derde Divisie in de mobilisatiecentra aanwezig. Ongeveer twee procent had vrijstelling gekregen en naar schatting een procent verbleef in het buitenland en behoefde dus niet op te komen. De op zettelijke afwezigheid was dus zeer ge- De K.S.G.-conferentie te Baden-Baden geëindigd Hoge Autoriteit bestaat een jaar Tijdens hun eerste conferentie op Duitse bodem zijn de zes ministers var de K.S.G.-landen niet tot belangrijke be- sluiten gekomen. Vrijdag en Zaterdag werd te Baden-Baden in totaal zes geconfereerd., vrijwel uitsluitend over ontwerpstatuut voor een Europese poli tieke gemeenschap in verband nog vele moeilijkheden, te Het enige besluit, dat op de thans be ëindigde conferentie is genomen, was de vaststelling van de procedure voor ver dere behandeling van het ontwerp. De ministers zuilen op 20 October in Den Haag bijeenkomen. Dain zijn door de des kundigen vermoedelijk nieuwe vorderin gen gemaakt. Vandaag is het een Jaar geleden, dat de Hoge Autoriteit van de K.S.G, In Luxemburg met 'haar werkzaamheden be gon, Op 10 September zal dit feit wor den herdacht, al zijn het Hof van Justl- m het raadgevend comité eerst op later tijdstip met kun werkzaam heden begonnen. Acht Kamerleden zijn gistervond van Schiphol naar Nieuw-Gui- nea vertrokken, waar zij zich on geveer een maand lang op de hoogte zullen stellen van de toe stand. Hier zien we de volksver tegenwoordigers „op de valreep" Kamerleden vertrokken naar Nieuw-Guinea Parlementaire commiessie een maand op expeditie „De kamers wensen uit eigen aanschou. wing op de hoogte te zijn van zaken. zij moeten beslissen in verband met b.v. het wetsontwerp Bewindvoering Nieuw Guinea en de begrotingen 1953 en 1954". Dit zei de heer F. H. de Wetering, voorzitter van de parlemen taire commissie, die gisteravond met de K-L.M.-ConsteWation Enschede naar Nw- Guinea is vertrokken. ..Wij gaan een uitgebreide reis maken zullen Hollandia. Biaik, de Wisselme- n, SeroeL Fak Fak, Manokwari, Sorong (waar de Nederland-Nieuw Guinea Pe. troleummaatschappij is gevestigd), de nieuwe steenkoolterreinen'. Dhoom Merauke bezoeken. Op 14 September hopen wij weer thuis te zijn, een deel van de commissie misschien al op 7 Sep tember", aldus de heer Van de Wetering. imissie bestaat uit de Eerste- Kamerleden jhr mr G. A. M. J. Ruijs de Beerenbrouck (K.V.P.). H. Aligra (AR.) H J de Dreu (P v d A) en de Tweede-Kamerleden dr W.. L, G Le- maire (K.N.P.). mr Th M J. de Graaf (KVP), J de Kadt (P v d A), F. H. var de Wetering (C H U.) en J. G. H Corne- lissen (WD) en de commies-griffier van de Tweede Kamer, mr G. M. A. M, Hui- gens. Zij werden op Schiphol uitgeleide ge daan door de heer J. M Kiveron, secre taris-generaal van het departement voor Overzeese Rijksdelen, mr J. A. Jonkman, voorzitter van de Eerste Kamer, en Jkvr mr C W. I. Wttewaal van' Stoetwegen, lid van de Tweede Kamer. De sneltrein van Londen naar Schot land, de „Royal Scot", is gisteravond bij Abington. II) km ten' Zuiden van Glas gow. ontspoord. Zeventien passagiers werden hierdoor gewond, van wie twee ernstig. Officiële verklaring Minister Mansholt gaf het juiste antwoord Over stopzetting van de tomatenexport Het ministerie van Landbouw heeft thans officieel de perscommentaren tegengesproken, waarin werd gezegd dat minister Mansholt een onjuist antwoord heeft gegeven op de vragen van hel Tweede-Kamerlid Biewenga (AR) ovei de stopzetting van de tomateninvoer ir Engeland. „In de avond van 7 Juli werd het Be drijfschap voor Groenten en Fruit van df zijde van dit ministerie tijdig, telefo nisch. op de hoogte gebracht van het Temen vdn de Engelse autoriteiten, ivoer van tomaten stop te zetten. Genoemd bedrijfschap heeft deze t schuwing onmiddellijk, eveneens fonisch, doorgegeven aan de belangheb bende organen van het bedrijfsleven. Hierbij wordt slechts de vraag opge wekt of in deze waarschuwing voldoen de duidelijk tot uitdrukking werd ge bracht dat Engeland de grens om 24.00 zou sluiten, hetgeen overigens de tijdigheid, noch aan de volledig heid van deze waarschuwing enige af breuk doet. Immers, ook al zou de w sohuwing op het punt van het uur sluiting niet duidelijk zijn geweest, kan van het georganiseerde bedrijfsleven worden verwacht, uit eigen ervaring ge heel op de hoogte te zijn van de Engelse gewoonte inzake het uur van sluiting de grens. Bovendien is bekend, dat de organisatie van de veilingen diezelfde avond ook door haar eigen relaties in Engeland was ingelicht, dat in die nacht de tomateninvoer zou worden verboden' aldus het ministerie. Gerei. Oecumenische Synode Met kleurlingen dringen heidense en atheïstische stromingen binnen (Van een speciale verslaggever) De Gereformeerde Oecumenische Synode, die Woensdag in Edinburgh (Schotland) is geopend, is na enkele voorbereidende werkzaamheden en een kleurrijke ontvangst door het gemeentebestuur van Edinburgh, haar eigenlijke werkzaamheden begonnen. Het eerste netelige probleem, waar mee de synode te maken kreeg, was de vraag van de Orthodox-Presby terian Church (V.S.) over de houding der Zuidafrikaanse kerken inzake de apartheidspolitiek van de regering-Malan. „apantheids"-politiek was begonnen, maai ZOMERDAG Zon en strand Zee en zand Blauw azuur Zonnevuur Pa en Moe Zeewaarts toe Kind'ren mee Naar de zee 't Hele land Dag aan 't strand Geen verschil in rang en stand: Ieder even bruin gebrand. Badgasten die FLYER roken genieten dubbel Treinstoring in Utrecht door defecte centrale Ook radiozenders vielen uit Van 2.15 tot 3.42 uur gistermiddag l door het uitvallen van de Peguscentrale van het Prov. Utrechts Electriciteitsbedrijf het treinverkeer in de gehele inspectie Utrecht gestoord geweest. De kracht stroomvoorziening op de bovenleiding er de stroomvoorziening voor de knipper lichten, lichtinstallaties, electrisch be diende ovenvegen en lichtseinen is uit gevallen. De bovenleiding kreeg na korte tijd weer stroom door overschakeling op de centrale Nijmegen. Hierdoor konden de treinen weer rijden, zij het met een vertraging van 10 tot 25 minuten. Ook de radiozenders Hilversum I en Hilversum II zijn gistermiddag om 13.08 uur plotseling uitgevallen. Zij bleven niet minder dan 36 minuten uit de aether. Ook het zenderpark in Lopik was van stroom verstoken. De programma's in de studio's te Hilversum werden normaal voortgezet ten behoeve van de radiocentrales, die via lijnverbindingen worden gevoed. Zaterdagavond- om even voor achten is ook de noodzender Hilversum I uit gevallen, waarvan gebruik wordt gemaakt tijdens de periode van revisie der beide andere zenders. Deze storing werd ver oorzaakt door het uitvallen van een eind- lamp. Het euvel was in ongeveer een kwartier verholpen. Prof. dr N. Stonehouse lichtte deze vraag toe. In verschillende Amerikaanse bladen was de politiek van dr Malan in een niet te gunstig daglicht gesteld e wist spreker wel, dat de regeringspolitiek niet door de kerk bepaald en waarschijn lijk ook niet beïnvloed wordt, maar hij zou toch de 'houding van de beide ter syn-ode aanwezige kerken uit Zuid-Afrika, de Nederduitse Gereformeerde kerk en de Gereformeerde Kerk van Suid-Africa, willen weten. De Zuidafirikaanse afgevaardigden, dr B J. Marais, prof. dr W. J. Snijman en dr P. J. Coetzee, voerden hierover het woord. Zij stemden hierin overeen, zij het zouden- toejuichen als de synode haar oordeel over het probleem zou wil len geven. Tegelijk lieten zij niet in onzekere, dat de beoordeling van 't vraag stuk voor hen, die er niet in betrokken zijn, uitermate moeilijk is. Het bloed verenigt Ook legden zij er de nadruk op, met ame dr Coetzee, dat het rassenvraag stuk overal aan de orde is of komt. Prof. Snijman verklaarde dat de kerken In Zuid-Afrika in elk ge-val uit de overtui ging leven dat alle mensen uit enen bloede geschapen zij-n en dat het bloed ons niet verdeelt zoals de Nationaal- Socialisten leerden, maar verenigt. Dr Marais oordeelde, dat de tegenwoor. dige regering in Zuid-Afrika niet de HUIDAANDOENINGEN Beioepingswetk Ned. Herv. Kerk iepen: te Wageningen H. A. Labrie te Den Ham (Ov.). Aangenomen: naar Ultwierda (toez.) H. E. K. Vegter. cand. te Gronin gen, die bedankte voor Grijpskerk (toez.). Chr. Geref. Kerken nomen: naar Doesburg cand. A.'Rebel te RotterdamZuid. Baptisten Gemeenten n o m e n: naar Treebeek: W. Veenstra te Musselkanaal die bedankte oor Enschede. Reünisten-SSR gaan naar Woudschoten De jaarlijkse zomerconferentie van de Reünisten-organisatie van S.S.R. wordt 27 tot 29 Augustus op het conferen tieoord Woudschoten gehouden. Sprekers zijn dr M. Kruiswijk en prof. dr S. U. Zuidema. Kerk van Calvijn wordt gerestaureerd De kerk in Genève waarin Calvijn zijn studenten placht te onderwijzen, de -De Amerikaanse film over het leven Maarten Luther, die onlangs ii Min neapolis de wereldpremière beleefde, thans in Trondheim voor het eerst Europa gedraaid. Vele opnamen er vc zijn gemaakt in Duitse kloosters, met toe stemming van de R.-K. kerkelijke autori- Zondag 16 Augustus zal de Noord- westduitse televisie enkele momenten uitzenden van de Kirchentag in Ham burg: dat is de eerste keer dat de Duitse televisie een grote Ikerkelijkè bijeenkomst uitzendt. Onderwijsbenoemingen Jenoemd tot onder wijzer (es); te Leimui- 1 de heer Kuiper te Sassenheim; aan de isersschool te Sassenheim mej C M Oprei Oóstburg; aan de dr A Kuypi Schiedam (tijd.-) G de Jóni Wurmen 't Verklaarde uitzicht Kort IJmuiden; i Waper TOLK-VERTALER AMSTERDAM. 7 Aug. Geslaagd voor Engels tolk-vertaler A J J Sprenkels Het lied der aethergolven DINSDAG 11 AUGUSTUS 1953 9.35 Gram. 9.40 Caus. 10.00 Voor de irs 1015 Gram 10.30 Idem. 11.00 Voor ouw. 11.30 Gram. 12.00 Angelus. 12.03 12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws. 1.20 1.25 Amus, muz. 2.00 Lichte muz. 2.35 300 Gram. v. d. Jeugd. 3.30 „Ben jc lioht progr. 4,00 Voor de zieken 4 30 ilof. 5.00 Voor de jeugd. 5.15 F voor de jeugd. 5.45 Regeringsultz londorgelspel. 6.20 Sportpraatje. Voor de jeugd. 6.52 Act. 7.00 Nieuws Caus. 7.15 „Uit -het Boek der Boeken' Gram. 8 25 De gewone man. 8.30 Grarr Caus. 10.15 Viool en plano. 10.45 Avondge bed. 11.00 Nieuws. 11.1512.00 Gram. Hilversum II. 298 m. AVRO: 7.00 Nieuw: 7.10 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRC 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.45 Idem. 9.00 Moi 42. Dit is Eline's wanhoop: dat zij onmachtig is de duivel van haar jaloezie te keer te gaan. Zij móet Tornberg kwetsen, hoewel zij zelf heeft gezien, dat zijn ogen haar hebben geëerbiedigd en dat hij niet de spot dreef met de blijdschap van haar verwachting. Ze wil hem geen pijn doen. Maar ze móet. Ze wil Hannie zeggen, dat ze naar Oom moet gaan. Maar als zij in de keuken komt en de hunkering naar de grote, sterke vriend in de kinderogen ziet, zwijgt zij... Eline zweeg... Zij sprak wel tot Rick, doch haar spreken was vormelijk en bepaalde zich tot de weinige tref punten van elkanders leven. Het waren zakelijke en geen persoonlijke aangelegenheden. Zij had haar zwijgen als een muur rondom zich opge trokken. En nu ging ieder zijn eigen weg. Daarom had Eline niets gezegd van haar ver jaardag. Rich had gehoord, dat zij in de achter kamer de kachel aanmaakte, en hij had tevre den bij zichzelf vastgesteld, dat zij eindelijk, midden November, haar kinderen zou bevrijden uit de enge ruimte van haar keuken. Zijn wach ten op de vrolijke stemmen, die hij zo lang had gemist, bleef evenwel vergeefs. Doch toen hij des avonds de Leemannen en de Stevensen de jarige hoorden gelukwensen was het raadsel opgelost. Er waren ook vreemde stemmen, vroegere vrienden uit het dorp. Zij werden hartelijk welkom geheten. Eline verze kerde hun telkens weer, het aardig te vinden, dat ze haar niet hadden vergeten. En die vrien den betuigden van het medeleven der collega's „van je onvergetelijke man". Het speet hun slechts, dat dit zo weinig tot uiting kon komen: „want je begrijpt wel, hè? de beslommeringen des levens, en de verre afstand... Maar neen, deze avond hebben we gezegd: daar moeten we heen!" Dit alles verstond Rick, alsof hij er bij zat. Hij hoorde hen spréken, de boeren en de onderwij zers over de kerk, de politiek, de school en het werk op het land, terwijl het vrouwelijk deel van het gezelschap veel bewondering aan de dag leg de voor het op deze avond gebruikte servies. Ref- tings laatste geschenk aan zijn vrouw. Toen daal den de vrouwenstemmen en volgde de informatie naar de tijd der verwachting. En uit de mond van Eline zelf vernam Rick, dat die dag niet ver meer was: eind Januari... door CAREL VAN DER HOEK Rick luisterde een tijdlang niet, noch had hij enige aandacht voor zijn studie, want die vastge stelde tijd was een concreet punt, een absoluut heid, waarvan niemand zich kon losmaken. Die dag stond in het verschiet als een poort. En daar moest hij door. En de kinderen. Maar hij ook. Dat ogenblik zou aan niemand van hen zo maar voorbij gaan. En hoe zou dat zijn? „Komt meneer Tornberg niet?" Leeman vroeg het aan Eline. maar Rick schrok er van op, alsof hij zelf het antwoord moest ge ven. Zij scheen echter de vraag niet te hebben gehoord, want een der andere gasten merkte op: „Ja, zeg... we hadden vast verwacht hem te zul len ontmoeten. We zouden graag kennis gemaakt hebben." Het was Rick, alsof hij door de suitedeuren heen Eline's gebaar zag: pas op, hij hoort alles. Maar in de gevallen stilte kon zij zelf zó zacht niet spreken, of hij verstond woord voor woord haar leugen: „Meneer Tornberg had het te druk met zijn studie en heeft zich verontschuldigd." Het grote stuk taart, dat Jeltien hem tegelijk met zijn koffie bracht, kon de pijn van deze ver loochening niet verdoven. Hoe groot en eerlijk hadden haar prachtige, donkere ogen hem aange keken op de avond van hun eerste ontmoeting. Hoe goed was alles begonnen. Zij had alles ge daan om hem het verdriet van zijn alleen-staan lichter te maken. En toch had ze ook toen conse quent een gepaste afstand bewaard. Zij was zelfs volkomen vrij geweest die afstand te vergroten, zo haar dit. gewenst voorkwam. Maar dit... deze leugen had ze hem moeten besparen. Zij was im mers niet verplicht hem te laten deelnemen aan haar huiselijke gedenkdagen? Hij had zelf twee maanden geleden zijn eigen verjaardag voor haar verzwegen, omdat hij niet wist( wat hij er mee moest beginnen. Maar zij had niet het recht hem tegenover haar gasten te beschuldigen van een grofheid, waaraan hij zich niet had schuldig ge maakt. Rick voelde zijn oude drift omhoog laaien. Wat bezielde hem eigenlijk, dat hij zo maar kalmweg elke belediging slikte? Wat belette hem naar de achterkamer te gaan, zichzelf te rehabiliteren en de jammerlijke armoede van haar kleine ziel te kijk te zetten? Moest dit armetierige stuk gebak deze gemeenheid goed maken? Welnu, hij zou het haar morgenochtend teruggeven en haar zeggen, wat hij van zulke banale opvattingen dacht! Hij zou geen blad voor zijn mond nemen. Hij zou... land. 12.40 Hai 1.15 Meded. of 2.00 Amerikaanse ,d. 3.00 Hoe 5-3" - "Pianosp. f Land- 2.33 Voor het platte' mondorgelspel. 1.00 Nieuws. :ugd. 5.30 Zlgei parle". 6.55 Mil. ork. 7.15 Ka- muz. /.ó0 Caus. 8.00 Nieuws. 8.05 Gevar 8,50 Cabaret. 9.25 Oude en nieuwe les. 10.00 Amus. muz, 10.30 Buitenl zicht. 10,45 Gram. 11.00 Nieuws. 11.15 York Calling. 11.20—12.00 Gram. igeland, BBC 330 m. 12.00 Orgelspel. 12. 7.40 Volksliederen. 8.00 Klankb. 9.00 Niet 9.15 Buitenl Caus. 10.15 Plan Engeland 1500 12.45 Schots ork 9.30 Gevar. :lo. 11,00—11.03 Nieuws. 247 m. 12.00 Lichte mu .45 V. d, kind. 2.00 V. Frankrijk, 12.30 Gram. 1.00 Ni Nieuws. 2.05 Gram. 8 02 Honegger Fes I Gevar. Progr. 9.00 Hoo ■s. 10 15 Dansmuz. 11.i ar. muz. 11.56—12.00 Nw naai pre 1.55 Gra im. uitz. 7. 9.50 Intc Inbouwei .45 Pla 2.55, 3.00, 3.15 3. 12.55 Gra vers 1.45 Planoi 3.45 en 4.00 Jeugd en 7 40 Oper; 9.00 „Wat muz. 6.30 V. d. sold. 7.00 Nieuws, i-aria's. 7.50 Caus. 8 00 Jazz-muz. is dat!" 9.30 Poolse ve>lksmuz. 10.00 Nieuws. 10.15 Gram. 10,5»— n 3,00 Gram. 4 00 Liche muz, 5.00 .5 Gram. 6.30 Cello en piano. 6.50 Idem. 7.45 Nieuws. 8.00 Gevar Gram. 10.00 Nieuws. 10.10 Licht» dat alle regeringen sedert 1910 welbewi een politiek van segregatie (afzondering) en separatie hadden gevolgd, Het scheer hem moeilijk toe voor iemand politiek een Bijbelse grondslag maar hij achtte haar wel eis van prac tisch en wijs beleid. Dr Coetzee wees vooral op de histoid sche taak van de Calvinisten en Zuid Afrika en op de roeping van dit Westers' Christelijk bevolkingsdeel stand te den tegenover de wassende vloed van heidense en atheïstische stromingen, die met de kleurlingen uit Azië en Afrikaj het land binnendringen, Hij deed krachtig beroep op de synode te helpen het woord te spreken, dat vreemd moet zijn aan elke rassen-discriminatie, maar tegelijk de Christelijke Kerk en beschaving in Zuid-Afrika sterkt en 'oe- schermt. Alzo sprak Malenkof ("TERWIJL AMERIKA, Engeland en -1- Frankrijk nog werken aan het diplo matieke kunststuk, als antwoord aan Moskou voor een conferentie op hel allerhoogste niveau, heeft premier Malen- kof wederom gesproken, Veel verschil met hetgeen hij de wereld omstreeks hall Maart mededeelde, is er niet, of het „toon" moeten zijn. Men moet (hier onmiddellijk de vraag stellen, waa: juist nu een tweede exposé gaf, al dat zijn woord de Opperste Sowjet meerdere luister moest bijzetten In zijn rede kan men twee elementen onderscheiden. Ten behoeve van de binnenlandse con sumptie heeft deze rede vooral propagan distische en suggererende betekenis. De van Beria", deze fascistische vijand, noodzakelijk; ter verhoging van het welvaartspeil zullen concessies worden gedaan; de Russische bevolking kan zich veilig voelen bij het bewind; kortom alles is in orde. Het andere element - n s e of life" van Malenkof heeft betrekking op het buitenland. De Weste lijken. zoals reeds gezegd, zijn nog bezig over het ant woord op de jong ste nota van Mos kou te beraadsla gen en Malenkof oefent nu enige druk uit. Immers de toon tegenover Amèrika is wat heftiger gewor- het doet enigszins ridicuul dat zegevierend wordt geproclameerd „de beschikken nu ook over de water stofbom". Men kan hier een verscholen dreigement in zien, waarbij wij opmer ken, dat wie zich zeer zelfbewust, machtig voelt, helemaal niet nodig heeft, deze troef uit te spelen. Malenkofs rede beves- indruk, dat de Russen wel dege lijk willen „praten", omdat de positie var totalitair Rusland, na de dood van Stalin, verzwakt is. Er zij hiernogmaals aan herinnerd dat voor de Westelijken een antwoord op de jongste Russische nota daarom moeilijk is, daar de Russen als eis w steld hebben, dat ook „communistisch China aan een conferentie van de „Grote Vier" zou moeten deelnemen. Het in de maak zijnde E.D.G. en het Atlantisch Pact zijn de Russen een doorn in het oog, terwijl Moskou aandringt op verbod van militaire bases op buitenlands ter ritorium. De Russen steunen de leuze „Azië voor de Aziaten", waarbij in het Verre-Oosten de Amerikaanse invloed moet worden teruggedreven. Het is ten aanzien van de Aziatische politiek, dat Amerikanen en Britten contrasteren, want de Britten stellen hier matiging der conflicten voor, hebben communistisch China reeds de jure erkend, terwijl Amerika op dit punt krachtiger stelling neemt, in verband met de defensielinie in de Stille Oceaan. De woorden van Malen kof hebben daarom vooral propagandisti sche waarde en voorlopig slechts theore tische betekenis, aangezien men tot nu toe nog niet weet of er een conferentie van de „Grote Vier" komt. Wij herhalen, wat wij reeds eerder schreven, dat de Westelijken op hun beurt Moskou dienen te antwoorden, dat overleg op hoog niveau mogelijk is, maar tegelijkertijd moet men de puntjes op de i zetten. Geef Malenkof een kans, zijn, beoogde „vredespolitiek" in. daden om ta zetten, al is daar, afgezien van noodzake lijk geworden concessies in de satelliet staten, nog niet veel van te bespeuren. Herinneren wij ons goed, dan liet Stalin (toen hij nog leefde), omstreeks Kerstmis 1952, via James Reston van de New fork Times een zelfde geluid horen; ook hij geloofde, dat een oorlog tussen Amerika en Rusland niet als onvermijde lijk moest worden beschouwd en de lan den in vrede konden blijven leven". Weer heeft Malenkof de lieflijkheid ge debiteerd, dat het communistische en kapitalistische stelsel naast elkaar kun- bestaan. Wat dit laatste be treft, moet men zich dan toch afvragen, beland is sinds de reeks: Marx, Lenin, Bucharin, Stalin, Malenkof, om slechts enkele namen te noemen. Volgens het werk van Bucharin, betekent het com- omwenteling op elk gebied, dus de politiek, economie, rechtswezen, onderwijs, godsdienst, de kunst etc. wor- door aangetast. Welke waarborgen biedt Malenkof, dat straks toch weer niet gebieden in Azië of Europa het toneel worden van revoluties en de Chris telijke kuituur aan vernietiging wordt prijsgegeven. Gaat Malenkof soms door het communistisch manifest van 1919 een rode streep geven? Toen heette het „de strijd ter vernietiging van het kapita lisme is de gemeenschappelijke taak, arbeiders van West-Europa sten werken met de millioenen- volken van Azië". Sinds 1919, heeft de Westelijke wereld meer dan genoeg ge- koloniale bevrijdingsoor logen", staatsgrepen, burgeroorlog, sta kingen en terreur. Zelfs al zou de export van het com- unisme beëindigd worden, hoe kan men dan voorkomen, dat geheime agenten van het Kremlin hun cellenbouw opnieuw kraohtiger ter hand nemen, als „kapita lisme" en communisme broederlijk hand hand gaan. Zelfs bij een andere kwestie, namelijk de uitbreiding der han delsbetrekkingen tussen de Sowjet-Unie en de Westelijke landen, dient men het hier aangestipte gevaar niet te onder schatten, De politiek van Amerika en de Westelijke partners zal, ondanks verschil- het eigen kamp, niet verflauwen in waakzaamheid en opbouw der Atlantische defensie, na deze dubbelzinnige woorden Malenkof.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 2